IBriturr ^"riïtsdjr (üaurattf
AidA
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken1
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.25
(Bescliikkingskosten 0 15.)
Per week n 0-25
Bij dagelijksche zending 7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7% cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
T
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936 i
NO. 3326 MAANDAG 13 APRIL 1931
ADVERTENTIE N:
Van 1 tot 5 regelsL17VS
Elke regel meer&22%
Ingez. Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
10e Jaarganr
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD.
GROEI IN GRONINGEN?
Onder het oude districtenstelsel waren er
velen in onze kring te vinden, die bij wij
ze van spreken de kaart van het land
uit het hoofd kenden.
Zij wisten globaal hoe sterk de verschil
lende partijen in de onderscheiden distrcten
waren en het aantal ant-rev. stemmen ken
den ze precies
Die tijd is voorbij. VerkiezLngsstatistiek is
thans een wetenschap geworden. En wie.
meeleeft, heeft wel een totaal-indruk, maar
het fijne van de zaak weet hij zeker niet
meer.
Gelukkig daarom, dat op het Kuyperhuis
gecijferd en gerekend wordt en we zijn
heer R. A. den Ouden dankbaar, dat hij het
resultaat der becijferingen publiceerde in
„Nederland en Oranje".
Stellen we nu in het licht van die cijfers
de vraag of er groei in Groningen te wach
ten is, dan moet het antwoord luiden: de
kans is zeer gering.
Bij de laatste Statenverkiezing in 1927
kreeg de anti-rev. partij 34849 stemmen en
bij de Kamerverkiezingen in 1929 werd het
36418.
Vooruitgang? Helaas neen; 't tegendeel.
Belangrijke achteruitgang. Immers het per
centage daalde van 22.4 tot!2D.9.'Dat is niet
weinig.
Waar bleven deze ontrouwèh? Ze, gingen
niet naar de Chr.-historischen; want die
kwamen slechts van 10.1 op 10.2, pet. Zoo'n
vooruitgang bereikt men met een beetje pro
paganda.
Ook de H. G. S. spon geen garen ten kos
te van de A. R.; want deze partij liep terug
van 1.4 tot 1 pet en mogelijk kreeg daar
de S. G. P. iets van, die voor 't eerst 0.25
pet haalde.
Mogelijk is, dat de Chr.-Democraten hun
0.4 pet hoofdzakelijk van de A. R. inpalm
den.
Maar het veelzeggende feit was, diat de
S. D. A. P. klom van 27.5 tot 34.7 pet, ten
koste ongetwijfeld van V. B. en V. D., doch
daarmee is niet alles verklaard, al blijkt
uit de overige cijfers niet, dat rood stem-
•inen roofde van rechts.
Hoe het echter zij, met 20.9 pet. haalt de
A. R. partij bij eerste verdeeling slechts 9
zetels en valt de tiende, welke zij nu be
zet, haar slechts als restzetel toe
Het staat dus niet zóó, dat de tien zetels,
om zoo te zeggen, veilig zijn door 't per
centage; neen, de zaak is, dat daling van
het overschot de tiende zetel in gevaar
brengt.
Hoe men het ook went of keert of moge
lijk de kieskringen combineert, met het cij
fer van 1929 als grondslag, kan er van groei
geen sprake en zal men voor de handha
ving dankbaar moeten zijn.
De conclusie is eenvoudig. De anti-rev
Groningers zetten de campagne in, alsof er
elf zetels te winnen zijn, vooral in Win
schoten en Oude Pekela. waar men verlies
leed. 't Resultaat is dan, dat men met 1000
stemmen meer, tien keer do kiesdeeler
haalt, zoodat tien zetels volkomen veilig
staan.
Bij een volgende verkiezing streeft men
dan naar een overschot bovun de tien
en dan komt de elfde zetel in nicht.
In elk geval kan men dan van Gronin-
gens groei spreken.
*2* BRABANT NAAR BOVEN!
De opmerkzame en nadenkende lezer zal
ons mogelijk tegenvoeren, dat we tegenover
Groningen niet geheel rechtvaardig waren.
We vergeleken de State nstembus met die
voor de Kamer en dat kan onbillijk zijn,
omdat er voor de Staten mogelijk plaatse
lij k-popul ai re condidaten zijn, die we bij de
Kamer missen.
