DONDERDAG 30 APRIL 1931
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND.
GROOTE AARDBEVING
IN KAUKASIE
Schoolnieuws.
Weerbericht.
BESPREKINGEN
OVER DE D.-O. TOLUNIE
In de commissie van bnitenlandsche zaken
van Hongarije
In de commissio van bnitenlandsche zaken
tan den Hongaarschen Rijksdag hebben be
sprekingen plaats gehad over de Duitsch-
Oostenrijksche tollinie.
Eenige afgevaardigden gaven uitdrukking
aan de moening. dat de tolunie niet in de
oorspronkelijk ontworpen gedaante tot stand
zou komen en dat het wenscholijk was een
overeenstemming met Frankrijk na te
streven.
Andere afgevaardigden merkten op, dot
de belangen van Hongarije niet geheel iden
tiek zijn, weshalve Hongarije zich niet moet
toegen naar de elschen van de Italioanscmc
politiek.
Graaf Albert Apponyi verklaarde, dat het
plan tot oprichting van een Duitsch-OosteD
rijksché tolunie Europa uit een verstijving
had doen ontwaken, welke was ontstaan
door de bondgenootschappen en vredesver
dragen. Het is mogelijk, dat men voor his
torische gebeurtenissen staat De Hongaar
schc openbare meening is zich wel bewust
van tie beteekenis van dit moment.
Ministei-president graaf Bethlen verklaar
de, dat de Duitsch-Oostenrijksche tolunie
verondersteld, dat deze verwerkelijkt werd,
Hongarije voor een moeilijke beslissing stel»
Er is echter ook een Frunsch plan in wor
ding. Van dit plan is nog niet voel bekend
Het moet echter niet uitgesloten geacht wor
den, dat uit deze beide plannen een enkel
gesmeed kan worden. Bothlen legde er der
halve nogmaals den nadruk op, dat het vol
komen onjuist zou zijn, wanneer Hongarije
zich mods thans op eenigerlei wijze zou bin
den. De wensch van cenigo afgevaardigden
om dc buitenlandschc politiek vun Hongarije
te veranderen is gevaarlijk. Juist tegenwoor
dig is het van groot belang, dat Hongarije
in de nauwste harmonie samenwerkt met
dio staten, die reeds blijk gegeven hebben
van vriendschappelijke gezindheid jegens
Hongarije.
In de comm. van buiten!, zaken
van Tsjecho-Slowakije.
De debatten over het rapport van Dr. Be-
nesj in de commissie van buitenlandschc
zaken van het huis van afgevaardigden ie
Praag zijn beëindigd. Alle Duitsche par
tijen bleken zonder onderscheid, in tegen
stelling tot Dr. Benesj geneigd de tolunie in
goedgunstig onderzoek te nemen. De Tsje
chische soc.-dem. Necas verklaarde, dat het
onjuist was van een ruineering van de Oos-
tenrijksche industrie door tarieven te spro
ken, aangezien haar verliezen werden goed
gemaakt door de ondersteuning en uitbouw
met behulp van Dujtsch kapitaal. Overigens
was spr. het met Dr. Benesj eens.
BHIAND'S TEGENVOORSTEL
Heden aan de regeeringen te overhandigen
PARIJS, 30 Apatffl. Briaimd's tegenvoorstel
tegen het Duitech-Ooetenrijkecfce tolverdrag
eafl roede bonnen eeruige dogen door de di
plomatieke vertegen woordiigere vam Frank-
B-ijk aan de verschillende Europeesche re-
geerimigen worden overhandigd. Reeds Dins
dag zette Bnitarod voor <fen Mtailstenraad uit
een de methode, dlie toegepast zou worden
voor het scheppen vam afzetmogelijkheden
vam de graanoverschotten en die industrae-
pu-odruoten. Ook omtrent den fimamoioeflen
toestaand werden uitvoetrage modedeelingen
gedaan. Waa.rttohijnflijk zal nog heden aan
de velschillende regeeringen het plan wor
den ter hemd gestold.
HET DUITSCHE RIJKSKABINET EN DE
LANDBOUWKWESTIES
Officieel wordt medegedeeld:
Het Rijkskabinet (heeft onder voorzitter
schap van den Rijkskanselier en in aanwe
zigheid van den President van de Rijksbank
liet rapport goedgekeurd over de resultaten
.van tusschen enkele ministers in het Rijks
ministerie van Voedselvoorziening en Land
bouw gehouden besprekingen.
Hierna werd uitvoerig gesproken over
'den toestand in den landbouw.
In aansluiting op deze officieele mededee-
ling wordt te Berlijn van welingelichte zij
de vernomen, dat de definitieve beslissin
gen van de Rijksregeering inzake de agrai-
sche rechten gisteren of vandaag zouden
worden genomen. Men verwacht dat het ka
binet zich voor het meerendeel zal aanslui
ten bij de zienswijze van den Rijksminister
van Voedselvoorziening aangaande de mees
te douanekwesties.
Echter neemt men aan, dat de door den
Rijksminister van Voedselvoorziening ge-
eischte verhooging van de rechten op boter
geen meerderheid zal vinden. Voorts moet
rekening worden gehouden met de moge
lijkheid dat het kabinet in de komende da
gen voor een bepaald contingent tot een ver
mindering van de rechten op het broodko
ren zal besluiten. Voor het oogenblik valt
nog niets met zekerheid te zeggon, omtrent
de grootte van dit contignent, aangezien om
trent de dienaangaande bestaande behoefte
tot op het oogenbiik van den nieuwen oogst
de meeningen zullen uiteenloopen.
