|linuer gTrtltedjr GToursuit Uitslag Statenverkiezing Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken EERSTE BLAD. BINNENLAND. ABONNEMENT: Per kwartaal 3.25 (Beschfkkingskosten f 015.) Per week Bij dagelijksehe zending Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent tnet Zondagsblad 7% cent Zondaesblnri niet afzonderlijk verkrijgbaar NO. 3333 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936 DINSDAG 21 APRIL 1931 ADVERTENTIE N: Van 1 tot ,5 regelsL17VS Elke regel meer0 Ingez. Mededeelingea i| van 1—5 regels B 240 Elke regel moerM.mM. 0.45 Bij contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend 0.18 10e Jaarganr Dit nummer bestaat uit DRIE bladen WAAR HET NIJPT. Nog twee provincies wachten op een korte bespreking: Zuid Holland, waar morgen de stembus openstaat en Utrecht, dat alle aan dacht trekt door op 23 April hekkesluiter te zijn. Van deze twee is het opnieuw Z u i d- HollanJ, waar het nijpt, en daarom bij zondere opmerkzaamheid vraagt. Die extra belangstelling is Zuid-Holland waard. Immers, terwijl de provincies groeps gewijze gerangschikt zijn om de leden der Eerste Kamer te kiezen, staat Zuid-Holland op zich zelf en vaardigt alleen 12 leden af. Zoo geweldig is het aantal kiezers in de groote steden en op het dichtbevolkte platteland. Politiek gesproken is de beteekenis van Zuid-Holland sedert de invoering van de Evenredige Vertegenwoordiging gelukkig! aanmerkelijk gedaald. Hoe toch was vroeger de situatie? E)e meerderheid der bevolking behoordtó al sedert jaren en jaren tot de Christelijke partijen. Echter lieten velen .ziclj door de liberalen diets maken dat men vooral bij de Statenverkiezing niet op pölitièk beginsel, doch slechts op bekwaamheid had te letten en derhalve (dat sprak immers van zelf!) een liberaal zijn stem moest geven. 't Was in Zuid-Holland al liberaal wat de klok sloeg: het bekende feit, dat schier alle burgemeesters tot deze partij behoorden, spreekt boekdeelen. Naar de Eerste Kamer werden alléén libe ralen gezonden. Anderen kwamen eenvoudig niet in aanmerking. In de Tweede Kamer een rechtsche meerderheid te krijgen, was zelfs onder het districtenstelsel mogelijk; maar de Eerste Kamer bleef onverbiddelijk linksch, zoolang in Zuid-Holland de libe ralen in de meerderheid bleven. Vandaar de geweldige campagne, wulke vóór 1901 gevoerd werd in deze provincie, er welke in heel het land met de grootste aandacht is gevolgd. En toen 1901 aan de rechterzijde de zege bracht, toen juichte niet alleen Zuid-Holland, maar er was vreugde in alle provincies. Minister Kuyper liep in de Eerste Kamer vast met zijn Hooger-Onderwijswet en ont bond daarom dit dwangcoilege. 't Gevolg was, dat alle vrijzinnige leden der Eerste Kamer door Zuid-Holland afgevaardigd, aan de kant werden gezet en door leden der rechterzijde vervangen. Met Zuid-Holland ging de Eerste Kamer radicaal om. (Ook Overijsel maakte eenzelfde belang rijke ommekeer mee, doch voor de Eerste Kamer ware dit niet afdoende geweest). Thans is de positie anders. Zuid-Holland zendt alleen 12 leden naar de Eerste Kamer, doch zulks geschiedt naar evenredige ver tegenwoordiging. Het gevaar, dat bij het keeren van de politieke wind in Zuid-Hol land ook de meerderheid in de Eerste Kamer zou omslaan, is niet meer aanwezig. Tenzij het op één 6tem aan komt En toch nijpt het in Zuid-Holland; toch dreigt er groot gevaar. Waarom? uit niets anders