Het Communisme in de Practijk
&naal\^inVanciaaq
TWEE ENTHOUSIASTEN
MAANDAG 30 MAART 1931
(Nadruk verboden)
Objectieve mededeelingen en critische beschouwingen
ROND HET VIJFJAREN-PLAN
Uen zakelijke beschouwing
De revolutie.
F.r ziin weinig aangelegenheden, die zoo
eterk op de verbeelding gewerkt hebben en
nog werken ate het Stalinsche vijfjaar-plan.
Paartoe is zeer zeker gereede aanleiding,
rundot bet. een combinatie is \an politieke,
moreele en economische factoren, waarvan
de poVitieke en moreele sterk van de W.s-
tereche begrippen afwijken en die met ro
mantiek en bloed zijn gedrenkt. De economi
sche verhoudingen daarentegen zijn per
saldo, na van de avontui-rlijke sehore te
rijn ontdaan, aan dezelfde wetten gebonden,
die ook voor de re6t van de wereld geldon.
Om dit aan het licht te 6tellcn zullen wij
In enkele artikelen de ingewikkelde 6trur-
tuir in haar eenvoudige bestanddee.en
trachten te ontleden en speciaal aan de ;-c>
nomische een intensievere aandacht ue
Steden.
Wij 6tellen ons daarom op een objectief
economisch standpunt; begeeft men zich op
het moreele terrein, dan vindt men zóó vee
voetangels en klemmen, zooveel ontketend*
hartstochten, zooveel .icnschelijke eiland"
cn zooveel botsende mecningcn van vóór- on
tegenstanders, dat men geen uitweg nieei
kan vinden uit het labyrinth van wreed
heid. van onderdrukking van al. wat men
schel like is en Jat volgens de aanhangers
der Bolsjewistische politiek noodzakelijk Is
nra de lichtende horizon tegemoet te kun
nen gaan.
De Russische organisatie is niets anders
dan een gewild experiment, op geen enkels
traditie gebaseerd: het is een mathematisch
denkproces, wellicht op verkeerde hypothe-
i gebouwd slechts de geschiedschrijver
zal dit over eeuwen kunnen vastleggen
uitvloeisel van de materialistische a era. die
ons de electriciteit, de radio, het vliegtuig
•n de maesa-pr duet ie heeft gebracht liet
ls een logische reagens op vóör-oorlogsrhv
wantoestanden, die dubbel fel in het ex-
Tsarenrijk i6 opgetreden als gevolg van de
groote tegenstelling tueschcn de luttele
jnachtsmisbruikcnde intellectueelen cn het
millioenen-aantal uiterst arme, onder
drukte anolpha beten. Deze millioenen
onontwikkelden. de supprematie (overheer
6ching) van de „barins" als een beschikk'nc
van hoogerhand aanva «rdenJe, werden aan
het front teaamenzebracht, streden tezamen
met tal van intellectueelen en vormden een
dankbare voedincsbron voor de reaction-
naire arbeiders-elementen. Toen don ook
eenmaal de vaan van het oproer werd go
plant als uitvloeisel van geweldige tegen
slagen, corruptie bij de voorziening van de
noodzakelijkste levensbehoeften cn van het
gewroet achter het front, kon men de lawine
van ontketende hartstochten niet xueei
De revolutie was ontbrand met alle eonse
kwenties daaraan verbonden; de chaos deed
baar intrede. Het optreden van Lcnin bracht
in de richting van het socialistische principp
eindelijk weer iets van een organisatie tot
stand, al week dit af van de opvattingen
die in Wrstersch Europa werden gehu'ciigd
die uit eeuwenlange traditie geboren
.waren.
Confiscatie zonder schadeloos-
stellino van alle grootere
industrieën.
