Het Communisme in de Practijk
DINSDAG 13 OCTOBER 1931
DERDE BLAD PAG. 9
Nadruk verboden
Objectieve mededeelingen en critische beschouwingen
Reeds herhaaldelijk hebben wij erop ge
wezen, dat de Sowjét-statistieken zoo karig
waren met hun gegevens over den opbrengst
aan landbouwproducten. Op zichzelf is het
onverklaarbaar, hoe er gebrek aan voedsel
in Rusland kan bestaan. Immers wordt er
beweerd, dat de bezaaide oppervlakte nu
15 procent groot er is dan in 1913, terwijl voor
den oorlog voedselgebrek een volstrekt on
bekend verschijnsel wa§, de bevolking zich
gemiddeld beter voelde dan in andere lan
den en het tsaristische rijk bovendien groo-
te hoeveelheden landbouwproducten uit
voerde, meer'dap nu het geval ia Hoe rijmt
zich dat tezamen, kan men zich afvragen,
en, zooals gezegd, de officieele gegevens ge
ven hieromtrent geen opheldering. Men vindt
daarin ndets dan bezaaide en bewerkte bo
demoppervlakte.
Nu heeft de volkscommissaris voor land
bouw, Jakowlef, die reeds vaker gesproken
heeft zonder een blad voor zijn mond te
nemen, ons het een en ander duidelijk go-
maakt in een rede. gehouden in een zitting
van het bestuur van dit volkscommissariaat,
tezamen met vertegenwoordigers der land
bouwwetenschap en een aantal plaatselijke
ivertegenwoordigers. Wij kunnen de woor
den van den volkscommissaris goeddeels
zonder commentaar weergeven, zij rijn dui
delijk genoeg.
Na eerst in zijn inleiding de wonderlijke
successen der collectivisatie te hebben uit
gemeten, wat betreft de aantallen bedrijven
en de oppervlakte, die thans op deze wijze
bewerkt wordt, komt hij tot de kern:
„Ik ben in de graan-grootbedrijven ge
weest in alle voornaamste rayons van ons
land. Wat overal (wij spatieeren. Red.)
opvalt is: ten eerste de slechte kwaliteit
van de grondbewerking en ten tweede:
de verwaarloozing, zelfs door de goede
agrotechnische werkers, van de beginse
len der landbouwkundeAls men in
,veïe gevallen vraagt, hoe diep en met
welke ploeg een bepaald stuk gropd be
werkt is of wat daar verleden jaar ge
plant is weet men in den sowohoz daarop
geen antwoord te geven".
„Een soortgelijke toestand hebben wi
ïn de gecollectiviseerde boerenbedrijven.
Men moet niet jagen naar opgeblazen (vet
in het verslag der rede) cijfers over het
percentage der gronden, dat gecollectivi
seerd is. maar zorgen voor de stevige or
ganisatie van het collectieve bedrijf. Wij
hebben de kolchozen gebruikt om de be
bouwde oppervlakte uit te breiden, maar
niet om den oogst te vermeerderen. D»
kolchozen zijn geen massieven, doch aan
elkaar geplakte (vet gedrukt in het ver
slag der rede) kleine bedrijfjes. Loop over
de velden van een willekeurige kolchoz
bij den oogst, vooral na een regenbuit, en
ge leest de geschiedenis van elk apart
stukje".
Men ziet uit dit alles, dat het er aller
treurigst uitziet met deze collectivisatie wat
betreft de stoffelijke resultaten. Jakowlef
iwekt dan ook op om in ihet vervolg beter
rekening te houden met de landbouwkundo.
Niet bepaald een bolsjewistische uitvinding,
deze landbouwwetenschap, doch bij de orga
nisatie tn de sovjet-unie is het juist onmoge
lijk deze wetenschap toe te passen, ornaat
de landbouw bedreven moet worden volgens
de voorschriften van groote en kleine poten
taten, die hun bevelen rondzenden zonder
iets van landbouwwetenschap te kennen of
zich erom te bekommeren.
Ongëlooflijk was dan ook de aanval van
Jakowlef op de agronomen in bet algemeen.
Hij zei ongeveer het volgende: Gij hebt een
paar jaar geleden, voor 'het begin der collec
tivisatie, op dit alles gewezen, en ge denkt,
dat ge door de feiten in het gelijk zijt ge
steld, maarlldat is niet waar. Toen waart ge
contra-revolutionairen, want toen moesten
allereerst de koelaki vei.tietigd worden. Nu
dit is geschied moogt ge met uw landbouw
wetenschap komen. Nu hebben we het groot
bedrijf, waarop die landbouwwetenschap
kan worden toegepast.
