Nationalistische
eenheidsdemonstratie
BINNENLAND.
Kerknieuws.
MAANDAG 12 OCTOBER 1931 EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
Nazi's, Sfahlhelmers en
Duifsch-Nationalen
voor één program.
„Innerlijke bevrijding
van Duitschland''.
„Terug naar het program
van Frederik den Grooten".
De nationale oppositie in Duitschland is
Zondag te Bad Harzburg in Brunsvvijk bij
eengekomen om een eenheids-demonstratie
te houden.
Het was voor de eerste maal, dat de
Duitsc'n-nationalen, Nationaal-socialisten, de
Stahlhelm en de Nationale Vereenigingen
zich voor een gemeenschappelijke manifes
tatie verzamelden.
Dit konden zij 't veiligst doen in Bronswijk
omdat deze staat een nationaal-socialistisch
minister-president heeft.
Men kon het zwart-wit-rood,zonder toevoe
ging van de republikeinsdhe kleuren en de
roode wimpels met het hakenkruis hier on
gestoord laten wapperen, terwijl het elders
geldende uniformverbod hier veilig kon ge
negeerd worden.
Do dag werd begonnen met een algemeene
manifestatie in militaire inspectie om acht
uur voor het station.
Om 10 uur stelde zioh op stram-militaire
wijze de nationaal-socialistische wacht op
voor het Kurhaus, waar de leiders een bij
eenkomst hadden, die de belangrijkste ge
beurtenis van den dag heet te zijn geweest.
Later op den morgen werd een veldgods-
dienstoefcning gehouden op de Spiehviese en
in den namiddag spraken Hugenberg, Dr.
Schacht, Hitler en Seldlte in (het Kurhaus
de vergaderden toe.
De nazi's hebben (bovendien afzonderlijk
vergaderd onder leiding van den voorzitter
hunner Rijksdagfractie Dr. Frick.
Besloten werd dat de nationale oppositie
morgen in den Rijksdag d'e volgende ge
meenschappelijke voorstellen zal indienen:
1. De Rijksdag ontneemt de Rijksregeering
het vertrouwen:
2. De Rijkspresident wordt verzocht den
Rijksdag tie ontbinden en nieuwe verkiezin
gen uit te schrijven per 8 November 1931;
3. De door den Rijkspresident op grond
van artikel 48 par. 2 der Rijksgrondwet sindls
10 Februari 1931 afgekondigde verordeningen
worden ingetrokken;
4. De betaling van subsidie aan Pruisen
voor de politie in dat land, wordt per 31
October 1931 gestaakt.
Frick kondigde hierop aan, dat een inter
pellatie op het gebied van landtbouwkwes-
ties later in den Rijksdag zal worden inge
diend, waarna hij het woord verleende aan
Adolf Hitler.
Dr. Frick heeft tevens een gemeenschappe
'iijke zitting der parlementaire vertegenwoor
digers van de nationale oppositie geleid. Hij
verklaarde in zijn openingswoord, dat men
thans aan een keerpunt in de Duit-
sche geschiedenis staat en hij wees
er op. dat het gemeenschappelijk doel is de
verwerving van de politieke macht langs
den snelsten weg, den legalen weg van aan
eensluiting van alle deelen der nationale op
positie. Het burgerlijk midden moet door de
huidige manifestatie naar de zijde der na
tionale oppositie worden getrokken.
Do sprekers van de Duitsoh nationalen
en de Landvolkpartij 6temden hiermee in.
De groots betooging in het Kurhaus
In het Kurhaus duurden de ovaties voor
Hugenberg en Hitier ongeveer 10 minuten
lamg.
Op het groote podium namen op de eerste
lij plaats: Hugenberg, Hitier, Frick en de
heide Stahlhetmleiders, achter hen zaten
meer dan 100 parlementsleden en economen.
Hugenberg sprak het eerst.
Hij kondigdfe den vastbesloten strijd tegen
de regeerende partijen aan, hield breede be
schouwingen over de huitenlandschte en bin
nen] andsche politiek, waarna hij
resolutie van het nationale front
voorlas.
De resolutie begint met te constateeren,
dat denationale oppositie sedert jaren ver
geefs heeft gewaarschuwd tegen het ver
sagen van d'e regeeringen en het staatsap
paraat tegejn de bloedige terreur van het
Marxisme, tegen het voortschrijdende cul
tuur bolsjewisme en <±e vernietiging van de
natie door den klassenstrijd, tegen de uit
schakeling der nationale krachten uit de
leiding van den staat, tegep een politiek
t?ie door haar politieke, economische en mi
litaire ontmanning van Duitschland nog
verder gaat dan het dictaat van Versailles,
tegen een politiek, die het binneplandsche
bedrijfsleven heeft prijs gegeven ten gunste
van wereld-economische hypothesen, van
onderwerping aan het buitenland, die noch
«Ie gelijkberechtigdheid va,n Duitschland
heeft gebracht, noch het verscheurde Oosten
voor een op oorlog gelijkenden inval heeft
bewaard noch het land heeft gered van de
chaos van bet bolsjewisme, zonder echter
door krachtige zelf-werkzaamheid de econo
mische crisis te kunnen voorkomen en daar
door de wereld werkelijk te behouden voor
een bankroet en werkelijkcn vrede te bren-
gr)e nationale oppositie verklaart zich be
reid' in het Rijk en in Pruisen de regeerings-
verantwoordelijkheid op zioh te nemen.
