W. A. HOUTMAN Co's PIANO- en ORGELHANDEL Schiedam
IN DEN STORM
DONDERDAG 16 JULI 1931 TWEEDE BLAD PAG. 5
ALGEM. SYNODE NED. HERV. KERK
1166 gewone vergadering
WIJDINGSSAMENKOMST IN DE
KLOOSTERKERK TE DEN HAAG
De samenstelilng.
De vergadering is als volgt samengesteld:
Afgevaardigden uit de Universiteitssteden:
Dr M. van Rhtfn, hoogleeraar te Utrecht:
see. dr A. M. Brouwer, hoogleeraar te Utrecht.
Dr A. van Velthuizen. hoogleeraar te Gro
ningen: sec. dr Th. L. Haitjema, hoogleeraar te
t Groningen.
Afgevaardigden van de Prov. Kerkbesturen
en van de Waalsohe Commissie.
J. Barbas, predikant te Hengelo (Gld.): sec.
W. G. van Leeuwen, predikant te Ophemert.
Dr P. Smit. predikant te Heumen; sec. P. II
Heymans Visser, predikant te Velp.
A. B. te Winkel, predikant te Den Haag:
eec. dr II. Schoklcing. predikant re Den Haag
A. Sneep, ouderling te Numonsdorp: s.er. u,
Wilde, ouderling te Delfshaven.
ec. A. P.
D Eilerts de Ha„...
D. Mulder, predikant te Westw
A. Ohlen. ouderling te Alkm
Smits, oud-ouderling te Amstei
Dr G. J. Weyland, predikant te Veere; sec
M. J- Beukenhorst, predikant te Sluis.
W. van Oevercn. oud-ouderling te Wolfaarts-
dük: sec. Chr. Hondus. ouderling te Middelburg
Dr H. E. G. van de Meene. predikant te
Overlangbroek; sec. K. den Hollander, predi-
ersfoc
en. ouderling te Utrecht*
)ud-ouderling te Zeist.
te Eolsward;
M. E. r
«ec. F. Labouchère.
Dr C. J. Niemeü
sec. S. Winkel, predikant ie xeruuuu.
C. F. Bruins, predikant te Wartena: sec. D
A. van Krevelen, predikant te Delnum.
L. S. van Zwet. predikant te Almelo: sec. P
van der Sluijs. predikant te Dedemsvaart.
p Wolffensperger. ouderling te Zwolle: sec
3. Visser Tzn.. ouderling te Almelo.
F Tammens, predikant te Zuidbroek: sec. H
H. Brucherus Cleveringa, predikant te Mid-
dejStW Bolt. oud-ouderling te Groningen: sec
E H Mellema. ouderling te Winschoten.
J. W. J. Addlnk. predikant te Heeze; sec.
s Gie'
e Nile
P.
w j. van den Berg. p.cu.^...
J. H. Brandligt, Waalsch predikant
Middelburg.
Vaste leden met advlseerende stem:
D. den Breems. secretaris te Den Haag: sec.
B Tichelman, predikant te Scheveningen.
Mr S. J. Hogerzeil. quaestor-generaal te Den
Haag: sec. ror Y. A. SchuUer tot Peursum te
Amsterdam.,
De opening.
Als president van jaren opent Dr. G. J.
Weyland. pred. te Veere, de 116e gewone
vergadering der Alg. Synode van de Ned.
Hen*. Kerk Na voorlezing van Luc. 12 22-37
gaat hij voor in gebed. In zijn openingswoord
heet hij de aanwezigen welkom en hennnert
aan enkele belangrijke gebeurtenissen in het
aigeloopen jaar. Allereerst aan den afloop der
procedure Ouddorp, waarbij hij de hoop uit
spreekt, dat allen, die tot het behartigen der
stoffelijke belangen geroepen zijn, hiertoe
zullen medewerken. Verder herinnert de pre
sident aan de samenkomst der afgevaardig
den van verschillende kerkgenootschappen in
ons vaderland, waar in den geest van Stock
holm een Raad der Kerken is tot stand
gekomen. Ook herinnert hij aan het over
lijden van Prof. Dr. N. Söderblom te Stock
holm; van Ds. A. M. Bloem, em.-pred. van
Chaam te Breda; van Ds. H. van Druten,
em -pred. van Rijnsburg te Soestdijk, en van
Ds. J. C. Prins, em.-pred. van Geldermalsen
te Bilthoven, allen oud-leden der Synode. De
President eindigt met te wijzen op het door
hem voorgelezen woord: de lendenen omgord
er. de kaarsen brandende te houden.
De president deelt mede, dat Dr. C. J.
Niemeijer van Bolsward wegens ongesteld
heid zal worden vervangen door zijn secundus
Ds. S. Winkel, pred. te Terband.
Hierna wordt overgegaan tot verkiezing
van president, vice-president en diera secun-
dus. Verkozen worden Dr. G. J. weyland,
Ds. A. B. Te Winkel en Ds. D. Eilerts de
Haan, die deze benoeming aanvaarden.