GÖBBELS VEROORDEELD
De Tweede Strafkamer van het Landgc-
jrecht te Berlijn heeft in hooger beroep von
nis gewezen in de zaak tegen den Rijksdag
afgevaardigde Dr. Göbbels. Zij vernietigde
liet in eerste instantie gewezen vonnis en
veroordeelde hem tot een geldboete van 1000
Mark, subs. 50 dagen gevangenisstraf, we
gens beleediging van de regeering.
Dr. Göbbels heeft in December 1029 in
„Der Angriff' een artikel geschreven, waar
in dc leden van de Rijksregeering „land
verraders van het volk" worden genoemd;
in dit artikel wordt op tal van andere plaat
sen beleedigend over de regeering geschre
ven. De eisch luidde: zes maanden gevange
nisstraf.
Voorts heeft het schepengerecht Charlot-
tenburg, onder voorzitterschap van Dr.
Rambke, Dr. Göbbels veroordeeld wegens
openbare beleediging in verschillende geval
len tot een maand gevangenisstraf en 1500
Mark boete.
MEDISCH EXPEDITIELEIDER IN DEN
CONGO VERDRONKEN
De Amerikaansche medische expeditie die
5s uitgezonden voor hot instellen van een
wetenschappelijk onderzoek naar het ver
schijnsel der slaapziekte in de Belgische
Congg is door een ernstig ongeluk go trol
len. De leider der expeditie, Dr. Arthur
Torrance, is in de Congo verdronken. De
overige leden der expeditie zijn door de over
6tioomingen vam de Congo van do bui ten-
we rold afgesneden en worden als verloren
beschouwd. Dr. Torrance had reeds eerder
naam gemaakt door zijn wetenschappelijke
expedities, waarbij hij eenige malen ver
scheidene monschen verloor tengevolge van
panvallcn van vijandige inboorlingen.
HONDERDEN DOODEN EN
DUIZENDEN DAKLOOZEN
Volgens berichten uit Moskou is de Kau
kasus en Armenië door een hevige aard he
ving getroffen, die hondorden raenschen
heeft gedood en duizenden beroofd van on
derdak en goederen
De eigenlijke haard van de aardbeving lijrt
in de republiek Nashitsjewan, doch ook in
een groot deel van Armenië en in Aser-
beidsjon is grooto schade aangericht. Alleen
in Aserbeidsjan zijn 220 personen gedood cn
meer dan 200 gewond.
Buitengewoon groot is het verlies van vee
waardoor deze Kaukasische bergvolken bij
zonder hard worden getroffen, omdat dit
hun voornaamste bron van inkomsten is. F.r
heeft zich een paniek van de bevolking
meester gemaakt. De plaatselijke sovjets
doen al het mogelijke om hulp te bieden,
maar kunnen niet alle dakloozen bergen en
beschikken ook niet over voldoende medi
cijnen en verbandmiddelen.
Uit Armenië wordt nog gemeld, dat ruim
700 personen den dood hebben gevonden.
20.000 menschen zijn dakloos geworden. Hun
toestand wordt noz moeilijker door het feit,
dat het hard regent
Het Centraal Comité van de republiek
Georgie heeft een van special volmachten
voorziene commissie per vliegtuig naar
Nachitschewan gezonden om de hulpmaat
regelen voor do bevolking te lelden. To
Nachitschewan zijn 60 huizen verwoest In
de steden Gersu en Oschnubar zijn in totaal
330 hulzen vernietigd. Paar in het aardbe-
vingsgebied groot gebrek bestaat aan brood
en levensmiddelen, zijn op b.ct station Tiflls
6000 ton graan in beslag genomen en naar
het gebied van de ramp gezonden. Ook de
raad van volkscommissarissen van de Sov-
jef-Unie heeft een hulpactie op touw gezet
In de stad Guoroessy en omgeving rijn 200
personen gedood en 205 gewond: in de stad
Sissian en omgeving werden 192 personen
gedood en 600 verwond. Bijna 80 pet der
dorpen zijn in het gebied van Zanguezona
vernield. Veel vee is omgekomen.
SPOORWEGRAMP IN EGYPTE
TREIN IN BRAND
Ongeveer <0 dooden
Uit Cairo wordt geseind:
Bij Benha is een trein, die van Alexan-
dri naar Cairo reed, in brand gevlogen.
De brand brak uit in een wagon 3c klasse.
Hot was onmogelijk den machinist to
waarschuwen en alle pogingen om zijn aan
dacht te trekken, hieven lang vruchteloos
Tengevolge van de snelheid van den
trein stonden spoedig drie wagons in lichte
laaie.
De reizigers, die in groote angst verkeer
den, wierpen zich naar buiten.
Doordat over een grooten afstand over
al dooden en gewonden langs de spoorlijn
liggen, is het zeer moeilijk het aantal
slachtoffers vast te stellen.
Toen eindelijk de machinist den trein deed
stoppen, bleken de brandende wagona niet
te naderen te rijn.
Vele slachtoffers werden naar het zieken
huis te Cairo overgebracht. De toestand van
velen is zeer ernstig.
De machinist is gearresteerd. Een onder
zoek is ingesteld.
Nader wordt gemeld:
Bij de treinramp zijn 3S personen gedood.
(Volgens een andere lezing 41). Vele perso
nen bezweken na aankomst in de zieken
huizen.
Vele lijken waren ook onherkenbaar ver
minkt
Onder de dooden bevindt zich 1 Europeaan
De brand is waarschijnlijk ontstaan door
het warmloopen van één der wagenassen
Het aantal dooden gestegen tot 61.
LONDEN. 80 April. Uit Cairo wordt ge
meld, dat het aantal slachtoffers van den
brand in de Alexandrië—Caïro-Express is
gestegen tot 61. Het aantal gewonden be
draagt 41.
Het juiste cijfer staat nog niert vast, om
dat vele passagiers hebben getracht uit de
brandende trein te springen en door de
groote snelheid waarmee de trein reed, ern
stig gewond of gedood naast de spoorlijn
zijn terecht gekomen.
