Van\4nclaa< DONDERDAG 30 APRIL 1931 DERDE BLAD PAG. 9 TWEEDE KAMER BINNENLAND. Uit de Antirev. Partij. Uit het Sociale Leven EEN SALOMO'S OORDEEL IN 1738 KINADRUPPELS Radio Nieuws. Gemengd Nieuws» IN DEN STORM '1 WIJZIGING DER WONINGWET GOEDGEKEURD Wegenbelasting Zuiderzeestennwet Berner-conventie Scheidsrech terlijke uitspraken Wijziging der Visscherijwet Beroeps- en sport- visschers Vergatering van 29 April 1931 BIJ den aanvang der vergadering deelde de .VOORZITTER mede, dat de afdcellngcn faebhen gekozen tot voorzitter de heeren Knot tenbelt, Heemskerk, Nolens. Schokking en Al- barda en tot onder-voorzitters de heeren Snoeck Henkemans. Schaper, Engels, Beumer en Ketelaar. Regeling der werkzaamheden. Vervolgens deelde de Voorzitter mede, dat de centrale sectie heeft besloten morgen af- deellngsvergaderlng te houden en o.a. dan te onderzoeken het bekende wetsontwerp-WUn- k'gchrik bö den heer DB VISSER (comm.), ■want Vrijdag is het 1 Mei en dan moet hU dernonstreeren. HU stelde voor het wetscmt- werp.WUnkoop van het onderzoek uit te scha kelen, welk voorstel echter met 63 tegen 23 <soc.-dem., comm. en de heer Fl. Vos) stem men werd verworpen. Het voorstel dor centrale sectie werd aan vaard. Het wetsontwerp tot WUzIglng der Woningwei werd daarna In stemming gebracht en goed- gekeur d met 64 tegen 30 stemmen. Tegen Boc.-dem. en comm. Op 'n nader te bepalen dag werd den heer .WUnkoop toegestaan om te lnterpelleoren over de verwijdering van -De Tribune" [uit de leeszalen en stationsboekhand^Js. Een .wetsontwerp tot aanvulling der Wegenbelasting, welke betrof het bepalen van het gewicht van motorrijtuigen, werd z. h. st. goedgekeurd, evenals de conclusie van het verslag omtrent een correspondentie tusschen Rekenkamer od Waterstaat ter zake van de uitvoering der Zolderzee- Bö dit laatste agendapunt sprak de heer DUYMAER v. TWIST (a.r.), als zUn overtui ging uit, dat er veel meer kans is, dat de verleende credieten worden afgelost wanneer de Invordering bU de Credietverceniglng blUft dan wanneer de Generale CommlsBle zich er mee belast. Bij deze meening sloten zich de heeren v. d. BILT (r.k.) en SNOECK HENKEMANS (C.h.) ^ü'e heer v. VUUREN (r.k.) merkte echter op, dat de invorderingskosten van de Credlet- vereeniglng zoo hoog waren, dat 2/3 van de teruggevorderde bedragen er mee verloren ging. BU de wetsontwerpen inzake herziening der Berner-conventie bescherming van letterkundige- en kunstwer ken en wijziging van de auterswet 1913 naar aanleiding van die herziene conventie, bracht de heer SCHAEPMAN (r.k.) de bestemming van nieuwsberichten tér sprake. HU zou gaar ne zien. dat de voorstellen van de conferentie van persexperts ln 1927, onder auspiciën van den Volkenbond, betreffende tUdelUk recht op nieuws van persagentschappen en nieuwsbladen hier te lande in handen van een door de Re geering in te stellen, qommlssle werden onder pacht. MINISTER DONNER antwoordde hierop dat deze zaak niet ln he't kader van de onder havige ontwerpen valt. Deze zaak moet ovérl- gens niet bezien worden alleen van het stand, punt van de nieuwsbladen, maar vooral uit een oogpunt van algemeen belang. Zonder discussie en z-h.st, keurde de Kamer goed bet ontwerp ter uitvoering van het ver drag nopens de tenuitvoerlegging van ln het buitenland gewezen sclieldsrechtelUke nlispraken Het eerste ontwerp werd z-h.st. goedgekeurd. B(J het tweede ontwerp verdedigde de heer SCHAEPMAN (r.k.) een amendement, om als voorwaarde voor overneming van nieuwsbe richten door dagbladen uit andere dagbladen te stellen, dat de naam van het blad (of tUd- schrift) waaruit ia overgenomen, volledig on- mlddellHk voor of na het overgenomene worat genoemd een en ander tenzü het autersrecht uitdrukkelUk ls voorbehouden. De heer VLIEGEN (s.d.) wees erop, dat, wanneer een nieuwsbericht eenmaal ls gepu bliceerd. dit in zekeren zin publiek domein ls geworden. Het Ie overigens een kieine kunat Voor een journalist om een bericht onherken baar om te werken en dus met andere woor den hetzelfde te zeggen. Dit laatste doen we ln de Kamer ook (gelach). Het amendement verdiende z.L geen aanbe veling. De meest gebruikelijke afkortingen van dag. bladen zUn trouwens algemeen voldoende be kend: het voluit vermelden van den naam zou in vele gevallen onnoodlg, maar ook weinig sierlUk ztjn. Minister DONNER had eveneens bezwaar tegen bet amendement HU zag niet ln dat büv. bU overneming van een bericht uit het TJtr. Dgbl. de naam „Utrechtsch Provinciaal en