WOENSDAG 2 SEPTEMBER 1931 EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
DE VOLKENBOND
DE RAAD BIJEEN
De Raad van den Volkenbond is g
morgen om 11 uur in zijn 64e zitting bijeen
gekomen. Zooails gebruikelijk, is aan do
openbare een besloten zitting voorafgegaan,
in welke de agenda voor de vergadering
werd vastgesteld en verschillende begroo-
tings-, personeels- en andere aangelegen
heden werden behandeld.
Nader wordt gemeld, dat de op heden
vastgestelde zitting onverwachts is uitge
steld tot Vrijdag. Als oorzaak kan worden
aangenomen, dat de Raad het advies van
het Haagsche Hof inzake de To-luniekwestie
Vrijdag verwacht. Tot dien dag kunnen
voorts de betrokken delegaties doorgaan met
hun voorbereidende besprekingen.
De Raadszitting heeft plaats onder voor-
zitteischap van den Spaanschen minister
van buitenlandsche zaken Len-roux. Voorts
zijn de volgende ministers van buiteniand-
sche zaken aanwezig: Dr. Curtius (Duitsch-
Jand), Grandi (Italië), Zaleski (Polen;, Ma-
rinkowitsoh (Zuid-Slavië), en Mac Gifllon
- (Ierland). De Engeleche regeering is verte
genwoordigd door Lord Robert Cecil; voor
Frankrijk is aanwezig MassiglL
De eerste zitting van den Raad duurd
buitengewoon kort. Dit bewijst, dat men op
het oogenblik het zwaartepunt der bespre
kingen uitsluitend legt in de sub-commis
si-es der Europa-commissie, en dat, wan
neer de kwestie van de toluaiie zal zijn be
handeld, de besprekingen in den Raad ge
heel op den achtergrond zuilen geraken.
De assemblee
Groot Brittannië zal in de Aesemblée van
den Volkenbond vertegenwoordigd worden
door Lord Cecil of Chelwood, die zich reeds
te Genève bevindt, waar hij de 64ste verga
dering van den Volkenbondsraad bijwoont.
De graaf .'an Lytton en burggraaf Astou-,
zoomede Lady Ediith Lyttelton en Sir Arthur
Salter- zijn plaatsvervangende gedelegeerden.
Zaterdag a.s. vertrekken zij naar Genève.
Flandrin confereert
PARIJS, 2 Sept. De Minister van Finan
ciën Flandin, die oorspronkelijk Dinsdag
avond uit Parijs zou vertrekken om zioh
naar Genève te begeven, heeft zich in ver
band met dringende aangelegenheden ge
dwongen gezien zijn vertrek tot Woensdag
avond uit te stellen. Flandin ontving Dins
dag den Amerlkaanschen ambassadeur te
Parijs, met wien hij langdurige besprekin
gen had.
Naar de „Petit Parisien" meent te weten.
Dr ebben d e beide heeren zioh ernstig bezig
gehouden met het vraagstuk der interna
tionale schulden, in het bijzonder in ver-
Ix-md met de financieele crisis in Duitsch-
ilaaxl. In aansluiting daaraan had Flandin 'n
langdurig onderhoud met den directeur der
Bank voor I-ntarnation. Betalingen Quesnay.
Verder wordt gemeld, dat de Minister van
Handel Rolliin Zaterdag a.s. naar Genève
zal vertrekken.
De „Echo de Paris" meent te weten, dat
het verblijf van Briend te Genève in ver
band met zijn gezondheidetoestand niet lan
ger dan een week zal duren.
DE MAATREGELEN VAN HET
ENGELSCHE KABINET
Uit Londen wordt gemeld:
Het kabinet heeft zijn b
gister grootendeels beëindigd en zal zich
thans gaan bezighouden met de belasting
voorstellen. Het feit, dat ook gieter offi
cieel geen bijzonderheden medegedeeld zijn
over de besluiten van het kabinet, versterkt
de waarschijnlijkheid, dat de regeering baar
b lasting- en bezuinigingsvoorstellen als
gesloten geheel eerst bij het indienen in
hief parlement wil bekend maken. Naar
verluidt, zouden de salarissen van de weer
macht waarschijnlijk niet worden verdaagd
De Eerste Minister blijft enorme hoeveel
heden brieven uit OjJile klassen der gemeen
schap ontvangen, waarin hem steun wordt
toegezegd en waarin hij wordt gekrkge-
wenscht met de koers, die hij heeft inge
slagen.
Het contra-program der
vakvereenigingen.
De economische commissie van de vak
vereenigingen heeft gister een zitting ge
houden, waarin een memorandum werd uit
gewerkt over den poildtieken en finan-
cieelen toestand, benevens de tegenvoorstel
len van de vakvereenigingen contra het
regeeringsprogram. Dit memorandum zal
Donderdag door het vakvereenlgingscongres
dat.7 Sept. te Bristol bijeenkomt, worden
I-Iet con tra program bevat, behalve een tij
delijk heffen van beschermende rechten ten
gunste van de wertdoozenverzekering en
een bijzondere belasting op effecten, die
vaste rente brengen, ook het oude conserxa-
tieve plan om douanerechten te heffen, doch
dit alleen om vermindering dor werkloozen
uitkeeringen en der sooiole uitgaven te voor
komen. Met deze beperking is dus in den
algomecnen raad van de vakvereenigingen
zoowel ail6 in de economische commissie een
meerderheid voor beschermende rechten.
