Illume gtitactje (gennutt Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken 10e Jaarganc EERSTE BLAD. RUST, RUST! BINNENLAND. Voornaamste Nieuws. HEVEA FIETSBANDEN Gemengd Nieuws. ONS BLAD ABONNEMENT: Per kwartaal 3.25 (B.eschikkingskosten 0.15.) Per week 0.25 Voor het Buitenland bij Weke- lijksche zending D 6.— Bij dagelijksche zending 7.— Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad 7Vfc cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936 NO. 3338 MAANDAG 27 APRIL 1931 ADVERTENTIE N: Van 1 tot 5 regels.....1A7V* Elke regel meer......0.22' j Ir.gez. Mededeelingen van 1—5 regel3 230 Elke regel meer 0.45 Bij contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend 0.10 Dit nummer bestaat uit DRIE bladen DE LEERLINGENSCHAAL MAG NIET UNIFORM ZIJN Met het voornaamste middel, dat ter bezuiniging op de staats-uitgaven werd aangewezen, was de Commissie-Rut- gers niet gelukkig. De wijziging der leerlingenschaal, waarmee men de ge differentieerde schaal prijsgaf en terug keerde tot een uniforme, gaf aanleiding tot critiek van alle kanten. Nauwelijks was het rapport gepubli ceerd, of van de zijde der openbare on derwijzers schonk men het leven aan een motie tegen de 45-schaal. In het kamp der voorstanders van bijzonder onderwijs was de ontvangst van het voorstel al evenmin hartelijk. En het verzet bereikte zijn hoogtepunt in de voorgenomen actie van Volksonderwijs, dat naar eigen trant het volk zal onder wijzen door een demonstratief congres tegen den voorslag der Staatscommis sie. Wanneer men wenscht te komen tot de meest geschikte leerlingenschaal voor ons lager onderwijs, heeft men antwoord te geven op twee vragen. In de eerste plaatszal de keuze valler. op een uniforme of op een gedifferentieer de schaalDaarna komt de vraagje- treffende het aantal kinderen per on derwijskracht aan de orde. Wanneer de Staatscommissie haar keuze bepaalt, ten gunste van een leer lingenschaal met gelijke opklimming, beveelt zij deze uniformiteit niet het minst aan met het oog op de splitsing, die de gedifferentieerde schaal zou be vorderen. Nu is dit een argument, dat juist m de handen der commissie-Rutgers niet sterk is. Want deze Commissie beroept zich in haar rapport gelijk evenzeer haar voorzitter in verschillende penne- vruchten ter verdediging van deze ar beid op de haar door de Inspecteurs van het Lager Onderwijs verstrekte be richten omtrent de splitsing van bijzon dere scholen, die slechts van weinige ge vallen zouden gewagen. Maar als dan het aantal gevallen van onnoodige ver brokkeling zoo gering is, kan men hier aan ook geen klemmend motief ontlee- nen tot aanprijzing van de uniforme leerlingenschaal. Intusschen zijn wij van oordeel, dat het door de Inspecteurs geboden mate riaal geen reëele basis biedt om zich een oordbei te vovüvn omtrent de mate waarin overbodige s<"Pooisplitsing voer komt. Wie rondom zich ziet, zal nevens het luttele aantal vermelde gevallen tal van andere kunnen aanwijzen. De ver zamelde gegevens moeten dan ook zeer onvolledig worden geacht en op zoo ge- brekkigen grondslag met zekerheid eenige conclusies te bouwen, lijkt ons niet weinig gewaagd. En toch, hoewel van oordeel zijnde, dat het aantal gevallen van betreurens waardige schoolversnippenng wordt onderschat, toch zouden wij willen plei ten ten gunste van de school met ver sterkte opklimming. De gelijke school werkt het kan nu eenmaal niet worden