He» Communisme in de Practijk
\^n\4ncJ<
De Chr.Volksdienst in Duitschland
NI VA
W. A. HOUTMAN Co's PIANO-
DONDERDAG 24 SEPTEMBER 1931
DERDE BLAD PAG. 9
Nadruk verboden
Objectieve mededeelingen en critische beschouwingen
Het Moekou&dhte volksblad, de „Wetschor-
naja Maskwa", ©eeft de volgend© lijst van
voorwerpen, die niet. te krijgen zijn: kam
men, knoopen, spelden, vedaigheid&scbeer-
meeeen, bretels, naalden. „Wde weet miet,
zoo edbrijft dat blad, „welik een onwaar
schijnlijke dnspaininiiinig het koet om een ge
wone naald of veiligheidsspeld te verwer
ven. Iemand, die een kam of een klosje
garen, een paar bretel6 of een paik scheer
mesjes wal veroveren, moet urenlang in de
rij staan."
Een week lang waren er zelfs in de „ge
sloten oooperaitieve winkets", die aan een
fabriek verbonden zijn en waarin het per
soneel dier fahrtek al zijn imkoopen moet
doen, zelfs nu, midden in het seizoen, geen
tomaten of komkommers te krijgen.
In de apotheken kan men "geen wonder
olie, valeriaamdiruippels krijgen en ge-on
medicijnen dn poeders of in pillen. Volgens
de Wetech. Mosk. zijn de medicijnen er w el,
maar zij kunnen niiet vehkodW worden, om
dat er geen ftesechen en geen materiaal
voor het inpakken 'is, gieen kisten, geen pak
linnen, zakken, enz., zoodat het onmogelijk
is de medicijnen vanaf de fabrieken n-
de apotheken te vervoeren. Aan glasw
is zooveel gebrek omdat die glaefahrio!
moeten werken ten behoeve van de elc-ctro-
technische industrie, speciaal voor isolatie
materiaal. 1
Het gebrek aan bezems kwam op komisch
tragische wijze aan het lidht, toen men voor
een paar nieuwe, zes verdiepingen hooge.
communale huizenblokken, die gereed ge-
het geheel niet meer gepubliceerd. Deze ge
gevens bevatten tot nu toe alleen cijfers
de geoogste oppervlakten, terwijl over
hoeveelheden ingezamelde producten
nooit cijfers werden gegeven. Voor zoovei
men conclusies uit de gegevens kan trek
ken zou daaruit blijken, dat tusscihen 15 en
20 procent van den oogst niet eens is bin
nengehaald, terwijl over de opbrengst va
ihet binnengekomen deel niets bekend is.
Wel blijkt de uitzaai van winterrogge
verre beneden de plannen te blijven. Dit
komen waren, geen
►or het
schoonmaken kon vinden, zoodat de wo-
i de bewoners moes-
heeft men een volledig overzicht van al ook door zijn politieke tegenstanders in de-
deze gegevens over ©enige maanden. zen als een uitzondering erkend.
Deze volksdienst is voortgekomen uit den
RUSSEN EN JAPANNERS IN HET OOSTEN i toenemenden afkeer van de oude burgerlijke
partijen en het groeiende gevoel van verant-
De sowjet-regeering schijnt stappen te ne
men naar aanleiding van d©n opmarsch der
Japansche troepen in China en Mandsjoe-
rije. Woroshilof, de volkscommissaris van
leger en vloot, is naar het Oosten vertrokken
en troepen worden daar geconcentreerd.
Men kan zich niet onttrekken aan den in
druk, dat hierbij volkomen overeenstemming
met de Japanners bestaat, evenals bij de
actie van de Russische troepen verleden
jaar tegen den Oost-Chineeschen spoorweg.
Het oude strijdpunt tusschen Rusland en
Japan zou hiermede wel eens op onverwacht
te wijze tot een oplossing gebracht kunnen
worden, ten koste van China dan. Verder
gaande bezetting van het Oosten van
Mandsjoerije zal door de Russen wel beant
woord worden met een bezetting van het
Westelijk gedeelte, langs den spoorweg naar
Charbin. Nu de Russen er niet in slagen
vriendschappelijke betrekkingen aan te Knoo
pen met de Chineesche regeenng behartigen
woordelijkheid onder de evangelische Chris
tenen in den nieuwen, religieus-neutralen
staat. Hij wil de nalatighei-dszonden der
Christenen ten opzichte van volk en staat
weder goed maken, erkent zijn medeschuldig
heid aan de afvalligheid van duizenden
Christenen sedert de omwenteling, die zich
als lid eener kerk lieten schrappen.
De Ghristelijk-sociale volksdienst wijst de
zuivere machtspolitiek, het verouderde sy
steem der vroegere burgerlijke partijen in
haar noodzakelijken strijd tegen het Marxis-
de hand. Zijn strijd is in de eersle
plaats gericht tegen het practische mate
rialisme, zooals die ook
verre beneoen a© piannenzij him directe nationale belangen
ongeveer gehjiktijd'-twt sterken de banden met Japan, waardoor men
mot het b.nmeniha ten m den vorogen oont, «-1
ten wonden overgegeven.
