BOUWCREDIETEN
PICUS
Personalia
ALCONI
A. VAN WIJNGAARDEN ZONEN
BESCHERMT ALLE GEBOUWEN TEGEN
HITTE - KOUDE - VOCHT - LAWAAI
GRATIS DESKUNDIG AOVIES
N.V. Producten- Grondstoffen Hmlj.
AMSTERDAMSarphatlkade 1 - Tel. 34824 - 36824
ROTTERDAM: Stationsveg 37b - Tallt. 11680
BOUWBLAD No. 110 (Verschijnt eiken Maandag)
MAANDAG 6 JULI 1931
.3 Picus is „Waterproof**
TRIPLEX
Ons woonhuis in zijn ontwikkeling
door
JAC. RIJKSE
Leeraar en Conservator aan de Academie van Beeldende Kunsten te Den Haag
V
Godenleer en Symbolieken der Egyptenaren
Naast de Indiërs zijn de Egyptenaren een
van die volkeren geweest bij wie de goden
dienst een belangrijke rol speelde. Deze in
vloed deed zich zoowel in het staatkundig
verband als in het dagelijksch leven gelden.
Het aantal Egyptische goden is zeer groot.
Zij waren voor een deel verbonden met het
begrip natuurverschijnsel en hadden voor
een ander deel meer een plaatselijk ka-
ra kt-* i*.
Behalve door dierfiguren werden de goden
soms door een enkel teeken of hïeroglyphe
voorgesteld. Een van de meest bekende en
geheimzinnige symbolen is wel de sfinx. In
het algemeen werd de sfinx door de ouden
beschouwd als een figuur waarin de kracht
van den leeuw en het intellect van den
mensch vereenigd waren. De sfinxen behoo-
ren tot het doodenrijk, waarin zij de vijan
den van den gestorven zonnegod Ré over
winnen en hem uit den dood doen herrijzen.
Een sfinxgalerij vóór den tempelingang ge
plaatst had eenzelfde doel en beteekenis. Op
de meubeJs en gebruiksvoorwerpen die we
hierna zullen bespreken komen dikwijls ver
sieringen voor die sterk aan de sfinx doen
denken en waarschijnlijk een gelijksoortige
strekking hadden als de grootere voorstel
lingen van dit symbool.
De doodenvereering.
Om een goed begrip te krijgen van de
beteekenis der Egyptische monumenten en
hunnen inhoud zullen we ons moeten bezig
houden met het begrip dat de Egyptenaren
over het leven hiernamaals hadden; alleen,
als we ons hierin klaarheid hebben ver
schaft, zullen we de zorg begrijpen waar
mede zij het stoffelijk overschot vder afge
storvenen behandelden.
Volgens de Egyptische gedachte had de
mensch een wezen dat in twee deelen ge
splitst kon worden. Zijn tweede ik, „Ka" ge
naamd, was zijn beste deel en bleef na den
'dood in h'et lichaam voortleven totdat ook
dit vergaan was. Vandaar dat de gewoonto
ontstond de lijken te balsemen, d.w.z. van
de ingewanden te ontdoen en door bewer
king met kruiden, het inwikkelen m wind
sels en het bedekken met een conserveo-
rende laag het bederf tegen te gaan. Het
aldus bewerkte stoffelijke overschot, de mum
mie, werd- in een houten of steenen sarco-
phaag of grafkist gesloten en in een graf
gebouw bijgezet. In of bij dit grafmonument
werd een stéle opgericht, een grafplaat
waarop allerlei wetenswaardigs, op den
doode betrekking hebbende, te vinden was.
Aldus verzorgd, was een eeuwigdurend
Voortbestaan verzekerd en hoe groot de
waarde was die men hieraan hechtte, bewij
zen ons de onverwoestbare grafmonumen
ten, pvramiden, mastabas en rotsgraven die
in groote aantallen ontdekt zijn geworden.
.Deze kostbare overblijfselen bevatten echter
slechts de resten van leden van de konink-
lijke familiën en hooggeplaatste personen.
