Jliruiar geittödft (tTcntrant
EERSTE BLAD.
Dr. V II. NOLENS t
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.25
(Beschikkingskosten f 0.15.)
Per week 0.25
Buitenland bij Weke-
Bij dagelijksche zending 7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7'/2 cent
Zondaeshlad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 3442 VRIJDAG 28 AUGUSTUS 1931
ADVERTENTIE N:
Van 1 tot 5 regels...«.1 1-17%
0.221, a
van 1—5 regels 2 30
Elke regel meer- 0 45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 1 0-10
10e Jaargartr
HE
BIJ DE LIJKBAAR VAN EEN
GROOT MAN EN VERDIENSTELIJK
VADERLANDER
Wij staan in gedachten bij het lijk
van Dr. Nolens; een Nederlander van
ongewone statuur; een geest van bui
tengewone kracht; een persoonlijkheid
met ongemeene kwaliteiten; een leider,
geheel eenig in zijn soort.
Hij heeft den leeftijd der sterken be
reikt, hoewel hij tot de zeer sterken
scheen te behoorenmaar hij heeft een
taak als van de allerkrachtigsten ver
vuld, hoewel hij de indruk maakte van
kalme gemoedelij kheid en getemperde
arbeidzaamheid.
Een figuur als van Dr. Nolens is niet
gemakkelijk te ontleden. Ze is als de
facetten van een edelsteenlicht en
glans uitstralend naar alle zijden, in
telkens wisselende straling en toch ge
voed uit één bron, toch in yarieerer.de
schakeering één lichtglans, die verrukt.
Dr. Nolens was een internationale
figuur, doch ook een nationalehij was
leider van een machtige politieke partij
en hoogwaardigheidsbekleeder in de
Kerk, die hij liefhadhij was ook
mensch en christen en dus vriend van
menschen.
Van zijn kerkelijk ambt hebben wij
natuurlijk zoo goed als niets gezien,
behalve dan het ordekleed en de purpe
ren, rijkversierde mantel, welke hij
droeg bij de opening der Staten-Gene-
raal.
Het ligt ook niet op onze weg om de
beteekenis. te schetsen van Dr. Nolens
voor de roomsch-katholieke kerk; een
terrein, waar wij hem uiteraard niet
konden kennen wegens de klove der
Kerkformatie. Een terrein bovendien,
waarop hij feitelijk het minst actief is
geweest, omdat de sociaal-politieke be
weging, zoo-nationaal als intei-nationaal
van meetaf zijn liefde had en zijn volle
toewijding vroeg.
Ook van Dr. Nolens als Christen-
mensch spreken we nauwlijks, hoewel
wij (d.w.z. de schrijver van dit artikel)
wel het voorrecht genoten hebben van
persoonlijke omgang met dezen vrien
delijken man. Een omgang, welke gedu
rende eenige weken in de intieme sfeer
van een buitenlandsch hotel van meer
vertrouwelijke aard werd en ons Dr.
Nolens van een andere zijde deed zien
dan in de afgemetenheid van het Neder-
landsche parlement.
Het is een voorrecht met groote man
nen en vrouwen in aanraking te komen
want het bewijst ons eenerzjjds, dat zij
menschen zijn van gelijke beweging als
wijdoch dat contact leert ons ander
zijds ook de dingen hooger en breeder
te zien; zoo'n uitwisseling van gedach
ten, waarbij wij meer toehoorder en
leerling zijn dan disputant, verheldert
ons inzicht vaak meer, dan een maand
yan ingespannen studie.
Echter, wanneer we hier ter plaatse
Dr. Nolens herdenken, dan gaan wij zijn
kerkelijk ambt onbesproken voorbij
dan geeft het ook geen pas hem te stel
ler. in het licht van persoonlijke herin
neringen maar dan geven we slechts
enkele trekken van zjjn internatio
nale en nationale politiek-sociale figuur.
En dan hoort daar ook bjj zijn leider
schap van de Roomsch-Katholieke
Staatspartij, hoewel dat voor ons na
tuurlijk van ondergeschikt belang is.
Ondergeschikt, doch niet onbeduidend.
Immers, al hebben we in 't roomsch-
kath. partijwezen niet de minste zeg
genschap of invloed; het is voor ons niet
zonder beteekenis, hoe deze machtige
partij geleid wordt.
