DE NIEUWE DUITSCHE
NOODVERORDENING
Kerknieuws.
I
MAANDAG 8 JUNI 1931 EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
VEERTIG-URIGE WERKWEEK.
SALARISVERLAGINGEN.
CRISISBELASTINGEN
EEN ERNSTIGE OPROEP AAN HET
DUITSCHE VOLK
De Vrijdag 5 Juni door den RijRsprcsi-
dent geteekende noodverordening is thans
gepubliceerd.
In deze noodverordening wordt verklaard
dat de bepalingen een voortzetting betee-
kenen van de tot nu toe door de Rijksre-
geering gevolgde economische en financi-
eele politiek.
De Rijksregeering acht een
verlaging
de productiekosten
en prijzen een onontbeerlijke voorwaarde
daarvoor, dat Duitschland in den economi-
schcn strijd versterkt wordt, dat de pro
ductie wordt verhoogd en dat daarmee
nieuwe plaatsen worden vrijgemaakt voor
de te werkstelling van werkloozen.
In den handel met levensmiddelen
moeten de prijzen op alle plaatsen wor
den aangegeven.
In den mijnbouw zal verlaging der prij
zen mogelijk zijn door bevrijding van den
mijnbouw van de bijdragen voor de werk
loosheidsverzekering, zonder dat de verze
kerden daardoor benadeeld worden. Ook de
lasten, die op den landbouw drukken moe
ten verlaagd worden.
De mogelijkheid van opheffing van het
verbod van nachtarbeid in bakkerijen, voor
het instellen van het drieploegenstelsel in
de grootc steden, verandering van de brood
wet cn dc opheffing van den verhoogde
omzetbelasting voor alle levensmiddelen,
zijn in overweging genomen.
De regcerine zal er naar streven in sa
menwerking met vereenigingen en bonden
te komen tot
uitbreiding van de werkgelegenheid.
Met de spoorwegen is overeengekomen,
dat werken voor 200 millioen mark, die
voor 1931 zijn vastgesteld, spoediger zullen
worden uitgevoerd. Hiervoor zullen binnen
ecnige weken 120.000 arbeiders tewerk ge
steld kunnen worden. Verder zal de regee
ring door middel van een crisisbelasting
trachten nieuwe werkgelegenheid te schep
pen. In de noodverordening wordt de regee
ring verder gemachtigd met toestemming
van den Rijksraad voor eenige industrie-
of arbeidersgroepen afgezien van kleine be
drijven. den
arbeidstijd tot 40 uur te verminderen
om de toelating van tarief arbeid af
hankelijk te maken van toestemming der
autoriteiten.
In de eerste plaats moet do regeling van
den arbeid langs vrijwilligen weg worden
verkregen. Om een voorbeeld to geven
heeft de Rijksregeering besloten in de be
drijven en kantoren van het Rijk de regel
matige werktijd op 40 uur per week te
stellen en slechts, daar een langeren ar
beidstijd toe te laten, waar verkorting om
bepaalde redenen niet doorvoerbaar is. Er
zal met alle middelen naar gestreefd moe
ten worden, dat eenzelfde regeling zal ge
schieden in de staten en gemeenten en an
dere publiekrechtelijke lichamen.
Met het doel het economische leven te
verlossen van al te starre bepalingen, werd
besloten het kolensyndicaat, slechts met 2
maanden te verlengen.
Behalve eenige .andere maatregelen op
dit gebied, zal de regeering met spoed be
langrijke veranderingen op bet gebied van
het aandeclenrecht tot stand brengen.
Verzekering van de begrooting
De vermindering der belastingen kan op
ongeveer 940 millioen becijferd worden,
waarvan 500 millioen ten laste van het rijk
en 440 millioen ten laste van de landen en
gemeenten zullen vallen. Op de begrooting
van het rijk moet verder dekking gezocht
worden voor een aantal extra uitgaan.
Voor de crisismaatregelen blijft een te
kort van 245 millioen te dekken. De totale
dekking volgens het plan der Rijksregee-
ring, zal als volgt moeten geschieden:
Tekort van het Rijk: vermindering der
belastingen 495 millioen. extra uitgaven 79
millioen, totaal tekort 574 millioen.
Ter dekking hiervan bepaalt de noodver
ordening:
A. wat betreft de uitgaven: verlaging der
salarissen 101 millioen mark. Vermindering
•der Rijksuitgaven 85 millioen mark, an
dere schrappingen op de begrootingen 120
millioen mark. tezamen 306 millioen mark.
B. Wat betreft de inkomsten: Boterbe-
lasting 110 millioen mark; invoerrechten op
minerale oliën 75 millioen mark, statistiek-
recht 3 millioen mark, wijziging der om
zetbelasting 80 millioen mark, tezamen 208
millioen mark; totaal der dekking 574 mil
lioen rijksmark.
Inzake de crisismaatregelen cn werkver
schaffing deelt de noodverordening mede,
dat voor crisismaatregelen het tekort 245
millioen bedraagt; de uitgaven voor werk
verschaffing 140 millioen, tezamen 385 mil
lioen mark. Dit bedrag wordt gedekt dooi
de inkomsten van de crisisbelasting.
