jKeawr ^riitsdjr oimui t Daaeliiks verschiinend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken BINNENLAND. Christelijk Sociale Cursus ABONNEMENT: Per kwartaal 3.23 (Beschikkingskosten 0.15.) Per week 0.25 Voor het Buitenland bij Weke- lijksche zending 6 Bij dagelijksche zending 7.— Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad 7% cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbar.!* Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 DINSDAG 29 SEPTEMBER 1931 ADVERTENTIES Van 1 tot 5 regels... 1 \.Mi U2H 2J0 NO. 3469 yan 1—5 regels Elke regel meer 0.45 Bij contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan t bureau wordt berekend 0.10 12e Jaargang Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD. y EEN SYMPATHIEKE TOON. Onze Christelijke onderwijspers slaat over het geheel een sympathieke toon aan over het regeeringsvoornemen tot salariskorting. Niet, dat men met genoegen deze crisispil eal slikken; (wie zou dat nu verlangen?) maar meer dan een geeft de verzekering, dat hij —indien noodig dit offer zonder morren zal brengen. Meer kan van niemand verlangd worden en juist dezulken hebben recht om met nadruk de vraag te stellen: is er geen andere oplossing mogelijk? Want al moet toegegeven, dat door de bevoorrechten in de onderwijswereld deze korting zonder eenige moeite kan gedragen worden; ze zal op anderen toch zwaar drukken. We denken b.v. aan die klasse-onderwijzers, die een middelmatig salaris hebben en een groot gezin, dus hooge huishuur en die best kunnen merken of er maandelijks f 10 a f 12 minder inkomsten zijn. We verstaan daarom ook zoo goed, wat de vrouw van een goedbetaald schoolhoofd ons schreef: wij kunnen zonder bezwaar, als 't moet, wel 10 pet missen; maar de onderwijzers met veel schoolgaande kinde ren raken in de knel en ook de beginners in het vak. De regeering heeft deze factor niet over H -hoofd gezien en alle mogelijke verzach ting aangebracht; maar het blijft voor velen een "offer. Te meer, omdat 't rijkspersoneel ivoor eenige jaren reeds zwaar getroffen werd en minister de Geer nog niet zoo lang geleden de vermaning deed hooren: er dient nu eens rust te komen rondom het Bezoldigingsbesluit Daarom te meer waardeeren wij het, dat we in de onderwijsbladen uitspraken lezen als deze: „We zullen geen zuur gezicht zet tenmaar dankbaar zijn, omdat we bevoorrecht zijn boven duizenden": „Liever salaris-verlaging dan verhooging der leer- lingenschaal"; en in 't orgaan dér leeraren: „Wat de regeering nu 'beoogt; wettigt niet de kreet: te wapenl in 't 'gëweerl" Deze meegaandheid, deze milde houding, zal onze Christelijke onderwijzëi's 'ongetwij feld doen stijgen in de achting van ons Christenvolk en zij heeft bovendien dit voordeel, dat men open is voor de critiek, welkenen 't regeerings-voorstel niet spaart. Bij de critiek sluiten we ons volkomen aan, wat bétreft de voornemens, welke men ue regeering toeschrijft als de salarisver laging niet geaccepteerd wordt Immers [verluidt, dat het Ministerie in dat geval zou aftreden. Deze houding zou te betreuren zijn. Indien op andere, laat ons zeggen, meer alge- me e n e wijze de luttele /even millioen ge vonden zouden kunnen worden, dan advi- seeren wij: laat de salarissen althans nog een jaar met rust. Alles is nu nog zoo onzeker en blijkt over een jaar, dat door dalend prijsniveau ook de geldloonen omlaag moeten, dan zal herziening noodig zijn. Doch waarom moet het rijkspersoneel voor op gaan? Het zit toch, bij andere vergeleken, altijd min of meer in de tocht y DE BITTERE TOON. Natuurlijk ontbreekt bij sommigen ook de bittere toon niet Zoo spreekt een Inge zonden Stuk in de „School met den Bijbel" van „een krachtig protest" en „een schrome lijke onbillijkheid, welke zeker kwaad