O
Quaker;
DONDERDAG 17 SEPTEMBER 1931 EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
DE VOLKENBOND
Briand uit Genève vertrokken.
Briand is Woensdagmiddag uit Genève
naar Parijs vertrokken. De Fransche Volken
bondsdelegatie staat thans onder leiding van
den minister van financiën, Flandin. Het is
niet waarschijnlijk dat Briand binnen af-
zjenharen tijd naar Genève zal terugkeeren.
Einde volgende week zal hij met Laval naar
Berlijn vertrekken.
De hulp aan Oostenrijk.
In de permanente financieels commissie
zijn eenige moeilijkheden gerezen bij de be
handeling vun het Oostenrijksche verzoek
om hulp. Voorloopig wordt deze kwestie uit
voerig besproken "in den boezem der Oosten
rijksche delegatie, terwijl regelmatig overleg
wordt gepleegd met Weenen.
De financieels commissie heeft een plan
opgesteld waarbij van Oostenrijk de grootst
mogelijke beperking op de uitgaven en algo-
ineene besparingen worden geëischt
Aan Oostenrijksche zijde acht men de
eischen onaannemelijk.
Aan welingelichte buitenlandsche zijde
wordt medegedeeld, dat tijdens de bespre
king van Briand met Grandi de vlootkwes-
tie slechts kort en in algeniecwe lijnen is
behandeld.
Daarentegen hèeft de laatste dagen eer
gedachtenwisscling plaats gehad tusschen
den Franschen expert Massigli en den iu;-
lïaansclien deskundige Rosso inzake de tech
nische kwesties op de basis van het memo
randum der Fransche regeering dat te Ronïe
is overhandigd.
De officieele deskundigen-besprekingen be
treffende de voorstellen welke in dit memo
randum vervat zijn, zullen eerst wanneer de
Italiaansche marine-staf zijn houding heeft
bepaald aanvangen.
De Fransche regeering zou bereid zijn Ita
lië zekere concessie te doen door den bouw
in het bijzonder van onderzeebooten gedu
rende de jaren 1934, 1935 en 1936 op te
schorten.
Het Amerikaansche staatsdepartement
staat, naar officieel wordt medegedeeld sym
pathiek tegenover een voorloopige vacantie
in vlootbouw, gelijk voorgesteld door den
Italiaanschen minister van buitenlandsche
zaken, Grandi.
DE MUITERIJ OP DE
ENGELSCHE VLOOT
DE SCHEPEN STILGELEGD
Tot botsingen is het nog niet gekomen.
De toestand is echter gespannen. De ma
trozen hebben verklaard gehoorzaamheid te
zullen blijven weigerden, wanneer ds ad
miraliteit niet hun eischen inwilligt. De
beweging omvat thans bijna alle schepen
van de Atlantische vloot, doch op enkele
schepen is de ontevredenheid blijkbaar niet
algemeen, althans een gedeelte der beman
ning blijft daar zijn plicht doen.
Het scherpste wordt de actie doorgevoerd
op het linieschip „Rodney" waar de ver
bindingsbooten door zeesoldaten moesten
>vorden bezet.
De vergadering op den kruiser „York"
werd zeer in het geheim voorbereid. Een
man ging van ruim nRar ruim en fluister
de de manschappen toe naar de vergadering
op het voorschip te komen. In den nacht
op Woensdag hebben zich op verschillende
andere schepen gelijke tafereclen afgespeeld.
Zaterdagavond werd in de landcantine te
Invergordon het communistische lied „De
Roode Vlag" gezongen.
Een officier die uit Invergordon te Londen
aankwam was van meening, dat de toe
stand op de Atlantische Vloot niet ernstig
is, doch dat dergelijke gebeurtenissen zich
nog nimmer op de Britsche Vloot hebben
.voorgeiiin.
„Evening News" meldt, dat uit de schoor-
steencn der schepen van de Atlantische
vloot geen rook meer opstijgt, daar de vu
ren gedoofd zijn. Van den wal kan men
•geen beweging meer aan boord waarnemen.
De manschappen houden zich buitengewoon
stil.
Volgens „Evening Standard" hebben eeni
ge honderden manschappen van het linie
schip „P,odney" zich bij het aanbreiken van
den dag om den geschutstoren verzameld,
waar zij op eenigszins luidruchtige wijze
uiting gaven aan hun gevoelens.
De schepen naar hun thuishavens
LONDEN, 17 Sept. De d<n die Cromaa-ty
Firth Qiigigentde edbepen van die Atlantische
vloot hieibben dm den aifgeloopen nacht zee
gekozen oim maar de thuishavens Portland,
Devompart en Shetland terug te koeren. Gis-
teraniMdag tegen IhaJif vijf werd bij do vloot
hot bericht ontvangen, dat die Bnitscho ad
miraliteit bereid was öin zekere mate een
onderzoek in stellen naar de moeilijkheden
dio door die vermindering der soldijen op
de vloot waren ontslaan. De officieren lie
ten de mainechaippen aantreden en cteelden
hun de beslissing mede, dile met gejuich
werd begroet. Niettemin, hadden die officie
ren al hun overredingskracht noodiig om de
manschappen er toe te krijgen die ketels op
stoom te brengen en de schepen, zeeklaar
te maken. De bemanningen maakten er be
zwaar tegen, dat do echopen van elkaar
eouden worden gescheiden, wet echter ge
schieden moest omdat zij dn verschil lende
havens tbuishooren.
