BINNENLAND.
Kerknieuws.
Radio Nieuws.
DINSDAG 29 SEPTEMBER 1931
DERDE BLAD PAG. 9
HET BEGROOTINGSTEKORT
OP ZOEK NAAR ANDERE MIDDELEN
Het Is wel eigenaardig, dat over de dek
kingsmiddelen, welke minister de Geer
voorstelt één bovendrijvende opinie
heerscht, n.1. deze: laat als 'tmogelijk, de
verhooging der invoerrechten en de salaris
korting los en zoek uw heil, naast de ben
zinebelasting, in andere middelen. Tegen ue
laatste heeft zoo goed als niemand over
wegend beavaar. zelfs de A N.W.B. niet.
welke toch vele automobilisten onder zij a
leden telt.
Echter, ernstige menschen pleiten niet
alleen voor het terugnemen van voorstel
len (drtt is makkelijk genoeg!); ze heloen
de Regeering ook zoeken naar andere mid
delen. Het (Chr. Hist) Ned. Week bind
wijst naar het Leeningifonds om de oorlogs
schuld 1914r-1918 te dekken en waarvoor ln
1932 een inkomst van 56.5 millioen geraamd
is en het blad vraagt:
„Of niet een deel dier middelen in deze
moeilijke tijden, tot een bedrag van 19 mil
lioen te goed geschreden kunnen worden
aan de gewone middelen der Rijksbegroo-
ting! Natuurlijk zal daarvan ihet gevolg
tzijn, dat de uitgaven van het fonds niet
meer op dezelfde wijze als tot dusverre
kunnen worden gedaan, omdat de inkom
sten van het fonds dalen. De ernstige vraat*
luidt derhalve: Welke zijn de gevolgen van
deze vermindering van de inkomsten van
'tLeeningforids?
Het voordeel er van is, dat de begrooting
van 1932 sluitend zou worden, zonder ver
hooging der invoerrechten en zonder ver
laging der salarissen, omdat de 19 millioen
gevonden zijn, die het Rijk behoeft
De nadeelen aijn: ten eerste, dat, terwijl
volgens de bestaande wetgeving tot 1943
aan het Leeningfonds de bovengenoemde
middelen onverkort worden toegewezen,
ook na 1943 nog eenige jaren deze middelen
ten volle zouden moeten worden doorbe
taald; en ten tweede dat de aflossingen, die
nu tot 1960 moeten worden gedaan, nog
enkele jaren moeten worden verschoven!
Het blad acht de voordeelen grooter dan
de nadeelen.
DE AMBTENAARSSALARISSEN
verlaging afgewezen.
Het „Dagblad van n. Brabant" meldt:
„Zooals indertijd gemeld werd, is de Cen
trale Commissie voor georganiseerd overleg
op 2 September jl in vergadering bijeen ge
weest, waar van regeeringswege een voorstel
ter tafel kwam voor het verlagen der ambte
naarssalarissen.
Dit regeenngsvoorstel was bijna gelijklui
dend aan het voorstel van minister De Geer
in zijn millioenennota.
Bekend is, dat aan de leden van bovenge
noemde commissie absolute geheimhouding
was opgelegd inzake die voorstellen.
In genoemde vergadering werd het voorstel
door een afgevaardigde der Regeering toege
licht en verdedigd.
Officieel kunnen wjj thans meedeelen, dat
In die gehouden vergadering alle leden van de
Centrale Commissie voor Georganiseerd Over
leg de voorstellen van den Minister hebben af
gewezen, zoodat de voorstellen in en door de
commissie unaniem werden verworpen''.
DE LUCHTVERBINDING MET
INDIE
EEN GEDENKPLAAT VAN FOKKER.
Naar wij vernemen, zal na de onthulling
Van het door Amsterdam aan de luchtvsr-
binding Nederland—Indië gewijde monu
ment te Schiphol, door den heer A. H. G.
Fokker een bronzen gedenkplaat aan het
gemeentebestuur van Amsterdam worden
aangeboden ter plaatsing iu de hal van het
stationsgebouw. Deze plaat, geïnspireerd
door de bekende K.L.M.-reclameplaat „De
vliegende Hollander", houdt een vergelij
king in van het verkeer tusschen Neder
land en Indië in oude tijden en thans, nu
het vliegtuig die verbinding vormt
Van oudsher echter was in Nederland
Amsterdam het knooppunt voor die ver
binding en de heer Fokker heeft door het
aanbieden van deze gedenkplaat hulde wil
len brengen aan het Gemeentebestuur van
Amsterdam, dat door de waarlijk onbekrom
pen wijze, waarop het de belangen van tic
luchtvaart te Schiphol behartigt, toont ho«»
zeer de geest der voorvaderen nog wakker
is wanneer het geldt de beteekenis van Am
sterdam thans niet alleen als zeehaven,
doc!h ook als luchthaven.
Een gedenkpenning.
Naar wij vernemen wordt door de N.V
„Koninklijke Begeer" te Vooorschotcn ter
herinnering aan het instellen van den we-
kelijkschen luchtdienst NederlandIndië op
1 October 1931 een penning vervaardigd
naar ontwierpen van den beeldhouwer C. J.
v. d. Hoef, welke penning in een gelimiteerd
aantal van 60 genummerde exemplaren aan
penningverzamelaars zal worden verkocht.
EEN KWALITEITSMERK OP
SCHOENEN
Te Utrecht is een byeerfkomst gehouden
van schoenwinkeliers en schoenfabrikanten,
warin de organisatie van een Nederlandsch
echoenencontrolestation en de technische voor
waarden van een kwaliteitsmerk op schoenen
zijn behandeld. Er is besloten, dat organisa
ties van 't publiek en schoenwinkeliersbonden
het controlestation stichten en fabrikanten
van goed schoeisel als lid toetreden, hun
productie onder controle stellen en dat schoei
sel zal worden voorzien van een kwaliteits
merk.