BEPERKING VAN DEN BOUW
Onder Ihet moan vain een administratief
voorschrift heeft de sowjef-retgeering
principieel© beslissing genomen wait betreft
de andenhanden zijnde nieuw© werken. Er
moet een nieuwe lijet worden opgi
van „dringende" nieuwe werken voor het
laatste kwartaal 1931, en eveneens een voor
1932. Zooals men weet krijgen aileen d<
„dringende" werken materialen van de
sowjief-fabrleiken, en wiet eens in vollen
mate .Afvoeren van de lijst der dringende
werken staat gelijk met stopzetting. Op
deze manier worden derfhalve de uitbrei
dingswerken sterk ingekrompen.
Het ligt in de bedoeling om slechts door
te gaan met die nieuwe
Voor degenen, diie de ontwikkeling dier
Russische verhoudingen trachten te volgen,
bleef het onopgehelderd, hoe de industrie
Kon doorwerken terwijl er veel te weinig
kolen werd geproduceerd. Natuurlijk heb
ben de zamermaaTiden met het geringer
brandstof gebruik hierop in Vloed, maar ten
volle verklaard© zuiks toch de tegenstrijdig
heid niet.
Uit een-ige mededeeliingen omtrent de
groote fabrieken in Leningrad kan men
thans begrijpen, hoe de crisis in dit opzicht
voorloopig althans, nog niet is ingetreden.
Het blijkt n.I., dat die bedrijven aan het
eind vain het vorige jaar nog brandstof in
voorraad hadden voor 36 maanden. D^e
voorraden zijn echter thans nagenoeg op
geteerd, en terwijl de winter voor de deur
staat, hebben vele fabrieken slechts voor
raad voor een paar degen, zijn geheel af
hankelijk geworden van regelmatigen aain
voer. Geen wonder, dat het voorschriften
regent om op brandstof te bezuinigen. Er
zullen „brandetofbrigades" voor dit doei
worden georganiseerd, met het ©enige doel,
dat daarin vele arbeiders aan een admini
stratief baantje zullen worden geholpen.
Men zal trachten allerlei minderwaardige
soorten kolen te gaan gebruiken. De resul
taten zijn thans reeds, dat het brandstof
verbruik toeneemt, terwijl de industrie op
hetzlefde peil blijft, en het zal de komende
maanden zeker nog erger worden.
De secretaris van den sowjet van Moskou
heeft, dezer dagen aan vertegenwoordigers
der coöperatie medegedeeld, dat d© geruch
ten omtrent afschaffing der broodkaarten
wel niet zouden worden bevestigd. Bij het
begin van d© oogstoaimpagn© was men opti-
mietisch, maar later bleek, dat in verschil
lend© graangebieden zoowel de hoeveelheid
als vooral de kwaliteit van dien oogst sterk
was tegengevallen. Gedeeltelijk is dit het
gevolg van ongunstige weersomstandig
heden, gedeeltelijk vain slechte organisatie.
De toch reeds zoo ediaarsche en feitelijk
hetgeen de krachten op vele plaatsen t
boven is gegaan. Waar men nu nog door
gaat met denwinteruitzaai bestaat het ge
vaar, dat deze niet krachtig genoeg is bij
het invallen van de vorst en heeilemaai! of
grootendeels verloren gaat
DE RAMP VAN DE VLIEGMACHINE
„TRAIT D'UNION"
Volgens berichten van de Russisch© Ver-
eeniging Aviachiim zou het ongeluk met de
Trait d'Uwion bij Ufa op den tocht Parijs—
Tokio het gevolg zijn van een motoromt-
p lof ting tijdens de vlucht De vliegmachine
is in stukken op de aarde terechtgekomen,
die over een vrij uitgebreid veld verspreid
zijn. Op het geheel© veld as het gras ver
brand.
De Russisch© academie van- wetenschap
pen is bezig plannen uit te werken voor
een onderzoekingstocht in de Berimgze9 het.
volgend voorjaar, waarbij geen menschen
betrokken zullen worden. Een goed geslo
ten boot zal daar worden losgelaten, zoodat
deze van het Westen naar het Oosten drijft.
Aan boord worden een serie automatische
zelfregistreerende instrumenten opgesteld,
die alle waarnemingefeiten omtrent iucht-
etroomlmgen, regen, temperatuur, enz. op
papier vastleggen. Na eeniige maanden zal
men trachten de boot ten Oosten van de
Berinigstraat te vinden. Gelukt zulks, den
hoopt credieten te krijgen.
DE PRIJSVRAAG VOOR HET
SOWJET-PALEIS.
De sowj et-regeering heeft, zooals bekend,
een prijsvraag uitgeschreven, waarbij archi
tecten worden uitgenoodigd hun plannen
in te dienen voor het paleis der sowj ets te
Moskou, dat verrijzen zal op de plaats, waar
vroeger de Verlosserskathedraal heeft ge
staan, een der mooist gelegen, hoogste pun
ten aan den oever van de Moskwa-nvier. De
kathedraal is reeds afgebroken, afbreken
gaat altijd snel.
Thans is' de uiterste termijn voor indie
ning der projecten, die eerst op 20 October
a-s. was gesteld, verlengd tot 1 December
Het comité, belast met het projecteeren van
dit kolossale bouwwerk, dat in twee zalen
plaats zal moeiten bieden aan bijna 25.000
menschen, zal aanvullende toelichtingen
publiceeren op de voorwaarden van de prijs
vraag. Er doen verschillende buitenlandsche
architecten aan deze prijsvraag mede.