StedelUk Dagblad" voluit zou moeten worden genoemd. Een stem: Of bUv. „Provinciale Geldersche en NUmeegsche Courant". Minister DONNER wees erop. dat reeds het weglaten van een enkelen letter uit den vol- ledlgen naam zou kunnen lelden tot moel- lUkheden. De heer SCHAEPMAN trok, ter voorkoming Van een onzuivere stemming, zUn amende ment in. Het ontwerp werd daarna z.h.st. goedgekeurd Aan de orde was daarna een wijziging der VIsaeherfwet. De heer DUYMAER v. TWIST <a~r.) vroeg ?n het belang van den vlschstand maatregelen tegen waterverontreiniging, bescherming van de plattelandsbevolking tegen schade-aanrich- tende vruchten stelende vlsschers en van de heroepsvlsschers tegen de sportvisschers. MINISTER SNOWDEN Enq elands minister van financiën is weer hersteld in het strijdperk der politiek teruggekeerd. De heer v. ZADELHOFF (s.d.) hoopte, dat de minister pal zou staan voor het vrije hen gelen en geen water voor het hengelen zou sluiten, tenzü zulks ln het belang van den vlschstand noodlg ls. De belangen van de be. roeps- en sportvisschers moeten op den duur verzoend worden. De MIN. VAN BÏNNENLANDSCHB ZAKEN merkte op. dat al drie jaar lang getracht ls de belangen van beroeps- en sportvisschers tot elkaar te brengen, maar hU vroeg zich af of niet do belangen van eerstgenoemden boven die van laatstgenoemden moeten gaan. Strooperüen ten plattelande moeten plaatse- lUk worden tegengegaan, meende de m/nister, terwUl hU voorts verzekerde, dat bU het ver bieden van hengelen alleen de belangen van den vlschstand den doorslag zouden gevon. Daarna kwamen de artikelen aan de beurt De heer MARCHANT (v.d.) lichtte een amen dement toe om de hengel, geaasd met vlsch. zUn oude vrüe positie te laten In de wet Dit amendement vond bestrUdlng bU de beer v. RAFPARD (11b.), v. VOORST TOT VOORST (r.k.) en D. v. TWIST (ar.) Deze laatste omschreef de bedoeling van het amen dement: den hengelaar vrUheld geven ln an dermans vlsch water de meest waardevolle vlsch (snoek) te vangen, die te verkoopen en de opbrengst ln eigen zak te steken. Deze be nadeeling van den pachter van vlschwater U niet toelaatbaar. Dr. BEUMER (a.r.) spotte wat met de „ver kregen rechten van den hengelaar, waarvan de heer v. Zadelhoff sprak en ruim 20 Jaar geleden ook de heer Schaper. Lasalle moot zich ln zün graf hebben omgedraaid! Als 't om den eigendom gaat, hebben die heeren echter minder respect voor historisch verkre gen recht. De sportvisschers zUn ultgeookon ln me nigte en vangen vaak de snoek wog uit het, water der beroepsvjsschers. Dat ls niet zoo onschuldig. Bö daze rede sloot Dr. LOVINK (c.h.) zich De heer BRAUTIGAM (s.d.) beweerde dat het recht van den hengelaar een soort ge meenschapsrecht is, dat voor soc.-dem. gaat boven individueel recht. Het sportbelang is van zoo grooto beteeken is, dat men het niet mag beknotten en daarom is het amendement Merchant zeer aan te bevelen. MINISTER RUYS wees ook het amendement af. Het voorgestelde artikel ls een compromis wat het snoek-hengelen betreft en bedoelt het groote aantal snoekers te verminderen. Wordt het amendement aangenomen, dan wor den de beroepsvlsschers te veel ln hun be langen geschaad. Het amendement werd met 30 tegen 28 stemmen verworpen. De „Ylsschers" waren er niet en de Snoe(c)k wilde niet gevangen worden en stemde tegen. Bij de bespreking van de vlschakten wenschte de heer DUYMAER v. TWIST (a.r.) de opbrengst van de bengelakten - niet in 's lands kas laten vloeien, maar het geld direct besteden voor verbetering van den vlschstand. HU stelde voor voortaan voor eiken hengel 50 cent te laten betalen. Dat zullen de henge laars gaarne doen voor het goede doel. Dit scheen nog al een belangrUk amende ment, dat tUd van beraad vroeg. De VOORZITTER schorste tenminste <le ver gadering op eenn betrekkelUk vroeg, maar zeer gepast uur. WEGENAANLEG IN HET WESTLAND Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot verklaring van het algemeen nut der onteigening van perceelen e.d., noo- dtig voor den aanleg en de verbetering van een weg van Wateringen naar Naaldwijk, met zijtak naar Honsholredijk, in de ge meenten Wateringen, Naaldwijk en Monster. VRAGEN VAN KAMERLEDEN SCHEEPVAARTKANAAL DOOR GELDERSCHE VALLEI? De heer Van der Waerden, heeft aan den Minister van Waterstaat gevraagd, of de Minister bereid is aan het onderzoek der commissie-Rutgers van Rozenburg, in zake de verbetering van de afwatering in de Gel dersche Vallei, te verbinden een onderzoek aangaande de wenschelijkheid