We behoeven niet nader toe te lichten
onze tegenwerping, dat dit argument voor
Groningen zeker niet geldt, althans niet
gelden mag.
In Noord-Brabant staat het echter anders.
Dat de A. R. daar van 1927 tot 1929 zelfs
wat het aantal stemmen betreft terugliep
en van 10814 op 9383 kwam, valt zeker toe
te schrijven aan het feit, dat de twee zit
tende Statenleden Bax en Van der Schans
echt populaire figuren zijn.
Nochtans is een daling van 3.5 tot 2.6 pcL
zeer bedenkelijk.
Bij de Chr.-historischen is het nog erger.
Die liepen terug van 12454, op 10807 stem
men of van 4 op 3 pet
Waar bleven deze stemmen? De Chr.-de-
mocraten, de h. G. S. en de S. G. P. deden
voor 't eerst mee en maakten samen ruim
1 pet, waardeloos en dit verklaart de totale
daling dus ook niet geheel. We moeten dus
veronderstellen, dat er lauwheid in 't spel
was. Een lauwheid, welke permanent ge
worden, de Chr.-historischen en zetel zal
kosten en de tweede zetel van de anti-rev.
doet waggelen.
Want, ook bij het percentage van 1929 zal
de tweede zetel nog wel met een overschotje
herwonnen worden, maar het wordt dan
wel ongeveer het kleinste der overschotten,
waarop een zetel wordt toegewezen.
Naar schatting zal men, vergeleken bij
1929 bijna 3000 stemmen moeten - rijzen om
twee keer de kiesdeeler te halen. Is dit on
begonnen werk, het zij zoo, maar te leven
op een minimum-overschot is ook zeer ang
stig-
Nu doet zich echter een merkwaardig ver
schijnsel voor. Zij, die de provincie kennen,
meenen, dat bovenstaande cijfers en dus ook
de daarop gebouwde conclusies bij de ko
mende verkiezing een zeer aanmerkelijke
wijziging zullen ondergaan.
Eén der factoren daarvoor is, dat het anti
revolutionaire volksdeel in Eindhoven zeer
is toegenomen. Voormannen in de partij
achten het zelfs niet onmogelijk, dat zij
het ook qaet een minimaal overschot de
derde zetel te bemachtigen zou zijn
We helpen het wenschen en we wijzen er
nadrukkelijk op, dat deze waarschijnlijkheid
tot dubbele activiteit moet prikkelen. Het is
prettig werken als verrassingen niet uitge
sloten zijn.
Men moet in Brabant ook dit bedenken.
Er zijn 64 leden en 6 Gedeputeerden. Naar
evenredige vertegenwoordiging hebben de
R. K. recht op 5 zetels en om niet al te
schrokkerig te lijken heeft men zelfs een
zetel aan de kleine Roomsch-Kath. Volks
partij toegekend.
Vroeg of laat zal men echter tot de er
kenning komen, dat ook de niet-roomschen
recht op een zetel hebben en dan is het
gewenscht, dat niet de S. D. A. P. doch df
rechterzijde in aanmerking komt.
Ook daérom moet Brabant naar boven!
De broeders zullen het verstaan.
AANBESTEDING LEVERING VAN van het vorengaande stellen B. en W. voor
BROOD AAN De GEMEENTE. goed te vinden, dat van de gelegenheid om
B. en W. zijn voornemens op Maandag 20 j over den zetel van den heer Joëls in den
April des voormiddags te 11 uur ter ge- j Raad van Beheer van het Gemengd Bedril'
muenteseertarie, Raadhuiskamer 237, een H- T. M- te beschikken, thans geen gebruik
openbare inschrijving te houden voor de i wordt gemaakt, zoodat hij tot den datum
leverantie van brood van 18 Mei 1931 tot
en met 15 November 1931 aan de instellingen
de Centrale Dienst voor de lev
middelenvoorziening den aankoop verzoijt, of
voor een of meer dier instellingen.
Nadere inlichtingen worden verstrekt ten
kantore van den Centralen Dienst
straat 2, waar eveneens afdrukken der voor
waarden en inschrijvingsbiljetten verkrijg
baar zijn tegen betaling van f 0.25.