Op deze wereld geschiedt niets zonder dat
•r causaal verband bestaat tusschcn oor
zaak en gevolg. De vroegere machts-usur-
patie van de enkele intellectueelen, die zich
ten koste van het olk hadden verrijkt, die
de productieve bronnen van het land aan
vreemdelingen hadden versjacherd, zonder
dat een deel der voordeelcn aan de massa
ten goede waren gekomen, die medegewerkt
hadden aan de opstapeling van de papieren
schulden, waarvan de rente slechts door het
creêeren /an nieuw papier kon worden vol
daan, werd nu gewroken. De confiscatie
zonder schadeloosstelling van alle grooter»
industrieën geschiedde door de Sovjet-regee
ring êlechts geleideliik en aarzelend. Draf
Regeering kwam in November 1917 aan het
bewind onder de l*uze „alle macht aan de
Sovjets!", waaronder zij verstond, dat Je
macht in de bedrijven in handen van
CHR. PSYCKOLOG. CENTRALE
JAARVERGADERING TE UTRECHT
TEVEEL AAN INTELLECTUEEL
GEVORMDEN
arbeidersraad werd gelegd, alhoewel de be
drijven zelf het eigendom der bezittere b!e
ven. Uok het geld bleef bestaan, wat ten
slotte het theoretische principe beteekenie,
•lat de eigenaren bet recht op winst be
hielden
Kr was echter van win6t geen sprak*
meer. Samenwerking tusschcn directie er
arbeiders bleek onmogelijk cn het kwam in
•ten beginne tot sabotage van de zij-de dei
directie en technici, die zich op het stand
punt 6teldcn: „Als gij, arbeidereraden, hier
/pggcnschap hebt, moet gij het bedrijf zelf
maar ter hand nemen, wij bemoeien ons er
rviet meer mede".
Kerst in den loop van 1918 ging de Resee-
ring ertoe over. de nationalisatie zonde'
eenige schadevergoeding van alle indu
strieel» bedrijven af te kondigen, onverer.hil
lig of deze het eigendom van Russen dan
wel van buitenlanders waren. Hierbij
niet vergeten worden, dat in November 1917
Je meeste bedrijven reeds in eon jammer
lijken toestand verkeerden en hun receie
waarde op dat oogenblik slechts onbeteke
nend was in vergelijking met de sommen
waarvoor zij te boek stonden. Daarbij kwam
dat zij in de jaren van den burger-oorlog,
lie vrijwel over het geheele gebied van .1*
Sovjet-republiek uitbrak, nagenoeg geheel
werden vernietigd, terwijl de Witte troepen
hij hun terugtocht alle6. wat nog overeind
stond, in de vlammen deden opgaan.
Opbouw van de industrie.
Nadat de Sovjets de overwinning hadden
behaald, stonden zij voor het probleem om
•ie geheclc industrie van den grond af op
le bouwen. In 1921 bedroeg de productie geen
5 meer van de hoeveelheid, die in 1913
werd voortgebracht, terwijl zij vanaf die
periode in totaal een bedrag van meer Jon
20 milliard roebel aan don opbouw hebben
besteed, méér dan de oorspronkelijke waarde
Toen de Sovjet-Unie door Engeland en
Frankrijk was erkend en men terstond on
derhandelingen opende over de schadeloos
stelling ann de vroegere bezitters van eigen
dommen en houders van lecningen (Duilsch
land viel hier buiten omdat dit land bij het
«■erdrag van Rapallo afstand van elke scha
deloosstelling ten behoeve van zijn onder
dancn had gedaan) had de Sovjet-Unie zich
pp die onderhandelingen grondig geprepa
reerd.
In 1923 kreeg elke bewoner der Sovjet-
Unie een vragenlijst toegezonden, waarbij
hij de gegevens, gedocumenteerd, morst
mededeelen omtrent de schade hem door Je
..Witten" in den burger-oorlog berokkend
Want de Sovjet stelde zich op het stand
punt, dat deze burger-oorlog voor een be
langrijk gedeelte onder de auspiciën ver.
buitenland6che mogendheden was gevoerd
en door buitenlandsche concerns was ge
financierd. Vandaar dat de Sovjet-gedele
geerden naar de conferentie van Parijs togen
met een macht van bewijzen tegen de vroe
gere Geallieerden, terwijl zij op grond daar
van een tegen-vordering instelden, die be
langrijk hooger was dan aet bedrag, dat de
Geallieerden vorderden.
