BINNENLAND.
WOENSDAG 6 MEI 1931 TWEEDE BLAD PAG. S
NIEUWE KERK TE BOSKOOP
Te Boskoop is thans de bouw van de
nieuwe Geref. Kerk voltooid. Ze staat op de
plaats van de oude kerk, die na nog geen
dertig jaren dienst-te hebben gedaan, reeds
in 1925 wegens haai' onprac'isohe inrichting
en groot gebrek aan ruimte den kerkeraad
plannen van ingrijpenden verbouw deed
overwegen, welk© echter, evenals later in
1928, om de hooge kosten niet ten uitvoer
werden gebracht. Men was terecht van oor
deel, dan beter tot algeheele nieuwbouw te
kunnen overgaan. Na de noodige voorberei
ding werd dan ook in Januari 1930 aanbe
steed het bouwen van een kerk met verga
derlokalen en kosterswoning. Vooral in ver
band met de hooge kosten verbonden aan
het zoeken van een nieuw terrein, werd be
sloten, de nieuwe kerk te bouwen op de
plaats der oude. In Maart werd met de af
braak begonnen en 17 Juli vond de eerste
Steenlegging plaats door Ds. Tj. Petersen.
Tijdens den bouw werden de godsdienstoefe
ningen gehouden in de kerk der Ned. Herv.
Gemeente, waarvoor bereidwillig medewer
king der Kerkvoogden werd ondervonden.
En thans staat daar d'an Boskoop's nieuwe
Kerk, sober en toch stijlvol, uitnemend ge
slaagd, alle eer aandoend aan den architect
den heer J. H. van Osnabrugge. De aanne
mers hebben het geheel, waarvan de totaal-
kosten ongeveer een ton bedragen, met zorg
afgewerkt, zoowel wat betreft den bouw
(H. D. van Osnabrugge te Leiderdorp) als
wat aangaat het schilderwerk (gebr. Visscher
te Bodegraven). Het bouwwerk maakt een
Iteurigen indruk, waarop niet alleen de
Gereformeerden, maar in zekeren zin heel
Boskoop trots zal zijn, daar mooi© kerkge
bouwen het aspect van een plaats zeeir ver
rijken.
Als materiaal voor het buitenwerk ie ge
bruik gemaakt van grijsgenuanceerde gevel
klinkers en voor de dakbedekking van
blauwe Romaansche pannen. Op het kruis
van het dak verheft zich een 14 meter hoog
torentje, gedekt met rood koper. Als grond
vorm van de kerk is het kruis genomen, ter
wijl in de buitenhoeken portalen werden
aangebouwd, en achter het hoofdgebouw de
lokalen en kosterswoning werden ontworpen.
De kapconstructie (geleverd door de N.V.
HolL Constructiewerkplaatsen te Leiden) be
staat uit groote ijzeren spanten, omkokerd
met triplex, terwijl ook de constructie der
drie gaanderijen zoodanig is, dat in het ge
heele gebouw geen pilaren voorkomen, maar
een geheel vrij doorzicht is verkregen.
Het plafond heeft een ellipsvorm en is in
lichte tint geverfd, terwijl de spanten een
donkere kleur hebben. Overvloedig wordt
lioht toegelaten door de groote ramen van
glas-in-lood, dat zonder kozijnen recht
streeks in de muren is gezet; ook onder de
gaanderijen kan het licht ruimschoots toe
treden, zoodat van een mystiek kerk-schemer
gelukkig allerminst kan worden gesproken;
overvloedig licht beïnvloedt óók de ziele-
Btemming, en is misschien nog meer sym
bolisch passend.
De drie hoofdramen bevatten bovenaan
symbolische voorstellingen; het Oosterraam
stelt voor de vier Evangelisten, het Zuider-
raam geeft te zien den Bijbel, een steenen
Wetstafel, het teeken der Drieëenheid (een
driehoek omsloten door een cirkel) en het
welbekende Christus-teeken; in het Wester-
raam zijn aangebracht het symbool der
liefde (een pelikaan die zijn borst openrijt),
en der waakzaamheid (de haan), het wapen
van Boskoop en „de maagd in de tuin", be-
teekenend de kerk in het midden der wereld.