Volgens de „Daily Henaid" duurde hot
op sommige schepen moer düm twee uur
voor de manschappen zich met het zee-
biezen van hun schip acooord verklaarden
Ruim 10 uur diep het eerste schip de ha
lven van Cromarty uit.
Tegelijkertijd mot het entwoondi, dat de
bezwaren van de manschappen zouden wor
den onderzocht, -liet de admiraliteit mede-
dealen, dlait diegenen, dille zouden weigeren
hun plicht te doen, elircng zouden worden
gestraft.
Onder die manschappen heerscht d-e hoop,
dat hun looneischen zullen warden vsrvuM
In principe wairon de manschappen van d?
•vloot niet ongeneigd 'n geringe vermin dier hi«
der soldijen to aanva air dien, dodh de voor-
gestolde soldij verlagingen moesten zij be
sliet afwijzen. In hun brief aan de admira
iliterit hadden zij erop gewezen, dat d!e al
dus verkregen bezuiniging moest leiden tot
ernstige ontberingen voor de gezinnen dar
zeelieden en tot toeneming der immoralitett
onder de zeelieden zelf. Wanneer geen
schriftelijke garantie van de admiraliteit
weid verkregen, die door het pariement
zou moeten worden bevestigd, zouden zij
opnieuw weigeren hun pliioht te dcnen.
PFRIEMER IN ITALIË
MISLUKKING DOOR VERRAAD
De Justitie te Wecnen heeft een arrestatie
bevel uitgevaardigd tegen Dr. Pfriemer. Be
richten uit Laibach bevestigen dat het
Italiaansche consulaat te Lahaich en de
Italiaansche gezant te Belgrado een visum
hebben afgegeven, zoodat Dr. Pfriemer bij
het overschrijden der Italiaansche grens
geen moeilijkheden had. Hij moet van plan
zijn daar voorloopig te blijven.
In Stiermarken en Salzburg werden ook
Woensdag eenige arrestaties verricht in ver
band met den „Putsch". Naar uit Rad-kers
berg wordt gemeld, hebben herhaaldelijk
manifestaties plaats tegen de arrestatie van
graaf Stuerghk. Boeren hebben zelfs ge
tracht in den nacht op Woensdag de ge-
angenis te bestormen. Graaf Stuorgkh zelf
liét den demonstranten verzoeken geen ge-
eiddaden te plegen.
In het slot van vorst Starhemberg heeft
een bijeenkomst plaats gehad van alle rijks-,
landelijke en districtsleiders der Oostenrijk
sche Heimwehren. Er werd een resolutie
aangenomen waarin de „onverbrekelijke
trouw" en „gehoorzaamheid" aan vorst
Starhemberg wordt gezworen.
„Wij zijn er van overtuigd zegt de re
solutie dat het onderzoek door onaf
hankelijke en van politieken invloed vrije
rechters de onschuld van alle gearresteerde
leiders zou bewijzen. Wij spreken de hoop
uit dat vorst Starhemberg ook in de toe
komst aan het hoofd onzer beweging voor
het welzijn van ons vaderland en van het
Christelijk Duitsche Volk op dezelfde on
baatzuchtige en offervaardige wijze zal
strijden".
Het ministerie voor leger zaken heeft het
consigne aan de brigades opgeheven en het
grootste deel der troepen uit de betreffende
streken teruggetrokken.
Het onderzoek In Stiermarken.
In opdracht van het ministerie van bin
nen land sche zaken zijn verschillende hooge
politie-functionnarissnn uit Weenen naar
Stiermarken vertrokken, om -daar het on
derzoek te leiden tegen de aanstichters tot
de „putsch".
Uit Weenen wordt gemeld, dat in Oosten
rijksche regeeringskringen wordt overwogen
alle onderlinge beschermingsbonden te ont
wapenen en te ontbinden.
Reeds in den eeratvolgenden ministerraad
zouden in dien zin voorstellen worden be
handeld.
Als gevolg van de „putsch" zijn de onder
handelingen met betrekking tot de presidents
verkiezingen opgeschort. Tegen Donderdag
is reeds het partijbestuur der Groot Duit-
schers bijeengeroepen ten einde in deze aan
gelegenheid stelling te pemen. Er wordt
druk gesproken over de mogelijkheid dat
bondspresident Miklas zijn candidatuur
voor het bondspresidium niet zal aannemen,
teneinde de onderhandelingen over een ge-
meerischappelijken candidaat alsnog moge
lijk te maken. Officieel wordt niets mede
gedeeld.