Dat Dr. Nolens een internationale
figuur van de eerste rang was, behoeft
nauwlijks vermeld te worden. Vooral
sedert het optreden van de Volkenbond
en de daaraan verbonden arbeidsconfe-
renties zag men Dr. Nolens overal op
treden als leider der Nederlandsche
delegatie en nooit hebben we van een
werkgevers- of ai'beidersafgevaardigde
gehoord, dat hij die leiding niet gaarne
aanvaardde, ongeacht tot welke poli
tieke partij hij behoorde.
Integendeel, Dr. Nolens had iets, dat
allen aantrok. Zijn gezag was groot, ook
op de conferenties en wanneer hij op
een plenaire zitting in een soms wat
voor hem te groote zaal het woord
mand aan zijn objectiviteit en helder
inzicht twijfelde. Schaarde hij zich niet
aan de zijde der arbeidersafgevaardig
den, dan hielden dezen zich overtuigd,
dat hij de verlangens economisch on
mogelijk achtte en daarom afwees; nam
hij stelling tegenover de werkgevers,
dan beschuldigden dezen hem niet van
partijdigheid. En juist daardoor kon hij
niet zelden bemiddelend optreden.
Kwamen echter de rechten eoner min
derheid in 't gedrang, dan nam Dr.
Nolens het met een hartstocht, welke
bijna immer beheerscht weid, voor de
verongelijkte partij op.
Zoo herinneren we ons, dat de Duit-
sche delegatie bij zekere gelegenheid op
minder faire wijze door de Engelschen
uit een commissie was geweerd. De
Duitschers beklaagden zich en dat zü
het terecht deden, gaf iedereen toe (be
halve dan de Engelschen). En toen had
men Nolens moeten hooren bij de eerste
de beste gelegenheid. Wat zal er van
samenwerking komen, als men zoo doet
vroeg hij.
't Resultaat was, dat men spoedig een
bevredigende oplossing gevonden had.
Nu is dit maar een kleinigheiddoch
het is het bewijs van de stelling, dat
Dr. Nolens immer de zijde van het
recht koos, ook wanneer hij de indruk
maakte, dat hij meer taktisch leider dan
pleiter voor de rechtvaardigheid was.
Dichter komt de figuur van Dr.
Nolens bij ons, als we hem zien binnen
het raam der nationale politiek. Juist
daar sprak men gaarne van den grooten
taktikus. Van den man, die aan de touw
tjes trok, doch daarbij zoo weinig moge
lijk wijsjes speelde. De politicus-diplo
maat.
Wie Dr. Nolens bezig heeft gezien in
de Tweede Kamer, weet dat. Meestal
gebeurde het heel in stilte. Dan had zoo
als niemand er erg in. Alleen de
perstribune lette nauwkeurig op, of bij
de behandeling van een spannende
kwestie Dr. Nolens een zijner volgelin
gen bij zich liet komen en hem eenige
wenken gafof dat hij zelf het achter
ste bankje verliet en bij de stenografen
ging staan. En wanneer hij dan met zijn
vingers op de balustrade ging tromme
len, dan wisten de ingewijden wel hoe
laat het was.
Een enkele maal, doch dan was het
geval heel ernstig, ging Dr. Nolens zelfs
naar den minister; dan werden er
eenige weinige woorden gewisseld en
dan verraste het niet, als de minister
bij de volgende beantwoording van de
sprekers een onverwachte zwenking
maakte.
Een ander zou het misstaan, van
Nolens kon men het hebben en minister
de Geer maakte er bij zijn veertigjarig
priesterfeest deze aardigheid op, dat
ons land Nolens volens geregeerd wordt.
Er was wel iets van waar. In eigen
partij had Dr. Nolens het volle vertrou
wen van elke schakeering en daardoor
ook een ongekend overwichten dat een
partij van dertig man vaak een beslis
sende macht heeft in het parlement, dat
spreekt wel vanzelf.
Heeft hjj daarvan misbruik gemaakt?