De onderhandelingen op die conferentie
werden nimmer tot een einde gebracht. Kr
werd gepraat, gerekend zonder resultaat
terwijl tenslotte de gedelegeerden uiteeng
gen zonder een beslissing op de laat6te voor
stellen der Sovjets te nemen, die behelsden,
dat zij een deel der oude schulden wilden
erkennen, mits haar eon leaning verstrekt
werd. die tienmaal hooger was dan het be
droe, dat zij aannamen te betalen. H^ ver
trouwen in de nieuwe Russische Roering
was echter tè gering om haar tien tillen
milliardcn op langen termijn te verstrekken
en het wos voor deze begrijpelijke argumon
tatia, dat de financieel* onderhandelingen
op het doode spoor geraakten.
Zon de teruggave van de vroeger»
eigendommen aan de buitenlnnd-
sche Tezltters voordeel hebben
opgeleverd?
Wij betwijfelen echter, of de teruggav«-
van de vroegere eigendommen aan de oor
spronkelljke buitenlandsche bezittere voor
deel zou hebben gebracht. Het kapita!:sti
sche stelsel en de Sovjet-principes verdragen
elkander niet cn wat zou er van rechts
zekerheid, van winstmarges terecht zijn ge
komen. wanneer de buitenlandsche onder
nemers zich de opofferingen aan kapitaal
Zaterdag hield de Chr. Psychologische Cen
trale voor school en beroep, die 20 Maart I.I.
10 jaar bestond, haar jaarvergadering, in
„Hotel Terminus" te Utrecht; onder leiding
van de heer C. S m c e n k.
De morgenbijeenkomst die huishoudelijk
was werd om 11 uur geopend.
Hier sprak de heer Smeenk een gedachte-
niswoord, waarna het jaarverslag werd uit
gebracht, waarvan wij reeds in een onzer
vorige nummers melding maakten.
In de middagsamenkomst, die om 2 uur
aanving, hield Dr. Philip J. Idenburg
van Wassenaar een referaat over
Spr. begon zijn rede met een historisch
overzicht van de betrekking tusschcn het
stelsel van onderwijs, en den maatschappij-
vorm. De geledingen der samenleving hebben
zich steeds in de inrichting van opvoeding
en onderwijs weerspiegeld. In dc geheel nnar
standen verdeelde maatschappij der middel
eeuwen had men een daarmede overeenstem
mende geleding van het onderwijs cn dit is
zoo gebleven tot liet einde der 18e eeuw. De
adel cn de hoogste regentenstanden deden
hun kinderen een gouvcrncursopvoeding
geven, voor de opleiding tot den geestelijken
stand waren de domscholen bestemd. De
geleerden werden op de Latijnsche scholen
opgeleid. Voor dc kleine burgerij waren er
de bijscholen, later ook de Fransche scholen.
Voor de armen had men in het laatst der
lSe eeuw dc armenscholen.
Door de Fransche revolutie werden in
17S9 de standen afgeschaft. De burgers.anu
zette zich door. Met deze omwenteling gingen
nieuwe idealen cn practijken op het gebied
van het onderwijs samen. Rousseau, Talley
rand, doch vooral Condorcet bepleitten het
denkbeeld van een stelsel met opklimming
naar bekwaamheid. In ons land was hiervan
dc rector der Latijnsche scholen te Gouda.
G. C. C. Vatebcnder ,cen voorstander. Deze
gelijkheidsgedachtc der Fransche revolutie
is in onzen tijd bezig in vervulling te gaan.
Spr. gaf vervolgens cenigc cijfers omtrert
dc ontwikkeling van liet middelbaar voor
bereidend hooger, en hooger onderwijs. In
1900 kwamen op 1 millioen inwoners \an liet
land 2500 middelbaaronderwijsscholiercn, in
1913 ruim 3200 en in 1020 ruim GOOO. Voor de
studenten waren deze cijferó 550, 885 cn 13uü.
Bevolkingslagen, die daaraan vroeger niet
zouden denken, kunnen thans, door een
gunstige schoolgeldrogeling daartoe in staat
gesteld, hun kinderen een voortgezette studie
deelachtig doen worden.
