ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1931
Gemengd Nieuws.
GEWELDIGE BRAND TE STRIJP
Door 'bro?iing van den nieuwen koren- en
ooioogs-t ontstond 's nachts omstreeks 2
_ur brand in de schuur van den landbou
wer van Tuyn op het Ven te Strijp (N.3r.)
De boerderij brandde geheel uit.
De brandweer kon niet verhinderen dat
drie nabij de boerderij gelegen woningen,
bewoond door de gezinnen A. Kolstcrs, L.
Braat en Th. van den Oetelaar, welke ten
gevolge van overslaande vonken eveneens
vlam vatten, geheel in de vlammen op
gingen. De bewoners konden zich redder.
Van de inboedels zoowel van de boerderij
de drie woningen, kon nieits gered wor
den. Twee geiten en een trekhond kwa
men in het vuur om. De oogst verbrandde
el. In de boerderij van den landbou-
van Tuyn, die tevens kassier is van de
Cocvp. Boerenleenbank voor Strijp, bevond
zich een brandkast, ivelke onbeschadigd
uit het puin werd gehaaid. Zoowel de boer
derij als de drie woningen waren slechts
laag verzekerd Te omstreeks zes uur
's morgens kon de brandweer inrukken en
bleef slechts een wacht achter om de puin-
lioopen nat te houden.
NOG GEVOLGEN VAN HET ONWEER.
Te Nieuw he eten bij Raalte (Ov.) is
de boerderij van H. J. ten Dam door de
bliksem getroffen en afgebrand. Het woon
huis bleef gehouden. Elf varkens en 60 kip
pen kwamen om.
Te E e f d e, bij Zutfen, sloeg de bliksem
in een boom, juist 'toen de metselaar J. E.
per fiets passeerde. Hij werd op den grond
geslingerd en kreeg brandwonden aan den
HET MOTORONGEVAL TE LIMMEN.
De motorrijder overleden.
De motorrijder die dezer dagen te Limmen
bij Alkmaar met een vrachtauto in botsing
kwam, is aan de gevolgen overleden. De toe
stand van het meisje dat op de duo eat, is
zorgwekkend.
ERNSTIGE MALVERSATIES BIJ EEN
STROOCARTONFABRIEK
Naar wij vernemen, eijn er bij het beheer
van de StroocaHonfabriek „De Dollart" te
Groningen ernstige malversaties ontdekt.
Er wordt een bedrag van twee ton genoemd.
De directeur der fabriek, de heer W. B., is
op 30 Juni 1.1. plotseling overleden.
NOODWEER BOVEN NOORD-OOST
FRIESLAND
Boven het Friesche dorp Engwierum ont
lastte zich een hevig onweder, zooals in de
laatste jaren niet geweest is, gepaard gaan
de met een windhoos. Te ruim &1/,uur
sloeg de bliksem in bij den landbouwer P.
Postma. Het duurde slechts, korten tijd of
'lammen sloegen reeds door het dak. De
plaatselijke brandspuit, welke direct aan
wezig was, mocht er in slagen de groot e
boerderij te behouden en den brand te be
perken tot een klein gedeelte van liet dak.
Op vele plaatsen iwerd het. clectrisch net
getroffen e-n werden aansluitingen stukge
slagen. Door den sterken wind waaiden
groote takken en kruinen van de hoornen
en moesten ook de dakpannen het ontgelden.
Bij den landbouwer F. Feitsma o. d. Eng-
wierdum werden de ruiten ingedrukt.
Bij den landbouwer Kooi o. d. Kollum-
merpomp werden twee paarden door het
hemelvuur getof fen en gedood.
Bij den landbouwer De Boer onder Ezu-
mazijl sloeg de bliksem in een hok zwijnen,
waarvan twee werden gedood.
VERDRONKEN.
Donderdagavond is een zoon van dc-n heer
D., te Wijk bij Duurstede, in de rivier de
Lek hij het zwemmen verdronken.
IEMAND UIT 1827.
Gister vierde de oudste inwoonster van
Maastricht, mevr. de wed. NJagné, haar
104den verjaardag.
SCHIETENDE KIPPENDIEF
Tijdens het hevige onweer in den nacht
van Woensdag op Donderdag verschafte een
kippendief zich toegang tot het kippenhok
van den landbouwer Van Egdom, aan de
Klomp nabij Veenendaal. Toen de man een
aantal kippen had gevangen en deze in een
zak had gedaan, bespeurde Van E. zijn on-
genoode gast in het hok.
Gewapend met een lantaarn begaf de eige
naar zich naar zijn kippenhok en ontwaarde
daar den dief met een gestolen zak met kip-
en vijf ledige eakken. Zonder aarzelen
trok de dief een revolver en loste een schot
op den landbouwer, waarbij deze in het
onderlichaam werd getroffen en onmiddellijk
neerstortte. De dader ontvluchtte met achter
lating van kippen en zakken.
De huisgenooten van E., die het 6dhot hoor
den begaven zich onmiddellijk naar de plaats
van het misdrijf. Van E. werd overgebracht
naar de woning van Dr. van de Waard die
geneeskundige hulp verleende.
De politie, die spoedig ter plaatse was be
gon onmiddellijk met het onderzoek, thans
nog zonder resultaat.
De toestand van v. E. is vrij gunstig. Er
lis geen, levensgevaar.
BRANDEN.
Te Helmond is brand ontstaan in de hee-
Venmodezaak van Meeuws in de Kerkstraat.
De bewoners waren in verband met de ker
mis afwezig. Het gelijkvloerscbe gedeelte
van den winkel brandde geheel uit. De be
lendende drogisterij en 'twee woonhuizen,
waaraan het vuur ziek begon mee te dee-
len, liepen voornamelijk groote waterschade
op. De brandweer was spoedig ter plaatse.
De schade, welke door verzekering wordt
gedekt, wordt geraamd op enkele duizenden
guldens. De oorzaak is onbekend.
