W. A. HOUTMAN Co's PIANO- en
ORGELHANDEL Schiedam
DONDERDAG 22 OCTOBER 1931
Kerknieuws.
VRIJE EVANG. GEMEENTEN
Beroepen: Te Oldebroek, A. W. F.
aardenburg te Wezep (G.).
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Boven-Hardinxveld, J.
■maas te Ter Aa (U.). Te Ooltgens-
aat, S. Goverts Jr. te Gameren. Te Wa
aiingen (vac.-Joh. Kijne), A. D. Meeter te
:iden. Te Ernst, K. van As te Rouveen.
Aangenomen: Naar Melissant, cand.
Bouw, hulppr. te Utrecht.
Bedankt: Voor Emmercompascuum,
Ihraard en De Krim, cand. P. Bouw, te
Irecht. Voor Eethen en Drongelen, W. R.
perendans te Kerkdriel (Bommelerwaard).
CHR. GEREF. KERK
Bedankt: Voor Middelhamis, J. W. var.
ee te Barcndrecht.
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Gees (Dr.), cand. E. Mas-
link te Hoogeveen en cand. J. ten Hove
Zalk.
Aangenomen: Naar Bergum, Ei. Nawyn
i Ooster-Nykerk. Naar Hoorn (als hulp-
Jed.), cand. L. Batelaan te Bodegraven.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. G. J. v. d. Burgt, overgekomen
In Giethoorn, werd Zondag bevestigd als
ledikant by de Ned. Herv. Gemeente te
[llingen (Gr.) door Ds. G. Boersma van
«volde, met een preek over Hand. 10 33
cegezongen werd den nieuwen predikant
ez. 96. Des middags deed Ds. v. d. Burgt zyn
trede, waarvoor hy tot tekst had gekozen
uk. 15 28b. Hy werd toegesproken door
iderling Jager namens kerkeraad en ge-
pente, den consulent Ds. A. de Vries van
jagtwedde namens de kerkvoogdij, Ds. J. A.
jeenbeek van Nieuw-Stadskanaal. namens
>r. ring en door Ds. F. Siega van Schilü-
plde als vorig predikant te Sellingen. Men
mg Ds. v. d, Burgt toe Gez. 91 3. Behalve
I genoemden waren voorts nog aanwezig de
[rgemeester, Ds. H. A. ten Hove van Mus-
Jltanaal, Ds. Laarman van Exloërmond, Ds.
C. Wolthers van Onstwedde en Ds. P. J.
iraël van Finsterwolde.
Ds. D. J. B. ALLAART.
Men deelt ons mede, dat vanwege het
tnkuur voor het gewas de bevestiging en
[trede van Ds. D. J. B. Allaart als mis-
onair predikant van de Geref. Kerk te Am-
jerdam voor Djogjacarta, van 4 op Woens-
tg 11 November a.s. is gesteld des avonds
|uur in de Keizersgrachtkerk.
r. J. G. UBBINK EN DE GEREF. KERKEN
Ds. J. D. Speelman, Geref. predikant te
ieuwveen, schrijft ons:
iln uw blad van Dinsdag 20 October J.l.
lg ik overgenomen uit de „N. Prov. Gron.
purant", een bericht als zouden door mij op
Classis Woerden der Geref. Kerken he
lvaren z ij n ontwikkeld tegen de leeringen
in Dr. Ubbink, te Zevenhoven.
;Gelijk ik reeds mededeelde aan de „N.
l'ov. Gron. Courant", stel ik er ook u mede
i kennis, dat dit bericht niet juist is, en
)k niet zijn kan, omdat toen onze laatste
[assisvergadiering werd gehouden, op 1?
éptember 1.1. het boek van Dr. Ubbink
aartegen de bezwaren dan zouden ontwik-
ïld zijn, nog niet was verschenen, en onze
irstvolgende Classis voorloopig is saam-
iroepeiï'tegen 19 November. Vooral in een
jd van voorbarige geruchten ten aanzien
an de ongetwijfeld zeer ernstige oangeJe-
ïnheid van collega Ubbink, zou ik gaarne
len, dat bovenbedoeld onjuist bericht ter-
iond werd weersproken,
j— De „N. Pr. Gr. Ct." merkt op, dat haar
srichtgever (een predikant buiten de Clas-
s Woerden) niet sprak over de in het boek
in Dr. Ubbink geuite leeringen, doch over
Ie leeringen van Dr. Ubbink", dus in het
Igemeen, - r
ZAAK-Ds, J. L. JASPERS.
A.s. Maandag verschijnt bij het Bureau
er „Geldersche Kerkbode" te Arnhem:
(vort antwoord van den Kerkeraad der
pref. Kerk te Lunteren op den Open Briel
an Ds. J. L. Jaspers".
ZAAK-Ds. J. KELLER.
Naar wij vernemen, hield de buitenge-
one vergadering van de Algemeene Synode
tr Ned. Hervormde Kerk, gisteren te Den
iaag gehouden, verband met de zaak van
s. J. Keiler, predikant der Ned. Herv. Ge-
leente te IJsselmuiden.
Nadat het Class. Bestuur van Kampen ln
pze zaak gehandeld had, sprak het Prov.