en de moge lijkheid van het aanleggen van een scheep vaartkanaal door die Vallei. VERHOOGING SIGARETEN ACCIJNS DB MEENING DER EERSTE KAMER. Verschenen is het voorloopig verslag der Eerste Kamer inzake het ontwerp tot aanvul ling en wijziging van de Leeningwet 1914 (hef fing van opcenten op den tabaksaccijns op si garetten). Hieraan wordt door ons het volgende ont leend: Eenige leden maakten bezwaar tegen de hier voorgestelde nieuwe verhooging der indi recte belastingen. Zij waren van oordeel, dat, indien versterking der middelen noodzakelijk is, deze moet worden verkregen uit de directe belastingen. Hiertegen kwamen andere leden in verweer, die niet alleen wezen op de reeds zeer hoog opgevoerde directe belastingen, maar er boven dien de aandacht op vestigden, dat in het on derhavige geval eigenlijk moet worden gespro ken van een belasting op een weelde-artikel. Sommige leden spraken voorts de meer j uit, dat het aanbeveling verdient bjj deze gede genheid te breken met het te kwader ure aan genomen stelsel, dat de staat geen rente aan het Leeningfonds verschuldigd is. Andere leden waren van oordeel dat de cri- sisuitgaven niet behooren te worden gedekt met gelden, die voor aflossing van schulden bestemd waren, terwijl zy voorts van oordeel waren, dat de stand der financiën wel van dien aard is, dat crisisuitgaven door de vroegere overschotten kunnen worden gedekt. Deze leden konden nu nog geen nieuwe crisis-uitgaven zijn gedaan, de voorgestelde opcenten-verhooging dan ook geenszins goed keuren. Volgens weer andere leden mag het geraam de overschot in 't Leeningfonds ad f 41.4 mil- lioen gulden niet dienen om de huidige crisis te financieren. Dit overschot moet onaangetast blijven en wanneer straks door de conversie der 5 pet. leening van 1918 een bedrag van onge veer 2% millioen ais mindere rentelast voor het Leeningfonds zal worden bespaard, zou het billijk zijn, die 2 Vz millioen te bestemmen voor afschaffing van de opcenten op het ongebouwd en voor verlaging der opcenten op het gebouwd In plaats dus van de Leeningwet 1914 aan te vullen en te wijzigen, had de regeering beter gedaan een afzonderlijken nieuwen crisisdienst in te stellen ter bestrijding van uitgaven als gevolg van de huidige malaise. Ten slotte vroegen andere leden een onom wonden antwoord op dé vraag, welke 's minis ters plannen zijn met betrekking tot de opcen- tenop de grondbelasting. NED. INSTITUUT VOOR VOLKS HUISVESTING EN STEDEBOUW De voorzitter van het Ned. Instituut voor Volkshuisvesting en Stedebouw, de heer H. P. J. Bloemen, heeft op de laatstgehou den bijeenkomst zijn functie neergelegd, zulks in verband met zijn benoeming tot burgemeester der stad Graningen. In zijn plaats is als voorzitter van het Instituut ge kozen jhr. AL J. I. de Jonge van Elle- meet, directeur van bouwpolitie en woning dienst te Rotterdam. NEDERL. SPAARBANKBOND De zes-en-twintigste spaarbankdag zal dit jaar te Deventer worden gehouden. De alge meen vergadering vindt op Vrijdag 3 Juli des voormiddiags ten uur, in de buiten- societeit plaats. Op de agenda staat o.a. vermeld, verkie zing van bestuursleden en benoeming van den secretaris van het Bondsbestuur. Voorts wordt nog een voordracht gehouden door den heer Mr. A. J. S. van Lier te Utrecht over het onderwerp: „De hypotheekbank en haar werk." PASSEEREN DER BELGISCHE GRENS De A.N.W.B. Toeristenbond voor Neder land meldt: Het belangrijke Belgische grenskantoor Wuestwezel, op de groote, doorgaande route van Breda, via Zundert naar Antwerpen, "het drukste douanestation op de verbinding van Nederland met België, zal voortaan voor het internationaal reizigersverkeer dag en nacht geopend zijn. Dit is een groote verbetering; voor het toe nemend toeristenverkeer is deze maatregel van belang en de automobilisten en motor wielrijders, die nu in het vervolg voor het laten afteekenen van hun grenspapWen niet meer gebonden zijn aan bepaalde i waar op dit douanekantoor open is, zullen van dezen te hunnen gerieve genomen maatregel stellig met instemming kennis nemen. NED. HERV. J.V. OP G.G, DE BONDSDAG De 21ste Bondsdag van de Bond van Ned. Herv. Jongelings Vereenigingen op Geref. grondslag zal dit jaar op 25 Mei (Tweede Pinksterdag) te Utrecht worden gehouden in het Jaarbeursgebouw. In de morgenvergade ring zal Ds. R. Bartlema van Zeist spre ken over een nog nader bekend te maken onderwerp, terwijl des middags Ds. I. Kie vit van Baarn zal refereeren over Begin- seltrouw. ANTI-REVOLUTIONAIREN EN CHRIST.