DE BRUG AAN HET KEIZERSVEER
opening op 31 october,
Naar wij thans van officieele zijde ver
nemen zal de brug aan het Keizersveer op 31
Petober aj. worden geopend.
DE HARINGVISSCHERIJ
een motie
De Reedersvereeniging voor de Nederland
sche Haringvisscherij heeft een motie aange
nomen, waarbij de vereeniging haar ernstig
leedwezen uitspreekt over het feit, dat de
Regeering nog steeds geen maatregelen ge
troffen heeft tot beteugeling van de opzet
telijke pufvisscherij, door welk bedrijf de
vischrijkdom in de Noordzee by voortduring
Wordt geschaad en waarbij zij de Regeering
Verzoekt thans onverwijld uitvoering te geven
aan de voorstellen der Commissie voor de
haringvisschery, verwerkt in de sedert lang
ontworpen Maatregelen van Bestuur.
DE RAAD VAN STATE
1531 1 OCTOBER 1931
Wat Hogendorp in de eerste jaren na het
herstel van Neerlands onafhankelijkheid
ook prijs'heeft moeten geven van zijn oe
ginsel: „restauratie van de staatsinrichting
als van ouds met herstel van een lands
heerlijk gezag", het voortbestaan van den
Raad van Slate, al was het dan niet geheel
zooals hij het wensohte, zag hij verzekerd
Voorzoover althans van een „voortbestaan"
van dien Raad sprake kan zijn. Want met
den Raad van State uit den tijd vóór de
Fransche Revolutie heeft de tegenwoordige
eigenlijk niets anders dan den naam ge-
Twee redenen zijn er in dezen tijd om in
het kort eens na te gaan de geschiedenis,
de samenstelling, het karakter en de functie
van den Raad van State.
De eersle is, dat op 1 October van dit jaar
kan worden herdacht, dat de Raad van
Staten voor vier eeuwen, in onze staatsin
stellingen vyerd opgenomen en
de tweede, dat, nu de Regeering in het
begin van dit jaar een Commissie heeftin-
gesteld om te onderzoeken, in hoeverre be
hoefte bestaat aan verhoogde rechtsbescher
ming tegenover de Overheid, de mogelijk
heid niet is uitgesloten, dat „de ontwikke
ling wordt verzekerd aan de kiem van een
nieuw leven, welke onze Raad van Staie
reeds in zich bevat".
De geschiedenis van den Raad.
Allereerst dus iets over de geschiedenis
van den Raad van State.
In ons land vinden we voor het eerst van
een Raad van State melding gemaakt in
1531 toen aan de zuster van Karei V, Maria
van Hongarije, de landvoogdij over de Ne
derlanden werd opgedragen.
Tot bevordering van de eenheid van het
bestuur stelde de Keizer, bij ordonnantio
van den len October van genoemd jaar. drie
colleges van algemeene regeering in, ciie de
land-voogdes ter zijde zoudep staan, t w.
den Geheimen Raad, den Raad van Finan
ciën en den Raad van State.
Deze laatste bestond uit een onbepaald
aantal leden, benoemd uit de aanzienlijk
sten van het land. Aan hem wa-s opgedra
gen het beleid over de gewichtigste zaken
en zoo had hij tot taak te adviseeren over:
1. alle zaken, betreffende oorlog en vrede,
en de buitenlandsche aangelegenheden in
het algemeen;
2. het algemeen defensiewezen van het
land; en
3. de -binnenlandsche aangelegenheden
van het land en van alle takken van re
geering.
Bovendien geschiedde de benoeming tot
de voornaamste burgerlijke en kerkelijke
waardigheden in het algemeen in overleg
met dezen Raad.
Lang heeft de Raad de bovengenoemde
taak echter niet mogen vervullen. Hij werd
al spoedig weinig meer geraadpleegd en ver
drongen door de „Consuita", waarvan Grait-
v.elle de ziel was.
In 1572 kwam er verandering en „e®i
Raad nevens den Prince" werd opgericht.
Aan dezen Raad en aan Prins Willem I
werd toen de Regeering opgedragen, waar
bij de Raad een uitgebreide macht verkreeg
om alle voorkomende zaken te beslissen in
naam van den Prins -van Oranje en vanwe
ge Zijn Koninklijke Hoogheid Philips II.
Na den doqd van Willem I bleef de Raad
PRINS V/ILLEM I
aan tuien, bijgestaan door een Raad nevens
den Pnnse", in 1572 de regeering werd
opgedragen.
van State feitelijk als alléén regeerend col
lege over, en volgens Lohman ware het
voor de bevestiging onzer eenheid wensche-
liik geweest, wanneer dat zoo ware gebleven.
Bij instructie van 18 Augustus 1584 wer
den nu Prins Mauri'ts en de Raad van Sta
te „gecommitteerd tot de Regeering en gou
vernement van de Vereenigde Nederlan
den". Het aandeel in het bestuur bepaalde
zich hoofdzakelijk tot de dagelijksche en
gewichtigste Regeeringsdaden.
Doch deze regeling was niet van langen
duur, want reeds in 1586, onder Leicester,
werd de Raad een uitsluitend consultatiof
lichaam.
Nadat Leicester in 1587 het land had ver
laten, werd bij resolutie van 5 Febr. 1588
door de Staten-Generaal weer een andere
instructie voor den Raad van State vastge
steld, die op verscheidene punten veelmin
der ver ging, dan die van vier jaren vroe
ger. De Raad zou nu onder toezicht der
Staten-Generaal de algemeene zaken dpr
Unie besturen en die der provinciën met
het algemeen belang in overeenstemming
brengen.