Van de kunstverlichting (aangelegd door
den installateur J. de Bruin te Boskoop)
valt vooral op de mooie kroon met 16 bollen
van prachtig Ltèerdamsch werk, die vooral
bij het branden een schitterend effect geven.
De gebouwen worden verwarmd door ver
warmde lucht met versnelde circulatie (sy
steem Beukers), daartoe zijn in de kelder
2 ketels geplaatst, een voor het hoofdgebouw
en een voor de bijgebouwen, echter zoodanig
geconstrueerd, dat het mogelijk is desnoods
beide im te schakelen op het hoofdgebouw.
Een voordeel van dit systeem is o.m., dat
het in den zomer kan dienen voor de venti
latie.
Wanneer men door de hoofdingang de kerk
binnentreedt, valt terstond het oog op het
podium met platvorm en orgel, die samen
een zeer geslaagd, mooi geheel vormen. Het
platvorm is gemaakt van eikenhout en is in
rustigen, soberen stijl. Het „doophek" dat
stukje „Rooansche zuurdeesem" is gelukkig
verdwenen; op het podium staan een lesse
naar voor den voorlezer en een tafel, die zou
kunnen dienen om als offertafel de ingeza
melde gaven der gemeente op te leggen;
beide zijn van eikenhout met coromainder-
houtranden. ITet platvorm en ander meu
bilair werd geleverd door de firma Ant
Sluiter te Voorburg.
Het doopvont, een geschenk van een der
gemeenteleden, is van massief geaderd wit
marmer, terwijl het bekken en deksel van
zilver is, gegeven door de Jongeling®- en
Meisjesvereeniging, en naar ontwerp van den
architect uitgevoerd door de firma Hooykaas
te Schoonhoven.
De firma Speith uit Rietbergen in Duitsoh-
land, heeft opnieuw het orgel geplaatst, dat
6 jaar geleden door haar werd geleverd,
waarbij het thans een groote uitbreiding on
derging. Een bijzonderheid is, dat de speel
tafel is geplaatst onder het orgel; de front-
pijpen zijn niet in een kast ondergebracht,
maar vrij gegroepeerd. D© organist, de heer
J. Erkelens zal met zijn vernieuwde instru
ment zeer zijn ingenomen, temeer waar de
goede intonatie ervan nu nog te beter zal
kunnen uitkomen.
Het aantal zitplaatsen bedraagt ruim dui
zend; de plaatsen worden ni'at verhuurd,
maar op andere wijze aangewezen, waarbij
de gezinnen bij elkaar zitten. Op de plaats
van een doove wordt een aansluiting aange
bracht aan de kerktelefoon, wat ongetwijfeld
voor hen aangenamer is, dan naar een „doo-
venbank" te worden verwezen. Ook is er
een installatie voor ziekentelefoon; een en
ander werd aangelegd door het Centraal
Bureau van den heer Dommisse te Maas
sluis.
Achter het hoofdgebouw is de hal. inge
richt voor garderobe, die toegang geeft tot
vergaderzalen, toiletten enz. Gelijkvloer®
liggen een vergaderlokaal voor vereenigin-
gen, een catechisatielokaal, beide naar mo
derne opvattingen ingericht, en vlak aan de
kerk, de predikantenkamer, met etectrische
klok, terwijl ook de kluiskast hier is onder
gebracht Op eerste verdieping ligt een ruime
rustige kamer, voor d© vergaderingen van
den kerkeraad, Vrij van eenige lokaalsfeer,
maar gezellig en huiselijk ingericht met
glas-in-lood ramen en een schouw van roode
handvormsteen, waarin door een onbekende
een mooie gashaard is geplaatst, geschikt
om in voor- of najaar (lang) vergaderen
mogelijk te maken, met er boven de des te
meer in deze kamer eigenlijk onmisbare
etectrische klok, zonder welke echter naar
we verwachten de pastor loei ook nog wel
van ophouden zal weten.
Een bijzonderheid is nog, dat beneden in
de hal een schakelkast is, van waaruit alle
lichtpunten worden bediend, zoodat in de
verschillende lokaliteiten geen schakelaars
zijn aangebracht. In de hal zijn ooik ingemet
seld de steenen uit de beide vorige kerkge
bouwen, met naam en datum resp. van Ds.