ërkbestuur van Overijsel uit, dat Ds. Keiler
ntslagenbehoorde te worden, en het gat
pm den dringenden raad zelf emeritaat aan
vragen. Van deze uitspraak ging Ds. Kel-
|T in beroep bij de Synode. De Synodus-
contracta heeft daarop 4 Augustus 1.1., over
wegende dat appellant-inderdaad zich schul
dig had gemaakt aan verstoring van orde en
rust en verzuim en vergrijp in de uitoefe
ning \an zijn kerkelijk ambt en kerkelijke
bediening, het besluit van het Prov. Kerk
bestuur vernietigd en besloten Ds. Keiler te
schorsen in zijn ambt en bediening voor den
tijd van twee maanden met behoud van
traclement. Van deze beslissing ging Ds.
Keiler wederom in beroep. De zaak diende
nu pislercn bij de Synode in pleno. De uit
slag hiervan is ons nog niet bekend.
OUDERLINGENCONFERENTIES.
Te Dordrecht is in de Julianckerk de
2de Conferentie van Oude.l ngen uit de Clas
sis Dordrecht der Geref. Kerken gchouueu.
De heer A. Harkema, voorzitter, hield
een referaat over: „Bespreking over geloofs-
verzokerdheid bij het huisbezoek". Hij han
delde hierbij over het geloofsvermogen: 1.
door God geschapen, 2. door de zonde wan
schapen, en 3. door Christus herschapen.
Door een vijftal personen werd aan de be
spreking deelgenomen.
Ds. W. F. C van H e 1 s d i n g e n, van
H.-I.-Ambacht, trad op met het onderwerp:
„Hoe hebben we als opzieners op te treden
tegenover het Mysticisme, dat onder invloed
van verschillende oude schrijvers zich in
deze streken openbaart?"
De eerste zijner stellingen was, dat we
voortgaan op den weg door de oude schrij
vers behandeld. De tweede, dat we hebben
toe te zien, door wélke oude schrijvers we
ons laten inlichten. De derde, dat de oude
schrijvers wel eens wat te ver doordrijven.
De vierde, dat onze Kerken aan een nadere
reformatie, een dagelijksche bekeering, be
hoefte hebben. En de vijfde, dat het hoofd
bezwaar tegen het mysticisme is, dat het 1.
eenzijdig nadruk legt op het werk des H.
Geostes, met verwaarloozing van eigen ver
antwoordelijkheid; 2.'schuift het Verlossings
werk op den achtergrond; 3. miskent de ge
nademiddelen; en 4. er een al te eenvoudige
zielkunde op nahoudt.
Te Rotterdam wordt Donderdag 29
October a.s. in het Kerkeraadsgebouw Am-
I manstraat 23 de Ouderlingenconferentie voor
I de Classis Rotterdam der Geref. Kerken ge
houden. Ds. K. Schilder, van Delfshaven,
zal er een inleiding houden over: „Kerke
lijke pluriformiteit en pluraliteit".
KERKGEBOUWEN.
Te Alblasserdam werd door de Bouw
commissie aan de Kerkvoogdij der Ned. Her
vormde Gemeente overgedragen het nieuwe
Vereenigingsgebouw, dat met groen en bloe
men feestelijk versierd was.
Door Dr. G. P. van ltterzon werd de ver
gadering op verzoek door de voorzitter der
Bouwcommissie geopend. Onder de vele ge
schenken die gegeven waren, wilde Spr.
noemen den gesohonken Bijbel door de Ncd.
Herv. Bybelverecniging. Deze By bel, die zal
staan in het middelpunt der samenkomsten m
dit gebouw, werd door Spr. opengeslagen
c-nder het zingen: „Want d'oopning van uw
woorden zal gewis, enz."
De heer J. Smit Gzn. licht hierna toe het
ontstaan van de Bouwcommissie en laat do-
revue passeeren al den arbeid die is verricht
geworden om dit gebouw tot stand te brengen.
Hierna werden aan den heer J. Rietkerk,
Voorzitter van de Kerkvoogdij, de sleutels
van het gebouw overhandigd, die wederkeerig
aan het bouwcomité een hartelijk woord van
dank sprak.
In de kerk had de officieele opening plaats.
Dr. G. P. van ltterz< n deed dit naar aanlei
ding van het Schriftwoord: „En komt rn
Zyne voorhoven", w&arby hij een .drie'"
gedachte ontvouwde, ml.: 1. de voorhof
toevluchtsoord; 2. de voorhof als offerplaats;
en 3. de voorhof als doorgangsplaats. Nadat
Spr. een korte Schriftverklaring had gegeven,
pust hij dit woord toe op het nieuwe gebouw.
Na deze rede richtte Spr. zich tot verschil
lende personen en herinnerde aan hetgeen
met weemoed vervult, n.l. dat de heer Kore-
vaar, die ook zitting had in de bouwcommissie,
j uit het midden is weggenomen en 'oy al dege-
j nen die geofferd en gewerkt hebben voor en
aan dit gebouw, noemde Spr. by uitzondering
ook een, het zieke meisje van de wed. Punt,
die op het ziekbed vele werkjes heeft gemaakt
en de opbrengst daarvan besteedde voor het
nieuwe gebouw, waarvan zichtbaar getuigen
de lessenaar en het tafeltje onder den ge
schonken Bybel.
Ingekomen waren verschillende gelukwer-
sohen en blijken van medeleven, o.m. ook van
den Burgemeester der gemeente en van den
emeritus-predikant Ds. Heineman.
Namens het Gemeentebestuur voerde het
woerd Wethouder Boersma, die ook sprak
namens het Verbond van Kerkherstel. Na
mens de verschillende vereenigingen voerde
het woord de heer Van den Oever, voorzitter
van de Jongelingsvereeniging „Onderzoekt de
Schriften".
Na deze officieele plechtigheid kregen de
aanwezigen de gelegenheid het gebouw te be
zichtigen.