Het reglement van orde wordt vastgesteld.
De agenda wordt aangevuld.
Vrijdag zal worden aangevangen met de
finantieele aangelegenheden in tegenwoordig
heid van den Quaestor-Generaal.
Aangevangen wordt met kennis nemen van
het verslag der verrichtingen van de Alg.
Svn. Commissie in het afgeloopen jaar.
Na deze eerste zitting inkomende voorstel
len van niet-leden der Synode zullen niet
meer in behandeling worden genomen.
Het moderamen zal de verschillende com
missies aanwijzen.
Woensdagavond heeft een wijdingssamen
komst plaats gehad in de Kloosterkerk te
's-Gravenhage. Als sprekers traden op Prof.
Dr. M. van Rhy'n te Utrecht en Prof. Dr. A.
van Veldhuizen te Groningen. De heer Joh.
de Zwaan gaf orgelspeL
WIJDINGSSAMENKOMST
In verband met de 116e gewone vergade
ring van de Algemeene Synode der Ned.
Herv. Kerk werd gisteravond in de Klooster
kerk te 's-Gravenhage een wijdingssamen
komst gehouden.
Als sprekers traden op Prof. Dr. A. van
Veldhuizen van Groningen en Prof. Dl*.
M. van R h ij n van Utrecht.
Behalve de geheele Synode uitgezonderd
Dr. Niemeijer van Bolsward, die wegens
ziekte verhinderd was waren tegenwoordig
Dr. de Visser; Ds. J. Knottenbelt, oud-secr.
der Synode; Ds. van Haselen, em.-pred. te
Den Hang; Ds. Verhagen van Wateringen;
Ds. de Wildeen Ds. Ferguson, beiden van
Den Haag; Ds. IJsebrands van Terheyde,
benevens Ds. Van Melle, em.-pred. te Den
Haag.
Voorts verschillende kerkeraadsleden uit Den
Haag. Omstreeks 8 uur
opende Prof. van Veldhuizen
met liet uitspreken van het votum, waarop
hy in gebed voorging en Marcus 8 27-33 las.
Na gemeenschappelijk zingen van Psalm
S9 1 las hy vervolgens Mattheus 16:13-18,
om daarna te wijzen op het merkwaardig
verschil dat tusschen deze twee Schriftge
deelten bestaat.
Terwijl in Marcus geen sprake is van een
verheerlijking van Petrus, leest men in Mat
theus: .,En Ik zeg u ook, dat gjj zyt Petrus
en op deze petra zal Ik Mijne gemeente
bouwen en de poorten der hel zullen de
zelve niet overweldigen."
Naar aanleiding daarvan wees spr. er op,
dat hoewel in onze huidige samenleving
eenerzij ds mokerslagen op de Kerk worden
neergelaten, terwijl anderzijds gesproken
wordt van kerkherstel en kerkopbouw, het
tenslotte Christus Zélf is, Die Zyn Kerk
opbouwt.
Wat het geloofsleven betreft, kunnen twee
soorten worden onderscheiden: het klein ge
loof en het gelooi
Van de zijde der kiein-gelcovigen wordt
opgemerkt, dat Chrstus zulk een zwak werk
tuig kiest om te bouwen, n.l. den mensch.
Hoe kan Jezus, zoo vraagt men, Zijn ge
meente op zulk een rotsklompje bouwen?
Voorts spreekt het klein-geloof van een
klein begin en tenslotte wordt gezegd, dat
men siddert by de gevaren die dreigen.
Hierop zal door geloovigen worden geant
woord, dat Petrus inderdaad een zwak mensch
was, die altijd waggelde, doch die door
Jezus' hand gered werd. Daarom mag niet
zonder meer van een rotsklompje worden
gesproken, doch van een steen met een merk,
n.1. Zyn merk.
Dit voor oogen houdend kan de Synode
heerlijke resultaten afwerpen.
Dat de aanvang van het bouwen klein ge
noemd wordt, zegt niets. Elk begin is klein.
Spr. zou evenwel willen wijzen op wat reeds
bereikt is (Zending, Stockholmer congres en
nieuw begonnen arbeid van den Raad der
Kerken).
Indien men voorts zegt, dat 1
wordt voor de gevaren die dreigen, dan wil
spr. daarop ten antwoord geven, dat het ge-
i loof zegt: Laat onze kracht zijn de Christus,
j Die sprak: „Ik zal Mijn gemeente bouwen".
De wereld zal niet opgelost worden door de
mderwereld, doch door het Koninkrijk Gods!
Met te verwijzen naar het Zendingsbevel
eindigde spr. zijn toespraak.
Na orgelsolo was het woord aan
N.C.S.V.