De lagere standen in Egypte hebben schijn
baar voor hunne toekomst in het leven na
den dood niet gezorgd. Misschien zagen zij
tegen de hooge kosten op of waren zij minder
geestdriftig voor een onbegrensde verlen-
ging van hun bestaan. Een andere lezing is,
dat zij niet voldoende ontwikkeld en ingo-
wijd waren in de geheimen der godenleer
om het eeuwige voortleven te verwerven. In
het Oude en Middenrijk werden op de wan
den der grafkamers formules gebeiteld die
den doode over alle moeilijkheden in het doo
denrijk mo'esten heenhelpen; later werden
deze gegevens op papyrusrollen geschreven.
Gewoonlijk werden in de grafkamers aller
lei voorwerpen uit het dagelijksch leven van
den overledene geplaatst en uit deze gege*
is ons heel veel bekend geworden van
de begrippen die we hier zeer in het kort
hebben besproken.
De bouwkunst.
Voor de Egyptische bouwkunst is de steen
bouw karakteristiek. In de alleroudste tijden
zal waarschijnlijk ook voor meer monumen
tale gebouwen de houtbouw zijn toegepast,
maar in de latere perioden bleef hij alleen
oor het woonhuis aangewezen.
Het zou in dit verband wenschelijk zijn,
alvorens met de beschrijving van het woon
huis aan te vangen, een overzicht te geven
den monumentaalbouw. Gezien het
groote aantal en het eigenaardige karakter
van de hiertoe behoorende bouwwerken is
het, in dit kleine bestek, niet mogelijk, dit
verband en deze vergelijking tot stand te
brengen. Volledigheidshalve zij hier vermeld
dat de tempels en de grafmonumenten de
voornaamste opgaven der bouwkunst waren.
Het karakter van den tempel in zijn ver
schillende vormen is dat van een geheim
zinnige geslotenheid. De muren, zonder
raamopeningen waren van prachtig bewerk
te, groote blokken natuursteen opgebouwd.
Twee kolossale torens of pylonen beheersch-
ten den hoofdingang, die, geflankeerd door
vlaggemastcn en obelisken, door een lange
toegangslaan te bereiken was. Deze laan
was aan beide zijden versierd met een lange
rij sfinxen, meest van het type dat een rams
kop had.
Het gehecle tcmpelcomplex had een laag,
breed, gedrukt karakter, totaal in overeen
stemming met de lange horizontale lijnen
van het landschap. De gevelwand was dik
wijls versierd met een typisch soort relief-
beeldhoywwerk, dat in zeer decoratieve stijl
de heldendaden van den koning-stichter ver
kondigde.
De grafmonumenten zijn te verdeelen In
3 groepen t.w. de pyramiden, kolossale steen
hoopen waarbinnen één of me'er grafkamers
op zeer verdekte wijze waren uitgespaard.
Deze pyramiden komen in allerlei afmetin
gen en eigenaardige vormen voor. Een
tweede groep bevat de mastaba's, de graven
van hoogwaardigheidsbekleeders en voor
name edelen. Zij waren veel kleiner dan de
pyramiden en wijken ook in vorm van deze
af. Tot de derde groep beliooren de rotsgra
ven, spelonkachtige labyrinten, bestaande
uit een samenstel van gangen en ruimten
die in de natuurlijke rotswand waren uit
gehouwen en soms een geheel onderaardsch
complex vormen.
Zooals reeds gemeld, waren de wandeft
van de grafkamers rijk versierd met decora
tieve voorstellingen en hiëroplyphen, die ons
omtrent den stand en het ambt van den
overledene de meest belangrijke inlichtingeu
verschaffen. Door het ontbreken van het
daglicht in deze ruimten, zijn de schilderin
gen bijna onverkleurd bewaard gebleven.