Voor het tekort der landen en gemeenten
komen ter beschikking door salarisverlaging
207 millioen rijksmark, loonbelasting 60
millioen mark, omzetbelasting 35 millioen
mark, tezamen 302 millioen mark.
Met betrekking tot
en wachtgelden wordt medegedeeld dat de
verlaging 4 tot 8 pCt. zal bedragen. Deze
verlaging komt boven de reeds vroeger
.vastgestelde 6 pCt.
De noodverordening bevat verder een uit
voerige regeling van de salarisverlaging in
de verschillende klassen en salarissen.
Bij do Rijksministeries bedraagt de ver
laging 8 pCt., waarbij nog komt dc crisis-
belasting, zoodat de salarissen aan de Mi
nisteries niet inbegrip van de in den herfst
van 1930 plaats gehad hebbende verlaging
in totaal ongeveer 30 pCt. bedraagt.
De salarisverlaging zal ingaan metin
gang van 1 Juli 1931 en geldt onmiddellijk
ook voor de salarissen van de beambten in
openbaren dienst. Verder wordt de kinder
toeslag voor ambtenaren en beambten vcor
liet eerste kind van 15 tot 10 mark ver
laagd en verder vastgesteld op 20 mark
voor bet tweede kind. 25 mark voor liet
derde en vierde kind. 30 mark voor liet
vijfde kind cn ver'u- 20 mark per kind.
Voor de arbeid s in Rijksdienst zal na
het afloopen van de loopende overeenkom
sten eenzelfde korting worden ingevoerd.
Scherper werkloosheidspolitiek.
Werkloozen uit beroepen met geregelde
tijden van werkloosheid krijgen slechts
voor den tijd van 20 weken ondersteuning
en slechts tot een bedrag, gelijk aan cte
crisisuitkeeringen. De wachttijden worden
algemeen verlengd. De plicht tot het aan
vaarden van arbeid wordt verscherpt. Per
sonen onder 21 jaar en gehuwde vrouwen
krijgen alleen ondersteuning, wanneer
hun onderhoud anders niet verzekerd iè. De
noodverordening bevat verder nieuwe be
palingen ter bezuiniging op de uitgaven
voor pensioenverzekering.
Crisisbelastiug.
De crisishelasting zal voorloopig gelden
voor den tijd van anderhalf jaar. dus van
1 Juli 1931 tot 31 December 1932. De cri
sisbelasting moet in totaal 775 millioen
mark opbrengen, waarvan 365 millioen
voor het begrootingsjaar 1931. De crisisbe
lasting bedraagt minstens 1 procent en
wordt geheven van het bruto-loon, n.l. 2.5
mark op een loon van 250 mark per
maand, drie mark op een loon van 300
mark, zes mark op een loon van 400
mark, 10 mark op een loon van 500 mark,
enz. De inkomstenbelasting wordt voor de
crisisbelasting verhoogd en wel bij een
jaarinkomen van 3600 mark me» 0,75 pro
cent, tussehen 3600 en 6000 markt met 1 pro
cent, van 6000 tot 20.000 mark met 1.5 pro
cent. eniz. tot 4 procent voor inkomsten
van meer dan een millioen.
De noodverordening bevat hieromtrent
een groot aantal belastingtechnische be
palingen.
Andere regelingen.
De noodverordening bevat verder rege
lingen voor de gemeenten en gemeentebe
sturen en een hoofdstuk voor de gemeente-
begrootingen. Een nieuwe bepaling is opge
nomen inzake de tabaksbelasting.
Aan het slot bevat de noodverordening
een mededeeling inzake de regeling met
Beieren en een aankondiging van een nieu
we regeling der belastingheffing voor finan-
cieele ondernemingen.
Het laatste hoofdstuk heeft betrekking op
douanemaatregelen, waarbij de Rijksregee-
ring verschillende machtigingen vraagt.
De noodverordening gaat vergezeld van
een oproep der Rijksregeering.
DE OPROEP AAN T DUITSCHE VOLK.
Tegelijk met de publictie van de nieuwe
noodverordening heeft de Rijksregeering
den volgenden oproep tot het Duitsche volk
gericht:
„De verwachting dat de economische we
reldcrisis met het voorjaar in 1931 zou ver
minderen en daarmede de nood en de werk
loosheid in alle industrie-staten en nog
meer in de landen, die grondstoffen en
landbouwproducten produceeren, zouden
verminderen, is onjuist gebleken. Duitsch
land is met een .bedrag van 23 milliard
mark betrokken in het economische leven
der wereld. Het kan zich uit den gemeen-
scihappelijken nood, waaronder zelfs de
overwinnaars uit den oorlog lijden, niet al
leen redden.
Onze zorgen en moeilijkheden zijn ern
stiger, omdat wij behalve de algemeene cri
sis, in welke wij leven, nog de bijzondere
last te dragen hebben als verliezers in den
grooten oorlog betalingen hebben te doen.