ZOMERCONFERENTIE
TE NUNSPEET
De tweede dag van de zomerconferentie
der N.C.S.V. werd na de opening door den
heer De Geus uit Groningen voortgezet
door Dr. H. Scihlingensiepen, privaat
docent te Bonn. diè tot ons sprak over:
Prof. Dr. M. van Rhijn,
j die tot uitgangspunt koos Hand. 2 4: „En
zij werden allen vervuld met den Heiligen
Spr. ving aan met te getuigen van de
1 groote liefde voor de Ned. Herv. Kerk. De
Kerk wordt gedrukt door het moderne leven,
j Vele zyn de moeilijkheden waarmee zij te
..kampen heeft; dat is treurig doch niet wan-
j hopig.
I Vaak stelt men de vraag, of wy nog wel
j wiskundig aansluiten by de eischen van het
I Nieuwe Testament. Voortdurend wordt opge-
I merkt, dat in verschillend opzicht van deze
j eirchen wordt afgeweken,
j By de figuren in het N. T. valt het
op, dat zy onder den invloed staan v:
j Heiligen' Geest. Naar spr.'s meening zou
wereld er gansch anders uitzien,
■ervuld te worden zoowel voor het
gewone- als het kerkelijk leven d.w.z. van
die echte nuchterheid te ontvangen, waar-
door de Nieuw-Testamentische personen juist
j zoo getypeerd worden. Want de H. G. maakt
nuchter, doet de dingen zien zooals ze zyn.
i Wanneer de Synode in voldoende mate van
j dien H. Geest bezit, zullen de talrijke ker-
j kelyke kwesties alle opgelost worden. De
H. Geest geeft gemeenschap gelyk het lijden
en de dood dit doen.
Wat kan daartoe gedaan worden? aldus
spr. Men kan niet zeggen, dat de H. Geest
niet is uitgestort, dat is Hij wel degelijk,
doch Hy moet doorbreken.
Evenals de discipelen in Hand. 1 moeten
we gehoorzamen, wachten en verwachten, en
bidden. Aan die drie voorwaarden moet vol
daan worden teneinde aan het kerkelijk
leven een ander aspect te geven.
Met de bede, dat we allen met den H.
Geest mogen vervuld en aan de voeten van
Christus verwacht worden, besloot spr.
Tot besluit zong de gemeente Gezang
265 1, waarop spr. als gebruikelijk de bij
eenkomst eindigde.
Er is, aldus spr. 'n tijd geweest, dat de
vraag naar dit oordeel eenvoudig niet ge
steld werd. In den laatsten tijd, vooral na
den wereldoord log, is dat echter anders ge
worden. Men is zich, over het geheel geno
men, meer gaan bezinnen op de innerlijke
en diepe levenswaarheden. Vooralsnog tast-
te men rond en zocht naar een uitweg. Zoo
ging men, zoo ging een ieder individueel,
zich afvragen: wat beteekent het Christen
dom voor mij persoonlijk? Stecker nog:
heeft het wel waarde voor mij?
Vooral in Duitschland is men, aldus Spr.
het met zich zelf op dit punt nog volstrekt
niet eens geworden.
Immers in dit land werkt dB demoralisee-
rende invloed van den grooten oorlog nog
steeds door. Vele Duitsche studenten zijn er
die met medelijden, ja zelfs met minachting
zien naar hun collega's- theologen, die nog
vastzitten in verouderde dogmatische op
vattingen, waaraan deze misschien zelf
niet meer gelooven. Maar niet slechts in
Duitschland is twijfel gerezen aan de waar
de van het Christendom. Over de heele we
reld is deze waarneembaar, hier zwakker,
daar sterker. Aan den anderen kant kan
men echter niet zeggen, dat de wereld steeds
„ongelooviger" wordt. Op vele punten is
i reeds een kentering ingetreden. Waar dit
het geval is, heeft het intellectueele volks
deel daartoe den stoot gegeven. Twee fac
toren hebben hiertoe voornamelijk medege
werkt: a. de „Ausgleichung" tusschen
dogma en het voor ons zichtbare wereldas
pect; b.het feit, dat de primeur van de
ethiek i. h. godsdienstige leven allerwege
gehandhaafd wordt Dit zijn verblijdende
verschijnselen die het christendom weer
hoop geven, hoop na den donkeren na-oor-
logschen tijd.
Het is nuttig, aldus spr. zich in dit ver
band het oordeel van den Engelschen sa-
tyricus Shaw te herinneren. Hij is is re-
praesentatief voor het alsnog zoekende en
rondtastende, relativistisch-eceptische deel
I der menschheid. Of wil men het anders:
j Sh_.. en zij, die met hem sympathiseeren,
hebben het Christendom gehumaniseerd en
het daarmede aan de mensohelijke wille
keur prijsgegeven.