Wij hebben het bewijs daarvoor nimmer
kunnen ontdekken. Integendeel, wat wij
er van gezien hebben is dit, dat hij op
't voetspoor van Schaepman en geheel
in diens lijn (al was het optreden van
deze twee leiders gansch verschillend;
evenwel volkomen in overeenstemming
met de eischen van het oogenhhk) voor
het roomsch-kath. volksdeel in ons land
gelijke rechten vroeg als voor ieder an
der en zulks ook met de zuivere bedoe
ling om daardoor het Christelijk karak
ter van ons volksleven te bewaren en te
versterken.
Hiermee ontmoeten we een andere
zijde van de nationale figuur van Dr.
Nolens. Zijn verhouding tot de andere
Christelijke partijen.
Aan luidruchtige exclamaties over de
coalitie en het samengaan der Christe
lijke beginselen heeft hij zich nooit
schuldig gemaakt. Integendeel, we had
den het wel eens wat forscher en mili
tanter gezegd willen hebben. Maar was
er ooit eenige twijfel mogelijk aan zijn
oprecht begeeren om Nederland een
Christelijk bewind te garand et-ren?
We mogen niet klappen uit geheime
conferenties, maar dat hij niet de man
der kille berekening was, is bi] de on
derhandelingen, welke geleid hebben tot,
althans niet verhinderd hebben de vor
ming van het kabinet-Colijn in 1925,
duidelijk aan het licht getreden.
Voor ons staat het vast, dat de
Roomsch-Kath. fractie in de samenwer
king met de andere rechtsche groepen
vaak een offer aan belangen en per
sonen heeft gebracht, en ook Dr. Nolens
heeft dat gaarne, wellicht ook persoon
lijk gedaan.
Immers, zoo vaak het pas gaf, heeft
hij verklaard, dat hij slechts bij „uiter
ste noodzaak" samenwerking met de
Meestal zei Dr. Nolens dit op zijn
eigenaardige, hartstochtlooze manier.
Dat er in hem echter wel een vuur
brandde, bleek duidelijk, toen hij de
anti-nationale actie van enkele Limbur
gers veroordeelde in heftige bewoordin
gen en van landverraders sprak; het
bleek ook enkele keeren zooals in 1918,
toen er waarlijk niets vaags in zijn hou
ding was en hij met alle kracht opkwam
voor geloof en gezag, voor recht en vrij
heid.
En zoo toonde Nolens zich immer
weer, overeenkomstig zijn aard en ka
rakter een Christenstaatsman, die zeker
partijman was, doch in de goHe zin des
woords, omdat hij in en door zyn partij
Koningin en Vaderland wilde dienen en
de eere van den grooten Koning zocht
in zijn veelomvattende arbeid op zoo
onderscheiden levensterrein.
Zijn kerk en zijn partij lijden een
groot verlies en wij treuren daarin met
de treurendenomdat het is als van
ouds: de Heere heeft hun hoofd weg
genomen. Wie zou dan niet weenen?
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. besluit is aan A. Th. van Rijen,
lid van Gedeputeerde Staten van Noord-
Brabant te Tilburg, verlof verleend tot het
aannemen van het vreemde eereteeken, rid
der der Orde van den Heiligen Gregorius
den Groote van den Heiligen StoeL
POSTERIJEN.
Bij Kon. besluit is benoemd lot referen
daris der posterijen, telegrafie en telefonie,
de referendaris 2de klasse J. G. M. J. Lange-
raap, thans directeur van het post-, tel.- en
tel.-kantoor te Nunspeet. De benoemde is
aangewezen als directeur van het post-, tele
graaf- en telefoonkantoor te Waalwijk.
vroeg, dan kwam er deining in de ver- 'linkerzijde zou aanvaarden er. dat hij
gadering en poogde men hem zoo goed bleef zoeken naar een gemeenschappe-
mogelijk te verstaan. Ilijke actie op de grondslag der Christe-
De oorzaak lag o. i. hierin, dat nie- Ilijke beginselen.
HET HELLEGAT
DE NIEUWE VAARGEUL IN GEBRUIK.
