Sir Arthur Salter over de crisis Het Japansch-Chineesch conflict DONDERDAG 24 SEPTEMBER 1931 EERSTE BLAD PAG. 2 Ontbrekend evenwicht tusschen de betalingen der debiteur- en crediteurstaten Het herstelvraagsfuk moet opnieuw geregeld In de economische commissie van den Volkenbond heeft Woensdag de v genwoordiger der Engelsche regeering Sir Arthur Salter een groote redevoering gehou den waarin hij het herstelvraagstuk de kern van de geheele financieele crisis noemde en er den nadruk op legde dat de huidige crisis in wezen berust op het ontbrekende even wicht tusschen de betalingen der debiteur en crediteurstaten. De debiteurstaten zijn door de politieke schuldverdragen gedwon gen hun uitvoer met alle middelen te ver hoogen. Salter besprak vervolgens den huidigen flnancieelen toestand in Engeland en legde er den nadruk op dat Engeland als vroeger een groote credietgever zal blijven aangezien de buitenlandsche belangen van Engeland grooter zijn dan zijn verplichtingen. De huidige crisis berust grootendeels op het feit dat de herstelbetalingen geschieden zonder productieve tegenprestaties. De prijsdaling, aldus Sir Arthur heeft de herstellasten nog meer verhoogd'. Bij de geling der herstelbetalingen zou eveneens rekening moeten zijn gehouden met het prin cipe der prijsniveaux. De politiek van Leeningén op korten tijd is buitengewoon gevaarlijk, aangezien deze credieten steeds dan wanneer zij het meest noodig zijn, worden opgevraagd. Het goud heeft, in plaats van op normale wijze reguleerend te werken, in den laatsten tijd door de buitengewone opeenhooping op enkele plaatsen tegenstrijdige uitwerking gehad. Salter eischtc vervolgens met grooten na druk voorloopige hulpmaatregelen ter over winning van de crisis ter verlaging van de herstelbetalingen en der internationale be talingen en door onmiddellijke bestudeering van den toestand die zou kunnen intreden na de beëindiging van het Hoover morato- Salter eischte voorts dat nieuwe voorwaar den voor een nieuwe leeningspolitiek zou den worden geschapen, en stelde zich on voorwaardelijk op het standpunt d<er Bazel- sche deskundigen. Het herstelvraagstuk moet opnieuw worden geregeld. De den crediteur staten ter beschikking staande middelen moeten als garantie worden aangewend voor de debiteurstaten met het oog op de hun te verstrekken credieten. Sir Arthur wees er voorts op dat het sy steem van den gouden standaard thans niet meer functionneert. Slechts een vijfde der goudvoorraden over de geheele wereld is in het bezit der cPebiteurstaten, terwijl vier vijfden zich in het bezit der crediteurstaten bevinden. Sir Arthur stelde hierop de volgende pun tten voor ter overwinning van de crisis: 1. De handhaving der loopende schuldre geling moet leiden tot een verlaging van dfea levensstandaard en daarmede tot een verdere verlaging der prijzen. Zelfs een di recte verlaging der tolmuren zou geen directe opheffing van de crisis kunnen be werken. 2. De bankbiljettencirculatie ls tot wettelijk toelaatbare grenzen te verhoo- gen. Een zoodanige maatregel zou een wen ding in de huidige crisis kunnen bewerkstel- 3. De politieke schulden bedragen thans een vijfde van alle internationale schulden doch vormen niettemin 'n essentieele factor van het algeheele betalingsevenwicht. Een verlenging van het huidige morato rium moet derhalve overwogen worden. 4. De crisis der credieten op korten ter mijn is tijdelijk door de Stillhaltever- dragen voor Duitschland tot staan geko men. Deze maatregelen moeten evenwel ver der worden uitgebreid en verlengd >vorden. 5. Het verstrekken van nieuwe credie ten op langen termijn is onvoorwaar delijk gewenscht. De eerste voorwaarde hier voor is evenwel een krachtiger inter nationaal vertrouwen. De uitbouw der groote politieke verdragen door aan passing van het Volkenbonds pact aan het Kellogg-pact zou tot een krachtiger vertrouwen kunnen bijdra gen. 6. De particuliere crediotverstrek- king zou door garanties der regee ring e n de tot nu toe ontbrekende garantie .verkrijgen kunnen. Sir Arthur stelde vervolgens voor dat de Volkenbondsvergadering in een groote re solutie zou wijzen op de noodzakelijkheid van een nieuwe politieke en financieele koers en hierbij de leiding moeten nemen. De Raad moet voorts in de