MAANDAG 31 AUGUSTUS 1931
Kerknieuws.
GEREF. KERKËN
Aangenomen: Naar Andel, cand.
Bakker te Ellewoutsdijk.
Bedankt: Voor Sneek (vac.-H. M. Deth-
mers), P. Deddcns tc Rijswijk (Z.-H.).
Voor Iersekc, U. Elgcrsma te Haamstede.
NED. HERV. 'KERK
Beroepen: Te Hoogevecn (vac.-J. G. R.
Langhout), W. Rijnsburger te Polsbroek.
Aangenomen: Naar IJlst, J. C. M. Jan
sen te Zevenhuizen (Gr.).
Bedankt: Voor Molenaarsgraaf, A. H.
J. G. van Voorthuizen te Lage Vuursche.
Voor Waarder (bij Woerden), A. M. den
Oudsten te Elburg. Voor Ivesteren,
Kuylman te Doornspijk.
VRIJ EVANG. GEMEENTEN
AFSCHEID, BEVESTIGING INTREDE
Ds. .1. C. A a 1 d e r s hoopt Zondagmorgen
27 September a.s. afscheid te nemen van de
Geref. Kerk in Hersteld Verband te Amster-
dam-Centrom en Zondag 4 October d.a.v. in
trede te doen te Enschedé.
Ds. J. T h. M e ij e r hoopt Zondag 20
September a.s. afscheid te nemen van de Ned.
Hervormde Gemeente te Gendt (G.) en Zon
dag 27 September d.a.v. te Velsen intrede te
doen, na bevestiging door Ds. H. Kluin, pre
dikant-directeur der Weesinrichting te Neer
bosch bij Nijmegen.
Ds. H. S t o 1 k nam, wegens vertrek
naar Charlois (Rotterdam), gistermiddag on
der groote belangstelling afscheid van de
Ned. Herv. Gemeente te Goutum, met een
predikatie over 1 Sam. 3 10, waarin hij han
delde over: de sprekende God en de gehoor
zaamheid van Gemeente en predikant. De
scheidende leeraar sprak achtereenvolgens
over: 1. de sprekende God en Zijn heilig
Woord als het bestendig richtsnoer der pre
diking; 2. de sprekende God in Jezus Christus
een redder vanzondaren;; 3. de sprekende
God, de God van ons heengaan naar de groo
te stad; en 4. de sprekende God en de gehoor
zaamheid aan dat spreken als eenige toe-
komstvoorwaarde voor onze Kerk.
Spr. herinnerde eraan, hoe hij als student
vol idealisme zijn arbeid begon om een ver
heven religie te prediken. Spr. noemde .het
Evangeliebediening. Het was het niet, omdat
Spr. geen boodschap te brengen had. Zijn
prediking bepaalde zich er toe den mensch.
van Goddelijken oorsprong zijnde, zich zeiven j
bewust te maken. Daarbii waren verschillen- s
de wy sgeerige veronderstellingen in het ge-
ding, die neerkwamen op een ontkenning van
den zondeval. En tengevolge van deze ontken- j
ning achtte Spr. ook van een bijzondere open-
baring van God in Jezus Christus geen spra-
ke. Spr. achtte de religie een verheven uiting i
van den menschelijken geest.
1 Het voornemen Gods heeft daarop als een
bliksem Spr.'s voornemens gekruist en ge- j
kruisigd. En als God werkt, wie zal dan kee-1
ren? Spr.'s vroegere geestverwanten spraken
van een vervalsching van zijn geest. God was
echter aan het woord gekomen. Spr. deed j
daarop zijn intrede in Goutum en hij koos 1
denzelfden tekst als thans voor zijn intreepre-
dikatie. 't Was een program en hulpe van
God verkregen hebbende staat spr. tot op de-
zen dag. De beslissing was reeds gevallen
toen spr. hier zijn intrede deed, al is zijn in-j
zicht in de goddelijke waarheden hier ver- j
sterkt en verdiept. Eerst was spr. zelf koning.
Hij was de man die het zeggen zou, maar
daarop heeft Jezus hem Zijn eigendom ge-
maakt. Jezus nam het stuurrad. Spr. heeft
daarop getracht ook de Gemeente tot Hem
te brengen, omdat het om haar zaligheid en j
Gods eere ging. In velen had het Woord van j
Christus plaats, maar er zijn ook vele von- j
den gezocht om aan het Woord van den
Koning te ontkomen.
Tijdens spr.'s verblijf
cerkelijke inzichten aanmersejijK
Hij acht de Ned. Herv. Kerk nu een plantinge
Gods, in organisatie gebrekkig en vaak zon
dig, maar hij heeft haar lief omdat zij Jezus
Christus belijdt. Die Kerk heeft herstel noo-
dig, dat alleen tot stand kan komen als het
Woord des Heeren recht gepredikt wordt.