Spr. wees er op. dat deze enorme uitbrei
ding van het onderwijs niet mogelijk zou
zijn geweest zonder den enormen technisclren
vooruitgang. Do vraag is echter of in dit
alles een zegen ligt.
Vóór deze vraag te beantwoorden onder
zocht Spr. hot verschijnsel nader.
liet valt te verklaren uit een overschat
ting van intellectueelen arbeid, gepaard met
een sterke zucht tot standsverheffing. Min
begeert, niet dc wetenschappelijke vorming,
maar het gaat om liet einddiploma eener
middelbare onderwijsinstelling cn do daar
aan verbonden rechten. In Duitscliland is er
een Hetze ontstaan tegen het het stelsel
van cindexamcnrcchton: het Bereclitigungs-
wesen. Spr. beschreef echter de sociologi
sche bcteekenis en onmisbaarheid van di
ploma's cn titels. Hot zijn dc stempels welke
de sortcermachine die de school is op 't door
haar afgeleverde materiaal plaatst Door de
toencmendo concurrentie op de arbeidsmarkt
is de wedloop om het diploma en den titel
steeds grooter geworden. Dc ouders moeten
zicli steeds meer opofferingen voor do oplei
ding van hun kinderen getroosten, hetgeen
tot kinderbeperking leidt.
Schoon dienaangaande geon nauwkeurig
statistisch materiaal valt te geven, meende
Spr. op grond van een reeks van feiten te
mogen zeggen dat ons land zeer verzadigd
begint te geraken met intellectueel gevorm-
dcn. In 1900 kwamen er 1000 gediplomeer
den van de middelbare of voorbereid »nd
hoogcro scholen, in 1913 waren het een 1700,
thans zijn het er 4000 per jaar. Voor de
studenten zijn deze cijfers 285, 360 en 1450.
Voor het cultureele peil var. het land schat
Spr. de aldus verworven kennis niet hoog.
Evenmin voor het individueel geluk der
betreffenden.
Welke uitweg?
1. Beperking van het aantal middelbare
scholen is wel aanbevolen cn een nnir-ris
clausus van de universiteiten. Spr. is hier
van een tegenstander. Door goede voorlich
ting steunend op betrouwbaar statistisch
materiaal zou wellicht iets te bereiken zijn.
Men kan den strijd aanbinden tegen
de factoren, die tot het verschijnsel hebben
geleid Spr. bepleit een veranderde arbcids-
waardeoring cn waarschuwt legen overschat
ting van titels en diploma's.
3. Men kan dc stroom in goede bedding
trachten te leiden door mogelijkheden
voortgezet onderwijs open te stellen, die
niet het uitsluitend ahstrnct-theoretische ka
rakter dragen van de hedendaagschc H. B. S.
In dit verhand noeindo spr. de Amcriknan-
sche High Schools. Ook zou wellicht de Mid
delbare Technische School meer in eere ge
bracht kunnen worden door een goede aan
sluiting op Delft mogelijk te maken.
Dc ware gclijkhcidsgedaclite rekent, aldus
Spr. met do verschillen in aanleg en tracht
niet allen door dezelfde poort der abstract-
theoretische vorming de maatschappij te
doen binnen gaan.
Onthoudt U goed,
daf, wanneer U aan fodif, koude ol
regen en wind blootgesteld waart, natte
voelen gehad heeft en U zich daardoor
niet wel gevoelt, Aspirin-Teblellen U
I zeker helpen.
Uit West-Indië.
BEGROOTING VOOR 1932
E I c h wat Wil5_i1
VOOR ZESTIG GULDEN MEDELIJDEN
en arbeid hadden getroost om hun energ'.t
te ontplooien m een staat, waar de parucu
Jiere ondernemerswinst uit den I>oze wordt
geacht cn het ltegeerings-apparaat de macni
in handen had om de Hegeeringswil, hei
koste, wat het moest, van bovenaf op te
dringen
Wij hebben nu eenmaal rekening te hou
den met de feiten en deze feiten weren voor
het particuliere initiatief pernicieus. Wij
komen er echter evenmin door ons te vei
zetten tegen dien machtigen drang, d.e
slechts door de evolutie in betere banen kan
worden geleid. De verwachte inéénstort'nj
van het Bolsjewistische regiem is uitgeh e-
ven, integendeel, het schijnt hechter dan
ooit te êtaan. al wijzen de gebeurtenissen
op noodzakelijke front-veranderingen, waar
tegen de Regeering dan ook nimmer opziet
Wij hebben dezen staat van zaken te ne-
cepteeren en wij moeten trachten er he'.