ontkend - onevenredig zwaar ten nadeele der klei ne scholen, en deze kleine scholen zijn het deel van het platteland. Wie dan ook de uniforme school voorstaat, ver haalt de winst op de provincie. Wanneer de Staatscommissie het be staan erkent van cle moeilijkheden, door klassencombinatie op groote schaal ont staan aan de kleine schooltjes, stelt zij zich toch wel al te onaandoenlijk tegen over deze zaak, als zij flegmatiek be sluit: „Intusschen vloeien deze moei lijkheden voor kleine scholen uit den aard der zaak voort". Het moge waar zijn, dat de kinderen in de stad moeilijker zijn te bearbeiden, daartegenover staat de zwaardere taak van het tegelijkertijd onderwijzen van verschillende klassen, en niet minder de factor, dat men op de plattelandsschool de kinderen uit zeer heterogene krin gen krijgt. Bovendien mag niet vergeten, dat de kleine scholen ten plattelande een feit ziin, afgedacht van overbodige split sing. De geografische gesteldheid der dorpen, uitgestrektheid en schaarsche bevolking van verschillende gemeenten maakt reeds, dat vele ouders zich de op offering moeten getroosten, hun kinde ren vanaf grooten afstand naar de school te zenden. Voor hen 't onderwijs onder nog ongunstiger omstandigheden te geven en daarmee het onderwijs od de dorpen achter te stellen bij dat in de stad, lijkt ons aan gereede be denking onderhevig.- Men bedenke, dat het lager onderwijs op het land in de meeste gevallen het eenige onderwijs is dat de kinderen ontvangen. Daar is tenslotte nog een factor van overwegende beteekenis, waarom het voorstel van de meerderheid der Staats commissie voor ons niet aannemelijk is. Dat is. dat er nu eindelijk aan de vele wisselingen der leerlingenschaal eens een einde dient te komen. Het aspect, dat de Lager Onderwijswet op dit punt sinds haar totstandkoming biedt, is al te bont en afwisselend. Immers, de wet 1920 deed haar intre de met een gedifferentieerde schaal: één onderwijzer op de eerste 25 leerlin- lingen, daarna klimming. Bij de wijzigingswet van 16 Februari 1923, de bekende technische herziening, werd hiervan afgeweken. Wel bleef het by een school met ongelijke opklim ming, doch het aantal leerlingen, dat voor Rijksvergoeding ten behoeve van de eerste onderwijskracht in aanmer king kwam, werd verhoogd tot 32. Weldra viel de „technische" als slachtoffer der wetstëchniekde tijde lijke wijzigingswet van 30 Juni 1924 riep voor de eerste maal een uniforme leerlingenschaal in het levenvoor iede re 48 leerlingen werd een onderwijzer van Rijkswege vergoed. Met ingang van 1 Jan. 1929 kwam ook aan deze regeling een einde: de normen der technische herziening wer den wederom van kracht. Tot een voor stel, om een uniforme schaal te behou den, kwam het in de Tweede Kamer niet. Het thans aangeprezen voorstel der Staatscommissie zou wederom ten ge volge hebben, dat de leerlingenschaal verandering onderging, en wel in twee erlei opzicht: de versterkte opklimming zou worden prijsgegeven, en het gemid delde getal leerlingen als maatstaf voor de Rijksvergoeding zou worden ver laagd. Zulks heeft onze instemming niet. Trouwens, het heeft evenmin de in stemming van de grootst mogelijke minderheid der Staatscommissie. Deze wenscht, met uitzondering van den heer Tilanus, den bestaanden toestand te handhaven, terwijl de heer Tilanus in een afzonderlijke nota zich evenals andere leden der minderheid uitspreekt voor een gedifferentieerde