Uit Oost-lndie
LEGAAT. -
BANDOENG, 6 Aug. (Aneta). De gemeen
teraad heeft met 16 tegen 7 stemmen aange
nomen het voorstel van B. en W. om het
legaat van wijlen den heer K. A. R. Bos
scha, groot f 50.000, te bestemmen .voor het
doofstommeninstituut.
VIER TOKO'S DOOR ERAND VERWOOEST
SOEKABOEMI, 6 Aug. (Aneta) Een
brand verwoestte te Tjibadak vier Chinee-
sche toko's. Hiervan was er slechts één ver
zekerd en wel vooj- f 5000. De brand werd
spoedig gebluscht. Hoe groot de schade is,
is nog niet bekend. Een Chineesche toko
houder werd aangehouden voor een nader
onderzoek.
DE GESCHORSTE HOOFDAGENT
KlATEN, 7 Aug. (Aneta). De hoofdagent
te Sickoi-Mii, I.. J. Boo. <Ho wns geschorst
in v nd met c trrrvm verdenking om-
i.c-it kn -vckuij ca n Lkandeling van ge-
AMERIKAANSCHE BENZINE NAAR
INDIE.
BATAVIA, 7 Aug. (Aneta). Onder de Chi
neesche groothandelaren is een streven
merkbaar om in Indië Amerikaansche ben
zine in te voeren. In de maand Juli j.l. wer
den 38.000 liter ingevoerd in blikken. Het is
nog niet te zeggen of aan deze import bui
ten de Bataafsche Petroleum Mij. en de
Standard Oil Cy. of New-Yorlc om, veel
wordt verdiend, maar de verschijnselen op
zichzelf zijn teekenend.
„NEDERLAND3CH-INDIE."
De Mei-aflevering van bovengenoemd blad,
liet in Indië verschijnend orgaan der Vader-
landsche Club in Nederlandsch-Indië, bevat
m. liet ontwerp voor de economische pa
ragraaf van het werkprogramma van deze
vereeniging, waarhij o. a. van dit beginsel
is uitgegaan, dat de overheid geen brood en
spelen heeft te verschaffen aan haar onder
danen, maar deze moet stimuleeren om zich
zelf brood en spelen te verwerven. Verder
worden op reëele wijze voor den Nederlan
der in Indië allerlei onderwerpen behandeld,
die met betrekking tot Indië dikwijls van
groot belang zijn.
Ingezonden Stukken.
[(Bulten verantwoordelijkheid der Redactie)
WEET DE SCHIJVER OVER
„OPVOEDING TOT DE GEZINSTAAK"
WAT HIJ SCHRIJFT?
Geachte Redactie!
Met klimmende belangstelling en aandacht
las ik 't stuk In ons blad van Woensdag 1.1.
ja met aandacht, want ik dacht een heel stuk
levenswijsheid op te doen. althans zeker had
ik van J. C. Wlrtz verwacht, dat hü ons van
goede voorlichting zou dienen; maar voor
ml) niets dan teleurstelling.
Na er eerst op te hebben gewezen, dat het
niet aan lectuur ontbreekt om voorlichting
tc geven tot het instandhouden van een gezin
en van de gezinstaak in 't algemeen. stelt
bewa:
stand te hou-
het. Een heele reeks ar-
methode door velen ge
il me isie op te voeden.
het S,ezin'
<lal e.
gevolgen
dat het
ELF'
grootste helft. U leel'iJk aankijken, door ze
voor de voeten te werpen, „U kunt nog niet
dweilen, poetsen e.d." en 'k zou beleefd wil
len vragen, hoe komen ze aan die wijsheid,
misschien zou een goede huismoeder hier wel
antwoord op weten) en noemt dan als voor
beeld van het „verschrikkelijke" een
werkloos fabrieksmeisje.
Gesteld nu. dat een zoodanig meisje, wel op
de hoogste klasse der lagere school de eerste
beginselen der huishoudelijke zaken onderwezen
eentje gaat na afloop der school
zeg tot haar 18e jaar, zou dan
een zoodanig meisje bü intredende werkloos
heid, zich met vrucht kunnen beroepen op 't
7e leerjaar, dat zoo (prachtig!) koken, dweilen
e.d. bijbracht? Immers neen!
Doch ook kan ik moeilijk gelooven, dat alle
fabrieksmeisjes in bovengenoemd geval de
handen verkeerd staan, wat het huishoudelijk
werk betreft. Want wat toch is het geval.
ZUn niet veel fabrieksmeisjes „oudsten" van
groote gezinnen, die ook na afloop hunner
dagtaak, moeder de behulpzamo hand moeten
om door het werk heen te komen of
in uurtje op de kleineren to passen, zoo
oeder In dien tijd voor iets anders zou
kunnen zorgen?
Ten 2e springt de schrijver van het 7e leer
jaar zonder koken etc., In eens 'over tot den
tüd. waarvan aldus J. C. W. het aankomend
meisje zegt: „Komen die tijden, komen die
zorgen!" Nu Is de schrijver hier wel erg pes-
listisch door aan te nemen dat dit gezegde
onze christelijke geainnen beluisterd kan
worden. Hoewel ik zeg het, ook hier uitzon-
Ingen bestaan en ook alleen de naam
r i s t e 1 k biedt hiervoor geen waarborg.
Maar, en dit wordt in onze Chr. gezinnen ge
lukkig slechts weinig gehoord en wordt het al
geuit, 't is toch slecht aan te nemen, geachte
schrijver, dat de verstandige christenhuisvrouw
hierin haar dertien ft veertienjarige zal steu
nen. Of gelooft U ook al. dat er geen moeder
onder ons gevonden wordt, die in dezen haar
plicht 'verstaat? Dan kent U onze doorsnee
Chr. gezinnen al heel slecht. En gesteld, dat
wfl het aanvaarden, als door U bedoeld, dan
moeten wjj ook de conclusie trekken en zeg
gen. dat zonder schoolleiding der jeugdige
meisjes geen huismoedertjes ..gevorn-.d" of
„gemaakt" kunnen worden, daartoe mist dan
dc betrokken moeder de kracht. Is zooiets niet
belachelijk?