Te Heenvliet is de geheel gerestaureerde
kerk der Ned. Hervormde Gemeente Zondag
avond j.l wederom in gebruik genomen.
KERKORGE! S.
Te Amsterda m-Z u i d werd gisteren
avond het nieuwe orgel in de Geref. Kerk
aan het Raphaëlplein in gebruik genomen.
De firma Valckx Van Kouteren Co. te
Rotterdam, die het instrument bouwde, voor
zag het van 23 registers en 6 hulpregisters,
verdeeld over twee klavieren en vrij pedaal.
Met aantal sprekende pijpen bedraagt 12G4.
Met orgel werd ditmaal bespeeld door den
heer Jan Zwart.
GEMEENSCHAPSZIN.
Te Hilversum heeft, naar het „Hbl."
meldt, de Kerkeraad der Geref. Kerk in Her
steld Verband een voorstel aanvaard van
wege het Bestuur der Vrije Evangelische
Gemeente aldaar, om wat de diensten op
Zondagavond betreft elkander bij afwezig
heid van den eigen predikant te helpen. ,\len
wil dan komen tot gemeenschappelijke
avonddiensten.
VRIJE EVANG. GEMEENTEN.
Te Oldebroek werd vorig jaar (20
December) de Vrije Evangelische Gemeente
geïnstitueerd. In September van dit jaar
sloot zij zich aan bij den Bond van Vrije
Evangelische Gemeenten in Nederland, die
toen te Nijverdal vergaderde. Op 3 Decem
ber as. hoopt zij een nieuw kerkgebouw met
pl.m. 500 zitplaatsen in gebruik te nemen,
staande nabij het dorp. Ook is nu een be
roep uitgebracht voor een eigen predikant.
NEDERLANDSCH BIJBELGENOOTSCHAP.
Dezer dagen kwam de Prov. Commis
sie Zeeland met de afgevaardigden der
afdeelingen te Goes bijeen. In de Provincie
Zeeland telt hot Genootschap nu 880 leden
en begunstigers. Aan Ds. Maas te Boxtel,
vroeger te Hontenisse zal schriftelijk dank
worden gebracht voor zijn arbeid in het
belang van het N.B.G. Op verschillende
plaatsen zijn propaganda-samenkomsten
met of zonder lichtbeelden gehouden; de
actie tot bekendmaking van het Bijbelge
nootschap zal dezen winter in de Afdeelin
gen krachtig worden voortgezet. Bepaald
zal aandacht worden gewijd aan het buiten-
landscho werk, waarbij het gekleurde
kaartje van de taalgebieden in Indië en de
modelkoffers met de Indische uitgaven
goede diensten kunnen bewijzen. Het werd
wenschelijk geacht Afdeelingen die een jaar
zich niet ter Prov. vergadering deden ver
tegenwoordigen, persoonlijk te doen bezoe
ken. Gevraagd zal worden dat het Hoofd
bestuur een Bijbelsch Leerboek voor het
Nederlandsch gezin verkrijgbaar stelle. Ds.
E. Douma, van Oostkapelle, werd afgevaar
digd naar de. Centr. Commissie Binnenland.
KERK EN VREDESVRAAGSTUK.
Te Den Haag heeft, wegens de buiten
gewone belangstelling, die aan het vraag
stuk van Vrede en Oorlog in alle kringen
gewijd wordt, de Kerkeraad der Ned. Herv.
Gemeente besloten, dat onderwerp in een
serie voordrachten door daartoe bevoegde
personen te doen behandelen. De tweede
dier Kerkeraadslezingen zal gehouden wor
den op Vrijdag 23 dezer te 8 iuir in de Groote
Kerk, waar Prof. I-Iaitjema, uit Groningen,
zal behandelen: „Het vredesvraagstuk en de
historie". De toegang is vrij.
DUITSCHE GODSDIENSTOEFENINGEN.
Te Delft zullen in de Evang. Luther-
Bche Gemeente in den a.s. winter op Zon
dagavonden Duitsche godsdienstoefeningen
worden gehouden.
NED. ZENDINGSVEREENIG1NG
De senaat der Oud-Pruisische Landskerk
heeft besloten om de bezoldiging van predi
kanten en kerkelijke beambten te doen aan
sluiten aan de bezuinigingsnoodverordening
Deze regeling wordt gerekend 12 September
ingegaan te zyn.
ZENDING
blad" të vërkoópen ënzT De schün wordt ge
wekt. alsof men komt voor den een of anderer
tak der Protestantsche Zending, of voor he
Zendingsbureau te Oegstgeest. WH kunnen nle.
genoeg waarschuwen tegen dergelijke praktij
ken. Alvorens te geven of te koopen, vrage
men toch eerst naar het legltimatle-bewUs. Wie
geen behoorlijk legitimatiebewijs kan vertoone
vortrouwe men niet.
Wonder lijke verschijnselen. Hl.
Zendingsbureau te Oegstgeest bericht: Toen
dezer dagen op West-Nleuw-Gulnee een
grafenis,zou plaats hebben en men reeds
at deK doodgewaande nog
gaf. Dit bleek Inderdaad
zijn. Hoewel de familie en ook zelfs
aiponghoofd toch met de begrafenis
NAJAARSVERGADERING
TE ROTTERDAM
Gister werd te Rotterdam de najaarsver
gadering gehouden van de Ned. Zendings-
vereeniging. Na opening op de gebruikelijke
wijze stond de voorzitter, Ds. P. G. d e Ve y
M e s t d a g h, Ned. Herv. predikant te Rot
terdam, een oogenblik stil by de moeilijkheden
die ook de zending tegenwoordig op haar weg
ontmoet. Maar we gaan voort, wetende, dat
voor hem, die getrouw is, na het kruis aan
het einde de kroon wacht.