De vertegenwoordigers dei" Duitsche Soc.-
Democratische Partij, Hertz en Hilferding,
hadden Maandag het aangekondigde onder
houd met den Rijkskanselier, welk onder
houd van vijf tot 7 uur duurde. Dit onder
houd werd door de ministers Stegerwald en
Dietrich bijgewoond. Een officieel commu
nique omtrent de gevoerde onderhandelin
gen werd niet gegeven. Aangenomen kan
echter worden, dat behalve de reeds vroe
ger door de Sociaal-Democratische Partij
geëischte wijzigingen in de noodverorde
ningen, ook kwesties van sociale- en eco
nomische politiek besproken zijn, welke in
de rede van den Rijksminister voor den
arbeid, Stegerwald, op het Vakvereenigings
congres te Frankfurt am Main, waren aan
gesneden. Concrete toezeggingen zijn ech
ter niet aan de vertegenwoordigers van de
S.D.A.P. gegeven, alleen daarom al niet,
omdat het Rijkskabinet met zijn program
nog niet geheel klaar is.
Zaterdag a.s. of Maandag zullen de on
derhandelingen worden voortgezet.
LLOYD GEORGE.
LONDEN, 1 Sept. In de toestand van Lloyd
George, die zirh oor herstel van zijn zware
operatie op zijn 1. ndgoed in Churt (Surry) op-
houdt, is een verdere verbetering gekomen.
Over zy'n reis naar Wales, waar hy nog een
rustkuur van eenige weken zal ondei'gaan, zyn
nog geen beslissingen getroffen.
STEGERWALD VOOR DE
VAKVEREENIGINGEN
DE GROOTSTE CRISIS SINDS DE
NAPOLEONTISCHE OORLOGEN
„Hoe komen de werkloozen den
volgenden winter door?"
Op het congres der Vakvereenigingen te
I'rankfurt a. d. Main, dat Maandag geopend
werd, heeft de Duitsche Rijksminister van
Arbeid Dr. Stegerwald een redevoering gehou
den, waarin hij o.m. zeide: Wij verkeeren
thans in de grootste crisisperiode sinds de Na
poleontische oorlogen. Dat in een dei gelijke
periode de vakvereeni,gingen meer willen dan
de regeeringen kunnen doorvoeren, ligt voor
de hand. Als minister van Arbeid heb ik in
het laatste jaar veel moeten vergen van de
Duitsche arbeiders. Evenwel ben ik, aldus
Stegerwald, er vast van overtuigd, dat
neer een der uwen thans in mijn positie zou
verkeeren, hij ook in wezen geen andere po
litiek zou hebben gevoerd.
Naast Staat en bedrijfsleven staat thar.s
ook de Duitsche sociale politiek voor de
grootste crisis sinds haar bestaan. Wij mo
gen ons niet de illusie malven dat de we
reldcrisis en met haar het Duitsche werk-
loozenprobleem in korten tijd zouden kun
nen worden overwonnen. De Vakvereeni
gingen interesseeren natuurlijk in de eerste
plaats de kwesties der loonpolitiek, van het
tariefwezen, die der sociale verzekering, van
den arbeidstijd enz. Al deze zaken hangen
evenwel in de lucht, zoo lang niet Staat en
bedrijfslczen op vaste grondslagen rusten.
In den komenden tijd staat de arbeidersbe
weging voor drie kwesties:
1. Wat moet in het algemeen, en wat ii
Duitschland geschieden om eindelijk vrede ii
Europa te hebben?
2. Hoe brengen wij de organen van den de
mocrat] schen staat door de huidige groote
3. Hoe brengen wy de werkloozen door den
a.s. winter?
Alle conferenties en verdragen in de laat
ste dertien jaren hebben niet een waren
vrede kunnen brengen. Duitschland is het
grootste exportland van Europa en naast
Amerika liet grootste exportland ter wereld.
Den arbeiders gaat het niet snel genoeg
voorwaarts; de oude heerschende klassen
wenschen den toestand van voor 1914 terug;
de jeugd ziet geen toekomst. Daarbij komen
nog de ontzaglijke problemen van economi
sche en financieele politiek, zoomede van
betalingsverkeer.
Door den oorlog en de daarmede gepaard
gaande verschijnselen zijn ons van 100 tot
150 milliard onttrokken, aldus vervolgde Ste
gerwald. Thans zyn in het Duitsche bedrijfs
leven 90 milliard R. M. aan credieten ge
stoken. Een wettelijke wijziging van het
systeem der arbitrale uitspraken ligt op het
oogenblik nog niet in het voornemen.
Het staat thans zeer ong-unstig met de wet
telijke sociale verzekering. Stegerwald ver
klaarde er op te rekenen dat zij in 1932
zonder de werkloozenverzekering van 1 tot 1 Vi
milliard R.M. minder zal opbrengen dan in
1929. Of de werkloozen met de tot nu toe ge
storte bijdragen in de werkloozenverzekering
en met de thans geldende crisisbelasting den
volgenden winter zullen kunnen doorkomen,
is nog, aldus Stegerwald, de vraag.