- HISTORISCHEN TE NIJMEGEN Hoe jammer! De uitslag der Statenverkiezingen te Nij megen leverde den Anti-Revolutionairen een stemmenwinst van ongeveer 17 percent Deze partij heeft echter in den gemeente raad sedert acht jaar geen vertegenwoordi ger. Het destijds aftredende lid werd ver vangen door een tweeden C.-H. afgevaardig de. Wanneer nu tot combinatie van beide lijsten voor de as. verkiezingen werd over gegaan zou kans bestaan, dat een drietal rechtsche vertegenwoordigers werd verko zen (twee C.-H. en één A.-R.). Het bestuur der A.-R. Kiesvereeniging heeft een daartoe strekkend voorstel bij de C.-H. Kiesvereeniging ingediend, welke daar op weigerend heeft geantwoord. De A.-R. Kiesvereeniging heeft nu gecan- dideerd de heeren W. van Dalen, C. van Kleef, G. Niemever, H. A. y ,d. Wal en D. Z. Maat. A.R. PROPAGANDA-ACTIE IN GELDERLAND De provinciale Geldersche propaganda- commissie der A.-R. partij vergaderde in het gebouw voor Chr. belangen te Arnhem. Nieuwe propaganda-clubs werden opge richt te Nijkerk en Putten, terwijl het zoo goed als zeker is, dat met eenige weken ook een dergelijke club te Culemborg wordt op gericht. Door den heer R. A. den Ouden van Voorburg werd uitvoerig heit nut van kring- yorming van propagandaclubs uiteengezet Hiervan geldt wel als het voornaamste het onderling uitruilen van inleiders en onder werpen. In Ede blijkt reeds zoo'n kring te bestaan en goed te werken. Besloten werd, alle clubs nog aan te schrijven met het doel ook in dezen zin sa men te werken en tevens hun aandacht te schenken aan het houden van cursusverga deringen voor welk doel ten allen tijde de heer Den Ouden zich beschikbaar stelt Ook zal hun medegedeeld worden, dat de heer Den Ouden gaarne nog wil opitreden vóór dat de gemeenteraadsverkiezingen plaats vinden. Kosten zijn hieraan niet verbonden. WETTELIJKE REGELING DER WERKLOOSHEIDSVERZEKERING Naar „Do Volkskrant" meedeelt heeft de Minister van Arbeid aan het gemeentebestuur van Schoonhoven, dat hem een adres ter zake had gezonden, bericht, dat een ontwerp om trent wettelUke regeling van de werkloosheids verzekering thans ln voorbereiding la. NAT. CHRISTEN ONDER-OFFICIEREN- VEREENIGING De Nat. Christen Onderofficieren Vereen, geeft aan den vooravond van haar Jaarverga dering te Den Haag op 7 Mei een propaganda bUeenkomst ln het gebouw voor K. en W. Deze feestelUke vergadering op 6 Mei, aan vangende '8 avonds kwart voor zeven, wordt uitgezonden door de Ned. Chr. Radio Vereen. De heer J. J. C. van DUk. o-ud-mlnlster van oorlog, hoopt dan te spreken over: „De leuze „eenzUdlge ontwapening" voor ons Chrlste- lüke volksdeel practisch en principieel onaan vaardbaar". De heer H. M. Tilanue, lid der Tweede Ka mer. hoopt te spreken over: „De noodzakelUk. held van de ChrlstelUke Organisatie ln de weermacht". De redevoeringen worden afgewisseld door een taptoe door de Jagers, muziek, zang. scher men en oefeningen door de Chr. Gymnastiek Vereenlglng D. L O. wat Wils. Gedurig weer blijkt ons. dat ens dage-' lijksch vertelhoekje zeer de aandacht trekt. Ook uit 'tfeit, dat verschillende lezers ons bijdragen zenden met verzoek die hier op te nemen. Gelijk reeds bij herhaling bleek, doen we zulks gaarne, als 't maar even kan. Over al of niet plaatsen van ons toegezonden bijdra gen beginnen we geen correspondentie. Want dan zou 'teind niet te overzien zijn. We zeiden reeds: als 't maar even kan, ruimen we gaarne een plaatsje in. En voorts gelieve men voortdurend te bedenken: wat in 't vat is, verzuurt niet Door omwerking is er van een gebrekkig opstelletje nog wel eens wat te maken. Maar daan-oor hebben we niet altijd aanstonds tijd. Van Ds. A. J. Westra-Hoekzema, Hervormd predikant te Mijnsheerenland, ontvingen we dezer dagen een afschrift uit de Handelingen van den Kerkeraad aldaar, gehouden in Sep tember 173S. Het 6tukske, door taal en spelling soms wat lastig te lezen, luidt als volgt: Alzo er oneenighijd ontstaen "s geweest tüsse Arjaentje van Ette lidmaed van dese gemeente en Anna Houtman over een trek muts van de eerstgen'. haer dogter, die on langs tevoore bij de Vos uijt de huur gegaen zijnde een van haer trekmützen ontbroken heeft gevonden, dog nog zij Lijntje van Ette nog Anna Houtman heeft kunne met zeker- hijd stellen; of die mütz büijtenshüijs door quade menschen, ongedierte of sloffighijd weggeraekt kon wesen; dan of ze binnen s'hüijs zomwijl bij ondergoed geraekt mogt zijn en naderhand nog gevonden worden om den lijntje weder