Dat is het beeld, dat in de hersens der
sovjet-leiders bestaat over de toestanden in
hun land. De gruwelijke, massale ellende,
die zij hebben veroorzaakt op het platteland,
de honderden millioenen, milliarden mis
schien, die zij hebben doen vermorsen, die
zijn opgebracht door de bevolking, waar
door deze gerantsoeneerd moet worden en
zich niet kan kleeden, dat telt voor deze
beeren even weinig mede als de gevoelens
,van een marmot of konijn, waarop de on
derzoeker in een laboratorium zijn experi
menten verricht. Het is materiaal, dat ge
bruikt of weggesmeten wordt bij. de proe
ven, die Moskou wenscht te nemen voor
het uitvoeren van zijn plannen.
DE SUIKERPRODUCTIE.
Op de gewone manier wordt alarm
maakt in Rusland over den slechten gang
,van de 6uikercampagne. Dat wil ziggen,
dat de zaak natuurlijk niet schitterend gaat,
doch dat men hoopt er met veel opjagen
nog iets van terecht te brengen. Pas als de
zaak heelemaal hopeloos wordt doet men
er het zwijgen aan toe of zoekt een paar
slachtoffers. Zoo erg
met, men is nog
armeerende berichten.
Het blijkt, dat men de waanzinnige tem
po's van uitbreiding in één bepaalde tak
slechts kan bereiken ten koste van andere
werkzaamheden. Zoo ook bij de suikerbie
tenteelt. Deze is sterk toegenomen, maar
nu het er op aankomt de bieten uit te gra
ven en naar de fabrieken te vervoeren, nu
loopt bet spaak. In verschillende districten
is het iplan slechts voor een deel uitge-
oerd, van 38 tot 52 procent. Op 20 October
sluit de termijn voor het uitgraven der bie
ten, dan bestaat groot gevaar voor vorst, die
alles bederft wat nog in den grond zit.
Gebrek aan trek vee blijkt een der hoofd
oorzaken te zijn; een onverwacht gevolg
der collectivisatip. Verleden jaar nog kon
den de suikerfabrieken paarden huren bij in-
dividueele boeren voor dit transport, nu niet
meer. De kolGhozen, eveneens opgezweept
om steeds meer grond te bewerken, kun
nen en willen geen paard afstaan. De
menschen, die als z.g. „overcompleet" uit de
dorpen weggeronseld en weggejaagd wor
den naar de mijnen en fabrieken, kunnen
niet bij het uitgraven der bieten werken.
Nog erger gevolgen dreigt dit alles te
hebben het volgend jaar, want men moet
op het oogenblik den bodem diep ploegen
voor den uitzaai der nieuwe bieten. Hiel
van komt heelemaal niets terecht, waar
men geen menschen en dieren heeft
den tegenwoordigen oogst uit den grond te
Zoo stelt de sovjet-pers den toestand voor.
Wij herhalen, dat het vermoedelijk niet zoo
erg zal zijn en dat hier de gewone taktieK
van opjagen wordt toegepast, doch men
kan toch met vrij groote zekerheid voor
spellen, dat ook de suikerproductie zoowel
dit jaar als het volgend jaar beneden de
programcijfers zal blijven. Let wel, de sui
kerproductie, niet de suikerexport; die zul
len de sovjet-heeren wel tot het uiterste op
voeren, al moest daardoor dit agtikel voor
de bevolking even onbereikbaar worden als
kaviaar of andere lekkernij, die voor de
magen der „kapitalisten" elders is
stemd.
HET CONFLICT IN HET VERRE OOSTEN.
De sovjets beginnen met het treffen van
militaire matargelen aan de Chineesche
grens. De daar gelegen troepen zijn ver
sterkt, terwijl de lichtingen, die hun dienst
plicht hadden vervuld, onder de wapenen
zullen blijven. Het centrale comité der com
munistische partij heeft een voorstel van
Molotof aangenomen om de Russische be
langen in Mantsjoerije, in het gebied van
den Oost-Ghineesdhen spoorweg, desnoods
met wapengeweld te verdedigen.
Dat klinkt zeer heldhaftig, maar het be
vestigt ons in het vermoeden, dat te dien
aanzien volstrekte overeenstemming be
staat tusschen Moskou en Tokio over ver
deeling der invoedsferen, waanneer de Japan-
sche bezetting van Oost-Mandsjoerije door
gaat-
BEGENADIGING VAN RAMZIN.
De „Soc. Westnik", bet orgaan der Russi
sche socialisten te Berlijn, bericht ten stel
ligste, dait de invrijheidsstelling van Prof.
Ramzin. den „held1" uit het groote proces der
inüustrieele partij te Moskou, die tot. acht
jaar gevangenis werd veroordeeld, binnen
kort is te verwachten. Ramzin igeniet thans
reeds alle mogelijke voorrechten in dé ge
vangenis. Hij heeft eigen kamers, uitstekend
gemeubeld, krijgt het eten uit de cantine
der G.P. Oe., die niet aan de rantsoeneering
onderworpen is en werkt voor de verschil
lende regeeringsbureaux. Zijn vrouw en
kind mogen met hem samen eten. Hij heeft
zelfs reeds weer colleges gegeven, maar daar
dezejtot demonstraties der studenten .voer
den zijn zij voorloopig gestaakt.
Kunst en Letteren.