schaal, doch met iets hoogere aanvangsgetallen, zoo dat wel een bezuiniging, maar een ge ringere zou worden bereikt. Maar het bezuinigingsargument, is dit dan niet van gewicht? Zonder twijfel. Maar in één ding be denke men wel: de bezuinigingen, die de meerderheid der Staatscommissie zich voorstelt, zullen niet worden be reikt. De practijk toch leert, dat men wel in theorie een schaal in de wet kan vastleggen, maar dat in werkelijkheid die schaal wordt gecorrigeerd overeen komstig de behoeften van het onder wijs door aanstelling van boventallige onderwijskrachten voor rekening oer gemeentebesturen, een bevoegdheid, die de commissie ook aan de gemeenteoe- sturen laten wil. Zulks zou ook hier plaats hebben, zij het niet in die mate, dat elke bezuiniging wordt teniet ge daan. Over het algemeen zou men het verschijnsel zien, dat de stad zich zou veroorloven wat het platteland zich zou ontzeggen. Daarom achten wij het grootste deel der verwachte bezuiniging 'n fictie. En al zijn ook wij van oordeel, dat de kos ten van ons onderwijs omlaag moeten, wü meenen, dat daartoe ander objecten moeten worden gezocht. Teveel is de leerlingenschaal in de laatste jaren als sluitpost gezien, te weinig als onderwijstechnische kwestie. Wat we thans voor het onderlijs vooral behoeven is rust, rust. BRIEVEN UIT DE HOOFDSTAD NA DEN SLAG Er gebeurt veel in de korte spanne tijds die er ligt tusschen h'et schrijven van mijn wekclijksche brieven, heel veel dat de moeite waard is, mijn pen in actie te stelten In de week die voorbij ging zijn er ette lijke ongevallen door onze dagbladen gead verteerd die ons stof genoeg geven voor een brief gewijd aan de stijgende verkeers. .a- ren, die ons dringen onze wegen te verbete ren, vluchtheuvels aan te leggen, snelheids beperkingen op te leggen en de jeugd reeds op school te leeren, hoe het best de gevaren zijn te vermijden. De kostbare manier waarop een oude ge vel aan de Voorburgwal wordt gespaard, zou ons heele verhalen veroorloven, over de beteekenis van de Heemschutterij, het van dalisme van vorige geslachten dat dempte en brak zonder om te zien, maar tegelijker tijd aanleiding zijn om te waarschuwen te gen overdrijving en sentiment die zoo ge makkelijk binnen dringen en overigens no bele gevoelens kunnen ridiculiseeren. En de instorting van een in aanbouw zijnd huis, diy enkele slachtoffers maakte, geeft stof voor een ontboezeming over de gevaren van den revolutiebouw cn de schijn bare tekortkomingen van onze voortreffe lijk ingerichte dienst van die Bouwpolitie. Maar al die dingen komen toch op den achtergrond, voor ditmaal althans, wijl het grootste feit is, de afloop der Statenverkie zingen. Wat is er al gepolitiseerd in dn dagen onmiddellijk aan de verkiezing voorafgaan de en na den uitslag. Met een warmte die aan de politiek verbonden schijnt,, sprak ieder voor en over zijn Dartij, zijn i'ichting en zijn candidaat. Wij veroorloven ons thans ook «enige opmerkingen, die met de actie en met de toekomst verband houden Allereerst over de gevoerde actie. Ze was minder hoog Oplaaiend dan bij Kamer- of Raadsverkiezingen Maar er is toch in het algemeen stevig gewerkt Alleen de Chr. Historischen schijnen den rechten slag nog niet te pakken te hebben. Zeker hadden zij den tegenslag van een nieuwen lijstaanvoer der die hoe goed statenlid ook, toch mist de populariteit die de heer ter Haar in zoo groote mate bezit Maar evenmin