Wel zijn hier en daar, jammer genoeg, spo
ren van roet te zien, ontstaan door onvoor
zichtige gidsen die met hunne fakkels de
voorstellingen hebben willen belichten. Het
moderne vreemdelingenverkeer in Egypte is
zoo druk geworden dat in vele monumenten
nu lichtleidingen zijn aangelegd, die bij het
bezoek ontstoken worden, doch begrijpelij
kerwijze een heel anderen indruk van het
geheel doen ontstaan en het oorspronkelijk
mystiek karakter volkomen te niet doen. In
den loop der eeuwen zijn veel van de schat
ten die in tempels en graven geborgen
Ij U wilt wonen te Voorburg?
g Wendt U tot
VEGTER'S WONIIGBUREAII
m Laan van Rustenburg 2, Voorburg
Jj Telef. 778168
U Het geeft belanghebbenden ïnlich-
=m tingen omtrent alle te Voorburg
§j{ beschikbare huizen.
H Bemiddeling kosteloos.
waren door roofzuchtige inboorlingen ont
vreemd. Vooral de voonverpen en versierin»
gen van edelmetaal zijn heel dikwijls ver
dwenen. Het is daarom van het grootste ge
schiedkundig en artistiek belang wanneer
er weer een graf ontdekt wordt, waar deze
schendende handen nog niet aan het werk
zijn geweest.
In de verschillende musea van Europa en
Amerika vinden we goed geconserveerde
overblijfselen uit deze doodenkamers opge
steld. Zelfs hebben veel musea o.a. Londen,
een zeer uitgebreide collectie mummies met
al wat daarbij van belang is. Ook in ons
land, o.a. t'e Leiden, in het Museum van Oud
heden is veel op dit gebied te zien.
Het annexatie-vraagstuk
We moeten streven naar rustige samenwerking en moeten het
beroep op het recht van den sterke, of op de traditie uit den
oertijd -overwinnen.
Baart groote moeilijkheden
Hoewel wij niet geacht willen worden
volledige instemming te betuigen met een
artikel van den heer G. W. Martensover
het annexatie-vraagstuk, waaraan we hier
onder enkele bijzonderheden ontleenen, zegt
de schrijver toch dingen, welke o.i. ernstige
overweging verdienen.
En het vraagstuk zelf is met het oog op
le annexatie-plannen .van den Haag weer
actueel.
De heer Martens schrijft dan:
Het gehéele annexatie-vraagstuk is 'een
geld-vraagstuk. Er worden Wjkomstige be
weegredenen aangevoerd, die den doorslag
moeten geven, maar de vraag, of dit door
den beugel kan, dient nader te worden
onder de oogen gezien.
Zit de fout niet in onze. wetgeving? Kan
m o e»t het niet anders?
Is onze wetgeving in dit opzicht niet
jarenlang ten achter?
Wordt door deze achterlijkheid niet
schreeuwend onrecht begaan aan de ge
dwongen geannexeerde gemeente?
Kan niet door veranderde wetgeving de
„geest van Locarno" in ons midden wonen?
Zijn wij zoo gehecht aan het recht van
den sterke, of wil men aan de traditie van
den stand der heeren roofridders in de
oudheid, dat onder wettelijk machtsgebruik
wij ten opzichte van personen onrecht
mogen blijven plegen?
Wij moeten streven naar rustige samen
werking en moeten het beroen op het recht
van den sterke, of op de "traartie uit dei»
oertijd ovenvinnen.
Annexatie baart slechts moeilijkheden
als partijen het niet met elkaar eens zijn
Welke beweegredenen voert nu de grooto
stad aan, genoemd de sterke partij? De
buurgemeente laat de stad maar zorgen
voor inrichtingen van ondenvijs, ontspan
ning, ziekenverpleging, voor winning van
water, gas, electriciteit; de buurgemeente
profiteert van alles, wat de centrum-ge
meente maar aantrekkelijk maakt, tot
zelfs van stadstrammen 'en de geasphal-
teerde straten, met derzelver winkels en
koffiehuizen. De omwonenden belemmeren
de stad in haar uitbreidingsplannen en het
werkt toch gemakkelijker als men alléén
Inmiddels heeft in de omliggende ge
meente de eigenaar van een groote zaak
zich gevestigd, terwijl zijn zaakgebouwen
in de stad bloven, met het daaraan ver
bonden personeel. Pc stad zou liet liever
andersopi gewenscht hebben, maarde
mqhsch is vrij, al ware hij in ketenen ge
boren, vertelde ons vroeger reeds de groote
Dui'tscho dichter.