RESTAURATIE RAADHUIS TE VEERE.
In de laatstgehouden vergadering van de
•estauratiecommissie voor het Raadhuis te
Veere is het definitieve ontwerp voor de,
door H. J. Etienne te vervaardigen, bouw-
penning vastgesteld.
Op de voorzjjde komt het Raadhuis met
een randschrift, op de keerzijde de drie wa
pens van Nederland, Zeeland en Veere, met
de twee in dit geval wel zeer toepasselijke
spreuken „Je Maintiendrai" en „Luctor et
Emergo". De middellijn wordt 60 m.M., zijn
de dit het formaat, dat de Ned. vereeniging
penningkunst den laatsten tijd ook toe-
De penning zal worden geslagen door de
Koninklijke Begeer te Voorschoten.
GROOTE AANWINST VAN HET
GRONINGSCH MUSEUM
De Erven van wijlen den Staatsman iMr.
S. van Houten hebben aan het Groningsch
Museum ten geschenke gegeven een kost
bare collectie schilderijen en aquarellen, in
hoofdzaak van meesters der Haagsche
School, die in het bezit van Mr. van Houten
zijn geweest.
ral bi) de Wereldblbllot
schenen een Gedenkboek ter herin*
Dirk schater.
Het werk zal bevatten:
Een levensbeschrijving van den K
door Is, Querldo. Studies c - - - -
ponist en
composities
inultgegeven werk:
en uit Schater"»
iphorismn enz. Eer
i a. kleuTdrukken naar" pastellen van "Plek Mo-
;no en Jan Toorop. Tenslotte herinneringen en
vaardeerlngen van vrienden en vereerden».
Na ontvangst der inschrijvingen wordt de
>plage vastgesteld. Het werk. eenmaal afge-
everd, zal niet worden herdrukt.
VRIJWILLIGE SALARISVERLAGING.
illiJkheden, die hoofdzakeltlk^een
gevolg zUn van de opzegging doopvele trouwe
bezoekers van hun abonnementen, hebben de
eerste krachten, verbonden aan deze instelling,
vrijwillig aangeboden 20 pet. van de hun toe
komende honoraria te laten vallen.
..Noord-Holland"
Medembllk zoo goed ai» geheel door brand ver-
Algemeen werd gehoopt, dat de fabriek
staande onmiddellijk vóór het eeuwenoude
Kastel Radboud, nu geheel in het gezicht ko
mend. niet weer aldaar zou worden herbouwd.
De pogingen daartoe zijn mislukt, aangezien
de gewenschte daartoe noodlge Regeerlngs-
steun niet is verkregen. Dus zal straks het
Kasteel opnieuw aan het gezicht worden ont
trokken.
VOICE.
Verschenen is no. 1 van „Voice", een Hol-
landsch orgaan voor gramofoonbezitters, uit
gegeven door de vertegenwoordigster in Ne
derland, Ned. Oost-Indië, voor His Master'
Voice-producten. Het doel ervan is hen in na
wer contact te brengen met de muziekschat,
die in den loop der jaren op His Master, Voice
platen werd opgenomen en die nog maande
lijks een aanzienlijke uitbreiding ondergaan.
Musici (o.a. Otto Glastra van Loon) en tech
nici werken eraan mee.
Wetenschap.
Nieuwe proeven in zicht.
De heer A. Veraart weerlegt in een uit
voerlg schrijven aan de perw de bewering, al.
zouden de onder zijn leiding op 6 October J.l
tusschen Katwijk en Scheveningen gehoudei
proefnemingen geen resultaat hebben afge
worpen.
Verder deelt hij mede, dat hü In den loop
de ma«nden November en December ln de
legenheid hoopt te zijn, een nieuw experiment
to nemen met vliegtuigen van yeel groo
laad- en stUgvermogen.
DROEF TEEKEN DES TIJDS
Ook te Hamburg is de werkloosheid groot. En de haven biedt een even ongewoon als
droef schouwspel: honderden zeestoomers, tot een totale scheepsruimte van 550.000 ton,
liggen voor anker en kunnen geen emplooi vinden. Droef feeken des tijds, dat helaas
overal valt waar te nemen.
Gemengd Nieuws.
DE BELANGRIJKE ARRESTATIE
TE AMSTERDAM
Naar aanleiding van de aanhouding van
den Amsterdanischen advocaat Mr. D. L. S.,
heeft de Alkmaarsohe Crt. te Limmen een
onderzoek ingesteld, waaromtrent het blad
het volgende mededeelt*
De in deze zaak als aangeefster genoemde
mej. W. te Limmen drijft daar de manufac
turenzaak van haar vader.