DE PUTSCH IN OOSTENRIJK
De Federale Structuur-Commissie van de
Ronde Tafel Conferentie te Londen heeft
Woensdag twee bijeenkomsten gehouden.
Er wordt op bevredigende wijze voortgang
gemaakt. De beraadslagingen hebben plaats
m een atmosfeer van kameraadschappelijk
heid.
De besprekingen hadden betrekking op de
kwestie van directe en indirecte wijze van
verkiezing voor vertegenwoordigers van de
Federale wetgevende vergadering.
Een tooneel, dat waarschijnlijk wel uniek
zal zijn in de geschiedenis van het Engel-
fiche partem ent, heeft zich Woensdag afge
speeld in een der voornaamste zalen van
het Lagerhuis, waar Gandhi een toespraak
zou houden tot de leden der arbeidersfractie.
Daar handteekeningiverzamelaars hem na
het beëindigen mn de onderhandelingen in
de Ronde Tafel Conferentie lang hadden
opgehouden, kon hij zijn avondgebed niet
meer op tijd uitspreken, maar besloot direct
naar het Lagerhuis te gaan. Daar aangeko
men trokken Gandhi, Miss Slade en Mevr.
Naidi hunne sandalen uit en vielen in zaal
14 op den grond voor het uitspreken der
DE ORKAANRAMP IN HONDURAS.
Duizend dooden te Belize.
De gouverneur van Britsch Honduras heeft
aan het departement van Koloniën gemeld, dat
de directie der openbare werken, die met het
opruimen der lyken te Belize i9 belast, het
tal slachtoffers op ongeveer duizend schat. In
de buitenwijken der stad worden de geteisterde
huizen met de lyken verbrand. Van de stad zal
vijf-en-zeventig procent herbouwd moeten
worden.
DE BAS KEN IN OPROER TEGEN SPANJE.
De gouverneur van Bilbao neemt ontslag.
MADRID, 17 Sept. De civiele gouverneur
van Biübao heeft ontslag uit zijn functie ge
nomen, aangezien hij zich niet in staat acht,
de Baakische Nationale belweging op de
juiste wijze tegemoet te treden. Gewapende
personen vormen optochten in de sitraton
van Bilbao onder de leuze:; „Leve de Bas
kische republiek! Weg met Spanje!" Ver
scheidene hunner zijn gearresteerd. Ook te
San Sebastiaan ontstonden ernstige onlus
ten, doordat Baskische pamfletten werden
■verspreid en de Baskische vlag werd gehe-
schen, die door een deel der bevolking met
gejuich werd begroet.
HEVIGE STORMEN IN MEXICO.
Uit Mexico-city wordt geseind:
Woensdagochtend is Vera Cruz geteisterd
door een orkaan, die tengevolge heeft gehad
dat er een aantal kleine vaartuigen in de
haven gezonken is en dat er schade in de
stad werd! aangericht. Onder andere is de
electrisehe stroom verbroken.
Volgens berichten die te Mexico ontvan
gen zijn, heeft Zaterdag en Zondag een wer-
vedwind de streek van Santa Rosalia in Ne-
der-Californië schoon geveegd, waarbij on
geveer 50 menschen zijn omgekomen.
DE BEZUINIGINGEN IN ENGELAND
De conversie van de 200 millioen 5 pCL
oorlogsleening is door het Lagerhuis goed
gekeurd. zonder hoofdelijke stemming.
Ook de verhooging der accijnzen op bier,
tabak en benzine is aangenomen. De verhoo-
ging voor Iper werd! met 274 tegen 143 stem
men goedgekeurd.
Snowden deelde mede, dat er belangrijke
giften voor de schatkist waren binnengeko
men, waarvoor hij de gevers hartelijk
dankte.
HULPVLIEGTUIG VERGAAN
Naar uit Panama wordt gemeld is een met
geneesmiddelen geladen legervliegtuig, dat
onderweg was naar Belize bij het plaatsje
Daipur neergestort. Het toestel vloog onmid
dellijk in brand Van de bemanning werden
drie personen gedood, terwijl de vierde zwa
re verwondingen bekwam.
De Amerikaansche vliegers Allen en Moyle
die op weg naar Tokio nu reeds 9 dagen
vermist werden, zijn op een onbewoond
eiland der Aleoeten ontdekt. Zij hadden geen
radio aan boord".
RODI EN JOHANNSEN ALS VERLOREN
BESCHOUWD
Nog steeds heeft men niets vernomen van
het Junkertoestel waanmee de Duitsche
oceaanvliegers Rodi en Johannsen vanuit
Lissabon zijn vertrokken naar Amerika.