lezen, dan dat Anti-re> Chr. Hist, het gesignaleerde kwaad op aller lei wijze steunen in plaats van bestrijden. We willen er alleen dit van zeggen. Onze tijd en onze plaatsruimte zijn te zeer bezet om de algemeene vijanden, dat zijn ongeloof ei. revolutie te bestrijden, dan dat we en gelegenheid zouden vinden om tegen medegeloovigen de pen te voeren; doch bij H. G. S. en ,S. G. P. schijnt dat juist andersom te zijn. We vragen dus slechts aan df kiezers: wettigt het optreden van de Christelijke partijen in de publieke colleges om er zoo over te schrijven? Een eerlijk antwoord vreezen wij niet Met een propaganda als boven geciteerd werd wonnen S. G. P. en H. G. F. respectie velijk 6 zetels in de Staten van Zuid-Holland. Het gevolg daarvan was, dat de rechterzijde, waarop te rekenen valt, terugliep tot 39 van de S2 zetels. De verhouding is nu zoo: 39 rechts, 37 links en 6 rechtsche dissidenten. Een gevaar lijke verhouding, gelijk in 1926 bleek. DE EENHEID VERBROKEN. Een kwarteeuw heeft de rechterzijde in Zuid-Holland de leiding gehad. En daarover zijn alle partijen het eens, dat er op uitnemende wijze voor de stoffe lijke belangen en de financiën is gezorgd. We behoeven dat niet te herhalen. Het is een feit Over de behartiging der geestelijke belangen heerscht natuurlijk verschil van meening; maar niemand ontkent, dat de leidende meerderheid wist, wat zij wilde en dat ook in dat opzicht veel cn goed werk is gedaan. Doch, wat is er gebeurd? Ee»' meerder- i heidsgroep wordt altijd bestookt en afge- brokkeld door malcontenten. En omdat men 1 minder argumenten heeft om eigen geest- verwanten te bestrijden, dan verklaarde i tegenstanders, zoekt men allerlei bezwa ren en komt de eerlijkheid der bestrijding al licht in 't gedrang. Een treffend staaltje daarvan vindt men in het strooibiljet van de S. G. P., waarop men van verschillende zijden onze aan dacht vestigt en dat we ddarom even naar voren brengen. Men leest daar het volgende: Hoe schrikkelijk zonk het zedelijk peil van ons volk! Bioscopen en dansgelegen heden voeren ons volk 6teeds meer naar den ondergang. Ongehinderd en ongestraft worden allerlei Gode-onteerencle en zede- kwetsende boeken en geschriften onder ons volk verspreid, zelfs met subsidie van Rijk provincie en gemeente in de openbare leeszalen gepropageerd. Instede van dat men zulke schandelijke boeken verbood en verbrandde, zooals eertijds onze godvruch- j tige voorvaderen deden, steunt men ze en dit met de stemmen der Antirevolutionai ren en Christelijk-Historischen. Niet waar, de eenvoudige zielen, tot welke men zich bij voorkeur wendt, kunnen hier- j DE VERKIEZING IN 1926. Waarom het in Zuid-Holland nijpt is in 1926 duidelijk gebleken. Toen was deze pro- vircia met de groep: Gelderland. Overijsel, Groningen en Drente aan de beurt om leden voor de Eerste Kamer te verkiezen. De twee andere groepen deden het in 1929. Straks in 1932 is Zuid-Holland weer aan bod. Hoe zal dat gaan? De anti-rev. partij vaardigde drie laden naar de Eerste Kamer af. Doordat de partij van 17 tot 16 Staten leden was teruggeloopen. was er in 1926 ge vaar één zetel te verliezen, vooral toen één der leden op de stemmingsdag niet aanwazig kon zijn. De Roomsch-Kath. fractie, die wel een paar stemmen kon missen zonder eigen zetels in gevaar te brengen, bood wel hulp; doch het baatte niet door de houding van den H. G. S.er. Deze man, die nog pas betoogd