Er wordt, zoo meldt het „Dagbl. v. N. Br."
met groote voortvarendheid doorgewerkt aan
het leggen van den leidam ten Oosten van
het Oost Hellegat welke dam dient ter be
veiliging van de vaargeul langs den Bra-
bantsclien wal en den nieuwen toestand in
het Volkerak moet bestendigen. Van den 2200
nieter langen dam is al ruim 850 meter
Sedert twee weken is de nieuwe vaargeul
door de scheepvaart reeds in gebruik geno
men. Officieel is de nieuwe geul nog wel
niet als scheepvaartweg aangewezen, doch
men acht de situatie aldaar al wel zoo vei
lig dat men er gerust doorheen vaart Ge
middeld passeeren dagelijks bij hoog water
25 groote schepen de geul ongeacht nog de
motorbooten, zeilschepen enz. die zelfstandig
varen. In vergelijking m/et de vaargeul door
het Oost Hellegat is de nieuwe vaarroute
ruim een half uur korter. De tramboot van
het veer NumansdorpZijpe maakte al di
rect nadat met de werkzaamheden aan den
dam een aanvang gemaakt was van de nieu
we vaargeul gebruik.
Zooals men weet, is men medio Mei met
de werkzaamheden aangevangen. Per dag
worden circa 10.000 kubieke meter zand ge
stort en worden regelmatig zinkstukken
aangebracht.
Tct heden heeft men ongeveer 250.000 ku
bieke meter zand opgespoten, welk zand
van een zandplaat nabij de splitsing van
oude en nieuwe vaargeul wordt afgehaald.
Men hoopt met het omvangrijke werk, waar
aan ongeveer 200 arbeiders werkzaam zijn,
in October kant en klaar te zijn.
HARDERWIJK 700 JAAR
Donderdagmorgen half tien uur had te
Harderwijk in verband met de viering van
het 700-jarig bestaan der Stad een plechtig
heid plaats.
Bij monde van den Kolonel-Garnizoens-
Commandant werd in de historische Raad
zaal aan de Gemeente aangeboden, namens
het geheele garnizoen de beide regimen
ten Infanterie, cl'o Militaire Geneeskundige
dienst, de politietroepen en de brigade der
Marechaussée een fraai tegeltableau,
ontworpen door den heer D. C. Tiemens,
Gemeente-architect, voorstellende een afbeel
ding van de Vischpoort, met zijstukken de
Nederlandsche Weermacht weergevende.
Door den Burgemeester werd het geschenk
uamens de Gemeente in dank aanvaard.
Het tableau is op het bordes van de trap-
pengang in den muur gemetseld, terwijl aan
drie zijden die muur met fraaie tegels werd
ingelegd. Aan de linkerzijde werd een stee-
nen bank gemetseld, eveneens van gekleur
de tegels. Het geheel wordt electrisch ver
licht, door mooie in glas en lood aange
brachte lampen.
Denzelfdcn morgen had in de Raadzaal
nog een plechtigheid plaats en wel de officl-
eele opening van de Oudheidkundige Ten
toonstelling' van de Noord-Vel uwe. De opu
ning geschiedde door den Burgemeester, na
dat de voorzitter der Tentoonstellingscom
missie Mr. W. P. A. S m i t van Arnhem t«t
de aanwezigen een welkomstwoord had ge
sproken.
Tegenwoordig waren vele genoodigden.
De tentoonstelling is eiken werkdag ge
opend van 10 tot 1 uur en van 2 tot 5 uur en
sluit op Zaterdag 12 September a.s., op wel
ken dag ook eindigen de feesten van de her
denking van het 700 jarig bestaan der stad.
DE INDIE POSTVLUCHTEN
GEORGANISEERD OVERLEG
DIRECTE BELASTINGEN ENZ.
Bij beschikking van den minister van Fi
nanciën is. onder opheffing van de bijzon
dere commissie voor georganiseerd overleg
in zaken, rakende de ambtenaren bij de ad
ministratie der directe belastingen, invoer
rechten en accijnzen en de registratie en do
meinen van de hypotheken en het kadaster
(aan wier leden eervol ontslag is verleend)
ingesteld een bijzondere commissie voor ge
organiseerd overleg voor de ambtenaren der
dir. bel., inv. en acc. en der reg. en domei
nen, van de hypotheken en het kadaster.