Ten 3e. Of bedoelt J. C. W. in zün schrijven
_at do scholen hier te lande geen „moeder
tjes" kweeken, omdat de daartoe strekkende
opleiding anders is dan in sommige bulten.
landsche steden? Dok daitAs J. C. W. al zeer
onvolmaakt in zijn geschrijf, om reden velen
eens zullen zijn. dat de tegen-
die
zullen zijn.
woordlge huishoudscholen, of
alleen 't winterhalfjaar gehoi
meisjes, die do lagere school
ooi hebben verlaten
op waardige wijze weten te ontvangen en
waar ze degelijk en praktisch worden toege
rust tot de taak, die hun wacht.
Ten 4e hadden ook in verband hiermede de
M.V.'s gevoeglijk weggelaten kunnen worden,
vooral op de manier, waarop ze in meerge
noemd schrijven aan de kaaje gesteld worden
Is er soms geen gelegenheid buiten de M.V.
om te komen tot het doel (blijkbaar) door den
schrijver beoogd en wordt er niet door onze
christelijke meisjes naast de M.V. ruimschoots
gebruik van gemaakt? Voorts, geachte schrij
ver. .wat is feitelijk het doel eener
wat beoogt men er mee
-T.V. te doen worden?
Ddig hier verder op in te
ië, de M.V. beoogt in geen
twoorden
Chr. M.V."
iemand lid eenei
J,°c!' wf"zich"dat"voorstelt, al neemt het
veg. dat op zeer veel M.V.'s den sohruver
en spijt, de gezinstaak der toekomstige vrouw
n het brandpunt der belangstelling staat.
Svenmln heeft de schrijver het
•echt te zeggen dat op een M.V. niet over
roken, bakken, e.d. gesproken wordt (hierbU
ran ik mU moeilijk goed houden) om de voor
Ic schrijver eenvoudige reden, dat dunr do
llennthodei» voor zijn. Uit dit beweren blijkt wol
iuldelljk do groote miskenning (of onkunde?)
)ver het doel en het werk eener Chr. M.V. en
;even8 beleedigt U daarmee een groot d<
jnzer christelijke
leisjes.
de plank mis
schrijven glad
t ai?n£
althans naar uw oordeel
u dan een M.V. voor 't grootste
deel bestaan uit meisjes van de gegoede of
wel meer deftige stand, die uit dat oogpunt
bezien, geen hand naar do huishouding uit
steken. Maar zoo staan de zaken ook al niet,
want het is Juist hard werken voor een M.V.'s
bestuur, om Juist drie leden te winnen,
door U met name genoemd. Dat is dus heel
iets anders. De laatste zinsnede des schrijvers
zouden wjj van harte (kunnen) onderschrijven,
mits de schrijver nu ook eens aangegeven had
(kritiek kan een ieder oefenen) hoe het dan
wel moet, of zijn er soms huismoeders onder
onze lezeressen, die hier een afdoend antwoord
op weten. 11c meen van wel.
J. KLOK,
Mi
ril lot .(liï
ECONOMIE EN FINANCIEN
COMM. VENNOOTSCHAP
WM H. MULLER C°.
VERGADERING VAN PREF.
AANDEELHOUDERS
Gisteren werd ii
gehouden van houders van 6 cu
deelendo preferente aandeelen in de
dltvire vennootschap Wm. H. MUller en Co.,
onder voorzitterschap van den lieer Walrave
Boissevain. die meedeelde, dat 58 aandeelhou
ders aanwezig of vertegenwoordigd waren, met
4680 aandeelen, uitbrengende evenveel stem
men. Voorts deelde spr. mee. dat daar de uit-
kcerlng van 6 niet kan geschieden, art. 20
der statuten in werking treedt, volgens hetwelk
een vergadering moet worden bijeengeroepen,
welke den raad van advies herbenoemt of ver
vangt.
Inmiddels heeft de heer Th. v. Huut het
voorstel gedaan, dat door de vergadering een
commissie zal worden benoemd van drie leden,
waarin geen personeel van de firma MUller en
Co. en geen lid van den
ting mag hebben.
firma MUller en C„. -
zelfstandige taxatie binnen één maand rapport
uit te brengen aan den raad van advies, welke
volgens aanbeveling over dit rapport zal han
delen.
Aan de orde was daarna de benoeming van
een raad van advies. De heer HUUT merkt op,
dat de 1309 preferente aandeelen, welke door
den heer Kröller gekocht zijn. hier zeker geen
rol zullen spelen.
De VOORZITTER meende, dat alle preferente
aandeelen dezelfde rechten hebben.
De heer v. HUUT betoogde, dat het mee-
ivan^der.e aandeelen^ de^belang^n ^van
advies zit-
opdracht het actief der
taxeeren en over di
den h.
(Slier zal kunnen doen
is een kwestie van elementair
fjD°eheer KRÖLLER zeide. dat deze aan
deelen. hoewel het recht daartoe vaststaat,
natuurlijk niet mee zullen stemmen.
Op een vraag van mr. BEKKER antwoordde
de VOORZITTER, dat de r.leuwe raad van ad
vies bijeen blijft tot dc aandeelhouders het
volle pond hebben ontvangen.
HET GODSLASTERINGWETJE
Met verbazing nam ik kennis van hetgeen
een Emer. Pred. in uw blad van 26 Juli
schreef in betrekking tot bovenstaande wet.
Hij las, zoo zegt hij, toevallig Richt. 6, waar
vers 31 hem bijzonder trof, nadat by in uw
blad iets gelezen had over genoemde wet.
Van een Emer. Pred. had ik zeer zeker een
betere exegese verwacht dan datgene, wat hij
geeft.
Wat toch is m.i. 't geval met den hierboven
an gehaalden tekst?