oeste van te maken. Trouwens deze lijn
tippelt zich al meer en meer bij de Euro-
peesche Staten af en het zou o.i. een das i
van weinig economisch inzicht zijn, als ooi*
onze Regeering het probleem niet ernstig
in studie zou nemen. Wij zullen in onze
volgende artikelen gelegenheid genoeg h*b
ben om hieromtrent onze zienswijze in net
licht te stellen.
Op S dezer werd de begrooting voor 1932
bij de Kol. Staten ingediend. Aan de m
ric van toelichting van de>n gouvernci
het yolgende ontleend:
Dc ontwerp begrooting voor het 1932 weer
spiegelt den nlgemcene cconomischcn toe
stand van het oogenhiik cn do verwachtin
gen voor de naaste toekomst. De toestand van
het oogenblik, zooals deze in de uitkomsten
van het begrootingsjaar 1930 tot uitdrukking
komt, is, hoewel zorgeischcnd, toch minder
zorgwekkend dan in verband mot do wereld-
depressie verwacht zou worden.
Het jaar 1930 was voor Suriname, in tegen
stelling met hetgeen elders gezien wordt, in
menig opzicht iets gunstiger dan het jaar
Uitvoerwaarde: /S.390.000 togen ƒ7.947 000
n het voorafgaande jaar. Van de zeven hoofd
producten bleef de uitgevoerde hoeveelheid
hij suiker gelijk, bij alle andere nam deze
toe in vergelijking met 1929. Koffie en suiker
vertoonden een daling in dc uitvoerwaarde,
de andere vijf hoofdproducten een stijging,
het sterkst bij dc rijst, die van ƒ45.000 op
ƒ234.000 kwam.
Ook de invoer vertoonde nog geen invloed
van de malaise.
's Lands middelen, hoewel ƒ300 000 achter
blijvend bij do raming brachten in 1930
meer op dan in de twee voorafgaande jaren
en voor liet -eerst sedert 1926 maakte de terug
gang der opbrengsten plaats voor tenigen
vooruitgang; dc opbrengst was in 1930
147.000 hooger dan in 1920?
Niettemin kan de economischo toestand
niet gezond genoemd worden en nopen de
vooruitzichten voor de voornaamste produc
ten tot groote voorzichtigheid bij de raming
voor 1932.
Versobering is echter noodig want blijkens
het algemeen overzicht is de uitkomst al
dus: dat aan rijksbijdrage voor 1930 zal noo
dig zijn 2.919.911 of 60.389 meer dan liet, bij
de wet van 15 Mei 1930 voor deze bijdrage
vastgesteld bedrag.
Bij het ontwerpen van maatregelen ter be
vordering van de welvaart in Suriname is
terecht altijd de meeste aandacht geschonken
aan don landbouw. Ook de, in de voorloopige
hogrooting voor 1932 verwerkte voorstellen
hebben daarop l>ctrckking.
In de eerste plaats worden daarom op deze
begrooting wederom gelden uitgetrokken
voor den verderen uithouw van de koloni
satie en do bevordering van den klein-land-
Voor wegenaanleg in de districten, waar
voor de laatste jaren ƒ72.000 per jaar (de
arbeid van gestraften medegerekend)- be
schikbaar was, is ƒ50.000 meer uitgetrokken,
daar ten deze in Suriname een groote ach
terstand valt in te halen en wegen een eerste
voorwaarde zijn voor dc ontwikkeling van
den landbouw.
„Echt Ameriknansch!" nietwaar, meer-1
malen maken wij die opmerking lachend.