Steeds meer bleek de neiging om den
Raad te verzwakken. En toen in 1593 de
Staten-Generaal eich als permanent college
constitueerden, waren het deze vooral, die
steeds meerdere zaken, welke tot de be
voegdheid van den Raad behoorden, aan
zich trokken.
Ofschoon de Raad meerdere malen zich
beklaagde over de besnoeiing van zijn
macht en ook wel pogingen in 't werk stel
de, om zijn invloed weer terug te krijgen,
het was alles tevergeefsch.
Zoo ontevreden waren nu de leden van
den Raad van State, dat zij op 1 Dec. 1651
weigerden den eed op de nieuwe instructie
af te leggen. Niettegenstaande herhaalde
verzoeken bleven zij weigeren, totdat bii
resolutie van de Staten-Generaal van den
lOen Juli 1G71 de voornaamste grieven van
den Raad waren weggenomen.
Vanaf laatstgenoemd jaar tot 1795, het
jaar dat de revolutie ook onze grenzen over
schreed en een einde maakte aan de oude
hadden geen belangrijke veraD
DE PHILIPS BEDRIJFSFILM
HOOREN. ZIEN EN ZWIJGEN
ARBEIDSFLITSEN OP HET WITTE DOEK
Toen onlangs bij de Brabantsche Indu-
striedagen de Philipsbedrijfsfilm voor 't
eerst draaide, schreef ik niet zonder eenige
lef: op verzoek der firma geven wij geen
bijzonderheden over deze eerste Nederland-
sche geluidsfilm. En we voegden er niet aan
toe: we zijn dankbaar voor dat verzoek,
want we zagen wel wat op tegen dit zware
karwei.
Bovendien, we zaten in Philips aula wel
wat erg ver van het doek om goed te kun
nen onderscheiden.
Gistermiddag werd in het theater Tu-
schinsky te Amsterdam de eigenlijke pre
mière. tevens persvoorstelling van deze door
Joris Ivcns en Lou Lich.t,veld ver
vaardigde eerste Nederlandsche gesonori-
seerde Bedrijfsfilm van de Philips Radio-
fabrieken te Eindhoven gegeven en we wa
ren nu in beter conditie.
Wel werd het ons bij vernieuwing duide
lijk, dat bij de vervaardiging van deze be
drijfsfilm er niet naar gestreefd is het ge-
heele fabricage-proces volledig in beeld te
brengen, maar dat de vooropgezette bedoe
ling was den toeschouwer door eeji reeks van
treffende actie-opnamen uit de Philips Fa
brieken een visueel en acoustische impressie
van dit moderne fabrieksbedrijf te geven;
hetzelfde trouwens, wat wij ook beoogen,
wanneer we een indruk geven van een fa
brieksbezoek; maar we hadden nu twee
erlei voordeel. Eerstens zorgden we, dat we
een plaats op de eerste rij der voorgestoelten
kregen, zoodat het „zicht" beter was; en
voorts maakte het herhaalde zien het ons
gemakkelijker, om de beelden te grijpen.
Toch bleef onze indruk, dat de wisseling
der tafereelen, het broksgewijze geven van de
meest samengestelde bewerkingen den hoor
der en toeschouwer geen gelegenheid geeft
om „bij" te zijn en volop te genieten van het
prachtig filmwerk.
Dr. Halbertsma van de Philipsdirectie,
die in het theater de film inleidde en later,
aan het diner den kunstenaar Ivens harte
lijk huldigde, noemde dezen terecht de ci
neast van den arbeid. En men voelde dat
wel als zeer juist, als men de levendige,
vroolijke Radio-propagandafilm van Hans
Richter, die eerst, bij wijze van tegenstel
ling werd afgedraaid, vergeleek met het
ernstige stuk van Ivens.
De eerste is louter ontspannings- en pro
pagandafilm. In bonte mengeling, vol ver
rassende afwisseling, laat Hans Richter
Ln zijn nieuwe klankfilm Europa Radio u
zien en hooren. hoe de radio het leven van
den modernen mensch vervult. Alles ge
beurt zoo ongeveer met radio. Van 's mor
gens vroeg tot 's avonds de omroepdag met
de zware slagen van de Big-Ben besloten
wordt. En dan gaat het in de nacht door,
want dan is de luisteraar in Australië aan
de beurt en geniet hij van Philips Kortegolf-
zender P. C. J.
Hoe gansch anders is het ernstige werk
van Ivens, die aan de propaganda heele-
maal geen plaats gunt en slechts de arbeid
naar voren brengt. De menschelijke arbeid
in dit grootc mechanische bedrijf; doch ook
de „bijna menschelijke" arbeid van de ver
nuftige instrumenten, die den mensch „uit
schakelen", zooals de technische term heel
juist luidt.
Ivens geeft, slechts fragmentarische brok
ken: de arbeider, die met ongelooflijk boL-
geblazen wangen .de buizen trekt, is eert
prachtbeeld van verfilmde arbeid, al ziet
men slechts een klein deel van de werke
lijke glasblazerij; doch even later treft
u een ander beeld: de taak van den glas
blazer is vermechaniseerd; hij heeft slechts
op te letten, dat de instrumenten het pro
ces volvoeren, dat hij vroeger met men
schelijke kracht en kunstzin volbracht.