Niets meer en niets minder dan een open
lijke bespotting van een afgod, gelijk men
daarvan nog een treffender voorbeeld vindt in
1 Koningen 18 27.
Neen, de wet waarom het hier gaat is niet
gericht tegen afgoderij, maar tegen lastering
van den levenden, Heiligen God, die on
Zijn Woord vermaant, Zijnen Naam niet yde-
lyk te gebruiken (Ex. 20 7).
Men zou, met gebruikmaking van zulk
exegese, naar aanleiding van hetgeen Jezus
rog in dte bergrede (iMatth. 6 26 t.m. 321
De heer VONK stelde voor te benoemen In
de corste vacature (Boissevain). de heer Wal
rave Boissevain; in de tweede vacature (v.
Lutterveld) mr. W. M. J. van Lutterveld en
in de derde vacature (Nauta) <ïc heer Fl. M.
an den Bengel te Amsterdam.
De heer v. HUUT achtte het juister niet
alleen personen buiten Den Haag te benoe
men. Zij moeten in de omgeving wonen.
De heer VONK achtte dit geen bezwaar.
De heer COLLIJN stelde den heer v. Huut
candidaat.
De VOORZITTER deelde
Nauta niet bereid was een
aanvaarden.
Daarna stelde spr. alvorens
werd
helften6
lCDeeh'eer v. HUUT betoogde, dat de houders
van preferente aandeelen niets hebben ln te
brengen tegenover de 96 die de firma Kröl
ler bezit. Zü hebben alle aandeelen van het
speculatieve mijnbedrijf en ten hoogste 6
dividend. De balans van 1930. die sterk vooruit
loopt op de verliezen van 1931 geeft den toe
stand van het oogenblik niet juist weer. In
het debet van de balans staat 1.309.000 pref.
aandeelen a pari. Waarom a pari? Spr. neemt
aan, dat de Raad van Advies hierin geuend
is en daarvoor mede verantwo
vreesde, dat. met de voorliefd.
Kröller vooral wat groot
weieens een groot banki... -
betoogde, dat het voor de aandeelhouders zeer
moeilijk is de zaak de bestudeeren. Spr. heeft
zelf nog onlangs tevergeefs om inlichtingen
gevraagd. Wat w(j vragen, zeide spr.: statuten
wijziging; redelijke winstverdeeling en hoogere
reserves: medezeggenschap bü de goedkeuring-
in de balans: een raad van advies en een raad
commissarissen, die macht hebben en raad ge
ven, die temperend werken op de activiteit van
den heer Kröller, een raad van advies, die in
Den Haag woont en waarin geen juristen zit
ting hebben, want Juristen beoordeelen teveel
het Juridisch toelaatbare en houden niet altüd
ekening met het moreel toelaatbare. Hoe zou-
len trouwens in zakelijke aangelegenheden ju-
•isten den buitengewoon knappen zakenman
Cröller kunnen adviseeren? Spr. wees erop,
lat de raad van advies geldenten behoeve
van den
gei
•deltjk is.
van den heer
het volgend jaar
kon komen en
heer Kröller heeft t
de obllgatleleening dan opvorderbaar xou wor-
Omtrent Rosenbaum kon spr. geen mede-
deelingen doen. De graanzaken «Un geliqui
deerd. maar dit beteekent niet. dat ze voor
afbraak verkocht worden. WD hebben deze be
langen aangehouden en verdedigd en zün met
Rosenbaum tot een arrangement gekomen, met
medewerking van de raad van advies.
Do VOORZITTER bevestigde dit laatste.
De heer v. HOLST vroeg of de balans de
Innerlijke waarde juist weergeeft dan wel of
g of te laag zün.
VOORZITTER
ng in den
lordde. dat n
advies de
der bezittingen op 31 December ln
imming is gebracht met de werkelijke waarde.
De heer v. HOLST: Komt zü ook overeen
et de tegenwoordige waarde?
De VOORZITTER kan op deze vraag geen
sn. Het is geen kruidenierszaak
—.zwoord w-.JB1~
maar een wereldconcern, waarvan men niet op
Ieder oogenblik kan zeggen hoeveel de aan
deelen waard zün.
De heer v. HOLST: Het valt mij tegen, dat
u. die van maand tot maand of per drie
maanden op de hoogte züt. thans, nu ruim
een half jaar verloopen ls, daarop geen ant-
W°De helrnKRÖLLER: Hoe wilt y, dat wü van
maand tot- maand kunnen zeggen: nu ls Chili
een ton of een millioen meer waard? De be-
teekenls van den mün ken:
met winst
V°Deeheeft v." HOLST: "U hebt het
het verleden en'de toekomst, maa.
het heden en als accountant weet ik. dat een
antwoord op mUn vraag mogelijk ls.
De heer v. LUTTERVELD: Hoe zal men dan
en dat zü per - - -- --
het afetooten i
objecten, waarin
lUk moet blü'ven
HOLST vroeg of het juist is.
slechts hopen, dat de
ls mö bekend, dat in den laatsten tijd
mün persoon allerhande fanti»?tische ver
dachtmakingen en insinuaties worden opgera
keld en in omloop gebracht. Ik betreur dit,
ik ben niet van plan, hierop te reagee-
Ik meen, dut Beheerende Vennooten en
nedewerkers In deze moeilijke tüdsomstan
disheden hun geheelen tjjd en denken behooren
nc/itreeren op de belangen van het con-
wnarvoor zü werkzaam zün.
Ik ben van opvatting, dat deze moeilijke tü-
den onze geheele aandacht eiscljen en dat het
allereerst mün plicht is om te trachten, ln deze
tüdsomstandlgheden de belangen aan mü toe-
rtrouwd te verdedigen en onder aire om.
andigheden te verhinderen, dat in deze we
reldcrisis onze onafhankelijkheid en de kern
ïzer zaak wordt aangetast.