DE VLUCHT NAAR GROENLAND.
De Zweedsche oceaan vliegier kapitein
Ahrenberg, is Woensdag uit de vlieghaven
Bultofta bij Malmö naar Groenland 'gestart
om den Engelsc.hen geleerde Courtauld van
de W'atkins-expeditie hulp te verleencn.
Courtauld bevindt zioh 200 K.M. van de kust
in het ijs en kon tot nu toe door g-'en expe
ditie worden gevonden. Kapitein Ahrenberg,
die wordt vergezeld door een marconist en
een werktuigkundige, maakt de 3000 K.M.
lange vlucht in een Junkermachine. Hij
vliegt over Bergen en IJsland naar Angraag
salik in Zuid-Oost-Groenland.
GROOTE BRAND TE GALATZ.
In Galatz, in Roemenië, werden Dinsdag
door een vnormen brand twee fabrieken en
een aantal woonhuizen met hij gebouwen een
prooi der vlammen, de schade bedraagt
millioenen. Men vermoedt brandstichting.
NAAR AUSTRALIË EN TERUG.
Gistermorgen zijn van het vliegveld Lymp
ney bij Folkestone de bekende vliegers kap-
tain Neville Starck en J. R. Chaplin ver
trokken met eon VIokers twee-persoons toe
stel om te trachten in 21 dagen naar Austra
lië en terug te vliegen. De vliegers willen
hun route kiezen over Wecnen, Constanti-
nopel, Aleppo, Bagdad en de bekende lucht-
route over Indië naar Singapore, met als
einddoel Windham in Australië, waar zij
een dag willen -blijven om hun machine na
te zien.
DE TE WATERLATING VAN PANTSER
KRUISER A.
Op 19 Mei a.s. zal de bekende Duitsche
pantserkruiser A to Kiel vau stapel loopen.
Het schip zal gedoopt worden door Rijkspre
sident von Hindenburg.
AARDBEVING IN KAUKASUS.
Volgens een officieel bericht uit Nachjt-
schewan (Armenië) is deze stad door oen
hevige aardbeving geteisterd. Verscheidene
huizen zijn verwoest Volgens de laatste be
richten zijn 10 personen gedood.
TOENEMEND GEBOORTEN-OVERSCHOT
IN FRANKRIJK.
Het geboortecijfer in Frankrijk is in het
nfgeloopen jaar gestegen en wel met onge
veer 20.000 tot 740.000. Tevens is het sterfte
cijfer gedaald, zoodat er voor 1030 een ge
boorten-overschot van bijna 100.000 is, ter
wijl in 1029 nog 12.000 meer sterfgevallen
dan geboorten voorkwamen.
DE OPSTAND OP MADEIRA
De eerste botsingen.
De .Daily Telegraph" meldt uit Madeira
dat Dinsdag de Portugeesche kanonneer
boot „Il>o" die deelneemt aan den blokkade-
dienst, door de opstandelingen van Funchal
is bcschoton. De kanonneerboot beant
woordde het vuur en dwong den opstande
lingen hun stellingen te verlaten.
Voorts wordt gemeld, dat Portugeesche
watervliegtuigen het draadlooze station der
opstandelingen op het fort. „Johannes do
Doopcr" bij Funchal hebben gebombardeerd
ey tot zwijgen ge-bracht Alle vliegtuigen
zijn ongedeerd te. Porto Santo teruggekeerd.
Een hospitaalschip te Lissabon heeft bevel
gekregen zich voor het vortrek naar Ma
deira gereed te maken.
De aanval op Madeira hooft zonder voor
afgaande waarschuwing plaats gehad on
danks dc verzekering, dat een waarschu
wingsperiode van 24 uur in acht zal wor
den genomen gedurende welken tijd de Por
tugeesche rcgecring met de betrokken mo
gendheden maatregelen ter bescherming
hunner onderdanen zou kunnen treffen. Pe
drie internationale hotels te Funchal worden
echter door beide partijen als neutrale zone
beschouwd.
Bisschop als bemiddelaar
Volgons een bericht uit Lissabon heeft
Bisschop Ribeiro van Funchal zich aan
boord van hot vlaggeschip van den Minister
van Marine begeven om met hem te onder
handelen, over de overgave der opstandelin
gen, „onder bepaalde voorwaarden". De Mi
nister van Marine heeft den Bisschop ech
ter medegedeeld, dat hij vasthoudt aan on
voorwaardelijke overgave.
SNOWDEN OVER ZIJN BEGROOTING.
Dinsdagavond heeft de kanselier van de
schatkist Philip Snowden een radiorede ge
houden over zijn begrooting, die hij een
uoodmiddel noeunde. Op humoristische wij
ze schetste hij voor de microfoon, hoe erg
rijn begrooting voor den belastingbetalei
wel had kunnen zijn. Goede vrienden had
den hc.D1 den raad gegeven de begroeting
sluitend te maken door het heffen van een
belasting op rijwielen en op lippenstiften,
wat hij echter nog had kunnen vermijden.
Ernstig ging Snowden toen voort met do
verklaring, dat hij met alle mogelijke mid
delen heeft willen vermijden dè belasting-
schroef aan te zetten. Wanneer de econo
mische toestand cenigszins verbetert hoopt
hij dc belasting op benzine wee-r te kunnen
verlagen. Dc verlaging met 50 pet. van dc
belasting op lichte motorrijwielen heeft de
beteekenis den fabrikanten te beduidon.dat
het hun -mogelijk wordt gemaakt een motor
rijwiel van 150 kubieke centimeter te ver
vaardigen tegen een lagen prijs. Om uit de
financieele moeilijkheden te komen zuIIpii
belangrijke bezuinigingen moeten worden
doorgevoerd, want hot. volgende jaar -zullen
waarschijnlijk niet dergelijke bronnen ter
beschikking staan, als die, welke het dit
jaar mogelijk hebben gemaakt een nieuwe
belastingverhooging to vermijden.