Wat de kwestie van den arbeidstijd aan
gaat, aldus de minister, deze grijpt diep in
in het Duitsche economische en credietwezen.
Duitschland zal met het oog op zyn goud- er
deviezenbasis zijn uitvoer sterker moeten for-
ceercn. De 40-urige werkweek beteekent
evenwel voor vele bedrijven een zwaar val
lende verhooging van de productiekosten en
daarmede een verzwaring van den uitvoer.
Aan den anderen kant zyn er evenwel ge
vallen, dat verkorting van den arbeidstijd
mogelijk Is zonder essentieele benadeeling
•an het bedrijf.
Wat de kwestie: hoe komen de werkloo-
zpn den volgenden winter door, aangaat, zei
de de minister er op te rekenen, dat tot 31
Maart a.s. door de werkloozenverzekering,
Rijk en gemeenten 2 milliard R.M. voor de
werkloozen zal moeten worden opgebracht.
In verband met geringere betalingsmiddelen
in het binnenland zullen in de komende we
ken alle middelen moeten worden aangewend,
om de werkloosheid op den laagst denkbaren
stand terug te brengen en de werkloozen in
den komenden winter toereikend te steunen.
In deze omstandigheden zal in hoofdzaak
moeten worden nagegaan:
1. In hoeverre zonder ernstig gevaar voor
den uitvoer verkorting van den werktijd zal
kunnen worden doorgevoerd.
2. In hoeverre periodieke uitwisselingen van
afzonderlijke groepen werklieden met werk
loozen mogelijk zijn, ten einde de lasten der
werkloosheid gelijkmatiger te verdeelen, zon
der daardoor de capaciteit der bedrijven te
schade of de kosten der werkloozenverzeke
ring te vermeerderen.
3. In hoeverre een nog betere verzorging
der jeugdige werkloozen mogelijk is.
4. Of in de grootere steden volkskeukens
zullen kunnen worden ingericht.
5. In hoeverre ondersteuning in natura zal
kunnen worden ingevoerd.
De zaak staat thans dikwijls zoo, dat de
verbruiker het dubbele betaalt van hetgeen
de producent van levensmiddelen ontvangt.
Deze practyk zal in den komenden winter
niet tegenover de werkloozen worden toege
rst.
Namens de Ryksregeering en de Pruisische
Staatsregeering zou ik den wensch willen uit
spreken dat het resultaat van uw conferenie
ook gunstig moge zijn voor het welzijn van
het volk en het vaderland, aldus eindigde
Dr. Stegerwald.
DE TOLUNIE-KWESTIE
LOONOVEREENKOMSTEN
IN DUITSCHLAND OPGEZEGD.
De persdienst van de Saksische werk-
geversvereeniging deelt mede dat de mijn-
bouwvereeniging te Zwickau in verband
met den ongunstigen economischen toestand
in het Saksische mijnbouwgebied de loon-
overeenkomst tegen 30 September 1931 heeft
opgezegd.
Veder heeft het Verbond van Werkgevers
in de textielindustrie in Oost Saksen de
arbeidsovereenkomst voor de arbeiders in
de Oost Saksische Textielindustrie tegen 31
October opgezegd.
De overeenkomst inzake de loonen der
havenarbeiders in Hamburg is door de
werkgevers tegen 30 September opgezegd.
Zij hebben een loonsverlaging van 8.80 Mark
tot 7 Mark per werktijd voorgesteld. De
werkgevers venvachten, dat deze maatregel
er toe zal bijdragen de reederijen en haven
bedrijven in staat te stellen den ernstigen
toestand van het oogenblik to boven to
komen.
ONTPLOFFING IN EEN ABATTOIR.
In het abattoir te Appen (Zwitser
land heeft Maandagmiddag een ontploffing
in de machinekamer plaats gehad De muur
waartegen de stoomketel was gebouwd, vloog
in de lucht. De ketel ging door het dak en
kwam ongeveer 200 Meter verder terecht. Een
persoon werd gedood, twee anderen gewond.
Materieele schade is belangrijk.
TE VERWACHTEN VFRKIAR'NG
VAN CURTIUS EN SCHOEER
Uit Genève wordt gemeld:
Inzake de verklaringen, die de Duitsche
en Oostenrijksche Minister voor Buitenland-
sclre Zaken in den Raad van den Volken
bond zullen afleggen over de Tolunie is in
groote lijnen reeds overeenstemming be
reikt. ofschoon de besprekingen nog heden
zullen worden voortgezet.
De beide delegates staan in verbinding
met haar regeeringen te Berlijn en Weenen
en de verklaringen der Ministers zullen dan
ook met algeheele goedkeuring der Duit
sche en Oostenrijksche regeeringen geschie-
Voorgenomen is, dat reeds in de op 3 Sep
tember plaats vindende zitting van de Euro
peesche Commissie door Curtius en door
Schober een verklaring zal worden afge
le.gd zoodat hiermede dus reeds voor de
ol'ficieele behandeling in den Raad van den
Volkenbond het standpunt der beide Re
geeringen bekend zal zijn.
In de met veel zorg voorbereide verkla
ringen zal, naar wordt medegedeeld, e'ke
aanwijzing worden vermeden, die zou kun
nen worden uitgelegd, als zou men het
denkbeeld van een tolunie tusschen Duitsch
land en Oostenrijk principieel opgeven.