gelegenheid wor den gesteld bij verzoeken om financieelen hulp door staten onmiddellijk te kunnen intervenieeren. Sir Arthur besloot met er op te wijzen dat de huidige internationale crisis niet een erisis is van armoecfe doch 'n crisis van over macht, die slechts met natuurlijke middelen zal kunnen worden REDE VAN PLANDIN. In dezelfde vergadering hield ook de Fransche minister van financiën Flandin een groote rede over de financieele proble men. Hij zeide, dat het geheele economische systeem van na den oorlog is opgebouwd op leugen en beding en nooit is evenwel tijdens een crisis ®oo egoïstisch do oplos sing gezocht onhankelijk van het welzijn Van anderen. „Indien van veiligheid werd gesproken, dacht ieder slechts aan zichzelf, wanneer van ontwapening werd gesproken, dacht ieder slechts aan de anderen". Flandin weigerde te gelooven, dat een Verdwijnen van de intergeallieerde schulden en herstelbetalingen op belangrijke wijze kou bijdragen tot ontspanning van den alge- meenen toestand. Flandin besprak vervolgens uitvoerig het Internationale goudprobleem. De Fransche minister verdedigde daarbij krachtig zijn teogeering tegen de vaak gemaakte verwij ten. onrechtmatig goudvoorraden te hebben opgestapeld Het is inderdaad juist dat thans de Vereenigde Staten over 40 pet. en Fran rijk over 20 pet. van den goudvoorraad der geheele wereld beschikt. Volkomen on juist is het dat Frankrijk bewust het goud fonds heeft aangelegd. Even onjuist i9 het dat de goudopeenhooping in Frankrijk be teust op de Duitsche herstelbetalingen. De sterke toename van den goudvoorraad is éléchts het uitvloeisel van het. algemeone vertrouwen. Feitelijk zijn de goudvoorraden van Frankrijk tijdens den geheelen duur van het Youngplan veel sterker gestegen dan tijdens het Dawesplan. Duitschland heeft tijdens het Youngplan zijn herstelbe talingen aan Frankrijk ten deele gedekt door leveringen in natura. De handelsba lans van Duitschland heeft zich ten opzichte van Frankrijk den laatsten tijd zoo gunstig voor Duitschland ontwikkeld, dat Duitsch land door het overschot van zijn uitvoer naar Frankrijk zijn herstelbetalingen aan Frankrijk zou hebben kunnen dekken. Het is de vraag hoe men tot een nieuwe verdee ling van den goudvoorraad zal kunnen ko men. Het zou immers onmogelijk zijn op do goudbasis over te gaan tot een grooter cir culatie van 'bankbiljetten, aangezien dit slechts tot en verhooging van den levens standaard zou leiden. De Banque de France en de Federal Re serve Bank hebben in den laatsten tijd de Reichsbank en de Bank of England alle mo gelijke hulp verleend. Dergelijke credietoperaties zijn evenwel on mogelijk vooruit te zien, in het bijzonder niet in tijden waarin een algemeene ver trouwenscrisis heerscht. De huidige crisis kan daarom slechts door het verschaffen van een algemeen vertrouwen worden over wonnen. Frankrijk zal ook verder helpen en zijn plicht doen. De debiteur-landen kunnen de crediteurstaiten onmogelijk tot grootero credieten nopen, indien bij deze zelf de noodzakelijke sfeer van vertrouwen ont breekt. Het is onmogelijk, dat de onderdanen van het eene land de onderdanen van het an dere land grootere credieten verstrekken, indien in 't binnenland van het credietzoe- kende land de noodzakelijke voorraden voor het openen eener leening ontbreken. Even zoo is het onmogelijk aan de eene zijde cre dieten te eischen, aan den anderen kant daarentegen de uitvoer uit die landen te beperken, van waar men de credieten wenscht. Na de rede van Sir Arthur Salter nam Flandin nog eens stelling tegen de inflatie- maatregelen, die hij als uiterstt gevaarlijk en schadelijk bestreed. Daarna werden de debatten gesloten. HET BEWAPENINGSBESTAND EEN ENGELSCH VOORSTEL In de zitting van Woensdagmiddag van de ontwapeningscommissie der Volken- bondsvergadering te Genève heeft Wilson namens de Ver. Staten steun aan het Ita- liaansche voorstel tot het invoeren van een tijdelijken stilstand van bewapening toege zegd. Zelfs wil Amerika onder bepaalde voorwaarden afzien van de rechten, die voortvloeien uit het Londensche Vlootver- drag in het belang van een algemeene stop zetting der. bewapening. De Japansche regee rings vertegenwoordiger Sjato verklaarde, dat zijn regeering in prin cipe gunstig stond