De voorzitter heet nu hartelijk welkom de
heer en mit.r. Lasschuit, de heer Bakker, Dr.
de Moll van Otterloo enherdenkt wijlen Ds. J.
C Schuller, van Den Haag, „dien stillen,
maar zoo toegewijden trouwen man, dien Goa
uit. ons midden heeft weggenomen".
De notulen der voorgaande vergadering
worden gelezen en goedgekeurd.
A'snu wordt overgegaan tot bestuursver
kiezing voor de vacaturen van Ds. S. F. H.
J. Berkelbach v. d. Sprenkel, die om zijn vele
werkzaamheden zich niet herkiesbaar wilde
stellen en Ds. H- J. Roozeboom uit Delft.
Hierin worden gekozen de heeren Mr. Verveen
t'. Rotterdam èn Dr. de Moll van Otterloo te
Utrecht.
Ter sprake komt nu den toestand der
finantiën. De penningmeester, de heer
Bins getuigt met groote dankbaarheid van de
mooie bedragen, die in de laatste maanden
voor de zending zijn ingekomen. Maar zorge
lijk is de toestand toch wel. Want op 1 Octo
ber had er volgens onze raming moeten zyn
ontvangen 786 duizend gulden; er was ont
vangen 4689 duizend, dus was er op 1 October
317000 gulden minder ontvangen dan noodig
was. Dus zal dit jaar wel met bijzondere
toewijding en ijver gewerkt moeten worden
aan de voorbereiding van de zendingsweek
1-8 November.
D s. B. J. C. R ij n d e r s, sprekende over de
B(iunenlandsche) A(ctie), begint met aan te
sluiten aan de mededeelingen over de Zen
dingsweek en deelt mede, dat op heden wel
het aantal aanvragen om de bekende „zakjes"
10 minder is, maar het aantal aangevraagde
zakjes reeds 19.000 meer is dan verleden jaar
op dien datum.
By al het werk, dat de B. A. doet, wijst
spr. vooral op de films, waar weer een nieuwe
„de Sumatra-film" is bijgekomen, op de
Z.endingokalender op de interessante tentoon
stellingen, die in toenemende mate in den
smaak vallen in de gemeenten, waar de
delingen er mede komen; en waar gewoon
lijk krachtige opleving en uitgroei komt voor
het werk.
Hier wordt de bespreking in de vergadering
even onderbroken door het binnentreden van
den heer en mevrouw Schuurmans van Z.O.
Celebes, die door den voorzitter hartelijk wel
kom geheeten worden onder het uitspreken
van de hoop, dat hij hier gedurende zyn
verlof welverdiende, verkwikkende rust moge
genieten.
In de namiddagvergadering doet Dr.
Brouwer eenige mededeelingen over de
arbeid op West-Java, met name wijzend op
het werk onder de vrouwen en meisjes, dat
mej. van der Brugghen in Bandoeng be
gonnen is; wel niet in dienst van de N.Z.V.,
immers geheel zelfstandig, maar welk werk
toch den arbeid der N.Z.V. ten goede komt.
Zendeling Schuurmans vertelde over
zijn werk in Kendari op Z.-O. Celebes.
Daar aangekomen, zegt spr., kwam ik op
een terrein, waar ik Heidendom meende te
zullen vinden, doch waar het Mohamme
danisme reeds zijn Intocht gehouden had.
Toch heeft spr. daar gémeenten zien ont
staan met 850 gedoopten, terwijl bij zijn ver
trek «ruim 400 anderen in dooponderricht
waren. Hier is het niet het zondebesef, dat
de menschen tot deze overgave bracht, maar
het groote Godsvertrouwen, dat zij bespeur
den bij de Inlandsche Christenen.
Het remmende in spr.'s werk zijn twee
dingen: de te weinige werkkrachten
te groote afstanden.
Het werk groeit Dat Rome bezig is ingang
op dit terrein te zoeken, voelt spr. als een
ernstige bedreiging voor het werk.
Daarna spreekt Dr. de Moll van Ot
t e r 1 o o over de medische Zending op Weet
Java. Hij wil laten zien, waarom wij eigen
lijk aan medische Zending doen. Werd
vroeger de med. Zending eigenlijk alleen
gezien als een hulpmethode van den Zen-
dingsarbeid; tegenwoordig ziet men de mech.
door met aangifte bij dei
leden
Het schijnt bij zware malaria-aanvallen meei
voor te komen, dat do lijders niet slechts bul
ten bewustzijn geraken, maar ook zóó alli
teekenen van den dood vertoonen. dat de om-
staanders niet anders kunnen denken, dan dai
het einde werkelijk gekomen Is. Toch doen ei
vele verhalen de rondte over menschen, die mer
Zending meer als zelfstandig deel van het
werk. Op den voorgrond komt dan te staan
het betoonen vaü barmhartigheid, gaande
daarbij in de voetstappen van Hem, „die het
land doorging goeddoende en genezende alle
ziekten en kwalen onder het volk". Het
eerste doel is de menschen te laten zien,
waartoe de liefde van Christus dringt eD
hun die liefde te doen gevoelen.