De Kerk moet den Naam Gods belijden en de
eenige genezing der Kerk ligt in terugkeer
itot Woord, Wet en Getuigenis.
1 Spr. beëindigde zijn prediking met de ge
bruikelijke toespraken. De scheidende predi
kant werd daarop toegesproken namens den
Kerkeraad en de Gemeente door ouderling
Lamstra, die Ps. 121 vers 4 toezingen deed;
door den consulent Ds. J. B. F. van Ivlefkens,
.van Himpens, op wiens verzoek de zegenbede
uit Psalm 134 werd toegezongen; alsmede
door een bestuurslid van de Chr. Jongeman-
nenvereeri. „De Kruisbanier" en van de Herv.
Evangelisatie te Franeker, die hij des Donder-
idagsavonds diende.
NIEUW ZWEMBAD TE ZWIJNDRECHT
1893, overl. te Apeldoorn 31 Maart 1931".
Ds. Goede is begraven in hetzelfde graf,
waarin zijn zesjarig dochtertje, de eerste doo-
de die hij als predikant te Apeldoorn graf
waarts droeg, is ter ruste gelegd.
Het hekwerk om dit eerste graf is behou
den gebleven terwijl een granieten plaat voor
aan de tombe het opschrift draagt: „Johanna
Margaretha Goede, geb. 14 April 1923 te
Westzaan. Overl. 30 April 1928 te Apeldoorn.
Want U komt de belofte toe en Uwe kinderen
Hand. 2 39a"
GODSDIENSTONDERWIJS.
Te St. Johannesga (Fr.) hebben voor
de betrekking van hulpprediker-godsdienst
onderwijzer bij de Ned. Hervormde Gemeente
42 sollicitanten zich aangemeld.
COMMANDANT BOUWE VLAS
De kommandant van het Leger des Heils
-v ----- -Goutum zijn zijn(stichter William Booth) in Nederland, de
kerkelijke inzichten aanmerkelijk gewijzigd. /eer gouwe vlas, hoopt morgen zijn 60sten
tl." or-Tit rïo TJoH Honr Kprk mi ppn nlantinare I
'erjaardag te vieren.
De heer Vlas werd te Heeg uit eenvoudige
ouders geboren en ontving een godsdienstige
opvoeding. Door de komst van eenige evange
listen, zoo wordt in de „Strijdkreet" vermeld,
wam te Heeg een geestelijke opwekking en
ook de jonge Vlas begeerde een prediker van
den Heiland te worden. Begonnen voor onder
wijzer te studeeren en. de normaallessen te
Sneek te volgen, kreeg hij door finaneieelen
steun gelegenheid de Doetinchemsche Stichtin
gen te bezoeken. Toen evenwel bleek, dat de
geestelijke opwekking te Heeg van Baptisti-
schen aard was, werd de steun weer ingetrok
ken, wat een groote teleurstelling bracht. Door
lectuur kwam hij later in kennis met liet Leger
des Heils en voelde zich door de actie van het
Leger aangetrokken. Na in Joure en Heeren
veen gearbeid te hebben, besloot hij, in Slie-
drecht werkzaam zijnde, zich aan 's Heeren
dienst te wijden. Hij ging naar het Legercorps
te Dordrecht en betrad daarna de Leger-
Kweekschool te Den Haag. Hij maakte een
•eelomvattenden studietijd door en werkte te-
•ens in allerlei functies voor het Leger.
In 1896 huwde officier Vlas met zr. Van
Pppen, voorheen diacones, later luitenante in
het Leger en met veel zegen „achterbuurts-
werk" verrichtend.
Na in Nederland vele jaren in onderscheiden
posities te hebben gearbeid, werd hij kanselier
in Manchester (Engeland). Vervolgens beeft
hij in Oost-Indië, bijna overal door zijn vrouw
verge-zeld, gedurende SVs jaar alle Leger-pos-
ten, ook de verst afgelegen, bezocht. Na te
rugkeer in het vaderland hebben door de me-
dedeelingen van den heer Vlas vele Leger
officieren zich voor de (Zending onder de hei
denen gegeven.
Vervolgens werd de heer Vlas internationaal
secretaris voor een deel van het vasteland van
Europa, dat hij nagenoeg geheel bereisde. Van
kolonel werd hij zoo gevormd tot den leider,
waartoe hij later door den generaal werd aan
gewezen: kommandant van de Leger-troepen
in het eigen vaderland.
De weg van candidaat tot commandant heeft
nagenoeg veertig jaren geëischt. Al die jaren
heeft de heer Bouwe Vlas met blijdschap en
dank aan God voor Zijn Koninkrijk mogen ar
beiden.
De gebeurtenis van zijn 40-jarig offieier-
schap wordt morgen gevierd met de eerste
steenlegging van het nieuwe Kweekschool
gebouw te Amstelveen door Minister Mr. Dr.