En onze vrienden in de Nieuwe Wereld
hebben 't er ook wel naar gemaakt. Wan
neer we in dc krant iets heel excentrieks
lezen in negen van de tien gevallen vond
in Amerika plaats
Maar toch bobben dc bewoners van 't land
in Columbus ontegenzeggelijk ook hun
goede eigenschappen, en daarvan las ik het
olgcnde typisch staaltje.
Eon Ameikaan was bij een familie te di-
n<ecrco verzocht. Onder de vele gasten, die
aanzaten, was ook een student, die het niet
al te breed had in de wereld, cn daarom ge
regeld een paar maal 's weeks in dat vrien
delijk huisgezin zijn anker mocht werpen.
Ditmaal zag hij er erg bedrukt uit. Zijn
tafelhuur, dit dit bemerkte, vroeg hem, wat
daarvan de oorzaak was.
„Och", zeide de iongc man, tot het gan-
sche gezelschap het woord richtende, „ik heb
hedenavond zooveel ellende gezien, dat mijn
eetlust mij geheel vergaan is. Gij moet weten,
dc*. >n hetzelfde huis, waar ik ben, ook een
o d -aar woont met vijf kinderen. De lieden
handen zich er eerst nog al flink door heen
geslagen, maar daar brak de man, een lei
dekker, door een val van het dak zijn beide
beencn, zoodat hij ongelukkig werd. De
vrouw droeg in den beginne den zwaren slag
met hewoncbrenswaardigcn moed, en werkte,
wat zij kon; maar .zij kreeg de koorts, kon
niets meer verdienen, en armoede en ge
brek dompelden het eens zo gelukkige huis
gezin Ln de diepste ellende. De kinderen
schreeuwen nu letterlijk om brood, maar dc
ouders zijn onmachtig, zelfs in de allereerste
behoeften te voorzien".
Zwijgend had het gezelschap het droevig
verhaal aangehoord; cn nauwelijks was liet
uit, of algemeen betuigde men door allerlei
uitroepen groot modelijden met dc arme
lieden.
„Hoe innig droevig!" zei een heer, die juist
zijn glas in de hand nam, (zeker om niet al
te droevig te worden.)
„Daar is toch wat een ellcndo op de we
reld", klaagde een dame tegenover hem, ter
wijl ze met vork en mes bezig was, oen
stukje vlecsch pasklaar te maken voor haar
kleinen mond.
„Ja heel veel ellende!" bevestigde haar
huurman; en werkelijk, hij scheen onder den
indruk te zijn. want terwijl hij dit zeidc,
bleef hij een oogenblik hoofdschuddend
strdk vóór zich uitzien, dc hand onbeweeg
lijk aan den lepel in dc schaal naast zich,
waaruit hij juist bezig was, zich te be
dienen.
Kortom, nadat nog enkele minuten in deze
treurige aangelegenheid 0edaan was, wat
plicht on beleefdheid geboden, gingen de
gasten de vroegere gesprekken weer opvat
ten, zoodat de vroolijke stemming van
straks spoedig teruggekeerd was.
Dat verdroot onzen vriend, den Amerikaan.
Hij stond op, tikte met zijn mes tegen zijn
en terwijl allen opkeken sprak hij: „Ik
h*3b voor zestig gulden medelijden met dat
i huisgezin!" en mct®cn legde hij een
bankje van 60 op een bord.
,Voor hoeveel hebt gij medelijden?" vroeg
hij daarop den gastheer.
„Voor evenveel als gij", was het antwoord.
Toen werd een omgang gehouden, de ge
heele tafel langs; cn zie, ieder beklaagde
dc arme lieden niet langer met woorden al
leen. maar ook met de daad.
Bij het afschcidnemcn kon de Amerikaan
den student een aardig sommetje meegeven;
cn het arme gezin van den ongelukkige lei
dekker werd heerlijk wit zijn grooten groo-
ton nood geholpen.
't u toe.
Maar gaf deze Amerikaan niet een voor
beeld, dat ook ons menigmaal beschamen
Vooral in dezen tijd, waarin zoo menigeen
in grooten nood verkeert, liooren we vaak
treffende toespraken die v> n meeleven en
medelijden moeten getuigen.