Daarentegen kan verwacht worden, dat
in beide verklaringen, naar voren zal wor
den gebracht, dat met betrekking tot de se
dert de Mei-conferentie plaats gehad heb
bende wijzigingen in den Europeeschen toe
stand en de thans in het kader van 1e
Europeesche Commissie aangevangen po
gingen om te komen tot een algemeen eco
nomisch plan en een aigemeene nivellee
ring der toltarieven de voorgestelde Duitsch-
Oostenrijksche tolunie bij deze pogingen zal
worden ondergebracht en opgenomen.
Henderson zal bedanken
Naar te Genève in goed-ingelichte
Volkenbondskringen verluidt, zal de Engelsche
minister van Buitenl. Zaken Henderson reeds
binnen enkele dagen den secretaris-generaal
van den Volkenbond een schrijven doen toeko
men waar hij mededeelt niet de functie van
president van de Ontwapeningsconferentie op
zich te kunnen nemen. Het schijnt echter niet
uitgesloten te zijn, dat de Raad van den Vol
kenbond Henderson zal verzoeken de functie
toch te aanvaarden op voorwaarde, dat de En
gelsche regeering hieraan haar goedkeuring
hecht. Wanneer Henderson bij zijn aftreden
blijft, dan komt de kwestie van de benoeming
van een president opnieuw aan de orde.
Dinsdag om 21 uur 5 (M.E.T.) is het lucht
schip Graf Zeppelin te Pernambuco waar
genomen. Om 21 uur 26 werd vlot geland
onder de enthousiaste toejuichingen dei-
duizenden belangstellenden.
Door storm en regen is het luchtschip aan
de reeling licht beschadigd. De koers moest
op het laatst van de reis in verband met het
weer worden gewijzigd en de snelheid ver
minderd.
DE VLOOTKWESTIE
Nieuw Fransch voorstel aan Italië.
Naar van goed-ingelichte buitenlandsche
zijde te Genève wordt gemeld, heeft de
Fransche regeering der Italiaansche Regee
ring een nieuw voorstel doen toekomen in
zake het bijleggen van de moeilijkheden tus
schen Italië en Frankrijk betreffende de
vlootkwestie. Tiet Fransche voorstel zou
reeds te Rome zijn overhandigd. Aangeno
men wordt, dat de onderhandelingen om tot
overeenstemming te komen inzake de strijd
punten tusschen Frankrijk en Italië, te Rome
langs diplomatieken weg en gedurende de
Volkenbondszitting te Genève tusschen den
Franschen deskundige Massigli en den Itali-
aanschen deskundige Rosso zullen worden
gevoerd.
ONTVOERDERSBENDE GEARRESTEERD
Blanke negerin als lokvogel
NEW-YORK, 2 Sept. De politie is erin ge
slaagd de hand te leggen op een bende van
vier mannen en een negerin, die zich bezig
hield met het ontvoeren van rijke personen
en daarvoor losgeld eischte. De arrestee
van deze bende is het onmiddellijk gevolg
van de betaling van eenige belangrijke be
dragen aan losgeld voor den veiligen terug
keer van den rijken jongen makelaar Char
les Rosenthal. De leider van de bende was
een zekere N. Green, de eigenaar van een
hotel, die als bandiet bekend stond en die
door zijn mede-bandieten ter dood was ver
oordeeld, omdat hij van het losgeld ten be
drage van 5Ü.000 dollar de helft had achter
gehouden. De andere gearresteerden zijn
een zekere Adinolfi en Sileo Stong, de beide
gewapende leden van de bende, de negerin
Green en een zekere Markham. Het meisje
werd gebruikt als lokvogel vcor de ontvoe
ringen. Zij werd gearresteerd in Atlantic
City, waar zij een appartement deelde met
een zekeren C. Greene, een neger-kellner.
Ofschoon zij ontkent negerin te zijn en zij
weinig gekleurd is, staat zij toch als zoo
danig ingeschreven. Rosenthal was hoogst
verbaasd te hooren, dat zij negerin was.
VIJF MONNIKEN VERDRONKEN
LONDEN, 2 Sept. Volgens een telegram
uit Ottawa (Canada) zijn Dinsdagmiddag
5 jonge Dominicanen monniken bij het over
steken van de rivier bij Ossawa 40 K.M. ten
Westen der stad verdronken. Hun boot- die
voorzien was van een buitenboord-imotor,
had eenige honderden meters voordat de
andere oever werd bereikt, sterk tegen wind
en golven te kampen. Het vaartuig sloeg lek
en zonk- Een der monniken, de eenige die
kon zwemmen, gelukte het zich zoolang drij
vende te houden totdat er hulp lcwaim, De
vijf anderen verdronken,
CHICAGO, 2 Sept. De Directie van de Con
tinental Bank en Trust-Cy heeft, naar wordt
gemeld, in de effectcnafdeeling een dief
stal ontdekt van meer dan 1% millioen dol
lar. üe Bank is tegen diefstal verzekerd. De
verduistering is gepleegd door den 42-jarige
W. Gal ff, die reeds langer dan 20 jaar aan
de Bank is verbonden. Hij heeft de diefstal
erkend en verklaarde de gestolen stukken te
hebben gebruikt voor speculatie in effecten
en granen. De diefstallen loopen over gerui-
men tijd.