De heer Lasschuit laat weer een ander
deel van het Zendingswerk zien, daar hij
verbonden was aan de Normaalschool te
Bandoeng, waar hij onderwijs gaf, maar te
vens daarbij gesteund door zijn vrouw, de
leiding had van het Internaat Later kreeg
hij ook de leiding der gemeente. Spr. deed
zien, hoe meer en meer gepoogd wordt om
de Inlandsche gemeenten op te voeden tot
„self-support". Met eenige pakkende voor
beelden uit zijn gemeentewerk beëindigde
spr. zijn mededeelingen, die een verblijden
den inkijk in den Zendingsarbeid gaven.
Naar aanleiding van de verslagen der ver
schillende afdeelingen deelde Ds. R ij n d e r s
enkele dingen mede, waarvan voor Rotter
dam vooral van beteekenis ig, dat de afdee
lingen te Rotterdam en te Feijenoord beslo
ten hebben te gaan arbeiden voor het ope
nen van een Zendingshospitaal in het Ken-
darische op Z.O.-Crlebes.
Ds. H. J. de Zwart, oud-voorzitter der
N. Z. V., die in de namiddagvergadering
praesideerde, eindigde het samenzijn met
dankgebed nadat hij had laten zingen uit
het Gebed des Heeren vs. 3: Uw Koninkrijk
koom' toch o Heer.
Radio Nieuws.
Try das 23 October.
HUIZEN* (1875 M.) KRO. 89.15 Morreneon-
cert 10—11.30 Gramofoon. 11.30—12 Halfuurtjo
voor zieken en ouden van dagfen. 12 Tijdsein.
12.01—12.16 Politieberichten. 12.161.46 Concert
1,45—2,30 Gramofoon. 2.303 Verzorging van
den zender. 36 Middagconcert. 56,30 Een
praatje over sportvllegen. 6.30T Concert. 7
7.30 Spreker. 7.307,46 Politieberichten. 7.46
1.30 Uitzending uit de Schoenfabriek ..Robin
son" te Nijmegen. 8,3011 Cr
btrlehtMHrilÉAtartta
9.15 Nlei
...w.Gramofoon.
HILVERSUM (298.8 M.) VARA. 6.45—7 en 7.30
feningen. 8 Tödseln. 8.01 Gre-
lOfoon VPIiO. 10 Morgenwijding. VARA. 10.16
oordracht. 10.30 Concert. 12 Einde programma
eerste deel) AVRO. l2 TBdaeln. 11.01—3 Orkest
2—2.30 School uitzending. 2.30—3 Gramofoon. J—4
k ie Utrecht. VARA. 4 Gramofoon. 4.40
hooitijd. 5,40 Concert. 6.40 Voordracht. S
rt. 8 Einde programma (tweede deel).
VPRO. 8 Tijdsein. 8 Weekultzending. 8.01 Cate
chisatie Kerkgeec.iledenls 17a— 20e eeuw van
Engeland. Delsten. Spreekster Mej. Dr. N. A.
Bruining. 8.30 Concert. 9 Lezing. Een bezoek
bu de Unitariërs ln Engeland Spreekster: Mej.
Dr. N. A. Bruining. 9.30 Concert. 10 Persberich
ten van het Vrijzinnig Godsdienst. PerebuTeau.
10.05 Persber Vas Dlas. 10 15 Declamatie.
Spreker: Kommer KleUn. 10.46 Gramofoon. VARA
11 Gramofoon 13 TCdssln.
GIFTEN EN LEGATEN.
Te Rotterdam ontving de Vereeniging
tot stichting en instandhouding van wijk-
gebouwen op Evang.-Lutherschen grondslag
van wijlen mej. Pflug een legaat van f 1572.
Te Molenaarsgraaf heeft wylen de
heer B. Bakker aan de Ned. Herv. Gemeente
een bedrag van duizend gulden vermaakt.
Schoolnieuws.
later weer gezien sou hebben, die over het
strand zouden hebben geloopen. Ja weer ln de
dorpen souden zUn teruggekomen.
Als ipen bedenkt, dat vroeger de dooden ln
hun prauw werden gelegd, die met zand werd
gevuld en dan in zee gedreven, begrijpt men
dat gevallen van schijndood, die er ook toen
zeker geweest tün, aanleiding tot deze verha
len gegeven hebben, en dat de verhalen dus
zeker een kern van waarheid kunnen hebben.
Maar men begrijpt ook welken Invloed der.
gelijke wonderlijke verschijnselen hebben op
het geloof aan de Opstanding. Het geloof aan
het feit vindt door zulke gebeurtenissen min
der tegenstand, maar het inzicht ln de betee
kenis van de Opstanding wordt er soleer niet
door vergemakkelijkt
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
De heer Balthazar Verhagen, pri
vaat-docent in de Dramaturgie, zal zijn les
sen over de dramatische kunst, voor studen
ten en toehoorders, hervatten op Vrijdag 23
dezer, des n.m. 4 uur, met een les over: De
beteekenis van den dramatischen tekst.
LANDBOUWHOOGESCHOOL
TE WAGENINGEN.
De heer J. M. T i e n s t r a zal Maandag 26
October a.s. het ambt van lector aan den
Landmetercursus met een openbaijfc rede
aanvaarden.
LANDBOUWHUISHOUDONDERWIJS.
Te Heerenveen zalinde voormalige
Rijkskweekschool voor onderwijzers, die
daartoe verbouwd zal worden, een Land-
bouwhuishoudschool worden gevestigd.
LEERAARSBENOEMINGEN.
Lelden (Dir. H. Schilp), voor tijdelijk
de heeren J. v. Ham te Leiden, voor Ned.
Taal en Letterkunde aan de afd. B; J. P.