Een groote stad vraagt niet aan een van
zijn heengaande ingezetenen, wèèrom hij
de stad van zijn inwoning sedert jaren, de
stad, waar hij zijn bestaansmiddel heeft,
gaat verlaten. Dat doet men niet; dacnt
men dat de stad er een bedrijf van maakte
en wilde concurrceren mét dorpen?"
Gouverner c'est prévoir; vóoruitzien, al
thans zien. Zien hoe genomen maatregelen
werken; zien wèt weggaat en zien wèit in
komt; weten waarom en niet schromen het
roer om te gooien als men ziet dat de ge
volgen verkeerd zijn.
Ziet het stadsbestuur, dat dc uittocht van
groot-betalers niet zeldzaam blijft, dat de
intocht van velen, die aan dc gemeente
minder opbrengen dan zij aan de gemeente
kosten, meer dun gewoon toeneemt, dan
is daarvoor een oorzaak. Wil het bestuur,
dit feit vaststellende, de oorzaak daarvan
niet zien, of kan of wil het de oorzaak
niet wegnemen, dan brokkelt de stad af,
in toenemende mate, niettegenstaande het
aantal straten, huizen en zielen sterk toe
neemt.
De stad levert aan de buungemeente wat
deize noodig heeft, tegen den prijs door
partijen overeengekomen; er worden dien
aangaande regelingen getroffen zonder dat
de buurgemeente eenigc zeggenschap heeft,
zoodat het verwijt dat de buitengemeente
parasiteert op de stad, niet kan opgaan;
zonder de bewoners der omgeving zouden
neringdoenden in de stad meerendeels geen
droog brood hebben, zouden tal van aan
trekkelijkheden der stad niet kunnen be
staan. De eene heeft de andere partij noo
dig; beiden hebben rechten die geëerbie
digd moeten worden; beiden hebben ook 't
recht van bestaan, benevens liet recht op
bescherming door de wet. Niet alleen de
gemeente als organisme van den Staat,
maar en dèar vooral moet de aandacht
Houth. N.V. J. VAN SCHIJNDEL Co. SSSS.'CJ I. !ÏÏ!S
Nassauhaven—Boerengat
AIV IVO 1853
op worden gevestigd ook de personen
der inwoners. Juist de belangen van de
personen moeten worden onteien en be-,
schermd.
Op Art. 3 der G. W. volgt art. f, (het ver
eenigen en splitsen van gemeenten), dat in
zijn eersten volzin zegt: „Allen, die zich op
het grondgebied van het. R ij k bevinden,
hebben gelijke aanspraak op bescherming
van persoon en goederen."
Wordt de persoon beschermd, als hij door
den wetgever tegen zijn wil gesteld wordt
onder een anderen bestuurder, dan dien
•onder hij zich vrijwillig heeft geves
tigd?
Worden zijn goederen beschermd als daar
op andere lasten en verplichtingen worden
gelegd dan die, welke hij van zijn wette
lijken bestuurder heeft te ontvangen? Of
is dat misbruik maken onder wettelijkcn
overmacht?
Ziet iemand geen nadeel, voor zijn per
soon en goéd, in den overgang naar een
andere gemeente, dan is er geen verschil
bestaanbaar en dat zal zijn bestuurder, hei
bestuur nl.. onder het welk hij zich uit
eigen wil heeft gesteld, nemen wc maar
eens aan, bevoegd zijn zich te verklaren
vóór annexatie.
Maar als er wél nadeel geleden zou wor
den, dan eisclvt wet en rechtvaardigheid,
dat de man worde schadeloos gesteld, op
wettelijke geregelde wijze, gelijk bij ont-
eigeningsverschi 11 en.
De mensch hoort thuis ter plaatse, waar
hij wil, hij blijve daarin vrij, niemand
dwinge hem. Mij is nog niet ter oore ge
komen, dat iemand zenuwpatiënt is ge
worden of een eind aan zijn leven heeft ge
maakt omdat in een groote stad geen ge
schikte woning voor hem klaar stond: uit
eigen wil is noc steeds in of buiten de stads
-éiis een woning gevonden.