Deze betalingen werden onder bepalingen,
welke niet tot uitvoering gekomen zijn,
aanvaard en onttrekken aan ons door den
oorlog en de inflatie verarmd economisch
leven, het kapitaal, dat het voor zijn in
standhouding en verdere ontwikkeling noo-
dig heeft. Kapitaalsonttrekikng beteekent
stillegging en beperking van bedrijven,
werkloosheid, vermindering der particulie
re inkomens en niet het laatst verminde
ring van de inkomsten van den staat. Bo
vendien wordt onze koopkracht op de we
reldmarkt kleiner met 'het bedrag, dat wij
als betalingen zonder tegenprestaties moe
ten afgeven.
Deze gedwongen betalingen verzwakken
ons als koopers en noodzaken ons tot be
perking van den invoer. Zij dwingen ons
tot verhoogdng van den uitvoer, tegen wel
ke andere landen steeds strenger afweer-
maatregelen nemen. Een verbitterde v«r
scherping van den strijd om de wereld
markt is het gevolg.
Zware lasten en offers moet de Rijksre
geering het Duitsche volk omleggen om de
betalingscapiciteit van het 'Rijk jnstand te
houden. Dit is de voorwaarde voor het voort
zetten van het Duitsche economische leven,
hiervan hangen millioenen en millloenen
deelnemers aan den oorlog, gepensioneer
den, ambtenaren en beambten in hun be
staan af.
In het binnen- en buitenland is meerma
len het verwijt gehoord, dat wij niet zuinig
genoeg huisgehouden hebben. Dit verwijt
treft zeker niet het Duitschland van deffen
tijd. Over de geheele linie zijn de krachtig
ste pogingen aangewend om de uitgaven
tot een draagbaar niveau 'terug te brengen.
Na de uitwerking van de nieuwe noodver
ordening zullen de uitgaven van het Rijk
met inbegrip van de schrappingen van het
vorige jaar het geweldig bedrag van meer
dan 1.5 milliard minder bedragen. Voor
zoover men onder de huidige omstandig
heden iets kan voorspellen, wordt hiermede
de Rijksbegrooting voor het loopende jaar
in evenwicht gebracht. Het is de vaste
wil van de Rijksregeering, dat deze nood
verordening de laatste voor dit doel zal zijn.
In verband met, de mogelijkheid van het
voortduren der crisis is het plicht der Rijks
regeering ervoor te zorgen dat niet laks
heid en onwil onze krachten verminderen.
Reeds 'thans moeten daarom maatregelen
getroffen worden om de komende moeilijk
heden te overwinnen. Dat hot daarbij niet
kan gaan zonder alle kringen van het volk
te treffen, zullen de verstandigen begrijpen.
Het is beter langs geordenden weg ver
plichtingen na te komen, hoe smartelijk
deze ook zijn en bijdragen te eischen van
lien, die nog een inkomen hebben, dan het
gevaar te veroorzaken, dat betalingen, waar
op het levensonderhoud van breede krin
gen van ons volk steunt, op zekeren dag
niet meer kunnen plaats hebben.
In gelijken toestand als het Rijk bevin
den zich de landen cn gemeenten. Ook dev*»
hebben zich verregaand beperkt en zullen
zich nog meer moeten beperken. De Rijks
regeering maakt zich geen illusies over de
zwpw'te van de door alle kringen der be
volking te brengen offers, doch het in stand
houden van het. evenwicht der publieke
huishouding en het in stand houden van
liet economische leven in verband met den
ernstigen toestand en den huidigen concur
rentiestrijd op de wereldmarkt, rechtvaar-
dieen de getroffen maatregelen.
Wij hebben alles gedaan om onze ver
plichtingen uit den verloren oorlog na te
komen. Ook buitenlandsche hulp hebben
wij hiervoor in grootc mate moeten aan
vaarden. Dat is thans niet meer mogelijk.
Het inzetten van de laaitste krachten en re
serves van alle kringen der bevolking geeft
de Duitsohe regeering het recht en maaK»
liet tot een plicht tegenover het eigen volk
voor de wereld uit te spreken.
De grens van hetgeen wij ons volk aan
ontberingen mogen opleggen, is bereikt. De
voorwaarden, onder welke het nieuwe plan
tot stand is gekomen, zijn door de ontwik
keling, die de wereld genomen heeft, on
juist gebleken. De verlichtingen, die het
nieuwe plan naar het inzicht van alle bo-
trokkenen het Duitsche volk zou brengen,
en in den aanvang ook beloofde te Bren
gen, heeft het niet gebracht. De regeering
is Rich bewust dat de tot het uiterste be
dreigde economische en financieele toestand
van het Rijk een verlichting van Duitsch
land van de ondragelijke schadevergoe
dingsverplichtingen noodzakelijk maakt
Ook de economische gezondmaking der we
reld staat hiermee in verband.
Het Duitsche volk staat in den besllssen-
den strijd om zijn toekomst. Voor een valsch
geloof, dat men zonder offers tot een resul
taat kan komen, moet een verantwoordelijk
heid bewuste re-gecring waarschuwen.