In Februari kwam een neef uit Duitsch
land, die het meisje duidelijk maakte dat
de zaak gemorderniseerd moest worden. Hij
had een vriend in Amsterdam, zekere S., die
zoozeer het vertrouwen van het meisje wist
te winnen, dat zij goed vond, dat hij den
géheelen boel uitverkocht. Toen dit was ge
schied, wist hij het meisje te bewegen om
voor f 2000 nieuw goed bij een grossier te
Amsterdam te koopen. S. had het geld van
het verkochte goed onder zich gehouden en
zelfs de juweelen en sieraden van het meisje
te gelde gemaakt. AJles onder het voorwend
sel, dat er geld gemaakt mioest worden om
de zaak te moderaiseeren.
Toen de grossier op betaling van de goe-
deren aandrong, wendde mej. W. zich weer
tot S., die haar verzocht in Castrloum te
komen, waar hij haar een paar blanco stuk
ken liet tookenen, onder het voorwendsel,
dat er een credietlhypotheek op het huis en
de goederen zou worden gesloten. Het huls
was reeds hypothecair verbonden voor een
bedrag van f 5000. Een nieuwe taxatie was
noodtig, doch kwam iets hooger dan f 8000.
De heer S. wist raad en verzekerde bij den
notaris J. S. te Amsterdam, dat de taxatie
geen f 8000 doch f 18.000 was, waarop de
notaris er genoegen mee nam, dat er «en 1
voor de 8 werd geplaatst. Op advies van
Mr. S., die inmiddels gearriveerd was. ver
klaarde de heer J. E. uit Bussum zich be
reid, om een credietlhypotheek van f 10.000
te verstrekken
S. wist daarop het meisje te bewegen hem
een volmacht te verstrekken, waardoor hij
het geld voor haar in ontvangst kon nemen.
Na een maand had zij echter itog niets ont
vangen en daar de grossier, die mej. W.
failliet heeft laten verklaren, op betaling
aandrong, toog zij naar Amsterdam en
moest tot haar teleurstelling vernemen, dat
S. vertrokken was.
Toen kwam vast te staan, dat het delict te
Amsterdam had plaats gehad, heeft de poli
tie te Limmen de zaak overgegeven aan den
officier van justitie te Alkmaar, met het ge
volg dat thans Mr. S. gearresteerd is en S.
uit Keulen eveneens. Meer arrestaties zijn
te verwachten, dooh de justitie wenschte
hierop niet vooruit te loopen.
WAAR DE SMOKKELARIJ TIERT.
Volgens De Tijd behoort het Zuid-Lira-
burgsche-Dudtsoh grensgebied tot een der
grootste smokkelcentra van Europa; wel
licht is deze grensstreek het grootste smok-
kelcentrum van het vasteland. In dit jaar
werden reeds meer dan 5000 smokkelaars
gearresteerd en veroordeeld
lederen nacht knaillen de schoten, flikke
ren de electrisdhe lampen, echoot het halt-
eroep door het dal, weerkaatst door den
Op nog geen twee kilometer afstands van
het snelvlietende beekje de Worm ligt de
grensstroat. De Nieuwstraat is Duitsch ge
bied ;de overzijde is Nederlandsah, in casu
Kerkraadsoh gebied. Dicht naast elkaar lig
gen wel twintig winkels, tot ver na het mid
dernachtelijk uur zijn de winkels verlicht
Tot heel laat kan de smokkelaar er Koope*
wat zijn hart begeert: koffie, sigaretten,
thee, chocolade, enz- En benzinepompen
zijn ei" in overvloed, die goedkoope benzine
leveren. Achter de Duitsche huizen krioelt
het van wegen en voetpaden. Om de grens
behoorlijk te bezetten was een leger van
grensbeambten noodig. Maar dan nog zou
den de smokkelaars op hun sohoenen met
rubberzolen de beambten weten te verschal-
Wat in den loop der jaren door het Worm
dal gesmokkeld is, kan niet in een goederen
trein vervoerd worden.
In September werden in het Akeusch o»»-
tröct aangehouden: 4000 K.G. koffie, 2100 K.G
suiker, 115 K.G. chocolade, 6 K.G. thee. 78
K.G. margarine, 4000 K.G- tabak, 850.000 sign
retten, 4000 sigaren en 1300 K.G. meel, 6000
K.G. mais, 13.000 boekjes sigarettenpapier.
146 K.G. brood. Wat als smokkelwaar in vei
lige haven belandt, is niet bij benadering te
zeggen. In September werden 1624 gevallen
van smokkelarij aanhangig gemaakt bij de
justitie.
In de loconaotieven-afdeeling van „Werk
spoor" te Amsterdam werd de gehuwde ar
beider D., die bezig was met het draaien
van stoelen aan een kotterbank, door de
machine gegrepen en eenige malen rondge
slingerd. Na verbonden te zijn, werd hij in
hoogst ernstigen toestand naar het Binnen
gasthuis vervoerd. De ongelukkige is aan
overleden.
EEN DRAMA IN EEN PORTIEK
Te Amsterdam heeft zich Maandagavond
in de St Willibrordusstraat een ernstig
drama afgespeeld.
Tusschen kwart over zeven en half acht
weerklonk in deze nauwe donkere straat,
welke op den Amsteldijk uitloopt, het korte,
scherpe geluid van een aantal schoten.