•eft i
;el In
ning
>k 1920 sloot
het voorgaande jaar. Van de 17.937 personen,
waarover de statistiek loopt, hebben niet min
der dan 10.570 in den loop van het jaar wel
eens verzuimd, liet aantal verzuimen was 19.881.
dat van de door ziekte verloren gregane werk.
dagen 197.350
Procentisch was het cijfer voor personeel In
vasten en in tüdeiüken dienst 4-% tegen 3.3%
in 192S. dat is voor het personeel zonder onder
wijs en zonder de politie.
Voor de politie 2341 man sterk was het aan-
675 of procentisch 2.8% tegen
"kHedei
jivoor de gehuwde vrouwen grooter dai
Bij de ambtenaren hebben de tijdelükei
3.7%, bU de werklieden is het
d. nl. tüdelifken dienst 2.7% In
2%. De verklaring van dit ver-
in tüdeiüken diei
irbeiders in loss
ichll tusschen de
LIMBURG LEEFT.
In Limburg is actie en leven. Daar wordt
gewerkt En met zegen. Op velerlei gebied:
ook in de politiek.
In 1923 haalde de anti-rev. partij er 757
stemmen, in 1925 872, doch in 1929 reeds
1209. De Chr.-historische Unie groeide nog
beter. Die kwam tusschen 1925 er 1929 van
1318 op 1710 stemmen.
Gelet op 1925 was de houding bij de
verkiezing in 1927 als 't ware voorgeschre
ven. Ging iedere partij op eigen gelegenheid
de strijd in, dan stond het vast, dat geen
buit binnengehaald kon worden. Samen
werking bij de Provinciale stembus was dus
eisch.
Toen daarbij beslag gelegd kon worden
op een candidaat als Dr. Frowein was de
zaak spoedig beslist.
Het resultaat was verrassend.
Op de gecombineerde lijst werden 5534
stemmen uitgebracht of 3.25 pet. van het
geheel, zoodat No .1 van de lijst met glans
gekozen was en er nog een mooi overschot
bleef.
Was dit overschot in 1927 ontoereikend om
en tweede zetel te bemachtigen, er behoeft
maar weinig bij te komen om voor een rest
zetel een goede kans te maken.
Dat daarop alle krachten ingespannen
zullen worden, is zoo vast als een huis. En
het zou voor de leiders een groote teleur
stelling zijn, indien de heer Van Lonkhuy-
zen niet naast Dr. Frowein plaats nam.
In Limburg is leven en waar leven is,
daar is hoop. Met hoop op zegen wachten
we Woensdag de uitslag in Limburg af.
13 ublieke Werkei
19%: Gas fa blieken 3 4%:
lA eren 4.0%; Sluizen en Brug:
nneljjke werklleddh_ In
irlük kunnen toi
AMSTERDAM
üe gemeentelijke wasch-, bad-
en zweminrichtingen.
De dienst der gemeentelijke wasch- en
schoonmaak-, bad- en zweminrichtingen heeft
eer nieuw administratiegebouw gekregen in
de Nieuwe Looiersdwarsstraat en het oude
gebouw aan den Haarlemmerweg verlaten.
Dit nieuwe gebouw beeft de gemeente aange
kocht, inwendig geheel doen verbouwen en
■or den genoemden dienst laten inrichten.
Het ontruimde gebouwencomplex „Electra"
wordt thans verbouwd tot centrale gemeente-
wasschery. Is deze gereed, dan wordt de
bestaande gemeentewasschery aan de Jacob
Catskade opgeheven en tot waschhuis inge
richt. Eveneens komen waschbuizen aan de
Govert Flinckstraat, ter plaatse van het nog
bestaande badhuis, en aan de Nieuwe Val-
kenburgerstraat. In aanbouw is een badhuis
de Sweelinckstraat ter vervanging van
aan de Govert Flinckstraat. In combi
natie met het waschhuis zal aan de Val
kenburgerstraat een badhuis verrijzen, ter
vervanging van het badhuis op het Jonas
Daniël Meijerplein. Binnenkort zal begonnen
worden met den bouw van badhuizen aan de
De Wittenstraat en de Westerstraat.
Met de werkzaamheden aan het nieuwe,
jroote, moderne zwembad, dat op het droge
in „Zuid" naby den Amstel is geprojecteerd,
zal eveneens binnenkort een begin worden
gemaakt.