J. Donner.
Cand. G. J. Sijbesma, van Dedems-
Vaart, beroepen predikant bij de Geref. Kerk
te Vinkeveen c.a_, hoopt alhier op Zondag
middag 27 September a.s. zijn intrede te doen,
na des voormiddags bevestigd te zijn door zijn
oom, Ds. K. van Anken, van Delft.
GRAFSTEEN-Ds. G. J. GOEDE
Te Apeldoorn heeft de Geref. Kerk op
Jiet graf van wylen Ds. G. J. Goede, in leven
Dienaar des Woords aldaar, een grafsteen
doen plaatsen. Dit gedenkteeken werd Zater
dagmiddag op de Nieuwe begraafplaats, in
tegenwoordigheid van vele belangstellenden,
overgedragen aan de familie, bij monde van
Ds. P. C. de Bruyn, die bij deze plechtige ge
legenheid een rede uitsprak, waarin hij her
innerde aan de groote liefde, waarmee Ds.
Goede tijdens zijn leven zijn leeraars- en
herderswerk te Apeldoorn had verricht. Te
vens riep hij in herinnering den grooten een
voud, stoere werkkracht en eenvoudige bevat
telijke prediking waardoor hij zoovele een
voudige zielen ten zegen was geweest. Uit er
kentelijkheid en liefde voor den ontslapene
was op spontane wijze dit monument ge
plaatst, als een uitdrukking van de groote
liefde en dankbaarheid der Gemeente voor
den arbeid van den overleden predikant.
Weemoedig deed het aan, dat mevrouw
Goede, die nog steeds in het Ziekenhuis te
Amsterdam verpleegd wordt, niet tegenwoor
dig was.
Evenwel de blijde tijding kon worden mee
gedeeld, dat ze op het laatst van September
het Ziekenhuis hoopte te verlaten en naar
(Apeldoorn terug te keeren.
Hierna droeg Ds. de Bruyn het gedenktee
ken over aan de familie, die bij monde van
den oudsten broeder van Ds. Goede het dank
baar aanvaardde als een bewijs van liefde en
piëteit jegens den ontslapene, terwijl hij te
vens de groeten van mevrouw Goede over
bracht, die de Gemeente verzocht haar bij
haar terugkeer in liefde te willen ontvangen.
Ten slotte verzocht Ds. J. R. Goris de be
langstellenden te zingen Psalm 73 13, waar
na hij voorging in gebed.
Het monument is door den steenhouwer A.
H. Wegeriff Hz. te Apeldoorn veivaardigd
uit blauw hardsteen met een gepolijste ach
terplaat van Duitsch graniet, waarin met
vergulde letter is gebeiteld: „Ter nagedach
tenis Ds. G. J. Goede, van de Geref. Kerk
van Apeldoorn, welke (hij diende in de jaren
(L9281931. Die in den Zoon gelooft, die
(heeft het eeuwige leven. Joh. 3 36".
Op het granieten achterstuk staat: „Ger-
tit Johan Goede, geb. te Landsmeer 20 April
STAMPVOLLE STADSKERK DIENSTEN
In het „Alg. Weekblad" geeft iemand een
paar indrukken weer, die hij opdeed bij een
reis naar Londen'. Merkwaardig is ongetwij
feld wat hij verhaalt over het kerkbezoek,
dat hij daar aantrof.
Hij vertelt dan: Op een Zondagochtend in
de reusachtige, onafzienbare Westminster
Abbey, nog wel een Zondagochtend in
stillen tijd. Deze kerk was meer dan stamp
vol, de bezoekers stonden tot in de portalen,
waar de spreker moeilijk te volgen is. Wy
konden dan ook geen plaats meer krijgen.
Meenende, dat er 's morger.s iets bijzonders
aan de hand was geweest, gingen wij 's
avonds tegen kerktijd nog eens binnen. Op
nieuw hetzelfde: geen plaats te krijgen, zelfs
haast geen staanplaats. Ik vroeg later aan
een suppoost, of dit altiid zoo was, en hij be
vestigde dat: er was niets bijzonders, noch
aan de volte, noch aan den dienst.
De Westminster Abbey staat in een om
geving, waar niemand woont, de buurt van
gebouwen en zakenpanden, de City die de Lon-
denaar expresseiijk per bus of ondergrond-
schen trein opzoeken moet. Ik dacht even aan
onze steden, waar de afstanden zóó groot toch
niet zijn; en aan de groote oude kerken, zoo
als ze soms op Zondagochtenden en -avonden
zijn. Het *"oote-stads-probleem zit toch dieper
dan liet, ..Is verkeersprobleem, ons zoo me
nigmaal schijnt.
ALLEMAAL MET DE FORD!
Ds. S. Datema, van Driebergen, in Noord-
Amerika vertoevend, schreef uit Bellflower
(Califomië) aan zijn Kerkbode o.m.:
„O, die Zondagmorgen!