Moet, te Vlaardingen, voor Ned. Taal aan de
afd. A; J. Verseput, te Vlaardingen, voor
Aardrijkskunde aan de afd. A en R
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Nieuw-Vennep (hoofd J. Suyk), de
heeren P. J. van Iperen, thans tijdelijk werk
zaam aldaar en J. Lagendijk te Maassluis.
K o u d u m (ulo, hoofd J. Pottjewijd), met
ing. van 1 Febr. e.k. de heer P. Fekkes,
onderw. aan de Herv. School te Workum.
Oosterbeek (ulo, hoofd J. W. Open
dorp), de heer C. J. Vermeulen, onderw. te
Raamsdonkveer.
Westeremden (Geref. School, hoofd
P. J. Norg), met ing. van 1 Nov. e.k. de heer
T. Stol te Grootegast.
T. PLUIM, f
Te Baam is gisteravond in den ouderdom
van 67 jaar plotseling overleden de heer T.
Pluim, bekend schrijver en hisoricus, oudr
hoofd eener Openbare School. Hij heeft niet
alleen in de dagbladen historische bijdragen
geschreven, maar gaf o. m. ook uit „De Le
vende Taal", ten gebruike bij de studie voor
hulp- en hoofdakte en op inrichtingen voor
M. O. en H. O.
NIEUWE CHR, SCHOLEN
Te Delft heeft het jBestuur der Ned.
Herv. School-vereeniging onder de zinspreuk
„De kinderen zyn een erfdeel des Heeren
(Ps. 127 3a)" den Raad verzocht, de noo-
dige gelden beschikbaar te stellen voor den
bouw van een School op een terrein tusschen
de Slingelandstraat en de Buitenwatersloot,
SCHOOLJUBILEUM
Te Biggekerke (Z.) hoopt de Vereen.
voor Geref. Schoolonderwijs Vrijdag 30 Oct. a.8
haar 60-jarig bestaan te herdenken.
ESPERANTO OP SCHOOL.
Te Nijmegen zal op de Openbare La
gere Scholen aan de leerlingen der drie hoog
ste leerjaren, op uren buiten den lesrooster,
tweemaal 's weeks één uur gelegenheid wor
den gegeven onderwijs in het Esperanto fe
ontvangen
EXAMENS
de bereiding: i
n over inverse smeltpunten en van stel
lingen. mej. N. H. J. M. Voogd, scheikundig
Ingenieur, geboren te Rotterdam (met lof).
TECHN. HOOGESCHOOL TB DELFT. GesLd
Clviel-lngenleur propaed.-ex.. A. Hulberta tel
"mmen.
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
Bevorderd tot doctor ln de wis- en natuui.
kunde, op proefschrift ..Additie van zoutzuur
aan acetyleen cgga -■
van katalysatorc
te Amsterdam.
ACADEMISCHE EXAMENS
G. Folmer. Den Haag
mink, Hilve:
de Vries. Den
Rhetmcv, ucm»
W. Kerpel, Lelden; R. L. H. Sampinon, Den
Haag: B. Allaart. Oegstgeest: C. A. Eindhoven,
Rotterdam: K. A. F. Houwert. Den Haag; A.
Gerrlts. Den Haag; Th. Wechgelaag. Rotterdam
L. J. J. ten Haaf. Den Haag; A. S. de Wit.
Den Haag; J. de Boer. Den Haag; Lie Swsj
Bo, Leiden en H. Qrellnger, Den Haag.
■ev. Lel
doct.-ex., mej. A. G. de Bruin, Den Helder.
Geneeskunde, arts.ex., de heer D. A. Braaken»
burg. Amsterdam; eerste gedeelte arts-ex., d«
hoeren G. T. Llem en R. M. E TJokronegoro
en mei. J. M. A. ConUa.
Apothekers-assistent, de dames J. A. 8oll«
EXAMENS-WISKUNDE
DEN HAAG. 21 October. Akte K I. Opge
roepen en opgekomen 3 candldaten. Geslaagd»
DEN HAAG, 31 October. Akte L.O. Opge,
roepen 3, opgekomen 8 candldaten. Geslaagd»
M. Hurenkamp. Lochem; J. M. Jeuken, VenloJ
P. A. v. Wijngaarden, Rotterdam.
Wetenschap.
EEN MOOI GESCHENK.
De N.V. Vereenigde KaJi-MaatschappiJ te
Amsterdam heeft aan het Bodemkundig In
stituut te Groningen een Leitz Epidiascoop
(groote projectielantaarn) ten geschenke ge
geven. Aan de nschenkster is hiervoor dt
dank der Regeering betuigd.
Leger en Vloot.
DE .VAN NES".
De „Van Nee" vertrok uit de haven va*
Willemsoord en liep te Vlissingen binnen
voor het verrichten van eenige voorzienin
gen. Daarna koos hij weder zee met be
stemming naar Curasao.
Bekende merken in alle prijsklassen w.
Groote K e a s
suoei iu-116, TeieL 68871 Grotnan-Steinweg - Schiedmaijer - Mannborg e.a. cuiiu
N DEN STORM
Door WJERNY
XXXII
0RTE INHOUD VAN HET VOORGAANDE
Op treffende wijze wordt ln dit^verhaal het
Grisha, een der hoofdpersonen van dit ver-
lal, was als oud-student in do handels-
etenschappen, aangesteld bij het bestuur van
Isentrosojoez". de centrale der verbrulks-
Bperatles.