De bemoeiingen van den Dienst strekken
zich verder nog uit tot liet toezicht op die
particuliere zwembaden, welke door de ge
meente in den een of anderen vorm finan
cieel worden gesteund.
ROND DE ZUIDERZEE.
Van 25 April tot en met 3 Mei zal in het
Stedelijk Museum een tentoonstelling gehou
den worden van kleederdrachten en oude
gebruiken in miniatuur, van steden rond de
Zuiderzee en de eilanden.
samenwerking met de kantvereeniging
Molenwiekje" ey de kantscholen van
Marken. Watergang en Wijdenes, zullen ge
durende de tentoonstelling kantwerksters
haar werk demonstreeren.
heeft getracht
De daaruit verkregen cij-
jn. waarbij een hooger, en
lager ziektécijfer dan het
ichten is. Of dit ligt aan
DEN HAAG
HOFBERICHT
H. M. de K onimgin - Moeder woon de Zater
dagavond het Mengelbergconcert iin het Ge
bouw voor Kunsten en Wetenschappen bij.
DE RAADSVERKIEZINGEN.
De antirev. lijst
Het centraal bestuur der antirev. kies-
vereeniging „Nederland eil Oranje" heeft
Zaterdagmiddag vergaderd met de gemach
tigden der verschillende districtskiesvereeni-
gingen.
Een nadere bespreking van de candida
tenlijst voor de Gemeenteraadsverkiezingen
was noodig geworden.
De voorzitter, M r. J. A. d e W i 1 d e, deed
mededeeling van een tweetal ingekomen
brieven.
In de eene deelde Mr. J. W. No te boom
(nummer 4 der lijst) mede, dat het hom.
tot zijn spijt, niet mogelijk was om rede
nen buiten hem zelf gelegen een candi
datuur te aanvaarden. In denzelfden geest
was ook bericht ingekomen van M r. T. A
v. Dijken (no. 10 der lijst). De redenen
voor deze verhindering werden ter verga
dering nader medegedeeld.
Breedvoerig werd van gedachten gewis
seld over de vraag hoe in de ontstane moei
lijkheid het best ware te voorzien over
eenkomstig den gedachtengang, die heefl
voorgezeten bij de oorspronkelijke samen
stelling van de lijst
Met overgroote meerderheid werd beslist
dat niet opnieuw het geheele apparaat vooi
de candidaalstelling in werking zou wor
den gesteld, maar op de plaatsen 4 en lo
nieuwe candidaten zouden worden gesteld
Voor plaats 4 werd daarna eenstemmig
aangewezen Mr. S. de Vries C z n., oud
wethouder van Amsterdam en oud-Minister
van Financiën. Op de 10e plaats werd ge
steld de heer A. Mastenbroek, Refe
rendaris bij het Departement van Arbeid
en voorzitter der antirev. kiesvereeniging in
district I.
De lijst luidt dus thans:
I. L. F. Duymaer van Twist; 2. T. v. d. Loo;
3. M. van Steenbergen; 4. Mr. S. de Vries
Czn.; 5. H. Smitskamp; 6. C. Vrolijk Jzn.;
7. C van Spronsen Anth.zn.; 8. A. Stapel
kamp; 9. RL A. Potter; 10. A, Mastenbroek.
van zijn aftreden als lid blijft gehandhaafd
DE RUSTHOF IN DE PARKSTRAAT
Bestaat 100 jaar.
„het hofje
vermoede-
En toch bevindt zich daar ter hoogte van
de R.-K. kerk de Rusthof, waarop we doelen
en die op 15 April a.s. een eeuw zal hebben
bestaan.
Stichtster er van was mevr. Groen van
Prinsterer-v. d. Hoop, de echtgenoote van
den grooten anti-rev. staatsman.
Zij wilde iets doen tot verzachting van het
lot van oude dienstboden en kocht aan de
tegenwoordige Parkstraat toen Nachte
gaalspad gcheeten een stuk grond, waar
op een goede dertig huisjes werden gesticht.
Zelf kocht ze een huis in de naaste om
geving, terwijl daar bovendien nog enkele
hofjes werden aangekocht om wat betere
bewoners in den naasten omtrek te kunnen
hebben. Wat in de Kazernestraat woonde,
muntte in gehalte niet bepaald uit.