Kwart voor tien begon de dienst en des
avonds kwart voor acht.
Een allervriendelijkst bedehuis, pas enkele
maanden geopend.
Alle kerkgangers, niet één uitgezonderd,
kwamen per auto.
I Loopen is hier eenvoudig onmogelijk, voor-
eerst niet wegens de groote hitte, en in de
tweede plaats ter oorzake 'van den afstand
Hier wonen een menigte Nederlanders, mijlen
mijlen in den omtrek. En gelijk deze in
week nooit anders dan met de auto uit
gaan, gaat het ook op den dag des Heeren.
Men ziet hier niemand loopen, niemand fiet
sen, alleen en allen met een Ford.
De Gemeente alhier bestaat uit ruim 79
families en er stonden ook ongeveer 80 auto's
rondom de kerk, zijnde 70 uit de Gemeente
de andere uit andere plaatsen, men-
schen, die kennis hadden aan den Holland-
schen dominéé. Ge moet dit „familie" conse
quent opvatten en toepassen, want de heele
families komen in de kerk. Er blijft niemand
thuis om het hais vast te houden of bij het
te waken, niemand. En de kleine kinderen
worden eenvoudig meegenomen naar de
menkomst. Ik had opgemerkt, dat een enkelen
keer een jonge vrouw de samenkomst verliet.
Later bleek mij, dat mijn jongste „toehoorder"
dien morgen drie weken oud was en die
daarop volgde, zeven weken. Moeders nemen
iwoon de kinderen mee en laten deze heel ge-
oon slapen.
Als het zóó eens in Nederland ging met het
komen tot de Gemeente des Heeren: familie
met familie.".
„SUCCESSIEVELIJK" KERKGAAN'
't Is Zondagmorgen kwart vóór tien.
Meneer en Mevrouw stappen naar de halte
m de autobus om te gaan kerken. Zij" hebben
hun dienstmeisje al met de vorige bus naar
de kerk laten gaan. Want u begrijpt wel:
meneer en mevrouw kunnen toch niet in de
zelfde autobus zitten ais hun dienstmeisje.
In de kerk hooren zij een preek over het
verhaal, dat Jezus na het laatste avondmaal
de voeten der discipelen wascht. Meneer en
(Mevrouw vinden het heel mooi. Op den terug
weg praten zij nog na over die discipelen,
die toch wel heel verkeerd deden door zich
>o boven elkander te verheffen.
Maar het dienstmeisje moest bij de
kerk een kwartier wachten op de volgende
bus.
Het (ethisch) „Al'g. Weekblad" voegt hier
in verder nog toeLeer en Leven. Of te wel
>e men het Christendom te grabbel kan
gooien.
HET STREVEN NAAR EENHEID.
Een stem uit Zuid-Afrika.
De Ned. Geref. Kerk in Zuid-Afrika bevat
in haar officieel orgaan een artikel van oen
der predikanten, waarin ze wordt opgewekt,
meer belangstelling te hebben voor de een
heidsbeweging der Kerken. Dat de Ned.
Geref. Kerk in Zuid-Afrika daartegenover
zoo koud staat tot nu toe, wordt daarin
vooral toegeschreven aan twee oorzaken:
De eerste is dc politieke strijd die alle aan
dacht heeft gericht op partijbelangen en zoo
cok in godsdienstig opzicht de neiging tot
strenge "afscheiding van andere Christenen
bevorderde. En verder heeft invloed uitge
oefend dc leerstellige strijd in den boezem
der Kerk, die alle aandacht concentreerde
uitsluitend op de eigen belijdenisgeschriften.
De schrijver bedoelt niet dat de gehecht
heid aan eigen Kerk en belijdenis moet ver
flauwen, integendeel! Ook pleit hij niet voor
Iverkvereeniging, maar hij is van oordeel,
dat het niet genoeg is de geestelijke een
heid van alle Christenen slechts te belijden,
maar dat ook daadwerkelijk deze eenheid
tot uiting moet komen, waarbij de verschei
denheid van Kerkelijke stelsels en van kerk
rechtelijke verschillen moeten worden in
acht genomen en gëerbiedigd.
Dat zal het getuigenis der Kerken tegen
over de wereld voor Christus en de Chris
telijke beginselen krachtiger maken e
zoo oordeelt liij, in overeenstemming met
wat Christus bad in het lioogepriesterlijk
gebed.
van het komende congres opnieuw gewaar
schuwd, dat de georganiseerde Godloochenaars
al driester Kerk en geloofsleven gaan be
kampen.
De tijd is droef en zwaar en zal dat in nog
ernstiger mate worden.
Edoch, Gods Woord blijft waarachtig:
de poorten der hel zullen Mijne Gemeente niet
overweldigen".
KERK EN HUWELIJK.