als vroe ger schijnen zij de menschen te hebben, dte voldoende liet eenvoudige verkiezingswerk onder de knie hebben of zich voor het kleine verkiezingswerk geven, zooals dat gelukkig onder de antirevolutionairen steeds het ge val was. In de dagen der coalities, werd de actie voor de Chr. Historische candidaten goed deels door de Anti's en Roomsch-Katho- lieken gevoerd. Zoo hebben ze voorheen geen gelegenheid gehad, zij het dan door eigen verkiezing, het werk te leeren En het werk in de groote stad is niet gemakkelijk. Dat is zwaarder geworden nog, nu de S.D.A.P. over zoo geweldige hulpmiddelen beschikt en voor de schriftelijke propaganda groote sommen kan besteden. Nu het leger der roode makkers over de stad een groot ne* trekt en geen hoekje onbearbeid blijft Een kleine partij als de onze. met beperkte middelen, moet alle krachten inspannen om te zorgen dat er niet al te groote hiaten komen. Zij kan geen gebruik maken van de Amerikaansche propaganda-middelen die sommigen zonder eenigen schroom hantee- ren. ze kan de kapitalisten niet schelden en de arbeiders niet vleien, ze behoort noch tot de reactionairen, noch tot de would-be- dcmocraten, ze kan alleen appeleeren aan het gezond verstand en aan het beginsel. Gelukkig hebben onze mannen met de ge ringe middelen waarover ze beschikken veel gedaan, en hebben ze het genoegen gesmaakt te zien dat hun arbeid niet vruchteloos is geweest. Ze wisten het stemmencijfer be duidend op te voeren en het percentage van 1927 te bereiken. Dat geeft moed voor de verkiezingen voor den Gemeenteraad die aanstonds /Ölgen', en waarbij het er wel meer op aankomen zal. Immers de propaganda der sociaal-d'emocra- ten zal dan zoo mogelijk nog meer geperfec tioneerd worden en de lectuur nog over vloediger. Dan komen ook weer naar voren de ver kiezingsbeloften, die nog altijd vele harten treffen, al weet een verstandig man dat men in dagen van malaise als nu niet al te veel moet beloven. Dan komen de Middenstanders opnteuw op de vlakte met hun onwaarachtige re clame, die wel niet inslaat in onze kringen maar die toch telkens weer, tot tegenspraak noopt en tot bestrijding Dan komen, en dat is erger, ook de dis sen teerende groepen, die geen schaduw van kans hebben en die alleen de tegenstanders kunnen versterken, maar die altoos pro- beeren onze menschen op hun doolpaden te brengen. Dan komen ook de taktische verschillen in eigen kring, die hier een warme wat lauw hebben gemaakt en daar een profeet tot een zwijger. Zeker wij zullen er komen. Maar wii moe ten als het even kan or niet komen met de hakken over de sloot. Wij kunnen ons stem mencijfer nog wel een stukje opvoeren. Ais wij maai' van nu aan elk oogenblik benut ten. Daar is, en dit is do blijde sprake van de jongste stembus een trouwe kern gebleven in Amsterdam. Dat zal opnieuw blijken bij de Raadsverkiezingen. Een kern die strijdt niet om het behoud van de zetels maar om het behoud van de stad. Als het zoo blijft leven nder ons volk. dan is er nog altoos hoop ook voor Amster dam. AREND VAN AMSTEL AMSTERDAM PALEIS RAADHUIS. BESLISSING UITGESTELD. De beslissing over hot voorstel van B en W inzake het Paleis-Raadhuis is wellicht voor geruimen tijd uitgesteld. Er was van verschillende zijden bij den Burgemeester aangedrongen op schriftelijke behandeling in de afdeelingen. Het scnioren-conwnt heeft geadviseerd hieraan tegemoet te komen. En nu gaat do Raad Woensdag