Bij den Rusthof behoort ook nog een lange
gang, welke vroeger deel uitmaakte van een
diaconessenhuïs, dat er heeft gestaan. De
woningen aan dien gang waren iets ruimer
dan de hofjeshuisjes. In het hofje werd een
gulden verwoond; de gangbewoonsters be
taalden 1.50.
Wie aan bepaalde voorwaarden vol .leed
kon in aanmerking komen voor een huisje
in den Rusthof. Er is altijd veel vraag voor
geweest: zoo is het nog.
De bewoonsters genieten ook enkele voor
rechten ten aanzien van vleesch, kleeding
en brandstoffen.
Op het terrein van het Hof heeft ook een
Naaischool gestaan, eveneens door Mevr.
Groen v. Prinsterer gesticht. Deze school is
sinds verleden jaar opgeheven. Er waren
tijden, dat er meer dan 100 leerlingen wa
ren, die er gedurende 3 jaren het fijne naai
werk leerden. He* Hof behoorde tot de goe
de klanten.
De bestuursleden van den Rusthof komen
voort uit enkele weinige families. Mevr. de
Jonge Philipse. een familielid van Mevr.
Groen, heeft er meer dan een halve eeuw
haar zorgen aan besteed. Presidente is thans
Mevr. de douair. baronesse E. L. van Harden
broek van Lockhorst ,en secretaresse mevr.
A. baronesse van Lyndend'Hangest d'Yvoy
POGING TOT DOODSLAG
Zaterdagmorgen kwart voor zes werd aan
de politie medegedeeld, dat in een perceel in
het Achterom een vrouw met een scheermes
in den hals was gesneden. In verband hier
mede is in gemeld perceel gearresteerd als
verdacht van poging tot doodslag de 45-jarige
mijnwerker C. K., wonende te Utrecht, die
zyn 40-jarige vrouw met een scheermes een
ernstige wonde in den hals heeft toegebracht.
Her slachtoffer is vervoerd naar het zieken
huis Zuidwal.
Nader meldt men:
een 40-jarige vrouw door haar echtgenoot,
den 45-jarigen mijnwerker K., vernemen
kij nog, dat K. wegens doofheid voor zijn
arbeid ongeschikt was geworden. De vrouw
had reeds meermalen te kennen gegeven,
dat zij op zijn aanwezigheid niet langer
prijs stelde; zij had intusschen een betrek
king als dienstbode irn genoemd perceel
verkregen, terwijl tie man in Utrecht ver
blijf hield. OnlangB wes oogluikend toege
staan, dat hij voor acht dagen naar hier
zou komen en gedurende dien tijd met haar
zou samenwonen in het huis waar de
vrouw als dienstbode intern was. Toen deze
gisterochtend circa vijf uur wilde opstaan,
zei de man, dat zij nog maar wat moest
blijven liggen. Intueschen haalde hij een
scheermes onder zijn hoofdkussen vandaan
en kort daarop gaf hij daarmee de vrouw
een snede iin den hals. Op het gegil van de
vrouw kwam een andere dienstbode af, ter
wijl ook de op straat eurveill©erende politie
aldus opmerkzaam werd gemaakt op het
gebeurde. Intusschen had K. getracht te
vluchten, dooh hij werd door de politie ge
grepen, die hem in vei^zekering stelde. Het
bebloede scheermes werd Ln beslag genomen
De getroffene genaakte door bloedverlies
buiten bewustzijn, doch kwam later bij
kennis.
APELDOORN
EEN JUBILEUM
Zondag 12 April was het veertig jaar ge
leden, dat het Leger des Heils te Apeldoorn
zijn intrede deed. Gedurende dien tijd heeft
het zich in Apeldoorn een goede naam ver
worven. Zoowel op geestelijk als maatschap
pelijk gebied is het met zegen werkzaam
geweest.
Het jubileum is in een samenkomst her
dacht waar commandant Vlas en diens echt
genoote vergezeld van Stafkapitein P. Cohen
DE RAAD VAN BEHEER DER H.TJfl. 1 en J. van Loo, een feestrede uitsprak.