Op gelijke wijze leidt Ivens u rond door
het fabriékencomplcx; overal zetten we een
paar stappen, we nemen van alles een in
druk mee; we staan vol bewondering voor
de ingewikkelde technische installaties,
waaruit eigenlijk geen mensch wijs kan
worden; en verbazen ons over het coöpera
tief genie, dat alle draden en banden dus
danig weet te leiden, dat de Philips-radio-
producten ten slotte keurig verpakt en met
groote behendigheid in de rammelende
spoorwagens geladen worden.
Op dat rammelen leggen we vooral
de nadruk want het is een gehoor film en
de toonkunstenaar Lichtveld, die Ivens as
sisteerde, is zeker het mooist in de slot
scène van het ratelen der wielen, het stoo-
ten der buffers, het fluiten der machines en
het druk gedoe en luid gepraat der arbei
ders.
Mogelijk, dat ingestudeerde filmcritici wel
eenige gegronde aanmerkingen kunnen ma
ken op het werk van Ivens en Lichtveld en
hun medewerkers; doch zulke deskundigen
mogen dan bedenken, dat hier een nieuw
terrein betrecPen wordt: de geluidsfilm en
dan nog wel van een zeer ingewikkeld be
drijf.
Hierop wees ook Dr.Halbertsma, die
de film met een kort woord inleidde en
daarbij de directie van Tuschinsky hartelijk
dankte voor de allervriendelijkste ontvangst;
en die na de eerste voorstelling zoowel
Lichtveld als Ivens een lauwerkrans om
wierp, maar ook speciaal de heeren Coltof
en Fernhout, de voornaamste medewerkers
van Ivens dank bracht.
Deze toonde zijn erkentelijkheid voor de
hulde, doch haastte zich dank te betuigen
aan allen, die hem bijstonden, niet in de laat
ste plaats aan de arbeiders in de Philipsfa-
brieken, die onder moeilijke omstandigheden
hun werk bleven verrichten, zoodat het na
tuurgetrouw verfilmd kon worden.
De gaston vereenigden zich na afloop aan
een gemeenschappelijk diner in Carltonhotel
waar de heeren Schuitema en Halbertsma
enkele woorden spraken, benevens de heer
v. d. Broeke, namens de „Amsterdamsche
Pers".
TWEEDE KAMER
vacature kleerekoper
De Voorzitter van het Centraal Sterobur.
heeft in de vacature, ontstaan door het be
danken als lid van den heer A. B. Kleere-
koper tot lid van de Tweede Kamer benoemd
verklaard den heer J. L. Faber, te Zutphen.
deringen meer plaats in de instructie van
den Raad.
Hoezeer de positie van den Raad veran
derd was, bleek wel uit hetgeen in die de
gen opgemerkt werd „dat de Raad van State
in naam nog wel bestaande, geheel nutte
loos was geworden".
Op 12 Maart 1795 werd de Raad vervan
gen door een „Comité tot de algemeene za
ken van het bondgenootschap te lande"
en hiermede was de Raad uit onze staats
instellingen verdwenen. Noch in de Staats
regeling van 1798, noch in die van 180.'
vinden we dan ook van den Raad gewa?
gemaakt.
BERKELS NIEUWE
BURGEMEESTER
De nieuwe burgemeester van Berkel <Z.H.)
de heer Mr. A. A. G r n d e m a n n, is heden
officieel geïnstalleerd.
Aan de grens der gemeente werd de ry-
tuigenstoet waarmede de burgemeester uit
Den Haag was afgehaald, ontvangen door e«n
comité. Het nieuwe hoofd der gemeente werd
hier namens de burgerij toegesproken door
den heer G. v. d. Lugt.
De installatie had omstreeks drie uur plaats
op het Gemeentehuis. De installatie-rede
werd uitgesproken door den loco-burgemees
ter, den heer B. Schipper. Het dorp
toonde natuurlijk voor deze gebeurtenissen
meer dan gewone belangstelling. Op meer
dere plaatsen was de driekleur uitgestoken,
en er heerschte een feestelijke stemming.
DE LEGERPLAATS
BIJ HARSKAMP
In de legerplaats bij Harskamp, waar tij
dens de herhalingsoefeningen de opgekomen
lichtingen voor 90 uit Rotterdammers be
stonden, was voor de geestelijke verzorging
der Prot. Militairen aangewezen ds. Is. Voor-
steegh, Voorzitter van den Bond van Chr.
Oranje vereen igingen.
Op den eersten morgen na de opkomst
hield Ds. V. een begroetingssamenkomst.
Dinsdagavond 8 Sept. had in het Prot.
Tehuis voor Militairen een samenkomst
plaats voor onderofficieren bijgewoond door
enkele officieren. Donderdagavond 10 Sept.
maakte Ds. V. in het Tehuis een voorloopige
en op 11 Sept. een nadere kennismaking op
een welkomstavond. Zondag 13 September
preekte Ds. V. in de ontspanningszaal.
Woensdag 16 September in de Ned. Herv.
Kerk te Harskamp en Zondag 20 September
in het Mil. Tehuis.
In het Tehuis waren enkele ontspannings
avonden en wedstrijden georganiseerd en Ds
Voorsteegh zorgde voor de welstrijdprijzen.
GEREF. ZIEKENVERZORGING
ALGEMEENE VERGADERING TE ZWOLLE
Dezer dagen heeft de Ver. tot bevorde
ring van Geref. Ziekenverzorging in Neder
land, onder presidium van Prof. Dr. A. G.
Honig, te Zwolle haar aJgemeene ver
gadering gehouden.
In zijn openingswoord wees de voorzitter
op den ernstigen tijd, waarin wij leven,
maar dat Christus zijn werk toch in stand
houdt
Het jaarverslag van den secretaris, Ds.