Wanneer het Duitsche volk aan zijn toe
komst gelooft, dan moet het besloton zijn
daarvoor alles in te zetten. De Duitschers
hebben in hun geschiedenis ervaren, dat
in een critieken tijd niet de strijd der par
tijen beslissend is, doch de wil" van het ge
heele volk om zich te handhaven. Een der
gelijk "uur is aangebroken. De Rijksregeering
kan niet gelooven, dat de nieuwe generatie
zoo klein en de oudere zoo zovak geworden
is, dat zij niet in staat zouden zijn in vrced-
zamen strijd om ons herstel de grootte en
het idealisme van het Duitsche volk als in
vroegere moeilijke uren te bewijzen.
In het vertrouwen op de levenskracht en
den levenswil van het Duitsche volk zal de
regeering handelen".
Toelichtende verklaringen.
Uit verklaringen van den rijksminister
van financiën, Dietrich, blijkt, dat de graan
rechten gehandhaafd worden, doch dat
men de meelrechten zal verminderen. De
prijzen van veevoeder zullen verlaagd wor
den met 20 tot 25 Mark per ton.
Rijksminister van Arbeid Stegerwald zei-
de, dat binnenkort de spoorwegen een mil
lioen ton materiaal zullen bestellen, als
rails, wissels, ernz. Hierdoor zullen 120.000
arbeiders zes maanden werk vinden.
Stegerwald verklaarde tenslotte, dat de
huidige regeerings-coalitie waarschijnlijk,
verbroken zou zijn, wanneer de werkloos
heidsverzekering alleen door het heffen
van nieuwe inkomsten en grootere vooi-
schotten van het Rijk zou zijn gesaneerd.
HET DUITSCHE BEZOEK AAN
CHEQUERS
WEDERZIJDSCHE MOEILIJKHEDEN.
Samenwerking tegen de crisis.
Bij het Zaterdag afgelegd bezoek der Duit
sche ministers aan Chequers is, volgens een
officieel communiqué, door de Duitsche mi
nisters speciaal de aandacht gevestigd op de
moeilijkheden waarin het Duitsche rijk zich
bevindt en de noodzakelijkheid deze uit den
weg to ruimen.
De Britsche ministers hunnerzijds legden
den nadruk op den omvang der economische
depressie, in het bijzonder op haar invloed
op Groot-Brittannië.
Beide partijen waren het er over eens, dat
behalve van de pogingen en maatregelen
van internationaal karakter, een herleving
van het vertrouwen en de welvaart afhan
kelijk is van internationale samenwerking.
In dezen geest zullen beide regeeringen
trachten de huidige crisis in nauwe samen
werking met andere regeeringen het hoofd
te bieden.
Nog wordt gemeld: De eerste dag van het
bezoek van de Duitsche ministers aan The
Chequers werd door het fraaiste zomerwe
der begunstigd. Na den maaltijd leidde Mac
Donald zijn gasten rond door de historische
vertrekken van het landgoed. Hierna trok
ken zich de Duitsche en Engelsche minis
ters terug in de bibliotheek en maakten zij
een aanvang met de bespreking van ver
schillende door de Duitsche ministers ter
sprake gebrachte vraagstukken. Het onder
houd duurden den geheelen middag. Het
had in het bijzonder betrekking op den fi-
nancieelen toestand van Duitschland.
Voor den avondmaaltijd maakten de aan
wezigen een kleine wandeling door het park
Na het diner werden de gedachtemvisselin-
gen voortgezet
CHR. GEREF. KEEJK
Tweetal: Te Amsterdam-West, L. H. van
der Meiden te Den Haag en K. G. van Smeden
te Haarlem (Noord). Te Vlaardingen, A.
Ponstein te Steenwijk en J. A. van Riekel te
Sliedrecht.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Arnemuiden, W. Vroegin-
dewey, cand. te Middelharnis.
Bedankt: Voor Oosterhaule en Scharster-
brug, E. A. Lazonder te Spannum en Edens.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Ds. Joh. de Boer, overgekomen van
Brouwershaven, was tot verheuging van de
Geref. Kerk van Zuid-Beyerland, na een ern
stige ziekte thans zoover hersteld, dat Zondag
met het ambtswerk aldaar kon worden begon
nen. Als bevestiger trad op Prof. Dr. S. Grey-
danus, van Kampen, welke tot tekst had Rom.
3 26a, waarin over de ware Christusprediking
wordt gesproken. 1. hoe God Christus voor
stelt; 2. waartoe God Christus voorstelt en 8.
in welken weg het heil in Christus wordt ver
kregen. Hieruit volgt: 1. hoe de dienaar des
Woords Christus moet voorstellen en 2. hoe de
Gemeente deze Christusprediking moet aan
vaarden.
's Middags deed Ds. de Boer intrede met een
preek over dc tekst Joh. 18 37b, waarin ge
schetst wordt het wezen van de bediening des
Woords als een getuigenis geven aan de waar
heid1. de persoon die met dit getuigenis op
treedt; 2. de inhoud van dit getuigenis en 3.
de vrucht van dit getuigenis.
Daarna volgden toespraken tot Kerkeraad,
Gemeentebestuur, Schoolbestuur, Hoofd der
School, Classis Barendrecht en catechisanten,
welke werden beantwoord door den heer Ker
sten, namens den Kerkeraad en door Ds. E.
Mobach, van Numansdorp, namens de Classis.