Geen hand die eerlijk wordt aangeboden
voor oprechte samenwerking zal worden af
gewezen.
De oppositie weigert echter de verkeerde
koers te blijven volgen in een slechts natie
naai- getinte regeering van de huidige re-
gceringskrachten.
Elke regeering die tegen den wil der ge
sloten nationale oppositie wordt gevormd,
moet rekenen op haar tegenstand. Zij eischt
het onmiddellijk aftreden van de regeerin
gen Briining en Braun, de onmiddellijke op
heffing van de dictatoriale, volmachten der
regeeringen, welker samenstelling niet meer
overeenstemt met den volkswil en die zich
nog slechts met behulp van noodverordenin
gen aan bet bewind kan houden.
Zij eischt onmiddellijke nieuwe verkie
zingen voor de verouderde volksvertegen
woordigingen, voornamelijk in het Rijk en
in Pruisen.
ï,n het volle bewustzijn der daardoor aan
vaarde verantwoordelijkheid verklaart zij,
dat de in de nationale oppositie vereenigde
•ganisaties bij komende onlusten leven en
eigendom, huis, hof en werkplaats zullen
verdedigen van diegenen, die zich openlijk
bij de natie aansluiten, maar dat zij weige
ren de huidige regeering en het thans
heerschende systeem met hun bloed te be
schermen.
Zij eischen herstel der verdedigingssouve-
reiniteit van Duitschland en gelijke bewape
ning.
De oppositie bezweert den door haar ge
kozen President Von Hindenburg, dat hij
voldoet aan den stormachtigen aandrang
van millioenen vaderlandsgez. mannen en
vrouwen, frontsoldaten en jongeren, door op
het laatste oogenblilc^oor het bijeenroepen
van een werkelijk nationale regeering de
reddende koersverandering te brengen.
De resolutie eindigt met de zinsnede, dat
slechts een sterke nationale regeering aan d>
nooden en wenschen van het volk kan vol
doen, en dat daarvoor offers en plichtsge
trouwheid van het volk kan worden geeischt
De oppositie gelooft aan de vervulling van
haar taak, omdat zij op de Duitsche krac'ht
en op de toekomst van het volk vertrouwt.
Hitler's rede
Adolf Hitler wees erop, dat hop ontzettend
de oorlog ook is, geen volk kan nalaten om,
indien dit noodig is, zijn gewicht in d'e
schaal te werpen. Geen staatsman kan den
vrede handhaven in een toestand van weer
loosheid. Duitschland wenscht daarom niets
anders dan erkenning van het land als ge
lijkberechtigde natie. Dit kan niet te Genève
uitgevochten worden, maar moet geschieden
in het land zeif
Redevoering van Seldte
Vervolgens sprak de leider van de Stahl-
helm, Seldte. Hij verklaarde ev&nees, dat hij
geen nieuwe oorlog wilde, omdat hij den
oorlog kende. Hij wilde, slechts de innner-
lijke bevrijding van Duitschland. In volle
verantwoordelijkheid eischt de nationale op-
oositie op dit historisch oogenblik de leiding
in Duitschland'. Uit de eenheid der hier bij
eengekomen oppositie, die volgens de woor
den van Von Moltke langs verschillende we
gen voorwaarts marcheert, wordt hier ge
streefd naar een gemeenschappelijk plan,
dat moet slagen en vereend tot de overwin
ning zal voeren.
Rede van Dr. Schacht
Onder die volgende sprekers was de voor
naamste de oud-president van de Duitsche
Rijksbank Dr. Schacht.
Hij sprak over het nationale economische
program. Het Duitsche bedrijfsleven heeft
het grootste belang hij het slagen der na
tionale beweging. Het huidige systeem be
rust op verkeerde grondslagen. Zelfs wan
neer een of ander toeval een plotselinge
opleving zou veróorzaken zou het systeem
verkeerd blijven. Herhaaldelijk is de toe>-
stand onwaar voorgesteld. Men heeft dik
wijls gevraagd om een program der oppo
sitie, hoe het dan wèl moest. De saneering
van Duitschland is echter geen kwestie
van enkele programpunten doch van her
stel van de rechtszekerheid en van een
prin'/ lieele^verondering. Geen kunstjes en
geen huitenlandsche credieten kunnen hel
pen, doch slechts het program van Frede
rik den Groote: instelling op het binnen-
landsche bedrijfsleven en uit den vaderland
schen bodem halen wat er inzit. Hiervoor
is noodig karakter, zelf- en Godsvertrouwen.
Nadat Justitzrat Class en Generaal von
der Goltz nog het woord hadden gevoerd,
werd de bijeenkomst onder het zingen van
het „Deutschland"-lied door Hugenberg ge
sloten.