OOGSTBERICHTEN.
De laatste berichten van het Volkscom
missariaat van landbouw omtrent den oogst
gedateerd 10 September, toonen dat de toe
stand in 't algemeen niet is gewijzigd. Nog
steeds blijft ongeveer 20 procent van hei
graan op het land liggen. Cijfers over de
opbrengst worden niet gegeven.
De uitzaai van winterrogge verloopt tot
nu toe onbevredigend.
wat Wils.
ZOOALS ER ZOOVELEN GEWEEST ZIJN
Ondank is des werelds loon. Als er iemand
is, waarop dit spreekwoord in de volheid
van zijn droeve beteekenis toepasselijk is,
dan is het wel op Pierre Louis Frédéric
Sauvage, wiens naam thans met eerbied
wordt uitgesproken door het nageslacht, bij
burgerlijke krin- gelegenheid van het eeuwfeest van zijn
gen tot uiting komt. Hij ziet het dualisme voornaamste uitvinding: De schroef in
der Duitsche sociaal-democratie als draag- j dienst van de scheepvaart,
ster van gemotiveerde eischen tot zelfstan- J De negentiende eeuw, terecht bestem-
digheid der werknemers en hiernaast de peld als de eeuw der uitvindingen en tech-
ereldbeschouwing - -- -
VAN ONZEN DUITSCHEN CORRESPONDENT
Luther heeft het wezen van het Duitsche
volk eenmaal in kernachtige taal gekarak
teriseerd „Wir Deutschen sind ein wild roh
tobendes Volk, mit dem nicht leichtlioh ist,
etwas anzufangen, es treibt derwi die höch-
ste Not". Een wild en ruw tekeergaand volk!
Waarmee pas-iets te bereiken valt, wanneer
de nood zeer hoog gestegen is! Het is verre
van vleiend, maar 't slaat den spijker op
den kop. De eeuwen hebben aan deze bittere
waarheid weinig veranderd. Ongebonden en
ongeordend is het volk van Luther gebleven
Het heeft vele mogelijkheden, maar het mist
vooralsnog de beheersching, welke noodig
in er werkelijkheid van te maken. Het
partijbelang ging veelal boven het staats
belang uit en wij vragen ons af, of wellicht
de toenemende nood het staatsbegrip ten
goede zal komen. Op politiek gebied is men
beginneling en dilettant gebleven.
Aan het vernietigend oordeel van Luther
tracht men zich te onttrekken door iedereen
te wijzen op den vooruitgang van cultuur
en civilisatie. Op technisch gebied is Duitsch
land
voor de gansche wereld toonaangevend
en het valt te begrijpen, dat men er trotsch
op is. Maar ging niet deze verbijsterend
snelle ontwikkeling der techniek op kosten
van de cultuur? Men gaat hier prat op zijn
organisatorisch talent en ook dit niet ten
onrechte. Er zijn volken, die Duitschland om
dezen natuurlijken aanleg bewonderen en
benijden. Maar ook op organisatorisch le
vensgebied ibleef het bjj stukwerk, men gaf
zioh met toewijding over aan de vervolma
king der onderdeelen en vergat hierbij de
beteekenis van een harmonisch geheel.
Iemand, die zich behaaglijk voelt in zijn
beperkten levenskring en zich in zijn egois
me niet bekommert om de gemeenschap
wordt een „Spiessbürger" genoemd en als
men de spotprenten van den Duitschen
Michel eens nauwkeurig in zich opneemt,
dan begrijpt men, wat met zulk een „Spies-
ser" bedoeld wordt- Nood en ellende schij
nen noodig te zijn, om dezen braven Michel
wakker te schudden en van hem een staal-
harden man te maken, die met de werkelijk
heid van het nuchtere leven rekening houdt
Wij beleven een tijd van aLgemeene ont
waking en herleving. Nu de nood aan den
man komt, begint men zich af te vragen: was
de weg, dien we totdusver gingen, de juiste?
Zijn wij in het particuliere en staatkundige
leven niet al te lichtvaardig langs de gebo
den Gods voorbijgegaan? Hebben wïj
onder den druk der materieele lasten niet
al te zeer vergeten, dat wij ons tot de Chris
telijke volken gerekend wenschen te zien?
Het waren deze en soortgelijke vragen,
welke de laatste jaren steeds meer naar
voren traden in de Christelijke gelederen.