Men beschomvt de inzittenden als ver-
ok de tegenwoordige groote pakken
dragen dit handelsmerk, de garantie voor
zuiverheid en kwaliteit. Quaker havermout 1
is alleen echt in de geel-blauw-roode origineele
verpakking. Verzamel de bons voor zwaar
verzilverd tafelzilver zonder reclame erop,
I welke zich in elk pak
bevinden.
ENGELAND EN 1NDIE
In zijn toespraak tot de Lnbourfractin
verklaarde Gandhi, dat er inraike de onaf
hankelijkheid van Indië geen compromis
oplossing bestaat. Hij verlengt voor zijn volk
dezplfde vrijheid die het Enigelsche volk
geniet.
Gandhi naar het katoendistrict.
Gandhi heeft op uitnoodigimg van belang
hebbenden bij de katoen-industrie toege
stemd een onofficieel bezoek aan Lancas
hire te brengen. Hij heeft echter gestipu
leerd dat hij geen otficieele ontvangsten
wenscht en dat hij als particulier zal mo
gen soreken met de personen die hij daartoe
zal ultnoodigen. Latty in het seizoen zal hij
dan een officieel bezoek brengen.
Gandhi-week in Indië.
De correspondent vian de Times schrijft,
dat Vallabhai Partei, de voorzitter van de
conferentie, een oproen heeft uitreegeven in
betrekking tot de Gandhi-ftveek, die den
2den Octobr begint met de viering van
Gandhi's 63sten verjaardag.
Hij roept de bevolking op khaddar_ te
koopen, de eigen geweven stof, waarvan zich
thans tengevolge van de crisis groote voor
raden hebben ongehoopt en wijst er op, dat
khaddar een diepe economische beteekenis
heeft sedert het smnnep en woven «noor de
arme bevolking, die van den landbouw leeft,
naast dart bedrijf de eenige bezigheid is dio
iets opbrengt
HET HOOVER-MORATORIUM
EEN TROEF BIJ DE ONTWAPENINGS
CONFERENTIE?
De verschillende New Yorksche bladen
melden uit Washington, dat Hoover geens
zins voornemens zou zijn, toe te geven in
voorstellen tot verlenging van het morato
rium, en dat hij er niet aan denkt, derge
lijke voorstellen te doen.
Hoover zou van meening zijn, dat anet het
oog op den politieken chaos in Europa
speciaal in verband met de Fransch-Duit-
sche meeningsverschiillen, een verdere ver
lenging van het betalingsuitstel practisch
waardeloos zou zijn.
Inmiddels zouden de Amerikaansche ban
kiers echter alles in het werk stellen om
een verlenging van het moratorium te ver
krijgen, waarbij zij in het bijzonder den
steun zouden hebben van den secretaris van
de schatkist, Mellon.
Te Washington wordt erop gewezen dat
Duitschland niet alle krachten zou inspan
nen en niet al zijn waarden realiseeren, als
het thans reeds wist ,dat een nieuw, mora
torium te wachten was.
De „Sun" is van meening, dat Hoover hei
melijk er van overtuigd is, dat het morato
rium voor het afloopen moet worden ver
lengd. Ook heerscht de meening, dat Hoover
de verlenging van het moratorium bij de
ontwapeningsonderhandelingen als troef wil
uitspelen, teneinde bijzondere Fransche con
cessies los te krijgen. De „Evening Post"
van meening, dat Frankrijk bij een voortdu
rende crisis zekerlijk in de herstel- en
wapeningsproblemen toegevender zal worden
EDISON ACHTERUITGAANDE
Uit West Orange (N. Jersy) wordt gemeld:
Volgens Edison's geneesheer is de gezond
heid van den grijzen uitvindbr de laatste
aoht dagen gestadig achteruitgaande.
Het eerste artikel van de grondwet
De nationale vergadering te Madrid heeft
gisteravond na zeer opgewonden debatten
met 170 tegen 152 stemmen besloten artikel
1 van de nieuwe grondwet als volgt op te
stellen:
„Spanje is een democratische arbeiders
republiek, welker machtsmiddelen uitgaan
van het volk."
TEEKENEN DES TIJDS
(Van onzen Duitschen correspondent).
De meesten van ons hebben het hoofd
schudden afgeleerd en dat is maar goed
ook, want anders zou men uit de macht
der gewoonheid ook des nachts nog met
zijn hoofd blijven schudden. Zoo dwaas ziet
de wereld er tegenwoordig uit Wij zijn
aan gewend geraakt in een verkeerde we
reld te leven, in een tijd, welke alle be
staande orde en traditie ondersteboven
smijt
Toch schrikken wij uit onze indolentie
'n enkele maal nog wel eens op, houden
ons in 't voorbijgaan even bezig met gebeur
tenissen, welke geheel en tu buiten onze
gedachtenwereld v_llen en vragen ons af,
waar 't heen moet, wanneer ook ouden en
bedaagden zich schuldig maken aan straf
bare handelingen?