a.s. in de afdeelingen tot bespreking van een toch in wezen heel een voudige zaak. Zeker de beslissing is een hoogst belang rijke. omdat ze zoowel een tijd afsluit als een tijdperk opent Ze is van groote historische beteekenis. Maar de zaak zooals die voor den Raad ligt is volstrekt niet ingewikkeld, maar simpel. En eigenlijk weet ook ieder raadslid al, hoe straks moet worden gestemd. Wij behooren niet tot hen die voor dit uitstel voelen. In de eerste plaats gelooven wij, dat het nu wel heel moeilijk zal zijn, de zaak nog met den ouden raad te behan delen. Immers er zal wel een lijvig verslag verschijnen, dat weer beantwoord moet wor den en dat ook eenigen tijd na de publica tie kan worden behandeld. Dat lange uitstel lijkt ons niet noodig en niet gewenscht. Men vergist zich toch indien men meent dat een breede laag van onze burgerij, heel warm loopt over de kwestie van het oude Raadhuis. En wij vreezen dat men het uit stel begeert, of althans zal gebruiken om een kunstmatige actie in het leven te roepen die straks de discussie vertroebelt en de beslissing ten onrechte beïnvloedt. Hier moet nuchterheid en idealisme ons den weg wijzen. Tot het vormen van ons oordeel kunnen allerlei uitingen in de vergadering en de pers dienstig zijn. Maar een gefabriceerde actie brengt ons niet verder. De heer De Miranda is al begonnen met zijn agitatie, Op het terrein van het Paleis voor Volksvlijt een Volks gebouw Hij heeft zelfs reeds e'en schetsplan laten maken. Voor een nieuw raadhuis is de tijd nog niet daar. Dat moet wachten tot de ar beidersklasse geheel het politieke en econo mische leven van de stad beheerscht. Tot zoolang moet het oude regenten-paleis weer in gebruik genomen door de nieuwe regeer ders van Amsterdam. Wat is een volksgebouw? Het is een ge bouw dat geschikt is te voldoen aan de eischen van de partij en vakbeweging van den heer De Miranda. Anderen zulten, en niet ten onrechte zeggen, dat dit rm juist geen v o 1 ks-gebouw is. Maar van sociaal democraten zijn wij eenige begripsverwar ring gewend. Naar ons oordeel is het eenige volks gebouw dat wij in onze stad kunnen bou wen een F a ad h ui s. Dat L- het huis voor heel de burgerij. En wij leven nu nog in een tijd dat dit m o g e 1 ij k is. Wil de S.D.A.P. of de Moderne Vakbewe ging voor zich een monument stichten, nie mand zal het afkeuren of beletten. Maar een V o 1 ks g e b o uw wordt dit nooit. DEN HAAG PRINSES FRIEDRICH WILHELM VAN PRUISEN. In het hotel Bellevue is aangekomen Prinses Friedrich Wilhelm van Pruisen met haar doch ters. Tevens wordt in het hotel verwacht de vorst Wilhelm van Hessen. DE RAADSVERKIEZINGEN. De Chr.-Hist. lijst. De Chr.-Hist. zullen bij de a.s. Raadsver kiezingen met de volgende lijst uitkomen: 1. J. R. Snoeck Henkemans, 2. Dr. W. J. Hartmann, 3. Anth. Folmer, 4. J. J. de Niet, 5. A. de Haan, 6. B. v. Eesteren, 7. mevr. L. S. Hania, 8. F. C. M. de Ridder, 9. Ir. E. C. Verschoor, 10. A. Kloosterman. Mocht een dezer candidaten bedanken, dan komen achtereenvolgens mevr. H. S. C. Groote Haar-Foeken, Jhr. Dr. C. G. S. Sand- berg, W. Groen Jr., mevr. H. H. P. Rauws- Dewald in aanmerking voor de openkomende plaats. STICHTING „ZON EN SCHILD" H.M. de Koningin-Moeder heeft zich be reid verklaard, behoudens onvoorziene om standigheden, tot de plechtige opening van het verplegingsgesticht „Zon en Schild", aan den Utrechtscheweg te Amersfoort, van de Vereeniging „Nederlandsche Hervormde Stichtingen voor Zenuw- en Geesteszieken." De plechtigheid is bepaald op Donderdag 28 Mei a.s., des namiddags half drie. DE GAWASA. De uitreiking van de bekroningen van de Int. tentoonstelling Gawasa heeft Vrijdag avond plaats gehad. Exposanten hadden zich verzameld in een der zalen van den Dierentuin, waar de heer Knottnerus de onderscheidingen (medailles en diploma's) met een toepasselijk woord overhandigde. Namens exposanten sprak de heer P. L. v. d. Polder, directeur van de Mij. tot Vervaar diging van Gasmeters enz. te Dordrecht. ZWOLLE ACTIE VOOR OVERDEKTE ZWEM INRICHTING. In een vergadering, uitgeschreven door een voorloopig comité van actie, werd besloten tot de 'oprichting van een vereeniging, ge naamd „Het Zwolsche Sportfondsenbadten doel hebbende de oprichting van een over dekte zweminrichting in Zwolle. De belangstelling hiervoor was zeer groot, een groot aantal personen gaven zich op als lid, terwijl eenige honderden reeds adhaesie hadden betuigd. Een collecte tot dekking der gemaakte kosten, gaf tot resultaat, dat de nieuwe vereeniging begint met 'n batig saldo van f 28, terwijl ook flink wat contributie dadelijk werd toegezegd. Het voorloopig comité, bestaande uit de heeren Ras, Sluiter, Spruit en Bosch, werd by acclamatie in het bestuur verkozen, ter wijl dit we'rd aangevuld met de heeren van der Kolk. Nekkers en Vos. Het bestuur zal bnnenkort een groote ver gadering uitschrijven, waar een lezing zal worden gehouden over het nut en de wen- schelijkheid van een overdekte zwemin richting. GOUDA GEMEENTERAAD. In de vergadering van j.l. Vrijdagavond, voortzetting van de Algemeene Beschou wingen over de Gemeentebegrooting, werd het woord gevoerd door Weth. van Staal (S.D.). Wij zullen, of liever, wij kunnen van zijn rede geen verslag geven, omdat wij daaruit niets konden opsteken dan alléén, dat belastingverhooging 's wethouders pa rool is. Voorts heeft hij het pleit gevoerd voor een nieuw sportpark, met als slot- accoord: Belastingverhooging natuurlijk! Het \\>as een nietszeggend betoog, een ongw- documenteerde redevoering, dat is alles wat we ervan kunnen zeggen. WETHOUDER VAN STAAL ALS REKENMEESTER! In zijn lijfblad „Van Huis tot Huis, van J.l. Zaterdag, is onze roode wethouder aan t rekenen. Hij heeft al 20 zetels verdeeld m den opnieuw samen te stellen Gemeente raad op 24 Juni a.s. Bij 't lezen van die be rekening bleek de waarheid van de woor den, deze week in den Raad door den heer Middel weerd (R.K.) gesproken, „dat er maar weinig wetenschappelijke S.D.A.P.ers zijn", en wij constateeren. dat onze welh. van financiën niet tot die weinigen be hoort De wethouder zegt, dat. nu do S.D.A.P. 4133 propagandisten bleek te bezitten in Got"»a op Woensdag j.l, dit aantal voor de Genu nieraadsverkiezingen tenminste 4500 l moet worden. Hij zegt, dat dit gemakkelijk i CHR. FABRIEKS- EN TRANSPORTARBEIDERS (blz. 1) Tweejaarlijksche algemeene vergadering van de Bond van Chr. Fabricks- en Trans portarbeiders. (blz. 2.) Zamora te Barcelona geestdriftig begroet Opwinding* te Rome over de Belgische protesten inzake de arrestatie van Moulin. Bloedige onlusten op Formosa. De Vlootaccoord-onderhandelingcn; hel Engelsche antwoord aan Frankrijk. (blz. 5) Verschenen is de Memorie van Antwoord inzake de wijziging van het Luchtvaart- verdrag. Verschenen is het verslag over de controle op de woningvereen. in 1930. Brieven uit een