Spoedig bleek, dart deze gelost waren in de
portiek van een tegenover de R.K. Kerk ge
legen perceel. Bewoners van de in dit per-
Ceel gevestigde woningen en eénige voorbij
gangers, die door dit lawaai hevig geschrok
ken waren, vonden ter plaatse het lichaam
van een jongen man, die door een schot in
het hoo.'d bleek getroffen te zijn. Een revol
ver lag op eenige meters afstand op den
openbaren weg.
Vrijwel tegelijkertijd werd eenige meters
voorbij het portiek op de straat een jonge
vrouw gevonden, die eveneens zeer ernstig
door revolverschoten was gewond.
Beide gewonden werden naar het Wilhel-
minagasthuis overgebracht
De man had ^en schot in het hoofd, de
vrouw was door niet minder dan vijf scho
ten getroffen, waarvan vier in de borst en
een in den rug. Ondanks zijn ernstige ver
wondingen is de man nog in staat geweest
de toedracht van het gebeurde aan de poli
tie te verklaren, waarbij is gebleken, dat hij,
na eenige schoten op de vrouw te hebben
gelost, het wapen tegen zichzelf heeft ge-
Vermoedelijk heeft de man, een chauffeur,
haar opgezocht en haar bewogen een eind
met hem te gaan wandelen om daarna, na
begrepen te hebben, dat zij niets meer met
hem te doen wilde heöben, zijn daad te vol
voeren.
De vrouw heeft zich, nadat de schoten op
haar gelost waren, nog eenige meters voort
gesleept en is toen in elkaar gezakt
Bij informatie naar den toestand van bei
de slachtoffers vernamen wij, dat die van
den man, oud 29 jaar, het ernstigst is. Er
zou echter voor beiden geen direct levens
gevaar bestaan. De vrouw is 31 jaar oud.
HET DRAMA TE W7TERINGEN.
Nog steeds geen bekentenis.
Het is thans ruim een week geleden dat
het vreeselijk drama te Wateringen, waar
Zondagnacht twee kinderen werden ver
moord, plaats greep.
Nog steeds is over dit drama niet het volle
lich gekomen, al zijn er reeds scherpe ver
moedens geuit
Het is n.l. niet mogelijk geweest tot nu
toe de vrouw een verhoor af te nemen om
trent dit drama, daar een absoluut rustige
verpleging in de Raemer-kliniek te Loos
duinen noodzakelijk is.
ONDER EEN WAGEN VERPLETTERD.
Te Westbroek (Dr.) is een 19-jarige boeren
zoon door het schrikken van de paarden
onder een zwaar geladen melkwagen ge
raakt. De wagen ging hem over de borst
Spoedig daarna is hij overleden.
DOODELIJK MOTORONGELUK.
Mej. C. Groen/dijk te Eenrum, die bij
Kommerzijl (Gr.) met haar motorrijwiel te
gen een boom reed, is nog denzelfden mid
dag aan de bekomen verwondingen over-
EEN -GOEDE VANGST.
Te Heerenveen is gevankelijk binnenge
bracht de ongeveer 35-jarige P-, uit Den
Haag. Hij vertoefde de laatste drie dagen te
Stobbegat bij Heerenveen en beloofde aan
een twintigtal ailbeiders aldaar werk. Hij
was bij den brievengaarder in pensiion, doch
hij vertrok stilletjes en toen misrte de post
man gefld uit zijn kas. Direct zette hij P.
na en leverde hem aan de politie over. Na
zijn veithoor is P., een berudht sujet, ln
hechtenis gapteld.
DOOR DEN TREIN GEDOOD.
Bij Moordrecht sprong de 22-jarige onge
huwde v. G., die werkzaamheden aan
spoorlijn verricht, van een lorrie, toen een
trein naderde. De ongelukkige werd gegre
pen en onmiddellijk gedood.
BRANDEN.
Te Gasselte (Dr.) brak door tot nu toe on
bekende oorzaak brand uit in de boerderij
van Klaas Ienting, in het naburige Koet
vlies. De geheele inboedel benevens boeren
gereedschap, de voorraad lnooi en rogge
gingen verloren. Een 60-tal koniinen kwa
men in de vlammen om, terwijl 40 varken
konden worden gered. De schade, welke ge
schat wordt op f 20.000, wordt door verzeke
ring gedekt
INBRAAK IN EEN PASTORIE.
Te Ouderkerk a. d. Amstel (N.-H.) ii
terdagnacht ingebroken in de Ned. Herv.
pastorie aan de Kerkstraat bewoond door
Ds. AaJhers. De dief(en) zijn binnengekomen
via een W.C.-raampje. Zij hebben het huis
op de gelijkstraatsche verdieping geheel
overihoop gehaald. Geldswaarden worden
niet vermist. De politie heeft vingerafdruk
ken genomen. Van de dader(s) die door de
voordeur is (zijn) vertrokken, is nog geen
spoor gevonden.
Reeds eer moet in deze pastorie ingebro
ken zijn.