tegenover het Italiaan- sche voorstel, doch om verschillende redenen voorstelde, het bewapeningsbestand te doen aanvangen bij het begin der Ontwapenings conferentie. Het voorstel van Cecil. Namens de Britsche regeering stelde Lord Robert Cecil tenslotte voor, terstond een commissie in te stellen, die naar aanleiding van het Italiaansche voorstel een zeer alge meen gehouden resolutie zou uitwerken, die in overeenstemming zou zijn met de richt lijnen, die het Italiaansche voorstel aangaf, zonder echter definitieve stappen in te hou den. Indien de Volkenbonds-Assembleée haar goedkeuring aan deze resolutie zou hechten, zou de resolutie aan alle regeerin gen worden rondgezonden, met het verzoek, haar houding ten aanzien van de resolutie te willen bepalen en haar antwoord voor 1 November as. aan het VoLkenbondssecre- tariaat te willen doen toekomen. Naar aan leiding van de ingekomen antwoorden zou dan terstond een „gentlemens agreement" gesloten kunnen worden inzake een alge meene stilstand in het uitbreiden van be wapeningen. De discussies over dj,t Engelsche voorstel werden verdaagd tot heden. Mededeeling van Baldwin. De aanvaarding van het bowapenings- bestand werd door Baldwin in net Lagerhuis meegedeeld. De regeering had, zeide hij, Lord Robert Cecil, die Engeland te Genève vertegenwoordigt, telegrafisch gemachtigd, toe te stemmen in het voorstel van Grandi inzake het invoeren van eten bewapenings bestand, op voorwaarde, dat alle andere mo gendheden hetzelfde doen. Voorts werd Lord Cecil gemachtigd namens de Engelsche re geering de toezegging te doen, dat Enge land zijn uitgaven voor leger en luchtvaart niet zal verhoogen boven den huidigen stand tenzij zich buitengewone omstandigheden zouden voordoen. De financieele steun aan Oostenrijk. Het vertrouwelijk rapport van de finan cieele Volkenbondscommissie aan den Vol kenbondsraad over de financieele saneering van Oostenrijk, behelst o.a. het financieele program, dat door de Oostenrijksche regee ring moet worden uitgevoerd als voorwaarde waarop de Volkenbond tot steunverleening bereid is. Het program zou den volgenden inhoud hebben. 1. Vermindering van de begrooting over het nog loopende begrootingsjaar met 35 millioen schilling en in evenwicht brengen van de begroofing over 1932 op ongeveer 2 milliard schilling. 2. Het reserveeren van een hedirag van 100 millioen schilling op de begrooting voor 1932'33 voor het terugbetalen van schul den op korten termijn 3. Herstel van het evenwicht der begroo tingen voor de spoorwegen, posterijen en telegrafie. 4. Maatregelen tot vermindering der mi- gaven van plaatselijke en gemeentebesturen alsmedè tot verlaging der productiekosten voor het geheele bedrijfsleven, teneinde een basis te scheppen voor een algemeen econo- misch herstel. 5. Maatregelen op het gebied van het bankwezen, in het bijzonder tot reorgani satie van de Kredit-anstalt. 6. Wezenlijke vermindering der uitgaven der openbare kassen en voor de werkloos- LÏNDBERGH IN CHINA Boven bet overstroomd gebied NANKING, 24 September. Kolonel Lind bergh en zijn vrouw hebben voor de Chi- neesche regeering drie vluchten over het gebied van dc ovorstrooming gemaakt. Maar Duitschland moet er om vragen. Volgens den correspondent te Washington van de Baltimore Sun ie Hoover von oor deel dat Duitsohiland, op grond van hei plan- Young, het initiatief zou moeten nemen voor een verlenging van het echadevergoe- dingB-moratorium. Hoover is, naar het blad verder meldt, door de rapporten van Mellon tot de overtuiging gekomen, dot een ver lenging van het moratorium tot na 1 Juli 1932 onvermijdelijk is en naar verluidt is het Witte Huis bereid toe te stemmen In een verlenging met twee jaar. Hoover aoht het echter niiet dienstig, dat een voorstel tot verlenging van hem uitgaat sn meent dat Duitschland goed zou doen de In het plen-Young voorziene procedure te bezigen om een nieuw uitstel van betaling te krijgen, waarna de geallieerde regeerin gen de vraagstukken dei- schadevergoeding en der oorlogsechulden met de Ver. Staten zouden kunnen overwegen. Deze vraagstukken zullen stellig ter sprake komen tijdens het bezoek van La val a-an Hoover en men hoopt dat wanneer het Congres in December het moratorium van één jaar heeft goedgekeurd, de Ver. Staten