VOORKEURTOLLEN
Het Duitsch-Roemeensch verdrag
door Poncet verdedigd
De Coördinatie-commissie van de Euro
peesche Commissie is in Genève Dinsdag
weer bijeengekomon. Poncet bracht het rap
port uit van de Commissie inzake de land-
bouwcredieten, en handelde hierbij uitvoerig
over de voorwaarden voor het sluiten van
verdragen met betrekking tot voorkeurtarie
ven. Poncet bevestigde, dat het Duitsch-Roe-
meensche Verdrag 'n voorbeeld is en voldoet
aarr alle tot dusver gestelde voorwaarden
voor voorkeurtariefverdragen. Hij adviseerdo
tot vaststelling van de algemeen" voorwaar
den voor een systeem van voorkcurtarieven
en daan oor de goedkeuring van de Euro
peesche Commissie te vragen. Verder v ees
hij erop, dat Frankrijk de in voorbereiding
zijnde verdragen met Hongarije en Zuid
Slavië aan de Europeesche Commissie moei
voorleggen. Hij stelde voor, dat de Euro
peesche Commissie de overeenkomst van
het Duitsch Roemeensche verdrag met de
algemeen voorgestelde bepalingen zou vast
stellen en bevestigde, dat dit verdrag eerst
na de goedkeuring van de meest begunstig
de staten in werking kan treden. De gede
legeerden van Tsjecho Slowakije verzocht
daarop den Duitschen afgevaardigde ophel
dering te willen geven omtrent eenige pun
ten van het Duitscli-Roemeensche verdrag.
De Russische afgevaardigde Litwinof pro
testeerde tegen de goedkeuring van de
Duitsch-Roemeensche en Duitsch-Hongaar-
sche voorkeurtariefsverdragen en wees erop
dat de beide handelsverdragen in strijd zijn
met de meest begunstigingsclausule.
Ook door de Turksche en Tsjecho Slowa-
kijsche afgevaardigden werden dergelijke
bedenkingen naar voren gebracht.
De Fransche vertegenwoordiger Poncet
verdedigde evenwel krachtig de rechtsgel
digheid van de beide verdragen. Het sy
steem der voorkeurtarieven is een bijzondere
regeling met het oog op den algemeenen
economischen noodtoestand in Europa.
Duitschland heeft deze beide verdragen niet
alleen in eigen economisch belang gesloten,
doch als een soort hulpmaatregel voor de
beide door de economische crisis ernstig ge
troffen land'bouwstaten.
De Coördinatiecommissie heeft na lang
durige debatten het eerste deel van het
Duitsche voorstel aangenomen, waarin
wordt vastgesteld, dat de voorkeurtariefs
verdragen van Duitschland niet Roemenie
en Hongarije in overeenstemming zijn met
de internationale beginselen.
Het tweede deel van het Duitsche voor
stel, waarin de hoop wordt uitgesproken,
dat deze voorkeurtariefsverdragen zullen bij
dragen tot verbetering van den algemeenen
toestand der landbouwstaten, werd nog diet
aangenomen, doch wordt in een redactie-
behandeld.
Rapport der credietcommissie.
Uit Genève wordt nog gemeld: De coör
dinatiecommissie van de Europeesche Com
missie heeft het rapport van de Crediet
commissie aangenomen en het naar de
Europeesche Commissie verwezen. In het
rapport zijn op verschillende plaatsen pun
ten inzake de herstel kwestie opgenomen, of
schoon de Fransche regeeriygsvertegen-
woordiger Escalier zich sterk verzette tegen
elke aanwijzing om de internationale econo
mische crisis in verband te brengen met de
internationale schulden- en herstelkwestie.
ONGEREGELDHEDEN IN BENGALEN
Naar gemeld wordt, zijn te Cbittagong in
Bengalen onlusten uitgebroken, waardoor
de staat van beleg moest worden afgekon
digd. Een Mohammedaans-cbe menigte be
stormde do zakenwijk der stad om wraak
te nemen voor bet vermoorden van oen in
specteur der Britsoh-Indaecbe poditie, dia
door een Hindoe is gedood. De winkels der
Hindoes werden geplunderd, terwijl een
aanval op een der banken kon worden ver
hinderd. De schade wordt op drie kwart
miillioen pond sterling geschat De Britsch-
Indisdhe commissaris Liep bij een poging,
om de menigte te kalmeeren, een schedel
breuk op. Hij moest met acht andere ge
wonde personen naar het ziekenhuis wor
den overgebracht. Eerst in den avond ge-
Lukte het de politie de orde te herstellen.
VATICAAN EN QUIRINAAL
Overeenkomst over de opvoeding der jeugd?
Naar aanleiding van de berichten, dat
Maandag alle Katholieke vereeniugsgebou-
wen im Itailië weer zijn vrijgegeven, ver-
duidt, dat er een overeenkomst is bereikt
over de opvoeding van de jeugd. Volgens
de overeenkomst zouden bijzondere kerke
lijke inspecteurs worden benoemd, die bet
toezicht houden op de opvoeding in de Ka
tholieke scholen.