De schrijver besluit: De wetgever grijpe
in om wantrouwen tusschen buurgemeenten
eg te nemen en bane den weg tot samen
erking van gemeenten in al die zaken,
elke .de -belangen van meer dan eene ge
meente betreffen.
Eenkamerwoningen
I-Iet is nog niet lang geleden, dat de één-
kamenvoningen als het meest verwerpelijke
type in onze)Tweede Kamer een onderwerp
van debat uitmaakten.
Thans worden ze, natuurlijk in gewijzig
de», gemoderniseerden vorm, als een der
behoeften voor de groote stad gepubliceerd
en gepropageerd, vooral 'in het buitenland,
(aldus Vr. en Aanb.) De woningen zijn be
doeld als flat en hebben derhalve een woon-
eet-slaapvertek, nog een miniatuui'-badka-
mertje en een keukentje.
In een kelder zijn de gemeenschappelijke
waschlokalen, de centrale keuken, zwembad
en sport gelegenheden; op het platte dak de
zomertuin, de sport- en tennisbanen.
Premiebouw
Het verbod om woningen, die met rijks
premie zijn gebouwd, door buitenlanders ter
bewoning te doen bezigen, is opgeheven met
ingang van 26 Juni j.l., nu de toestand voor
de woningmarkt dat verbod niet meer noo
dig maakt.
Openbare werken Emmen
Tot directeur van Openbare Werken te
Emmen is met 14 tegen 11 stemmen be
noemd ir. G. M a a s, civiel-ingenieur in
dienst van de N.V. Beduze's Beton- en Wa
terbouwmaatschappij te Den Haag.
Herstel of nieuwbouw?
In den Gemeenteraad van Bodegraven i:
dezer dagen het rapport behandeld, uitge
bracht door de destijds ingestelde commis
sie, belast met de studie voor een plan voor
verbouwing of den bouw van een geheel
nieuw raadhuis voor genoemde gemeente,
aangezien het tegenwoordige in 'n dusdanig
slechten toestand verkeert, dat de kap zelfs
gevaar oplevert.
Bedoelde commissie bleek echter aller
minst eenstemmig, daar elk lid met een af
zonderlijk plan kwam, nl. voor een geheel
nieuw raadhuis op een andere plaats, ver
bouwing met gedeelten van do bestaande
muren en eenvoudige verbeteringen van tij-
delijken aard, waarvan de kosten resp.
f 50.000 en f 30.000 en f 10.000 zouden bedra
gen.
Ook de raad kon het niet eens worden. Na
uitvoerige discussie werd daarom besloten,
dat B .en W. met de commissie de plannen
nog eens gezamenlijk zullen bestudeeren
dan de beslissing over te laten aan den nieu
wen raad, die in September a.s. voor de eer*
ste maal bijeenkomt.
Woningbouw in 1930
Het is merkwaardig na te gaan, hoe sedert
eenige jaren de woningbouw door particulie
ren in de productie van woningen een steeds
toenemende plaats heeft ingenomen. Dai
kan worden aangetoond met de volgende cij
fers, welke wij ontleenen aan het verslag
over 1930 van den Hoofdinspecteur voor de
Volkshuisvesting, dat in de Verslagen en
Mededeelingen betreffende de Volksgezond
heid is verschenen.
In 1921, het eerste jaar waarover door het
Centraal Bureau volledige gegevens zijn ver
zameld, werden op een totale productie van
40.364 woningen 11.743 gebouwd door parti
culieren, d.i. 37 pet. 19.298 (48 pet.) waren ge
bouwd door vereenigingen, 56S7 (14 pet.)
door gemeenten, 636 (1 pet.) door het Rijk,
waterschappen enz. In 1922 was eerstge
noemd percentage reeds gestegen tot 55 (voor
24.936 woningen), en sindsdien ziet men het
geregeld toenemen met alleen een geringen
terugslag van 1921 op 1925 (731/*» op 73) en
van 1928 op 1929 (821,0 op SU/g). In 1930 be
droeg het 84, voor 41.021 woningen. De wo-
ningbouwvereenigingen hadden in laatstge-
SGCnU .van i'luct
Inlichtingen betreffende
Hinderivets-
aangelegenheden
Bureau van Ingcn
Vliet straat 8b, - Rotterdam
Telejoon 11748
Rotterdamsche Boaz-Bank N.V.