hard land. met een harte lijke bevolking. II. (blz. 9) Het Communisme in de Practijk. DE OPENINGSREDE Heden en morgen wordt te Utrecht de tweejaarlijksche algemeene vergadering ge houden van de Ned. Bond van Chr. Fa- brieks- en Transportarbeiders. Om klokslag 1 uur opende de Bondsvoor zitter, de heer W. St rij bis Pzn. ëe ver gadering, liet zingen Ps. 146 1 en 3, las Ps. 146 en ging voor in gebed. Hij sprak daarna een openingswoord, waarin hij in het bijzonder welkom heette de afgevaardigden van het C N. V., van het In ternaL Vakverbond en van R.-K. zusterorga nisaties. Hij herinnert dan aan het 15-jarig bestaan 1 April j.l. van den Bond in zijn huidigen vorm, die zich in bloei mag verheugen, en mee mocht werken tot verbetering van de positie der arbeiders, die in ons land betei is dan daarbuiten. De Heere bewaarde ons, ook in 1918 voor afglijden op revolutie-paden Iïem worde de dank gebracht. We komen samen in een tijd van crisis, vooral veroorzaakt door gebrek aan vertrou wen tusschen de volkeren, waarbij vooral wordt herinnerd aan de verwarring die Rus land tracht teweeg te brengen. Voorts vraagt de aandacht de invloed van de rationalisa tie en mechanisatie, de toenemende trust- en kartelvorming en het probleem der over productie; teveel aan producten hier, hon gersnood elders; in deze verdwaasde we reld is er overproductie door onderconsump- üe. De gevolgen der wereldcrisis zijn ook TV. STRIJBIS Pzn* kan. We helpen het onzen wethouder wen- sclien! Maar.... en nu komit zijn interessante berekening, hij zegt verder, dat de S.D., evenals n u, weer met 8 leden in den Raad zullen vertegenwoordigd zijn, en dat wel zonder in aanmerking te komen voor een verdeelingsgelukje. Dus met 8 man, naar zijn eigen woorden, „op eigen beenen". Dat is niet waar. In Gouda werden Woensdag uitgebracht 13460 geldi ge stemmen, wij hebben 21 raadsleden, de kiesdeeler is dus 13460 21 641 stemmen. Wanneer dus de S.D.A.P. werkelijk 4500 stemmen uitbrengt, dan heeft zij 1500 641 7 zetels, plus een overschot van 13 (zegge 13 stemmen). Men ziet dus, dat zij „opeigen beenen" in dat geval geen 8 zetels zullen bezetten. Blijft het aantal S.D. stemmen gelijk aan dat voor cte Staten, dus 4133, dan krijgen zij 4133 611 6 zetels, plus een overschot van 278 stemmen. Zóó is 't, en niet anders. Daarom is onze conclusie: De Wethouder kan zijn schoolgeld terug halen. Weth. van Staal rekent,' zoc„ls uit bovenstaande berekening blijkt, altijd naar zich toe. Dat doet hij ook met de Gemeente- financiën. Vandaar de hooge l*?la«tingi Daarom gelooven vrij niet, dat de arbeiders allen „rocd" zullen stemmen. HOOGEVEEN A.-R. KIESVEREEN1GING. Onder presidium van den heer H. Dekker Wz. vergaderde Je A.-R. kiesvereenig'ng. Met blijdschap en dank werd geconstateerd, dat de A.-R. partij winst heeft te hoeken. De heer A. R. Zandbergen was de tolk van heel de vergadering, toen hij de voorzitter hartelijk bedankte voor de uitnemende leiding der verkiezingsactie en het vele werk door hem in de laatste weken op politiek terrein gedaan. Besloten werd met een lijst uit te komen voor heel de gemeente. 