J. Ph. Sluyter, 10 Maart 1853 en Ds. O. D.
Eerdmans. 8 Juli 1896.
We kunnen ons voorstellen, dat de inge
bruikneming gisteravond van deze gehou
wen (waarvan elders io ons blad verslag
voor komt) een gebeurtenis van belang was
voor de leden der Geref. Kerk te Boskoop.
Dat ze nog lange jaren een gewaardeerd
bezit mogen zijn en het zichtbare centrum
mogen wezen van een rijk bloeiend kerkelijk
en geestelijk leven.
.(Tengevolge van een verzoek van den
architect plaatsen we bovenstaande
pas heden.)
OFFIC1EELE BERICHTEN
LEGER EN VLOOT.
Bij Kon. besluit is aan reserve-officier
van gezondheid tweede klasse Dr. M. H. P.
M. Sijsvogel een eervol ontslag verleend
uit den militairen dienst.
Is benoemd bij het reserve-personeel der
landmacht, hij het personeel van den ge
neeskundigen dienst, tot reserve-officier van
gezondheid tweede klasse reserve tweede
luitenant J. F. van de Plassche, van het
22ste regiment infanterie, zulks onder ge
lijktijdig eervol ontslag uit zijn tegenwoor
dige betrekking.
WATERSCHOUT.
Bij Kon. besluit is met ingang van 30 April
op verzoek eervol ontslagen J. M. Botte-
manne als waterschout te Amsterdam.
RAAD VAN BEROEP.
Bij Kon. besluit is op verzoek eervol ont
slagen, met dank, Mr. J. G J. van Schagen
als plaatsvervangend griffier bij den Raad
van Beroep (Ongevallenverzekering) te
Rotterdam.
Hierbij bieden we twee opnamen van de gisteravond Ingebruik genomen nieuwe Geref. Kerk te Boskoop, gebouwd onder architec
tuur van den heer J. H. van Osnabrugge aldaar, op de plaats waar het vorige gebouw heeft gestaan. De nieuwe kerk heeft ruim
duizend zitplaatsen, en. is met de daarachter gelegen bijgebouwen geheel naar de nieuwste eischen ingericht. Dat de bouw als zeer
geslaagd mag worden geschouwd, toonen reeds bovenstaande foto's.
CANADEESCHE GRAAN -CONFERENTIE.
Onze gedelegeerden.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot afge
vaardigden naar de wereldtentoonstelling
en de conferentie inzake graan, welke van
20 Juli tot 6 Augustus 1932 te Regina (Ca
nada) zal worden gehouden, Ir. L. A. II.
Peters, rijkslandbouwconsulent te Washing
ton ('tot eerste gedelegeerde) en Mr. Dr. L.
J. van Riemsdijk (tot tweede gedelegeerde).
VREEMD EERETEEKEN.
Bij Kon. besluit is aan Jhr. Mr. F. Beo-
laerts van Blokland, minister van buiten-
landsche zaken, verlof verleend tot het aan
nemen van het grootkruis der orde van de
Witte Roos van Finland.
ONDERSCHEIDING.
Bij Kon. besluit is toegekend de bronzen
eeretnedaille der Oranje Nassau-orde aan
mej. J. Udo, dienstbode bij de familie
Noorloos te Rotterdam.
OP 15 MEI ZOMERTIJD
Voorzoover nog noodig, wordt eraan her
innerd, dat de zomertijd aanvangt 15 Mei a.s.
OPDRUK FRANKEERZEGELS
VAN CURACAO
In verband met de op 1 Maart j.L in Cu
racao in werking getreden postverlaging,
zijn aldaar, met ingang van dien datum,
tijdelijk in gebruik gesteld frankeerzegels
van 3 cent, voorzien van een overdruk in
de waarde van zy2 cent, welke zegels, voor
zoover de voorraad strekt, mede verkrijg
baar zullen zijn aan de z.g. philatelisten-
loketten hier te lande, zulks op den eersten
dag, waarop die loketten voor het publiek
zijn opengesteld, volgende op 8 dezer.