Benoemd zijn tot voorzitter J. J. C. Gay
mans. directeur der dir. bel., inv. en acc. te
Maastricht, tot onder-voorzitter E. Kleijn.
directeur reg. en dom. te Arnhem; tot leden
J. R. Tijssens, directeur dir. bel., inv. en acc
te Groningen en C. E. de Jonge, directeur
der reg. en dom. te Middelburg, tot secreta
ris J. H. Idenzaal, hoofdcommies bij het de
partement van Financiën en tot adj. secre
taris mej. M. Tjepkema, Rijksklcrk der dir.
bel., inv. en acc. bij het dep. van Financiën
te 's-Graver.hage. Plaatsverv. leden zijn P.
C. Ligtenberg, te Breda, P. K. Sjollema te
Leeuwarden en A. N. Hamelberg te Arnhem.
HET CONFLICT MET EMMEN
AANNEMING DER REGEERINGSEISCHEN
De Gemeenteraad van Emmen heeft op
nieuw behandeld de eisch van de regeering
tot plaatsing der gemeente in de derde
klasse voor de heffing der .gemeentefondsbe
lasting. Zooals men weet is deze eisch eer
der tot tweemaal toe afgewezen en heeft
minister Ruys de Beerenbrouck tenslotte ge
dreigd met inhouding der regeeringssubsidie
aan de gesaneerde gemeente. Dit dreigement
is thans aanleiding geworden, na overleg in
de verschillende raadsfracties, tot aanne
ming onder sterk protest van de regeerings-
eischen.
Met 20 tegen 6 stemmen werd een voorstel
van B. en W. tot rangschikking in de derde
klasse aangenomen.
Alle rechtsche raadsleden, behalve de r.-k.
Abeln, alsmede alle sociaal-democraten, be
halve de heer Kalter, stemden voor het voor-
AMSTERDAM
De soc. dem. Vrijz. Dem. en R.K. zijn het
na lange onderhandelingen eens geworden
over het navolgende program.
irde is voor een goede
vervulling van de sociale taak der gemeente.
Verbinden zich hierbij OP het volgende pro
gram voor de eerstvolgende zittingsperiode.
1. Algemeen beleid. Krachtige
verdediging van de autonomie^on^^den demo
cratische^ RegeHng der heffing
van de belastingen met zooveel mogelijk In
achtneming der continuïteit en naar het be
ginsel van draagkracht, zooals deze door in
komen en gezinsla8ten der belastingplichtigen
wordt bepaald.
3. Volkshuisvesting. Kracht ige
voortzetting der afbraak van krotten en ver
vanging door een voldoend aantal woningen
Verhuring van deze woningen aan gezinnen,
wier inkomsten onvoldoende zijn om een dek
kende huur te betalen, tegen een gemiddelden
huur van ongeveer f 4 per week; zulks met
aanvrage van Rijksvoorschotten en -bijdragen
volgens de Woningwet.
Voortgezette bevordering van woningbouw
door veroenigingen, op den voet van de Woning
wet of. indien, noodig, met garantie van de
gemeente; zulks mede tei voorziening in de
woningbehoefte van groote gezinnen.
Bevordering van doelmatige woninginrichting
Medewerking aan de stichting van goed-
koope tehuizen voor alleenwonenden.
Berekening van den erfpachtscanon op basis
van de kosten, die uit een oogpunt van volks
huisvesting ten laste van elk der woningcate-
gorieën behooren te komen.
4. Stadsontwikkeling. Stelselmatige
stadsontwikkeling en zorg voor het stads-
Krachtige uitvoering
boschplan.
Betere verbinding der buitenwijk!
tad. onder meer door bevordering van net om
toog brengen van de spoorbanen.
Geleidelijke uitvoering van het verkeersplan
■oor de binnenstad.
Bevordering van het havenverkeer, o.a. door
litbreiding van de ligplaatsen der binnen-
cheepvaart en, zoo noodig, door uitbreiding
lodig, door zelfstandig iugrijpen
n het vraagstuk der
.nisatio van den straathandel.
6. Wasch-, Bad- en Zweminrichtin
gen. Uitbreiding van het aantal wasch
huizen, badhuizen en zweminrichtingen.
7. Zorg voor ouden van dagen. -
Uitvoering van het raadsbesluit tot stlchtln?
van een gebouwencomplex ter vervanging vai
Uitbreiding van het aantal speciale woningei
9. We
Verdere
Voortzetting de
ineesku!
door het uitvoeren van s
belang van de bevolking dienen.