bloed zal zetten". „De verlaging der salarissen hier te lande is onnoodig en voorbarig", want: „Nauwelijks dreigt een tekort (vermoede lijk in 1932 voor de eerste maal!) of het mes moet er weer worden ingezet Dan kan men ambtenaren en onderwijzers wel vinden. Wel ja, 't is de gemakkelijkste en de een voudigste manier." Het is zeker geen helderziende, die dit ge schreven heeft, gelijk ook wel blijkt uit zijn opmerking, dat hij nooit andere onderwijzers heeft ontmoet, „dan die beneden hun stand leefden". We zouden bijna vreezen, dat deze schrijver boven zijn stand leefde en dat hij daarom nu zoo hoog van den toren blaast. Jammer is ,dat zoo iemand maar wat neerschrijft. Als zoovelen, die louter van critiek leven, heeft hij zich niet ingedacht, dat we met zijn staatsmanswijsheid thans diep in het moeras zouden zitten. Want ren de overschotten van de Colijnsche jaren opgemaakt (elke nieuwe maandstaat wekte nieuwe begeerte op), dan was nu inflatie cn een financieel debacle ons deel. De betrekkelijke rust van heden danken we aan de bezuinigingen in het verleden. En het moet wel een groote optimist zijn, die thans nog spreekt van een vermoedelijk tekort pas in 1932. Of, gelijk we elders lazen in een boutade: „Als de geschiedenis zich herhaalt en er straks weer jaar op jaar millioenen - blijven Waar een mensch, die voorlichting wil geven, zich al niet bezorgd over kan maken: tie millioenen, welke overblijven Ja, dan is „een kraebtig protest" wel op zijn plaats; maar wij protesteeren tegen een uitdrukking als deze: het is de gemakkelijk ste en eenvoudigste manier om het mes in de salarissen van ambtenaren en onderwij zers te zetten, want dan „verwerft men zich nog een goedkoop applausje van een groot deel der buitenstaanders, die zich al lang hebben geërgerd aan die buitensporige salarissen. Waar heeft de schrijver dit gehoord of gelezen. Bijkans eenparig heeft heel de pers aagd: Zou het nu niet mogelijk zijn om van de salarissen óf te blijven. Van app^us was geen sprake. Doch sommigen zijn blijk baar belust op mecting-applaus. Gelukkig is de overheerschende toon in ónze Onderwijspers waardiger. En dat stemt tot blijdschap. OFFICIEELE BERICHTEN ONDERSCHEIDING Bij Kon. Besluit is toegekend de aan de Orde van Oranje Nassau verbonden eere medaille, in zilver aan: H. Sluyp, chef van de machinezetterij bij de Provinciale Gro ninger Courant te Groningen. BELASTINGDIENST Bij Kon. besluit is aan H. L. Dingemans, bewaarder van de hypotheken, het kadaster en de scheepsbewijzen te Amsterdam, op zijn verzoek met ingang van 1 November 1931 eervol ontslag verleend uit 's Rijks dienst; i P. A. van Andel Ontvanger der directe belastingen te Rotterdam. 3e kantoor op zijn verzoek met ingang van 1 Januari 1932 eer vol ontslag verleend uit 's Rijks dienst; aan G. Slot, Verificateur der invoerrechten accijnzen te Amsterdam, op zijn verzoek met ingang van 1 Januari 1932 eervol ontslag verleend tut 's Rijks dienst; met ingang van 1 November 1931 benoemd tot ontvanger der directe belastingen, in voerrechten en accijnzen der 6e klasse Mr. P. Iwema, adjunct-commies dier middelen te Haarlem. LANDMACHT Bij Kon. besluit is op zijn verzoek eervol uit den militairen dienst ontslagen d'e re serve 2e luitenant voor speciale diensten A. J. van Resteren van het Vrijwillig land stormcorps luchtwachtdienst; is benoemd bij het wapen der Genie tot is. tweede luitenant bij het regiment Ge nietroepen de reserve twee luitenant ir. F. M. Oswald van het 12e regiment infanterie; is benoemd tot reserve eerste luitenant bij het le regiment infanterie de reserve tweede luitenant W. F. Hamel van dat korps. MARINE STOOMVAARTDIENST Bij Kon. besluit zijn op hun verzoek eervol uit den zeedienst ontslagen de hoofdofficie ren marinestoomvaartdienst 