P. van Halsema maakte melding van
den voortgang van den arbeid in de zieken
huizen te Ermelo en Hoogeveen. In de
samenstelling van het Bestuur komt eenige
wijziging door de voortdurende ongesteld
heid van den heer B. van den Bosch te
Meppel, die deswege als bestuurder dezer
dagen moest bedanken. Eveneens zag Ds. J.
J. Timmer te Ermelo zich genoopt wegens
drukke werkzaamheden zijn bestuursfunctie
neer te leggen.
De geleidelijke uitgroei van „Salem", dat
tot nog toe chirurgische hulp ontving voor
namelijk var. de Amersfoortsche doktoren
Agchina en van Nieuwenhuyzen, heeft het
Bestuur doen besluiten tot aanstelling van
een vasten operateur voor het Ziekenhuis
te Ermelo.
Als zoodanig werd, met ingang van 2
November a.s., benoemd Dr. A. J. K. Bin
nendijk, assistent van Prof. Dr. Lameris
'aan de Rijksklinieken te Utrecht, met den
titel van chirurg-geneesheer. Vrije artsen
keus blijft gehandhaafd. Ook wdjdde het ver
slag een woord van dankbare nagedachte
nis aan Dr. J. C. Helder te Ermelo die 17
Maart j.l. door den dood werd weggenomen.
De opleiding der zusters mag in beide
inrichtingen bogen op goede resultaten.
Einde Mei werd bij het te Hoogeveen ten
overstaan van een Regeeringsgecommit-
teerde gehouden eindexamen aan 7 zusters
het Diploma A voor ziekenverpleging uit
gereikt.
In het Hoogeveertsche Ziekenhuis is ook
een officieel erkende kraamopleiding.
Het contact, d§t in dit jaar uit Bussum
«n Den Haag met de Vereeniging gezochi
werd met het oog op plaatselijke actie voor
een ziekenhuis, gaf geen positief resultaat
Nadat de voorzitter den arbeid der aftre
dende bestuursleden B. van den Bosch en
Ds. J. J. Timmer had herdacht deelde hij
mede dat door het bestuur benoemd waren
tot docent in de Chr. Religie voor „Bethes-
da" Ds. J. A. van Nie. Ned. Herv. predikant
te Hoogeveen, en tot docent in de Chr.
Religie voor „Salem" Ds. C B. Holland.
Ned. Herv. predikant te Putten (Gld.).
Het financieel verslag was gunstig. In
Salem steeg, vergeleken met 1929, het aan
tal verpleegdagen aanmerkelijk. Het bedroeg
In totaal 8014. Aan verpleeggelden kwam
in f 22.473.Van de hooglezonnen werd
al drukker gebruik gemaakt
In „Bethesda" bedroeg het stijgend getal
verpleegdagen 22.799, tgrwijl aan verpleeg
gelden werd ontvangen f 62.063.Hot
boerderij-bedrijf te Hoogeveen was niet on
gunstig.
Leverde „Salem" nog een exploitatie
tekort van ongeveer 10 mille, „Bethesda'
gaf een belangrijk overschot, dat naar de
winst- en verliesrekening der Vereeniging
kon worden overgebracht
Het Algemeen Bestuur stelde voor, voor-
loopig de vacature-van den Bosch niet te
vervullen, de periodiek aftredende heeren
Dr. A. Dupont, te Ermelo, Ds. B. van Hal
sema, te Ermelo en Jurriën Veldkamp, te
Groningen, te herkiezen, en in de vacature-
Ds. Timmer te benoemen Ds. C. B. Holland
te Putten (Gld.), waarmede de vergadering
instemde. Tevens werd besloten, op voor
stel van het bestuur en na toelichting door
den heer J. H. Kok namens de financieele
commissie, tot het uitschrijven van een
nieuwe leening vqn f 125.000 rt ty* pet
strekkende om een drietal oude leeningen
a 6 pet. tot een totaal bedrag van 99 mille
te converteeren, terwijl het resteerende be
drag zal moeten dienen, óm daaruit te zijner
tijd te financieren de bouw van een dok
terswoning op het terrein van „Salem" te
Ermelo voor den aan dit ziekenhuis ver
bonden chirurg.
Nadat nog enkele aangelegenheden ter
sprake waren gebracht, werd de bijeen
komst door Ds. R. Bartlema van Zeist
met gebed gesloten.
VER. VAN NED. GEMEENTEN
De Vereeniging van Nederlandsche ge
meenten deelt in 't Weekblad voor gemeente
belangen mee, dat door en uit de bestuurs
leden, vertegenwoordigende gemeenten met
minder dan 15.000 inwoners, in de vacatures
ontstaan door het aftreden van de heeren
C. Pais, burgemeester van Menaldumadeel,
J. J. Talsma, burgemeester-secretaris van
Kamerik en Zegveld, en door het bedanken
van don heer A. Jongbloed, burgemeester van
Vries, zyn benoemd tot leden van het dage-
lijksch bestuur van genoemde vereeniging de
heeren M. W. J. Coenders, burgemeester
van Sittard. P. L. H. J. Lommen, burgemees
ter van Castricum en mr. W. F. F. baron van
Verschuer, burgemeester van Beesd
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Delfszyl, J. R. Wolf ens-
berger te Cubaard.
Aangenomen: Naar Hurwenen, J. W.
Boogaard te Burgh (Z.).
Bedankt: Voor Waarder (by Woerden),
Scherpenisse en St. Annaland, J. C. Terlouw
te Kamperveen. Voor Almkerk, Fred. J.
Broeyer te Oude-Wetering. Voor Slijk-
Ewijk, W. G. G. Beerekamp te Nun speet.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Zuidwolde (Gr.), J. R.
Hommes, hulppred. te Breezand.
Aangenomen: Naar Opende (Gr.)
cand. J. G, Adema te Leeuwarden.