Ik heb u thans naar rniln beste weten inge
licht over den stand van zaken bü het concern
:b u mün persoonlüke opvatting gogoven om-
ent mlin gevoel van verantwoordelijkheid en
■o verder niets mfer hieraan toe te voegen.
Hierna werd de vergadering gesloten.
De heer KRÖLLER verzekerde dat
tüd altüd wordt vastgesteld.
De heer v. HOLST meende, dat het bü
lever-
riodieke levering voorkomt,
dleke data
vastgelegd
3t bü pe-
de perio-
Andtermün wordt
dat dientengevolge de afname
het eind wordt verschoven.
De heer KRÖLLER antwoordde, dat koopers
toch aan hun contract vastzitten
De heer SAM KALDEN begreep niet, dat de
heer v. Huut gelooft in de mogelükheid. dat
een taxatiecommissie binnen een maand, zon
der medewerking van den raad van advies of
van leden van het personeel, de vennootschap
taxeert.
De heer v. HUUT merkte op. dat de com
missie natuurlijk de boekeu moet zien.
Hierna werd overgegaan tot de verkiezing
van leden van den raad van advies.
Benoemd werden de heeren Boissevain, van
Lutterveld en
het
:el-v.
de orde de stemming over
Huut
De heer J. R. VAN a
dement hierop ln. strekkende, dat die coi
missie zal bestaan uit accountants, die n
niet met MUller en Co. in aanraking zun g
weest en dat zü per 1 Augustuc een taxai
za| maken van de conver. vennootschap
haar dochtermaatschappüen.
De heer v. HUUT nam het amendement ov.
De heer VONK achtte het in flagranten
strüd met dc statuten, die voorschrüven. dat
slechts door den raad van advies een onder-
iountant kan worden opse-
dragen.
voorstel werd daarna verworpen
stemmen tegen. 1 voor en 10 biant
Aan het slot der vergadering gaf dr. Kröller
het volgende overzicht gg|
den toestand van
Rede van dr. Kröller.
den heer Kröller, terwüi verscnnienae afschrü-
vingen noodlg waren.
De VOORZITTER merkte op, dat de prefe
rente aandeelhouders precies hun rechten kun
nen kennen en dat deze vergadering reeds een
belangrük verschünsel is. De preferente aan
deelhouders kunnen, als 6 niet wordt uit
gekeerd. onmlddellük
roepe
benoc
lever.
den heer van Huut
adres der juristen.
Overigens hebben
niet noodig, om
de" aandeelhouders den
dat hü geen gelegenheid heeft tot stu
kan den raad van advies echter t?r
een aanval
gumenten, die kant noch wal raken.
De heer COLLIJN merkte op. dat in April
door de directie is uitgebazuind, dat 3 In
terim niet kon worden uitgekeerd, omdat men
uiet ouder de bankiers wilde staan.
Nu blükt, dat er 4 millioen verloren ls. Weet
de directie wel lets van de zaken, die zü be
heert?
De heer J. R. VAN ASSEN vroeg naar de
belangen, die de firma heeft bü buitenlandsche
ondernemingen eii die niet altüd econo
misch verantwoord schenen. Spr. vroeg waarom
de firma MUller en Co. nog belangen heeft bü
de Rosenbaum Grain Corporation in New York
waarvan ln de laatste 6 Jaar geen dividend
ls ontvangen, terwijl de firma MUller gedwon
gen was haar andere belangen in graanonder-
nemlngen in Argentinië. New York en Europa
op te geven Voorts op welke waarde de aan
deelen RoserV>aum in de boeken zün opgenomen.
In de derue plaats waarom eind 1930 reor
ganisatievoorstellen, door Rosenbaum gedaan,
door MUller en Co. verhinderd zün. In de vier
de plaats waarom MUller en Co. de procedure
tegen Rosenbaum moest beginnen. wetende.
deze
kostbaar zou iKAassi. tot
De heer KRöLLER betoogde, aangaande de
vraag van den heer Collün. dat een tegenstel
ling schünt te worden gemaakt tusschen de
belangen van de preferente aandeelhouders en
die van da beheerende vennooten. Deze laatste
hebben echter belang bü ultkeering op de pre
ferente aandeelen, omdat deze cumulatief pre
ferent zün. Spr. wees als voorbeeld op de be
langen in de münen ln Chili. Deze moesten
blüven rusten in den oorlog en daarna ls een
proces gevoerd, dat jaren duurde en gewonnen
werd. Hoe kon men dat speculatie noemen? De
3 was verdiend, maar WÜ konden de oogen
niet sluiten voor het onweer, dat ook
Inderdaad ls losgebarsten. Er wordt nu ge
daan of liquidatie in het belang der aandeel
houders zou zün, doch dat ls onjuist, omdat
evengoed tegen een Christen-arbeider kunnen
zeggen: „Waarom arbeidt gij nog langer?
Meent ge door uwen arbeid God te moeten
liehulpzaam te zyn voor de instandhouding van
Zyn schepsel!
Voorwaar, God heeft onze hulp niet noodig
maar door de gansche geschiedenis heen lee-
ren wij dat God zich van Zijn schepselen wil
bedienen voor de uitvoering van Zyn voorge
nomen besluiten.
En zeer zeker heeft een regeering ten volle
liet recht en den plicht om de gevoelens van
een groot deel van het volk te eerbiedigen in
hun godsdienst en dienovereenkomstig bepa
lingen te maken, niet omdat God zijn eigen
zaak niet zou kunnen berechten buiten meiv-
schelyke hulp, maar het zwakke te steunen,
waartoe de overheid van Godswege als die
naresse daar gesteld is.
Rotterdam. B. FABRIE.
Naschrift Redactie. De N.R.Ct. wei
gerde dit ingezonden schrijven. Slechts om die
reden, wyl toch inzender, naar onze meening,
vecht had zyn beschouwing te plaatsen tegen
over de kreupele opvatting van een em. pred.
die wel in de N.R.Ct. terecht kon, verleenen
wy hieraan plaats.