Het werd reeds hierboven gezegd: Aller
wegen is in de na-oorlogsche stuurloosheid'
een kentering ingetreden. Dit heeft echter
•hier en daar tot mystiek of tot overgang
naar het katholicisme geleid. Uiterlijk
heersoht veel onverschilligheid, sterker nog:
vaak is men recht tegen het Christendom
gekant, maar diep op den bodem sluimert
een gevoel van onbevredigdheid!. Een zich
„Zurücksehnen" naar vroeger tijden kan
niet baten. De moderne mensch van thans
dient werkelijkheidsmejisch te zijn. indivi
dueel zijn strijd te strijden met een concen
tratie van alle krachten. Meer dan ooit is
thans de mysthieke dweper een anachro-
misme geworcten.
Veel kwaad aan het oordeel over het
Christendom hebben de socialistische voor
trekkers gedaan.
Jarenlang hebben zij het bij de naar hen
luisterende volksmassa's ingehamerd: „so
cialisme en Christendom staan tot elkaar
als vuur en water; Christendom is vergif!"
Ondanks deze intensieve propaganda echter
is bij de lagere standen steeds meer het
verlangen naar innerlijke levensbevrediging
wakker geworden; de socialistische leiders
hebben het toegegeven: „Religion sei Pri
vatsache". Weliswaar is nog vaak in deze
j lagen van het volk het beeld van Christus
en zijn boodschap vertroebeld zoo be
schouwen heden ten dage vele (Duitsche)
i arbeiders Jezus als den eersten communist,
maar 't verschijnsel, dat ook zij zich zijn
gaan afvragen, welken zin het leven voor
hen heeft, moet den Christen tot blijdschap
stemmen.
i Maa r,vraagt Spr. dan, is het Christendom
niet voor een grooter of kleiner deel aan het
scepticisme van thans schuld? Heeft het
zich niet vaak trotsch afgekeerd van het
geestelijk zieke deel der menschheid? Nog
steeds ligt hier voor ieder Christen een
zware taak.
In de op dit referaat volgende discussie
werd allereerst gezocht naar de juiste hou
ding, die het Christendom heeft in te ne
men tegenover elk der factoren die teza
men onze gistende menschheid constitu-
eeren en m.a.w. wat het Christendom te
antwoorden heeft op de argumentatie van
uiteen-doopende anti-christelijke stroomin
koppelstock-monument
Gisteren heeft Jhr. mr. dr. H. A. van Karnebeek, commissaris der Koningin in Zuid-
Holland, in Den Briel het Koppelstock-monument onthuld in tegenwoordigheid van den
inspecteur van het nijverheidsonderwijs, bestuur, directeur en leeraren der school, het
gemeentebestuur van Den Briel en van de andere gemeenten op Voorne en Putten en
een groot aantal andere belangstellenden. Deze foto werd genomen tijdens de rede van
den heer L. Trouw, voorzitter der Vakschool.
gen, als b.v. het communisme. Het is deze
vraag, die heel deze conferentieweek in het
centrum der belangstelling zal staan. Zoo
zal bepaaldelijk Woensdagmorgen Dr.
K o r f f spreken over: „Kan het Christen
dom zich verdedigen?"
Het avond referaat van dezen Dinsdag
werd gehouden door Ds. B. NL Schuur
man, van Malang, die het onderwerp:
„Zonde en Genade"
voor ons behandelde.
Op het eerste gezicht, aldus spr., lijkt
deze titel wellicht een'gszins deftig en sta
tig, als zou men achter haar heel zijn eigen
lijke persoonlijkheid kunnen verbergen.
Maar achter haar liggen integendeel rauwe
werkelijkheden.
En over deze wil spr. hier het woord voe-
In de eerste 3 evangeliën komt het woord
zonde niet voor dan gecombineerd met
het woord verlossing. Dit zelfde geldt voor
de Handelingen der Apostelen. Zondebe
sef is niet gegeven het is spontaan
een reflex, een wederwoord op een woord
van de andere zijde. Het is verkeerd, bij
zichzelf naar zondebesef te zoeken. Mét
het luisteren naar Jezus' woord komt het
zondebesef vanzelf.
In stille uogenblikken spreekt de men-
schenziel met de groote werkelijkheid bo
ven haar, en zij voelt zich hulpeloos en
schuldig. Maar tegelijkertijd heeft de be
zitter van die ziel het heerlijke gevoel zich
één te weten met die werkelijkheid.
Nog eens: Zondebesef is den mensch
niet gegeven. Het is een reflex. Zoo viel
Petrus inééns op de knieën, terwijl hij sta
melde: „Heere, ga uit van mij, want ik ben
een zondig mensoh". Eerst wanneer wij
taenschen dit woord spreken, hebben wij
veihand met het Goddelijke, eerst dan, wan
neer de afgrond, die een ieder van ons fn
zich draagt, schreeuwen gaat, wanneer de
duisternis tot licht verkeert Vaak lukt het
ons niet, de boeien, die ons omkneld hou
den, te verbreken; de afgrond in ons roept
nog niet, en de duisternis blijft even zwart
als voorheen. Maar komt er beweging in
die afgrond, dan komt er verzet Verzet van
twee kanten: de duisternis haat het licht
en worstelt tegen don ondergang. Maar ten
slotte overwint het lichNHet andere verzet
komt van de kant van den redelijken, fat
soenlijken mensch, die zijn eigen bouw
werk zorgvuldig tracht in stand te houden,
en die ondergrondsche storingen zoekt te
bedwingen. Maar uiteindelijk zal zulk een
mensch luisteren naar den ongearticuleer-
den kreet, die zijn innerlijk slaakt Het is
Jezus Christus, die door zijn nadering het
schreeuwen in den mensch wakker roept.