Naar de Nationale regeering?
Uit Harzburg wordt nog geseind:
In kringen der nationale oppositie wordt
het verloop van de betooging te Bad Harz
burg als een volledig succes beschouwd,
welks uitwerking zich in het politieke ge
beuren in Duitschland onmiddellijk moet
toonen. Dat is gelukt. De betooging heeft
doen blijken dat het nationale front in waar
heid eensgezind en aaneengesloten is ter
verovering van het allereerst noodzakelijke
doel van bezitneming van de macht en dat
het bereid is, de verantwoordelijkheid, hoe
zwaar die op het oogenblik ook is, op zich
te nemen. Tot dit nationale wilsfront. zijn
krachten toegetreden, die tot dusverre af
zijdig hebben gestaan en die tot dusverre
geloofd hebbest een poging te moeten doen
samen te werken met het geldende
systeem. De nationale oppositie zal, zoo niet
de volgende week, dan toch in zeer korten
tijd voor de taak gesteld worden den staat
van den grond af aan door de eigen kracht
van het volk nieuw od te bouwen. De door
de nationale oppositie gevormde commissie
van actie zal haar werk voortzetten en
voorbereidingen maken voor verdere ge
meenschappelijke stappen.
Parijsche indrukken van de
Harzbuprgsche betooging.
De Parijsche avondbladen van Zondag pu-
bliceeren min of meer uitvoerig de bench-
ten van hunne correspondenten over de be
tooging te Harzburg. Voorloopig blijven
deze berichten voornamelijk beperkt tot het
uiterlijke beeld, hoewel uit de koppen een
zekere verontrustheid valt af te leiden.
De „Liberté" spreekt over een ,/dramati-
sche coalitie van de nationale krachten". In
andere bladen wordt gezegd, dat deze be
tooging een groot gevaar vormt voor het
nieuwe kabinet Brüning. Overigens wordt er
de nadruk op gelegd dat rijkspresident
von Hindenburg niet te vinden zal zijn voor
een ontbinden van den Rijksdag, daar hij
den parlementairen grondslag niet wil ver
nietigen. Mocht een motie van wantrouwen
in het kahinet-Brüning worden aangenomen
en dit ten val worden gebracht, dan zal de
rijkspresident zich vermoedelijk tot Hugen
berg wenden. De „Intransigeant" voegt hier
aan toe, dat deze mogelijkheid van fatale
beteekenis kan zijn, daar een uiterst
rechtsche regeering zeker de steun van'het
buitenland aan Duitschland zou ontnemen.
BRüNING'S TWEEDE KABINET
Dr. Schactzei aanvaardt de porte
feuille der Posterijen.
Dr. Schaetzel, die zich de beslissing nog
had voorbehouden, heeft zich thans definitief
bereid verklaard de portefeuille van posterijen
voor zijn rekening te nemen.
De Pruisische Landdagafgevaardigde Von
Eynem treedt uit de D. V. Party op grond
van het feit, dat hy de toenadering van zijn
partij tot de rechterzijde niet aanvaardbaar
acht. Von Eynern legt zijn mandaat tevens
neer. Hij was voorzitter van den Landdag.
AMERIKA EN DE WERELDCRISIS
Het betreffende Washingtonsche staats-
departement heeft opdracht gekregen een
nauwkeurige statistiek samen te stellen over
den financieelen toestand van de' Europee-
sche staten.
Deze statistiek zou er voor moeten dienen
de betalingscapaciteit van de afzonderijke
landen in geval van een revisie der schul
den te bepalen.
Uit New-York wordt nog gemeld:
Hoover is voornemens, na de bespreking
met Laval een nieuwe conferentie in het
Witte Huis bijeen te roepen van de leden
van het Amerikaansche kabinet en de lei
dende senatoren en Congresleden, teneinde
een gemeenschappelijken grondslag voor ver
dere actie te vinden. Al te groot, optimisme
is voorloopig natuurlijk niet gerechtvaardigd
want alle plannen bevinden zich nog in een
beginstadium.
Van officieele zijde te Parijs wordt het
door een Amerikaanscb blad verspreide be
richt, dat Laval voornemens zou zijn Hoover
een vermindering der Europeesche bewape
ningen met. 25 pet voor te stellen teneinde
als tegenprestatie een vermindering der oor
logsschulden te verkrijgen, tegengesproken.
Het bericht is volkomen uit de lucht ge
grepen, daar Laval geenerlei verklaringen
heeft afgelegd over de a.s. besprekingen met
Hoover.
Ook Grandi naar Washington.
De Italiaansche Minister van Buitenland-
sche Zaken Grandi heeft eveneens een uitr
noodiging ontvangen om een bezoek aan de
Vereenigde Staten te brengen. Waarschijn
lijk zal Grandi nog in den loop van deze
maand naar Washington vertrekken. Waar
schijnlijk vertrekt Grandi, volgens een an
der bericht, pas op 7 November a,s. met de
„Conté Grande" uit Napels. Grandi zal door
zijn echtgenoote en door eenige hooge ambte
naren vergezeld worden. Waarschijnlijk zal
hij twee weken in de Vereenigde Staten blij
ven. Men neemt aan, dat zijn bezoek in ver
band staat met de ontwapeningskwestie.