Productieve werkverschaffing, bij voorkeu:
in de omgeving van Amsterdam, oncler arbeids
voorwaarden in overleg met de vakbeweging
vast te stellen.
10. O p e n b
ding van gene
Uitbreiding
ging. kraamve
Bevordering van uitbreiding van kinderbe
waarplaatsen.
11. Onderwijs. Voortzetting der zors
voor en bevordering van
a het openluchtonderwijs:
b. het dag- en avondnijverheids-, huishoud-
c. het buitengewoon onderwijs, daarondei
Verdere steun aan vrije jeugdvorming et
Bruikleen van boeken en leermiddelen vooi
die leerlingen van het bijzonder middelbaar ei
voorbereidend hooger onderwijs, wier ouders o:
en W. in verband met het welvaartspeil var'
het gezin in aanmerking komen.
12. Sport en spel. Vermeerdering va:
het aantal permanente sportterreinen en speel-
ioegankelijk maken
de vol*
olksgebouw.
strekkende voorstellen
Medezeggenschap,
schap. mtbreldln
d'.'Y voor h t^ gemeente
der Commissie voor d
Wij berichtten reeds, dat zoowel de Anti
revolutionairen als de Chr. Hist, fractie des
gevraagd niet bereid bleken, mee dit pro
gram te teekenen.
Nu het gepubliceerd is zal dat niemand
verwonderen. Niet dat er in 't program zoo
veel punten staan, die om principieele reden
moeten worden afgewezen, al hangt van de
uitvoering zeker nog veel af.
Maar wel omdat in dit program al te zeer
wordt gemist, besef van de ernstige crisis
die ook op het gemeentebudget van zoo groo
ten invloed' is.
Omdat de indruk wordt gewekt, dat dit
program in vier jaren is te realiseeren. Am
sterdam heeft een vooruitstrevenden Raad
een raad, die klopt op de burgerij. Wat er
gebeuren kan zal gebeuren ook zonder pro
gram.
Wat noodzakelijk is, wordt als regel met
nagenoeg algemeene stemmen aangenomen.
Dat zal ook in de e. k. periode wel zoo zijn.
Maar meer dan ooit is thans geboden, te
regen, wat n o od z a k e 1 ij k is, wat
v ach ten kan, en wat besnoeid dient
e worden. En zelfs de considerans van dit
bestuursprogram, geeft in dit opzicht geen
zeker geluid.
Nader meldt men ons:
De ledenvergadering van de Federatie
Amsterdam van de S.D.A.P. heeft met
slechts een gering aantal stemmen tegen de
rereenkomst van cfe S.D.A.P. Raadsfrac
tie met de R.K. en V.D. fracties in den ge
meenteraad goedgekeurd.
HET NIEUWE COLLEGE VAN B. en W.
Zooals wij reeds veronderstelden, hebben
soc. dem. en vrijz. dem. zich na de wei
gering der Antirevolutionaire fractie gewend
tot de chr. historischen. Naar onze inlich
tingen luidden hadden de R.K. hiertegen
geen bezwaar, vermoedelijk omdat zij wel
begrepen, dat de chr. historischen al even
als de Antirevolutionairen, het gestipu
leerde program zouden aanvaarden.
Aan de conferentie met de chr. hist, is dan
ook niet door een vertegenwoordiger van
de r. k. fractie deelgenomen.
Naar het ons voorkomt moest de samen-
spreking zonder resultaat blijven. Aan de
samenstelling van het program had de chr.
hist, fractie geen deel gennomen.
Men kan toch moeilijk verwachten, dat
deze nu, het program zonder belangrijke
wijzigingen en zonder breede bespreking
zouden aanvaarden.
De bezwaren der chr. hist, liepen ten deele
parallel met die der antirevolutionairen.
Het program bevat ongetwijfeld veel goede
wenschen, maar de economische crisis dringt
tot groote soberheid en maakt het vrijwel
onmogelijk voor een ernstige groep zich te
binden voor een termijn van vier jaren. De
jongste begrooting stemt waarlijk niet tot
optimisme.