NED. VEREEN. VAN RECHTS
KUNDIGE ADVISEURS
In de te Amsterdam gehouden algemeene
Ledenvergadering der hierboven genoemde
Vereeniging, is een Raad van Toezicht op
de leden der Ver. gekozen; terwijl tevens
is besloten een Maandblad „De Rechtskun
dige Adviseur" uit te geven.
Het secretariaat der Ver. is gevestigd Kei
zersgracht no. 69 I te Amsterdam.
WIJZIGING NIJVERHEIDS
ONDERWIJSWET
WET OP HET NOTARIS-AMBT
ONTWERP VAN BEPERKTE STREKKING.
VOORLOOPIG VERSLAG DER
EERSTE KAMER.
Volgens het voorloopig verslag der Eerste
Kamer over het wetsontwerp tot wijziging en
aanvulling van de Nyverheidsonderwijswet ver
klaarde men zich algemeen te kunnen vereeni
gen met de afschaffing van het z.g. „stoparti-
kel", al wenschte men daaraan toe te voegen
dat deze maatregel thans wordt getroffen on
der omstandigheden, welke indertijd aanleiding
gaven tot de invoering van de voorgenoemde
bepaling Dies werd de hoop uitgesproken, dat
de regeering de oprichting eener nyverheids-
school slechts daar zouda bevorderen, waar
zulk een oprichting absoluut noodzakelijk was
gebleken.
Evenwel vertrouwde men, dat de regeering
by de uitvoering der wet niet te veel moeilijkhe
den in den weg zal leggen, met name aan de
ontwikkeling van het landbouwhuishoudonder-
wijs, waaraan hier te lande groote behoefte
bestaat.
Wat de bevoegdheid tot het geven van on
derwijs aan Nijverheidsscholen betreft, zoo
drongen verscheidene leden er op aan, dat de
minister in ruime mate gebruik zou maken van
de bevoegdheid om vrijstelling te verleenen
van de vereischten gesteld ingevolge art. 7 a
der N. O. wet.
Verschillende leden uitten bedenkingen te
gen de regeling van het beroepsrecht. Sommi
gen hunner keurden een incidenteele regeling
met betrekking tot het personeel van gesubsi
dieerde bijzondere scholen af en konden zich
niet vereenigen met de instelling van een com
missie van beroep.
DE AMBTENAARSALARISSEN
VERLAGING PER 1 OCTOBER?
Een gerucht, dat te 's-Gravenhage sedert
enkele dagen de ronde doet, zegt, meldt
het „Hbl.", dat het in het voornemen van
de regeering zou liggen met ingang van 1
October a.s. de ambtenaarssalarissen met
een zeker percentage te verlagen.
Te bevoegder plaaitse waar men zulks zou
kunnen weten, deelde men het blad, ge-
vra^d naar de juistheid van dit gerucht,
mede, dat men principieel niet op een los
gerucht wenschte in te gaan, dat in een tijd
als deze, uiteraard zeer .gemakkelijk ont
staat i
Verschenen is het eindverslag van de com
missie van rapporteurs uit de Eerste Kamer
over het ontwerp van wet houdende voorzie
ningen, door de wijziging van de wet op het
Notarisambt, tot meederen waarborg voor hen
die belangen toevertrouwen aan notarissen.
In zyn Memorie van Antwoord zegt de mi
nister van Justitie dat het ontwerp inderdaad
van beperkte strekking is, doch alleen strekt
om door wijziging van de wet boven genoemde
voorzieningen te treffen zooals de considerans
zegt en waarvoor hij een veelzydig samenge
stelde commissie met beperkte opdracht in het
leven heeft geroepen.
In de erhte plaats zou aldus het V. V.
voor de notarissen een leeftijdsgrens zyn te
stellen. De minister merkte echter op, dat er
geen bijzondere aanleiding is om juist by deze
categorie van voor het leven aangestelde amb
tenaren met het stellen van een leeftijdsgrens
te beginnen.
Als tweede onderwerp is genoemd de be
noembaarheid van de vrouw. Nu een initiatief
voorstel daarvoor bij de Tweede Kamer aan
hangig is, meent de minister, zich thans van
beschouwingen over dit punt te moeten ont
houden.