Twee Hervormde predikanten deelen in de
„Zondagsbode" voor de Hoeksche Waard mede
dat tegenwoordig zoo heel zeldzaam kerke
lijke inzegening van een huwelijk verlangd
wordt.
Ds. P. N. Gijsman, predikant der Ned.
Herv. Gemeente te Maasdam-Cillaarshoek,
schrijft o.a.: „Hoe jammer, dat het kerkelijk
huwelijk in vele anderszins niet ongodsdien
stige plaatsen zoo luttel in eere is! Hoe waar
is die oude spreuk: Als ge uit huis gaat, bidt
éénmaal; als ge naar zee gaat, bidt twee
maal; maar als ge naar 't huwelijksaltaar
gaat, bidt dan driemaal! Hoe waar, boven
mate voor onze afbrokkelende tijden."
Ds. C. M. Krijger, predikant der Ned.
Herv. Gemeente te Rijsoord, schrijft o.i
„Wat worden er in deze omgeving toch v.
nig huwelijken kerkelijk ingezegend. Dat
niet goed, want zal een band, tusschen twee
menschen gelegd, hecht blijven, dan zal er
rekening moeten worden gehouden met God
en Zijn Woord. Zoo de Heer het huis niet
bouwt, tevergeefs arbeiden de bouwlieden
er aan. God make nog velen verlangend om
voor Zijn aangezicht elkaar trouw te beloven".
CENTRAAL LUTHERSCH WEESHUIS.
De vereeniging het Centraal Luthersch
Weeshuis stelt zich ten doel de verzorging
van de weezen uit die Luthersche Gemeenten,
die zelf geen weeshuis hebben noch in staat
zijn de verzorging- van haar wezen finan-
tieel geheel te behartigen. De Gemeenten, die
lid zijn van deze vereeniging verzorgen dus
coöperatief haar weezen.
Naar „De Wartburg" meldt, hield deze
vereeniging onlangs haar algemeene verga
dering te Utrecht. De aftredende en niet-
herkiesbare leden van het hoofdbestuur,
Prof. Mr. Loosjes, Ds. G. J. Duyvendak, Ds.
J. M. Lindeyer en de heer J. J. Bik, werden
vervangen door Dr. J. A. Rust van Utrecht,
Ds. P. H. Borgers van den Helder en de
heeren H. P. Jaanus te Bussum en D. Ver-
kcuw te Zwolle. Het vereenigingskapitaal
bedroeg op 1 Januari j.l. f 21.989.50. Dit be
drag is echter niet groot genoeg om over te
kunnen gaan tot de stichting en exploitatie
van een eigen weeshuis. De kwestie gezins-
of gestichtsverpleging behoeft deze vereeni
ging niet onder dc oogen te zien, daar het
aantal weezen nooit zoo groot Zal wezen, dat
het gezinsverband niet gehandhaafd zal kun
nen worden. De vereeniging behartigt nu
reeds de weezenverzorging door de kosten
van de verzorging van vijf weezen voor haar
rekening t« hebben.
Het se var'*riaat is gevestigd bij den heer
A. W-* de Wit, Luth. pastorie te Stads-
penningmeester is de heer J. H.
V» Rjjnegomlaan 24 te Aerdenhout.
GEORGANISEERD ONGELOOF
Te B e r 1 ijin staat van 57 September
een internationaal congres voor vrijdenkers
gehouden te worden. Blijkens de convocatie is
aanleiding tot de saam roeping van het congres
o.m .gelegen in „het internationaal zich naar
voren dringen van de Kerk".
Twee opmerkingen:
1. de vrijdenkers laten anderen niet vrij
zich tot de Kerk te voegen en haar bloei
voor te staan, maar beoogen enkel atheisti-
schen gewetensdwang en uitroeiing va
Kerk;
2. de Kerk, die, tegelijk met de huidige
verslapping en toenemenden afval, hier en
daar door eigen geestelijke aandrift meer
actief optreedt en door sac inwerking krach
tiger verweer tegen geestelijke verwildering
en goddeloosheid zoekt, is door het bericht
Een ander geval haalt hij aan, waarin
iemand benoemd was geworden, die in se-
one omstandigheden zeker niet in aan
merking ware gekomen. Deze werd daar-
alleen tijdelijk aangesteld, maar die
tijdelijke aanstelling moest later worden
•lengd. En het resultaat? „Nu zijn >vc
het einde van het jaar en we zijn uit
misère. Het aantal leerlingen is ge
daald (mede door het slechte onderwijs van
den wachtgelder) en de school verliest
daardoor het recht op een nieuwe kracht"
RECHT IS RECHT.
IJ ss e lm on d e. Gedep. Staten van Zuid-
Holland hebben ongegrond verklaard de
beroepen van L. Moll c.s. en C. dc Lijster
Lzn. te IJsselmonde tegen liet besluit van
den Raad aldaar, waarbij medewerking
werd verleend tot stichting van een Bijzon
dere School door de Hulpvereeniging voor
Chr. Nat. Schoolonderwijs te IJsselmonde.