Ds. A. Dercksen nam wegens ver
trek naar Rotterdam-Feijenoord, Zondagavond
afscheid van de Geref.- Kerk te Klundert, met
een predikatie over de gelijkenis van het groo-
te Avondmaal, uit Lukas 14 1624 (in het
bijzonder vers 22). Voorgelezen werd Jesaja
55. Spr. had als thema „de verantwoording
van den dienstknecht aan zijn heer". Hij ge
voelde zich inzonderheid op dezen avond ge
roepen, verantwoording af te leggen voor zijn
Zender. Hoewel met zwakheid en gebreken
heeft hy toch namens zijn Zender mogen noo-
digen om te komen tot het groote Avondmaal
en heeft hjj het der Gemeente mogen toeroe
pen:: er is nog plaats. Hy dankt God, die hem
daartoe de kracht heeft gegeven.
Na beëindiging der afscheidspredikatie,
richtte Ds. Dercksen zich tot ouderlingen en
diakenen, collega's en onsulent (Ds. H. Lan-
ning), catechisanten en jeugdvereenigingen en
wenschte de Gemeente Gods zegen toe.
Op verzoek van den scheidenden leeraar
werden geen toespraken gehouden. Verschillen
de afgevaardigden uit genabuurde Kerken wa
ren aanwezig; o.a. Ds. H. Larming, uit
Fynaart; Ds. M. P. Feringa, uit Moerdijk en
Ds. M. B. 't Veer, uit Zevenbergen. Toegezon
gen werd Psalm 121 4.
- D s. H. Veldkamp, hoopt Zondag 21
Juni a.s. in de avondgodsdienstoefening af
scheid te nemen van de Geref. Kerk te Kra-
lingscheveer. Hij heeft dit dus niet Zondag jl.
gedaan, gelijk tot onzen spijt abusievelijk
(door het uitvallen van den datum) in ons blad
van Zaterdag was aangekondigd. Vrydag 26
Juni zal Ds. Veldkamp bevestigd worden te
Sneek, door den pastor loci, Ds. H. M. Duth-
mers, om Zondag 28 Juni zijn intrede te doen.
DS. T. KRAMER.
Men- bericht ons, dat Ds. T. Kramer, predi
kant der Geref. Kerk te Monster, op medisch
advies nog eenigen tijd rust zal moeten houden
Ds. K. J. Bahr, Duitsch predikant bij de
Ned. Herv. Gemeente te Amsterdam, zal 14
Juni a,s. veertig jaar aldaar zyn werkzaam ge
weest. Ds. Bahr is Duitscher van afkomst er
werd in 1861 in Duitschland geboren. Na vol
tooiing zijner studiën werd hy in 18S5 als
diaspora-predikant beroepen naar Diedelsheim
in Baden.
Daarna diende hy vóór zijn komst naar Am
sterdam de gemeenten Rohrbach (1886), Villin
gen (1886), Salem (1888) en Baden-Baden
(1889). In de vergadering van 10 November
1890 werd Ds. Bahr als opvolger van Ds. P.
Brandt naar Amsterdam beroepen, en den
14den Juni van het daaropvolgende jaar door
wylen Ds. G. F. Gronenreyer in de /Oude Kerk
bevestigd. Den 17den Juni vervulde Ds. Bahr
zijn eersten predikdienst in de Amsterdamsche
Gemeente en had hy daartoe als tekst Joh.
3 16 gekozen.
Daar de Nieuwe Zijds Kapel destyds in ver
val was en herbouwd zou worden, werd hem de
Oude Zyds Kapel aan den Zeedy'k toegewezen.
In deze kapel ging- Ds. Bahr gedurende ruim
20 jaren zyn Gemeente voor.
Den 8sten April 1912 nam hy van de Oude
Zyds Kapel afscheid om den daaropvolgenden
Zondag de hem door den Kerkeraad toegewezen
herbouwde Nieuwe Zijds Kapel arm het Rokin
m gebruik te nemen, waar hy sinds geregeld
den Duitschen dienst leidde.
Dr. C. KOPPENAAL. f
Zondagmiddag te 2 uur is na langdurige en
smartelijke ziekte overleden Dr. C. Kop-
pcnaal, predikant der Geref. Kerk in Her
steld Verband te Amstelveen.
Dr. Koppenaal, die 1 November 1888 gebo
ren werd, studeerde aan de Vrije Universiteit
te Amsterdam, waar hy in 1912 candidaat
ïu de Theologie werd en 31 Jan. 1919 op een
proefsohrift over: „Het werk Gods in den
geloovige bij Raulus" promoveerde tot Doctor
in de Godgeleerdheid. Op 30 Maart 1919 aan
vaardde hij, na hulpprediker te Meppel ge
weest te zyn, de bediening des Woords bij de
Geref. Kerk van Monnikendam. In verband
met de beslissingen van de Generale Synode
van Assen in 1926 over de Geelkerken-
kwestie, kwam ook Dr. Koppenaal buiten de
Geref. Kerken te staan. Hy werd daarna
verbonden aan de Geref. Kerk in Hersteld
Verband te Zandvoort, doch niet voor den
piaaitselyken dienst. In Juni 1929 nam hy
een beroep aan als predikant der Geref. Kerk
in H. V. te Amstelveen. Door zyn langdurige
ziekte en door verpleging elders heeft deze
Kerk betrekkelijk slechts korten tyd van den
arbeid van haar leeraar mogen genieten.