HUIZEN (1875 M.) NCRV. 8 TUdsein
Schriftlezing. 8.15—9.45 M.
sein. 1010.30 Zang door
10.30 Tijdsein.
NCRV-Dameakoor
Essellnk. Gerei. Fred.
Doorn. 11 Tijdsein. 1112 Harmonlutnbespe-
ng door den heeir M. F. JurJaanx.
22.30 Grainofoon. 2.303 Lezen Tan C'
Lectuur, door mej. M. Wentlnk. te HUversv
3 Tijdsein. 31.30 Concert: Mevr Maria Hoy:
van Drlel. sop:
Radio Nieuws.
Utrecht. Zang
45 Gramofoon. 4.45a
n decizender 5 Tijdsein. 5—6 Kin-
leiden door Mej. B. v. d Veer. te
:rp: „AJge-
trüding
icht<
bij planten". 7 TtJdseln. 7—7.30
den Minister van Waterstaat afge.
7.307.45 Politieberichten. 7.45—8 Pere-
het Ned. Chr. Persbureau. 8 TUd-
89.30 Uitzending vanuit de Nieuwe Zui-
rk te 's-Gravenhage-West. georganiseerd
de Deputaten voor de geestelijke ver-
>-ntle de Minister
Haag. Onderwerp
Dr. W. G. Harreiviteln. Gerei.
Amsterdam. Onderwerp: .Hoe het
H. SlUevis Smitt, Gerei. Fred,
(met verlof hier te lande). On-
Staat Dr. H. Colü
het ls". 9.3011
in. vlooi; H. v. d. Horst Jr., cello. M<
d. HorstBleekrode, plano. io Persl
10 Morgenwijding. VARA. 10.15
>or arbeldera in de Contlnu-be-
drijven. 12 Tijdsein. 12.01 Middagconcert. 1 46
Onderbreking
6,55 Mededeel
DE N. C. R. V.-FILM.
eerste officieele voorstelling van de film
«ed. Chr. Radlo-Voreeniglng „De klokken
n" zal D.V. worden gegeven op Donderdag
22 October des avonds te 8 uur, ln het Koloniaal
:uut. Mauritskade 62. te Amsterdam. Deze
e vertooning ls bestemd voor de autori
teiten, de pers en genoodigden. Medewerking
lt hierbij verleend door het Symphonie-
.st der N.C.R.V. (H.O.V.). Voor de over-
ende plaatsen zullen toegangsbewijzen wor-
langs "speciale. I
ndergrondsche geleidingen
maakt men gebruik van fc
In de electrlaohe centrale
de machines ter opwekking
>estaande llchtm
■enige hoogfrequen
CaptaJn Ekcersly.
British Broaden:
demonstratie
TRAMONTSPORING DOOR WILDE KOEIEN
Zaterdagavond omstreek9 zes uur is te
Nieuwe-Pefkela (Gr.) de locomotief van de
stoomtram, komende uit de richting Win
schoten, ontspoord, doordat twee koeien
plotseling de rails opliepen. De locomotief
reed van de spoorbaan af en bleef aan de
koppelingen boven de sluis hangen De ma
chinist Minnema en de conducteur Roeme-
ling konden zich door tijdig van de ma
chine te springen in veiligheid stellen. In
de tram bevonden zdöh slechts twee passa
giers, die geen letsel bekwamen. Het ver
keer is geheel gestremd.
ONDER EEN AUTO GEDOOD.
Te Heerlen is op den Bosch weg het ander-
halfjarig zoontje van huisvrouw C. v. d. V.,
nadat zij aan huis van S. K. groente had
gekocht, ongemerkt onder diens auto ge
raakt. Het jongetje was op slag dood. Den
chauffeur van de auto treft geen 9chuld.
AUTOBUS TEGEN EEN BOOM;
VIJF GEWONDEN.
Aan dien Gideon bij Groningen is een auto
bus uit Hoogezand, doordat een band van
het rechtervoorwiel plotseling 9prong, tegen
een boom gereden. De chauffeur en vier per
sonen, waaronder drie vrouwen, werden
door glasscherven gewond. Twee vrouwen
moesten naar het Academisch Ziekenhuis
worden ivergebrachL De bus is zwaar be
schadigd.
VERDRONKEN.
Te Spierdijk (bij Hoorn) is bij het spele
varen het driejarig dochtertje van J. Klaver
te water geraakt en verdronken.
Te Nijmegen is de 33-jarige K., die dron
ken wa6, te water gesprongen, met het doel,
om de Waal over te zwemmen. Halverwege
zonk hij in de diepte en verdween. Zijn lijk
is nog niet opgehaald.
FEUILLETON
DE CITADEL VAN ANTWERPEN
Verhaal van een Ond-Strijder
Naverteld door R. BOON
Aldus sprekende in zijn IhaM-Hollaindiedh,
Jieilf-iD'Uiitöcii dialect, meende de korporaal
cr "zijn kwelduivel Peters ook nog eens bij
tü moeten gedenken. Ofschoon thij herhaal
de malen de belofte aflegde om Peters wel
„klein te zullen krijgen" was korporaal
Basse-let anders werke-lij-k n'.et zoo kwaad.