had, dat de provincie behoort geregeerd te worden in orthodox-protestantschen geest, bracht niet zijn stem uit op den anti-revolutionair (ook niet op dén Chr. Hist, candidaat, want dan had zijn stem geen effect gesorteerd), maar welbewust op den liberaal. Op een vertegen woordiger van de richting, welke nog pas in haar partij-orgaan liet schrijven: Wij houden vol, dat de godsdienst en de kerkleer betrekking hebben op de ver zekering van het zieleheil der individuen; maar niet op het Staatsbeleid onzer dagen. Ziedaar, waartoe men komt, als de afkeer voor de „coalitie" grooter is dan de sympa thie voor een regeering in orthodox-prote- stantschcn geest. Deze zoekt men dan bij de liberalen, die nadrukkelijk verklaren, dat de Heilige Schrift geen beteekenis heeft voor de staatkunde. En zoo ziet men hoe het in Zuid-Holland nijpt MALAISE TER RECHTERZIJDE. Wie de Zuid-Hollandsche verkiezings- cijfers van 1927 met die van 1929 vergelijkt, en niet van ijdel optimisme houdt, is voor de rechterzijde niet zonder zorg en dat, ter wijl 1927 reeds een groot verlies bracht voor de protestantsch-rechtsche groepen. Terwijl de Roomsch-Kath. Staatspartij geen hinder heeft van het antipapisme en de 16 zetels, in 1923 bezet, ook in 1927 behield; daalde de anti-rev. partij van 16 op 13 en de Chr. Hist van 12 op 10. Van deze 5 zetels, welke verloren gingen, kwamen er 3 aan S. G. P. en H. G. S. Doch de eb bleef ook in 1929 aanhouden. En, merkwaardig, all e rechtsche partijen, ook de dissidenten, leden, percentsgewijze verlies. De Anti-Rev. partij daalde van 15.4 op 14.8 pet.; de Chr. Hist Unie van 12.1 op 11.3; de Roomsch-Kath. van 19.3 op 18.7; de S. G. P. van 4.2 op 4 en de H, G. S, van 2.8 op 2 pet De verdeeldheid bracht d-us enkel winst aan de vrijzinnige partijen. Deze Statenver kiezing zal wel andere uitkomsten geven dan de Kamerverkiezing in 1929, doch dat moet ook, zal h'et verlies nog niet grooter worden. Gerekend met de cijfers van 1929 zouden alle rechtsche partijen, ondanks de achter uitgang, niet in zetelsterkte achteruitgaan, behalve de Anti-Rev., welke van 13 op 12 zou komen. Gezien de komende verkiezing voor de Eerste Kamer in 1932; gezien de zegenrijke arbeid, door de rechterzijde in de afgeloopen jaren verricht; gezien de gewichtige functie, welke onze gedeputeerde Heukels als onder wijsman vervult; zou elke verzwakking van positie noodlottig kunnen worden. Niet zooals in 1901, toen alles om Zuid- Holland draaide, ziet thans heel het land naar deze provincie; maar de belangstelling toch algemeen. De dertiende Anti-Rev. zetel mag niet verloren gaan. Dit moge men in alle kieskringen beden ken, doch vooral in R o 11 e rd am, waar de Anti-Rev. daalden van 4 2 op 3.8 pet. en in Gouda, waar h'et nog erger was: van 2.8 op 2 pet. Zuid Holland; heel Anti-Rev. Nederland ziet op ul *2* TEN LAATSTEN MALE. In de zevers provincies luidt de dagorder voor morgen aldus Als Christenen uw plicht doen; ook uw stemplicht vervullen. Dit zoo tijdig: mogelijk doen, liefst des voormiddags; omdat ge nooit kunt weten of ge na den middag niet verhinderd zijt. Die stemplicht ook echnisch goed ver richten, n.l. met het roode potlood van het stembureau het witte hokje vóór de naam van uw candidaat rood kleuren: elke andere aanduiding maakt uw stem waardeloos en uw gang naar het stembureau nutteloos. Hulpbehoevende kiezers en kiezeressen kunnen ziels laten bijstaan. Een