Met vernietiging van het besluit van den
Raad der gemeente IJsselmonde hebben
Gedep. Staten voorts bepaald, dat alsnog me
dewerking moet worden verleend aan de
Geref. Vereeniging tot stichting en instand
houding van een of meer scholen voor lager
en uitgebreid lager onderwijs op. Gerefor
meerden grondslag tot stichting van een Bij
zondere Lagere School aldaar.
GEMOEDELIJK EN KALMPJES
Er wordt in het laatste Verslag van den
BIJBELVERSPREIDING
In het 46ste jaarverslag <1 Mei 193030
April 1931) van de Bijbelvereeniging voor
N.-Brab. en Limb, maakt de seer., Dr. J.
r. d. Vlugt, pred. te „Vrederust" Bergen op
Zoom, o.m. melding van een voorstel van
Ds. G. J. Pontier, Geref. pred. te Heerlen,
huis het Ned. ,Lijbelgenoo"öchap, hetwelk
ied(PÏt sam.-i«erk,ng voo<- de verspreidTig
van kleine uitgaven in het Tsjechisch, Slo-
yeensch enz., onder de vele vreemdelingen in
de Mijnstreek. Dit voorstel vond bij het be
stuur een goede ontvangst.
In 1930 werden 339 Bijbels en 1826 N. T.
verspreid, (tegen 323 en 1434 in het vorige
jaar) waarvan resp. 25 en 1540 aan Room-
Twee vaste en één tijdelijke colporteur zijn
werkzaam. De gewone inkomsten gingen ach
teruit. maar 2 legaten werden ontvangen.
Het gironummer van den penningmeester,
Ds. Joh. D. Jansen te Roosendaal is 103905.
De 45ste ledenvergadering zal worden ge
houden 7 Sept. a.s. in het hotel Das, te
Ginneken.
GIFTEN EN LEGATEN.
Te Rotterdam werd voor het emeriti-
fonds der Ned. Herv. Gemeente een gift van
duizend gulden ontvangen.
Schoolnieuws.
PROr. Dr. B. J. KOUWER
Hoewel Prof. Dr. B. J. Kouwer, oud-hoog-
leeraar aan dc Rijksuniversiteit te Utrecht,
zijn TOsten verjaardag onopgemerkt voorbij
wilde laten gaan, heeft zich een comité ge
vormd, dat den oud-hoogleeraar Zaterdag 26
September as. op een receptie in het beurs
gebouw een door Bart Peizel geschilderd'
portret zal aanbieden.
R. J. WOLTJER. f
Bisteravond is, na een ziekbed van eenige
weken, te Groningen op 50-jarigen leeftijd
overleden de heer R. J. Woltjer, directeur van
het Doofstommeninstituut aldaar
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT.
Woensdag 2 September zal, wegens begra
fenis vanden curator mgr. Prof. Dr. W. H.
Nolens, de Technische Hoogeschool gesloten
DE STUDENT VERMAAND.
Vader tot student: „En denk er om jongen:
je zorgt er voor, dat ik geen slechte berichten
over je krijg!".
Zoonlief: „Ik zal mijn best doen, vader. Maar
u weet zelf, hoe gauw die soort dingen uit
lekken!".
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Hollum op Ameland (hoofd A. Hamer)
mej. S. Leeman te Stedum.
Sliedrecht (Pr. Jul.school, hoofd G. J.
Snijders) voor tijdelijk, P. van Wakeren te
Schagen (N.H.).
Oldekerk (hoofd C. Munk Jr.), voor
nutt. handw., mej. S. Werkman te Doezum.
Hasselt (Herv. School, hcofd O. Harm-
sma), mej. M. I. de Jong te Hei- en Boeicop.
K o 11 u m (U.L.O.-school hoofd I. de Vries)
F. Tangerman, thans werkzaam aan de Dr.
Bavinckschool te Den Haag.
Ooltgensplaat (hoofd A. Klein) mej.
P. C. Koppert te Berkel en Rodenrijs,
tijdelijk.
Westeremden (Geref. School, hoofd
P. J. Norg), T. Stol te Lutjegast.
WACHTGELDERS MISèRE
In het jongste Lager-Onderwijsverslag
wordt ook over dc aanstelling van wacht
gelders gehandeld, die tot liecl wat klach
ten aanleiding gaf.
De inspecteur in de inspectie Middel
burg bericht over een wachtgelder, die
aan geen enkele uitnoodiging gehoor gat:
„Deze ééne heeft maanden lang een rol
weten te spelen, zoodat hij voor elke be
noeming bedankte en toch zijn wachtgeld
behield. Echter ook aan het departementale
geduld kwam ten slotte een eind; thans is
hem zijn wachtgeld ontnomen"»
staat van het Lager Onderwijs ook een en
ander meegedeeld over de verhouding tus
schen Huis en School. Zoo zegt de inspec
teur in de inspectie Neuzen, dat daar dc
bedoelde verhouding over het algemeen
goed is. „Men vat dc verhoudingen gemoe
delijk op en werkt prettig samen".