EVANG. LUTH. KERK
Beroepen: Te Groningen, T. W. van der
Ley te Arum.
BEROEPINGSWERK
Te Rotterdam heeft de kiesvereeni-
ging „Gemeentebelang" (ethisch) twee drie
tallen saamgesteld ter aanbeveling aan het
Kiescollege, en wel:
in de vac.-J. L. de Heer: A. R. Rutgers te
Usselo, A. A. Wildschut te Rilland-Bath en
W. A. Zeydner te Dedemsvaart;
in de vac.- J. C. H. Scholten: Dr. H. van
Oyen te Ritthem, W. H. Velder Jr. te Elle-
woutsdijk en J. I. van Schaick te Soest.
AFSCHEID, BEVESTIGING EN INTREDE
Men schrijft ons:
Ds. J. C. A a 1 d e r s nam Zondag j.l.,
wegens vertrek naar Enschede, afscheid van
de Geref. Kerk m Hersteld Verband te Am
sterdam (Centrum). Voor een dichtbezette
kerk hield hy een afscheidspredikatie over
Lukas 17 10. Aan het einde werd de ver
trekkende leeraar op hartelijke wyze toege
sproken door ouderling P. W. Höweler. De
Gemeente zong hem toe: „Beveel gerust uw
wegen". Na afloop van den dienst maakten
velen van de gelegenheid gebruik den predi
kant en diens echtgenoote de hand ten
afscheid te drukken.
Ds. A. Adema nam Zondagmiddag j.l.
afscheid van de Geref. Kerk te Opende (Gr)
wegens vertrek naar Ten Boer. Hy had tot
tekst Hand. 20:32a: „En nu, broeders, ik
beveel U Gode en den Woorde Zijner ge
nade", en wees achtereenvolgens op: L een
toon van ootmoed, 2. een toon van liefde,
en 3. een toon van vertrouwen. De vertrek
kende leeraar werd toegesproken door ouder
ling A. Talstra, die tevens sprak als hoofd
der school en als vriend. Namens de Classis
Drachten en de Kerk van Surhuisterveen
werd het woord gevoerd door Ds. D. Broer.
Toegezongen werd Psalm 121 4. Was het
dezen middag een droeve ure, er was dezen
dag ook blijdschap, omdat in den morgen
dienst de Gemeente werd bekend gemaakt,
dat cand. J. G. Adema, van Leeuwarden, het
beroep naar Opende had aangenomen.
Ds. L. Boersma hoopt Zondag 29Nov.
a.s. afscheid te nemen van de Ned. Herv.
Gemeente te Oudega (W.) en Zondag 6 Dec.
d.a.v. intrede te doen te Harich, na bevestigd
te zijn door zyn broeder, Ds. G. Boersma te
Silvolde.
Ds. O. S. C a s e m i e r hoopt Zondag 25
October a.s. te Stavoren zyn afscheid te
preeken en Zondag 1 November d.a.v. te
Dalfsen intrede te doen, na bevestiging door
Ds. H. W. Cannegieter, van Gieterveen.
Ds. Th. Hettinga, Ned. Herv. pre
dikant te Dantumawoude, nam Zondag j.l.
afscheid van zyn gemeente aldaar, met een
predikatie over Ps. 38:8b: „Laat niet varen
de werken uwer handen". Namens de Ge
meente werd de scheidende leeraar toege
sproken dor ouderling J. Plantinga; namens
de Zendingsconunissie door Ds. J. Hoekstra,
van Teraard, terwyl de heer J. Land sprak
als voorzitter van de stichting „Taimahoeve"
en Ds. G. Sundermeyer sprak als consulent
en liet toezingen Ps. 121 4. Het kerkge
bouw was geheel gevuld.
Cand. M. Heuzeveldt, van Rotter
dam, beroepen predikant by de Geref. Kerk
van Nieuwerkerk (Z.), deelt ons mede, dat
omtrent den datum van zijn bevestiging en
ambtsaanvaarding nog niets vaststaat. Het
bericht in ons vorig nummer was niet van
hemzelf afkomstig.
Cand. C. Hoovkaas, van Arnhem,
werd Zondagmorgen tót zyn dienstwerk by
de Ned. Herv. Gemeente te Uitwijk en
Waardhuizen ingeleid door Ds. A. Dönszel-
mann, van Almkerk, met een predikatie over
1 Cor. 4 1 en 2. Aan de handoplegging nam
mede deel Ds. Pop te Spijkenisse, voorheen te
Uitwijk. Des middags deed Ds. Hooykaas
intrede met de woorden van Joh. 11 40.
Aan het einde van den dienst werd hij toege-
sprken door Ds. Dönszelmann, den burge
meester van Almkerk, Ds. Lazonder, van
Werkendam, als praetor van den Ring, Ds.
Pop, en Cand. W. Lourens namens de Studen-
tenvereeniging „Voetius". Des middags wa
ren mede nog aanwezig Ds. de Bruin, van
Woudrichem, Ds. de Leeuw, van Steenwijk en
de heer P. Bouw, Cand. tot den H. D. Werd
bij de handoplegging 's morgens toegezongen
Ps. 121 4, des middags zong de Gemeente
haren leeraar toe op verzoek van Ds. Dönszel
mann Ps. 20 1.