Ten slotte werd voorgesteld bij overdracht
van onroerend goed en vestiging van een zake
lijk recht een notarieele acte te eischen, zulks
om paal en perk te stellen aan de zaakwaarne-
merjj. Deze zaak heeft evenwel meerdere as
pecten, zooals dat der kosten, waarop door an
dere leden reeds is gewezen. Deze vroegen nog
of het niet mogelijk is de overdrachtskosten op
te nemen in het tarief der notarissen. Bedoeld
wordt blijkbaar een volledige regeling bij de
wet. De moeilijkheid is echter, dat de dikwijls
meest belangrijke werkzaamheden van den no
taris extra-legaal zijn.
Art. 73a schrijft geen uniforme boekhouder^
voor en zy kan evenmin worden opgelegd bij
algemeenen maatregel van bestuur, welke
slechts kan regelen het toezicht op de boek
houding. Daarby zullen natuurlijk de kamers
van toezicht allereerst een taak hebben te ver
vullen al zullen allicht van Regeeringswege
vaste deskundigen worden benoemd in de eer
ste plaats om deze kamers by de vervulling
van haar taak bij te staan.
Met betrekking tot art. 78b (toekomstige
handelingen) sluit de minister zich geheel aan
bij de zienswijze der leden die een overgangs
maatregel onnoodig oordeelen. Er zy op gewe
zen dat dit artikel alleen betreft het In bewa
ring (of ter leen) nemen van gelden tegen in-
i terest.
ROFFEL-RIJMEN
WAT WIJ WILLEN
Wilden we met leuzen werken
Op der kiezers kiesch gemoed,
Vele waren er te vinden,
Inslaand, waar en klaar en goed.
Laat ik je een lijstje geven,
Zoo a la S. D. A. P.,
Goed geschikt om te ver-doeken
Doe er maar je voordeel mee.
Eerst, natuurlijk, altijd vrede;
Volop werk voor iedereen;
Hoog salaris; lage prijzen;
Alle huren naar beneên;
Nooit meer nachtwerk; veel vacantie
Weg met volksverlakkerij
Ziekte worde streng bestreden;
Ieder zij volkomen vrij
Eigen scholen te betalen:
Onderwijs los van de Staat;
Vrijheid, hulp en steun te geven
Aan den armen kameraad;
Wie de ouden il verzorgen
Moge dat in vrijheid doen;
Baas en knecht staan samen naar een
Billijk ouderdomspensioen;
Bij een ongeval., bij ziekte,
Dient voldoende uitgekeerd;
Overheidsbemoeiing biijve
Zooveel mogelijk geweerd;
De belasting dient naar draagkracht
Op de burgerij gelegd;
Zeer gewild is bovendien een
Juiste toepassing van 't recht;
Kamer-, Raads- en Statenleden
Die niet altijd eerlijk zijn,
Of de kas niet goed beheeren,
Mogen niet herkiesbaar zijn
Stop! hier loop ik in de modder,
Want ik hoor de spotter wel,
Die me in de ooren fluistert:
Wordt dat eventjes een stél!
(Nadruk verboden) LEO LENS
T
BRIEVEN UIT EEN HARD LAND MET EEN
HARTELIJKE BEVOLKING
V.*)'
Mr. Walker en de studentengroep hadden
'er blijkbaar alles op gezet ona kort verblijf
aoo aangenaam mogelijk te maken.
Na alle werkzaamheden op straat voor de
Evangelisatie onder Fraserburghs bevolking
was de na-avomidi, die reeds aardig naar den
Zondag begon te glijden, voor ons.
En, overmits geen samentreffen der men-
sohen, tenzij hier of in het buitenland har
telijk sohijnt te kunnen gesohiedien zonder
samen wat te eten of te drinken, had de
intellectueele, evangeliseerende jeugd ons op
het supper genoodigd.
Enkele tientallen jaren te voren zou daar
bij wellicht het bier hebben geschuimd of
de kurk van de wijnflesch zijn gesprongen,
in deze dagen was dat in zulk een gezelschap
ondenkbaar.
Dergelijke vochten zijn nu overal door
thee vervangen en voor de zwaardlere spijzen
zijn naar Engelsch-Amerikaansohe methode
allerlei zoetigheden miet vruchten in de
plaats gekomen.