Ds. Winckel, docent aan de Theol. school
B. en W. willen den heer
Joëls handhaven.
Naar aanleiding van den brief van 9 Febr
van den heer M- Joëls Jr., waarbij hij, in
verband met zijn ontslag als lid van den
Gemeenteraad, zijn zetel in den Raad van
Beheer van het Gemengd Bedrijf H.TM.
ter beschikking van den Raad stelt, hebben
B. en W. zich afgevraagd, of de aanwijzing
van een lid van den Raad voor benoeming
tot lid van den Raad van Beheer van het
Trambedrijf moet worden beschouwd zoo
danig met z'n Raadslidmaatschap samen te
hangen, dat het gevolg van zijn aftreden
moet zijn. dat hij ook onmiddellijk als lid
van den Raad van Beheer moet aftreden.
Het wil hun voorkomen, dat het voor 'n
klein lichaam als dat van den Raad van
Beheer, meer aanbeveling verdient, dat, bij
aftreden als lid van den Raad, een lid van
den Raad van Beheer voor den termijn
waarvoor hij is aangewezen en die slechts
twee jaar omvat, zijn functie kan blijven
vervullen. Intusschen" met de nadrukkelijke
bedoeling, dat, na het eindigen van dien
termijn, wederom een lid uit den Gemeente
raad voor benoeming in den Raad van Be
heer zal worden aangewezen.
Do heer Joëls treedt in October 1932 als
lid van den Raad van Beheer af. Opgrond
der Vrije Evangel, gemeente te Apeldoorn
zal Dinsdag een samenkomst leiden, terwijl
op andere avonden weer andere sprekers
zullen optreden.
GOUDA
DE NED. HERV. SCHOOL KOMT ER!
Bij K. B. is hat Raadsbesluit, waarbij de
meerderheid van den Gemeenteraad uit
sprak niet te zullen medewerken aan de
stichting van een Herv. School in de Korte
Akkeren, vernietigd, en de gemeente
dus alsnog medewerking moeten vcrleenen.
goudsche ziekenkas.
Uit de Goudsehe Ziekenkas is een comité
gevormd, dat 18 April a.s. wil trachten door
het houden van een bloempjes- en collectedag
de finantiën van het sanatoriumfonds van
het Ned. Verbond van Ziekenkassen te ver
sterken. Daartoe doet het comité een beroep
op de stadgenooten en op de dames boven
16 jaar. die dit werk willen steunen, waar
voor zij zich kunnen opgeven aan een der
oi derstaande adressen: H. v. d. Graaff, voor
zitter, Blauwstraat 19, P. J. de Vos,
secretaris, Raam 49.
UIT HET SOCIALE LEVEN
STAKING EN UITSLUITING IN DE
TEXTIELINDUSTRIE
Men meldt ons uit Enschedé:
Hedenmorgen zijn ongeveer 200 wevers,
werkzaam bij die firma Nico ter Kule en
Zonen te Enschedé (fabriek Hooge Bothof),
in staking gegaan, waarmede een ernstig
conflict in de textielindustrie is mgeluid.
De staking, welke vanmorgen is begon
nen, moet worden beschouwd als een uiting
van de steeds toenemende ontevredenheid
onder de arbeiders als gevolg van de
rationalisatie-maatregelen, welke overal in
die fabrieken worden genomen, zonder dat
men er de arbeiders in kent.
Heel dikwijls gebeurt het, dat als gevolg
van de rationalisatie, b.v. de invoering van
meer weefgetouwen, de betrokken arbeiders
meer werk moeten verrichten ïn minder in
komen hebben, Het ergsi was zulks bij de
firma Nico ter Kuile en Zonen, welke bij de
textielarbeiders immer in een minder gun
stige reuk heeft gestaan. Daar is het zelfs
voorgekomen, dat een arbeider meer boete
moest betalen, dan hij in een w«ek had ver-
Naar ons van arbeiderszijde werd medege
deeld, verwerkt de firma Nico ter Kuile vaak
•er slechte grondsto"m, welke langdurig
wachten e. d. tengevolge hebben.