Het zal. zeide hü. wel geen verwondering
baren, dat mün mededeelingen niet gunstig
ZÖIn het uitvoerige rapport van Beheerende
Vennooten aan den Raad van Advies hebben
wü den toestand op do ertsmarkt uitvoerig
behandeld. In dit bericht deelden wü mede.
dat gedurende de eerste 6 maanden
jaar 1931 ca. 600.000 tonnen üzererts
werden verscheept, dat wil dus zeggen ln door
snee 120.000 tonnen per maand. Intusschen
hebben de maanden Juni en Juli niet mee
gebracht dan ruim 100.000 tonnen leder m i
isïïisr KT oTtxi
maand slechts bevracht: ruim 30.000 "tonnen
De oorzaak van dit zeer geringe bevrachtings
cüfer voor Augustus ls de toestand in Dultsch.
l3Op het oogenblik dat het D"'^che ^tallngs-
systeem stagneerde, werden wü benaderd door
alle Dultsche hoogovens, niet alleen met het
verzoek om niets meer te verschepen, maar ook
om reeds aangediende ladingen niet tot levering
te brengen Wanneer tk u vertel, dat op het
oogenblik toen wü deze mededeelingen kregen
dat is thans eenige weken geleden ca.
15 schepen bevracht, ladende en stoomende
waren, dan zult u zich kunnen voorstellen,
voor welke moellükheden wü ons plotseling
geplaatst zagen. Gelukkig kan ik hieraan toe
voegen, dat het ons gelukt is. wat betreft dit
laatste vraagstuk, n.l. inzake de reeds bevrach
te booten in alle gevallen
betrokki
wü aan
bevredigende
komen, gedeeltelijk doordal
fn hoogovenconcern de lading to
at heeft genomen, gedeeltelük doordat
de lading een andere bestemming kon-
In afwachting vi
de verdere ontwikkeling
der d'ngen in Dultschland. die ook ons voort
durende zorg blUft baren, hebben wü ln over
leg met de Münbouw.Maatschapplien welke wü
vertegenwoordigden, besloten, voorloop!g
thans, geen verschepingen naar Duitschlana ie
doen. Volledigheidshalve moeten wb opmerken,
dat de Dultsche hoogovens, weliswaar in en
kele gevallen met eenige vertraging, tot op
heden ons geregeld hebben betaald voor reeds
ontvangen leveringen en dat wü. gezien den
goeden naam en standing dezer Maatschappüen.
de opvatting huldigen, dat deze aan hun ver.
pllchtlgen zullen voldoen, ook wat nog niet
vervallen betalingen betreft
voor het Jaar 1928:?
jden van 1931:
800.000 tonnen .dus per maand ca. 115.000 t.
Ik vermeldde zoojuist dat de Dultsche hoog
ovens ons en bloc hebben verzocht, voorloopig
geen verdere verschepingen te doen. Het ls ons
bekend, dat de Dultsche hoogovens over groote
voorraden beschikken en hoewel wü In
eerste plaats mede getroffen worden door
reactie van de verschepingen, geloof 11c toch,
dat het de eenige mogelijkheid Is om wederom
tot gezonde toestanden te komen, dat deze
voorraden eerst worden verwerkt of ten minste
sterk gereduceerd.
Wü hebben dan ook reeds eenlgen tb'd gele
den maatregelen genomen en voorzoover i
agenten waren, de münen geadviseerd, hun pi
ductie ln te perken. Eenige cüfers zullen
zeker interesseeren.
De bekende mün.groep Ouenza-Bou Khad
In Noord-Afrika. waarvan wü de geheele pi
ductie verkoopen en die, nu zü volkomen
ingericht, in een normaal Jaar gemakkelijk IVj
millioen tonnen kan produceeren en
schepen, produceert thans 15.000 tonnen
De u bekende Mcnas-münen ln Spanje, eigen
dom van onze Münbouw Maatschappü. pro
duceeren In normale jaren een 500.000 ton
nen en zün thans door ons gereduceerd op
7600 tonnen per maand. dus wederom niet
dan de helft van hetgeen ln het Jaarver-
i gebrulkelüke afschrüvingen e
nog altüd een zü het ook bescheiden
Slt resulutaat hebben wü tot op heden k
i ik kan. gezien de huidige c
BUITENLAND
ZWITSERLAND EN DE CRISIS
Zooals vrijwel vanzelf spreekt, ondervindt
ook Zwitserland de gevolgen van de crisis. Voor
1 de export Industrieën hebben een klap gekre
gen. de verkoopen van de horloge, de zijde de
katoen en de machine-Industrie zijn ver bene-
deSpeSaaia3de toestand in
i zeer slecht, reeds het Vv
zij de nadoelen van de verhoogde Amerikaan-
sohe invoerrechten. Enkele fabrjeken "Un^ge^
sloten, andere
groot
_rken halve dagen er
ital arbeiders ontslagen.
Het aantal werkloozen ls ongeveer
an tien jaar geleden.
Een van de belangrijkste takken van nijver-
eid is de hotel „industrie". Ook deze maakt
en slechte zomer door. Het aantal Dultsche toe-
isten is natuurlijk miniem, ook zijn er weinig
„merlkanen. Niet alleen de hotels, maar ook de
op de touristen aangewezen winkels en trans
portondernemingen ondervinden hiervan de na-
deelige gevolgen.
Geneve en omstreken werd in beroering ge
bracht door de deconfiture van de Banque de
Geneve. Zij sleepte echter geen andere banken
Zwltsersche ban-
Geneve Zij sleepte echter geen
mede. over 't algemee- J-
ken nog wel gezond.
DE FINANCIEN VAN BRAZILIË
Otto Nletneyer, de bekende Engelsche fi
nancier, heeft ln een rapport de Brazlliaanscht
'ng van advies gediend. Door allerlei re-
vooral door de daling der koffieprijzen.