2e klasse J. A. Lanz en W. J. Mantz; zijn bevorderd tot hoofdofficier van den marinestoomvaartdienst 2e klasse de officier van dien dienst der le klasse J. H. Klingen en tot officier van den marine stoomvaart dienst le klasse die der 2e klasse M. de Vries en H. C. Timmers. GEEN AUDIËNTIE De Commissaris der Koningin in Zuid- DE RAAD VAN STATE BESTAAT 400 JAAR EEN HERDENKING Donderdag 1 October a.s. zal het 400-jaren geleden zijn, dat Karei V den Raad van State instelde als bestuursorgaan voor de Nederlandsche gew esten. De Raad van State zal dit feit Donderdag middag herdenken in een buitengewone ver gadering, welke ook zal worden bijgewoond door Z.K.H. Prins Hendrik en H.K.H. Prin ses Juliana, en in welke graaf van Lynden Sandenburg een herdenkingsrede zal houden. Tot het bijwonen van deze buitengewone vergadering zijn ook uitgenoodigd de voor zitters van de beide Kamers der Staten- Generaal, do ministers, de Staatsraden in buitengewonen dienst, de voorzitter van de Algemeene Rekenkamer, het oud-lid van den Raad van State, mr. Th. Heemskerk en de oud-ambtenaren van den Raad van State. DE INDIE-POSTVLUCHTEN Het postvliegtuig De Reiger is gisteren om 4.10 uur uit Alorstar vertrokken en na tusschenlandingen in Medan en Palembang om 17.40 uur te Batavia aangekomen. Gisteren te Lunieren aangevangen Chr. vakbeweging en crisis-tijd .MINISTER EN WETHOUDER OF; FIETS EN AUTO Is het in deze tijden verdedigbaar, aldus vraagt het Ned. Weekblad, dat wet houders van een groote stad rijden in luxe- gemeente-auto's, terwijl de ministers, raads lieden der Kroon, in dezen tijd werkelijk geen eering pak zorgen op hun schouders torsende, per rijwiel of per tram zich naar hun arbeidsveld spoeden? Een ieder weet, dat de gemeenten te royaal zijn, dikwijls vastloopen, maar desniettemin voortgaan, omdat ze weten dat ze in den uitersten nood altijd nog een beroep op het Rijk kunnen Of het verdedigbaar is, weten wij niet; doch het schijnt dus wel, dat de fiets van Nederlandsch fabrikaat heel wat sterker dan de ingevoerde auto; want de zorgen van een minister zijn heel wat zwaarder dan die van een wethouder... Voor. de zooveelste maal biedt Lunteren dezen £bmer weer plaats aan 'n deel van con fereerend Nederland. Ditmaal zijn het de deelnemers aan de vijfde Christelijk Sociale Cursus die hopend op een week goed weer, gistermiddag successievelijk op het confe rentie-oord der Z.S.R. aankwamen, om de actueele onderwerpen die het programma aankondigt te bespreken of te hooren De- spreken. De cursus is weer georganiseerd door de commissie voor samenwerking tus- schen de algemeene Chr. Sociale bonden (nl. de Chr. Werkmansbond, Patrimonium en de Chr. Sociale Bond Maarten Luther) en het Chr. Nat. Vakverbond. Ze zal duren tot a-s. Vrijdag. De opening. Nadat de deelnemers des middags met elkaar hadden kennisgemaakt, en om 6 uur een gemeenschappelijke maaltijd was gehou den, opende Zijne Exc. Prof. Dr. J. R. S 1 o- temaker de Bruine, leider van den cur sus, gisteravond om half acht de eerste bij eenkomst met het uitspreken van een ope ningswoord. Na te hebben doen zingen Ps. 1384 las hij voor Hab. 3, Ps. 130 en Ps. 33 en ging hij voor in gebed. Als doel der samenkomst noemde hij twee grootheden, tusschen welke geen over eenkomst bestaat, maar die wij toch in contact met elkander moeten brengen. Het zijn onze geestelijk-zedelijke overtuiging en de ernstige economische crisis, die de wereld teistert. Het is gewichtig, dat wij weten, wat onze overtuiging voor deze crisis zegt, omdat de wereld behoefte heeft aan normen, omdat het onze taak is, ons geestelijk bezit reëi te maken en ook omdat een belangrijk meeningsverschil in onzen kring is. Spr. voegt aan dit laatste toe, dat hij dat volstrekt niet tragisch