Het werd een gewetensvraag onder hen, die
de stillen te lande genoemd worden, men
schen, die in teruggetrokkenheid de gemeen
schap met God zoeken. Men werd zich be
wust, hoe weinig er nog van het practische
Christendom in het openbare leven te
6peuren valt. Het volk heeft vergeten, dat
er een vaste maatstaf voor alle menschelijk
streven bestaat, dat de mogelijkheid bestaat
een geordende samenleving eener groo
te volksgemeenschap. Vergeten waren de
geboden uit het oude en het nieuwe Testa-
De Christelijk-sociale volksdienst, die
thans in Leipzig vergaderde, moet als een
positief resultaat van zooveel negatieve fei
ten beschouwd worden. De Evangelische
Christenen in Duitschland
voelden zich mede schuldig
aan al deze volkszonden en konden niet
langer werkeloos toezien. Zij voelden zich
geroepen, langs den weg, die door de grond
wet wordt aangegeven, tot zelfstandige me
dewerking bij wetgeving en staatkundig
beheer. Met uitzondering van de katholieke
partijen, het centrum en de Beiersche volks
partij, namen de vroegere partijen van het
midden aan omvang en beteekenis ziender-
oogen af. Nieuwe groepen als de volkscon
servatieven en de volkwiationalen behaalden
weinig of geen succes en krompen snel in
een. De bepaling, dat ieder mandaat voor
taan 60-000 tegen vroeger 40.000 stemmen
moet opbrengen, droeg hiertoe nog het hare
bij. De Christelijk-sociale volksdienst wordt
de socialistische arbeidersbeweging onder
de heerschappij eener anti-Christelijke in
ternationale wereldbeschouwing van het
Marxisme geraakt is, moet als een histori
sche schuld van de kerk en het staatsbe
stuur in de 19de eeuw erkend worden. De
volksdienst voert den strijd tegen deze we
reldbeschouwing, door zich uit te spreken
voor sociale gerechtigheid en hiernaast aan
de zoogenaamde „Gewerkschafteri' speciaal
aan de Christelijke Gewerkschaften de
zelfstandigheid der werknemers toekent.
In zijn voordracht omtrent den Christelij-
ken volksdienst temidden der tegenwoordige
partijgroepeering zeide Gustav Hülser, de
tweede voorzitter der partij, op het congres
te Leipzig onder meer: „Het nationaal-
socialisme waardeert de volksdienst als een
waardevol medewerker aan de vernieuwing
van staat en volk". Als toonaangevende lei
der in deze taak wijst hij deze partij echter
van de hand, teneerste, omdat haar politieke
belijdenis doortrokken is van een onchriste
lijke rassenverheerlijking, ten tweede, daar
de sociale beteekenis der beweging nog
steeds niet duidelijk geworden is. Het heen
gaan der nationaal-socialistische afgevaar
digden uit den rijksdag geschiedde, om de
fractie van Hitier voor de noodzakelijkheid
te bewaren, haar sociaal-revolutionaire
voorstellen in den rijksdag te moeten moti-
veeren en aanvaarden. Vooral moet er de
nadruk op worden gelegd, dat het nationaal-
socialisme de beteekenis van uiterlijke
macht en organisatie overschat. Ondanks al
deze bezwaren kunnen wij als volksdienst
deze beweging als een waardevol medewer
ker begroeten-
Ik vermoed, dat velen onzer lezers, die
pas dezer dagen moesten lezen, hoe de na-
tionaal-socialisten aan den Kurfürstendamm
joodsche en niet-joodsche vreedzame bur
gers te lijf zijn gegaan, verbaasd zullen op
kijken bij deze woorden van Gustav Hülser,
maar de Duitsche mentaliteit is nu eenmaal
anders dan de onze!
Verhouding tot de andere partijen.
Over de verhouding van den volksdienst
tot andere partijen zeide Hülser nog: „De
verhouding tot het centrum en de Beiersche
partij wordt door onze evangelische over
tuiging aangegeven. Wij hebben den confes-
sioneelen vrede hard noodig en behoeven
het wederzijdsche vertrouwen. Het vertrou
wen der evangelischen in den goeden wil
van het centrum, om de staatsburgerlijke
gelijkheid van het evangelische volk ook in
de practische politiek te erkennen, werd in
breeden kring zwaar geschokt. Het centrum
heeft de historische taak, door het liquidee
ren eener ondraaglijke met de socialisten
gevoerde machtspolitiek den weg te banen
voor de samenwerking aller staatspositieve,
christelijke volkskrachten. Onze practische
houding ten opzichte van het centrum zal
afhangen van het feit, in hoeverre aan deze
eischen van gerechtigheid en staatsbelang
wordt tegemoet gekomen".
Met algemeene stemmen werd voorts op
de vergadering besloten, het kabinet-Brü-
ning te ondersteunen, daar een crisis onder
de oogenblikkelijke omstandigheden als een
gevaar voor Duitschland wordt beschouwd.
Eenheid in de politieke leiding van Pruisen
en het rijk werd verlangd en nadrukkelijk
werd geprotesteerd tegen de onproductieve
buitenlandsche politiek van den armen dr.