an Frankrijk het eens zullen zijn geworden over hetgeen vervolgens moet gebeuren Voor Duitschland zou dan de weg ge- effend zijn om krachtens het plan-Young een sohadevergoedlngs-moratoriajm te vragen. LAVAL'S BEZOEK AAN HOOVER LONDEN, 24 Sept. Volgens een bericht uit Washington verwacht men, dat het bezoek van Laval aan Amerika den weg zal effe nen voor een conferentie waarop niet alleen het goud- en valuta-vraagöïun, doch ook de politieke vraagstukken zullen worden be handeld. Er heersdht een soort ru6t voor den storm. Hoor de diplomaten wordt de noodzaak er kend van een gemeenschappelijke actie der mogendheden tot verbetering der politieke betrekkingen en tot schepping van een basis voor economischen wederopbouw Hieraan moet voorafgaan een overeenkomst tusschen Frankrijk en Amerika. Tusschen de centrale banken en de regeering van bei de landen is een overeenkomst noodig, wan neer men de terugkeer tot den gouden stan daard door Engeland gaat overwegen. Hier aan zijn verbonden de kwestie der schade vergoeding en het vraagstuk der oorloge schulden. Zonder toestemming van Frank rijk en Amerika is hiervoor echter geen oplossing te vinden. De weg naar de politieke stabilisatie welke in Washington zal worden bestudeerd, zou volgens do „Daily Telegraph", daarin be staan Duiteohlamd ervan te overtuigen, dal annuleering der schadevergoeding en finan cieele steun sleohts dan mogelijk zijn wan neer Duitschland zioh verplicht voor een bepaalden tijd geen stappen te doen tot her ziening van de Oostgrens. BIJEENROEPING VAN EEN WERELD- ZILVERCONFERENTIE? In een vergadering van de Engelech-Chi- neesche Veree naging Te Londen werd blo ten, de Engelsche regeering te verzoeken, stappen te doen tot verhooging van de va luta-waarde van zilver, teneinde hierdoor de algemeene koopkracht te verhoogen. De v»r- gadering werd gepresideerd door Sir Robert Horne. Algemeen heerschte op de vergade ring de indruk, dat Engeland zich wei niet, lang meer zou verzetten tegen het denk beeld, dat ook reeds door eenige Amerikaan- «ehe senatoren is uitgesproken, tot het bij eenroepen van een wereld-zilverconfercntie, vooral nu men vreest dat in verschillend* landen de gouden standaard niet meer te handhaven zal zijn. VLAAMSCHE DIENSTWEIGERAARS De Vlaameche 6tudent Albert Fermont, die dienstweigerde „zoolang bet Vlaaimscbe volk door den Belgischen staat wordt drukt", is door den krijgsraad te Antwer pen tot slechts twee maanden gevangenis straf veroordeeld. De gestrafte riep „Vliegt de blauwvoet!", wat door de aanwezige Vlamingen met „Storm op zeel" werd be antwoord. Een Mexicaansch schrikbewind. Naar uit Mexico-City wordt gemeld, heeft een detachement Mexicaansche soldaten te Villa Guerreo (Staat Tabasco) op ontzet tende wijze huisgehouden. De bewoners van het dorp hadden den burgemeester doodgeslagen, omdat deze zich aan een meisje had vergrepen. Hel meisje was later aan de gevolgen overleden. De gouverneur zond hierop troepen voor een strafexpeditie. Toen zij aankwamen, vluchtten de dorpelingen. De soldaten haal den de menschen in en hinger 85 hunner aan de langs den straatweg staande hoo rnen op, hoewel de gouverneur den mei schen zelf het leven had gewaarborgd. VERKORTE VERKIEZINGSCAMPAGNE IN ENGELAND Naar de „Daily Telegraph" meldt is i een plan in overweging om do periode tus schen de indiening der candidatenlijsten en de stemming te verkorten tot vijf dagen, v door de periode van onzekerheid gereduceerd zou worden en ook de kosten der verkiezing. DOOR DE GEPEOE BEGENADIGD Officieel wordt gemeld, dat 19 Russische specialisten, die verleden jaar wegens sa botage en andere contra-revolutionaire werk zaamheden ter dood en later tot levenslange gevangenisstraf waren veroordeeld, op voor stel der GepeOe begenadigd zijn. Zij zullen binnenkort naar Moskou terugkeeren. DE COMMUNISTEN IN DE PROVINCIE TOLEDO. De communistische beweging neemt in d provincie Toledo voortdurend in omvang toe. Aanvallen op politie-beambten, geweld dadige in bezit neming van bezittingen van anderen zijn aan de orde van den dag. Te Corral zijn een rechter en een ambte naar van het O. M. door communisten mis handeld en gevangen gezet. DE VERONGELUKTE FRANSCHE VLIEGERS. Maandag zijn de lijken der verongelukte Fransche