vergissing kan niet goedgemaakt worden door op het stembiljet te kladden, doch door een nieuw biljet te vragen. De voorzitter geeft hpt graag. Een vergissing kan voorkomen worden door kalm en rustig het karweitje uit te voeren: alles heeft zijn bestemde tijd; dit ook. Als gij uw plicht vervuld hebt, besteedt ge uw vrije tijd om lauwen, achteloozen en vergeetaehtigen op te wekken te doen, zoo als gij gedaan hebt; n.l. te stemmen als volgt: FRIESLAND in de kieskringen Dokkum en Leeuwarden lijst No. 9; in de kies kringen Sneek, Schoterland en F r a- n e k e r lijst No. 10. DRENTE: Lijst No. 1 in de Kieskringen Assen en Meppel; No. 4 in Hooge veen en Emmea GELDE.TL AND: Lijst No. 6. NOORD-HOLLAND: Lijst No. 12. OVERIJSSEL: Kieskringen Zwolle en Kampen Lijst No. 1; Deventer, Hen gelo, Almelo en Enschede Lijst No 12; Ommen Lijst No. 8. ZUID-HOLLAND: Lijst No. 2. ZEELAND: in alle Kieskringen Lijst No. Z Daarna wacht ge rustig de uitslag af. welke ge, naar wij hopen, Donderdag in uw Christelijk dagblad lezen kunt. DEN HAAG DE VERJAARDAG VAN DEN PRINS De verjaardag van Prins Hendrik gaf aan de Residentie de gebruikelijke feesttooi van vlaggen uit torens, rijks-, provinciate en ge- rr.eente-gebouwen, zoomede uit legatiegebou- wen enz. De trans waren gepavoiseerd. Op verschillende punten van de stad werden open lucht-concerten gegeven terwijl 's avonds vy" gebouwen feestelijk verlicht wi een aanvang gemaakt met de Algem. Be schouwingen over de Gemeentebegrooting. 't Eerst kwam de heer Maaskant (S.D.) aan t woord, die in een zeer uitvoerig be toog het standpunt der S.D.-fractie uit zette, daarbij bestrijdend? de A.R H R.K. Hierna werd h t woord gevoerd door den heer Heerkens (R.K.), die o.m. het feit constateerde dat de werkteozen in Gou^a, het hètsr hebben dan daar waar de S.D. meer invloed hebben De heer Pnlét, het woo>-d verkerende, zeet dat de A.R st ed op bezuiniging aan- ed-ongen hebben. Daarom staan zij nok nu achter de meerderheid van B. en W. Enkele voorspellingen van Van .Staal van een paar jaar geleden: als b.v. „In Gouda begint de victorie'1 en 't is heilige ernst van de jonge ren om de stad groot te maken", zijn nog steeds niet uitgekomen. De S. D. wethou ders hebben blijkbaar niet eens overleg ge pleegd met hun eigen fractie, gevolg is: heengaan van de heeren Fokkers en Van Bantzig. De S. D. schreeuwen nu moord en brand over de samensprek:ngen vorig jaar tusschen Verkerk en Van Staal, maar men vergete niet, dat Van Staal bij Verkerk de deur „plat liep" en niet andersom. Spr. zegt verder dat 't niet moeilijk is de arbeiders met vele beloften te paaien, maar de A. K. stel len zich l'ever op den bodem der werkelijk heid. De heer Polet memoreert nog, dat de A. R. aandringen op: Zondagsrust, geen stadsverkeer op Zondag en geen front in de Turfsingel. Afschaffing van de kermis en geen arbeid der gehuwde vrouw, Voorts is 't onjuist te zeggen, dat de arbeiders voor het conservatieve karretje gespannen worden. De samenwerking met C. H. en H. G. S. bij de a.s. verkiezingen gaat niet ten koste van onze zelfstandigheid. Voorts diende Spr. nog een motie in om f 5000 meer beschikbaar ie stelten voor herstel van straten. De heer Kamphuijzen zegt, dat wij In Gouda ver boven onzen stand teven omdat we alleen aan salarissen uitgeven f 920.000 dat is 1/3 van de geheele bgrooting. Als laatste spreker komt aan 't woord Mr. H. P. C. H. de Witt—Wijnen (Lib.), Wij publiceeren den uitslag van de Statenverkiezingen Woensdag 22 April a.s. op het bekende bord, dat ditmaal aangebracht zal worden op den gevel van het Gebouw „Patrimonium" aan de Hooglandsche Kerkgracht. Zoo mogelijk hopen we te ongeveer half zeven de eerste publicaties te kunnen doen. ZEVENDE ALG. STUDENTEN ZENDINGS-CONFERENTIE DE ABSOLUUTHEID VAN HET CHRISTENDOM HET ZENDINGSMOTIEF (Slot.) Bij Dinsdagmorgen sprak Pastor H. Lilje over begint te zeggen, dat de liberalen zich lek-i ^or- 6 1 10 en 11 2333. ker voeten als kip, omdat zjj in 't tetoog van ,Als 'henra voor deze morgen noemt Pastor den hoer Maaskant niet aangevallen ziin. Lilje: Üe samenhang tusschen leer en teven, Spr. hekelt tenslotte in scherpe bewoordin- of ook wel: De samenhang tusschen het gen het beleid van de heeren Van Staal en Apostolaat en zijn navolgers. Sanders. Spreken wij, waar Paulus hier van zich Na nog enkele vragen van den heer Ver- zelf spreekt dan van de „held" Paulus, zoo- kerk (A. R.) en Mevr. Riesz (Lib.) schorst als Carlyle doet? Maar hier is niet het beeld vergadering tot j onü' ïagmid- van 'n normale held. Paulus wil iets anders. da" Wij voegen hieraan Hot toe, dat Interrup ps altijd komen van S. D. zijde. Onder het betoog van den heer Maaskant (S. D.) werd niets vernomen. EM M ABLOEMCOLLECTE De felicitatie-registers ten paleize werden druk get eekend. Jhr. Mr. J. W. QUINTIUS. Op 77-jarigen leeftijd is Maandag hier ter stede overleden jhr. mr. J. W. Quintius, oud raadsheer in het Gerechtshof te 's-Gra- venhage. De nu ontslapene, die in .854 is geboren, promoveerde op 24 Januari 1878 aan de Rijksuniversiteit te Groningen. Jhr. Quintius ving op 6 Augustus 1884 zijn loopbaan bij de rechterlijke macht aan in de functie van kantonrechter-plaatsvervan- ger te Groningen, waarna hij 29 December '"188 benoemd werd tot rechter-plaatsvervan- :r in de rechtbank aldaar. Vervolgens werd de heer Quintius op 31 December 1891 kantonrechter te Amsterdam, terwijl hij in 1S97 werd benoemd tot rechter in de rechtbank te Haarlem, welke functie hij op 27 Januari 1903 verwisselde met die van vice-president van de Haagsche recht bank. Tenslotte werd mr. Quintius den lid i October 1909 benoemd tot raadsheer in het Gerechtshof te 's-Gravenhage, welk ambt hij tot voor eenige jaren bleef vervullen, toen hij op zijn verzoek eervol werd ontlagen. De thans overledene was ridder in de or de van den Ned. Leeuw. De teraardebestelling van het stoffelijk overschot heeft plaats a.s. Donderdag op Oud Eik en Duinen. De stoet vertrekt om 11 uur van het sterfhuis Jan van Nassaustr. 123 NIEUWE CHR. H. B. S. C^ediot van I55L750 In verband met de voortdurende uitbrei ding der bevolking van het westelijk stads gedeelte komt het B. en W. noodzakelijk voor, dat met spoed wordt aangevangen met de stichting van een eigen gebouw voor de vijfde H.B.S. met 5-j. cursus. In verband met de toepassing van het „Dalton"-stelsel zal het ontworpen gebouw hoewel minder gewone leslokalen tellende bij volledige bezetting ongeveer evenveel leerlingen kunnen opnemen als 't Lyceum aan het Stokroosplein. Aangezien het noodzakelijk ie, dat het nieuwe gebouw bij den aanvang van den cursus 1932 in gebruik kan worden geno men, is het van belang, dat zoo spoedig mogelijk met den bouw kan worden aarvge vangen en reeds thans de gelden toegestaan worden voor wat betreft het gebouw. Deze worden geraamd op f 551.750.