Het lijkt ons buitengesloten, dat men nog
;n poging waagt bij den Vrijheidsbond. De
strijd is van die zijde bij de jongste verkie
zingen te zeer anti-socialisïisch geweest dan
dat het denkbaar is, nu op een samengaan
te rekenen.
Men kan nu komen met een voorstel om
het college te doen bestaan uit 5 wethouders
iets wat praetisch niet zonder bezwaar is,
r bovendien politiek zoowel de positie
den Burgemeester moeilijk maakt als
die der soc. dem. in het college nog weer
versterkt, of de keuze van een zesden wet
houder in zekeren zin vrij laten. Verrassin
gen zijn dus op den 2en September volstrekt
niet buitengesloten.
Voornaamste Nieuws.
ARNHEM
DE WETHOUDERSVERKIEZING
De drie rechtsche Raadsfracties hebben
overeenstemming gekregen betreffende het
gezamenlijk opgesteld werkprogram en de
wethoudersverkiezing. Twee roomschen en
een anti-rev. zal men als wethouder stem
men. De roomschen hebben als een hunner
candidaten oud-wethouder v. d. Sand.
DE WETHOUDERSVERKIEZING
De verschillende Raadsfracties hebben be
sloten de aftredende wethouders te her-
EEN AFGRIJSELIJKE MOORD
ONTDEKT?
Door een agent van politie te Maastricht
werd Donderdag, aldus weet de Maasb. mee
te deelen, in den kelder van den vemismo-
len van de steenfabriek, de z.g. „Kammer-
molen", zijn vriend J. J. Gielkens met een
totaal verbrijzeld hoofd in de kamraderen
der machine gevonden.
De vrouw van den doodc, die ongerust
was over het lang wegblijven van haar man,
die dien morgen geen werk meer in den
molen had. vroeg den agent eens naar haai
man om te zien. In den kelder van den
molen is deze toen tot de vreeselijke ont
dekking gekomen.
Het lijk is overgebracht naar het zieken
huis Calvariënberg, waar op last der poli
tie sectie is verricht. Er is op de plaats van
het ongeval een uitgebreid fotomateriaal
verzameld. Waarschijnlijk is hier een onge
val buitengesloten en een misdaad in het
spel. Bloedsporen wijzen erop, dat het
slachtoffer gedood is en toen met het hoofd
tusschen de raderen der machine is gewor-
DOODELIJK AUTO-ONGELUK.
De erg doove landlouwer W. Krerner.
nende tusschen Borger en Buinen (Dr.),
kwam van Borger per fiets om naar zijn
woning terug te keeren. Dicht bij huis zijn
de kwam 'n auto achter hem aan en raak
te hem, met het gevolg, dat hij werd over
reden en gedood. Hij laat een weduwe eu
vijf kinderen achter.
De overeenstemming tusschen de soc.-
dem., vrijz.-dem. en R.K. raadsfracties te
Amsterdam.
overleden Mgr. Dr.
Afgrijselijke moord te Maastricht ontdekt.
(blz. 2)
De gruwelijke roofmoord bij Zuidbroek,
De oorlogsverklaring van de Engelsche
arbeidersbesturen aan het crisiskabinet van
Mac Donald.
Amerika en Frankrijk verleenen samet*
een millioenencrediet aan Engeland ter be
scherming van de stabiliteit van het pond
sterling.
De Russisch-Fransche onderhandelingen
over een non-agressiepact en de houding
van Polen.
De Pruisische Landdag zal, op verlangen
van een vijfde deel der leden, bijeen moe
ten komen.
De DO-X is te New York aangekomen.
Het nieuwe Ilongaarsche ministerie voor
het parlement Karolyi legt de regeerings-
verklaring af die krasse bezuinigingen en
nieuwe belastingen aankondigt.
(blz. 5)
Het vliegveld in Twente.
(blz. 9).
De ontdekking der inductie-stroomen.
In den storm, door Wjerny.
GROOTE BOUWHOEVE IN VLAMMEN
Heel de oogst vernietigd.
Te Brielsch Nieuwland brak in de boer
derij van C. Scheygrond Wz. aan den Mos-
terddijk, door onbekende oorzaak brand uit.