Een half uurtje buiten de vooiotu.^ Zehlen
dorf ligt het lieflijke Klein-Machnow. Hier
woont onder meer de Pruisische Kultusmi-
nister Grimme en dicht in zijn buurt was
sedert eenigen tijd
de publicist Kaxl Strecker
woonachtig. Hij huurde van mevrouw Weiss
uit Charlottenburg een haar toebehoorende
leegstaande villa met tuin en woonde hier
met zijn vrouw. Karl Streoker is een veel
zijdig begaafd man van ruim 70 jaar. Achter
hem ligt een leven van geestelijken arbeid
van literaire en philosophische studie. Vele
jaren achtereen was hij kunstcriticus van
de ook in ons land niet onbekende .^Tagliche
Rundschau", een der weinige christelijke
bladen, welke in het evangelische Pruisen
genoemd werden. Streoker schreef zelf no
vellen, romans en tooneeelstukken. Hij leid
de het leven van zoo menigen journalist, een
bestaan van onzekerheid, maar van groote
bekoring. Den laatsten tijd hield hij zich
bezig met een Goethe-studie en begaf zich
daartoe herhaaldelijk naar de oude Goethe-
Ktad Weimar. Ook voltooide hij een toonfilm
manuscript en koesterde hiervan groote fi-
nancieele verwachtingen. Ik leerde hem
kennen als „Major a. D." en als Mecklen-
burger dacht hij natuurlijk strikt rechts.
Toen de „Tdgliche Rundschau" tijdelijk op
hield te vers .lijnen, beteeikende dit voor
mijn Duitschen collega een groot verlies,
maar uvderè rechts 'sa-winde organen plaat
sten voortdurend zijn lezenswaardige be
schouwingen over nieuwe boeken. Hij pu
bliceerde voorts een reeks biografische bij.
dragen over Nietzsche, Strindberg, KI east en
Hebbel. Men kende Strecker in de omgeving
van Zehlendorf als een der vele markante
figuren, die hier woonachtig zijn. Men sprak
met hem gaarne over de vragen van onzen
tijd cn men waardeerde hem als een man
van ervar-rg en belezenheid.
Plotseling worden wij opgeschrikt door de
mededceling, dat de justitie van Potsdam
Karl Strecker in zijn woning aan den
Erlenweg in Klein-Machnow liet airrestee-
ren. Hij werd in Potsdaim achter slot en
grendel gebracht Natuurlijk vroegen wij
ons af, wat van deze ingrijpende maatregel
de oorzaak was en gingen op informatie af.
Wij kregen een verklaring, welke ons aan
vankelijk hoogst onwaarschijnlijk toescheen.
Strecker was met zijn echtgenoote op reis
gegaan. Zijn vrouw reisde direct door naar
Zwitserland, terwijl hij eerst nog even naar
Weimar reisde, om haar een paar dagen
later naar den Bodensee te volgen. Een paar
dagen na hun vertrek werd de politie en de
brandweer in Zehlendorf naar Klein-Mach
now, te hulp geroepen.
Op de 'eerste verdieping was brand ont
staan en het vuur kon gelukkig bijtijds ge-
bluscht worden. De politie kwam voor een
raadsel te staan. Zij ontdekte een gecam-
pliceerden brandhaard. In alle vertrekken
was spiritus, benzine en zwart kruit, dus
licht ontplofbaar materiaal aangebracht,
zelfs in de bedden vond men flesschen spi
ritus liggen. Alle vertrekken waren door
suocren met elkaar verbonden.
Wanneer de politie dus niet bijtijds was
verschenen, dan zou het gansche huis in
een half uur tijds tot aan den bodem zijn
afgebrand. Inbrekers van beroep konden dit
onmogelijk gedaan hebben. Men zocht naar
menschen, die de woning nauwkeurig ken
den, iroar vond ze niet. Aan de deuren zag
men nets beschadigd, dus moest de dader
vrijen toegang tot de woning hebben. Ook
zocht men vergeefs naar inbrekersmateriaal.
Bij een grondig onderzoek met deskundigen
ontdekte men ook in den kelder een groote
voorraad benzine en spiritus. Dit wekte
urgwaan cn voor de eerste maal begon men
aan Streoker te denken. Men ging de winkels
na, waar een en ander gekocht was en
kwam zoodoende een stap verder. Men stelde
vast, dat Strecker zijn vrouw niet naar
Zwitserland gevoflgd was, maar dat hij nog
aan het Goethe-museuim te Weimar werkte.
Toen men hem telegrafisch naar Klein-
Machnow had ontboden en vroeg, waartoe
zooveel spiritus noodig was, antwoordde
Uit Oost-lndie
DESSA VERBRAND
GAROET, 17 Sept. (Aneta). In de dessa
Bantar Petery in Zuid-Garoet nabij Öe onder
nemingen Boenisari en Bangsasinga heett
een hevige brand gewoed welke werd ver
oorzaakt door een met vuur spelenden
knaap. De dessa was in een half uur tijds
geheel afgebrand. Niets is gered. De bewo
ners zijn in een paniekstemming gevlucht.