vindt, omdat, als men het van 't begin af met elkander eens is, dit niet altijd een bewijs is van verdie ping, maar vaak van een zich tevreden stellen met frasen. Veel meeromvattend dan de economische zijde, zijn de sociale, nationale en politieke oorzaken, die aan deze crisis ten grondslag liggen. Daarom temeer moet de nadruk vallen op de zede tijk-geestelijke krachten, die het christen dom kan bieden. Spr. wijst er op, dat er bij ons schuld is met betrekking tot de huidige moeilijkheden, omdat het bolsje wisme bijv. vrucht is van de West-Euro- peesche leer van de autonomie van den mensch. Van beteekenis is, dat de waarde van het zedelijk-geestelijke ook in niet Christelijke kring wordt erkend, wat een moedgevend verschijnsel is. Wij moeten tasten en zoeken met het oog op onze taak en den ernst der tijden, dankbaar voor de bloei onzer Chr. vakbeweging. De eerste dag werd beëindigd met het houden van een korte bidstond onder leiding van Ds. G. J. Duyvendak, Evang. Luth. predikant te Haarlem, die sprak over Joh. 15 8. DE DAG VAN HEDEN. Als de tweede dag door Ds. Duyvendak weer met een korte Andacht over Psalm 139 24 is geopend, komt in behandeling 't eerste cursusonderwerp, dat gaat over de houding en taak der Chr. Arbeiders beweging in dezen crisistijd. Dit onderwerp wordt in de morgenverga dering ingeleid door den heer J. A. S c h a a f sma, van Utrecht, seer, van den Ned. Chr. Bouwarbeidersbond, en den heer J. Bak- k e r, van Menaldum, lid van het hoofdbe stuur van den Chr. Nat. Werkmansbond. De eerste hield zijn referaat aan de hand van de volgende gedachtengang: 1. De Ch. arbeidersbeweging hebben wij te zien als een appèl van het Christelijk geweten tegen de sociale en economische ongerechtigheid, zooals deze laatste zich openbaart onder den invloed van de moder ne productiewijze. 2. Aanvankelijk is, onder leiding der alge meene sociale bonden, zoowel tegen de libe ralistische economie, als tegen de socialisti sche theorie van den klassenstrijd, het principieele verzet tegen de verschillende revolutionneerende (revolvcerende) invloe den krachtig gefundeerd en in beginsta dium georganiseerd. 3. Nadat, voor een deel uit de algemeene sociale bonden, de Christelijke Vakbeweging is opgekomen, kon met meer kracht en met meer succes aan den practischen hervor- mingsarbeid op het sociale levensterrein worden deelgenomen door de Christelijke arbeiders. 4. De houding der Christelijke arbeiders beweging wordt, onder alle omstandigheden, door deze hare afkomst en wording bepaald, terwijl haar taak in de eerste plaats een Christelijk-cultureele is. 5. Meer onderverdeeld is haar taak als volgt te omschrijven: le. organisatie van een zoo groot mogelijk aantal Christelijke arbei ders: 2e. invloed oefenen op de regeling der arbeidsvoorwaarden, opdat in de verhou ding tusschen werkgevers en werknemers alle onrechtvaardigheid worde geweerd; 3e. invloed oefenen op de sociale wetgeving, ln den ruimsten zin, zoodat daaronder ook valt, behalve sociale verzekering, zorg voor vei ligheid en gezondheid, woningvoorziening, onderwijs en bevordering van het welzijn der opgroeiende jeugd; 4e. verleening van onderlinge hulp en hijstand aan de aange sloten leden, door middel van daanoe ge stichte of nog te stichten instellingen; 5e [verbreiding van de kennis der beginselen, staat en prestatie der Christelijke arbeiders beweging, opvoeding harer leden in sociale en economische kennis, inzonderheid voor zoover het betreft de jeugdige arbeiders, en doorvoering harer idealen ook in interna tionaal verband. 6. In dezen crisistijd, die zich kenmerkt door geestelijke, politieke, economische en sociale ontwrichting, heeft de Christelijke arbeidersbeweging in de eerste plaats de geestelijke basis harer werkzaamheden te verbreeden en voort te arbeiden in de his torische lijn, welke zich in haar bestaan af- teekent. 