En wie deze schreeuw in zijn leven niet
iwil doorlaten, die wil God niet
Niemand komt tot zondebesef, die niet
komt tot dit inzicht: zonde is rebellie. Eerst
de mensch, die zich dit realiseert voelt
zich waarachtig zondaar en ootmoedig voor
God. Zondebesef is een echo in antwoord op
Gods roep aan onze ziel. Is het zoover met
ons gekomen, dan onttrekt Godl zich aan
ons oog in de eeuwigheid, en de toegangs
deur valt achter Hem Micht Als de achter
grond van onze ziel open gaat, dan stijgt
er een vloed van liefde en genade, een
springvloed, die heel ons innerlijk zielele-
ven doordrenkt Het is die stroom van ge-
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN
Bij on. best is benoemd tot eesateur
den waarborg en de belasting der gouden
en zilveren werken te Sohoonihaven P. A.
Coté, adjunct-controleur bij dien tak van
dienst te U'r cht
BIERACCIJNS IN NED.-1NDIE
HEFFING VAN 3 CENT PER LITER
Wetsontwerp ingediend
Bij de Tweedie Kamer is een wetsontwerp
inigeidienid tot goedkeuring ran het besluit
van den gouverneur-generaal van Ned.-
In dié tot nadere wijziging en aanvulling
van aid. Ill van de begrooting van Ned.-
Indië voor het dienstjaar 1931, wellk besluit
ten doel heeft om de sanctie van den be-
grootingewetgever te verkrijgen op de in
voering van een nieuwe belasting in Ned.-
Indiië, n.l. e>en bieraccijns, in verband met
het feit, dat de brouwerij, welke door de
N.V. „Ned.-Inddsdhe Bierbrouwerijen" te
Soeraba.ja wordt opgericht, in de tweede
helft van het loopend jaar in productie zal
komen.
In de eerste twee jaar zal een accijns-
bedrage van 8 oents per liter worden
heven.
DE CRISIS IN DUITSCHLAND
EN ONZE EXPORT
De financieele en economische crisis wel
ke in Duitschland heerscht, doet ook haar
invloed gelden op de verschillende export
artikelen naar dat land. Zeer in het bijzon
der hebben hiervan te lijden het fruit en de
groenten, die anders in groote hoeveelheden
naar Duitschland worden uitgevoerd, maar
die in deze dagen geheel aangewezen zijn
op den binnenlandschen handel een eenige
aankoop voor Engelsche en Zwitsersche re-
Kening. Op de groentenveiling te Loosduinen
heerschte Woensdagochtend een gedrukte
stemming.
De exporteurs, die anders gewoon zijn vele
wagons voor Duitschland te laden, hielden
zich zoo goed als geheel afzijdig. De heer-
schende onzekerheid deed zich het meest ge
voelen voor de groene komkommers en de
tomaten, welke anders in massa naar
Duitschland worden geëxporteerd. De stok-
tomaten gingen weg voor f 6.20— f 6.80 per
100 pond. De komkommers brachten van f 1
tot f 1.60 per 100 stuks op. De bloemkool,
ook een belangrijk exportartikel, bracht on
geveer f 6 per 100 stuks op. Een der expor
teurs verklaarde, dat er wel groote vraag
was van Duitsche zijde, doch dat de finan
cieel onzekere toestand het onmogelijk
maakte op het oogenblik met Duitschland
ROFFEL-RIJMEN
TEEKENT!
Alles staat thans in het teeken
Van 't petitionnement,
Dat als wapen voor de vrede
Vrediglijk wordt aangewend.
Teekenend is, dat thans teekent
Alle man van Neerlands stam,
En dat alle vrouw daarnevens
Teekenend haar aandeel nam.
Heb je zelf nu al geteekend?
En je vrouwJe man? Je kind?
Vraag 't je buren, je collega's.
Je aanstaandeen je vrind!
Teeken, als je teekent, één maal,
Want het is geen spel, geen sport
't Is een ernstig, sober schrijven
Dat er straks beteekend wordt
Aan de machtigen der aarde,
Die met wijsheid en beleid
De bewapeningen wegen
In de schaal der billijkheid.
De bewapeningen wegen,
't Is helaas maar al te toaar:
Onze hoogbeschaafde wereld
Staat voor oorlog kant en klaar,
't Is een teeken van de tijden,
Dat ons aller aandacht vraagt;
Des te beter, dat de vrede
Ijverig wordt nagejaagd.