Dne en vijftig huizen werden een prooi der
vlanuren. Door de administrateur van de
bovengenoemde ondernemingen en het Bin-
ncnlandsch bestuur werd hulp verleend. Per
soonlijke ongelukken deden zich bij dezen
brand niet voor. De schade bedraagt ecnig-
duizenden guldens.
PRAUW OMGESLAGEN
BUITENZORG, 17 Sept (Aneta). De regee
ring ontving een telegram van den gouver
neur van Sumatra's Westkust, waarin deze
mededeelt dat tijdens een bandjir in het fort,
van der Capellenso een prauw, waarin
personen waren gezeten, is omgeslagen. Van
de zes drenkelingen werden er vier gered,
twee vrouwen zijn verdronken.
Strecker: „Zum Kledderreinigen!". Dat klonk
erg onwaarschijnlijk.
De verdenkingen namen toe bij nadere
informatie te Weimar. Hier logeerde
Strecker weliswaar in den nacht van den
brand, maar hij had zich opvallend veel
moeite gegeven, getuigen voor zijn aanwe
zigheid in Weimar te winnen. Van nieuwe
kennissen te Weimar had hij zelfs de adres
sen genoteerd, om eventueel zijn alibi te
bewijzen. Maar zwaarder wogen tegen hem
het feit, dat de politie in zijn hotelkamer
hetzelfde zwarte kruit vond, dat in zijn wo
ning was gevonden., Streeleer was tweemaal
in Weimar en tusschendoor nog een keer
te Berlijn. Zijn bewering, dat hij slechts een
wandeling door Zehlendorf wilde onderne
men, werd niet au sérieux genomen. Eerder
hield men 't voor waarschijnlijk, dat hij te
Berlijn een medeplichtige wilde ontmoeten.
Mem werd gewaar, dat hij tegen brandge
vaar hoog verzekerd was, zoodat hij bij
verlies van zijn woning
minstens 50.000 mark
uitbetaald zou krijgen, wat onder de tegen
woordige levensomstandigheden een kapi
tale som is. De pecuniaire omstandigheden
der famnlie waren den laatsten tijd minder
gunstig en de huur in Klein-Machnow was
vrij hoog.
Bij het eerste en tweede verhoor hield
Strecker onwrikbaar vast aan zijn onschuld.
Pas bij ten langdurig derde verhoor bekende
hij thans schuld. Hij neemt die zelfs geheel
voor zijn rekening, wil geen medeplichtigen
gehad hebben en beweert, dat ook zijn echt
genoote van al deze griezelige dingen niets
afweet. Volgens zijn uitlatingen is hij met
koel overleg tewerk gegaan. Hij verrijkte
eerst zijn pyrotechnische kennis door het
lezen van eenige vakwerken op het gebied
van brandstichting. Bij de keuze der che
micaliën ciroeg hij er zorg voor, dat de brand
op de eerste verdieping moest beginnen. Hij
wilde de portiersfamilie beneden zoodoen
de de gelegenheid geven, in veiligheid te
komen. In den nacht van Woensdag op
Donderdag, toen iedereen de familie op reis
wist, toog hij van Weimar naar Berlijn, nam
een taxi naar Klein-Machnow en sloop zijn
woning binnen. Voor de licht brandbare
stoffen boorde hij gaten in den bodem; in
het midden van de woonkamer hoopte hij
krantenpapier op en plaatste twee groote
kaarsen op de tafel. Toen verspreidde hij het
zwarte kruit Bij zijn vertrek stak hij
kaarsen aan. Deze moesten meerdere uren
branden, voordat zij het papier zouden ra
ken. Inmiddels zou Strer«:er alweer ver van
Berlijn zijn In de vaste overtuigdheid van
zijn succes verliet hij weer stiekupi de ge
huurde villa. Hij wandelde te voet naar
Teltow en stapte daar in een boemeltrein
naar Weimar.
Ziehier een nuchtere opeenstapeling van
feiten. Ge zult zeggen: er gebeuren erger
dingen in Duitschland! Ge kunt gelijk heb
ben. Het ligt ook niet in mijn bedoeling uw
aandacht op te eischen voor het particuliere
leven van een mijner kennissen. Toch heeft
dit misdrijf van een achtenswaardig man
mij diep getroffen. Ik laat er mijn gedachten
over gaan en wil er van leeren. De bejaarde
Fürst Chlodwig Hohenlohe, eenmaal rijks
kanselier onder Wilhelm II om zijn oor
deel gevraagd naar den geestestoestand van
een machtig staatsman zeide terecht
„Tusschen geestelijke gezondheid en geeste
lijke ziekte liggen nog velerlei nuancen".