Grandi heeft de formeele uitnoodiging tot
het bezoek ontvangen door het staatsdepar-
tement, dat de voren gehoopt had op een
bezoek van Mussolini.
Niet-officieel verluidt, dat een bezoek van
Brüning te Washington nog slechts een
kwestie van weken is. Ook een bezoek van
Mac Donald zal na de Engelsche verkiezin
gen geschieden. Dan zal niet alleen over de
ontwapeningskwealie, maar ook over de her
stelbetalingen en het moratorium worden
onderhandeld.
DE SPOORWEGAANSLAG
BIA TORBAGY
DE VOORNAAMSTE DADER
GEARRESTEERD?
In het onderzoek naar de daders van dien
aanslag bij Bia Toiibagy is een verrassen Ie
wending geikomen. De naeporingen van
Weensche en Boedaipesteche politie beeft er
toe geleid een der voornaamste daders
arrest te steilten.
Het betreft een 39-jarig koopman, geboren
te Csantaver, maar permanent verblijf hou
dende te W'eenen, genaamd Sylvester Ma-
tusker, dia zich in den ong-elu'ksaiadht on
der de overblijfselen van den D-trein be
vond en die verklaarde een der passagiers
te zijn geweest. Hij meldde zich aan bij het
rcddoingsibureau, waar men zijn naam no
teerde en vaststelde, dat hij slechts een paar
schrammen in gelaat en nek had bekomen
Men liet liem naar Weenen ven-trekken, doch
hield hem in het oog en deelde de Weensche
politie mede, dat men hem verdacht.
Hij woonde daarna in Weenen, waar hij
door Hongaareche en Oostenrij'ksche ge
heime politieagenten werd nagegaan. Men
eteüde vast, dat hij zeer uitgebreide betrek
kingen onderhield met de Weensche com
munistische kringen. In Juli had hij ecra-
siet en lont gekocht en was herhaalldeldjk
tussdhen Weenen en Boedapest heen
weer gereisd- Te Boedapest had hij ver
scheidene woningen, waar hij overall onder
valschen naam leefde. Ook na de ramp zou
hij in Boedapest, en zelfs in Bia Torbagy
zijn geweest. Hij beweert, dat hij het ecra6iei
gekocht had voor het in de lucht blazen van
een schoonsteen, kon echter geen antwoord
geven, op de waag waar die schoolsteen,
reep. het eorasiet waren.
Verdere bijzonderheden moeten nog te
Weenen blijken, waar Matueker op 't oogen
blik in verhoor ie, waarbij hij ziCh ebeeds
meer in tegenspraken verwikkelt.
Uit Weenen wordt nader gemeld:
Inzake de arrestatie van den koopman
Sylvester Matueker, die naar reeds gemeld
werd, er van verdacht wordt de voornaam
ste schuldige aan den aainölag bij Bia
Torbagy te zijn geweest, verluidt thans, dat
uit getuigenverklaringen is gebleken, dat
Maturker na den aanslag en ook voordien
in de omgeving van Bia Torbagy is gezien.
Het bericht, volgens hetwelk op zijn klee-
ren nog sporen van ecrasiet zijn gevonden
en 'dat zijn handschrift overeenstemt met
dat van liet briefje op de plaats des onheils
gevonden, wordt edhter door de politie niet
bevestigd.
Matueker wordt in tegenwoordigheid van
Honjgaam&chie ambtenaren van politie
hoord.
EDISON.
NEW-YORK, 12 Oct. Thomas Edison heeft
Zondag weer twee uur opgezeten en voor het
eerst sinds 48 uur weer voedsel tot zich
genomen. Desondanks verklaart zijn genees
heer, dat Edison waarschijnlijk niet langer
dan een week heeft te leven. i
LAVAL'S BEZOEK AAN WASHINGTON.
NEW-YORK, 12 Oct. (V. D.). In politieke
kringen in Washington bestaat by een groot
aantal vooraanstaande personen de indruk,
dat het bezoek van Laval en Grandi slechts
het voorspel is van een groote internationale
conferentie tot regeling van de schulden
de ontwapening.
LORD READING NAAR GENEVE.
LONDEN, 12 Oct. (V. D.). Lord Reading
is naar Genève vertrokken vooi* zijn eerste
officieele bezoek. Hij zal deelnemen aan de
buitengewone zitting van den Raad van den
Volkenbond inzake het Chineesch-Japansch
conflict.
VERHOOGING DER KOSTEN VOOR
PASPOORTEN
Het Engelsche ministerie van Buitenland-
sche Zaken maakt bekend dat met ingang van
19 October de kosten voor de uitgifte van
Britsche paspoorten verhoogd zullen worden
van /7/6 tot /15/en voor verlenging
van paspoorten van een shilling tot 2 shilling
voor ieder jaar dat verlengd wordt.