Dr. Koppenaal was vanwege de Voorloopïge
Classis Amsterdam deputaat voor opleiding
van dienaren des Woords.
In het weekblad „Woord en Geest" ver
schenen onderscheiden artikelen van zyn
hand, o.a. een reeks waarin hy de inspiratie
gedachte verdedigde in verband met de be
schouwingen van Prof. Dr. A. M. Brouwer.
SUBSIDIE AAN GEREF. KERKEN.
De Classis 's-Hertogenbosch der Geref. Ker
ken benoemde in haar October-vergadering
1930 een Commissie met opdracht advies
uit te brengen over de vraag of het geoor
loofd en gewenscht moet worden geacht, dat
de Kerken in Noord-Brabant en Limburg
steun ontvangen van publieke kassen, offici-
eele en semi-officieele lichamen.
De Kerken van Lutterade, Maastricht,
Roermond en Tilburg ontvingen een gift van
de burgerlijke gemeente ter plaatse voor den
bouw van een nieuwe kerk. De Kerk van Eind
hoven werd gesteund in den vorm van goed
koop verstrekten grond door de N.V. Philips.
En de Kerk van Treebeek ontving een gebouw
van de Staatsmijn ten gebruike. De Kerk van
Lutterade werd bovendien door de Staatsmijn
gesteund voor kerkbouw.
De Commissie bovengenoemd heeft nu bij
de Classis 's-Hertogenbosch een breed Tiitge-
werkt rapport ingediend, dat besloten wordt
met het volgende voorstel:
A. De Classis 's-Hertogenbosdh, gehoord
het rapport der Commissie, spreke uit als
haar gevoelen:
.1. dat ons bezwaar tegen zuivere subsidie
van staat, provincie of gemeente, van welken
aard ook, principieel is, en dus in het ver-
Volg een dergelijke steun van overheidscolle-
ges niet meer dient te worden aangenomen
of aanvaard;
2. dat by het aanvaarden van steun door
buiten het Geref. kerkelyk leven staande
personen, door bedrijven of instellingen, de
grootste voorzichtigheid dient te worden be
tracht, nimmer eenige bezwarende voorwaar
de mag worden aanvaard en in geen geval
zóó mag worden te werk gegaan, dat door de
wijze van aanvaarding of gebruiken van den
steun de kracht van getuigenis tegenover den
gever of de geefster, noch tegenover de bui
tenwereld, ook maar eenigszins mag worden
gesoliaad;
3. dat by het aanvaarden of blyven aanvaar
den van genoemden steun er naar moet wor
den gestreefd, dat by eventueel verlies daar
van (intrekking, weigering door de Kerk of
practische onmogelijkheid als in het geval
Treebeek kan worden verondersteld) de Ker
kelijke huishouding niet in gevaar van onder
gang worde gebracht; waartoe het noodzake
lijk is dat de offervaardigheid der gemeente
niet ondanks, maar juist vanwege dien steun
worde aangewakkerd en vergroot;
4. dat, mits het bovenstaande worde in acht
genomen, er geen bezwaar is, in onze bijzon
dere omstandigheden, dezen steun te aanvaar
den of te blyven aanvaarden, maar integen
deel, het als een bijzondere zegen des Heeren
moet worden beschouwd, dat juist in ons res
sort door deze dingen het stichten en instand
houden van onze Kerken financieel mogelijk
of beter mogelyk wordt gemaakt.
B. Dit rapport met conclusies worde gede
poneerd in het archief om te dienen als basis
bij eventueele latere overwegingen, in de clas
sical vergaderingen en bij misschien te ver
wachten besprekingen door meerdere vergade
ringen of anderszins,
lijnen 2, 6, 8 en 12.
KERKGEBOUWEN.
Te R ij s s e n heeft Zondag de Zelfstan
dige C Geref. Gemeente haar tweede kerk
gebouw (de vroegere Geref. kerk) aan de
Huttenwal in gebruik genomen. Ds. J. van
Wier leidde den eersten dienst. Het gebouw
draagt thans den naam Noorderkerk.
Te Schiedam is Zaterdagmiddag de
eerste steen gelegd voor de Julianakerk aan de
Burgemeester Knappertlaan, die het derde
kerkgebouw van de Geref. Kerk wordt. Nadat
Psalm 95 1 was gezongen, sprak Ds. J. F.
Jonkers een woord, waarin hij op den groei
der Gemeente en den zegen Gods wees, om
vervolgens een gedenksteen met oorkonde in
te metselen. Ds. J. van der iMeulen sprak een
slotwoord en eindigde met gebed. Ook de hulp
prediker, Nijenhuis, Theol. cand., was aanwe
zig, benevens den architelt H. van der Kraan
van Rotterdam, leden van de bouwcommissie,
van den Kerkeraad denz., met een groote scha
re belangstellenden.