Curtius. Het mislukken der tolunie wordt
door den volksdienst als een onheil
Duitschland beschouwd. Van dr. Brüning
verwacht men, dat hij met meer energie dan
tot dusver maatregelen zal nemen tegen de
anti-religieuse beweging en de politieke
hetze. Ook zou men de aan omvang en aan
tal toenemende noodverordeningen graag
wat duidelijker gemotiveerd zien. Ziende op
den toenemenden nood wekte men op het
congres het Duitsche Christenland op tot
een „Winterhilfe" van alle evangelische man
nen en vrouwen over het gansche land en
hoopt men reeds spoedig hiertoe het voor
beeld te geven met een „Opferwoche". Simp-
fendörfer wekte alle aanwezigen in Leipzig
op tot onderlinge samenwerking en hoopt
dat men zoodoende ook door den komenden
winter zal worstelen, die door den rijkskan
selier als den zwaarsien winter sedert hon
derd jaar is aangekondigd.
het Marxisme. Dat nische hervormingen, welke door c
beginsel waarop zijn uitvinding berustte
kon wel niemand loochenen, maar de doel
matigheid van haar toepassing bleef een
fel omstreden vraag, waarbij de pers zich
ook al niet onbetuigd liet en de bekende
letterkundige en journalist Aiphonse Karr
moedig stelling koos voor den miskenden
geleerde. De onverschilligheid van het
publiek en de afzijdigheid van de regeering
konden echter het vertrouwen van Sauvage
in de goede uitkomst van zijn berekenin-
I gen niet aan het wankelen brengen. Hij
tigste zoo glansrijk werden voortgezet, telt j aarzelde niet, al zijn geld te besteden aan
zoovele namen, waarvan thans het eeuw- een finale proefneming in 't groot te Le
feest wordt gevierd. En het stemt treurig, I Havre
wanneer men nagaat, hoe menig groot man, i Het eigendomsrecht van uitvinders of
heden geroemd als dienaar of weldoener kunstenaars was echter in die tijden niet
der menschheid, in leven niets anders van- door de wet beschermd zooals in onze
©ge zijn tijdgenooten ondervond dan on-1 dagen. Al had Sauvage in 1832 het brevet
ichilligheid, miskenning en spot Meer voor zijn uitvinding bekomen, toch was deze
dan wie ook, zou Sauvage het ondervinden.
Frédéric Sauvage, in de Fransche haven
stad Boulogne op 19 September 1785 gebo
ren, gaf van jongs af blijken van een hel
der verstand en een scherp waarnemings
vermogen.
Omstreeks 1810 vestigde hij zich als
scheepsbouwer. Men weet, dat destijds alle
stoomschepen ■voortbewogen werden door
hekwielen, zooals er nog wel enkele in.
gebruik zijn bij ponten, overzet- en plezier-
booten.
Sauvage besefte al dadelijk de bezwaren
van dit stelsel. Inderdaad, het gaf aan de
schepen een alles behalve sierlijk uitzicht
Ze waren niet gemakkelijk te besturen en
bovendien lagen, bij de door hekwielen ge
dreven oorlogsschepen, de wielen te zeer
open en blootgesteld aan de vijandige kanon
kogels.
Sauvage bedacht de mogelijkheid van
een ander drijfmiddel, dat geheel onder de
waterlijn
Er wias vroeger wel eens sprake geweest
van „molenwieken" onder water, maar tot
een werkelijke toepassing was het nooit
gekomen.
Men vertelt, dat Sauvage op de gedachte
van zijn uitvinding is gekomen door het
gadeslaan van een schipper die roeide, recht
opstaand in een schuitje, met één
de achterzijde van het bootje in hot
water plonzend, op de thans nog algemeen
gebruikelijke en bekende wijze die men
„wrikken" noemt. Die roeispaan wordt
met korte rukken heen en weer g
derwijze dat het hellende riemvlak telkens
een schuine drukking op het water uit
oefent en het bootje voorwaarts drijft
Uit de ontleding van die beweging
n het brein van Sauvage de zwaaiende
orm van de schroefbladen geboren. De uit-
inder was zeker van zijn zaak: de stoom
boot met schroef zou er komen en om zijn
gedachte uit te voeren zou hij alles, zijn
naam en zijn vermogen, in de schaal
leggen.
Maar Sauvaige's plannen werden op een
minachtend schouderophalen onthaald. Het
langzamerhand in het openbaar domein
geraakt In Engeland begon de toepassing
ingang te vinden, In Frankrijk werd ze.
met eenige wijzigingen, nagemaakt, en.
gingen anderen er van door met de vrucht
an zijn arbeid en zijn opofferingen.
De proefnemingen hadden echter het ge-
heele vermogen van den uitvinder verslon
den. De schuldeischers daagden op. Sau
vage werd failliet verklaard en in de ge
vangenis opgesloten.
Dit bracht Sauvage den genadeslag toe.
Al deze tegenslagen, de schande van de ge
vangenisstraf, de doorstane ellende, de ver
nedering der miskenning, dat alles had den
zoo ondernemenden man vernietigd, zijn.
gezondheid geknakt zijn hersenen ver
ward. En over dien eens zoo helderen gee;-t
kwam thans een sombere nacht gedaald.
Sauvage werd zinneloos en sleet zijn laatste
levensjaren in een krankzinnigengesticht
En zie, omstreeks den tijd toen de uit
vinder aldaar kommerlijk zijn laatste dagen
afwachtte, geholpen door een helaas al te
laattijdig pensioen van de regeering, ont
rolde zich, ginds, voor het blauwe strand,
waarboven zich de schitterende koepels en
minaretten van Constantinopel vol Oosten
sche pracht verhieven, een indrukwekkend
schouwsipel. Een Engelsch eskader, varend
op volle snelheid, werd door het Fransche
oorlogsschip „Napoleon", dat door schroef-
beweging werd gedreven, gezwind achter
haald en voodbij gevaren.