7. Hierbij zal zij er op moeten werken, dat de sociale en economische positie der meest bedreigde groepen zooveel mogelijk worde beschermd. - Referaat J. Bakker. Spr. zette allereerst uiteen wat hij onder de christelijke arbeidersbeweging in Neder land verstaat. Z. i. moeten daarloe gerekend worden allen, die, op den grondslag van Gods Woord opkomen voor recht en gerech tigheid in de aardsche verhoildingen en speciaal in de wereld van den arbeid. Daarna komende tot haar taak op maat schappelijk terrein, wees spr. allereerst op het ontdekken van misstanden en de be strijding daarvan. Direct stuiten wij daarbij, aldus spr., op een schrijnende tegenstelling tusschen verschillende arbeidersgroepen. Spr. bedoelt de arbeiders werkzaam in be schutte en onbeschutte bedrijven, of te wel de landarbeiders en de industrieele arbei ders. De landarbeidersgroep plaatsende tegen over al de groepen, die in de beschutte be drijven werkzaam zijn, komt spr. tot een gemiddeld loonverschil van 50 pet. Dit is een wanverhouding, waardoor de bestaande crisis wordt verscherpt en waar door de eenheid in de arbeidersbeweging kan worden geschaad. Als spr. op deze wanverhouding wijst wil dat niet zeggen, dat spr. gelijke belooning zou willen voor land- en vakarbeider. Wel zijn tengevolge van de loonpositie der arbei ders in de beschutte bedrijven oorzaak van een daling der loonen van den landarbeider. In de beschutte bedrijven kuunen de loo nen verhaald worden op de gemeenschap, in de vrije bedrijven is dat onmogelijk. Nadat spr. in dit verband meer bijzonder bij de moeilijkheden had stil gestaan die hot landbouwbedrijf ondervindt, handelde spr. over de middelen, die een compensatie kunnen brengen tusschen het onbeschutte en het beschutte bedrijf. w- Eén groote bedrijfsorganisatie met opne ming van alle bedrijven zou hier redding kunnen brengen. Vaststelling van loonen en prijzen waren dan gewaarborgd. Dat is even wel utopie, het egoisme in doze zondige we reld verzet zich tegen dit redmiddel. Evenwel kan als middel dienst doen de strijd tegen opdrijving van loonen in de be schutte bedrijven. Wat met de typografen en sommige andere groepen van arbefders ge beurd is mag in dezen crisistijd niet meer voorkomen. Bij dreigende arbeidsconflicten moet daarom de chr. arbeidersbeweging den moed hebben, meer rekening te houden met het levens- en prijzenniveau, dan met het geldloon. De lasten op de arbeiders en op de bedrij ven geiegd door belastingen zullen moeten worden verlaagd. Het is mede de taak der chr. arbeidersbeweging bij de Overheid aan te dringen op versobering en gezonde finan- cieele politiek. Voor het landbouwbedrijf vraagt spr. weg neming der crisislasten en van de lasten der soc. verzekering door stopzetting der fondsvorming. Als bijzondere maatregelen noemt spr. uit breiding van het aantal boerderijen, die met rijksvoorschot gebouwd worden, credietver- leening aan land- en tuinbouw enz. Voor den landarbeider worde de woning voorziening met overheidssteun bevorderd, evenals het klein-grondbezit, in den geest der landarbeiderswet. Aangaande de werkloosheid, die verband houdt met de mechaniseering van den arbeid (welke als gunstig gevolg o.a. heeft dat de loonen bij de productiekosten een minder groote rol spelen) en die nog wel lang zal duren, dringt spr. aan op voor ziening, vooral door de overheid, liefst door het uitvoeren van productieve werken. Spr. dringt aan op samenwerking met de werkgeversorganisaties meer dan de C. A. O. inhoudt, ter bespreking van de ci' problemen als de rationalisatie, de handelspolitiek, ter bevordering van on zen export Door samenspreking moet ook krachtig worden