DE SPAANSCHE REPUBLIEK
Vermindering van het aantal olllcleren
De Speansche mmiBter van oorflog heeft
earn een medewerker vein de „Oeuvre" oa.
medegedeeld, dat hij voornemens is, het
aantal officieren- van 22000 tot SOOO tp ver-
miTïderen, ofschoon alle officieren rich ter
beechiikikimig vam de republiek hebben ge
stold. De mimi iet-er acht dien general on et-af
met 150 generaals op 120.000 soldaten veel
te groot
TROTZKI NAAR SPANJE?
De minister van buitenlandsche zaken
heeft medegedeeld, dat de Spaansche regee
ring voornemens is diplomatieke betrek
kingen met Sovjet-Rusland aan te knoo*
pen. Verder verklaarde hij, dat de regee
ring er geen bezwaren tegen zou hebben,
wanneer Trotzki naar Spanje zou willen
komen.
REVOLUTIE IN SAO PAOLO?
Naar uit Buenos Aires gemeld wordt., zou
in den Braziliaanschen staat Sao Paolo een
revolutionnaire beweging zijn uitgebroken.
DE PRINS VAN WALES EN
PRINS GEORGE WEER THUIS
Gdlstermcmgen zijn de Prins vam Wales en
Prins George met het vü-egtuig „City of
Glasgow" van die Imperi-aJl AMAnes udt Pa
rijs vertrokken voor het laatste gedee'te
vam hum terugreis vam Zuid-Amerika nasr
Lomiden. Het wae regenachtig en nevelig
weer. Het veatkeoretoestel werd over het
Kanaal begeleid door twee vliegbooten en
naibij die kust ontvangen door twee esqua-
dmillles gevedhtsvliiegtuaigen, die de Prinsen
maar Wimdsar escorte-eren.
AFNEMENDE WERKLOOSHEID
Het aantal werkloozen in Engeland is in
afgeloopen week met 47.000 verminderd tot
Zx/z mlllioen.
DE ONTPLOFFING IN DE FABRIEK
TE MAAGDENBURG.
Het aantal slachtoffers gestegen tot 10.
Vam dc in het ziekenhuis te Maagdenburg
opgenomen zwaargewonde arbeidsters uit
de sacharine-fabriek Maagdenburg Zuid-
Oost, zijn in den nacht twee arbeidsters
overleden, zoodat in totaal 10 personen het
slachtoffer van het ongeluk zijn geworden.
De toestand van den oplichter Gimther is
naar omstandigheden redelijk wel.
EEN NIEUWE VELDTOCHT VAN
SANDINO?
Volgens berichten uit Nicaragua zou do
leider vam de Nicaraguasc-he vrijheidsbewe
ging, generaal Samdino, pogingen doen om
de bevolking schrik in te jagen. Beweerd
wordt, dat hij in de nabijheid van Puerto
Cahosas verscheidene gevangenen heeft doen
onthoofden, waarna hun hoofden op stok
ken werden bevestigd- Gelijk gemeld, moet
Sandino van Sovjet-Ruslamd een aanbod
hebben ontvangen voor de leverantie van
wapens on munitie. Samdino heeft dit aan
bod echter van de hand gewezen.
GEEN MISDADIGERSFILMS IN CHICAGO.
De nieuwe burgemeester van Ghicago,
Anton Ccrmak, heeft aangekondigd, dat ge
durende zijn ambtsperiode de vertooning
van films, met als onderwerp het misdadi-
gersleven te Chicago, verboden zal worden
DE MOORDENAAR VAN DEN REIZIGER
WALTER GEARRESTEERD.
Te Beoithcn is de 22-jarige smid Edmund
Thomas gearres'eerd, verdacht van moord
op den handelsreiziger Walter uit Gels, die
Vrijdag nabij Glogau doodgeschoten in zijn
auto gevonden werd. Na den moord was do
dader op weg gegaan van Glogau naar Op-
per-Sllezlë. Thomas heeft nog geen bekente
nis afgelegd, doch toonde zich hevig ont
steld, toen men liem den gang vam zaken
mededeelde.
RUSLAND EN DE EUROPEESCHE
COMMISSIE.
Een nieuw schrijven van Drummond.
Do secretaris-generaal van den Volken
bond heeft de regeerimg te M-nskou, naar
aanleiding van haar nota van antwoord op
de uitnoodiging tot deelneming aan de eco
nomische onderhandelingen in de Europee-
sche Commissie, een nieuw schrijven doen
toekomen, waarin gezegd wordt, dat dt
economische besprekingen van do commis
sie waarschijnlijk op den tweeden dag van
de commissiewerkzaamheden (16 Me-i) zul
len beginnen.
T VOORBEELD VAN KORTEN GEVOLGD.
Te Boedapest is een 19-jarige jongen ver
hoord, die een verkoopster om het leven
had gebracht. Hij legde dc sensationeele be
kentenis af, dat. hij met groo'.e belangstel
ling de in de bladen verschenen uitvoerige
berichten over het proces tegen den Dus-
seldorfschen massamoordenaar Peter Küi>
ten had gelezen.
De gerechtelijke medici hadden vastge
steld, dat het slachtoffer, een 16-jarlg meis
je, door worging om het leven was gebracht
en dat de dader haar vervolgens verschei
dene messteken had toegebracht
KAROLYI OVER DE DUITSCH-OOSTEN
RIJKSCHE TOLUNIE.