te behandigen. Echter zo is Arjaentje van Ette schoon voor 't een of 't ander geen overslaande re denen hebbende liefst in de .letste gedagten geweest temeer omdat zij Annaas enigen tijd daarna komende vragen of de vermiste mütze al gevonden was: waerop Anna ant- woorde die nog niet gevonden te hebben: en Arjaentje hierop met een onbehoorlijk woord üijtviel, wel je hebt hem op uw hooft en hierover nader gehandelt zijn: Anna ge- zegt heeft is dat lijntjes mütz, dan ben ik er net zo een quijd, waarna Arjaentje wak ker begon uijt te valle. in zo ver dat Annaas man Corstiaen zig ook in de twist inlied dog alzo er geen naem op de mütz stond wist hij niet wie de regta eijgenaerster was van deze mütz, of zijn vroü of lijntjes, niet- tegenstaende lijntjes moeder met de mütz vast oostwaert opging dog in haer terug komst wist de Vos daer op te passen en die mütz van haer weer af te krijgen, al welke zaken onder verschijde schelt woorden zijn gepasseert: zo dat over die zaek en zijn om standigheden de E kkeraet is bemoeijdt ge worden en heeft tot een middel ter versoe- ning dit navolgende voorgeslagen: le. dat, dewijl 't niet blijkt aen wie de mütz toebehoort, nadien dese zonder naem is, en anna en lijntje twe egale gehad heb ben, dese mütz dan aen haer geen van bijde ma aan een behoeftig mensch, dog büijten dese plaets woonagtig door bestel van de predicant zal gegeven worden. 2e. dat de in. haestighijd over en weer ge passeerde scheitwoorden of andere beledigin gen in der liefde aen maelkanderen züllen vergeven en vergeten worden: en gerekent !als niet gepasseert te zijn. I Al 't welke van weerseijde is aangeno men de hand van vriendschap gegeven, de mütz aen den predicant ter hand gestelt en de rüsie alsof ze noyt gepasseert was is uijt de waereld geholpwn. 't geen getuijgt (wg.) HENR' VAN RIE Dr H.NANNING'S EETUJ5I-0PWEKKEND. 1.30 p. fl NED. HANDELSREIZIGERSVEREEN. In do zaal van de Deutsche Verein te Rotter dam werd de J&arllJksohe alsemaene ledenver gadering gehouden van de Ned. Hondelsreizi- gersvereenlglng. gevestigd te Rotterdam. Alie af deelingen waren vertegenwoordigd. De voorzitter, de heer H. I. Privé Jr., die voor he.t laatst als zoodanig fungeerde, heeft de vergadering met een uitvoerige rede ge opend. waarin hij de nieuw benoemde leden van het hoofdbestuur, resp. de voorzitters van de afdeeltngen Rotterdam. 's-Gravenhage. Gronin gen. Leeuwarden en Lelden ln hot bijzonder ver welkomde en stil stond bij den economlschen toestand en de reohitspositie voor de handels reizigers. Na overleden leden herdacht te hebben, werd een overzicht gegeven van de verstreJcte ult- keertngen en geprotesteerd tegen de onredelij ke loonregeling door het provisiestelsel. Het Jaarverslag van den secretaris. den heer J. F. Calje, vermeldt dat er ln 1930 tot de ver eenlglng toetraden 137 nieuwe leden. BIJ het einde van het boekjaar telde de vereenlglng 1863 leden. Afdeellngen zijn gevestigd te Rot terdam, Amsterdam, Utrecht. Den Haag, Gro ningen, Leeuwarden. Deventer, Arnhem, Mid- délburg. Breda en Haarlem. Het kapitaal vermeerderde met f 26520.98 en bedroge op 31 Dec. totaal f 820.360. Aan uitkee- rlngen werd ln 1930 verstrekt: wegens overlij den f 80.000. bij ziekte f 4604.80 bij ongeval f 1150 en bij verlies van betrekking f 2246.50. Uit het V.O.F. werd aan 149 personen uitge keerd e>en bedirag van f 4577-33. Velo salaris- en provlslekwesitles werden ten gunste van de desbetreffende leden tot een op lossing gebracht. Het verslag vermeldt nog het geen gedaan ls ln spoorwegaangelegenheden, de maatschappelijke actie en de verbetering van de rechtspositie van de handelsreizigers. Het verslag van den penningmeester, den heer J. A. Kastrop, aangaande den financleelen toestand der vereenlglng, werd goedgekeurd. De heer P. C. Roos werd als voorzitter geko zen ln de vacature, ontstaan wegens periodieke aftreding van den heer H. I, Privé Jr., die zich niet meer herkiesbaar stelde. In het bestuur werd de heer M. v. Handel herbenoemd en de heer B. Th. v. Vreeswijk Jr. als nieuw lid ge kozen. Hierna had de behandeling der verschil lende voorstellen plaats. NED. VEREEN VAN CHR. KANTOOR-"EN HANDELSBEDIENDEN Bovengenoemde vereenlglng houdt haar 36e algemeene vergadering op 29 en 30 Mei a_s. ln de Ernst Sillem-hoeve te Lage Vuursche. NED. CHR. BOND VAN PERSONEEL IN PUBLIEKEN DIENST Te Hasselt/Zwartblula ls een afdeellng op- DE VRIJE ZATERDAGMIDDAG De Nederl. Vereenlglng van Chr. kantoor- en handelsbedienden heeft In den laatsten tUd gegevens verzameld over den arbeid op Zater dagmiddag ln kantoren van notarissen, deur waarders en advocaten. Hot resultaat is, dat nauwelUka een enkel uitgezonderd al deze kantoren op dien middag voor het publiek gespten blUken te zUn. Het personeel hoeft vrUwel overal don vrUen Zaterdagmiddag. De Vereenlglng heeft zich nu tot den Min. van Arbeid gewend met het verzoek dit per- VrUdag 1 Met HUIZEN (1876 M.) NCRV. 8 TUdaeln. 