JAPAN EN CHINA
GEEN CHINEESCHE ANTWOORD
NOTA MEER AAN JAPAN
Volgens een Russisch bericht uit. Nanking
wordt in Chineesche officieele kringen ver
klaard. dat China de laatste Japansche no
ta niet zal beantwoorden aangezien de toon
van de nota niet in overeenstemming is
met de diplomatieke gebruiken.
De Chineesche regeering heeft zich Zon
dagavond opnieuw met een dringend tele
grafisch verzoek om hulp tot den Volken
bondsraad gewend. In de nieuwe nota wordt
medegedeeld, dat Japansche vliegtuigen
Zaterdag het hoofdkwartier van de provin
ciale regeering van Mandsjoerije hebben ge
bombardeerd. De toestand is buitengewoon
ernstig. De Chineesche regeering verzoekt
den Volkenbondsraad, onverwijld maatrege
len te treffen voor het. herstel van den
vrede en terstond een Volkenbondscommis-
sie van onderzoek naar Mandsjoerije te
zenden.
De secretaris-generaal van den Volkenhond
heeft de nota onmiddellijk telegrafisch ter
kennis gebracht van alle mogendheden, die
in den Raad vertegenwoordigd zijn, alsmede
van de Amerikaansche regeering. Ook te
Genève acht men op het oogenblik den
toestand buitengewoon ernstig. Algemeen
neemt men aan, dat Lord Reading, Briand
en Grandi Dinsdag de zitting van den Vol
kenbondsraad zullen bijwonen. Men ver
wacht ook, dat de Duitsche regeering een
vooraanstaand persoon naar Genève zal zen
den, vermoedelijk den Staatssecretaris voor
Buitenlandsche Zaken Von Bülow.
Japansche nota's aan den
Volkenbond.
De Japansche regeering heeft gisteravond
telegrafisch den secretaris-generaal van den
Volkenbond den inhoud gebonden van de
nota, die zij de Chineesche Nankingregee-
ring heeft doen toekomen.
Volgens deze nota is het Mandsjoerijsche
conflict alleen een gevolg van de anti-
Japansche beweging in China, die provo-
catorische vormen had aangenomen en die
de Japansche troepen gedwongen had maat
regelen tot rechtmatige verdediging te ne
men. De Japansche regeering heeft in den
laatsten tijd de grootste tolerantie en het
grootste geduld getoond. Zij moet echter
vaststellen, dat de anti-Japansche beweging
in China alarmeerende vormen had aange
nomen.
Verder heeft de Japansche reg. den secr.-
gen. den inhoud van de nota doen toekomen
die zij ter beantwoording van de Chineesche
nota van 5 October verzonden had. Hierin
noemt Japan de dringendste Jaak dè over
prikkelde nationale gevoelens in China daar
door te kalmeeren, dat onmiddellijk directe
onderhandelingen tusschen de beide regee
ringen over de voornaamste punten werden
opgenomen.
Deze onderhandelingen zouden den grond
slag kunnen vormen voor het herstel van
normale, betrekkingen. Ingeval een kalmee
ring intreedt zou na het hernemen van di
recte onderhandelingen een terugtrekken der
Japansche troepen binnen de spoorwegzone
kunnen plaats vinden.
In een derde nota doet de Japansche re
geering een reeks mededeelingen aan den
raad over de uitgebreidheid van de anti-
Japansche beweging in Mandsjoerije. Vol
gens deze nota heeft de anti-JaJpansche be
weging een dergelijken omvang aangeno
men dat de Japansche concessies gevaar
liepen.
Geen staking der Japansche
operaties in Mandsjoerije.
Zondag is het Japansche kabinet in ver
gadering bijeen gekomen om te beraadslagen
over den politieken toestand. Aan de ka
binetszitting werd deelgenomen door den
chef van de Japansche generale, staf en
door den chef der admiraliteit.. De Japan
sche minister van oorlog bracht verslag uit
over den toestand in Mandsjoerije en ver
klaarde. dat op het oogenblik de militair»
operaties onder geen enkele omstandig
heden gestaakt konden worden.
Naar verluidt zou de Japansche regeering
voornemens zijn, de besluiten van den Vol
kenbond, hoe deze ook zouden uitvallen,
af te wijzen.
Het Japansche 'bombarde
ment van Klntschau.
Het Chineesche gezantschap te Berlijn,
heeft gistermiddag de officieele bevestiging
ontvangen van het bericht over den vlieger
aanval op de stad Kintschau (Taonan) door
de Japanners.
Volgens deze bevestiging hebben,op 8 Oct.
Japansche militaire vliegtuigen boven het
niet versterkte Kintschau. de aan de Pei-
ping—Moekden-spoorweg gelegen roorloppi-
gen zetel van de regeering der Mandsjoe-
rijsche provincies gevlogen, meer dan 40
bommen neergeworpen en de stad met
machinegeweren beschoten. Onder de slacht
offers van het bombardement bevindt zich
een buitenlandsch professor aan de hooge-
school voor verkeerswezen en techniek, die
gedood werd. .In de stad werd groote mate-
rieele schade aangericht.