Braziliaaneche financien erg ln de wr
en heeft men een chronisch tekort. Het adv!
van Sir Otto komt er op neer dat hij
Maak Je budget
ruilmiddel."
De regeering. de provinciën.
n groote bezuinigingen moete
Braziliaansche Bank zal word
een handelsbank en een centrale bank, geleid
volgens de moderne prlnolpes.
De spoorwegen en de posterijen, die met groo
te verliezen werken, zullen geheel gereorgani
seerd moeten worden.
De Brazillaansche regeering heeft verklaard
dat zij bereid is al deze hervormingen door te
zetten, waarop de beurs reageerde met een Iets
hoogere noteering der staatsleeningen.
De goede bedoeling is erhet resultaat
-og afwachten.
.venwicht en stabiliseer Je
i doorzetten, de
Uit de Antirev. Partij.
ANTIREVOLUTIONAIRE STAATKUNDE.
De aflevering voor Jaii en Aagnstus.
De JnliiAugustus-afleveriiiR van het
maandschrift „Antirevolutionaire Staatkun
de' bzvat een zeer lezenswaardig opstel van
Dus. A. B. W. M. Kok over de Christelijke
arbeidswaardeering. Mr. P. B. Bouman uit
Rotterdam schrijft over Volksuniversiteiten
en Leeszalen. Voorts zijn in dit nummer
erpenomen eenige artikelen van den
Êngelschen economist Sir Josiah Stamp over
het vraagstuk van werkloosheid en loonen.
De adviezenrubriek behandelt de volgende
onderwerpen: 1. Christelijk-IIistorischen en
de Coalitie. 2. Annexatie; Commissie uit da
ingezetenen; taak en bevoegdheid; a.r. stand
punt i. z. annexatie- 3. Werkloosheid; toe
slag op uitkeeringen uit werkloozen kassen
steun aan werklooze gezinsleden; vakoplei
ding van werkloozen. i. Publiek gebed; Ge
meenteraad en Sta ten-Generaal. 5. Gebed in
z.g. Oranjevereeniging.
Een uitvoerige bespreking besluit dit num
mer.
Boeken en Geschriften.
DE ZIN VAN ONS LEVEN, 2e öruk.
Menschen. die ovea- de groote levensvragen
nadenken, en daarom vaak met het Asafs-
probleem zeiven kennis maken, en ln den don
ker zitten, zij dit boek aanbevolen. Het korte
„Woord vooraf" luidt: „Moge ik met dit werk
zwakken en sterken, ontmoedigden en bemoe
digden dienen. Onze tijd zoekt naar hetgen er
reeds is". Inhoud. tojJ. stijl, beeM. alles is
even rijk in dit boek. dat na een breede in
leiding handelt over: ons leven, dichten, den-
ken en zijn.
TEKST EN UITLEG. Praklsche Bij
belverklaring: Jozua. Prof. Dr. Joh.
de Groot. J. B. Woltere. Groningen.
Het is een voorrecht voor een recensent, wan
neer hij den schrijver persoonlijk kent. wat
hier het geval ls. De Groot ia een nauwgezet
leman. die in alles, w
rekken zget. wat hij
zijn bezonken oordeel geeft,
tuigt van rijke kennis, groote belezenheid cn
wetenschappelijke onderscheiding. gepaard
aan duidelijkheid van voorstelling. Hij staat
op het critische standpunt, en aanvaardt dus
den Bijbel niet als Gods Woord zonder meer.
wat ln zijn uitlegging herhaaldelijk uitkomt,
als bij het wonder van Jericho's val. het stil
staan der zon bij Gibeon, het oprichten van
een steenhoop over Achans graf.^enz. Het deed
me celyter goed. dat het Egyptisch licht, dat 0|>
blijkens
geschieden bij 9
kweatie°Pvan den tijd
bl. 9. niet wil z
25: 8 28. vgl. Gen.
en kunnen wijzen op Israël's
istljn met Arabische stammen
eede deel van de Pentateuch.
en dus heenwljzen naar Jozua als schijver
Prof. De Gr. geeft tal van wetenswaardighe
den. terwijl zijn tien schetskaartjes verduide
lijkend werken.
DE VERDEELING VAN HET GOUD OVER
DE WERELD
In de couranten hebben de laatste weken her
haaldelijk bercihten gestaan over verzending
van goud. Hoeveel grooter dan in normale om
standigheden deze zendingen waren volgt uit
onderstaand staatje, ontleend aan „The Econo-
rljk en de Ve-reenlgde Stal
Bij het uitbreken an de crisis moest Duitsclr
land plotseling voor 51 millioen pond aan goud
afgeven. Dit ging- grooter öeels eerst naar Lon
den. maar vandaar naar do andere Europeeschs
financieele centra en naar de Vereentgde Sta
ten.
Vereenlgde Staten
Frankrijk
Engeland
Dultschland
Nederland
Zwitserland
[riamlllloenen ponden):
einde 1 Juni verschil juli 1931 Verandr.
1980 1931 6 maand. sinds 1 6'31
913 plus 45 945 plus 32
431 448
min 51
plus 11
plus 18
wij ln ons vorig overzicht de
tie van de Rubber Maatschappij
willen wij de cultuur-tcehnlsche
zijde ervan belichten.
Het is een der grootste cultuur ondernemin
gen ln Nederlandsch-Indië. tenminste wanneer
wij de audkerpnoducenten er bulten laten.
hebben bijgedragen.
In het vast bedrag m
1930, f 19.656.000 belegd; dit komt op f 523.—
per beplante A. uit. hetgeen aan den i
kant ls en wat op eene conservatieve
ring wijst, vooral waar de Directie
tlek volgt om jaarlijks 5 pet. van de boek
waarde af te schrijven.