Teekent! grijsaards, jongelieden,
Mannen, vrouwen! Deze keer
Ieder die z?n naam kan schrijven
Voor de vrede in 't geweer!
Werkt en bidt, en leg de uitkomst
In Gods trouwe vaderhand,
Die de wereld kan behoeden
Voor een nieuwe oorlogsbrand.
(Nadruk verboden)
LEO LENS
De bekendste Europeesche Staatslie
den en Geneefsche vertegenwoordigers
hebben herhaaldelijk verklaard, dat
zij niet slagen kunnen, zonder den
moreelen steun van de natie3
Teekent dus het Petitionnement
voor Internationale Ontwapening
zaken te doen. Deze toestand moet nood
zakelijkerwijze de prijzen drukken.
De kaasexport naar Duitschland is door
de Hollandsche exporteurs stopgezet, doch
de Friesche kaasuitvoer gaat tot nu toe zijn
gewonen gang en volgens het Hbl. heeft ook
de prijs neg geen invloed van de crisis on
dervonden. Genoemd blad meldt verder, dat
de Reichsverband des Deutschen Gartenbaus
aan de Duitsche autoriteiten heeft geseind
dat de Duitsche tuinbouw in staat is alle
bestellingen te leveren en dat daarop ver
zocht wordt geen buitenlandsch geld voor
aankoop van buitenlandsche land- en tuin
bouwproducten ter beschikking te stellen.
Een soortgelijke actie is van de Duitsche
visscherij uitgegaan, omdat in Hamburg
Deensche visschers hun waar ook slechts
tegen buitenlandsche geldsoorten verkoopen
wilden.
DE 1NDIE-POSTVLUCHTEN
Het 20e retourvliegtuig vertrok uit AM&<
habad en bereikte Karachi.
Het 22e postvliegtuig vertrok uit Karachi
en bereikte AUalhabaid.
BEGRAFENIS J. N. HENDRIX
Nadat de kerkelijke uitvaartplechtigheid
had plaats gehad werd gisteren het stoffe
lijk overschot van den heer J. N. H e n d r i x
in leven lid der Eerste Kamer, op de R.K.
Begraafplaats Buitenveldert te Amsterdam
ter aarde besteld.
Op het graf werd niet gesproken, wel wa
ren er veel bloemen.
Onder de aanwezigen werden o. m. opge
merkt de Commissaris der Koningin in de
provincie Noord-Holland, Jhr. Mr. Dr. Roëll,
leden der R.K. Statenfractie, afgevaardigden
van bq«den in de bouwvakken, vertegen
woordigers van het gemeentebestuur van
Amsterdam en vele vooraanstaande katho
lieken.
Bekende merken in alle prijsklassen w. o.
Groote Keuze
singel 114—116, TeieL 68871 Grotrian-Steinweg - Schiedmaijer - Mannborg e.a. aWoiïte*caranuï
,Door WJERNY
XX
KORTE INHOUD VOOR NIEUWE LEZERS
Op treffende wijze wordt in dit verhaal het
lijuen geteekend. zooals vele tienduizenden in
Rusland dat de laatste jaren hebben ondergaan.
De auteur maakte gebruik van verschillende
bfficleele bronnen: beschrijvingen, aanteeke-
ningen en rapporten, op last ^van de auto-
Do oorlog tegen Polen bracht nieuwe ellende,
hij gaf Rusland op economisch terrein de gena
deslag. De resultaiten van de gevolgde Nieuwe
Economische Politiek, de zoogenaamde „Nep"
waren in veler oog niet anders dan een her
stel van het kapitalistische stelsel. Do tegen
stand en spot teeren de communistische macht
hebbers werd
„aingnood In de groote stad was groot
en daarom werd van een „staatsgreep" gebruik
gemaakt: het huis van het partijlid Stopka. die
op een inspectietocht naar den Kaukasus was,
Vord betrokken.
Deze schreef woedende brieven aan de nieu
we bewoners, maar was noch tams uiterst min
zaam en vriendelijk, toen hij persoonlijk met
hen kennis
Grlsha w
Wetenschappen, i
Tjgir*
De geheele administratie moest op do
geldbasis gesteld worden, er ontstonden in
gewikkelde verhoudingen tot de organisa
ties, die goeder* leverden meestal syn
dicaten de ntrosojoez en de afne
mers. Wat Grio.ia c<-g aan het hart ging
was het feit, dat dt particuliere winkeliers
veel beter werkten dan de coöperatieve win
kels. Zij wapen coulantere klanten voor dé
Tsentrosojoez en bedienden hun eigen klan
ten ook beter. Zelfs de groothandel ging in
eenige jaren tijds grootendeels weer in hun
handen over en in den kleinhandel werden
zij geheel oppermachtig.