8—8.15 Schriftlezing. 8.159.30 Morgeoconert. 10.30 TUdseln. 103011 Korte zlekendlenst, te lelden door Ds. P.' F. van Noort, Ned. Herv. Predikant; te Oud-Loo8drecht. 1112 Gramofoon. 1212.15, Politieberichten. 12.1512.30 Gramofoon. 12.30 TUdiseln. 12.302 Middagconcert; H Hermann, viool; T. G, van de Haar, vlooi, H. 'v. d. Horst Jr., cello; Mevr. R. A. v. d. HorstBleekrode, plano. 2 TUdseln. 23 Gramofoon. 3 TUdseln^ 34.30 Concert: Mevr. Marie Grebe—de Lange, sopraan. Mevr. Augusta Reclalre. dit: MeJ. Cath van Stolk, fluit, MeJ. Otlllë BUchler. piano begeleiding Hot Hllversumsche StrUkkwartet. 4.304.45 Gramofoon. 4.455 Verzorging van den zender. 5 TUdseln. 6—5.30 Causerie oven „Een papier of prullenbak" I (op verzoek) dooi: den heer H. J. Stelnvoort te Hilversum. 5.30 6.30 Orgelconcert, te geven door don heer Adr, Engels, te Haarlem. 6.307 Bezoek van den radio-dokter. 7 TUdseIn_ 77.30 Causerie over: ..Mooie planten voor den rotatuln". door den heer A. J. Hcrwlg, te Bussum. 7.468 Gramo foon. 8 TUdseln. 810.26 Concert, te geven door de Arnhemsche Orkestvereenlglng. onder leiding van Martin Spanjaard. Solisten: de heeren Mln- derman en Warnars (trompet en pauken). X 8.60 Muziek. 8.509.20 Declamatie door den heer Arle Post te Schevenlngen. 9.2010 2S Muziek. 10.241—10.35 Persberichten van Va» Dlas te Amsterdam. 10.86—11.30 Gramofoon. HILVERSUM (298.8 M.) VARA. 7 Ochtend- groet. 7.30 Gramofoon. 8 Och tend groet. 830 Gramofoon. 9 Zang. 10 Concert 10.40 Toespraak 10.65 Vervolg concert. 11.35 Spreekkoor. 13 Mid dagconcert. 12.50 Toespraak. 1.05 Middagcon cert (vervolg)^ 2 Voor de kinderen. 2.30 Con cert. 3.15 De wUze uit het Oosten. 3.45 Concert (vervolg). 4.30 Zang en plano. 6 OrgelepeL 5.15 Vocaal-Concert. 6.10 Orgelspel. 6.30 Levenslied jes. 7.SO Avondprogramma. 11 30 Epiloog, ge volgd door gramofoonmuzlek. 12.30 Sluiting. Mevr. J. VISSER VOOR DE MICROFOON Over de Karakorum-reizen Op het vrouwenhalfuurtje der Ned. Chr. Radio Vereenlglng. leidster mevr. J. C. van AmstelVan Lëben Seis. zal op Donderdag 7 Mei des namiddags van 3.153.45 spreken de bekende Karakorumrelzlgster. mevr. Jenny, VisserHooft. Het onderwerp horer rede zal lulden: De ervaringen van een vrouw ln het Expedltle- leven. soneel van den wettelUk geregelden vrt)en Zaterdagmiddag niet uit te sluiten en het binnenkort af te kondigen WerktUdenbeslult voor kantoren ln dienst geest te wUslgen. EEN VREESELIJKE ONTDEKKING. Te Oss werd nabij het station op een af* stand van ongeveer 150 M. het in stukken gereden ljjk gevonden van zekeren P. Gips5 geboren te Maastricht, werkzaam aan den telegraafdienst te Oss. Op deze plaats is geen overweg. Een onderzoek naar de oor* zaak wordt ingesteld. Gips was gekleed in zijn witte kantoorjas. Door WJERNY De koetsier "daoht, dat mijn plotseling stil zwijgen uit angst ontsproot; hij probeerde mij moed in te spreken. „Dit jaar zijn de.wolven niet erg hongerig" Bei hij, „ze hebben flink te eten gehad. Er Eijn heel wat vluchtelingen met hun paar den verdwaald en doodgedrukt, soms ook wel doodgeschoten. En dan, er is dit jaar niet gejaagd door den heer, er is dus wild in overvloed" Ja, dit waren óók al gevolgen der revolu tie, zelfs voor d'e wilde dieren in de wouden. Laat in den middag, toen de grijze hemel reeds door de schemering werd weggedoa- eeld, kwamen wij aan den rand van het bosch. Voorzichtig spiedde onze geleider eerst naar links en rechts, daarna liet hij eijn sinistere aanmoedigingskreet hooren, waardoor de paarden Ln vliegende vaart de flauwe helling begonnen af te rennen, terwijl de stukken harde koude sneeuw, door hun hoeven opgeworpen, om ons heen vlogen en telkens als onaangename koude prikkels in mijn hals vielen, k kon roe daartegen niet verweren, doordat ik mijn vader, die ge heel buiten bewustzijn was geraakt, moest Vasthouden om te beletten, dat hij door het schokken van de sleJe zou vallen. Wij vlogen over het bevroren water in den dalbodem en met felle zweepslagen joeg de koetsier zijn paarden aan de andere zijde te gen de helling