MUITERIJ OP DE CHINEESCHE VLOOT
NEW-YORK, 1 Sept. Volgens een telegram
uit Valparaiso is da bemanning van de in
de haven van Coquimo gelegen Chineesclie
v'oot Dinsdag aan het muiten geslagen:
Volgens deze berichten zouden alle officie
ren gevangen zijn gezet en gedwongen zijn
tot het onderteekenen van een ultimatum
aan de regeering, waarin wordt verklaard,
dat de voorgenomen vermindering van de
soldijen voor de vloot niet kan worden aan
vaard. Nadat de officieren het ultimatum
hadden geteekend, keerden de manschap
pen op hun posten terug. Verwacht wordt,
dat de regeering zal toegeven, daar andeis
een openlijke opstand op de vloot te vree
zen valt.
DE PRUISISCHE LANDDAG
Geen tnsschentijdsche bijeenkomst.
Het Seniorenconvent van den Pruisischen
Landdag heeft met 12 tegen 9 stemmen be
sloten, dat geen tusschcntijdsche bijeen
komst van den Landdag zal plaats vinden.
De ingediende voorstellen zullen nu pas in
de eerstvolgende zitting van den Landdag
op 13 October a.s. in behandeling komen.
ENGELAND TEGEN UITSTEL DER
ONTWAPENINGSCONFERENTIE
In de kringen der Engelsche delegatie ver
luidt, dat Lord Robert Cecil niet zal deel
nemen aan politieke besprekingen tusschen
de ministers van Buitenlandsche Zaken.
Lord Robert Cecil zou van zijn regeer in g
nauwkeurig aangegeven instructies hebben
ontvangen, alleen om deel te nemen aan de
besprekingen in den Raad en in de Volken
bondsvergadering. Toch zal, naar verluidt,
van Engelsche zijde energiek worden opge
treden tegen pogingen om de ontwapenings
conferentie te doen uitstellen. Het aftreden
van Henderson als president van de ontwa
peningsconferentie wordt ook in Engelsche
kringen nog niet als definitief beschouwd.
ROTTERDAMS EERSTE CHR.
IND0SIR1E- EN HUISHOUDSCHOOL
GISTEREN GEOPEND
CHR. AMBACHTSSCHOOL OP KOMST
Ook Rotterdam krijgt zijn Chr. Industrie
ën Huishoudschool. Dat dit erg vroeg is kan
niet worden gezegd. Verschillende andere
plaatsen, als Groningen, Delft, Haarlem gin
gen reeds voor. Maar thans is hei, ook in onze
stad zoover gekomen, want gistermidag had
n de Kerkzaal aan het Putscheplein de offi-
cieele opening van zulk een inrichting plaats,
de eerste school der Vereeniging tot oprich
ting en instandhouding van Chr. Nijverheids-
cholen voor jongens- en meisjes voor Rotter
dam e.o.
Toespraak Ds Schoonhoven
- j voorzitter, Ds J. Schoonhoven,
Gercf. predikant te Delfshaven, opende na ge
zang en Schriftlezing de samenkomst met ge
bed, waarna hy in een toespraak enkele dingen
over de actie voor Chr. Nijverheidsonderwijs
hier ter stede naar voren bracht. Reeds een
tiental jaren geleden werd door een dames
comité een actie op touw gezet, maar zonder
het gewenscht resultaat. Nu twee jaar geleden
7 Juni 1929, werd de genoemde vereeniging
opgericht. Vooral voor de oprichting van een
Chr. Industrie- en Huishoudschool deden zich
talrijke moeilijkheden voor, speciaal bij het
verkrygen van de subsidie. Maar onverwacht
kwam plotseling de gunstige beschikking van
den Minister, waardoor de stichting mogelijk
werd. Spr. sprak hiervoor den dank der'ver
eeniging uit en betuigde in het bijzonder
erkentelijkheid voor de beslissende invloed in
dezen uitgeoefend door de Rijksinspectrice voor
Zuid-Holland, mej. M. M. A. Mich els, die
echter niet aanwezig kon zijn. Zoo kan dan
deze inrichting als de eei'ste der vereeniging
worden geopend. Ze zal voorloopig zijn ge
vestigd in vijf lokalen van de bovenverdieping
van de openbare school F.ricaplein 1, maar
reeds werd een zesde aangevragd, daar wordt
begonnen met 50 60 leerlingen, verdeeld over
drie parallelklassen.
Spr. deelde aangaande de verdere plannen
der vereeniging mede, dat nog deze maand de
aanbesteding zal plaats hebben van de bouw
van een Chr ambachtsschool aan de Bergsingel
onder architectuur van den heer Jos. de Jonge
Deze school moet 1 Maart 1933 gereed zijn.
Ze zal echter reeds 1 Maart 1932 worden ge
opend, ondergebracht in een tijdelijk gebouw
in het centrum der stad. Tot directeur werd
benoemd de heer J. Hofman. Hiermee komt
Rotterdam niet achteraan, want het zal de
eerste Chr. ambachtsschool zijn in Nederland,
als tenminste Den Haag nog net de primeur
niet afsnoept.