vliegers van het vliegtuig „Trait- d'Union" te Moscou aangekomen. Op het station werden zij in ontvangst genomen door vertegenwoordigers der regee ring, leden van de Fransche ambassade en afgevaardigden der Ossoaviachim en vervol gens in de Fransche ambassade opgebaard. Gister zouden de lijken naar Parijs worden overgebracht. AFKONDIGING NATIONALEN NOOD TOESTAND IN AMERIKA? DETROIT (Michigan), 24 Sept. Het Ame- rikaausche Legioen zal president Hoover vei zoeken den nationalen noodtoestand af te kondigen en een niet-politieken raad van nationale verdediging te benoemen, met de zelfde bevoegdheden als in oorlogstijd, om een einde te maken aan de onrust, de onze kerheid en de ontevredenheid tengevolge van de huidige economische crisis. De resolutie waarin het besluit is vervat, is ontworpen door Howard Coffin, lid var. ^«•n raad van nationale verdediging, die president Wilson in oorlogstijd in het leven reeft geroepen. Verder werd een resolutie aangenomen, waarin er bij het congres op wordt aange drongen de verschillende staten te verzoeken referendum te houden over wijziging van Drankwet en amendeering van de Vol- steadwet om het maken en verkoopen van bier onmogelijk te doen worden. JAPAN BEGINT TROEPEN UIT MANDSJOERIJE TERUG TE TREKKEN. Naar uiit Tokio wordt gemeld, heeft het ministerie van Buitenlandsche Zaken mede gedeeld, dat een aanvang is gemaakt met het terugtrekken der troepen uit Mandsjoe- rije. De troepen die zich te Moekden en Tsjantejoen bevinden zullen daar blijven. Te Kirin zijn nog slechts 200 man. JAPAN WEIGERT VOLKENBONDS INMENGING. Reuter meldt uit Tokio: De Japanneezen blijven er opstaan, dat de gebeurtenissen in Mansjoerije moeten worden besfchouwd ais een „incident" en niet als „oorlog", welk incident dan is voortgevloeid uit de noodzakelijkheid om de Japansche rechten en belangen te be schermen, die naar de Japanners bwe- ren herhaaldelijk door Cl\ina zijn aan gerand. Het wordt algemeen te verstaan gegeven, dat op het anti-oorlogsverdrag geen beroep wordt toegelaten hetzij door den Volkenbond, hetzij door een anderen derde. Men is n.l. van opvatting dat de zaak tusschen China en Japan moet wor den geregeld. RUSLAND EN JAPAN'S OPTREDEN. Uit Moskou wordt gemeld: Bij het onderhoud met den Jaipanschen ambassadeur, dat gisteren heeft plaats gehad, verklaarde de Russische commis saris van Buitenlandsche Zaken Litwinow, dat de Rusische rogeering tegen een op- marsch van de Japansche troepen langs den Oost-Ch meesehen spoorweg is en hij verzocht de Japansche Regeering hiervan te kennis te stellen. Een militaire operatie tegen den Chineeschen Oosterspoorweg is naar de meening der Russische regeering volstrekt ontoelaatbaar en ongewenscht Heden zijn verdere mededeelingen hier omtrent te verwachten. AMERIKA WEIGERT MEDEWERKING AAN EEN ONDERZOEK. De Amerikaansche regeerimg heeft den Volkenbondsraad naar aanleiding van het telegrafisch naar Washington geseinde protocol van de behandeling in den Raad van het Japansch-Chineesche conflict een afwijzend antwoord doen toekomen, waarin zij mededeelt, dat zij niet kan me dewerken aan een onderzoek ter plaatse. BESPREKING IN DEN VOLKENBONDS RAAD. De Volkenbondsraad houdt zich voortdu rend met het conflict tusschen Japan en China bezig, nu China een beroep op den Raad heeft gedaan. Er heerscht algemeen een zekere nervosi teit, daar men de noodzakelijkheid voor den Raad inziet op een of andere wijze te moeten ingrijpen, zonder dat evenwel hier voor op het oogenblik practische mogelijk heid hesitant. Overwogen wordt na het sluiten van de vergadering van den Volkenbond de zitting van den Raad permanent te .verklaren en een buitengewone zitting van den Raad naar Madrid bijeen te roepen. Dit alles hangt echter af van de verdere ontwikke ling van den toestand. DE LIOEHOBRUG DOOR DE JAPANNERS VERWOEST? De Chineesche ambassade te Berlijn heeft de volgende officieele mededeeling van het ministerie van Buitenlandsche Zaken te Nanking ontvangen: „In verband met het ongemotiveerde ver wijt dat de Chineesche troepen een brug van den Zuid-Mandsjoerijschen spoorweg vernield zouden hebben, heeft het ministe rie van Buitenlandsche Zaken van het be stuur van de Peiping (vroeger Peking) Moekdenlijn mededeeling ontvangen dat den 18 