gewaakt tegen ver laging van het levenspeil van den arbei der en tegen de theorie van inkrimping der productie als oplossing der crisis. Gezien de crisis der tachtiger jaren is deze eisch geen dwaas idealisme, gez(cn de ontwikkeling sindsdien van de landbouw en zuivel- productie. Ten slotte wees spr. op de bijzondere taak van de internat, chr. arbeidersbeweging in deze dagen en op de plicht om door de ont wikkeling der zonde in de wereld zich de moed tot den goeden strijd niet te laten be nemen. De deelname. De deelname is dit jaar al bijzonder groot Ongeveer 120 personen lieten zich inschrij ven om het congres geheel of gedeeltelijk mee te maken. Andere jaren was dit getal 80 h 90. PRINS HENDRIK NAAR HOOGKARSPEL Prins Hendrik is gister te half tien per auto uitgereden voor hot maken van tochtje naar Hoogkarspel. De Prins heeft daar o.m. in gezelschap van den burgemeester een paar scholen, een modelboerderij en der nieuwen watertoren bezocht. De auto van den Prins werd naar Hoog karspel en terug voorafgegaan door een motor met zijspan der Amsterdamsche verkeers- WETSONTWERP ARTSENIJBEREIDKUNST DROGISTEN CONTRA APOTHEKERS EEN FEL BESTREDEN WETSVOORSTEL Een schoolmeestersaardigheid: Apothe kers zijn nuttige lieden; drogisten zijn nut tige lieden; dus: apothekers zijn drogisten. Mogelijk dat in d'e dagen van Samuel, de apothekeressen, die door hem in één adem genoemd worden met baksters en keuken maagden, zeer wel te vergelijken waren met drogistentegenwoordig staan deze groepen vrij ver van elkaar af, al dringen de omstandigheden soms tot samenwerking. Nochtans: apothekers zijn nuttige leden van onze maatschappij; ja, ze zijn onmis baar. Immers, de zorg voor de volksgezond heid eischt, dat men zich voor geneesmid delen vervoegt bij een wetenschappelijk en vaktechnisch goed geschoold persoon cn zijn toevlucht niet zoekt bij het vóór- en nage slacht van den Delftschen Wonderdokter of de Heks van de Ommerschans. Naast den dokter behoort de apotheker te staan, de een om de diagnose te stellen en het recept voor te schrijven, de ander om het recept gereed te maken (behoudens de gevallen, dat de dokter, vooral op 't platte land. ook apotheekhoudend geneesheer is). Als ze er niet waren, zou men ze moeten kweeken en nu ze er zijn. dient op hun be houd prijs gesteld te worden. Vandaar, dat reeds Minister Thorbecke in 1865 met een wettelijke regeling kwam en in de Memorie van Toelichting verklaarde, dat op de lijst van stoffen, die niet door deren dan apothekers verkocht mochten worden, zouden voorkomen: „Alleen geneesmiddelen, alleen zoodanige stoffen, die uitsluitend als geneesmiddel kunnen worden gebruikt, en alleen in danige hoeveelheid als voorgeschreven wordt door een arts, dat is, tot geneeskundig doel, ziedaar wat volgens den geest dezer Wet aan de apothekers alleen wordt opgedragen te leveren". Doch nu moet hierbij tweeërlei opmerking gemaakt worden. Ook na 1865 wendde men zich slechts in ernstige gevallen tot den apotheker, die voor de massa des volks een geheimzinnige verschijning was; doch zooveel te drukker gebruik werd er gemaakt van hulsmiddeltjes. Schrijver dezer is, gelukkig! een volsla gen leek op het terrein der geneeskunde en hij zal nooit de praktijk van 't Staphorster boertje of van één van diens confrères over nemen; maar hij weet toch wel, dat men vroeger voor elke kwaal een huismiddel had: vlierdrank of camillethee, Haarlem merolie en pepermunt, geneeskrachtige bla deren en wortels, bloedzuigers voor het zie ke lichaam. De huisapotheek moge thans minder goed voorzien zijn, in wezen is er niets veran derd: Hofmanndruppels en aspirin (denk slechts aan het verheven lied), venkelwater en kleefpleister, likdoorntinctuur en zuive ringszout, ja, wat niet al. moeten dienen