Op zichzelf kan dit goed ijn, maar de
schoonste redenen zijn niets anders dan
woordenpraal, wanneer nooit dc flinke daad
't mooie woord volgt.
Er zullen wciicht liodcn zijn, die het „voor
zestig gulden medelijden" van den Ameri
kaan zeer materialistisch vinden.
ZicruL den nood van den medemensch,
hebben velen ter leniging niets dan woor
den, woorden en nog eens woorden.
Met name bij den Christen raag 't alzoo
niet zijn.
Van den barmhartigen Samaritaan staat
ons niet één woord opgctcckenrt, dat hij tot
den door moordenaars overvallen reiziger
zeer zeker toch wel gesproken leeft.
Zijn „innerlijke ontferming" dreef hem
to* d c daad.
En dit heerlijk voorbeeld ons voor oogen
houdende, roept Jezus ook ons toe: „Ga ho
nen cn dos gij insgelijks!"
Gemengd Nieuws.
Men meldt ons uit Amsterdam:
Naar a-.nlciding van het ernstige onge
val dat hij de Amsterdamsche Droogdok Mij
is geschied, kan nog worden gemeld, dat
de Insscher, die bij do ontploffing van dc
carbidketel was gedood, de 33-jarige Klaas
Slagboom is. Dc gewonde, die eveneens 33
jaar oud is, heet H. Hertogs. De man, dio
thans wordt verpleegd is er betrekkelijk
goed afgekomen. Eén zijner becnen is, door
dat hij door een wegvliegend stuk ijzer is
getroffen, stijf geworden
Verder heeft hij pijn in de liesstreek.
Naar do oorzaak van 't ongeval is door dc
technici der Amsterdamsche Droogdok Mij.
en door de arbeidsinspectie een uitgebreid
onderzoek ingesteld.
Ofschoon nog niets met zekerheid vast
staat, wordt het niet uitgesloten geacht, dat
er met de autogene laschinstallatie, welke
op het vlot werd gebracht, onvoorzichtig ia
omgegaan.
HET GRENSINCIDENT TE DINXPERLO
M*n meldt ons uit Dinxpcrlo*.
Wij vernemen, dat dc heer L. Jacobi. die
op Nederlamlsch grondgebied door de
Duitsche politie werd gearresteerd, Vrijdag
door de Duitsche autoriteiten op vrije voe
ten is gesteld.
DE STRANDING VAN DE REIGER
De opvarenden van den hij Dover ge-
stranden stoomtreiler IJm. 106 zijn in het
zeemanshuis te Dover ojigenompn. De direc
tie van de reedcrij tc IJmuidcn heeft ge
seind, dat zij naar huis kunnen gaan.
NIEUWE AVONTUREN VAN MIJNHEER PIMPELMANS
7. Toevallig zijn ze in den vliet
Juiel aan het visschen, zoo je ziet;
Een „zegen" heet het instrument
Dat tot dit doel wordt aangewend.
Maar och. wat i« d'ontzetting groot
Bij 't naad'ren van de motorbootl
58. Heer Pimpelm.ans, dat zie Je wel.
Zit met zijn hoofd nog in de knel;
Krak-krak! O wee, het heele net.
Dat pas vol hoop waa uitgezet,
Gaat nu vol visschen nan der. haal;
't Ia ongehoord, ja, 't ia brutaal!
(Wordt Woensdag vervolgd.)
FEUILLETON
Naar het F.ngelsrh van
EVKIA N liVKRKTT—üHKEN
Door J. VAN ZUYLEN
Beatrice voelde zioh wonderlijk bewogen
door de wijze van doen van den ouden ma»
als door een plotselinge ingeving boog zp
zich voorover cn kuste hem op het v ».r-
hoofd Toen was ze in haar hart overtu:gü,
dat 7 t im nooit zou terugzien.
Slee o een paar dagen later vervulde hu
ttieuws over de tegenspoeden in Zuid Afri
ka het land met v rbazing cn ontsteltenis.