Seiptember de Japansche troepen bij de opening der vijandelijkheden zelf de Li- oeho-brug aan den Zuid-Mandsjoerijschen spoorweg hebben vernield en daarna eenige lijken van gesneuvelde Chineesche soldaten naar de vernielde brug hebben gesleept, ten einde aldus het bewijs te leveren dat de brug door de Chineezen is vernield. Aange zien de brug onder Japansche bewaking staat, is het duidelijk dat van Japansche zijde een valsche bewijsvoering is geleverd. AMERIKA EN HET CONFLICT IN MANDSJOERIJE WASHINGTON 24 September. Staats secretaris Stimson heeft telegrafisch naar Genève bericht gezonden dat de Amerikaan sche regeering bereid is de actie van den Volkenbond inzake het Chineesch-Japansche conflict te steunen. Stimson deelt mede, dat hij aan de Japansche en Chineesche regee ringen reeds telegrammen heeft gezonden, waarin wordt aangedrongen op het staken der vijandelijkheden en het terugtrekken der troepen. SCHERPE NOTA VAN CHINA AAN JAPAN LONDEN, 24 September. De regeering te Nanking heeft de Japansche regeering een derde thans scherpe nota gezonden, waar in opnieuw de onmiddelijke terugtrekking van alle Japansche troepen wordt geëischt. In de nota wordt verklaard, dat de Japan sche troepen zonder noodzaak burgers ge dood en hun eigendommen vernield heb ben. Zij beschuldigt Japan de internatio nale wetten te hebben geschonden. In Nanking vonden massa-demonstraties plaats die de onmiddellijke mobilisatip eischten. SOVJET-RUSLAND TREEDT IN MANDSJOERIJE OP NANKING, 24 September (V.D.) De Rus sische consul-generaal te Charbin heeft de Japansche autoriteiten ervan in kennis ge steld, dat de Sovjetregeering de bezetting van het station Changchun als een onvriond schappelijke daad beschouwt Zij zal troe pen zenden, ter bescherming van de Rus sische belangen langs den Chineeschen Oos- ter spoorweg. Gemeld wordt, dat de Rus sische commissaris van oorlog per vliegtuig van Moskou naar Mandsjoerije ia vertrok- leen. DE MANOEUVRES IN DEN ACHTERHOEK Terborg, 23 Sept. 1931 »s een nachtelijke autorit in het manoeu- vregebied iets romantisch? Het heeft er iets van. Stel U voor: een dichtbezette autocar, die in de late avonduren het rustige Terborg verlaat. Hooren, zien en zwijgen, moeten journalisten ook kunnen, als t moet. Want over Halle naar Tolhut zijn we op zoek naar de blauwe voorposten. Eindelijk ja, daar staat een eenzame schildwacht verscholen op den langen onafzienbaren weg. Een vooruitgeschoven post in de rich ting van rood. Hij tuurt en luistert Onze geleider ondervraagt hem en we zijn geöriënteerd. Gaarne maken we hier de opmerking, dat de mannen telkens weer behoorlijk op de hoogte bleken van hun plaats en taak en van wat achter hen stond. De voorlichting en de bekende kaartjes werken blijkbaar niet zonder effect. Toen we voor drie jaar een wensch in die richting uitspraken is daaraan reeds het volgend jaar gevolg gegeven, nadat de wen- schelijkheid van den maatregel in de Tweede Kamer was betoogd en door den Minister van Defensie toegestemd We mogen tevreden zijn. Op een slapend boerenerf staat een pant serwagen in rust. We snellen voorbij; tot dat wc bij Tolhut ineens stuiten op de roo- de verkenning, die een driesprong reeds be zet heeft met huzaren, wielrijders, een mi trailleur en een pantserwagen, die met zijn draaibare mitrailleur in staat is heel den omtrek af te maaien en met zijn licht stuk veldgeschut ook op grooter afstand een woordje zal weten mee te spreken. Het is een geducht wapen. De commandant van het verkenningsdetachement, een adjudant der huzaren, neemt hier een wel zeer sterke stelling in. Hij licht ons, neutralen, in. We stappen weer in. Van Blauwen hadden we vrijwel niets gezien. Rood was echter volop in actie. Om half 12, ..a Ruurlo te zijn gepasseerd, wacht ons in Groenlo een kleine gebeurte nis in het oorlogsbedrijf. We zijn daar bij Rood. We stappen uit en wandelen door Groen lo, onze auto met brandende lichten achter Bij de kruising naar Lichtenvoorde wordt halt gehouden. Telkens passeeren weer groepen wielrijders van de noordelijke groep van Rood, die zich naar hun stellingen be geven. Ook infanteriegeschut en auto's vol geladen met grenadiers. Als een groot deel van de voorhoede door is, trekken we op Lichtenvoorde aan. Een regiment huzaren en een motorbat terij staan er gereed om te 1 uur den op- marsch te beginnen. Het vertrek uur wachten we maar niet af We hebben genoeg van den opmarsch ge zien en't wordt bedtijd!. Om half twee zijn we weer in Terborg. De nachtrust zal niet te lang zijn, want bijtijds gaan we weer op stap. We moeten dan den strijd om Varseveld gaan zien. Kerknieuws» NED. HERV. KERK Beroepen: Te Veenendaal (vac.