Sauvage zegevierde
Maar hij mocht de vreugde van de eind
overwinning niet smaken
In 't begin dezer maand hadden te Bou
logne grootsch opgezette feesten plaats ter
eere van Sauvage. om de honderdste ver
jaardag te herdenken van den dag, waarop
in voornoemde haven voor het eerste en
stoomschip met schroef zijn proefvaart deed.
En wanneer thans grootsche zeekasteelen
varen tot de verste kusten en de grootste
afstanden in den koristen tijd afleggen,
dan danken we dat den nederigen scheeps
bouwer uit Boulogne, die zoo slecht voor
zijn werk beloond werd.
Dr. H. NANNING's
TANDPASTA
25&75c.p.tube
reinigt mond en tanden
Berlijn, 22 September 1931.
VOOR DE EPILEPTICI
Dezer dagen wordt een krachtige actie
gevormd, om het geschenk, dat namens het
Nederlandsche volk zal worden aange
boden, op 25 Januari a.s. bij gelegenheid van
het vijftig-jarig-bestaan der Stichtingen voor
Toevallijders te Haarlem en Heemstede,
het Bestuur dier Stichtingen, zoo volkomen
mogelijk te doen zijn.
De bedoeling is, nevens de in den loop
dier vijftig jaren reeds verrezen tien
bouwen, nog een geheel nieuw Kinder-
Jongenshuis of Ziekenhuis ten geschenke te
geven, als dank van ons volk in al
geledingen, voor alles, wat in die halve
eeuw door Bestuur en Zusters en Broeders
voor deze ongelukkigen is gedaan.
Wanneer men bedenkt met hoeveel
gen en tegenstand dit werk van den
vang heeft te kampen gehad; wanneer men
zich voorstelt wat het voor een toevallijder
reeds is te vinden: een doelmatige verple
ging, die lang niet zonder goede resultaten
is; een levensinhoud en taak, die verlost
van de gedachte een onbruikbaar me
te zijn; belangstelling in eigen lot zoodat hii
zich gaat interesseeren voor het ""dzijn van
anderen, enz. enz. dan zal ieder moeten
erkennen, dat zulke doelmatige, liefderijke
pogingen krachtig moeten worden gesteund.
Weet men hierbij nog, dat de kosten voor
dit werk jaarlijks niet minder dan f 380.000
Radio Nieuws.
Vrfldag 25 September.
HUIZEN (298.8 M.) KRO. 8—9.15 Morgeneon-.
eert. 1011.30 Gramofoon. 11.3012 Een half
uurtje voor zieken on ouden van dagen. 12 Tijd
sein. 12.0112.15 Politieberichten. 12.151 45
Lunchconcert. 1.452.15 Gramofoon. 2.153.IS
Orgelconcert. 3.153.30 Verzorging van den
render. 3.305 Kamermuziek. 5ö.SO Gramofoon
6.37—7 Concert 7—7.30 Spreker 7.30—7.45 Po
litieberichten. 7,458 Gramofoon 811 Muziek.
11—12 Gramofoon.
HILVERSUM (1875 M.) VARA 6.45—7 en 7.ZU
-7,45 Lichaamsoefeningen S Tijdsein 8.01 Gra
mofoon. VPRO. 10 Morgenwijding. VARA. 10.15
Voordracht. 10.30 Voor de zieken. 11.30 Gramo
foon. 12 Einde progTamma (eerste deel).
Schoolultze
VARA. 4 Ttldseln 4,01 Planoatukje*.
achooltbd. 5.16 Concert. 6 Zang i
Concert 6.45 Actueel allerlei uit
beweging. 7 Zang en Dlano. 7 15 V»
deel). VPRO. 8 Weekui
Catechisatie. Kerkgee
Inleiding. Spreekster
8,30 Concert. 9 Cure
III. Goethe. Spreker:
TM as. 10,15 Declamatie
Tijdsein en sluiting.
bedragen, welke sommen, zonder eenige
Staatshulp, moeten worden bijeengebracht
door particulieren en instellingen van wel
dadigheid, dan zal ook zelfs in dezen tijd
van groeten economischen nood, toch ieder
die daartoe maar eenigszins in de gelegen
heid is, diep in de zak tasten en met een
ferme bijdrage ddt schoone werk steunen,
ieder met allen ernst op!
Postgiro: J. A. Hoekendijk Heemstede
No. 34781.
Daartoe wekken wij hier dan ook gaarne
op.
f»n OROFl HANDEL SCHIEDAM Bekende merken in alle prijsklassen w. o.