NEDERLAND-BELGIE
EEN PSEUDO-MOERDIJKKANAAL.
Het Nationaal Comité inzake een Neder-
landsch-Belgische overeenkomst (het vroe
gere Nationaal Comité van Actie tegen het
Belgisch Verdrag) hield Zaterdag te Den
Haag een algemeene vergadering.
Besloten werd een adres te zenden aan de
Regeering en de Eerste Kamer. In dit adres
wordt er o.m. op gewezen, dat eeniigien tijd
geleden in een Nederlandsch dagblad is
aangekondigd, welk bericht sindsdien door
andere bladen werd bevestigd en aange
vuld, dat de Begeering geenszins meer af
wijzend staat tegenover een kanaal, dat de
meest kenmerkende eigenschappen zou be
zitten van het onaannemelijk verklaarde
AntwerpenMoerdijkkanaal, met name een
vaarweg, welke aanvangende aan de Ne-
derlandsche grens (dus directe aansluiting
aan de dokken van Antwerpen toelatend)
met vermijding van het open Scheldevak,
oostelijk van de Eendracht en het genormali
seerde Hellegat, het Hollandsch Diep zou
kunnen bereiken.
Het Comité brengt ter kermis van Regee
ring en Eerste Kamer, dat het naar zijn mee
ning, zoowel voor de handhaving van de on
aantastbaarheid van de door de Regeering
giegeven beloften als ter rechtvaardiging van
het door haar gevraagde vertrouwen, drin
gend noodzakelijk is ter voorkoming van on
gerustheid en beroering in den lande, dat de
Regeering van de gelegenheid, welke de in
terpellatie 'de Savorin Lohman haar zal
bieden,, gebruik maakt om te verklaren, dat
door haar nooit is onderhandeld, noch zal
worden onderhandeld over het toestaan aan
België van eenig als hierboven aangeduid
pseudo-Moerdijkkanaal.
Weerbericht
NED, HEiRV. KERK
r o e p e n Te Nieuw-Lekkerland, J.
Vermaas te Ter Aa. Te Breskens, I. P.
der Waal te Grypskerke (Z.). Te
Zevenbergen, H. van Reken te Ommeren.
Bedankt: Voor Delfshaven (6de pred.-
pl.), J. h. W. Warners te Geervliet. Voor
Oud-Alblas, A. H. J. G. van Voorthuizen te
Lage-Vuursche. Voor 's-Gravenmoer
Zunderdorp, cand. P. Bouw, hulppred. te
Utrecht.
GEREF. KERKEN
veetal: Te Stadskanaal, J. W. Esselink
te Doom en C. W. Keur te Oudewater. Te
Zalk, cand. E. Masselink te Hoogeveen
cand. J. J. Verleur te Amsterdam.
Beroepen: Te Alphen a. d. Rijn (2de
pred.pl.), G. D. Kuiper te Aalsmeer. Te
Pijnaoker-Nootdorp, cand. J. ten Hove te
Zalk (O.).
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. H. van Heijst hoopt Zondagmid
dag 15 November a.s. afscheid te nemen van
de Geref. Kerk te Waardhuizen en Zondag
avond 29 November d.a.v. te Nieuw-Lekker-
land intrede te doen, na bevestiging in den
morgendienst door den consulent Ds. J. J.
Wielenga, van Alblasserdam.
Dr. H. vanOyente Rittem (Z.)
hoopt Zondag 15 November a.s. by de Ned.
Hervormde Gemeente te Breda intrede te
doen, na bevestiging door Ds. G van Dijk Azn.
te Breda.
D s. J. M. S p i e r hoopt Zondag 15
November a.s. van Dussen en Meeuwen af
scheid te nemen en Zondag 29 November
d.a.v. by de Geref. Kerk van 's-Gravendeel
intrede te doen. Bevestiger zal vermoedelijk
zijn Ds. W. W. Meynen, van Dordrecht.
D s. I. J. V a s s e u r, voorheen hulppredi
ker by de Vrije Evangelische Gemeente te
Ierseke, werd gisteren geordend en bevestigd
als predikant bij deze Gemeente, door Ds. M.
van der Vis, van Goes. Het kerkgebouw was
stampvol. Onder de aanwezigen bevonden zich
behalve vele leden van de omliggende gemeen
ten, ook B. en W. van Ierseke. Ds. van der
Vis sprak over Joh. 15 16. Aan de handop
legging namen deel behalve de bevestiger,
drie ouderlingy. Toegezongen werd Psalm 134
vs. 3. Ds. Vasseur had tot tekst voor zijn pre
dikatie gekozen Lucas 5:5b: „Doch op Uw
woord zal ik het net uitwerpen''. Hy werd
toegesproken door ouderling Van Zweden. Toe
gezongen werd Psalm 121 4.
ALG. SYNODE DER NED. HERV. KERK.
Naar aanleiding van een verzoek van een
predikant om herziening eener uitspraak der
Synodus contracta d.d. 4 Augustus 1931 zal
de A\g. Synode der Ned. Herv. Kerk Woens
dag 21 October a.s. te 's-Gravenhage in een
buitengewone vergadering bijeenkomen.