Als personeel van de Industrie- en Huishoud
school werden benoemd mej. R. Hogenbirk
en mej. A. C. de Bruin voor het industrie-
onderwijs, mej. W H. Schut voor het huis
houd- en mej. P. v. Zadel voor het kook-
enderwijs en voor 't voortgezet L.O. de dames
C. B 1 e y e n d ij k en G. W. R ij k e n. Mej.
Hogenbirk zal fungeeren als leidend leerares
tot het totaal aantal lesuren zoodanig is geste
gen, dat de benoeming van een directrice mo
gelijk is.
Men kan niet terstond volledig beginnen,
want verschillende formaliteiten moeten nog
worden vervuld, en ook is de school nog niet
geheel gemeubileerd.
Een aanvang zal worden gemaakt met het
enderwijs in de haaldvakken'en men hoopt
zeer spoedig het huishoudelijk- en kookonder-
wys te doen volgen, 't Ideaal der vereeniging
is,, ook aan de Kechter-Maasoever een school
te plaatsen, en te komen tot een inrichting
voor opleiding van leeraressen en tot de stich
ting van een internaat. Er is dus nog volop
werk!
De voorzitter lieeft yoorts in zijn toespraak
gewezen op het groote belang van Ohr. Nij
verheidsonderwijs. Ook dat onderwijs moet aan
luiten b\j het Christelijk huisgezin en de sfeer
die daar heerscht. Of dat zal geschieden, hangt
voor een groot deel af van degenen, die het
enderwys geven. Zij moeten Christelijke per
soonlijkheden zijn. Ds Schoonhoven richtte
zich in het bijzonder tot het personeel, tot
wier installatie hij tenslotte overging. Hij ein
digde met Gods zegen af te bidden over heel
de actie voor Chr. Nijverheidsonderwijs hier
ter stede.
Verschillende personen aan 't woord
Daarna heeft mej. U d e nM a s m a n,
gemeentelijk inspectrice bij het Nijverheids
onderwijs, aanwezig voor den weth. van onder
wijs, die verhinderd was, namens B. en W.
hartelijke gelukwenschen aangeboden. Het
onderwijs in deze school is ook daarom van
zoo groot belang, aldus spr., omdat het meest
eindonderwijs zal zyn. Het zal daarom directe
invloed hebben op de sfeer in de huisgezinnen
Spr. eindigde met den wensch, dat op dezen
arbeid zegen moge rusten. Ze had de beste ver
wachtingen voor een aangename samenwerking
en heette ook het personeel hartelijk welkom.
Namer.is den Bond van Vereenigingen voor
Olir. Nijverheidsonderwijs in Nederland, sprak
Ds. T. Ha gen, van Delft, 2e voorzitter dier
organisatie, hartelijke woorden aan het adres
der vereeniging. We staan eigenlijk verbaasd
aldus spr., dat er nog maar zoo weinig scholen
zijn voor Chr. Nijverheids-onderwijs, terwijl
ons land overdekt is met een net van neutrale
nrichtingen. Het lager- en middelbaar onder
wijs vroeg al te zeer de aandacht. Maar ook
het Nijverheidsonderwijs moet onze aandacht
hebben. Het is van zoo geweldig groot belang
tegen de inzinking van het gezinsleven. Er ligt
nog veel terrein braak. Ook wat betreft het
geven van ondei-wijs. Het Ohr. Nijverheids
onderwijs moet steeds meer een eigen type
gaan vertoonen. We staan hier nog aan het
begin en moeten nog veelszins zoeken. Ds.
Hagen eindigde met de wensch, dat deze
school mede moge dienen tot verheffing van 't
Christelijk gezinsleven;
Hoewel niet officieel, toch virtueel, heeft
de heer S. Douma, hoofd van de Christiaan
de Wet-schooJ, namens de hoofden der Geref.
scholen in Rotterdam-Zuid, woorden van mee
leven en welkom geuit, en de belofte uitge
sproken, dat zij allen zullen meewerken om
de scholen der vereeniging te bevolken, terwijl
hij de beste verwachting koesterde voor de
wederzijdsche samenwerking ook met het per
soneel.
Ds. Schoonhoven drong nog aan op de
belangstelling der ouders. En het ledental
dient ook nog aanmerkelijk toe te nemen. Het
bedi'aagt nog maar 140 leden. Men kan zich
opgeven bij den secretaris, den heer A. Schlah-
mileh, Tuinderstraat 101;
Nadat Ds. C. C. G. V i ss e r, Evang. Luth
predikant alhier, 2e vo.orz. der vereeniging,
-es vooi——n in dgnkgebed, werd de bijeen
komst gesloten.
Daarop werd thee geserveerd.
Behalve de genoemden waren o.m. aanwezig
ns. J. J. v. Beem, Ned. Herv. predikant te
Charlois, en de heer J. Hofman, dir. der
ambachtsschool.
Weerbericht-
Het dunne pijltje geeft den vorlgen stand aan
Hoogste stand te Vestmanör 767.6.
Laagste stand te Vardö 745.1.
Stand vanmorgen halftwaalf 756.9.
WEERVERWACHTING.
(Medeged. door t Kon Ned Meteorologisch
Instituut te De Bilt).
Meest matige Zuid-Oostélijke tot Zuid-
Westelijke wind; betrokken tot zwaar be
wolkt met tijdelijke opklaring, waarschijn
lijk regenbuien met kans op onweer, zelfde
temperatuur.