—. Enkele nog in beraad gehouden posten kunnen t.z.t. worden toe-gestaaan. B. en W. 6tellen den Raad voor, te be sluiten tot den bouw van een H.B.S. met ►-j. cursus op het voor dit doel in het plan ,Bohemen" gereserveerde gemeenteterrein, n welke school dan zal worden gevestigd de H. B. S„ welke thans Is ondergebracht in het schoolgebouw aan de Vlierboom- straat no. 366. GOUDA HAARLEM MARKT PRETORIAPLEIN. Haarlem-Noord heeft nu ook een „markt", die Zaterdagavond halfzeven officieel opend is door den heer A. van Driel, direc teur van het Marktwezen. B. en W of een vertegenwoordiger daarvan waren niet aan wezig, want de Middenstand is. om begrij pelijke redenen, niet erg gesteld op deze nieuwe markt. De mark hond ,Door Een dracht Sterk" heeft echter ook niet tn alles zijn zin gekregen, want men had als stand plaats aangevraagd het Julianapark. Dit verzoek kon evenwel niet worden ingewil ligd wegens het drukke en gevaarlijke ver keer om en bij di: terrein. De eerste markt op het Pretoriaplein is desondanks uitstekend geslaagd. Ongeveer 40 standplaatsen waren verpacht en de Noord-Haarlemmers toonden hun belang stelling in zeer ruime mate. GEREF. MANNEN-VEREEN. „BEREA". Deze vereeniging, opgericht 25 April 1930, houd1 haar eerste jaarvergadering op Vrij dag 24 April, in „De Nijverheid", Jansstraat 85v kwart voor acht. De eere-voorzitter, Ds A. M. Boeijinga, zal spreken over „Het Heilsleger". ZWOLLE GEEN CARILLONBESPELTNG OP 1 MEI In de raadsvergadering van gister werd i heftige discussie het verzoek der S D A.P n op 1 Mei het carillon te doen bespeten, ter eere der 1 Mei-viering afgewezen. Uit de An tire v. Partij. A. R. JONGEREN-ACTIE By het secretariaat der A R. J. A J. W. Frisostraat 30, Utrecht, is in den loop dezer week bericht ingekomen van de oprichting van een A.R. Jongerenstudieclub te D i r k s- iand. De bestaande Jongeren Studieclub N y - kerk, leiders de heeren Ds. S van Dijken, P. van Nes, Cz en P. de Zeeuw J.Gzn. heeft oD haar vergadering van Woensdag j.l. met algemeene stemmen tot toetreding tot de A.RJ.A. besloten. UIT HET SOCIALE LEVEN GEMEENTERAAL Nadat In de zitting van g'st-rmiddrg eerst :n voorstel tot rant-oen "ering van der •spr tyd was a~n "'nomen met natuurlijk l de sten. van de S D. tegen, is gisteravond worden gelaten. Ter algemeene vergadering van den Ned. Chr. Bond van personeel in publieken dienst komt ook een voorstel van de afdee- ling Schiedam ter sprake, waarin do algp- meene vergadering wordt uitgenoodigd de vraag te bespreken of het gewenscht is dat de bezoldigde bestuurders een politieke functie aanvaarden. Het voo.stel gaat uit van de veronderstelling, dat een bezoldigde bestuurder niet aan politiek mag doen. Het algemeen bestuur is echter van oor- teel, dat de bezoldigde bestuurders in liet volledige bezit van hun vrijheden moeten Het is niet zijn bedoeling, door zijn „echt heid", het geloof aan Jezus lichter te maken De ergernis van het kruis neemt hij niet weg en verder toont Paulus hier aan hoe valscli het is, dat 't alleen op de gezindheid aankomt. Niet 'n: Heere, Heere zeggen, maar doen de wil des Vaders. Er is geen apostel ambt, dat alleen uit prediken bestaat Dit schrijft Paulus zeker niet omdat hij als mensch wilde roemen, maar hij wil geen aanstoot geven. Hoe vaak hooren wij ook niet de klacht dat de christenen meer „Christlike" moeten zijn. Achter alles gaat 't bij Paulus om