Des te beter voor de genoodigden, die geen
navolgers wenschten te zijn van hun vroede
vaderen, die bij allerlei gelegenheden veel
aten en ook een weinigje alcoholische be-
standdeelen tot zich namen, getuige die waar
schuwingen in oude tijden tegen dioopmaal-
tijden en vrij zware gelagen bij de zeer uit
gebreide begrafenisplechtigheden.
En de toon was er niet minder gezellig
om. Vroolijk en aangenaam werd er gespro
ken en door den tafelpraeses werden de
Hollanders verwelkomd en de Provost van
Fraserburgh bovendien voor zijn medeleven
met lóf overladen.
Beide: de Hollandsche dominee en de
Schotsohe burgervader achtten zich verplicht
de beleefdheid te beantwoorden. Wellicht
zal de laatste in dit geval den eerste die er
onverwacht werd voorgezet, wel zeer verre
in welsprekendheid hebben overtroffen, doch
ook de goede bedoeling van den ander, die
zijn eerste improvisatie in het Engelsch
moest houden, werd evengoed m©t hartelijk
applaus begroet en met den wensch, dat
FV stond wï ons blad vim Vrijdag 'I Mei Jf;
Nederlands jongelingschap door hem ook
tot zulke bekeeringscampagnes mochit wor
den aangespoord.
De vraag of zulk een werk ook in conflict
kon komen met de Calvinistische opvatting
van onze levenstaak of met die bondsidee,
waarin langen tijd de Gereformeerde Jonge
lingschap door Ds. Vonkenberg werd gecon-
fijt, was nog niet tot het Schotsohe brein
doorgedrongen.
En lust en gelegenheid om hierover een
discussie te openen, ontbrak in ieders
Voldaan keerden wij huiswaarts met de
verzekering van den Burgemeester, welke
ook leefde in ons eigen gemoed, dat wij het
moeilijk bij onze komst te Fraserburgh merk
waardiger en beter hadden kunnen treffen.
In geen geval merkwaardiger, want, toen
wij informeerden naar de Kerkediensten op
den naderenden rustdag en ik verzekerde
dat ik 's morgens Ds. Mackenzie, die voor
ons 's avonds d!e Kerk disponibel stelde,
wilde hooren en 's avonds in de Zusterkerk,
waar Mr. Walker het ouderlingenambt ver
vulde, wenschte tegenwoordig te zijn, kwam
de volledige ontdekking, waarbij ik een lichte
erwondering met moeite kon onderdrukken,
dat niet één der eigen predikanten gedurende
twee Zondagen optrad, omdat alle kansels
den Heeren Studenten van allerlei facultei
ten ter beschikking stonden.
Eerlijk eenvoudig gezegd, brak toen mijn
kerkrechtelijke klomp. Doch, waar klompen
in Engeland in het algemeen reeds vaak
een glimlach verwekken als overblijfsels uit
een Middeleeuwsch tijdvak en Schotsche
literatoren en mathematici van düt vak ocuk
meestal geen Hollandsche „kaas" hebben ge
geten, besloot ik mede terwille van de pas
ontloken vriendschap alle bezwaren maar in
mijn gemoed te begraven.
Alle officieele Diensten stilgezet en dat
terwille van studenten, die nooit eenig ker
kelijk examen hadden afgelegd en er niet
aan dachten het in afzienbare tijden ooit te
doen; welke Hollandsche Kerkeraad van
eenige Kerkformatie, die Gods Woord hoog
houdt, zou ooit tot zulk een meegaandheid
zijn over te halen!
Mijn bevreemding daarover kon ik tegen
over mijn reisgenoot moeilijk onderdrukken,
maar overmits deze in dit geval met mij
van meening bleek te verschillen, stond ik
waarschijnlijk met heel mijn opinie op dit
punt in absoluut isolement; als een rots in
de branding des tijds bleef ik staan, zweeg
en kerkte getrouw bij de Aberdeensohe stu
denten.
De morgendienst was meer als toespraak
voor de jeugd bedoeld. De spreker trachtte
zich zoo eenvoudig mogelijk uit te drukken,
maakte allerlei vergelijkingen, waarbij die
van ons leven bij een horloge, dat door den
maker verzorgd en hersteld moest worden,
telkens terugkeerde.