G. Wai
menswaardige
lie bo afscheid en in'
!Ste aandac
ïrdaad de:
-ediking des
>rden fehoudei
egenheden
!k kan niet
molUke vertooningen in dei
Onoeteekenend
lords, die ook bij
king" hU hoopte, of tot
- ten
itgesproki
afgesleten termen bepaalde aj-
om^eceer ^even
de houding, die
woonlQk tegenover elkaar aannam en het oor
deel, dat men anders over elkaar placht te
vellen.
Men versta mü wel. ik bedoel niet. dat men
bö een jubileum b(jv de gelegenheid te baat
moet nemen om elkaar eenige hatelilkheden
over te brengen, maar wel dit. dat men ook
aan de toespraken als zü gehouden worden,
den elsch mag stellen van waarachtigheid, die
ljjking bedenkelijke afmetinger
i Soli Deo gloria,
ed n
i dit kwat
["mogelijk uit de. eerediei
gestreefd wordt
en net persooniUK element toen te veel op den
voorgrond wordt gedrongen".
EVANGELISATIE.
Te Raamsdonksveer is, naar mer
ons meldt, onder den naam „Eben-Haëzer" eer
Hervormd-Gereformeerde Evangelisatie opge
richt. Het bestuur wordt gevormd door de hee
ren: C. Boezer Sr., A. C. Okkers, A. Ruiten
berg, J. van Erk, B. van Achterberg, R. var
Wageningen en P. Boudewijn.
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT.
De heer J. R. van Bee k, benoemd tot lec
tor om onderwijs te geven in den yk, heeft he
denmiddag zyn ambt aanvaard. Hij hield daar
toe in het Laboratorium voor Electrotechniek
een voordracht over: „Iets over de symboliek
van de weegschaal en over de historische ont
wikkeling van het ykwezen".
GEREF. GYMNASIUM TE KAMPEN.
By het dezer dagen afgenomen eindexamen
aan het Geref. Gymnasium te Kampen werd
voor het eerst aan genoemde inrichting het
einddiploma (en wel het diploma A) uitge
reikt aan een vrouwelijke candidate, namelijk
aan mej. R. Nawyn te Kampen.
LAGER ONDFRWIJS
ONDERWIJZERSB': "MINGEN.
naes aschool, hoofd
Sa;;van Uinneken.
R. E. KLADDER, f
Te Kommerzijl (Gr.) is plotseling over
leden de heer R. E. Kladder, hoofd der
Geref. School aldaar. Hij was 52 jaar oud
en heeft genoemde School bijna 20 jaren
gediend.
OVERCOMPLEET VAN ONDERWIJZERS.
In België zyn thans nog 6.000 onderwijzers
en onderwijzeressen zonder betrekking. Het
gerucht gaat, dat, gelijk in Zwitserland kort
na den oorlog, de Kweekscholen voor eenigen
tijd zullen worden „stilgelegd".
GROOTE KLASSEN.
Blijkens het jaarverslag van de Board of
Education over 1930 is het aantal klassen met
meer dan 50 leerlingen in Engeland nog steeds
zeer groot.. Het bedroeg eind Maart 1930 niet
minder dan 10.017 tegen 10.883 in het vooraf
gaande jaar.
EXAMENS
ACADEMISCHE EXAMENS
Rijksuniversiteit te Lelden. Ge
slaafd: Indische Taal- en Letterkunde, cand..
ex., de heer J. L. Swellenf rebel ,te Utrecht.
EINDEXAMENS GYMNASIA
Rotterdam Marnix Gymnasium. Tweede
groep. Geslaafd voor diploma B: de dames
Jannie do Bakker Jo T. Boks. Gré C. J. Slot
Ali van Swet en do heeren A. IJ. J. Bosma. E
Bouman. P. Brouwer. F. H. van Gullk. W Ch.
Strscker en J. Wouters. Met 1 cand. wordt 't
K a
>rtgc2
Gymnasium. Aantal -candl-
trokken 1 Gesl voor diplo-
-icj. R. Nawlin en de heeren B. Dafcvos
J Stil en Fr. J. ZuiderUwjjn. Met 1 cand. wordt
het examen voortgezet.
EINDEXAMENS KWEEKSCHOOL
Groningen. Kweekschool met den Bijbel
H. W. Mesdagstraat. Geslaagd: de dames: G.
Weerbericht-
riet dunne pijltje geeft don vorlgen
Hoogste stand te Janmayen 770.0.
Laagste stand te Malinbead 751.0.
Stand vanmorgen lialftwaalf 755.5.
WEERVERWACHTING.
Meest matigei Z.W. wind, zwaar bewolkt
tot betrokken met tijdelijke opklaringen,
aanvankelijk weinig of geen, later toenemen
de kans op ragen, weinig verandering in
temperatuur.
AARDAPPELZIEKTE
In het etmaal van 's avonds 6 tot 's avonds
7 Juni (rijn op de Z.-Hollandsche eilanden
de weersomstandigheden gunstig geweest
voor bet optreden van aaixlappel ziekte. In
Friesland gunstig, behoudens iets te geringe
bewolking.
TEMPERATUUR.
Stand vanmorgen half twaalf 14.0.