Im de commissie van buitenlamdsche za
ken heeft de Hongaarsche minister van bui
tenlandsche zaken Graaf Karolyi het woord
gevoerd over enkele Actueele politieke kw.es
ties, o.a. het intusschen tot uiting gekomen
standpunt van Frankrijk en Tsjecho-Slowa
kije inzake de Duitsch-Oostenrijksche Tol
unie. Volgens Spr. moet er een Fransch
contra-plaji worden tegemoet gezien, waar-
van nog geen bijzonderheden bekend zijn.
Hongarije neemt voorloopig ee* afwachten
de houding aan.
TELEGRAMMEN
FRANSCH POOLSCHE SPOORWEG-
BELANGEN
WARSCHAU, 30 Aprill. Gisteren ie op bet
Poolsche mtoiioten^e voor Verkeerswezen h-*t
contract geteekend door vertegenwoordigers
der Pooleche regeerimg en de gevolmachtig
den vam den Raad vam Beheer van
Frainech-Poolsche Spoorweg-M.ij, waarbij de
Poolsche spoorwegen en die spoorwegen van
Opper-Siilezië-GumlÉmmen, im concessie aan
deze maatschappij worden oiveag-ediragon. De
imschirijvirnig voot de Fnainsche spoorweglee-
nang te Pa rijs begint op 12 Mei a.e. en aaJ
3 weken duren.
RUSLAND LEVERT PETROLEUM AAN DE
FRANSCHE MARINE
MOSKOU, 30 Aprifl. Officieel wordt mee
gedeeld, dat de Russische petroLeum-syndi
caten met het Frainsche ministerie vam ma
rine een contract hebben afgesloten vocxr de
volledige levering aan de Framsohie marine
vam Ruasoi&obe pebroleum-po-odructon.
EEN VROUWENMOORDENAAR GEVAT
PARIJS, 30 Aprifl. Een moordeanfilag op
een jeugdige Poolsche leidde gisteren tot de
anrestatoe vam een 22-jarigen Oostenrijker,
Ravikd genaamd. Bij zijn arrestatie bekende
hij in Belgie reeds vier vrouwen te hebben
vermoord. De jonge Poolsche had hij slechte
eeruige dagen geleden te Parijs leeren ken
nen en hij had haar verteld, dat hij wilde,
dat zij met hem maar Oostenrijk ging om
met hem te trouwen. Toen de jongelui te
Straatsburg overnachtten, traahtte Ravikd
het nieJsje te wurgen, om zich im het bezit
vam haar spaargeld, een bediraig viam onge
veer frs. 1000, te stellen.
LAGER ONDERWIJS
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Midwolda (Old.), (hoofd D. Boerema),
mej. H. Klungel, aldaar, als vakonderw.
Boskoop (Chr. School, hoo^d W. Eelde-
rink), mej. L. de Jong te Leiden, voor tijd.
Al te veer (gem. N. Pekela), (Herv.
School, hoofd J. Klooster), C. Wolthuis, aid.,
vooi tijdelijk, thans tijdelijk te Heiligerlee.
Nieuw en dijk (N.-Br.), (Geref. School,
hoofd F. Wisse), mej. F. Beukenkamp te
SJeeuwjjk.
Santpoort, mej. A. E. P. Goedhuys
te Haarlem.
J. VERWOERD
Naar wij vernemen, is de heer J. Verwoerd
te Arnhem voornemens binnenkort ontslag
aan te vragen als hoofd der Chr. school
aan het Roermondspiein aldaar.
HUWENDE ONDERWIJZERESSEN
Te Finsterwolde (Gr.) stellen Burge
meesters en Wethouders de Raad voor de
huwende onderwijzeressen ontslag te geven.
BEGRAFENIS-F. DORENBOS.
Omtrent de begrafenis van den te Tjimahi
(Java) overleden heer F. Dorenbos, direc
teur van de Ohr. M.U.L.O.-School te Batavia,
wordt door de Indische bladen gemeld, dat
zij bijgewoond werd door tal van collega's
uil Batavia, Soekaboemi en Bandoeng en
door eenige vrienden.
In het militair hospitaal, van waar de
lijkkist werd uitgedragen, deed Ds. J. Ubels,
van Batavia, een gebed. Op het kerkhof
sprak eerst Ds. H. Bergema, van Keboemen,
familielid van den overledene, die eerst een
gedeelte van Johannes 21 las en naar aan
leiding daarvan sprak. Verder voerden het
woord: Ds. Ubels; Ds. J. H. Denee, namens
het Bestuur der Bataviasche Schoolvereeni-
ging; B. Stulp, waarnemend directeur der
School, namens personeel en leerlingen en het
Hoofdbestuur der Vereeniging van leerkrach
ten bij het M.U.L.O.; en J. Vermeer, namens
het Hoofdbestuur der Chr. Onderwijzers-
Vereeniging. Ds. Bergema sloot met dank
gebed en het doen zingen van een Psalmvers.
NIEUWE CHR. SCHOLEN
Te Groningen heeft de Gemeenteraad
een terrein aan het Oliemulderswegje ter be
schikking gesteld van de Vereen, voor Scholen
op Geref. grondslag voor de stichting en in
richting van een schoolgebouw voor Lager
Onderwijs met zeven leslokalen en een gym
nastieklokaal in het naar het Oosten gelegen
gedeelte der gemeente.
SCHOOLJUBILEÜM
Te Apeldoorn zal morgen de Geref.
School „Prinses Julianaschool" aan Piet
Joubertstraat, 70 jaar bestaan. Ze is der
oudste Chr. Scholen in ons vaderlanr' en
bijeenkomst van Bestuur met leerlijen
oud-leerlingen zal dit feit feestelijk worden
herdacht.
Indertijd heeft H.K.H. Prinses Juliana toe
stemming verleend om de School naar haar
te noemen. Deze week werd het Bestuur ver
blijd, doordat Prinses Juliana haar portret
met haar handschrift aan de School heeft ge
schonken.