De Directie heeft op verstandige wijzd
Totaal bezlttln
waarvan beplant met
rubber
ollepalroen
koffie -
31283
2X138
9789
30927
21543
terwijl de niet in productie zijnde aanplant een
blijvend beroep op de financieele hulpbronnen
der maatschappij zal doen. die zooals in onze
eerste beschouwing berekend tot f 6 millioen
zijn teruggeloopen. Bij drastische bezuinigingen
zullen deze echter de eerste jaren voor het on
derhoud toereikend zijn. Ook de productie neemt
geregeld toe.
leder geval
kosten gedekt
het afsluiten van
een eenigszins bevrediger
onmogelijk is. kan niet
Directie geweten worden.
Vóórverkocht zijn
1931, 1933 en 1933,
koffie 496982
De prijzen zijn vanaf 1927 geregeld gedaald I
en slechts door gunstige vóórverkoopcontracten
werd nog een bevredigend gemiddelde gemaakt; I
netto opbrengst rubber ot. per i kg.
palmolie gld. per ton
palm pitten gld. per ton
koffie ct. per kg
thee ct. por i kg
356.88
174.58
35.89
68.92
ot Vf
s bij e
teld.
Hoewel al deze feiten op zichzelf teleurstel,
lend zün, herhaal lk. dat naar onze meening dit
hevige proces: Inperking van de productie
mijnen en consumptie van voorraden door
uitelndelük gezondere toestanden
moet brengen.
Wat de goederenpositie
eigen reke
ning betreft, "lean ik o'pmerken. dat deze gering
ia en dat de per einde 1930 gemaakte afschrü
vingen voldoende zün gebleken.
Zoover wat betreft onze ertsbelangen
Nu de scheepvaart Hier heb lk elgenlük
weinig toe te voegen aan hetgeen ik ln m0n
voorgenoemd bericht heb geschreven. De uit
komsten van de laatste maanden zün gunstiger
geweest dan die van de eerste maanden van
het Jaar. welk verschünsel zich echter ook in
normale tüden voordoet.
Wat onze flnancieelen toestand betreft, kan
Ik U mededeelen, dat ondanks de hierboven ge
schilderde omstandigheden, die natuurlük ook
financiën grlipcn. wü tot op heden
nog
ischoots over middelen beschikken
s bedrtyf en de omstandigheden
op dc banken
bedrijf
zult nu t rnii begrijpen. dat het
plicht ls. indien eenigszins mogelük- er voor te
zorgen, dat deze positie wordt gehandhaafd. Wü
hebben dan ook alle maatregelen genomen, om
de uitgaven tot 'n minimum te beperken. Het
zal wel niet noodig zün te verklaren, dat van
uitbreiding onzer belangen, waarmede het vast
leggen van geldmiddelen gepaard zoude gaan.
geen sprake Is.
En wat nu de uitkomsten van het bedrüf als
één geheel aangaat, kan Ik U nog mededeelen.
dat de cüfers over de eerste 7 maanden In mtjn
bozit zün. Na betaling van alle onkoster, ver
zijn teruggedrukt. WIJ veronderstellen dan ook.
dat over enkele Jaren een veel lagere kostprijs
zal kunnen worden geconstateerd, wsjineer dc
opbrengst per H.A door het uitgezaaide gesclec
teerde materiaal is toegenomen. Immers 10000
HA. zijn met hoogwaardig materiaal beplant.
f.o.b. af soheepsh.
ln 1930
afschrijvingen
tegen ln 1929
1928
47.88
De gemiddeld- opbrengst per H.A. Is niet on
levredigend. doch om de komende lange period"
an vermoedelijk lage rubberprijsen met eer
ventueele winstmarge, in allen gevalle sondci
groot verlies te kunnen door komen, is eer
iooger rendement noodzakelijk. Momentee
rerd een doorsnee-productie van 486 kg. pei
ondernemingen teleurstellend ka:
korden genoemd.
Omtrent de andere cultures wordt «eer wei
nig meegedeeld e:. wij kunnen uit gemis aan
gegevens, vooral omdat do winstposten der pro
ducten niet cultuur-gewljte worden gespecifi
ceerd. niet uitmaken, of deze loonend zijn ge
weest. Dit Is vooral te betreuren omdat ook ten
opzichte van de ollepalmen cultuur, waarin mll-
Nemen wij de rubberkostprijzen, ln het
verslag genoemd, als Juist aan kostprijzen
zijn geduldig dan bedraagt de winstmarge
per kg. 0.64 ct. bij ©en productie van 7616710
kg bedraagt de wlnat dus circa f 34000. de to-
tele netto-winat was f 428 000, zoodat de
76.09
352.65
182.32
41.35
57.59
7782 ton
1610 ton
404749 KG.
>01435 KG.
61.13
109.73
19.55
42.51
'ten prijs:
Oogat '31 4.593.000 kg ft 28.28 ct. netto p i kg.
'32 1.460.000 kg ft 50 13 ot. netto p kg.
•33 711.000 kg ft 57.34 ct. netto p kg.
tot vigeerenden Londenschen marktprijs:
Oogst 1931 245.000 kg met ©en minimum van
10 d. per lb. en een maximum van 15 d. p. lb..
vermeerderd. Indien de Londensche prijs meer
bedraagt dan 17 d. per lb.. met de helft van
IB dien hoogeren prijs cu
eraehll
7 d. per lb.
1932 365.000 kg. idem.
1933 305.000 kg. idem.
Van den Palmolleoogst 1931 werd verkocht:
.295 ton ft f 203.60 nettd. per ten.
Van den Palmptttenoogst 1931 werd ver-
:©eht: 852 ton ft f 77.40 netto, per ten
Van den koffie- en theeoogst 1931 werden to
erlnge hoeveeJheden verkocht om daarvan
pe« lnal melding te maken
Recapltuleorende kunnen wij opmerken, dat
expansiepolitiek Is gevolgd
ken. zoodat men n
ben gedaan.
f. dat de toekomst
sie-politlek In verba
fittest" juist ls gewi
g. dat ondanks h«
len door onzekere
kan word.-n
zal uitmaken of de expan-