De motorbrandspuit uit den Briel was spoe
dig ter plaatse en gaf met acht stralen wa
ter. Een groote bouwhoeve, waarin een hoe
veelheid koren, erwten en boonen was op
geslagen, is tot den grond toe uitgebrand.
Het woonhuis kreeg zeer groote waterscha
de. De schade wordt geschat op 25.000 en
door verzekering gedekt.
FABRIEKSBRAND TE TILBURG
Te Tilburg is brand uitgebroken in de
electrische garenspinnerij „Tilburgia" aan
de Houtstraat. De brandweer was niet zoo
spoedig als gewoonlijk op het terrein van
den brand aanwezig, aangezien zij door een
opengebroken straat hij de fabriek een om
weg moest maken.
De brand bleek te woeden in het midden
gedeelte op de tweede verdieping van het
fabrieksgebouw. Een groote hoeveelheid af
gewerkte goederen, materiaal en vele ma
chines gingen verloren. De schade, die zeer
aanzienlijk is, wordt door verzekering ge
dekt.
Uit het Sociale Leven.
Men schrijft ons;
De Christeltjke Ondernemers Vakcentrale richt
zich met een ernstig woord tot alle Frotcs-
tantsch-Christelijke ondernemers in 1 .na.
Dat het Prot. Christelijk volksdeel in Neder
land in de meeste bedi-yvcn nog haar ondci-
nemers-organisatie mist is een gevolg van het
meeningsverschll. dat hierover in Cliriatclüko
kringen bestaat.
De vraag wordt opgeworpen of het bestaan
van een eigen organisatie van Christelijke on
dernemers in verschillende bedrijven cn bran
ches n <odzakeJUk is.
Er is In Prot. Christelijke kringen ccn groep.
hedendaagse!^ maatschappij do ecnlg mogi-luk-
spreekbuis voor de massa Is. maar die tegelijk
betwist, dat de Christ olijke organisatie de
etnlg^mogelUke spreekbui* is voor do Chrl s-
~.n Prot. Christelijke kringen Is er een groep
die de organisatie meent to
door gelijksoortig eigenbelang bil te
eisch van een levensbeschouwing,
heilige ordinantiën de in oorsprong
structuur van het leven erkent.
Er is een groep, die gaarne erï
Christus den gehcelen menseh vc
eischt, doch die zich den vollen c
dezen eisch in het maaischappcUlk
consequent heeft doorgedacht.
Naar mate ulle lagen en groepen
schappij zich gnan orgnnlsecren c
Itfkheden zich vermenigvuldigd
kanis van het l'rot.
v-nrisienaoin «i meer brandend.
Tenelude op dit punt de niet te ontberen hel
derheid te verkrijgen, roept «Ie Chrl.-tcltiKe
Ondernemers Vakcentrale alle Christelijke on
dernemers in Nederland bUc-m tot een C,i|i-
teiUtrechCtngrea °P I)ond*r<la8 15 October a.s.
Dit congres, gewijd aan de Christelijke On-
oernemers Vakorganisatie wordt gehouden op
Donderdag 15 October a.s. In liet G. bouw v«n
Kunsten en Weter.*chnpptn te Utrecht, aanvang
Na een openingswoord vao den voorzitter
refereert rrof Mr. P. S. Gerbrnndj, lRog-
Veraar nan de Vrpc Universiteit i< Amsterdam.
v!"'n'Sd™C da8S "Ur d" hlCr H' Anu"l!nk- >"1
de Aleem. Chr. Soc Bonden <n het Chr Nat 10-
naal Vakverbond In Nederland.
Daarna Is er gelegenheid om met beid*
referenten van gedachten te wisselen.
geldige reden
rrpKe DjeonKom»'
hebben zitting
-enlging W. G. Schecres en 1. Att.-n-den
pond van Chr. Bakkerspatroon. J Rakker ti
van Chr. Bouwvakp*-.
Kolsteln;
Vakcentrale en G. J vYld w'hk^den Ned
Drogisten bond: G Bood- en A. de ja,
|Piot. Chr. Bond van Meikslhter* H. Bot
i ter en N". j. Klaasen Bos; den Ned R
'"*»r. SchildiTspatroonii homp oorn
•deVakcenti - -
ivan Sehocm J
J. Hardenboi en P. M. Rousscj