„EEN KOOI ZONDER VOOELS".
Do heer A- dc Jong Ezn., schrijft in hot
„Corr. blad" der Vereen, van Chr. Ondei-
wijzers het volgende:
Onder het motto: „Een kooi zonder vo
gels", vonden we in het „Handelsblad" een
berichtje over de opening van een Chr. Nat
School ie Haulerwijk (Fr.)
De school werd geopend met drie lokalen
en, volgens bovenbedoeld bericht, blijkt dat
er één lokaal leeg staat.
Dat „verschrikkelijke" feit geeft het „Han
delsblad" aanleiding tot het schrijven van
„een kooi zonder vogels". Het stukjo ein
digt met: „Va-n bezuiniging gesproken.."
Toon we hot lazen, ik zeg niet, brak m'n
klomp, maar wel wreef ik mijn oogen even
uit. Over de al of niet noodzakelijkheid ven
de oprichting der school, laat ik me niet
uit Maar ik stelde mij dc vraag: Wanneer
ui een gemeente een Openbare School ge
bouwd wordt, is deze dan bij do oper ing al
tijd zoodanig bezet, dat alle lokalen hij de
opening in gebruik worden gestcid? De
Y'tiag stellen, is haar beantwoorden. En
voorts werden we herinnerd aan een vr. c
gere actie onder hetzelfde motto bij dc tot-
si andkoming van een Chr. School ra Am
sterdam.
leen sprak men ook daai van een „Kooi
zonder Vogela'
En juist onlangs ontvingen wo bericht,
cat die z.g. „kooi zonder vogels" nu moei
nan vol „vogels" is. fI »t getal leerlingen i-
leeds gestegen tot 255, zoodat maatregelen
getroffen moeten worden voor het b .uwen
vun een nieuwe .kooi". Sommige kiua»Pii
van de „kooi" zijn overbezet
Zou het „Handelsblad" maar niet ophou
den dit motto te gebruikeu? Hot hou-lr. du
belangstelling der ouders voor dc vrije Chr.
School toch niet tegen blijkbaar.
GEREF. SCHOOLVERBAND
Het district Leeuwarden kwam gis
termiddag onder voorzitterschap van Ds. S.
W Bos te Leeuwarden bijeen; er waren wei
nig aanwezigen. In de bestuursvacature- Ds.
J. Sybrandy. werd gekozen Ds. J. Douma van
Britsmn en in de plaats van den heer A.
van der Berg, de heer S. J. Hoorntje te
Leeuwarden.
Besloten werd voor het onderling school
bezoek de scholen In het district in drie groe
pen te verdeelen en voor iedere groep een
onderwijzer on een bestuurslid voor bezoek
aan te wijzen, waarbij dit jaar vooral zal
worden gelet op het Bijbelsch onderwijs.
De voorzitter hield tenslotte een zeer ge
waardeerde rede over den tegenwoordigen
stand van „Gereformeerd Schoolverband".
SCHOOLRAAD.
Commissie van beroep.
In de vacature-Prof. Dr. M. van Haaf ten
is tot plaatsvervangend lid van de Commis
sie van beroep gekozen Prof. Ir. C. M. van
Wijngaarden, die de benoeming heeft aan
vaard.
Verkiezing leden Schoolraad.
Voor het 2e en 8e district zijn tot leden
van den Schoolraad herkozen resp. de heer J.
Strikwerda te Dokkum en Prof. Dr. H.
Bouwman te Kampen, die deze herbenoeming
hebben aangenomen.
LANDBOUWONDERWIJS
Te Borculo besloot de Gemeenteraad
tot de stichting van een Lagere Landfoouw-
huishoadschool, waarvan de kosten op
31.000 zijn geraamd.
EXAMENS
ACADEMISCHE EXAMENS
Tochn. Hoogeschool t© Delft. Ge
slaagd voor het Ingenieurs-examen voor werkt.
Ingenieur: C. J. Andrlesse mot lof, to Utrecht;
A. Blom, Rotterdam: A- Boelen te RUswUk
(Z. H.): W. J. v. Ede. te Klove; H. Metier te
BlolewtJk; L. R. Oldeman, Dokkum, J. A_ Smits,
te Rtfowök (Z. H.); F. VredonrtJk—Engelen
burg te Apeldoorn.
Rijksuniversiteit te Le 1 <3 e n. Ge
slaagd: Rechtswetenschap, doet, ox„ de heeren
H. J. F. Koning Hengelo (Gld.) en H. A. M.
Bnserlnck. Den Haag.
Indologie, econ cand. ex., de heer J. M. van
LUC. Rotterdam.
Qem. Universiteit te Amsterdam
Gesl.: Geneeskunde, artsen, do hoeren R. A.
F. TJon Akten (Paramaribo), J. Duyff (Haar
lem) en J. Bierdrager (Alkmaar); le gedeele
arts-examen mej. M. Vpes, Amsterdam en de
heeren L. S. Tjho. Blinjoe, R. Vedder Velzen,
J. Voskufll, Amsterdam en H. Nyenhule, Oost-
EXAMENS-APOTHEKERS-ASSISTENT.
Ams terdam. Geëx. 3 candldaten. ge
slaagd de dames P. M. H. Rutten. den Haag;
W ar. J. E. Bruins, Amsterdam, en J. F. Ak
kerman, den Helder.
EXAMENS STUURMAN
Den Haag. Gesl. voor 3e stuurman groo
te stoomvaart de bèoren J. F. H. W. Israël, J.
J. van Groningen on H. Euldorlnk.
EXAMENS MACHINIST
Den Haag. GesL voor het voorloopig di
ploma de heeren Ch. Ch. DoelwUk en G. van
Doorn, Amsterdam, M. van Ginkel, Breda, J.