PREDIKANTENCONFERENTIES
Naar wij vernemen, zal D.V. Donderdag 7
Januari 1932 een concio worden gehouden
van predikanten, die behooren bij den Geref.
Bond. Reeds meer dan tien jaren is het
geleden, dat deze concio werd gehouden.
DIACONALE CONFERENTIE
Te Almelo werd Zaterdag, j.l. de 19de
Diaconale Conferentie van de Classis Deven
ter der Geref. Kerken gehouden.
De voorzitter, de heer P. Reitsma, van
Deventer, wees in zijn openingswoord op het
wenk van de Diaconale Conferenties.
Voorgelezen werd een schrijven van den
heer E. Buitenbos, van Enschedé, waarin deze
op hartelijke wijze afscheid nam van het
Comité.
Nadat de notulen door den secretaris, den
heer P. Bruins, van Almelo, waren gelezen
en goedgekeurd, werd aan Ds. P. G. Kunst
van Deventer, het woord gegeven om te
spreken over: „Diaconaal nevenwerk".
Spr. wees er op, dat de taak die de Diaco
nie wil voortzetten, en die deel van Christus'
werk is, allengs is geworden 't verzamelen en
uitdeelen van gaven. Een belangrijk deel van
den arbeid bleef braak ligen. Het nevenwerk
der Diaconie bezag spr. als: 1. in de Heilige
Schrift gegrond; 2. in de Schepping gegeven;
3. in de historie niet steeds juist ontwik
keld; 4. iü het ambt der diakenen als onder
deel begrepen; en 5. in de gemeentelijke prac-
tyk broodnoodig.
Het is, zegt spr. naar de Schrift, dat ook
vrouwen geroepen worden tot hulp bij het
vervullen van de moeilijke Apostolische taak
en aan haar een taak wordt gegeven niet
in het Diakenambt, doch als georganiseerde
hulparbeid in den dienst der Kerk.
Maar behalve de in de H. Schrift gegeven,
zijn hier nog andere motieven aan te voeren.
Krachtens den scheppingsaanleg zijn er ter
reinen waar de vrouw de meerdere is van
den man. Zij heeft een natuur ontvangen,
die van een andere kant het leven benadert.
Wat de man wil begrijpen en ontleden voelt
de vrouw aan en zij werkt bij uitstek met
fijne intuitie.
De vrouw een plaats te geven by het man
nenwerk is in de Schepping geoordeeld. Als
heldin in de politiek niet geëerd, ontving zij
door haar bijzondere gave haar natuurlijke
taak in het stille werk. En van die gave
Gods in de schepping der vrouw moet de
Kerk des Heeren in de openbaring van haar
priesterlijke taak gebruik maken.
Echter staan wij hier voor het eigenaar
dige feit, dat de taak van den man met
stemmigheid is vastgesteld, maar dat de
beid der vrouw met zekeren schroom onder
ons wordt behandeld.
Terecht wijst Prof. Dr. H. Bouwman er op,
dat haar arbeid en aanleg te weinig is ge
bruikt en tot onze eigen schade. Wij moeten
ons bezinnen om richting te geven aan het
priesterlijke werk dat haar werkkracht
goed kan gebruiken.
Om te weten, welke haar taak is, toont
Spr. uitvoerig uit de historie den gezegenden
invloed aan van het werk der vrouw. Echter
bleef de vraag hoe men den arbeid der vrouw
zal moeten organiseeren.
De diaconieën doen goed den arbeid der
liefde door de vrouwen geschied, waar dit
mogelijk is, te ontplooien.
Geen vrouwelijke liefdadigheid uit mode
zucht, dit is strijdig met den geest der liefde
van deze teedere taak.
De noodzakelijkheid van dit werk valt al
lereerst op door den band die er ligt tusschen
ziekenzorg en armenzorg. Gebrek en ziekte
zijn verwante verschijnselen.
Liefdevolle barmhartigheid kan zyn als olie
en wyn in de wonden.
Verder is daar het groote terrein om te
voorzien van kleeding en dekking, enz.
De sociale nooden van onzen tijd moeten
onderkend worden en bezige handen moeten
gereed zijn om te werken en te helpen.
Op dit referaat volgde een aangename be
spreking waaraan o.m. werd deelgenomen
door Ds. J. J. Bouwman, van Almelo en Ds.
Joh. Jansen, van Wierden.
Door den heer Schuurhuis, van Enschedé,
werd rapport uitgebracht inzake de verzor-
dunne pijltje
Hoogste stand te Breslau 771.3.
Laagste stand te Ingö 733.5.
Stand vanmorgen halftwaalf 767.2.
WEERVERWACHTING.
Zwakke tot matige zuidelijke tot zuidwes
telijke wind, zwaar bewolkt of betrokken,
waareohijnlijk eenige regen, iets warmer
's nachts, daags iets koeletr.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medegedeeld door het Kon. Ned. Met.