en vnutunHiwtL stI„llgMik Teie.. 6S87i Grotrian-Steinweg
Schiedmaijer - Mannborg e.a. YbViiSu eLVnuS
DE STER VAN HALALAT
Een verhaal nit den tijd der Babylonische
ballingschap
(67
Merimuth, een der oudeten, had bij deze
woorden onrustig die voeten voor- en achter
uit geschoven. Nu stond hij aarzelend op
en met 6dhuwen blik het vertrok rondziend©
angstig, dat zijn oogen dó© van den hooge-
priester of Zerubbabël zouden ontmoeten,
6prak hij: „Babylons poorten staan apen,
mijne vrienden, en de weg naar Juda is vrij
voor Juda's kinderen. Maar Cyrus dwong
niemand heen te gaan. Het meg niet ont
kend worden: Velen onzer wensdhen niet
naar het armedajke Juda terug te lceeren
Waarom mogen de kinderen van het volk
des Heeren niet van den rijkdom der vree-m
de volkeren hun aandeel nemen? En welke
stad is rijker dan Babyion, om onze broe
deren de gaven van Jehova in den echoot
t© werpen? Laat dus hen, di© niet mee naar
het verre land willen trekken, wonen irn
Babylon of waar zij andere wensdhonl"
„Dat zij verre van ons!" riepen meerdero
stemmen. „Het gansche völk trekke uit! Wij
zijn daar door vijanden omringd, en wat
zullen wij aanvangen, ails slechts weinigen
„Ik vorder eveneens," hernam Jozna,
„dat allen, die thans in Babyion zijn, zich
op weg naar het vaderland begeven! Baby-
don is geen bodeim waarop de vreeze des
Heeren gedijt. En tot heden zijn ve'en tot
de goden der heidenen gegaan. En waar zij
in gering aantal midden onder deze lieden
wonen, zijn de zwakke zonen Ju-de'e onver
mijdelijk prijsgegeven aan den verderfe-
lijken invloed van het ölechte voorbeeld!"
„De hoogeprieeter heeft zeer wijs gespro
ken. Niemand blijve echter!" klonk het van
verschillend© kanten.
„Maar de profeten? Hoort gij niet, hoe
Gentlhon, d© ziener, dreögde met nieuw&
tuchtigingen des Heeren in het glndsche
land? Juda brengt den Joden slechts on
heil!"
„Hier in Babylon straalt onze 6ter!rie
pen anderen. „Wie zal het ons euvel dui
den, zoo wij onze goederen, onze huizen,
niet in handen der zonen Babols over
geven?"
Een stormachtig geroep zoowefl voor als
tegen deze meening begroette den spreker
Zerubbaibel beproefde tevergeefs de ge
moederen te kalmeeren. Zijn woorden wer
den dn het tumult niet gehoord. Luid roe
pend en de tegenstanders uitvloekende vei
tieten velen het gerochthuis. Alleen d©
trouwe aanhangers van beide hoofden des
volks bleven.
„Wat nu gedaan?" vroeg Jozua,
„Laat hen begaan!" antwoordde Zerub-
babel. „Onder twist en tweedracht vergaat
de tijd. Laten wij het volk bekend maken,
dat ieder, die naar Juda wil vertrekken,
binnen drie weken alles in gereedheid
brongt!"
irHet zij zoo!" sprak Jozua.
Maar de profeten dreven ecu gevaarlijk
sped. Genthon, uit den staim Benjamins,
een welbespraakt redenaar, 6tond in do
(synagogen tegen Zerubbabel te oreeren. en
I anderen, die zich profeten noemden, stook-
jten het volk tegen den hoogeprieeter op.
Velen lieten zioh door die geestdrijvers
overreden. En met den dag werd het aantal
dergenen, die een verder verblijf in Baby-
Ion verkozen, grooter en telkens kleiner de
lering der ware zonen van Juda. De syna
gogen werden plaatsen van woest getier en
geschreeuw.
Daniël, de profeet des Heeren, vernam
met droefheid wat men hem omtrent de
lelingen van Genthon en anderen be
richtte. Zoo moest het grootsche werk, waar
hij zoovele slapclooze nachten besteed
de, mislukken.
Voor de laatste maal riep hij het volk op
zdich te verzamelen in de grootste synagoge
en met het volk tevens de ware en vadsche
profeten.
De aanhangers van Genthon, waaronder
vele tweedrachtzaaiere, verzuimden niet te
versohij nen, vastbesloten, den grootst© van
luda's zonen op de kampplaats te beetrij-
Vóór Daniël neg verscheen, betrad Gen
thon den katheder, om al vest hen, die kwa
men luisteren, voor zijn meening te win
nen. Opgewonden, herftig gestieuleerende
cn luid roepende, trachtte hij te bewijzen,
dat het met de belangen van het vo'k ir.
strijd wa6, aan te dringen op een vertrek
naar Juda.
„Waartoe heeft ons de Heere hier heen
gevoerd on zeventig jaren lang, elke poging
het juk Babylons af te schudden, met
grootere onderdrukking gestraft? De I-Ieere
heeft het land daar gind6 met Zijn
vloek beladen; hier i6 de plaats, welke Hij
ons aanwees; van hieruit moéten wij de
heerschappij voer de aarde winnen Baby
lon is de hoofdstad der wereld. Behoort de-
ze stad ons volk, dan behoort de gansche
ereld ons. Begrijpt gij niet, waarom de
Perzen alle pogingen in het werk stelden.
haar te veroveren? Welaan, ook voor Juda
kan eenmaal het uur genaken, waarop het
hier zad gebieden en dientengevolge over de
geheel© wereld Laat dus diet volk in deze
stad blijven! Enkele dagen geleden gaven
onze heeredbere ons de vrijheid; zij zullen
Juda nog meer toestaan. De koning Hst den
_>el van Marduk vernietigen; andere
tempels zullen volgen. Is dat niet eon tee-
ken, dat de tijd der goden eindögt en Jo-
hova'6 6ter hier langzamerhand aan den
hemel opstijgt? Laten wij blijven en de
vruchten inoogsten, welke wij in rampvolle
tijden zaaiden!"