op, néér het bosoh. dat ons aan de oogen van de spiedende grensposten zou onttrekken. Al had de man mij niet te voren verteld, dat hier de grens lag, ik zou het gevoeld hobben aan zijn haast, aan zijn telkens angstig omkijken, aan d'e spanning, die uit zijn heele wezen sprak. Mijn hart klopte met felle slagen. Hier werd ons lot beslist Ik, die in Samara hunkerde om me bij de Sovjets aan te sluiten, die in hen ondanks hun fouten en ruwheden onze toekomst zag, ik was hier bezeten door een wilde angst door een razend verlangen om weg te komen, sneller, en sneller uit die sohier eindelooze open valei, om weg te kruipen achter de beschuttende boomstam men, die voor mij de redding beteekenden. Hijgend renden onze paarden voort, de don kerte van het bosch was reeds vlak bij, toen wij helaas achter ons de langverwachte kreet hoorden: „Stilstaan"' Een wilde vloek vlood over de lippen van den koetsier, nog feller striemde hij zijn paarden, geheel voor over gebogen, het schuim op den mond, evenals bij zijn beesten. Daar hoorde ik reeds het gefluit van kogels, gevolgd door het knallen dur geweerschoten. Een der kogels sloeg plat tegen een boom, de ver volgers waren slechts luttele kilometers van ons verwijderd, en met hun snelle rijpaar den zou het een kwastie van minuten zijn om ons in te halen. Met een woest en ruk zwaaiden wij tus schen twee boomen het bosch der redding in, de koetsier keek om, en toen ontspande zich zijn door angst vertrokken gelaat en zijn gele tanden werden zichtbaar onder zijn met rijp bedekten a.ior. „Zij zijn te laat", riep hij uit, „hierheen wagen zij zich niet, hier is het al Duitsch grondgebied". Ik richtte mij op het was een echte boerenslede. waarin men op het stroo meer lag dan zat, het hoofd bij den koetsier, den blik naar achteren gericht ik zag toen tus schen de boomen door dat onze ve-volgers werkv k op een andera helling hackten etil- gehouden,- „Gered, gerad, Goddank!" juichte het in me. „Gered, van mijn eigen landgenooten, van hen, aan wier zijde Grisha staat!" Zin neloos had ik me laten voortdrijven op don stroom der gebeurtenissen; nu had ik te gen mijn wil in dezen haag van gewa- penden tusschen mij en mijn geliefde gesteld! Wieldra bleek, waarom de Sovjet-grenspos ten ons niet verder hadden achtervolgd. Im mers wij stuitten vrij spoedig op Duitsche soldaten, die op het schieten onzen kant kwamen uitgereden. Wij ontvingen het bar- sche bevel hen naar den commandant te volgen. Toen gezien werd, dat vader dood ziek was, werd hij voorziohtig binnenge bracht en men geloofde mijn mededeelingen dat we gevlucht waren, zonder meer. Boven dien zagen wij er niet als bolsjewistische agenten uit. zoodat wij spoedig vergunning kregen, naar Ciharkof door te reizen, echter met strenge Instructie, ons direct bij de autoriteiten te melden. „In uw eigen belang raad k u, die niet te verzuimen", zei de grenspostcommandant die dragelijk Russisch sprak op scherpen toon, „wij hebben een goede controle, en u zult, als u dat zoudt wenschen, niet onop gemerkt kunnen verdwijnen". De reis naar Charkof duurde slechts een paar uur, hier liepen de treinen weer nor maal, men had verwarmde wagens met zachte banken, en toch stond ik gedurende die uren meer ellende uit dan gedurende de dagen in den goederenwagen. Want vader was gaan ijlen, hij zag visioenen, hij schreeuwde tegen zijn bazen, tegen de ar beiders die hij in zijn koorts voor zich waande en hij trachtte voortdurend op te springen van de bank. Als ik hem een wnkele ma.al niet kon tegenhouden, wankelde hij op zijn beenen en zakte ineen. Met behulp van mijn m«de passagiers ge jukte het mii- eint" slijk, hem wat te kal- meeren. Aan het station te Charkof was ik den Duitsch ens dankbaar voor de orde en disci pline die zij haidden gesohapen. Niet zoodra had dia conducteur den zieken passagier ge meld, of de militaire commajidant zond ambulance-soldaten met een draagbaar en vader werd vanuit den trein in een zieken auto naar een hospitaal in de buurt gebracht Ik nam mijn intrek in een klein hotel niet war van het hospitaal, en bracht den dag grootendeels door met heen en weer loopen om me geregeld van zijn toestand op de hoog te te houden. Een der doktoren had me ver teld, toen hij hoorde dat ik verpleegster was geweest dat vader ernstige longontsteking had, waarbij beide longen waren aangedaan. „U weet het zelf, Mejuffrouw" antwoordde hij op mijn domme vraag, „afwachten, of het lichaam krachtig genoeg is om de koorts te