zijn ambt. Hiervan is zijn geheele teven 'n kom- mentaar. Ook de zendingsgeschiedenis in 'n kommentaar op het christelijk leven. Niet als 'n held moeten wij Paulus hier hooren spreken, maar in eeuwigheidslichL Paulus is toch nog 'n onbekende in 't Im perium Romanum. Maar in Jezus' naam ge schiedt toch een levende dienst. Daar wordt steeds 'n andere heldenkracht speurbaar. Hier wordt niet op de mensch maar op den Heere de blik gericht, die zulke Apostelen roept. Dus Paulus is hier slechts te zien, gehoorzaam in het geloof. Dan geschiedt er iets. Het Woord Gods zit niet stil. Het loopt Daarom gebruikt Paulus ook zoo gaarne het beeld van de loopbaan. Alles sluit ten slotte in: O diepte des rijk dom9, beide der wijsheid en der kennis Gods! Want uit Hem door Hem en tot Hem zijn alle dingen. Aangezien Professor Althaus plotseling verhinderd was te komen, hield Prof. Hein- selmann 'n kort referaat over: „De absoluut heid van het Christendom". Referaat Prof. Heinselmann. De absoluutheid gaat niet uit van een phi- losophisch idee, b.v. de entologische idee. Daarop wachten we niet, want daarmede ko men ze nooit klaar. Maar we gaan uit van het Evangelie en dat dan niet beschouwd als 'n boek met vraagstukken-beantwoordin gen. Achter 't Evangelie staat God die teven schenkt Het Heidendom is niet in de absolute zin God-loos. Alleen wjp door Christus sterken kan heeft het bewijs van het Christendom geleverd. Daarna hield Missions-direktor Knak referaat over: „Het Zendingsmotief voor de vonm en de waarde van de Zendingsarbeid". Enthousiasme over grootte en het moei lijke van het werk is niet het juiste motief, Zoo was het vaak bij de Amerikaansche vrij- williger-beweging. Daarentegen werd het enthousiasme der broedergemeente gedragen door de begeerte tot dienen. Zij richten zich tot de vraagstukken der volkeren. Daarnaast bestond 'n zeker enthousiasme van asceten. Iedere Zendingsperiode heeft zijn bijzonder stempel ook in het Zendings motief. Dit was in de Oude kerk eschatolo gisch. In de middeleeuwen en ook nu nog soms, was de zending 'n middel in de hand der overheid. Toen was de heersohende ge dachte ex cuius regio, eius religio: de gods dienst der iverheerschende volkeren wordt aangenomen. Men vergelijke het Engelsche onderwijssysteem. De zedelijke gedachte. Door de Aufklarung (Gor-the) kwam voor al in Engeland de gedachte op: De Zending is 't middel om zedelijke gedachten te ver breiden. vooral door middel van de school. Dit vindt dan zijn uitbreiding in de gedach te van 'n Westersche beschaving te moeten brengen. Vanuit Halte (Warneck) wordt de idee van 'n volkskerk gepropageerd, 'n Ieder zal voor de keus gesteld worden. Het volk zal zelf op de voorgrond treden, ook nationaal georiënteerd worden. Het kerkprobleem komt dan op de voorgrond (Kohier). Propa ganda is iemand maken wat men zelf is. Dus repetitie. Het piëtistisch element van on middellijke roeping door de Heilige Geest, kan in de zending niet gemist worden. De Zonding mag geen avontuur zijn, 'n gaan wegens werkloosheid. Het moet gehoor zaamheid zijn. De Zendeling moet getuige vilten zün door 't woord, door de daad. Het Voornaamste Nieuws» (bit t) Koning Alfonso is tijdelijk naar Engeland vertrokken. De koninklijke familie zal zich vestigen te Fontainobleau. Kabinetscrisis In Bulgarije. De typografenstaking te Brussel. (bit. 9) Het communisme in de practijk. Noodlijdende Nederlanders