De belangstelling echter in onderwijsza
ken is in zijn ambtsgebied bij beide par
tijen niet groot. Over den doorsnee-onder
wijzer, min of meer van andere onderwij
zers geïsoleerd, zegt deze inspecteur:
„Over nieuwe denkbeelden maakt hij zich
niet druk. Hij verrioht zijn schooltaak met
opgewektheid, in dikwijls moeilijke omstan
digheden. Maar daarmede is in vele ge
vallen ook alles gezegd. Stuwkracht om
het onderwijs steeds hooger op te voeren
gaat er weinig van hem uit. De resultaten
zijn het eene jaar beter dan het andere.
Wat kan men er aan doen? Op het platte
land ontbreekt de heilzame prikkel der on
derlinge concurrentie, het toezicht is niet
intensief; de ouders zijn heelemaal niet
veeleischend. Waarom zal de meester zich
druk maken? Na schooltijd heeft hij an
dere bezigheden en er is weinig aanleiding
om over sohoolzaken na te denken"*
RADIO OP SCHOOL
Blijkens het Onderwijsverslag van het be
treffend Departement heeft de Inspecteur voor
L.O. in de inspectie Utrecht ten aanzien van
de radio op school het volgende opgemerkt:
„Uit den aard der zaak kan de radio nog
niet benut worden voor vakken van handvaar
digheid als schryven en teekenen, evenmin
voor vakken als rekenen en wiskunde. Ik
schreef: „Nog niet", omdat het zeer wel mo
gelijk is, dat de „beeldzending" zoodanig voor
uit gaat, dat ook bijv. figuren worden overge
bracht als illustratie van het gesproken woord.
„Maar thans kunnen alleen in aanmerking
komen vakken als: lezen, taal, geschiedenis,
aardrijkskunde, kennis der natuur en vreemde
Voor wat lezen en taal betreft is de toepas
sing dezelfde: het voordragen van proza en
poëzie door kunstenaars van beteekenis, althans
door personen, die op dit gebied over meer
dan gewone gaven beschikken, kan veel bij
dragen tot het aankweeken van aesthetisch
meevoelen, maar ook van de technische vaar
digheid. Op het punt van voorlezen en voor
dragen lijden de Hollandsche kinderen gewoon
lijk aan valsche schaamte; zelden durft een
leerling zich daarbij te „geven", zooals men
dat zoo kan hooren bij kinderen, behoorend tot
het Duitsche taalgebied.
„Hetzelde kan, mutatis mutandis, r
worden van het vak geschiedenis. Als men
denkt aan de kleurlooze, saaie lessen, die hun
hoogtepunt vindeiï, niet aan het eind van den
cursus, maar aan het begin (by de blijkbaar
onsterfelijke Batavieren), dan moet erkend
worden, dat het bezielend woord van een met
gloed uitgesproken rede niet als overbodig
mag worden beschouwd.
Wel is er eenig gevaar, dat de strijd tus
schen de aanhangers van de oudere richting
de beschavingsgeschiedenis zal
worden overgebracht in den aether. Waarbij,
zooals gewoonlijk de jongere richting de mees
te geestdrift toont, het grootste élan ontwik
kelt.
„Ook by het vak Aardrijkskunde zyn er tal
rijke onderwerpen, die zich leenen voor radio
logische toepassing.
„Kennis der natuur is mede een vak, waar
bij van radio-voordrachten gebruik kan wor
den gemaakt.
„Vreemde talen: dat hiervoor de radio van
groote beteekenis kan zijn, behoeft geen be
toog.
„Wanneer ik hierboven wees op het nuttig
gebruik, dat van de radio voor het onderwijs
kan worden gemaakt, dan beteékent dit geen
pleidooi voor invoering van school-radio.Want
naar mijn meening, zijn, in het algemeen, de
nadeelen grooter dan »le voordeelen
Eerst in den proeftijd kan blijken, of de
school-radio een factor van beteekenis is voor
opvoeding en onderwijs, dan wel of het een
mode-beweging is, waarop toepasselijk is:
„Ook dit zal voorbijgaan".
DE „PRINSES JULIANA'.
Na den Donderdag op de Eems gehouden
en geslaagden technischen proeftocht, is de
„Prinses Juliana het nieuwe opleidings
vaartuig van het Onderwijsfonds voor de
Scheepvaart, tijdens den officieelen proef-
tocht van Den Helder naar Amsterdam,
welke met volledig succes volbracht is,
door den heer G. de Jong namens het
Onderwijsfonds overgenomen van den heer
J. Koster Hzn„ die het schip op zijn werf
„Gideon" te Groningen heeft gebouwd.