Hec eigenlijke conflict is ontstaan, door
dat de firma Ter Kuile een tariefsverlaging
een vermin dering van de premie n een niet
vergoeden voor wachturen aankondigde. Dit
heeft het stakingsultiraatum tengevolge ge
had, doch de firma is na de conferentie met
den Rijksbemiddelaar met een door dezen
gelanceerde gedachte, welke nagenoeg her-
stel van den ouden toestand tengevolge zou
hebben, accoord gegaan.
De arbeiders bleken echter zoo verbitterd
jegens de firma, dat zij geen enkele verslech
tering wenschten te accepteeren en tegen de
adviezen van de besturen in, werd afwijkend
op het voo stel van den Rijksbemiddelaar
beschikt. Hierbij staakten in de gecombi
neerde vergadering van „Unitas" en „St. Lam
bertus" nadat een aantal arbeiders zich
reeds had verwijderd, de stemmen terwijl
het voorstel in de vergadering van „De Een
dracht" werd verworpen. Dit voorstel kwam
op het volgende neer: Het wachten op hoo
rnen zal voor de helft en het wachten om
andere redenen geheel betaald worden. Pre
miebetaling zal plaats vindein voor een loon
boven 23
Zaterdagochtend heeft de Fabrikantenver-
eeniging te Enschede een vergadering ge
houden. waarin besloten werd. dat de ver-
eeniging geheel achter de firma zal staan.
Men zal ten aanzien van het conflict bij Ter
Kuile geen enkele concessie meer doen.
Toen wij den secretaris eer fabrikanten-
vereeniging na afloop der Ledenvergadering
vroegen of de fabrikanten, wanneer de sta
king bij de firma Ter Kuile zal uitbreken, tot
uitsluiting zullen overgaan, deelde hij ons
mede dat dit het geval zou zijn. De fabri-
kantenvereeniging is het geheel met de fir
ma eens en volgens het reglement zullen de
andere leden haar steunen met een uitslui
ting.
Wordt inmiddels geen oplossing gevonden,
dan zal het gevolg zijn, dat over eenige we
ken, vermoedelijk over een maand alle le
den der Enschedesche Fabrikantenvereeni-
ging hun fabrieken zullen sluiten, waar
door ongeveer de geheele textielindustrie in
Enschede wordt stilgelegd. Bij een conflict
van langen duur is zelfs een uitsluiting in
geheel Twente cn den Gelderschen Achter
hoek mogelijk.
Zooals gemeld, zijn pl.m. 200 wevers bij h'at
conflict betrokken. Automatisch worden
echter ook de andere afdeelingen der fabriek
aan den Hoogen Bothof over eenige dagen
uitgeschakeld, zoodat dan pl.m. 600 personen
bij deze staking zijn betrokken.
Nader wordt ons gemeld:
Van den Rijksbemiddelaar was een tele
grafisch verzoek ingeomen, om het ultima
tum een week te verschuiven, doch heden
ochtend is geen wever de fal riek binnen
gegaan. De weverijen staan dan ook stil. Al
les 'w rustig verloopen.
Men ziet den toestand echter somber ln;
algemeen wordt deze staking als inzet van
den strijd tegen de rationalisatie beschouwd.
ernstige aanrijding.
Men meldt ons uit Apeldoorn:
Op den hoek Deventerstraat-Vlytsche weg
had een aanryding plaats tusschen een wiel
rijder en een bespannen voertuig, waarby de
wielryder V. zoodanig kwam te vallen, dat
hy vrij ernstig gewond naar het ziekenhuis
moest worden gevoerd.
EEN MENSCHENREDDER.
Men meldt ons van Vlieland: Thans is het
20 jaar geleden, dat de oud-gezagvoenier G.
Bruin, wonejide te Vlieland, gekozen werd
als voorzitter der plaatselijke reddingscom
missie. Na 45 jaar ter zee te hebben geva
ren, waarbij hij 104 menschen het leven red
de, keerde hij terug naar Vlieland. In de
daarop volgende 20 jaar nam hij deel aan
44 reddingstochten, waarbij 208 menschen
werden gered. Thans legde kupitelu Bruin,
op 81-jarigen leeftijd zijn functie neer.
Voornaamste Nieuws.
(blz. 1)
Staking en uitsluiting in de textiel
industrie.
(Ms zy
Een Duitsch-nationale demonstratie door
de politie ontbonden.
De Portugeesche regeering kondigt den
staat van beleg af over de Azoren. Madeira
wil zelfstandig verklaard wo-den.