Zyn vrouw. de schrijfster dezer her-
heringen. vreesde vaak. dat Grisha van
jar begon te vervreemden. Maar na een ver-
'welljk gaprek met hem bleek haar. dat slj
ch ln dit opzicht vergist had.
Bij een groote partljschoonmaak, die
ns gehouden werd. werd Qrlsha maar net
hnndhaafd en overgeplaatst als directeur van
m fabriek In Rostof ZUn vrouw werd zes
kanden geschorst en kreeg op haar verzoek te
bstnf mnHtschappelök werk
Eindelijk kreeg Grisha weer een nieuwe aan-
elling: hij zou het nog eens ln de productie
Niet alleen ln partijkringen, maar zelfs de
'oote massa, sprak openlijk over de mogelljk-
Jid voji een op handen zijnden oorlog. Alge
een hoorde men beweren, dat men nog niet
laar was. maar de regeering sloeg de hand
in den ploeg. Als men maatregelen noodig
phtte^ werden die uitgevoerd, ongeacht de
laraan verbonden moeilijkheden.
Wij moesten due zorgen klaar te zijn en
dat wae geen gemakkelijke taak, want al
6Cheen allee enel vooruit te gaan, en leek,
of wij voor 'n periode van geleidelijken groei
etonden, niemand kon overzien, waarheen
die groei zou leiden. In mijn onmiddellijke
omgeving zag ik daarvan tientallen voor
beelden. Om maar te beginnen met onze
fabriek, met haar geweldige hoopen afval
en puin, haar half afgemaakte nieuwe wer
ken, die weer waren blijven liggen en ge
deeltelijk werden afgebroken, voordat ze
nog gereed waren; in één woord, het wae
een chaoe. De vroegere hoofdingenieur had
het plan opgevat om de ertstoevoer te ver
beteren en wae daar direct mede begonnen;
had het bedrag vaji bijna drie millioen roe
bel uitgegeven voor allerlei spoorlijnen,
bruggen en dergelijke zaken, zonder dat er
een algeheel uitgewerkt plan bestond. Nu
was hij weg en zijn opvolger beweerde, dat
hij met dien rommel niets kon beginnen,
dat het allemaal fout was en eigenlijk af
gebroken moe6t worden. Maar dat durfde
niemand aan, want het zou een al te groot
schandaal zijn als men ten k06te van nog
een paar millioenen het resultaat van drie
millioen ging afbreken. Wat men wel ver
nietigde, was een nieuwe electrisohe oen-
t.rale, gebouwd door den vorigen tedhni-
enhen leider, die maar willekeurig op eon
plek was neergezet en daar heelemaal m
den weg stond; maar dat was tenminste
geen kwestie van een zoo groot bedrag.
Grisha'e voorganger had ook van die
houwbevIie«ine«n gehad, hij was ineens tot
de conclusie gekomen, dat er een muur om
da fabriek gezet moest worden, waarmede
dan ook terstond een aanvang was gemaakt
Het ongeluk wilde echter, dat de fabriek
midden tusschen de stad en het arbeiders
dorp lag, zoodat de kortste weg dwars over
de sporen en tusschen de machines leidde,
terwijl de omweg om den muur van het uit
gestrekte terrein minstens drie kwartier
loopen beteekende. Niemand had zich dan
ook van Óen muur iets aangetrokken, men
had er op verschillende plaatsen gaten >n
gemaakt en het verkeer dwars door de fa-
hriek, ging ongestoord verder tot levens
gevaar van allen, die er zich aan waagden.
Men was daar echter zoo aan gewend, dat
men er niet verdeT over dacht en de dage
lijksche slachtoffers van ongevallen als on
vermijdelijkheden beschouwde. Dat zijn
6leohts eenige voor de hand liggende voor
beelden, dingen, waaraan een ieder zioh
moet etooten, ook ai weet hij niets af van
hetgeen een fabriek met zich medebrengt.
Het was duidelijk, dat er in het bedrijf zelf
in nog veel grootere mate vele dergelijke
fouten aan te wijzen waren. Er was geen
oenheid van leiding geweest, er was geen
leidende gedachte zelfs. Ieder trachtte uit
te voeren wat hem te binnen viel, wat op
een gegeven oogenblik noodig scheen, zon
der zich te bekommeren om de gevolgen en
zonder te overzien waartoe al die hande
lingen leidden.
Zoo kwam mijn man op een goeden dag
thuis in een nijdige stemming en ging ziCh
tegen zijn gewoonte van den laatsten tijd
in, te buiten aan een ruwe scheldpartij op
de leidende organen.
„Daar hebben ze nou wat moois bedacht,
ze lijken wel gek," zei hij op uiterst geprik-
kelden toon. „nou willen ze me waarlijk
een plan voor vijf jaar op laten maken. Als
of we niet al genoeg ellende en papierrom
mel hebben met de plannen, die we tegen
woordig opmaken. Het is waarlijk om gek
te worden! En al die lui hier op de fabriek
vinden het prachtig; die kerels denken
maar, dat het hen gelegenheid geeft om in
hun bureau te blijven zitten en van de ver-
antwoordleijkheid voor het werk af te zijn.
Vijf jaar.Ik kan niet eens een plan voor
vijf dagen opmaken, wie weet nu wat er
over een paar maanden zal gebeuren?"
Ondanks het tegenstribbelen van Grisha
en velen zijner lotgenooten zette de regee
ring echter door, onverbiddelijk. Er moest
een plan komen en degenen, die dat niet
konden, waren voor een leidende positie
ongeechiikt verklaard.