Telefoon
1385-1386
Pompenburgsingel 13
ROTTERDAM
VRAAGT INLICHTINGEN EN CONDITIËN.
(5050 woningen), de gemeenten van 4 pet
(2329), het Rijk, enz. van 0.2 pet (98).
Het totaal aantal woningen, dat aan de
woningmarkt werd toegevoegd, bedroeg Ir»
1930 52.588.1087 hiervan waren het resultaat
van herbouw uitbreiding of verandering van
bestemming. Omgekeerd werd de voorraad
ten gevolge van slooping of onttrekking aan
de besemming verminderd met 8065 wonin
gen. Zoodat de netto-vermeerdering 44.523
was. Dit aantal is met uitzondering van dat
voor 1927, toen het 44.690 bedroeg, het hoog
ste, dat in de tienjarige periode in eenig
jaar bereikt werd. Houdt men integendeel
met de productie rekening, d.i. met de bruto-
vermeerdering met 52.588, dan kan 1930 in
derdaad genoemd worden, zooals in het ver
slag dan ook gedaan wordt, een recordjaar.
Van genoemde 8065 woningen, waarmee
de voorraad verminderde, waren 1554 ont
ruimd wegens onbewoonbaarverklaring (4-iS
hiervan te Amsterdam, 87 te Rotterdam, 13ï
Den Haag, 3 te Utrecht, 42 te Haarlem..
i in gemeenten m de groote steden en S
de mijnstreek). Het totale aantal, dat in
de betreffende tienjarige periode om deze re-
werd ontruimd, is hiermee gestegen tot
9464.
V rchitectuur van gisteren en heden
op de Zomercursussen te Rome
Aangevangen is te Rome met de zomer
cursussen van Italiaansche architectuur, die
behooren tot het programma van het Ita
liaansche interuniversitair Instituut. Deze
cursussen hebben tot doel de groote traditie
voort te zetten, die van de Renaissance af
de architecten van. alle landen naar Italië
trok, alsof ze wilden tcrugkeeren tot de
klassieke bouwkunde. De studie van dc mo
numenten van Rome en van de goheale Ro-
meinsche bouwkunst, de kennis der mate
rialen, de verhandelingen over do Italiaan
sche architectuur der verschillende kuust-
tijdperken zullen de essentie var; de cur
sussen vormen, waai* aanvullende lezingen
aan toegevoegd zullen worden en tit besluit
van de leergangen een reis door de belang
rijkste Italiaansche kunstcentra.
Aan eenige officieele gegevens ontleenen
we nog het volgende:
Behalve deze studie van het erfdeel dei-
vaderen is het doel van de lessen eenige
speciale moderne architectonische en con
structieve kunstuitingen van groot belang
aan te toonen, of op het gebied van den
stedenbouw, waar op de modellen van de
oude Italiaansche steden een levende nieu
we aesthetiek wordt gecreëerd, of op zuiver
technisch gebied der bouwkunde, of einde
lijk in de economische en architectonische
werkzaamheid voor den bouw van volks
woningen, die in Italië tot oplossingen van
aanzienlijk sociale beteekenis is gekomen.
Meer in het bijzonder beschouwd, zal het
programma dus cursussen bevatten speciaal
gericht op archaeologie en kunst van het
oude Rome, ovec italiaansche architectuur
in de middeleeuwen en van de Renaissance
over de techniek der Roracinsche houw
kunst, over de kennis der bouwwerken,
waarbij voorzian-ugen zijn getroffen teg.n
aardschokken, o.'er ouden en modernen
Italiaanschen staiïëbouw. Voorts lozingen
over bijzondere onderwerpen, zooals over
de Italiaansche Monografie, over het archi
tectonisch karakter der Italiaansche kunst,
over de natuurlijke bouwmaterialen, over
Bramante, PaJladio, Vignola, over de gebou
wen te Rome, over den Italiaanschen tuin
en de volkswoningen.