Dr. D. Jacobs nam Zondagmiddag j.l.
afscheid van de Ned. Herv. Gem. te Krimpen
a. d. IJssel met een predikatie naar aanleiding
vaai Deut. 33 vers 27a. Aan het einde van de
prediking werden toegesproken: de Gemeente
in haar geheel, Kerkeraad, Kerkvoogdij, de
Burgemeester, de Burgerlijke Gemeente en
andere kerkelijke colleges. Hierop werd
namens de Gemeente het woord gevoerd
door Ouderling Boon, namens de KerWoogdij
door J. Vermeulen, terwyl Ds. J. H. Gunning
E.Bzn. uit Schoonhoven, als consulent het
woord voerde. Tenslotte werd nog een per
soonlijk dankwoord gesproken door den heer
A. P. de Jong, godsdienstonderwijzer. Mede
aanwezig waren nog Ds. J. Bootj, van Capelle
aan den IJssel, en Ds. de Kat, van Bergam-
Na als slotzang den scheidenden leeraar te
hebben toegezongen Ps. 121 4 was nog
gelegenheid Ds. Jacobs de hand te drukken,
waarvan een zeer druk gebruik gemaakt werd
Het kerkgebouw was overvol.
Ds. J. Th. M e y e r, overgekomen van
Gendt (Gld.) werd Zondagmorgen j.l. by de
Ned. Herv. Gem. te Velsen bevestigd door
Ds. H. Kluin, predikant-direteur van Neer
bosch, met een predikatie naar aanleiding van
Jeremia 1 vs. 9. De bevestiger liet den be
vestigde toezingen Gez. 215 vs. 4. Des namid
dags 2 uur deed Ds. Meyer intrede met den
tekst: Mark. 9 vs. 24: „Ik geloof Heer, kom
mijn ongeloovigiheid to hulp". Het thema
van de intreepredilring was: De belemmerin
gen en de overwinningen van het geloof.
Ds. Meyer werd toegesproken door: Den
heer H. Janssen, pres., kerkvoogd en ouder-
ling van Gendt; den consulent Ds. Kroese
van TJmuiden-Oost; Ds. J. Ph. Eegink van
Rotterdam, mede namens Dr. W. S. v. Leeu
wen van Rotterdam, de beide vorige predi-
Woensdag 3© September.
HUIZEN (298.8 M.) NCRV. 8 TQüaeln. 58.15
Schriftlezing. 8.159.45 Morgenconcert. 1U 'iid-
seln. l'j—H.I.3U Zang door net NCRV. Dames
koor. 10.30 Tijdsein. 10.3011 Korte zieKenaiciiit
te lelden door Ds. 1 Droeuenberg. Gere:. t red.
te Nederhorat den Berg. 111- rlarmoiiiunii>e-
speling door den heer M F Jurjaanz te ±ni-
veraum. Zang: Mej. D MUnhout. alt. 12—12.1a
Politieberichten. 12.15—12.30 oramofoan. 12.30
Tijdsein 12,302 Middagconcert: Het NCRV.
Dameskoor. H Hermann, viool. K Bc
Mej Luiae Daueroth, piano en aarmonlum. 2
Tijdsein. 22 30 Gramofoon. 2.303 Dezen van
Chr. Dectuur "door Mej. M. Wentlnk. te Hilver
sum. 3 Tijdsein. 3—4.30 Beethovenconcert. te
geven door het „Hendriks Trio", bestaande uit:
W. Tump, vlooi, René Hendriks, cello. Cnris.
Veelo, plano. 4.301.45 Gramofoon. 4.45a r-
zorglng van den zender. 5 Tijdsein, a0 Kiu-
deruurtje, te lelden door den heer M. de Borst,
te Goes. Zang: Mej. J. v d. bpek, piano de
heer J. H. de Jong. belden uit Utrecht, 6 Tijd
sein. 6—7 Uurtje voor de landbouwers. Spreker:
Dagere Landbouwsc-ce fc.de. Onde-v e. p
„Ervaringen ln de Pluimveeteelt" 7 iCaseiiu
7—7.30 Spreker Dr j Krop. *j. li-cv,
Pred. te Rotc.-rduia. Onderwerp: De muon i-
10 Sept. J.L en de roeping van len Volkirrnoond
inzake de Russische geloofd ver v olgugnn' >0
—7.45 Polltleberl.-iite.d. 7.45—8 ï'o-cuei liten van
het Ned. Chr. Pa»s.Mireau. 8 l'iidtain. I - b.io
Uitzending van een „NelPe van Kol-avond" an
uit de zaal oer Afdeeling Rotterdam I van het
Uiger des Hells (Eendrachtstraat). onder lei
ding van Brigadier Chr. C. Rönitz. Spreken?:
Brigadier Joh. Grimöser, stafkapitein Pleter W,
Cohen en Kapitein W. E. Malcorps. .Medewer
kenden i Kapelmeester J- van Dalen) en do
Zangbrigade (Leider: M, Knippenberg), der
Afdeeling: Ensign G. ClatJe. piano. Ue zusters
van Dalen, Klla en Vinke solozang. 10.15m
Persberichten var Vaz las te Amsterdam. 10.25
—11.30 Gramofoon.
HILVERSUM (1876 M.) VARA. 6.45—7 en 7.30
—7.45 Lichaamsoefeningen. 8 Tijdsein 8.01 Gra
mofoon. VPRO. 10 MorgenwtJdlng. VARA. 10.15
Uitzending voor de arbeiders in de continu
bedrijven. 12 Tijdsein. 12.01 Gramofoon. 12.15
Middagconcert. 2 Onderbreking voor verzorging
van den zender. 2.15 Onze Keuken. Cursus. 3
Zang en plano. 3.30 Maak bet zelf. Cursus. 1.2U
Zang en piano. 4.30 Voor de kinderen. 5.30 Con
cert 7.15 Toespraak. 7.30 Opera. In de pauzo
Persberichten van Vaz Dias. 11.30 Gramofoon,
12 Tijdsein.
kanten van Velsen.