(blz. 9)
Het communisme in de practijk.
Brabantsche Industriedagen.
NIET HEDEN DOCH MORGEN ZAU
DE SOUWWERELD"
VERSCHIJNEN
Sproeten komen vroeg in
het voorjaar, koop tijdig een pot
Sprutol, Bij alle Drogisten.
Pot 90 ct, Tube 50 ct. Zeep 60 ct.
AUTO TE WATER GEREDEN
VIER PERSONEN VERDRONKEN
Men meldt ons uit Smilde;
Zondagavond omstreeks kwart over zes
heeft op den Rijksweg Meppel-Assen tus
schen Hoogersmilde en Hykefsmilde (Dr.)
een ernstig auto-nngeval plaats gehad, dat
aan vier personen het leven heeft g.kost.
Omstreeks dien tijd reed op den weg rich
ting Assen een Ford-auto, waarin vier per
sonen waren gezeten. Een luxe wagen reed
hen achterop en passeerde hen. Men heeft
momenteel nog niet kunnen vaststellen wat
er gebeurde, maar op een gegeven oogenblik
zagen verschillende personen de Fordauto
slingeren, tusschen de rails van dte tram ge
raken waarna tenslotte de wagen in do
Drentsche Hovridvaart terecht kwam. Ver
moedelijk heeft de luxe auto de Fordauto bij
het passeeren aangereden, waardoor de laat
ste bekneld is geraakt, geslipt is met het
voornoemde gevolg.
Eenige jongelui in een autobus van een
wedstrijd te Meppel naar Groningen terug-
keerend. zagen ook het ongeluk gebeuren.
Onmiddellijk schoten zij te hulp en ook van
andere zijde kwamen personen .oegesneld om
te trachten de inzittenden van de veronge
lukte auto te bevrijden.
Eenige mannen sprongen in een boot en
wisten door middel van schèepshaken een
gat in den bovenkant van de auto, die in.
tusschen gezonken was, te maken, waarna
zij na verloop van eenigen tijd de vier in
zittenden te voorschijn wisten te halen.
De luxe-auto had inmiddels gestopt en
nadat men het gebeurde h d gezien, reed
men onmiddellijk door naar Smilde om me
dische hulp te halen. De doktoren S. Boon-
zaaijer en C. Tholen waren spoedig ter plaat
se en poogden do^r het toepassen van kunst
matige ademhaling de levensgeesten weer
op te wekken. Helaas, dit mocht niet meer
baten. De doktoren konden slechts den dood
constateeren. De vier slachtoffers zijn de 23-
jarige, ongehuwde G. Kamst, de ongeveer
22-jarige, ongehuwde Jan Lanting, de 30-
jarige ongehuwde J. Uit -wijk, en de 50-
jarige weduwnaar Steenbergen.
De slachtoffers hadden een tochtje ge
maakt naar Koekangc, naar een dezer da
gen Steenbergen, die bakker is, een nieuwia
bakkerij zou openen. In de, tot bakkerswa
gen verbouwde Fordauto waren zij o; dea
terugtocht naar Gieten, vaar allen woon
achtig zijn. De marechaussee uit Smilde
was spoedig ter plaatsu en stelde een voor-
loopig onderzoek in.
Eenige jaren geleden heeft op ongeveer
dezelfde plek een dergelijk ongeluk plaats
gehad waarbij een dokter uit Groningen om
het leven kwam.
De toedracht
de heer J. J. A. W., garagehouder te Veen-
dam. De heer W. had voor de heer Heerdt,
arts te Veendam, een nieuwe auto uit Rot
terdam gehaald en was op weg naar huis.
Nabij Smilde wilde hij een voor hem rij-
dende vrachtauto uit Gieten passeeren. Hij
is echter vermoedelijk te weinig naar links
uitgeweken, althans de voorste auto werd in
de flank aangereden en viel in de Smilder-
vaart, met het bekende droevig gevolg. Do
auto, bestuurd door den heer W„ is later
door de politie-marechaussee in beslag ge
nomen en ondergebracht in het bouwhuis te
Veendam.
De politie zet het onderzoek in deze zaak'
voort.
KOETEN.
Veel schade en overlast heeft men in don
do koeten,