om d>en apotheker verre te houden, omdat een doktersdrankje spreekwoordelijk duur is. Hieruit volgt dus, dat de apotheker in de meeste gevallen slechts dan zijn diensten kan vèrleenen en zijn verdiensten incassee- sn, wanneer er geen ander adres is. dat erkelijk of vermeend, goédkooper is. Men _aat om perubalsem en broomkalie, ammo- niakzout en levertraan-emulsie, glycerine wonderolie, boorzalf en kinawijn niet naar een apotheker, maar naar een drogist. Doch dit niet alleen. Behalve dat men ook tegenwoordig nog ziekten op allerlei wijze buiten dokter en apotheker om zoekt te ver drijven of hoopt te voorkomen, is er met de officieele geneesmiddelen ook iets gebeurd. Dit n.l., dat ze fabriekmatig bereid en verpakt verkocht worden. Zoodat hierbij de apotheker vaak is uitgeschakeld. In 1865 kon men nog spreken van de wet op de „uitoefening der artsenijbereidkunst", waarbij dan uitsluitend de apothekers be trokken waren; doch de Minister, die zich thans aan deze materie waagt, zegt, dat onder deze uitdrukking mede wordt begre pen „het ter aflevering in voorraad hebben of afleveren van geneesmiddelen". En 'almeer valt niet op het bereiden, maar op het verkoopen de nadruk. Nu is het duidelijk, dat men geen weten schappelijke opleiding noodig heeft om een tube tandpasta, een kokertje aspirin of'een pakje watten te verkoopen; een drogist kan dat evengoed als een apotheker. De conclusie ligt voor de hand; de strijd om het bestaan wordt voor de apothekers moeilijker; ze word'en door do drogisten ver drongen. Dit spreekt wel duidelijk uit het feit, dat hier te lande slechts 644 apothekers zijn gevestigd, van wie 436 tezamen in 23 steden, n.l. Leeuwarden, Groningen, Deven ter. Zwolle, Amsterdam, Haarlem, Hilver sum, Zaandam, Alkmaar, Utrecht, Amers foort, Delft, Dordrecht, Gouda, Den Haag, Leiden, Rotterdam, Schiedam, Breda, Eind hoven. Den Bosch, Tilburg en Maastricht, welke steden tezamen een bevolking heb- by van pl.m. 3.000.000 zielfn. Dat er dus voor de overige pl.m. 5.000.000 inwoners van Nederland overblijven 20S apothekers, of in procenten uitgedrukt 37U>% van de bevolking wonende in de 23 grootste steden, wordt bediend door 6S% van het aantal apothekers en 62%% van do bevol king, wonende in de kleinere steden en op het platteland, door de overige 32% der apothekers, zoodat het duidelijk is, dat op dit oogenblik de voorziening met verpakte en andere, niet op recept te betrekken ge neesmiddelen voor een zeer groot deel ge schiedt door drogisten. Nog eenvoudiger gezegd, beteekent dit. dat een apotheker slechts een bestaan vindt in een centrum van bevolking en dat men op 't sehaarsch bevolkte platteland alleen op ver re afstand een apotheker - inrit. Toch zijn apothekers niet alleen nuttige lieden, doch ze vormen een onmisbaar deel in onze samenleving: de bereiding van ge neesmiddelen mag niet aan onbevoegden worden overgelaten. Door dit motief geleid, is de Minister van Voornaamste Nieuws. (blz. 1). De chr. sociale cursus te Lunteren. Het wetsontwerp inzake de Artsenijkunst, (blz. 2.) Nadat door de idende staatslieden van Frankrijk en Duitschland besloten is tot instelling van een Duitsch-Fransche Econo mische Commissie, zijn Laval en Briand v. eèr naar Parijs vertrokken. Het Japansch-ChL eesch conflict verscherpt zich. Japan wei - t volstandig Volkenbonds inmenging en drei' uit den Volkenbond te treden, terwij! het gerucht gaat, dat het Mandsjoerije, onder schijn van onafhanke- lijkheid wil annexeeren. (blz. 5) Economische Wereldproblemen V. Vergadering van belanghebbenden bij de export naar Engeland over de val van het ■,rerT-'v>ging van het disconto der Neder landsche Bank. (blz. 6) Vergadering van den Leidschen Gemeen teraad. (blz. 9) Op I October is het 400 jaar geleden daf de Raad van State werd ingesteld. De bedrijfsfilm van Philips Gloeilampen fabrieken. n Interview met Minister de Geer, (mu. 3) DE OPCENTEN IN N.