Ik werkte o<p het volkscommissariaat van
onderwijs, waar het een ontzettende chaos
was. In de allereerste plaats was er na
tuurlijk nooit geld, zelfs niet voor de hoogst
noodiige dingen. De meest verwarde verhou
dingen had men tot de lagere organisaties,
die gedeeltelijk onder de plaatselijke sow-
jets stonden. Een stelsel van onderwijs ge
ven bestond niet, iedere school deed dat op
eigen houtje. Grootendeels bestonden do
oude leesboeken nog, van vóór de revolu
tie, die echter ten snelste vervangen moes
ten worden. Maar men kan niet ineens goe
de leerboeken uit den grond stampen! Wal
er aan leerboeken geproduceerd werd
schraapten we met de grootste moeite bij
een. Dit was grotendeels rommel en voor
kinderen ten cenenmale onbegrijpelijk.
Marx, Engels, klassenstrijd, communisme,
kapitalisten, wat de kinderen al niet werd
voorgelegd! Ik werkte juist in de afdeeling
leermiddelen, waar we overstroomd werden
met manuscripten, om wee van te worden.
Onderwijzers, paedagogen. dje een wit voet
je trachtten te krijgen bij het nieujve be
wind. deden hun best, maar het ging hun
slecht af.
Daarnaast evenwel ontmoette men soms
prachtige staaltjes van opvoedend werk bij
gewone dorpsonderwijzers, die met hun kin
deren een soort arbeidsschool stichtten en
daarmee prachtige resultaten bereikten.
Verlaten kasteelen werden omgebouwd en
de gronden er omheen door de kinderen in
cultuur gebracht, het leeren werd een ar-
beidsspont en deze. mensch en wisten zich
->1 leermiddelen te verschaffen. Trouwens,
bij hen kwam het er niet op aan, of de
tsaristische leerboeken werden gebruikt
Het leven in deze arbeidsscholen voedde de
kinderen vanzelf in anderen geest op.
Helaas, het waren slechts enkelen, die
hierin slaagden, menschen van opvoedkun
dig genie, die vol zelfopoffering zich aan
hun nieuwe taak wijdden. Daarbij werden
goedwillenden vaak door de plaatselijke
autocraatjes tegengewerkt, die al noem
den zij zich communisten niets van aJ
die „nieuwigheden" wilden weten, ftnderde
vele zelfmoordenaars uit die jaren neemt
het onderwijzend personeel een eerste
Deze voorbeelden wekten ons dan weer
in hooge mate op. Er werd veel en met
liefde gewerkt, Grisha had zióh over zijn
oorspronkelijken tegenzin tegen den handel
heengezet en zwoegde met hetzelfde vuur,
waarmee hij een paar jaar geleden zijn troep
had geleid. Dikwijls spraken wij samen als
we in bed lagen, met eerbiedig gefluister
over de ontzaglijke problemen waarvoor we
stonden, die ons angst inboezemden door
hun grootheid. We wekten elkaar op om
door te zetten en den moed niet op te ge
ven bij tegenslagen, want over het alge
meen bleven de resultaten verre ten achter
bij hetgeen we verwachtten. Enfin, als we
dan tenminste maar vooruit kwamen, al
ping het langzamer dan we hadden gehoopt,
konden we tevreden zijn. De toekomst lag
open voor ons....
Wat. ons allen echter ten hoogste prikkelde
waren de tallooze orgnisaties, die zich met
alles bemoeiden. Waar kwamen zij van
daan? Dat wist men in Moskou zelf niet
eens. Dagelijks werden alle instellingen ge
reorganiseerd. z.g. vereeenvoudigd, met net
resultaat, dat er telkens nieuwe afdeehn-
gen of nieuwe bureaux ontstonden, die
weer een andere controleerende taak kre
gen. Die heele massa stortte rich over ons
uiit, vooral degenen van ons, die een lei
dende functie hadden, waren verplicht zich
met hen te bemoeien en hun eindeloos ge
gevens te verschaffen, allerlei statistieken
voor hen in te vullen, met hen te conferee-
ren tot in 't oneindige en hen te vengezel
len naar scholen en andere Instellingen.
Natuurlijk moest er controle zijn. In een
land waar de staat alle functies tot zich
had getrokken, mag niet iedere macht zijn
eigen weg gaan en doen wat hem goed
dunk! Als men gecontroleerd zou woidcn
door menschen met capaciteiten, menschen
waarin men vertrouwen had, dan was dit
aJles nog te verdragen geweest. De contro
leurs waren blij als ze fouten en tekortko
mingen ontdekten, dat ze hun superieuren
konden toonen hoe nuttig hun werk was.
Een aanwijzing om verbeteringen aan te
brengen, kreeg men nooit. Dit stelsel was
zonder wijziging van het oorlogscommunis-
me naar de Nep overgegaan.