doorstaan". Ondanks mijn angst viel ik dien avond, uit geput door alle vermoeienissen, terstond in slaap en werd eerst den volgenden morgen n'egen uur wakker. Mij eerste gang was naar het hospitaal, waar ik hoorde, dat do toestand van mijn vader onveranderd was; daarna pas ging ik naar de commandatuur. De grenspostcommandant had niet over dreven, want men vroeg mij direct waarom ik niet den vorigen dag was verschenen. De autoriteiten hadden telefonisch rapport over onze komst van den grenscommandant ontvangen en waren van alles op de hoogte. Mijn verontschuldiging van oververmoeid heid en angst om den toestand van mijn vader werden als voldoende verzaohtende omstandigheden beschouwd, doch nogmaals ontving ik de ernstige waarschuwing, me stipt aan de bevelen der Duitsche autoritei ten te houden, om van alle bolsjewistische verdenking vrij tj blijven. Drie dagen later stierf mijn vader. Hij had, na de maanden van zenuwsloopende spanning en verbittering in Samara, de krachten gemist om de sloopende koorts te overwinnen. De eenige keer, dat ik hem, bij bewustzijn aantrof, had hij mot zwakke stem gezegd: „Ne nado bylo bjezjatj!" (We hadden niet moeten vluchten.) Zijn wroeging en on rust golden alleen mij, niet zichzelf; hij ver zocht me, als hij mocht sterven, direct naar onze familie in Kief door te reizen. Met tranen in de oogen had ik hem gesmeekt, toch niet over die stervens-mogelijkheid te spreken; ik trachtte hem vertrouwen in zijn beterschap te geven, een vertrouwen, dat ik zelf helaas miste. Na vader's dood drong mijn onmogelijke toestand met alle felheid tot mij door. Waar om was ik in Charkof, aan deze zijde van de grens, in een wereld van de wrbitterd- ste en meest onberedeneerde vijandschap tegen de Sovjets, wier pogingen mij, op een afstand bezien, de eenige juiste toeschenen, te meer, nu ik de dagelijksche moeilijkheden en fouten niet meer aan den lijve voelde. Ik moest terug, om naast Grisha de mij toekomende plaats in te nemen, zoo zeer was ik van de noodzakelijkheid van dezen etap doordrongen, dat ik mij vol vertrouwen tot de commandatuur wendde en mijn ver zoek eerder als een clsch voorbracht, waar tegen m.i. niemand iets zou kunnen inbren- gen.Het resultaat was echter heel andere. Ik werd toegelaten tot een der hoogste auto riteiten, dte mij op hoffelijke wijze liet uit spreken. Ik vertelde hem ruiterlijk, dat ik slechts vanwege mijn vader was gevlucht; i dal mijn man in Rusland was achtergehle- t ven en dat ik vanzelfsprekend naar hem j wilde en moest terugkeeren. Toen ik geëin- I digd had, zei de officier koeltjes: „Er slaat Iin uw papieren niets van uw huwelijk", eq tegelijk keek hij vluchtig naar mijn onbe- ringde vingers. Een gevoel van schaam ie en woede maakte zich van mij meester: „Zotf die man eisclven, dat ik hem inlichtte over mijn ware verhouding tot Grisha? Zou ik hem moeten vertellen, wat het diepste en innigste van ons leven had uitgemaakt?" Opgewonden riep ik uit: „Ik ben getrouwd, dat zeg ik u tooh immers? U zult wel weten dat in de maanden der revolutie de gewone formaliteiten verwaarloosd moesten wor den?" „Aha, een flevolutionnair huwelijk dus," lachte de officier cynisch, op een manier, die me het bloed naar h'et gezicht dreef. „U zult begrijpen Mevrouw, voor het eerst sprak hij me zoo tow „dat wij hier nog vasthouden aan andere gewoonten. Maar ik wil toegeef 1 ij kheld betrachten jegens een zoo bekoorlijke jonge damw" wieer die zelfde tergende glimlach „en de scheiding van uw echtgenoot (hij legde den nadruk op dat woord) niet te lang maken. Wij hebben echter de strengste Instructies om niemand, maar dan ook volstrekt nie mand, zonder speciale vergunning van Ber lijn toe te staan, de grens te overschrijden. U. zult wel begrijpen, dat wij in uw geval een kwestie van liefde om die vergunning niet eens behoeven te vragen. Die wordt na tuurlijk geweigerd. Waarom zou uw echtge noot, die ongetwijfeld een vrouw als u op prijs zal stellen hij keok me brutaal met vlammenden blik aan niet uw voorbeeld volgen en den Oekrainischen staat aio woon plaats kiezen? Ik zni hem daarbij zooveel mogelijk behulpzaam zijn. Indien u mij zijn naam noemt, die ik uit uw papieren natuur lijk niet kan zien, zal aan onze grensposten opdracht worden gegeven, hem toe to laten» Wij zullen ons ook belasten met het over brengen van uw brief aan hem, tenminste als do Sovjet-beambten hem aan het adres doen toekomen!"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1931 | | pagina 9