Op dat oogenblik trad Daniël in de syna
goge. Genthon stond nog op de plaats, waar
tij gesproken had. Onheilspellend vestigde
de profeet de6 Heeren zijn strenge blikken
op den vermetele.
„Wat moet deze zoon BeliaJ6 op de plek,
wleke den gezant des Heeren behoort?'
sprak hij met dreunende stem.
En zoo groot was het aanzien, hetwelk
Daniël genoot, dat geen mond zich opende
om hem tegen te sproken. Een oogenbltit
heerechte de diepste stilte. Zelfs Genthon
wankelde en gevoélde maar al te zeer wat
de groote ziener wilde zggen.
„Ik herhaal nogmaals," vervolgde Da
mël, zich ditmaal tot Genthon wendende,
„wat gaf u het recht, van het spreekge
stoelte het volk te verleiden? Verlaat die
plaats!"
Genthon wtet niet, wat hem overkwam
Aarzelend klom hij langs de treden naar
beneden en verdween onder de omstanders.
Daniël beklom de plaats waar Genthoo
rhad gestaan en sprak tot de menigte:
„Ik wil niet met eigen woorden spreken,
maar doe u hooren het woord des Heeren
tot Ezechiël gesproken: „Mensoheuzoon,
profeteer tegen de profeten Israels, die uit
hun eigen hart profeteeren: Hoort het woord
des Heeren! Zoo spreekt de Heere: We© de
waanzinnige profeten, die hun eigen inge
vingen volgen en niets zien. Zij aanschou
wen ijdele zaken en profeteeren leugens:
zij zeggen: „Zoo spreekt de Heere!" hoewel
de Heere hen niet gezonden heeft Mijne
hand zal tuchtigen de profeten, die blind
cn leugens voorspellen, Ik zal hen grij
pen omdat zij Mijn volk bedrogen en „vrede
vrede!" riepen, waar geen vrede is. Daar
om zal het met uw zien gedaan zijn; want
Ik wil Mij.n volk uit uwe handen rukken;
gij zult ondervinden, dat Ik de Heere ben.'
Zoo ©prak de Heere tot Ezechiël. En ge
denkt gij niet den brief, welken Jeremia
ou6 schreef, toen hij in kommer en voort
durende vervolgingen achterbleef in het
land Juda om Zedekia ter zijde te staan?
„Zoo spreekt de Heere der Heerscharen, de
God Israels", schreef hij, „laat u niet ver
leiden door uw© profeten en waarzeggers
die onder u zijn, geeft geen acht op uwe
droomen, welke gij droomt. Want volsohe-
lijk waarzeggen zij in Mijnen Naam, en Ik
heb hen niet gezonden; want zoo spreekt
de Heere: Als de zeventig jaren in Babylon
in vervulling gaan, wil Ik naar U zien, Ik
wil, wat goeds Ik over U gesproken heb,
bevestigen en U terugvoeren naar dit oord."
Daniël zweeg een oogenblik, als on
ernstige vermaningen tijd te laten, op de
gemoederen te werken.
„Ik vraag u," vervolgde hij, „kwam
bij toeval, of is het een beschikking des
Heeren, dat thans, nu de zeventig jaren om
zijn, Cyrus, de koning van Babylon u ver
oorlooft terug te keeren en don Ternpe. op
te bouwen? Ik vraag u: Is Jeremia de pro
feet der Waarheid of ginds oho Genthon daar
die u verleidt naar het Woord dos Heeren
niet te luisteren, wanneer Hij zegt, u t©
willen terugvoeren naar het land Judar
Wat beeft Juda gemeen met Babvloii, dit
oord des gruwels, deze stad der afgoderij?
Babylon is niet het land der Joden, waar
uit de verwachte der volkeren, de Gezalfde
des Heeren ontspruit Gedenkt, dat Micha,
de profeet, aan Bethlehem F.phrata, de vor-
stenstad van Juda, de geboorte van Israels
Heerecher vastknoopte! Hoe kan nu
groote Koning een Volk vinden, wann-*cr
het in de verte wijlt en vreemde vorsten
onderdanig ie?"
En weer zweeg de man Gods en zag be
reids de geestdrift, welke de aanhoorders
ontvlamde.
„Wat zal nu geschieden?" sprak de pro
feet venier. „Zal het oogenblik, dat Juda
de vrijheid geeft, met nuttelooze twisige-
sprekken verkwist worden? Zal het volk
van Juda zoo dwaas zijn. te wachten, tot
onze vijanden, wier getal niet te tellen ;s,
wederom invloed genoeg op den koning
verkrijgen om het eens gegeven besluit v)r-.
nietigd te zien?"
..Wij trekken!" riepen duizend stemmen.
„Niets zal ons terughouden! Steeniut dö
leugenprofeten, die ori6 en het volk be-
drogen
En opgewonden, juichend en jubelend
omringden zij het spreeksrestoelte, waar
Daniël, onbewegelijk als een beeld nog »m%
mer stond en riepen: „Leve de profeet n<*
Heeren, de vorst, de redder van Juda!"
Wordt vervolgd).