In Duitschland. karakteristieke motief van deze tijd is schuld. De Zendeling is beladen met veel schuld van de Westersche cultuur. Hierna sluit de voorzitter der conferentie, Vustav Menzel, de vergadering, nadat o. a. Dr. Böhl, namens de Nederlanders 'n woord van dank gesproken heeft. Om half twee vertrekken wij naar Eise» nach, na twee uur oponthoud in Weimar» waar het Goethe-huis bezocht werd. Te Eisenach werden we ondergebracht in de jeugdherbergen bij Hainstein. De volgende morgen werd na 't ontbijt *n referaat aangehoord over Hainstein, waar aan we 't volgende ontleenen: Zoo langzamerhand is er in de vorige eeuw in Duitschland 'n kloof ontstaan tus schen de Kerk en het proletariaat Het doel van Hainstein is nu deze kloof te overbrug gen. Daartoe worden arbeiders uit alle oor den verzameld, die deel willen nemen aan de vragen van Kerk en proletariaat. Pastor Le Seur, de leider, bespreekt daar toe met de arbeidersjeugd de Bijbel, eerst meestal de ethische teksten (b.v. bergrede). Hij toont aan dat Kerk en Overheid niet het zelfde is, noch Kerk en kapitaal. Dan wil men de jeugd actief maken b.v. in de Dolïtiek. Men onderwijst hen in „Weltanschauung" in de geschiedenis, in de duitsche litteratuur enz. 's Morgens om half zeven staat men op, oefent zich in gymnastiek, ontvang 2 uur onderwijs, 's Middags arbeidt 'n ieder in z'n eigen vak. Zoo is er op Hainstein 'n sme derij, timmerwerkplaats, bloemenkweekerij enz. 's Avonds worden vergaderingen gehou den, lezingen, wedstrijden, bijbelbesprekin gen enz. Veten zijn hier de oogen geopend dat kapi taal en kerk niet gelijk zijn. Wel is niet veel nog de weg tot de Kerk gevonden. Maar wel de weg tot de Bijbel. Do voornaamste leertijd valt In de winter. Dan zijn er ongeveer 50 mensehen. In de zo mer 'n 25. Dan gnat men meestal dieper op 't werk van de winter in. Sommigen blijven ook nog 'n derde semester. Het doel is niet om in 'n nieuw beroep op te leiden. Meestal ging men 'n half jaar uit de ar beid om er dan weer in terug te treden. Achter Hainstein staat de Kerk, hoewel die vaak zeer nationalistisch getint is. Aldus tracht men in deze inrichting, waar door Dr. Le Seur zulk voortreffelijk werk verricht wordt de vraag naar de zin des le vens tot oplossing te brengen, vooral in het proletariaat. Het antwoord geeft Jezus Chris tus en Diens Nieuw-Testnmentische bood schap. Jonge menschen, die diep door dez» vragen getroffen worden, wordt de gelegen heid geboden, in Hainstein. rustig liegend tegenover de Wartburg. in de stilte, tezamen om oplossing te worstelen, door eerlijk te vragen wat de Christus des Nieuwen Ver bond s te zeggen heeft. Hierna werd de prachtige Inrichting be zocht Twee dingen noemen we met name. Ten eerste de leeszaal, waar alle mogelijke tijdschriften van allerlei richting aanwezig zijn; en vervolgens do kapel waar in do week de „Andaehtcn" worden gehouden. (De godsdienstoefeningen 's Zondugs worden in c,fo"nach bijgewoond). bitterende ramen verschaffen er een bij zondere bekendheid aan. Na de middag werd loor (te Nederlanders de Wartburg hezocht en daarna 'n wande ling gemaakt door de Drachenschlucht. het '.utherhuh bezocht en de woning van Bach. Donderdagochtend vertrok men wederom naar Nederland. De conferentie en de uit stapjes, voor en na de conferentie, mogen buitengewoon geslaagd genoemd worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1931 | | pagina 1