Instituut te De Bilt)
De diepe depressie, die ten Westen van
IJsland lag, trok naar het O., waardoor over
het noordelijk deel van het gebied vooral
aan de Noorsche kust storm uit het W. heeft
gewaaid, die in het N. nog aanhoudt. In
onze streken is door het gelijktijdig oost
waarts trekken van het vlakgebied van
hooge druk de toestand rustig en fraai ge
bleven. Een nieuwe daling bij IJsland echter
ging reeds gister gepaard met veel zuidelij
ker barometerdalingen op den oceaan en de
van IJsland zicih izuidelijk uitstrekkende
secondaire die over het W. de Brtische
eilanden krachtige zuidelijke wind brengt,
zal waarschijnlijk aan den najaarstoestand
bij ons een einde imaken.
In het Z.W. volgt een nieuw gebied van
voorlooj ig roa'ige hooge druk.
TEMPERATUUR.
Stand vaaimo'gen halftwaalf 17.8 C.
13 OCTOBER
Zonsopgang 6.22 u.; Zonsondergang 6.11 u.
Maansopgang 9.14 u.; Maansonderg. 5.35 u.
Eerste kwartier 18 October 9.40 uur voorm,
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
Van 's avonds 6.41 u. tot 's morgens 5.53 u.
WATERSTANDEN RIVIEREN
Constanz i ill
Duisburg
Ruhrort
Maastricht i
Venlo i
10.83 m, 0.20 m. val
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
13 October
Delfzijl .li 0.06 1,30 Hellevoetsl, i 8,07 15,27
Terschelling 9.32 21,56 WiJlemsiad 4,28 16,4'J
Harlingen 10.3i 22.51 Brouwersh, 2,59 15,21
He der Je 4.20 8,07 Zierikzee 8,40 16,54
Idem 2o 16.29 20,40 Wemeldinge 4,00 16,16
IJ muiden 3.46 16,05 Vlissingen 1,53 14,08
H. v. Holland 2.60 15,15 Terne azen 2,30 14,16
Rotterdam 5.10 17,16 Hansweert 3,38 15,49
ging van ouden van dagen door middel van
de stichting van een Rusthuis. De conclusie
luidde echter, dat deze kwestie, althans voor
eerst geen zaak ter bespreking is voor de
Conferentie. De Commisie werd daarom ge
continueerd.
Tot Comitéleden werden gekozen de heeren
L. van der Wal, van Deventer; J. Veldman,
van Enschedé; en W, F. Büthker, van Hen
gelo.
Het moderaraen werd daarop samengesteld
als volgt: P. Bruins, Almelo, voorzitter; L.
van der Wal, Deventer, secretaris; M. Woo-
nink, Ry'ssen, penningmeester J. Veldman,
Enschedé; C. H. Flim, Nijverdal; en W. F.
Büthker, Hengelo.
Ds. Joh. Jansen, van Wierden, verzoekt na
mens de Diaconie aldaar op een volgende
Conferentie principieel onder de oogen te
zien de taak der Diaconie ten opzichte van de
werkloosheidsvoorziening. Hieraan zal gevolg
worden gegeven.
Nadat de heer Reitsma dank was gebracht
voor alles wat hy als Voorzitter heeft gedaan
en deze afscheid had genomen met een har
telijke toespraak tot de Comitéleden en de
Diaconieën, sloot Ds. Kunst de goedgeslaagde
Conferentie met dankzegging,
RUSTHUIZEN
Te Apeldoorn is door den Kerkeraad
der Geref. Kerk besloten een fonds te vor
men, waaruit zullen worden bestreden de
kosten, noodig voor de stichting van een
Rusthuis voor ouden van dagen.
BIDSTOND.
Naar aanleiding van een bij haar ingekomen
verzoek van de Classis Utrecht en van den
Kerkeraad van Den Haag-Centrum om in
veiband met den ernst en den nood der
tijden te willen overgaan tot het uitschrijven
van een nationalen bededag, heeft de Clas
sis Den Haag der CKr. Geref. Kerk, die door
de Generale Synode der C h r. Geref.
Kerk voor het uitschrijven van zulke bede
dagen is aangewezen, besloten de Gemeenten
op te wekken in de godsdienstoefeningen op
Dankdag a.s. (de eerste Woensdag in Novem
ber) in het bijzonder de nooden van land en
volk in de samenkomsten te gedenken.
ZENDING.
D r. J. H. B a v i n c k, missionair predikant
der Geref. Kerk van Delft voor den arbeid
te Solo, zal, naar de „Delftsche Kerkbode"
meldt, vermoedelijk tegen Januari 1933 ont
slag vragen uit zijn tegenwoordigen dienst,
om dan na een jaar voorbereiding in beigin
1934 tot den nieuwen werkkring van 3den
docent aan de Opleidingsschool te Djogjar
carta in te gaan.
Ds. L. Netelenbos, missionair pre
dikant der Geref. Kerk van Utrecht voor den
arbeid te Poerworedjo, met verlof hier te
lande en wien eervol emeritaat verleend is,
hoopt Woensdag 25 November a.s. te Utrecht
afscheid te nemen.