Oostveen. Vlaardlngen. M. Korving, Scheve-
n In gen, J. Monnler, Voorburg, en E. A. Stam,
Dordrecht,
EXAMENS-VROEDVROUW
Rottercam, 29 April. Geslaagd voor vroed
vrouw, de dames A. van 't Voraat. H. do Vries.
M. P. von Werlngh, G. A. Wilson en R. R. War-
syam. De examens zttn afgeloopen.
Amsterdam. Geslaagd voor het practlech
gedeelte de dames J. M. E. van Beek, Heem
stede; H. J. Buursma, Utrecht; H. v. 't Hof
Haarlemmermeer; M. de Jong Kortezwag; A.
Kassei, Rotterdam; J. Th. Koelman. Hulssen;
A. Muiser. Leeuwarden; Z. L. NUhoff, WtJk bil
Duurstede; M. Out, Amsterdam; Th. v. Raam.
Amsterdam; E. v. d. Veen. Nyeholtwoldc. en
A. Weeder. Hoorn.
EXAMENS BEWAARSCHOOLONDERW.
Rotterdam, 29 April, Vereen, v. Chr. Be-
waarschoolonderwUzcressen. hulpakte. theor
gedeelte; geëx. 8 cand., gesl.: L. Blok. A. v.
nüfff j S Heiningen en H. C. Tol, allen
Rotterdam; D. Baan. Maassluis; N. C. H. Oer-
lemans, Dordrecht; B. J. van Noort, Dor.
dreoht; M. E. van der Beek, Papendreoht,
Het dunne puitje geeft don vortgen «tand aas
Hoogste stand te Isafjord 767.5.
Laagste stand te Thorshavu 748.6.
Stand vanmorgen halftwaalf 763.2.
WEËRVEKW ACHTING
(Medeged. door het Kon. Nod .vleteorolofdscïi
Instituut te De Bilt)
Matige tot krachtige Westelijke tot Zuide
lijke later opnieuw ruimende wind, meest
■zwaar bewolkt of betrokken met regenbuien,
later kouder.
a EMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 8.6 C.
1 Mei
Zonsopgang 4.33 u.; Zonsondergang 7.23 u,
Maansopgang 6.5<i u.; Maansonderg. 3.59 u.
Volle Maan 2 Mei 5.34 uur voorm.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HERBEN
Van 's avonds 7.53 u. tot 's morgens 4.01 u«
WATERSTANDEN RIVIEREN
Constaiiz 1
Runingen
ICehi
Mannheim
Bingen
Caup i
Cohlenz i
Keulen i
Duisburg
Ruhrort
Maastricht
Venlo i
30 April
II 8.47 m
0.05 m.
was
1 2.10 m.
0.29 m
WH 3
ii 238 m
0.25 m.
was
i k 4.20 m.
0.29 m.
was
x 2.65 m.
0.20 m
WHS
0,29 m
was
i 3,19 m.
0.37 m.
was
1 3,25 m.
0,45 m
was
t l 1,46 ui.
0 24 m.
was
i 2x2 m.
0,53 m.
was
l 1.77 m.
0,04 m. val
i 13.43 m.
0.61 m.
was
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
1 Mol
Delfzijl 10.42 22.52 HeUevoetsl.3.47 16.15
Terschelling 7.57 20..0 Willemstad 2.54 15.17
Harlingen 8,»4 21.06 Brouwersh. I.i8 13.40
Helder le 2.57 6.42 Zlerlkzee 1.45 1-..18
Idem 2e 15.18 18.46 Wemeleinge 2.09 i4^S
IJmulden2.06 14.30 Vllssinjien 0.14 12.41
tL v. Holland l.«0 13.37 Terneazen 0.49 ï:-.16
Rotterdam 3.13 15.52 Hans weert 1.S4 1410
merkt staat als „do kaartlegster".
Leuntje hoeft haar jeugdzonde beweend en
haar oprechte boetvaardigheid maakt haar
schuchter en ln zichzelf gekeerd, 't Gaat haar
als Hanna, die zoo geheel verkeerd word oe-
oordeeld door EU. En wanneer volgens raar
testamentaire beschikking op haar graf eeii
eonvoudig plankje gezet moet worden mot do
Schriftwoorden: „Deze was ook met Jezus, den
Nazarener", dan Is het nog do valsoho mystiek
zijn geduldig."
Wie dit moode boek goed leest, zal genieten
van den fijnen humor, maar hij zal niet mln«
dor ontroerd worden door de echte mystiek,
die als oen gouden draad door hot gehccelo
werk is heengeweven.
Het is een boek. dat U brengt onder do men
schen. maar tegelijk U met licht van Boven
die menschen en meer nog Uw eigen hart wil
leeren bezien.
De Jongensjaren van Egbert de Wilde
door J. K. van Eerbeek. Uitgavo van
J. H. Kok te Kampen.
Een fijn jongensboek, dat ouderen ook wel
mogen lezen.
Het verhaal is vol van guitenstreken, zoo
dat de aandacht der jeugd van het begin tot
het eind gespannen blijft.
En de fraaie uitvoering met de leuke Illus
traties van Pol Dom vorhoogen de aantrekke
lijkheid in niet geringe mate.
Vader do Wilde is eigeD jeugd te veel ver
geten. Daardoor is het mogelijk, dat de kwa
jongensstreken van Egbert, die natuurlijk wel
eens gepaard gaan met onvoorzichtigheid on
ongehoorzaamheid. Vader doen vermoeden, dat
Egbert een onverbeterlijke jongen is.
Ten einde raad. zendt hij Egbert tot straf
als logé naar Oom Onno. En het ergste Is. dat
Oom zijn neefje laat gevoelen, dat zijn in
wonen bij Oom eon strafmaatregel Is. Dit
maakt de verwijdering tusschen vader en zoon
nog grooter.