Zijoi soldaten mochten Ihem gaarne lijden
en achtten hem alten evenzeer. Juist zijn
goedheid was maar al te dikwijile oorzaak,
dat men een loopje met hem nam, maar
dan wast Qxij de daders ook dadelijk flink
te straiten.
Thans hebben alle soldaten met belang
stelling zijn betoog aangehoord. De mede
deelingen van den opstand te Brussel en
van den aanstaanden veldtocht waren be
langrijk genoeg om hun aandaCht geheel
in beslag te namen.
Tien dagen geleden Ihaddien de meester)
dezer recruten moeten loten en reeds drie
dagen later werden velen hunner opgeroe
pen om zich naar GorinChem te begeven,
teneinde in den wapenhandel te worden
geoefend. Wel een bewijs, dat er i te bij
zonders op tit wa6.
Beflgië, dat destijds sinds 1815 met Neder
land onder het bestuur van Koning Wil
lem I één geheel uitmaakte, begeerde een
zelfstandig rijk te worden en een eigen ko
ning te bezitten. Reeds Hangen tijd was deze
beweging gaande. Een aanzienlijk aantal
Belgen wapenden zich, met het doel om bij
het eerste sein op te treden, teneinde zich
het gehate juk dier Nederlanders van den
hals te schuiven.
Alras was de beweging in haar voortgang
gestuit, doch niettemin bleef het vuurtje
smeulende om bij het eerste flikkeren ter
stond tat een felllen brand udt te slaan.
Die gelegenheid deed zioh spoediger voor
dan men verwacht had.
In den Schouwburg te Brussel werd op
zekeren avond een tooneelst.uk opgevoerd,
waarin tot uatin-g kwam de geest van een
bevolking, die zich het juk van den onder
drukker van den hals wierp. Een aantal ln
het stuk voorkomende gezegden lieten niet
na het volk nog meer te verbitteren, met dit
gevolg, dat zeer velen de straten doorliepen
onder den uitroep: „Tc wapen voor vrijheid en
recht!". „Weg met Nederland, leve België!"
Dadelijk verspreidde zich deze beweging
door geheefl België. Weldra was de opstana
algemeen en een zeer groot leger was rnoo-
dig om in deze tusschenbeide te komen.
Ook in Nederland ging weldra de kreet:
„Te wapen!" van mond tot mond. Studenieu
richtten vrijwillige jagerkorpsen op en de
schutters werden naar de grenzen gezonden.
Kortom, de geheele besohikbare legermacht
kwam op de been.
De Kroonprins, de latere Koning Willem
II, plaatste zioh aan het hoofd der leger
macht en Met weldra het „Voorwaarts" hoo-
ren. Overal waar dit leger kwam werd het
overwinnende partij. Gedurende dezen veld
tocht, die juist tien dagen duurde en daar
om den naam kreeg van „Tiendaagsolie
Veldtocht"; werden t»l ven pronte en kleine
gevechten geleverd en tal van muitelingen
verslagen. De veldslagen bij Hasselt en Leu.
ven zijn vooral in onze geschiedenis zeer
goed bekend.
Het lijdt wefl geen twijfel of dit leger zou
onder bevel van den uiterst bekwamen en
dapperen Kroonprins den opstand in zijn
geheel onderdrukt hebben, indien niet een
Fransah leger, dat in aantal en sterkte het
Nederlandsdhe verre overtrof, de bedreigde
Belgen ter hulipe ware geschoten en de Hol-
landsdhe troepen den verderen voortgang
had belet.
De Citadel van Antwerpen, geheel door
Holilandsche troepen bezet, bood het ïangst
tegenstand, doch moest tenslotte voor de
overmacht zwddhten.
Al deze gebeurtenissen moesten echter op
het oogenblik, dat wij ons in de kazerne
te Gorinahem bevinden, nog plaats hebben.
Toen was de beweging nog in het eerste
stadium, en het geleek er zelfs veel op, alsof
alles, wat de korporaal aan de manschappen
vertelde, onwaar was of althans sterk over
dreven.
Niettemin zijn zij allen belangstellend ge
noeg om den kornoraal terstond met allerlei
vragen te bestormen.
Een tiental hunner, allen Texelaars, heb
ben op hun eiland nog zoo weinig van de
geheele zaak gehoord, dat zij op het hooren
van het word „oorlog" terstond verbaasd
de ooren spitsen en een kring vormen ronn-
om den korporaal, die zoo goed hij kan alle
vragen tracht te beantwoorden.
„Dan zal ik heel gauw schipper-af zijn",
zegt Pieter Vermpulen.een kleine doch breed
geschouderde Texelsehe vissdherskneclit.