-wijlen M. Jongebreur), Fh. J. Vreugdenhil te Gorin- chem. Te Rynzaterwoude, J. C. Terlouw te Kamperveen. Te 's-Gravemoer, cand. P. Bouw, hulppred. te Utrecht. Te Kesteren, W. L. Mulder te Voorthuizen. Te Nyega en Elahuizen, P. C. IJlsseling te Loenen a. d. Vecht. Te Dussen, J. A. ten Bokkel, Hui- nink te Numansdorp. Aangenomen: Naar Den Haag (als hulppred.), cand. A. Sonneveld, hulppred. te Voorburg. Naar Utrecht (als hulppred.), cand. J. W. van Hell en cand. Ph. Scheeree, beiden te Utrecht. Naar Den Hoorn (op Texel), cand. J. W. van Petegem te Dinxperlo Bedankt: Voor Giethoorn, cand. J. W. Petegem te Dinxperlo. Voor Enter, H. Ha- selager te Baambrugge. GEREF. KERKEN Beroepen: Te Watergraafsmeer (Am sterdam-Oost; 2de pred. pl.), G. C. Berkouwer ta Oudehorne. Aangenomen: Naar Lexmond, cand. D. J. Coumou te Middelburg. Bedankt: Voor Neede, cand» D. J. Cou mou te Middelburg. AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE» Men schrijft ons: D s. N. C. B a k k e r, overgekomen van Oudemirdum, werd Zondag j.l. bevestigd als predikant der Ned. Herv. Gemeente te Opheus- den door zijn zoon, Ds. J. Bakker, van Bleis- wjjk, die tot tekst had Efeze 4 10 en 11, sprekende over: 1. den grooten Bouwmeester; 2. de bouwlieden; en 8. den tempel Gods. Na de toespraken en dc bevestiging werd den nieuwen leeraar Psalm 134 3 toegezongen. Des middags deed de bevestigde zijn intrede met een predikatie over Jesaja 53 1, de Gemeente bepalende bij: 1. Hem die noodigt; 2. zij, die genoodigd worden; en 3. de uitnoo- diging zelve. Ds. J. Brinkhorst, van Ingen. consulent, sprak namens de Gem. een wel komstwoord en liet Psalm 20 1 toezingen. Was reeds des morgens de kerk overbezet, des namiddags waren ook van verre vele vrienden gekomen, zoodat onderscheidenen zich met een staanplaats moesten tevreden stellen. D s. G. C. H, B o s, van Roodeschool, hoopt Zondag 22 November a.s. afscheid te nemen van de Ned. Herv. Gemeente aldaar, om op Zondag 29 November d.a.v. intrede te doen te Beekbergen, na te zijn bevestigd door zijn schoonvader, Ds. J. Kooiman, te Holland- sche Veld. Dr. A. J. VAN T HOOFT Dr. A» J. van 't Hooft, predikant der Ned. Herv. Gemeente te Oosterbeek, die in ver band met zijn verkregen emeritaat Zondag 27 September zijn afscheidspredikatie zou hou den, is ongesteld geworden. In verband daar mede is zijn afscheid uitgesteld. GEEN HULP AAN ONWILLIGEN Da. K. Engelsma, Ned. Hervormd predi kant te Ierseke, wenscht als ringpreoikant niet meer in de vacaturebeurten te Schore en B i e z e 1 i n g e te preeken. Beide Gemeen ten weigeren zich aan te sluiten by den Raad van Beheer. Ds. Engelsma wil nu afwachten hoe de Kerkelijke Besturen over deze za zullen oordeelen. JUBILEA. Dr. M. J. A. de Vrij er, Ned. Herv. Pred. te Amsterdam, zal 30 September e.k. 25 jaar zijn ambt hebben bekleed. Dr. de Vrijer werd geboren in 1881. Na zijn studiën te hebben voltooid werd hij door het Prov. Kerkbestuur .var; Noord-Holland in 1906 Weerbericht. lot dunna pljltjo Beeft den vorlgen stand IU Hoogste stand te Stornoway 776.1 Laagste stand te Vardö 751.8. Stand vanmorgen half twaalf 771.6. WEER VERWACHTING. Zwakke tot matige N. tot O. of Z.O. wind, half tot zwaar bewolkt of betrokken, weinig of geen regen, weinig verandering in tem peratuur. BUITENLANDSCH WEERBERICHT (Medegedeeld door het Kon. Ned. Met. Instituut te De Bilt) In do algemeene drukverdeeling kwam weinig verandering. Over Engeland en IJs land steeg de barometer weer. Het fraaie herfstweer bleef over geheel W.-Europa aan houden. Slechts in N.-Scandinavië en Oost- Duitschland is het eenigszins regenachtig. De nachtelijke uitstraling veroorzaakte in onze omgeving flinke nachtvorsten. In Z. Frankrijk op sommige plaatsen ls de tem peratuur meer dan 10 graden beneden nor maal. Voor morgen is op hetzelfde weertype te rekenen als heden. Een diepe depressie ver in hel Westen over den Oceaan, maakt de verdere vooruitzichten echter eenigszins onzeker. 