Ernstige riekte maakt het noodzakelijk, dat
Eg-bert weer naar huis komt. En onder Gods
zegen worden langs dezen weg de harten van
vader en zoon dichter bij elkaar gebracht.
Gaarne bevelen wij dit keurig uïtgevoorda
boek als uitnemende jeugdlectuur aan.
De verhaaltrant is levendig, de stijl uitne
mend verzofgd en daarbij staat dit werk op
veel hooger plan, dan in menig ander boek
voor de Jeugd het geval Is. Wat kwaad Is,
wordt niet vergoelijkt, maar als zonde aan
gewezen. die verzoend moet worden en waar
tegen ook het kinderhart te strijden heeft.
Het Christelijk element Is hier als zout ln
het deeg verborgen. Hierdoor is het hoogst
ernstig on blijft het toch echt natuurlijk cn
gepast voof den leeftijd dor jeugd.
Boeken en Geschriften.
De Freule, door D. Hogenblrk Jsn.
Uitgave van J. H. Kok te Kampen.
Wie van denzelfden schrijver „Neveldljk''
heeft gelezen, zal zeker ook gaarne mot dit
k,cl?nl3 maken. En hij zal indcr-
^rA,?,^arxT jfKZnCJ1 "J?1 teleurgesteld voelen.
1? Mathlldc Stael hoeft op het kasteel
Oldenburg een opvoeding ontvangen, overeen
komende met haar stand.
müed,ir- toen zo nog slechts
nric jaar was. Haar verdere opvoeding ontving
zo grootendeels van haar tante Charlotte, die
hield tradities der adellijke familie hoog
?en Sxpdsdtenst werd een behoorlijke
weien sen,lIn,J• masr het was vorm zonder
Mathllde komt langs moellijko wegen tot
waarachtige bekr-crlng. En dan ia haai verder
teven een treffende comblnatio van dc dionen-
Tx, L en de stil pelnzendo Maria,
moï 10 boeien d00r zijn fijnen hu
mor en zijn toederen ornst Do plotselinge wen
dingen maken, dat ge nu eens smakelijk moet
n-nen rn dnn weer oen traan in het oog nl"t
weerhouden kunt.
'y'3^ftrir"fk weet do Bchr, woor te geven de
gesprokkon in Christelijke kringen, waarbij
f£tnZ».?iOZC oPr-orvlokklghold of valsobe mys
tiek zich een oordeel aanmatigt over het ge
nadewerk des Heiligen Gecstes h, het zondaars
xf^r°a?fnJcen ',licrbM aan de figuur van Leuntie
di0 door ka** teruggetrokkenheid gebraad
Nieuwste banen In Psychologie til
Pedagogiek door Fr. S. Rombouts.
Uitgave van Drukkerij van het R.EL
Jongens Woeehuis to Tilburg.
In de opvoedkundige brochunenireeks, onder
leiding van Fr. S. Rombouts verscheen boven
staand werk als vervolg op het van hem vroe
ger uitgekomen werk „Nieuwe Banen."
In „Nieuwe Banen*' is do positieve, natuur
wetenschappelijke ziel- en opvoedkunde ge
schetst in haar aard en wezen, haar metho
diek en verschillende vertakkingen.
De nieuwe psychologie was zuiver natuur
wetenschappelijk georiënteerd, tnaair langza
merhand Is deze verdrongen door een psycho-
logie welke zich meer als geesteswetenschap
pelijk aandient.
Fr. S. Rombouts tracht in dit werk aan te
toonen hoe de oudere richting door geleide
lijke ontwikkeling is verdrongen.
Achtereenvolgens wijst hij op de assoclatle-
psyohologie van Ziehen o-a., de opperceptte-
psychologle va.n VVundt, de donk- en wlH-
psychologio van do Würzburgsche School, de
gestalt-psychologie van Wertheimer e.cu de
struletuur-psychologie van Ed. Sprangcr, de
personalistische theorie von W. Stern, de psy-
cho-analyse von Freud on dc Indivldual-psy-
chologie van Adler.
Het tweede gedeelte van dit werk geeft don
aan de beteekenis van de studie der psycho
logie voor de opvoedkunde.
Fr S. Rombouts laat duidelijk uitkomen,
do.t de geest es- en wetenschappelijke psycho
logie meer oog heeft voor do individualiteit
van het kind. d.nm do zielkunde, dlc natuur
wetenschappelijk georiënteerd w3.«.
De oudere psychologie vergelijkt nJJ h|J de
vivjsoktie op oen kikker, waardoor men wel
dc afzonderlijke deel en leert kennen, doch niet
bij machte is van de dood© deelen weer een
levende kikker te maken
«n^i*11™0 .kern 'JeC Persoonlijkheid
wordt op dio manier nooit bereikt.
Mc-t dat al blijkt de Schr. toch niet In alles
to dwepen met de geesteswetenschappelijke
nsychoiogie. omdat deze ceen ander ideaal
heeft dan een kultuurideaal. De monsch Is er
volgens hnnr voor de kuituur, niet dc kuituur
voor den mensch.
„„^1,Litr0'o?v1'r Foomsehe veroordeelt hij ©sn
opvoedkunde, gebaseerd op een zielkunde, die
kultuurcentriflch in plaats van theocontriacli
„GaaJ"a bevelen wij dit hmie tor bestudee-
voortik t bijzonder t,|j hen. die tot op-
oeding en onderwijs /|ju gerooprm.
Hoewel in dit werk kritiek niet geheel wordt
overr ehVs hoofddof'> ceweest slechts een
do S| _Y.an d° nouwste banen In
wTt S1C' n dltdoal Is zclcer ten vollfl