TEMPERATUUR.
Stand vanmorgen halftwaalf 18.0 C.
3 September
Zonsopgang 6.14 u.; Zonsondergang 7.44 u.
Maansopgang 9.25 u.; Maansondergang 1.14 u.
Laatste kwartier 5 September 8.41 u. voorm.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
Van 's avonds 8.14 u. tot 's morgens 5.46 u,
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medegedeeld door het Kon. Ned. Met.
Instituut te De Bilt)
Met lage druk gebied in het Westen breid
de zich naar allo kanten uit en heeft op de
Britsche eilanden reeds zware regen ge
bracht. In Ierland meer dan 20 mM. Heden
dringt die regen tot ons land door, maar een
uitloopen van lage drukking over het Kanaal
lean nog even opklaring geven, waarna ds
onweerskans toeneemt. In het Noorden
nemen zoowol de hooge drukking op IJsland
als de depressie over Scandinavië af. Mid
den Europa helt nog grootendeels zacht en
droog weer rnet ochtendnevel. De algemeene
toestand duidt op aanhouden van zacht weer
met af en tos re gen, afgewisseld door zonne
schijn.
WATERSTANDEN RIVIEREN
Constanz
Huningen
Kehl
Mannheim
Hingen
Coblenz
Keulen
Duisburg
Ruhrort
Maastricht i
12.00 m, 0.28 c
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
3 September
Delfzijl 4 2,35 14,4 HeUevo- tal, 6,17 18,31
Terschelling 11,55 WUJems ad 7,15 la,31
Harlingen 0.20 12.33 Brouwersh, 5,29 17,46
Helder le 7,26 10,05 Z ertkzee 6,01 18,rO
Idem 2e 19,41 22,31 Wemerdinge 6,27 18,37
IJmuiden6,20 18,38 ViLsingen 4,37 16,50
fcL v. Holland 5,31 li,52 Terneuzen 6,08 17,29
Rotterdam 7,38 19,4j Hans weert 5,62 18,uO
Uit Oost-lndie
DE BEZUINIGING
BANDOENG, 1 Sept. (Aaeta). Het comité
van actie tegen de bezuiniging ten gunste
diea- ambtenaren, vargaderde opnieuw, en
besloot in afwijking van het eerder gemeld
bericht, het lid dieir commissie, de heer
Kuster, voorzitter van den Postbond, naar
Holland te zenden, ten einde de leden van
die Staten-Genenaai, de pers en de vakveir-.
eenigingen te overtuigen van de onbillijk-,
beid van de vermindering van het salaris
der landsdienaren. De heer Kuster vsrtr-kt
denkelijk 12 September a.s.
DE POLITIE-AFFAIRE
BATAVIA, 1 Sept. (Aneta). Naar wij ver-,
namen werd de boofdpolltie-opziener Rhem-i
rev in preventieve hechtenis gesteld in ver-,
band met de bekende politie-affaire.
BANDOENG, 1 Sept (Aneta). De common-,
dant van het lager in Ned. Indië, luit-gene*
raai H. A. Cramer, was de eerste onderteek
kenaar van het petitionnement voor inter
nationale ontwapening, waarop druk werd
geteekend.
HET ONGEVAL OP HET VLIEGVELD
BATAVIA, 1 Sept. (Aneta). Een van de
personen, die zwaar gewond werden bij da
landing op Tjililitan (het vliegveld van Ba»
tavia), van een vliegtuig, van de K.N.I.L.M.,
dat proefvluchten zou doen bij maanlicht,
is overleden, zoodat dit ongeluk in totaal
2 dooden heeft geöischt. De overige slacht
offers zijn buiten gevaar. Een commissie
is ingesteld oan de oorzaak van het ongeluk
vast te stellen. De vermoedelijke oorzaa1' is
gelegen in het feit, dat een inlandsch huis,
waarin juist een slametang werd gegeven,
sterk was verlicht. De piloot Schott heeft
d©ze_ verlichting blijkbaar aangezien voor
landingslichton en daardoor is hij uit zijn
route geraakt.
Boeken en Geschriften*
KINDERBOEKEN
~ln*derbo<3tJes: SU" WJJ vorscihillen<10 aard 1 go
Jansje in, do vliegmachine. Versjes van S.
Aafjas1" Van Tertholen- Plaatjes van Sijtje
De Vlieger Versjes van S. Bouman van Ter
tholen. plaatjes van Adrl Allndo.
Die stoute Hond! Versjes van S. Bouman vam
Tertholen, teekeningen vnn Bas van der Veer.
Wat een schrik! Versjes van S. Bouman van
Tertholen, teekeningen van Bas van der Veer,
Van vier kleuters. Versjes van S. Bouman van
Tertholen. plaatjes van Adrl Alindo,
Mozalek-boek voor Jongeens en Meisjes. In de
derboek e" 3' Mozalek- Een nieuw kin-
Het 'kalenderboek. Met versjes van Jeanne
KoningCoeterier.
grootUlverhn-iikvalIC°I? i boortje. Een
Oven
door M.
i Vos, door W. Kuhfus;
Verhasc.
kleurboek met modellen,
gekleurd papier. Uitkni