De Vich^iOi het schip door Vj R- M; uitgezonden te II mui den en ie Fraserburgh
Veel werd' gezongen, kort werd er gebe
den de zoo gewenschte hartelijkheid ontbrak
ook hier niet; dooh tot mijn teleurstelling
bevatte de groote „High Ghurch" slechts een
sober aantal toehoorders.
's Avonds om 6 uur, toen wij de „Kerk
van den Burgemeester", zooals dit gebouw
ons meermalen werd aangeduid, bezochten,
was de opkomst iets beter.
H©el dé toespraak was, hoewel korter,
meer op volwassenen gericht en de dienst,
als ik het zoo mag noemen, werd bekoorlijk
onderbroken door een Solozangeres, die uit
het koor, dat in al deze kerken het gezang
leidt, plotseling opstond en van daar met
haar prachtig geluid het gebouw vervulde
en de kracht der liefde Gods uitzong.
Vrij spoedig na dit lied. dat een concert
zeer aantrekkelijk zou maken, maar een ker-
kedienst van eigen karakter berooft, werd
alles beëindigd en de schitterend aange
kleeds kerk, die in schoonheid en verheven
heid met de jongere zuster aan het andere
einde der straat concurreerde, verlaten.
Imdlrukwekkende gehouwen met torens,
die niet als een dood stokje naast een stokje
in een rozentuin waren gezet, maar die van
uit het hart der kerk oprijzend©, symboli
seerden de verhevenheid van het heilige en
de honger en dorst naar den Almachtige,
welke de hepielsche Vader als brandend
heimwee legt in het hart zijner kinderen, om
ze alleen in de eeuwigheid te vervullen.
Bouwkunde behoort allerminst tot een
mijner studievakken, maar deze sterke, sier
lijke reuzen ziende, leek het me, of zij ieder
op het einde der straat beurtelings wilden
zeggen: bedenkt, o wandelaars, dat boven
uw dagelijksohen, slaafsohen arbeid staat
de Eeuwige, die oordeelt; richt uw schreden
naar het hemelsche Sion langs het pad van
verzoening door Hem, die vrede maakt en
van boven vrede geeft in de harten.
Doch ook hier gold: niet de cpraak der
steenen, hoe schoon ook samengevoegd tot
één geheel, maar het woord van den leven
den God: door den H. Geest vergadert de ge
meente des Heeren.
De schoonste kathedraal is een ij del dooden
huis zonder de sprake van Hern, die zielen
opbouwt tot een levenden tempel, door geen
tand des tijds te verteren. Meer bekoord dan
diep getroffen gingen wij huiswaarts,
j Anderhalf uur tevoren lmlden wij van
een rotsheuvel nog scherp zeewaarts getuurd
en gedelibeererd of de kleinste van drie
schepen, die wij in de verte rookbundels
zagen wegstooten in de wazige lucht, de
„Victoria" kon zijn. Mijn reisgenoot ont-
I kende dit.
Haar komst stelden wij ons ook wat later
voor; maar wij hielden een oogje in het zeil.
En «ieh vergist had hij niet-; maar toch wel
zich in de snelheid van den IJmuidenschen
trawler eenige uren misrekend, want bij
onze wandeling bemerkte hij terstond, dat
het schip van de V. E. M. reeds rustig tegen
de kade lag gemeerd en zonder aanwijzing
of hulp, in vlugge vaart door de vrij nauwe
haveningangen het gewensohte dóel had
bereikt.
Hartelijk was de wederzijdsche begroeting;
de geheele stand van zaken werd door mijn
reisgenoot in korte woorden uiteengezet; het
besluit, dat de bemanning met uitzondering
van één wachtsman mede ter meeting zou
gaan, was weldra genomen.
Mijn haasten was naar het hotel, waar ik
mijn krachten had te verzamelen, voldoende
tegenwoordigheid van geest, om mij te vrij
waren voor flaters, die men kon nooit
weten op welke manier naar Holland
konden overfladderen. Bij een reis, vier jaar
te voren naar de Lerwick en door de Schot
sche Hooglanden, was mijn ervaring op dat
punt opmerkelijk verrijkt.