9 JUNI
Zonsopgang 4.41 u.; Zonsondergang 9.17 u.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
Van 's avonds 9.47 u. tot 's morgens 4.11 u*
WATERSTANDEN RIVIEREN
8 Juni
Constanz i j l tl 4.66 m 0.04 m. was
Huningen i i 2.60 m. 0.01 m. va.
Ketal3.92 m. 0.08 m. va
Mannheim i 5.12 m. 0.41 m, val
Bingen t i I I i 3,10 m. 0.13 m. val
Caup i i i t 3.92 in. 0.06 m. was
Coblenz i i i i 3.36 m, 0.30 m. val
Keulen 3,60 m. 0,10 m, va>
Duisburg «sak» 2.21 m, 0 m, onv
Rnhrort
Maastricht i
251 i
0.03 r
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
'(Oude Amsterdamsche töd)'«
Delfzijl j j i 5.33 17.38
Terschelling 2.47 11.59
Harlingen 3.18 15.39
Helder le 11.00
Idem 2e 23.19
IJmuiden 9 44 22.12
H. y. Holland 8.48 21.22
Rotterdam ïl.Ol 23.06
de Vries, Groningen: G. Slnnema, Assen: J.
ltonner, Oostwold; T. Ritsema. Groningen; B.
Otten, Assen; J. Offringa, Groningen.
Haarlem. „Da Costa.Kweekschool". Nas-
saupleln 3. 6 Juni 1931. Geëx 6 cand. Toege
laten de heeren F. R. Aschoff". H. H. Banning,
H. Campen allen te Haarlem; de dames A. J.
vun Daalen te Hillegom. C. R. Hoffmann en A.
A. G. v. d. Veen te Haarlem. Afgow. geen.
Den Haag. BU het 6 en 6 Juni gehouden
examen aan de Chr. Kweekschool, Galvani-
straat 118. zjjn geslaagd; Mej. A. Mislcotte,
Loosduinen; mej. J. Verhoef. RUswjik; mej. M.
J. M. Varekamp. Voorburg; mej. M. H. Goed
man enJ Kouwenhoven. 's-Gravonhage. A£-
Rotterda.ro. Kweekschool met den Btibel
Haringvliet 48 (dir J. Brinkman). Geëx. 6 can
didaten. Gesl. de dames L. J. Berkhout. Zeven
huizen: A. Sonneveld. Schiedam; W. Pols. Rot
terdam; S. Dijkema, Hlllegersberg en de heeren.
P. J. le Clerq, Rotterdam. Afgewezen 1 candi
daat
L Koningin Wilhelmina Kweek-
Bottenberg. Oudclan-
de: J. J. M. Bouman. Terneuzen. J. Cysouw. We-
mcldlnge, en E. C. Heusenveldt, Middelburg,
Afgew, 2.
EXAMENS-MACHINIST
's-G r a v e n h a g e. Geslaagd voor diploma C
de heeren Joh. Beüer te Amsterdam en F. J. B.
Hetjmel te Rotterdam; voor het theoretische ge
deelte van diploma C: L. Wever te Dlemen; P.
Dcssen3 te Vlaardingen en L, P. Lagendijk
te Rotterdam.
EXAMENS VOOR RADIO
ZENDAMATEURS
Op 1 Juli a.s. en eventueel daarèp volgende
lendmachtlgini
erklaring var
nder.
het bedienen
gehouden worden te 'a.Gra-
venhage.,Zjj die aan dit examen wenschen deel
te nemen, moeten hun verzoek om een zondver
gunning aan den minister van Waterstaat, of.
om een verklaring van bevoegdheid aan den
directeur-generaal der P. T. .T. richten, uiterlijk
24 Juni a s.
TWEE HUIZEN IN DE ASCH GELEGD
Men meldt ons ujt Helmond:
Vrijdagmiddag is te Mierlohout brand
ontstaan in het woonhuis van den heer J.
Schalks, waarschijnlijk door vonken van
de daar passeerenden tram HelmondEind
hoven. In een oogwenk stond het huis in
lichter laaie. Do vlammen sloegen ovef
naar 't aan den anderen kant van den weg
staande huis van P. Vorstenmans. Ook dit
huis werd een prooi der vlammen, terwijl
een derde huis van H. Vorstenmans nog
ecnige brandschade bekwam. Dit huis kon
evenwel door de brandweer behouden wor
den. De inboedels der beide verbrande
huizen gingen verloren. Een dor huizen was
verzekerd.
AUTO GESLIPT
Men meldt ons uit Arnhem:
Zaterdagmorgen omstreeks half 11 slipte
op den Amsterdamschen Straatweg, bij het
Waterleidings-station, een huurauto. Zij
raakte een voor-rijdende auto aan cn reed
tegen een boom op, waarbij de chauffeur
uit den wagen geslingerd werd. Dc auto
reed vervolgens onbestuurd een eind c
den weg en botste tegen een anderen boom'
-en werd zwaar beschadigd. Een inzittende
passagier werd vrij ernstig aan het hoofd
gewond. Hij moest in het Diaconessenhuis
worden verbonden, waarna hij zich huis
waarts kon begeven. De chauffeur werd met
inwendige kneuzingen naar het stedelijk
ziekenhuis vervoerd. Zijn toestand is niet
levensgevaarlijk.