-HOLLAND VERHOOGD. Naar wij vernemen Is de opbrengst der inkomstenbelasting over 1931-1932 in de provincie Noord-Holland van dien aard, da* ernstig overwogen moet worden het aantal provinciale opcenten van 11 op 16 te brengen. AMSTERDAM DE KORTING OP DE AMBTENAARS SALARISSEN Voor de Ryksgroep van de afd. Amsterdam van den Alg. Ned. Chr. Ambtenaarsbond trad de heer L. Vermeulen, secretaris van den Bond op, die een uiteenzetting gaf van het voorstel der regeering inzake korting op de ambtenaarssalarissen. Spr. kwam tot de conclusie, dat elke kor ting afgewezen moet worden en dat alleen verhooging der Rijksinkomstenbolasting de beste oplossing zou zijn. In een conferentie met de antirev. en chr. hist. Kamerfracties werd het standpunt verdedigd, dat het tekort over het Nederlandsche volk verdeeld moet worden. Spr. x e wachtte esr aan minlijke be zuiniging op de diensten door overleg >net de organisaties. NIJMEGEN DE WAALBRUG. In Nijmegen heeft zich een Waalbrug- eommissie gevormd, welke zich ten doel stelt om belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis van den bruggebouw vast te leggen voor de historie en te vieren. De vorming van een eere-comité uit vooraan staande burgers is in voorbereiding. Nu de gemeenteraad van Nijmegen zich ten langen leste heeft neergelegd bij de houding van den Minister, is reeds met het eerste voorbereidende werk voor den brugbouw begonnen. Het eerste personeel en materiaal van de Ned. Beton-Maat- schappij, welke het omleggen van den Lent 6chendijk tegenover Nijmegen heeft aange nomen is gearriveerd. Begonnen wordt met het amoveeren van het terrein voor de. proefbelasting. De fundeeringen voor hot landhoofd en den eersten peiler aan die zijde zijn reeds geprojecteerd. STICHTING VOOR DEN OUD-INDISCHEN MILITAIR De Stichting voor den Oud-Indischen Mili tair, gevestigd te Nijmegen, doet voor deze oud- en verlofsmilitairen goed en nuttig werk. Dit blijkt uit de cijfers over de eerste acht maanden van dit jaar. In dien tijd toch werd het kantoor der Stichting bezocht door liefst 1434 oud-Tndische militairen, die om advies of hulp in allerlei aangelegenheden vragen. In dienzelfden tijd werden niet minder dan 207 oud-Indische militairen aan vaste of losse be trekkingen geholpen, nietegenstaande de heer schende werkloosheid. Binnen niet al te langen tijd hoopt deze Stichting haar enge behuizing aan de Oude Varkensmarkt te verlaten en haar intrek te nemen in de ruime behuizing, vroeger „villa Carré" geheeten, wanneer de verbouwing ge reed is. Arbeid er toe gekomen een wetsontwerp op de Artsenijbereidkunst in te dienen, dat kennelijk ten doel heeft de apothekers te genover de drogisten in bescherming te Daarin behoeft op zich zelf niets onredo- Iijks te liggen: aan de uitoefening van al lerlei beroepen worden wel eischcn gesteld en niemand zal het afkeuren, wanneer al leen een wetenschappelijk man, apart voor uit doel gevormd, een recept mag uitvoe ren. En hij behoort daarin en bestaan f" kunnen vinden. Anderzijds echter wordt dit monopolie begrensd door het weirijn van het geheel" volk de overheid mag niet zoodanige man: regelen nemen, dat een kleine groep bur gers eenvoudig kan parasiteeren op de groote massa; bet is toch menigmaal al niet te koeren, dnt groote concerns mono polistische bedrijven maken en naar harte lust van rle bevolking balen wat zij willen In hoeverre nu de mini-der. nlthan* naar het oordeel der helnnghehNmde drnd«:en. een onbillijk monopolie voor de apothekers scheppen wil, hopen we in een volgend ar- tiKei te zien

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1931 | | pagina 1