«Nou Aaij", vervolgt hij tot zijn vriend Arie
Dekker, eveneens een Texelaar, „dan mogen
wij de zee en onze heerlijke soholletjes wel
voor een tijd vaarwel zeggen".
Arie beaamt dit, dooh meent tevens, dat
het gevaar nog wel ndet zoo nabij zal zijn
als de korporaal meent te doen gelooven.
„Ja, mannen, gewis", antwoordt deze, ,jk
durf verzekeren, dat wij allen heel gauw
das rommeln van het kanon sollen hooren.
Maar niet bang wezen, ganz nicht, maar
dan ach guth leeren wie men een snap
haan raust vasthalten, en dandan must
Peters voran an diie troep".
„Ja", zegt Pieter Maus, een derde Texe
laar, „maar het gekste van de historie is,
dat bij ons thuis, terwijl ik afwezig ben, de
kamp heel spoedig voorover zal beginnen te
hangen".
Een daverend gelach volgt op deze woon
den. De recruten begrijpen allen zeer goed
de beteekends van deze woorden: armoede
en kommer zullen de woning binnen sluipen
„Ja, die lamp voruber das hindert ja
ganz niementihall", roept de korporaal met
zware stem uit, hiermede tevens bewijzende,
dat hij de gebezigde uitdrukking letterlijk
Opnieuw lachen de mannen.
.Allons, inrukken, en allen machen dat
die snaphaans glat geputst werden. Met
spoed en als die lamp voruber hangt, dan
binden srte er maar ein kordje aan", laat hij
er even spoedig op volgen
De recruten plaatsen zioh in marsohorde,
de korporaal terzijde van den troep en na
dat hij zich nog met een enkelen blik over
tuigd heeft, dat er niets onbehoorlilks ln de
marsChorde is waar te nemen, geeft hij het
commando om vonveer»* t« rooroho«»ren.
Flink en krachtig, regelmatig en zwaar,
klinken de voetstappen der soldaten op de
straatsteenon. Geen enkel woord wordt er
gewisseld, want alle spreken onder het mar-
dheeren is streng verboden.
Reeds is de troep tot aan de kazernepoort
genaderd, en wil de korporaal het „halt"
uitroepen, toen uit een der bovenramen van
de kazerne een groot aantal dicht gevouwen
propjes papier op de straatsteenen worden
geworpen, juist voor de voeten van den kor
poraal.
Met zijn zwiaro laarzen stapt hij er op,
waarna zich onmiddellijk een tamelijk hevi
ge knal laat hooren, die den korporaal
zoowel als de manschappen verschrikt aoh-
tenvaarts doen springen.
Eenige niet ontplofte nolletjes worden door
den korporaal opgeraapt en geopend. Zij be
vatten een kleine hoeveelheid buskruit, blijk
baar afkomstig uit oude en afgedankte ge
weerpatronen.
Wie de euveldaad heeft verricht, is tot
nog toe een raadsel, doch opgemerkt is, dat
de korporaal aanstonds weer denkt aan zijn
aartsvijand Peters.
Niemand schijnt de dader te bemerken,
doch zij, die de kazernepoort binnen trok
ken en een blik langs de ladders en trap
pen naar boven wierpen, zouden daar Pe
ters hebben gezien, terwijl hij de handen op
de knieën sloeg van pleizier.
Hoe het kwam, dat Peters zoo spoedig zijn
wacht had kunnen verlaten, bleef een raad
sel, dooh de korporaal bleek zeer juist ge
zien te hebben, toen hij bij het binnentrek
ken der kazerne mompelde: ,J)as ist ja Pe
ters en niemand anders, maar hl] must
HOOFDSTUK II.
In Brussel en Mechelen.
Het ia een donkere avond. Eenige ma»..-
den zijn verstreken sinds de gebeurtenissen,
in het vorige hoofdstuk beschreven, plaats
grepen.
In het groote Bosch Royal, in de onmid
dellijke nabijheid der Brusselsohe stadswal
len, liggen een groot aantal soldaten gok am
peerd. Groote witte tenten, die de soldaten
tot woon- en slaapplaats dienen, zijn temid
den der boomen opgericht, waarvan de
kleur een eigenaardig contrast vormt met
het groen der boomen en struiken, dne hier
in zoo groote hoeveelheid worden aange
troffen
Een groot cordon schildwachten omringt
het kamp en is met de bewaking ervan
belast
Niets verbreekt de stilte of het moest zijn
de eentonige stap van den schildwacht, die,
om zich den tijd te dioden, gestadig heen
en weer loopt en zoo nu eo dan met scher
pen blik de duisternis tracht te doorboren.
In het kamp zelve gaat het eenigszins
luidruchtiger toe.
Temidden der vele tenten zijn kampvuren
ontstoken, waaromheen de soldaten zich
hebben neergezet. Met kaartspel en andere
vermaken trachten zij den tijd zoo aange
naam mogelijk te passeeren. De gesprekken,
die hieihij worden gewerd, hebben alle tot
onderwerp den strijd, die thans op het he
vigst is ontbrand.
(Wordt vervolgd)