Men weet hierover in medische kringen met
te spreken! De psycho-analyse heeft voor
uitgang gemaakt. Er zijn ontelbaar yelen,
die onder
een dabbel-leven
gebukt gaan, het nuchtere bestaan der harde
werkelijkheid en een gedachtenleven van
wenschen en begeerten. Een dichter, wiens
naam mij ontschoten ia, zeide eenmaal
„Wenn Wünsche töten könnten, wer lebte
auf der Welt?"
Het kan voorkomen, dat het leven der
nuchtere werkelijkheid overgaat in dat der
wenschen en begeerten. Dan komt het oogen-
blik, dat de normale grenzen overschreden
worden, dat alle belemmeringen overwon
nen worden.
Of zulks bij Strecker 't geval was? Merk
waardig genoeg werd door hem een ro:
van zulk een dubbelleven geschreven,
roman, welke een misdaad en al haar ge
volgen behandelt. Zouden deze gedachten
uit zijn verbeelding tot werkelijkheid zijn
geworden bij hom zelf? Zou hij het offer
van zijn begaafdheid geworden zijn? Wij
weten het niet. Want nog steeds is de ziel
het donkerste land te wereld en wij moeten
het aan den rechter overlaten, een ontdek
kingsreis te ondernemen.
Voor het Potsdamer Landsgericht zal
Karl Streoker binnenkort terechtstaan en
de openbaarheid zal dan een oplossing er
varen van gebeurtenissen, welke ons nog
een droevig raadsel toeschijnen.
Gemengd Nieuws.
BENZINEAUTO VERONGELUKT EN
CHAUFFEUR GEDOOD
Men meldt ons uit Groningen:
Woensdagavond om 9 uur reed een 24-ja
rige chauffeur van de Texaco-maatschappy
te Groningen met zyn benzine-auto in de
richting van Groningen. Ter hoogte van Vries
passeerde hy met zeer groote snelheid een
tweetal auto's en vloog daarna tegen zeven
langs den weg staande boomen. By de acht
ste boom sloeg de wagen over den kop
kwam dwars over den weg te liggen,
chauffeur, die in de verwoeste cabine be
loield raakte, was op slag dood. Zyn iden
titeit is nog niet vastgesteld. De wagen
vloog in brand, maar kon door spoedige hulp
nog worden behouden. Even voordat het o~
geluk geschiedde had de chauffeur zich o
gehouden in een café te Vries. Het viel i
bezoekers in dat café op, dat de man ze
bleek was, zoodat een te hulp geroepen g
neesheer vermoedt, dat hy tijdens den i
aan een hartverlamming is overleden.
DOODELIJKE TRAP VAN EEN PAARD
Men meldt ons uit Harskamp (Gld.):
Tydens het op hol slaan van een paard vi
het 6-jarig zoontje van den landbouwer
van den wagen. De kleine kreeg een klap
van het paard en bekwem een ernstige sche-
dlelfractuur. De arme kleine overleed eenige
oogenblikken darna.
AUTO TE WATER
Een luxe-auto, bestuurd door W. Stennema
is te Zuidhorn (Gr.) ter hoogte van hél
viaduct door een defect aan de stuurinrich
ting in de sloot gereden. Stennema zelf
sprong uit de auto. De beide andere inzit
tenden, het bejaarde echtpaar Hofstede,
nende te Zuidhorne, konden uit de auto
den gered en bleken ongedeerd te zNi. Zij
kwamen met den schrik en een nat pak
BRANDEN
De groote boerderij Paannenburg onder
Koudekerk (Z) is geheel afgebrand. De
voorraad hooi en graan is In vlammen opge
gaan. Persoonlijke ongelukken hadden niet
plaats. De ooi-zaak van de brand is onbekend.
Weerbericht.
Hoogste stand Clermont 768.8,
Laagste stand Isafjord 747.0.
Stand vanmorgen halftwaalf 765.9.
WEER VERWACHTING.
Zwakke tot matige, Z.-W. tot W.-wind,
nevelig tot half of zwaar bewolkt, weinig
of geen regen in het Zuiden, in het Noor
den meer kans op regen, weinig verande
ring in temperatuur.
TEMPERATUUR.
Stand vanmorgen halftwaalf 17.0 C.
18 September
onsopgang 6.39 u.; Zonsondergang 7.10 u.
Maansopgang 3.36 u.; IMansondergang 9.47 u.
Eerste kwartier 18 September 9.57 uur nam.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
Van 's avonds 7.40 u. tot 's morgens 6.10 u.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Inst
te De Bilt.