1 Mei zal opnieuw vergaderd worden teneinde dc volgorde der candidaten vast te stellen. zc/21'o op en d- /yz ers/erA merkbaar in het Nederlandsche bedrijfsle ven, allereerst wel in de vorm van werk loosheid; al verkeert ons land procentelijk niet in de ongunstigste omstandigheden, toch zuchten ook hier velen daaronder, dik wijls tot zware beproeving van hun geloof. Een ander crisisgevolg is de daling van de prijzenmarkt, waarbij echter de kleinhandel ver achter de groothandel aankomt, waar door de consument van die daling nog maar weinig profiteert. Al die deprimeerende factoren hielden echter de groei der Chr. Vakbeweging niet tegen, die sterker toenam dan de socialisti sche. Onze organisatie groeide van 8575 leden op 1 Jan. 1929, mede door de fusie met dy zeelieden (waarmee thans gelukkig hartelij ke samenwerking is) tot 13.091 op 1 Jan. 1931. Er is echter nog breed pro pagan da- terrein, vooral onder de jeugd: we tellen slechts een kleine 1000 leden beneden 20 jaar Het bondsvermogen steeg in beide jaren van f 209.109.15 op f 242.862.13. Bovendien beschikte 13 Dec. 1930 het l'onds voor gesa larieerde bestuurders over f 52.125.65. Dit al les niettegenstaande een stakingsuitgavo van f 73.000. Toch is het hiervoor gereser veerde bedrag van f 60.000 te gering." voorat met het oog op de toenemende organisatie kracht van werknemers en werkgevers met de daaraan verbonden ernstige gevolgen bij botsing van meeningen. Boven het genoemde had de wcrkloozen- kas een voordeelig saldo van f 145.000. Da ultkeeringen bedroegen de beide vorige ja ren f 592.000., maar de le 4 maanden van dit jaar f 400.000. De arbeidsvoorwaarden gingen niet achteruit, eerder omgekeerd; wel was er ontslag en inkrimping van ar beidstijd; sommigen willen de voorkeur ge ven aan loonsverlaging. Dankbaar herinnert spr. aan het in wer king treden der ziektewet 1 Maart 1930; ver der aan de wijziging der Ongevallenwet, der Invaliditeit?- en Ouderdomswet, en in de Ar beidswet 1919, en aan liet advies van den Hoogen Raad van Arbeid over wijziging Werktijdenbesluit 1923. Wettelijke regeling der Werkloosheidsverzekering wil de Minis ter in deze abnormale tijden niet beginnnen. Voorts houdt de organisatie zich bezig met het ontwerp Stuwadoorswet; ook is inge diend bij den Hoogen Raad van Arbeid een voorontwerp-bedrijfsradenwet, die spoedig in de Tweede Kamer worde behandeld. Wat is nu onze taak? Versterking van onz> Chr. organisatie nationaal en interna tionaal, opdat we in de toenemende natio nale en internationale samenwerking op eco nomisch terrein invloed kunnen uitoefenen. We blijven ons verder verzetten tegen loonsverlaging. Voorts blijft het oog gericht op: vermeen dering van het aantal collectieve contracten en de verbindend-verklaring daarvan; door voering van meerdere vacantie- cn verlof dagen: pensionneering van de arbeiders; wegneming van den arbeid van de gehuwde vrouw in de bedrijven, die wij orgnniseeren; verbetering van de werkloozcnverzekering en wettelijke regeling daarvan. Ook dient te worden nagegaan of de rationalisatie en me chanisatie ook te vèr wordt doorgedreven: on in verband hiermee de eventuoelo nood zakelijkheid van een verkorte arbeidsdag. Veel arbeid en strijd wacht ons nog. maaf laat ons in dit alles ook op sociaal terrein, steeds zoeken de bevordering van de eere Gods. EEN KRASSE KIEZERES Men meldt ons uit Waddinxveeu: On der de kiezeressen uit deze gemeente, die de vorige week aan de stemming voor de Prov. Staten deelnamen, bevond zich de 95-jarige weduwe V. Zij is nog zeer kras cn verrichte haar stemplicht nog ;iis de beste! HELPT ALLEN MEE IN DE GEZINNEN TE BRENGEN WAAR HET BEHOORT 1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1931 | | pagina 1