Ds. Meijer werd op verzoek van den con
sulent toegezongen Gez. 91 vs. 3, Des mor
gens was de kerk goed bezet; des namiddags
stampvol.
Ds. F. J. S c h o 11 e n nam Zondagmid
dag j.l. wegens vertrek naar Onstwedde (Gr.)
afscheid van de Geref. Kerk in Twijzel (Fr.),
met een predikatie over 1 Joh. 2 28. Na de
prediking volgden de gebruikelijke toespra
ken. De vertrekkende predikant werd toege
sproken door ouderling J. Boersma namens
de gemeente, die liet toezingen Ps. 121 l,
door Ds. J. van Loo, van Westergeest, na
mens de Classis Kollum op wiens verzoek
staande werd toegezongen Ps. 134 3.
Ds. J. M. Spier, van Dussen, hoopt
in de Geref. Kerk te 's-Gravendeel zijn
intrede te doen Zondag 28 November a.s., na
vooraf bevestigd te zyn door Ds. W. W,
Meynen, van Dordrecht.
Cand. G. J. S ij b e s m a werd Zondag
morgen j.l. bevestigd by de Geref. Kerk van
Vinkeveen (Utr.). Zijn oom, Ds. K. van
Anken te Delft, had daartoe als tekst geko
zen Ezech. 16 14. Predikende over da
schoonheid der gemeente liet hy aan de hand
van zyn tekst zien, waarin zij bestaat, van
waar zy haar toekomt, welke bewondering zi.i
wekt Aan de handoplegging nam mede
Ds. Boswijk te Uithoorn. Toegezongen
PB. 134 3.
Des avonds verbond Ds. Sijbesma zien ..n
zyn gemeente, waarbij hij liet Woord bediende
uit Ps. 119 89 en 90a: Gods Woord houdt
stand in eeuwigheid, want het is onwankel
baar als Zyn troon en onschendbaar als Zyn
Na het beëindigen van zyn predikatie hield
hy de gebruikelijke toespraken. Ouderling
Verrips beantwoordde deze namens kerkeraad
en gemeente, terwyl Ds. Boswijk dit deed
namens de classis Breukelen, de genabuurde
kerken en collega's. Toegezongen werd Ps.
119 9 gewijzigd.
Voor beide diensten bestond groote belang
stelling;.
VERBOND TOT KERKHERSTEL
Op de jaarlijksche vergadering van het
Hervormd Verbond tot Kerkherstel, 14 Octo
ber te Utrecht zal worden gesproken door
Prof. Dr. Th. L. Haitjema te Groningen, Ds.
A. J. W. van Inge te Dordrecht, Ds. M. Groe
nenberg te Oosterend (Texel) en Ds. H. C,
J. van Deelen te Oostenneer (Fr.).
presbyteriaansche alliantie
Te Mazamet (Dep. Tarn, in het Zuiden van
Frankrijk) werd van 1623 September een
continentale conferentie gehouden van de Pres
byteriaansche Alliantie. Vertegenwordigd wa
ren Frankrijk, België, Duitschland. Schotland,
Zwitserland, Hongarije, Roemeni Joego
slavië, Czecho-Slowakije, Litauen, Italië en
Spanje. Uit Nederland waren aanwezig: Prof,
Dr. G. Ch. Aalders (Vrije Universiteit) en Mr.
A. J. L. van Beeck Calkoen; uit Schotland,
behalve de voorzitter Prof. Curtis (Edin
burgh), vertegenwoordigers van de Church of
Scotland, van de niet vereenigde Free Church
benevens Dr. Renwick van de Oude Free
Church.
Rapporten werden uitgebracht over den
kerkelijken toestand in verschillende landen.
Vooral trof de toenemende belangstelling, die
het Calvinisme geniet, met name Frankrijk;
terwyl ook voor wat de Gereformeerde Kerken
van Roemenië en Joego-Slavië betreft, een te
rugkeer tot den Heidelbergschen Catechismus
werd gemeld.
Openbare samenkomsten in de verschillende
kerkgebouwen te Mazamet werden door een
groote schare van belangstellenden bijgewoond,
'n openlucht bijeenkomst bij de Pièrre Plantóe
(terrein der vervolgingen van 1689) trok hon
derden uit den geheelen omtrek. Het gemeen
tebestuur ontving het congres, waarbij ook de
„Député" van het district, le due de Soult,
een vurige toespraak hield.
Bekende mannen voerden het woord, uit
Frankryk, o.a. Merle d'Aubigné, Pannier, Mo-
nod, Prof. Clavier, nit Montpellier, D. Couve;
uit Zwitserland o.a. Prof. Choisy en Dr. A.
Keiler. Hongarije was vertegenwordigd door
Prof. Kovats. Mr van Beeck Calkoen sprak
over de Reconstructie van het Kerkelijk le-
De ontvangst in het stadje, dat een belang
rijk aantal Protestantsche inwoners heeft,
was bijzonder hartelijk, en gaf bewijs van op
gewekt leven in de Chevennes, het deel van
Frankryk, dat van ouds zulk een bijzonder©
plaats in de geschiedenis van het Protestan
tisme innam.
godslastering
Te Bodegraven besloot de Kerkeraad
der Ned. Herv. Gemeente den Minister van
Justitie kennis te geven van zyn adhaerie-
hetuiging aan de verklaring van 28 N'cd.
Hervormde predikanten te Amsterdam inzake
beleediging van onze Koningin en lastering
en snw-d van den Zaligmaker.
ZENDING.
Dr. B. J. Esser. Dr. B. J. Esser, missin-
nair-predikant te Poerholinggo vanwege de
Geref. Kerk van Rotterdam, moet voornemens
zyn binnenkort voor goed te n