Van IJsland naar Noord Scandinavië blij
ven zich rij diepe depressies bewegen, zoo
dat het in S candinavië regenachtig blijft l
terwijl een uitloopen over de Britsche
eilanden en Ier "and zware regen bracht en
zijn invloed ook hier te lande doet gelden. -
Ofschoon geheel midden-Europa nog onder
hooge drukking is, is dè vochtigheid door
den W.-strooin toegenomen en heerscht
daar veel viurbtil weer met mist of mot
regen die vooral in het Zuiden in den loop
van den dag weer voor zon en warmte
zal maken. Daar de hooge drukking
zich tijdelijk over Ierland hersteld kan het
rustige en zachte weer nog wel eenige da
gen duren, zij liet met een weinig regen en
minder zon dan de vorige dagen,
WATERSTANDEN RIVIEREN
17 September
Constanz j i i i 3.41 m 0.03 m. val
Huningen t I 2.17 m. 0.13 m. val
Kehl ..(till 3.68 m. 0.10 m. val
Mannheim i i 6.07 m. 0.24 m. val
Bingen i i 3,20 m. 0.07 m, val
Caup 3,74 m, 0,10 m. val
Cobfenz i i 3,59 m, 0.50 m. val
Keulen 3,85 m, 0,08 m. val
Duisburg. i i 2.46 m. 0.09 m, val f
Ruhrort
Maastricht
Venlo
2.71 m,
1.98 m. 0.17 m, val
11.79 m, 0.17 m. vai
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
18 September
Delfzijl i i 8,21 15,42 Hellevoetsl, t 7,09 19,29
Terschelling 0,34 12.57 Willems ad 8,03 20,23
Harlingen J. 13 13,4L Brouwersh, 6,2i i8,ll
Helder le 8.2J 11,19 Zierikzee 6,49 u,Ó5
Idem 2o 2.-.19 23.39 Wemeidinge 7,16 >9,31
IJmalden 7.10 19,37 Vlissingen 5,25 l/,44
H. v. Holland 6,24 18,47 Terneuzen 6,00 18,18
Rotterdam 8,33 20,44 Hans weert 6,42 18,56
IN DEN NACHT VERDENKEN
jMan meldt ons uit Alphen a. d. Ryn:
In den af geloop en nacht is in den Ouden
Rijn onder deze gemeente een ernstig onge
luk gebeurd. De ongeveer 50-jarige C. van
Ginhoven wonende te Koudekerk, bracht met
een kennis, de 28-jarige A. de Lange, een
roeiboot, geladen met turf, van Alphen naar
Koudekerk.
Teneinde vlugger cup de plaats van bestem
ming te zyn werd de roeiboot vastgemaakt
aan een motorboot. Tegen één uur passeer
de deze boot echter een ander schip, dat zoo
veel deining veroorzaakte dat de roeiboot be
gon te zinken. Van G. en de L. hebben toen
getracht aan boord van de motorboot te
springen hetgeen aam de Lange met behulp
van den scliipper inderdaad gelukte. Van G.
kwam echter in het water terecht. Onmid
dellijk werd de politie gewaarschuwd, die,
na den geheelen nacht te hebben gedregd, he
denmorgen om half 6 het lijk van het slacht
offer heeft opgehaald.
ZIJN HOOFD VERPLETTERD
Een zekere H. uit Alkmaar, die, toen hjj
op een a/uto staande met zijn hoofd tegen
het Viaduct te Purmerend stootte en met een
schedelbreuk bewusteloos neerstortte, is kort
na aankomst in het Binnengasthuis te Am
sterdam, zonder tot bewustzijn te zyn geko
men, overleden.
ONGEVAL TIJDENS EEN BEGRAFENIS
Te Genemuiden heeft tijdens een begra
fenisplechtigheid een ongeval plaats gehad.
De heer P. Hulleman, die met zyn auto in
de begrafenisstoet meereed verloor plotseling
de macht over zyn stuur en reed den veld
wachter v. d. K., die den stoet vooraf ging,
aan, doch deze bekwam geen letsel. Vervol
gens reed de auto in op een drietal kinderen,
die langs den weg stonden. Een der kinde
ren kreeg een armfractuur, terwijl een twee
de lidht verwond werd.
HET SPOORWEGONGELUK TE
GRONINGEN
De Justitie te Groningen heeft de instruc
tie inzake het spoorwegongeluk op 26 Jan.
j.l. nabij het viaduct te Groningen, waarbij
drie personen werden gedood en eenige ge
wond, gesloten. Tegen den rangeerder van den
goederentrein, door wiens schuld het onge
luk gebeurd is, zal een vervolging worden
ingesteld. Hij zal 1 October voor de recht
bank te Groningen te recht staan.
EEN BRUTALE OPLICHTING
Men meldt ons uit Bodegraven:
Woensdagmorgen was de juwelier v. d.
H. de dupe van een brutale oplichting. Een
als monteur gekleed persoon vroeg den heer
v. d. H. een gouden horlogeketting op zicht.
Genoemde monteur was werkzaam te Gouda
en thans by schipper R op de Rijnkade. Bin
nen een kwartier zou de monteur terug we
zen. De heer v. d. H. gaf den monteur do
horlogeketting mee. Na een kwartier ging
v. d. H op onderzoek uit bij schipper R„ die
van het gcheele geval niets bekend was. Dc
politie werd' direct met een en ander in ken
nis gesteld.