Een studierede door de voornaamste Ita
liaansche kunstcentra (Napels, Assisi, Peru
gia, Siena, Florence, Ravenna, Bologna,
Venetië, Vicenza, Verona, Milaan, Pisa) zal
de reeks cursussen besluiten, zoodat den
vreemdelingen een blijvende, en voor zoover
mogelijk, volledige indruk wordt gegeven
van Italië en van zijn architectonische be
schaving-
De heer J. C. Pond man heeft eervol
onte-lag aangevraagd als gemeente-architect
te Wateringen.
Xoepassen en onthouden
Verwijder de beveiligingen van machines
en werktuigen niet. Het kan uw leven kos
ten of u verminken.
Smeert ge op Uw ladder groen, grijs, wit,
Dan ziet ge nooit wat daaronder zit.
De veiligheid eischt bet monopolie,
Voor 't smeren met vernis en olie.
FIRMA MARIJNIS DE VRIES
TIMMERFABRIEK
Kuipersstraat 13 - Rotterdam - Telef. 34(96
maakt bekend, dat de heer J. E. DE VRIES
uit de zaak is getreden, die thans door den
heer J. IL MARIJNIS op den ouden voet
wordt voortgezet. Adres en telefoonnummer
blijven onveranderd.
de nieuwe, duurzame wand- en plafond-
bekleeding, in div. kleuren verkrijgbaar, geeft
een artistiek idee aan Uw salons, winkels, enz.
Bemonsterde offerte op aanvraag verkrijgbaar:
A. HELM STRIJD, Wagenstraat 9, Maassluis
(L.) - Hotel Cremers
Telef. 51. Nieuwbouw 1930. Bondshotel.
Modernste hotel ter plaatse. Prijs ƒ3.75, in
hoofdscizoen ƒ4.50 en ƒ5.—. Garage vrij.
Schitterend gelegen veranda, terras en tuin.
VRAAGT UITVOERIG PROSPECTUS
H.D.VAN OSNABRUGGE!
Van der Doesstraat 14
LEIDERDORP
Tel. 2232 (Leiden)
Specialiteit in Heeteluchtovens
MOOIE HEERENHUIZEN
tuin. Bevatt. 2 kamers en suite, keuken,
serre. 1ste Verdiep. 2 flinke frlssche slaap
kamers, groote zijkamer en badkamer. Bal-
het geheele huia een vliering,
"ng. Vlugge en geregelde ver-
Rotterdam.
Maatschappij tot Exploitatie van On
roerende Goederen „Scheepenwijck" N.V.
Achterweg 81 Schiebroek
Architecten-Bureau in Den Haag
'ereenigingen. Geelt adviezen. Welkt vlug,
raat en te^en billijk honorarium.
ren No. 3358. Bureau van dit Blad. Afdceling
Bouw- en
Verbouwingsplannen
Bur. A. H. VAN WIJNGAARDEN
Leede179-ROTTERDAM-T.I.563G0
Mooie HEERENHUIZEN
TE KOOP, gelegen Franqois Havaraehmldtstraal
No. 42 lot 48 le SCHIEDAM, met ruim uitzicht-
Bij Julianapark en Steirebosch. Bevalt.: 2 Kar
Badkamer, vijf Kasten, oveidekt B.rlcon,"Zolder
met Slaapkamer, groote Voor- en Achtertuin.
Koopprijs: Hoekpand I 15.500, Tusschenpanden
I 13.500.
Tevens nog TE KOOP
eenige Heerenhuizen
van I 9500 en f ftOOO.
Inlichtingen:
H. v. d. KRAAN
Vondellaan 50 SCHIEDAM
en od het werk.
Dagelijks te bezichtigen, behalve Zondags.
G>DKI!£i®H®IFF CUMUM'S'
Sedert 188e het gezochte kwaliteitsmerk
DIJCKERHOFF ..NORMAAL" ^rV.'r^V.rkVr"'
Vraagt bij spoedeischend werk het snelverhardend cement
DIJCKERHOFF ..DOPPEL" v,..*
'iStif';i*'s,g:-'' 'i;" -1 r'v":"
lijnen)