Er werd gegoocheld met cijfers, er werd
gefantaseerd, en tenslotte werd er iets op
papier gebracht. Grisha verdween weer
voor een poo6 naar Gorkof en Moskou,
waar al deze plannen besproken moesten
worden en met elkaar in overeenstemming
moesten worden gebracht. Na zijn terug
keer echter merkte ik, dat hij zijn crltiek
geheel en al had laten varen. Het was hem
aan het verstand gebracht in Moskou, even
als de vorige maal nu zijn ziekteverlof, dat
de partij-instructies er waren om opgevolgd
en niet om becriti6eerd te worden. Als de
partij een vijfjarig plan verlangt, dan moet
dat gemaakt worden. Ik voelde beslist, dat
ik hoe langer hoe meer van mijn man ver
vreemdde. Ik begreep, dat men hem in Mos
kou overtuigd had en dat hij de onjuistheid
van zijn vroeger tegenstribbelen Inzag.
Maar zijn klakkeloos napraten van alles
wat men hem ginds leerde, stuitte mij te
gen de borst. Alsof hij zelf nooit tegen dien
paDieren zondvloed had geprotesteerd, ver
dedigde bij nu die maatregelen zonder na
dere uiteenzetting, lijnrecht tegen zijn er-
varingen van vroeger in; en dat deed hij
zoo maar, met een paar algemeene phmses
en met verwijzing naar partij beslissingen
en uitspraken van leiden^
Ik ergerde me er zoozeer over, dat ik zijn
uiteenzettinsen onderbrak en hem toevoeg
de: „Dat hoef je me niet allemaal te ver
tellen, dat kan ik net zoo goed ln de kran
ten lezen; daar staat het precies zoo in.
Maar lk begrijp nog steeds niet wat het nut
en de bedoeling -an die plannenmakerij Is,
ik begrijp alleen, dat de partij het wil
„Over het nut en de bedoeling van de
partijhesluiten hebben wij ons het hoofd
niet te breken", klonk het hooghartige ant
woord, „daarover beraadslagen de men
schen, die wij ons vertrouwen hebben ge
schonken. Wij hebben onzen plicht te vei^
vullen en dat uit te voeren, wat ons opge
dragen wordt Overigens kan Lk je wel
zeggen," voegde hij er hoonend aan toe,
„dat er een zeer speciale bedoeling achter
al die plannen zit. Wij maken ons klaar.
En als die plannen zijn uitgevoerd, zijn wij
militair tegen ieder ander land opgewas
sen."
Toen ik drae zaak met Vitja en haar man
besprak Grisha was, zooals gewoonlijk,
op een vergadering bemerkte ik, dat
mijn nieuw verkregen wijsheid andereD
reeds lang bekend was.
„Natuurlijk, wist U dat niet, Tatjana
Nikolajsfna," zei Presnof goedmoedig, „het
is toch duidelijk genoeg voor iemand, die
zijn oogen open heeft dat de militaire toe
bereidselen de drijfveer van dit alles zijn.
Waarom moeten wij met aJle geweld en :n
korten tijd zulke reusachtige fabrieken
bouwen? Wij kunnen toch alle6 wat wij
noodig hebben uit het buitenland betrek
ken, veel goedkooper dan wij het kunnen
maken, en veel beterl Laten wij daartegen
over onze nationale hulpbronnen verster
ken en zoodoende producten maken, die
wij naar het buitenland uitvoeren. Daar
mede zou iedereen gebaat zijn, èn wij èn de
anderen. Maar dat gaat nu eenmaal niet
Wie de schuldige is laat lk in het midden
- ik weet alleen, dat wij met alle macht
bozig zijn ons op den komenden oorlog
voor te bereiden."
In den daaropvolgenden winter verander
de de stemming niet T^en het voorjaar
van 1928 kwam, werden wij overvallen
door een proces, dat vooral in onze streek
de gemoederen tot kookhitte opzweept*
Wat wij in den zomer van 1927 beJeefd had
den aan arrestaties, was slechts kinderspel
in vergelijking met wat toen ging gebsuren
Nu waren het geen „waarschuwingen" meer
die met een voorarrest van eenige maande*
afliepen, nu werd het bitters ernst Plotse
ling zaten tientallen van de meest ln aan*
zien zijnde ingenieurs uit onze streek op
de beklaagdenbank en werden er van be
schuldigd jaren Lang stelselmatig het ge-
heele werk gesaboteerd te hebben en daar*
voor geld te hebben ontvangen uit het bui
tenland. Het was een verschrikkelijke ge
dachte met verstrekkende gevolgen.
Wie zou men kunnen vertrouwen, el*
deze menschen, tegen wie gisteren nog
ieder had opgezien, bedriegers bleken te
zijn? Wat kon de partij en de regeering tot
stand brengen als ze moest afgaan op den
raad en de intellectueels leiding van deze
menschen, als ze niet de zekerheid hadden,
ook in de toekomst niet bedrogen te wor
den? Want als het bedrog was, dan wae
het knap opgezet. Die beklaagden hadden
al hun plannon en voorstellen steeds zake
lijk toegelicht, met cijfers en teekeningon,
rnet gegevens, die alle even wetenschappe
lijk en juist schenen. Dan zou men in het
vervolg dus achter elk voorstal een derge
lijke poging tot bedrog kunnen zoeken en
wie zou uit moeten maken, waar oprecht
heid en waar valsche voorspiegeling
vinden waren? Wie anders dan steeda weer
deaelfde soort menschen, de eenigen, die ia
staat waren dergelijke dingen sakalljk te
beoordeelen?
(Wordt vervolgd.)