25 September Zonsopgang 6.51 u.; Zonsondergang 6.53 u. Maansopgang 6.-11 u.; Maansonderg. 5.02 u. Volle Maan 26 September 9.05 uur nam. VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN OP HEBBEN Van 's avonds 7.23 u. tot 's morgens 6.22 u» WATERSTANDEN RIVIEREN Constana j 3.11 m 0.63 m. val Hun lngen t i 1.8 m. 0.00 tn. onv Kehi 3.25 m. Q.IÜ m. wa Mannbelm 4.i0 m. 0.C4 m. val Blngen 2,52 m. 0.06 m. val Caup 2,86 m, 0,09 m val Coblenz 2,78 m, 0,09 m. val Keulen 2,85 m, 0,10 tn. val Dalsburg. 1,40 m. 0.12 m. val Ruhrort l. 5 m, 0,11 m. val Maastricht 1 57 m. 0,03 m. val Venlo 11.20 m, 0,07 m. val HOOGWATER NED. ZEEHAVENS DelfzHl i 10,35 23,09 Hellevortsl,9,19 lij» Terschelling 7,54 20.22 WUloms aa 3,16 15,28 Harllngen 8.43 2i,05 Brouwersh, 1,31 13,50 Helder le 3,26 6,13 Zierlkzee 2,tl» 14,17 .dem 2e 15,81 i9,0l Wemeidlnge 2,28 14,41 1Jmalden. 2,25 14,.3 Vlissingen 0,45 12,49 H. v. Holland 1,86 13,68 Terneuzon 1,16 18,21 Rotterdam 8,5 i 16,43 Hansweert 1,58 14,0 tot den dienst des Woords en der Sacramenten in de Ned. Herv. Kerk. Te Odjjk zijn eerste gemeente deed hij zijn intrede den 30sten Sept. van dat jaar. Tot 1910 bleef hij daar werkzaam, om vervolgens in Bloe- mendaal zijn arbeid voort te zetten. Vandaar vertrok hij 28/31 Januari 1923 naar Amster dam, welke gemeente hij thans dus ruim 8% jaar heeft gediend. Dr. de Vrijer is in veel opzichten een voor aanstaande en geziene figuur. Onderschei den jaren was hij voorz. van de Ned. Herv. Hij is verder o.m. voorzitter van den Am- sterdomschen Raad voor Wijkverpleging, een lichaam dat bedoelt ae verpleging in het huisgezin te bevorderen, de op dit ter rein arbeidende organisaties samen te bren gen, de belangen voor opleiding etc. te be hartigen en bij het Gemeentebestuur en het Prov. bestuur invloed ten goede te oefenen. Verder heeft hij zitting in het bestuur voor de afd. Amsterdam van de Prot. Chr. Reclasseeringsvereeniging. Hij is voorzitter van het Comité van Am- sterdarasche Zondagsscholen, een centrale, waarin de meeste Zondagsscholén, van Herv. zijde opgericht, zich hebben veree- nied. Met buitengewone ijver heeft hij zich altijd toegelegd op den herderlijken arbeid. Eerst in Wijk XXVIII en het zich snel uit breidende Zuid. Hij wilde zoo veel mogelijk contact met de leden zijner wijk en greep elke gelegenheid aan om dit te verkrijgen. De laatste jaren werkt hij op eigen ver zoek in het donkerste deel van Amsterdam en is de oudste Kathedraal zijn wijkkerk. Hier in de naohtbuurt. waar het kerk- gaan vengeten was. wilde hij werken en het Evangelie brengen. Vraag nu niet naar het aantal gegrepenen. Dat is God bekend. Maar de kerkdienst in de oude Kerk is weer gezocht en er gaat van den steenen ko'os- sus weer een getuigenis uit in deze don kere omgeving. Hij heeft voor een paar jaar, in de zo mermaanden, samenkomsten georganiseerd, die hij „Avondstilte" noemt. Hij ging uit van de gedachte, dat er in de groote stad honderden zijn, die een oogenblik van stille rust en aandacht begeeren De oude Kerk biedt eens per week, Don derdagsavonds, deze gelegenheid. Er wordt niet gepreekt. Wel gezongen en wat gewij de muziek gegeven en voorts een kort woord ter leiding en opwekking gesproken. De sa menkomsten blijven immer veel publiek trekken uit allerlei kring en hebben den predikant met velen in aanraking gebracht die naar „vastheid" zochten in de bewogen heid-, van ons leven. Dr. de Vrijer is een man met bijzondere kanselignven en dus bij een deel van het kerkgaand publiek zeer gezocht» Hij is een frissche practische prediker. In de rij der Ned. Herv. predikanten neemt hij een eigen plaats in. In broeden kring wordt hij gewaardeerd, niet het minst ook om zijn toegewiiden ijver waarmee hij allerlei arbeid onderneemt. Zijn grootste kracht ligt danrhii niet in het organiseeren vanuit z'n studeerkamer, maar in zijn bezielend zelf aanpakken. Hij wil „zelf doen" en „zelf zien". Dr. de Vrijer mag op den komenden dac» van herdenking dan ook terug zien op een leven waarin hij zich met toewijding heeft gegeven aan .velerlei arbeid in Gods Ko ninkrijk-.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1931 | | pagina 2