Vele genoodigden woonden dit feit bij.
De totstandkoming van dit fraaie vaar
tuig, waarop gezamenlijk 28 jongelui
geoefend kunnen worden louter door de
geheel belangeloozc medewerking der velen,
die naast een ruimen blik een warm hart
hadden voor het ideëele doel, dat het Onder
wijsfonds beoogt, mag in dezen tijd van
malaise aan allen kant terecht een grootsche
daad worden genoemd.
De heer Koster, die het schip belange
loos bouwde, zeide dat hij daarvan nimmer
spijt had, doch integendeel veel vreugde en
voldoening gevoeld had. Hij sprak de hoop
uit, dat de „Prinses Juliana" veel zal mogen
bijdragen tot de technische vorming der
jeugdige schippers.
De directeur van het Onderwijsfonds, de
heer G. d e J o n g, sprak van de groote dank
baarheid. waarvan hij op dezen dag vervuld
was, dankbaarheid, waarin hij allen betrok,
die op eenigerlei wijze hebben bijgedragen
tot de totstandkoming van dit vaartuig. Spr.
wees er op dat nog veel en moeilijk werk
verricht zal moeten worden in het belang
dergenen, die op onze binnenwateren op
zulk een moeilijke wijze hun brood verdie
nen, cn dat vooral wanneer men bedenkt
dat het nog mogelijk is dat van 30(1 leerlin
gen, welke een schippersschool bezochten,
nog Sö analphabect waren!
Voorts hebben nog enkele andere heeren
het woord gevoerd.
Thans ligt dc „Prinses Juliana" aan de De
Ruyterkade te Amsterdam.
CURSUS VUOR DOOVEN
De propagandacommissie van de Vereenieing
tot bevordering van de belangen van Slecht-
hoorenden te Amsterdam heeft een liplees-
vacantiecursus op haar programma staan.
Deze cursus zal plaats hebben van 5 tot 15
September op „Ons Landhuis" te Lunteren.
Daar zal mej. Nelly Telenga, spraakleerares
te Hilversum, aan de deelnemers demonstree-
ren de methode „Brauckmann". Tevens zal
besproken worden de organisatie van een
liplees-congres eveneens te Lunteren.
EXAMENS
EXAMENS-NOTARIAAT
's-GRAVENHAGE, 29 Aug Geslaafd
deel II; de lieer G. J. v. d. Bogerd tc Zw;
EXAMENS-HOOFDAKTE
BREDA. Geëx. 7 mann.. geslaagd S cand,
n.l D. Bakker. Eindhoven; P. Th. Wiertz.
Ftinaard: P. J. C. G. Prince. Tilhurg: \V. J.
Gijzen. Bergen op Zoom; A. J. Kcrkhofs. Til-
cand-, n.l. de
HAARLEM. Geëx.
i Züdervcld. Tcrwinselen.
ROTTERDAM. Geëx. 8,
EXAMENS-HANDENARBEID
DEN HAAG. 29 Au? Geslaagd de dames: M.
mm M. Kok te Schie-
i. Vos. beiden ta
S. M. Adamse
J. A. Jonker te Den~H-
dam: G. Paasse en M.
Rotterdam: M. .1.
ndidatcn. Terug-
J. Schuiten.
te Amsterdam: J. C. Rosen
C. J. Schoenmaker te Har
maker to Oostznan: N. E. i
sterdam; E. N. .1. F. v. d.
en de heeren A Assel te A
te Huizen: C. v. d. Koek
Schrijver te Amsterdam en
Broek in Waterland.
EXAMENS TUINBOUWONDERWIJS.
WAGENIh'GEN, 29 Augustus. Tuinbouwkunde
L.O. Geslaagd de heeren: J M R Hermans.
Nuth; H. A. F. Jansen, Nederwetten (N.-B.):
te ZaandamJ. J.
L. A. v d Valk l«
Leger en Vloot.
RECHTSTOESTAND MILITAIREN
In het Staatsblad (no. 377 cn 378) zijn af
gekondigd do reglementen, regelende den
rechtstoestand van het militair personeel
van zee- en landmacht.
Deze reglementen, welke op 1 September
1931 in werking treden, strekken ter invoe
ring van artikel 12.j der ambtenarenwet 1929
en regelen o.m. dc aanstelling en bevorde
ring schorsing, ontslag, bezoldiging, dienst
tijden, verlof cn non-activiteit, aanspraken
m geval van ziekte, overige rechten en ver
plichtingen en het georganiseerd overleg.
EEN LANGE REIS
cr
Een foto van een poststuk, dat per luchtpost verzonden werd van Lutterade Limburg
naar Friedrichshaven, vervolgens met de „Graf Zeppelin" naar het Poolgebied, toen
overgegeven aan den ijsbrekcr „Malygin" en eindelijk weer terug naar Rotterdam*