Zelfs een zekere Reis vereeniging vermaak
te een jaar daarna haar bezoeker® met het
geval van een verkeerde, ouderwetsche uit
spraak van een woord, dat daardoor een
komischen zin kreeg. Als een vermakelijk
staaltje, manende tot voorzichtigheid, werd
het mij door een collega weer medegedeeld.
Wat door mij, die zelf als patiënt onder de
komische zijd© van het geval was tegenwoor
dig geweest, gretig werd ter harte genomen.
Voor de zooveclste maal was ik gestruikeld
over den steen der openhartigheid en had
dat kleine lid, dat zoo vaak een groot vuur
ontsteekt, mij even getroffen. Hoewel ik op
dit punt mijzelf een onverbeterlijk zondaar
toescheen, walde ik graag herhaling van ver
gissing vermijden.
Reeds zag ik de groepjes kerkgangers
kuieren over het plein naar de „High
Ghurch", man. vrouw en groote zoon of
doohter met kalme, vrij lang gerekt© schre
den, zooals de Scheveningers in ons land
kerkwaarts gaan. Ik behoefde niet te vragen
of het aantal toehoorders dat van morgen- en
middagmeeting zou overtreffen. Toen ik
ruim een half uur later na een korte inlei
ding en een toepasselijk lied, door den leider
opgegeven, op den „pulpit" stond, waar
achter mij, wat ik minder aangenaam vond,
mijn inleider was gezeten, zog ik, dat de
schare was opgestuwd tot het grootst moge
lijk getyl, dat men in het kerkgebouw kon
zetten.
Hoewel galerijen langs de geheele kerk,
die wei sierlijk maai' niet hoog was, liepen,
had ik reeds 's morgens al luisterende, de
ontdekking gedaan, dat de klank zich heel
licht voortbewoog door heel het gebouw.
Mijn stem kon ik dius sparen, en alleen
mijn aandacht ap een behoorlijke uitspraak-
concentreer© n.
Allereerst sprak lk een kort woord over
de vrees, die ons van Hollandsch officieele
zijde was ter oore gekomen, dat de bevolking
van Fraserburgh en Rosehearty minder aan
genaam getroffen zou zijn door onze bedoe
ling oim de graven te openen, door hen
enkele weken tevoren met zooveel eerbied
Daartoe deed ik een beroep op hun liefde
voor eigen mannen, vaders, zonen en daarna
op de zeemansliefde, die geen grenzen kent,
wat ik steunde met een beroep op hun eigen
bladen, dooh vooral op een hunner dichters,
die gezongen had:
„Not chance of birth or place has made
us friends
Beig oftentimes of different tongues and
nations
But the endeavour for the selffsame
ends
With the same hopes and fears and
aspirations."
Daarna heb ik hun hulp en voorkomend
heid in alles laten uitkomen als een volk,
wonende achter een harde borstwering van
zware rotsen; maar met een zacht gemoed,
dat wellicht meer eere aan de slachtoffers
van „de Noordpool" had aangedaan dan een
ander volk in hetzelfde geval zou bewezen
hebben.
Allen betuigde ik verder dank voor de
vriendelijke ontvangst, alle burgerlijke en
kerkelijke autoriteiten, namens het Holland
sche Comité, dat mede door de deelneming
van onze Landsvorstin liaar taak kon vol
brengen. Gevoelende, dat ik niet kon eindi
gen zonder een ernstig woord tot het ver
gaderde volk, heb ik ook allen gewaar
schuwd om niet éénmaal als een levens-
wrak op de kusten der eeuwigheid te worden
geworpen.
Naar aanleiding van het Hollandsch Ko
ninklijke „Christ avant tout": „Jesus Christ
before and above all things" heb ik mijn
toespraak besloten, welke ik, een weinig tot
mijn bevreemding, onmiddellijk in een klei
ner kerkgebouw voor een paar honderd
hoorders moest herhalen.
Hiermede meende ik in het publiek mijn
opdracht zoo ongeveer te hebben beëindigd,
wat echter, naar wij heel spoedig vernamen,
nog maar ten deelc zoo was.