Bij de Tsentrosojoetz was al die controle
veel erger. De<ze stonden in vr.r'-inding met
nog meer organisaties en als daar ieG mis
liep. was er onmiddellijk ruzie mot de ver
bruikers. Een onderzoek van vijf verschil
lende kanten volgde dan, a'les op dezelfde
oppervlakkige, kw eisende manier. Men
schen die geen denkbeeld hilden omtrent
de moeilijkheden die aan zo )'p grooie orga
nisatie verbonden zijn, moesten dat onder
zoek leiden. Ik kon aan Grisha's humeur
altijd dadelijk merken, als er weer zulke
dwarskijkers waren geweest met hun
j eeuwig gevraag naar cijfers en statistieken
I Weken gingen soms voorbij, waarin we
nauwelijks eenige woorden wisselden. I-Iet
lot der „verantwoordelijken" was ook ons
beschoren. Niet alleen dat er in onze eigen
organisaties herhaaldelijk avond- en nacht-
I conferenties waren, maar de partij eischic
I ons op voor onze ..maatschappelijke belas
I ting". Er waren partijvergaderingen, spreek
beurten, men moest actie onder de vrouwen
brengen, er waren bijeenkomsten in arbeids-
clubs, verder comité's ter bestrijding van
toezicMlooze kinderen, van de prostitutie.
Voor Grisha gaf 't nog allerlei vergaderin
gen van Aviachim en dergelijke half-mili-
taire organisaties, waaraan hij vanwege
zijn militair verleden moest meewerken. Er
I kwam geen eind aan. Als wij beiden eens
een avond gelijktijdig thuis waren was het
oen feestdag voor ons.
Ik vroeg me soms af of Grisha zich van
mij begon te vervreemden. Hij kon langen
tijd voor zich uit staren, verdiept in eigen
gedachten en dan ineens onrustig de ka
mer op en neer loopen. Ik trachtte dan tot
hem door te dringen, hem ertoe te brengen
zich uit te spreken. De enkele keeren, dat
dit ook gelukte, bleek het me, dat mijn
vrees gedeeltelijk tenminste ongegrond
was. Nooit was er sprake van een andere
vrouw, waarover hij zich ongetwijfeld on
omwonden zou hebben uitgelaten. Steeds
waren het kwesties van organisaties, van
conflicten, van werk dat niet vlotte. Ik
was min of meer uit zijn bestaan wegge
drongen door dat groote, allesoverhe°r-
schende. die chaotische schepping, waaraan
we beiden al onze krachten gaven.
Een vaag gevoel van leegte beving me.
een vage vrees voor de toekomst. Zouden
we zoo voort blijven leven, naast elkaar,
ieder met zijn eisen zorgen en Inspanning?
Was dit het vrije leven, dat do revolutie
ons had gebracht? Zeker, vrij waren wc,
maar een angstig soort vrijheid voor een
vrouw, die de jaren zag heenvlieden. O,
Griesha had me nog lief. maar er was
vluchtigheid, \erstrooidheid in zijn liefdo
gekomen. Dit haastige, opjagende, inspan
nende leven was vernietigend voor de lief
de tusschen man en vrouw op den duur.
Ik verweet mezelf, dat ik ouderwetsrh,
burgerlijk was. Wat wilde ik dan?. In de
keuken, in de etenslucht, kletsen met de
huisgenooten De pantoffels voor mijn man
klaarzetten? Weggaan uit het maatschap
pelijke teven en Grisha 's avonds vergasten
op verhalen over de hooge prijzen, de leege
winkels en de lasterpraat over de mannen
en vrouwen, die voortdurend stuivertje wis
selden? Neen, het leven moest genomen
worden zooals het eenmaal gegroeid was en
zooals het zich verder ontwikkelde.
Eén ding was er echter, waaraan ik met
steeds grooter verlangen dacht.... een
kind. Ons huwelijk was kinderloos geblc
ven, en in de ellende-jaren na do revolutie
hadden we dat als een geluk beschouwd.
Als we toen kinderen gekregen hadden,
zouden we die natuurlijk met liefde hebben
verzorgd, maar nu dit niet was geschied
hadden we den moed gemist om hierover
medisch advies in te winnen. Nu de ora
standigheden echter gewijzigd waren en het
teven zich hoopvoller liet aanzien, nu zou ik
zoo dolgraag mijn eigen kind hebben opge
voed in de nieuwe maatschappij, sterk ge
maakt voor de nieuwe levensverhoudingen.
Nadat ik hierover op een der weinige
avonden met Grisha gesproken had ik
beken, dat ik eenigszins beangst was hoe
hij het zou opvatten schaamde ik m«*
over mijn kleinmoedigheid. Zijn spontaan
reageeren erop was het beste bewijs dat er
niet de minste schaduw tusschen ons be
stond. Met tranen in zijn oogen dankte hij
me. dat ik erover begonnen was; hij had
gezweeen. omdat hij vreesde me te mllen
kwetsen, mpar ook hij zou niets liever vil
len dan dat kinderen ons vaster zouden
verbinden. Het was een avond van onzeg
baar geluk voor ons beiden. Wij waren een
minnend paar. zooels in de eerste jaren
van ons huwelijk.
(Wordt vervolgd)