Hoe onmogelijk het ook klonk, de nederlaag
der troepen werd maar al te zeer bevestigd
Het nieuws bereikte ook llighferrare, en
tot groote droefl eid van de bewoonst :re
Kagen zij in de lijst van de ernstig gewon
den den naam van kapitein Kverard, Jie
elders werd vermeld al6 iemand, die met
groot beleid en koelbloedigheid had gehui-
deld onde* buitengewoon moeilijke omstan
digheden, on die er nu ernstig aan toe was
„Arme, arme Louise!" riep Erica uit, ter
wijl zij zich-over de courant boog, als /.ocht
ze naar eenigen troost iri het vreeselijke b;
T.cht Beatrice's gezicht stond zeer somber
en strak.
„Dat zal de Jood zijn voor Sir Percival"
zei ze ernstig. Kn ze had gelijk.
Ongeveer drie uur. daarna kwam er een
baodschap van I.owferrars, met het verzoet
of juffrouw Cholmond bij juffrouw Everard
jiilde komen
Het verzoek kwam niet geheel onver
wacht Beide meisjes beantwoordden het In
persoon. Maar toon ze het huis naderden,
zagen ze, dat alle blinden of gordijnen geslo
ten waren. De meester was gestorven 'ti
half uur nadat de boodschap, die op zijn
wensch was gezonden, hen had bereikt
Louise kwam hen tegemoet in de half
donkere ontvangkamer, die er vreemd »n
spookachtig uitzag, met het licht, dat door
de kieren van de gesloten blinden binnen
drong. Ze was zeer bleek, maar heel ka'm;
alleen beefde ze wat, toen Beatrice haar met
zusterlijke genegenheid omhelsde
„Het is goed, dat je gekomen bent. Hij
heeft het zoo gewild Het is het eenige wat
hij nog gezegd heeft behalve om mij vaar
wel te zeggen en te zegenen".
Beatrice leidde haar naar een rustbank
en deed haar zitten, onderwijl haar stevig
Louise en legde haar hand op het mei*w
tegen zich aanhoudend. Erica zat naast
als een treken van stil meeleven.
„Wanneer is het f3beurd en hos?"
„Vanmorgen, nadat de post was binnen
gebracht Jelui hehi waarschijnlijk de cou
ranten gelezen?'
..Ja".
„Dat was het dat deed het hem", ze:
ze. met een lichte huivering. „Het nieuws
\nn gisteren was te vaag. om me bijzonder
le doen vreezen. en ik hield het voor he.n
verhorzen. Vandarg had ik order gegeven,
dat alle couranten eerst bij mij gebracht
moesten worden; en dat gebeurde ook. Mop
pen van zijn vrienden had hem een uitknip
fl In een brief gestuurd cn toen ze me br
1 «m riepen hij was toen nog nietopge
taan zag ik. dat hij alles wist. Het v»
volg was een van die aanvallrn. die hoe ian
j -r hoe gecaarliiker werden den laatste»
t :d. Ik w'et. dat hij er n'et ziu doorkomev
H'i stierf tegen don middag".
Ze sprak heel kalm en rustig. Twee droe
vige gebeurten:escn, die vrijwel samenvie
len. hadden c<)| soort verdoovingo veroor
zaakt, waardoor gelukkig voorkomen weej.
dat ze zich te veel aan haar verdriet o."*.
gaf. Beatrice merkte 't op, cn was er blij orn
„Louise", zei ze, „weet je, wat ik zal doon-*
Ik zal je samen met Erica naar llighferrare
zenden, en ik zal hier een paar uur blijven,
om een en ander te beredderen, waartoe |ij
nu niet in staat bent Weet je soms, waar
voor je oom mij gezonden heeft? Omdat hij
me verleden week gevraagd heeft, voor ie te
zorgen als hij zou wordon weggenomen,
voordat je broer terugkwam. Ik ga zijn
wenscben uitvoeren op de wijze, zooals is
geloof, dat hij het best zou vinden; en ia de
eerste plants stuur ik jou dan het huis uu
Het mag misschien hard schijnen, maar in
derdaad zal het 't beete zijn. Je kunt liter
niet alleen achterblijven. Je wilt toch wal
een poosje bij ons doorbrengen?"
Louise aarzelde een oogenblik en keek
toen op met ontroerend vertrouwen jn
dankbaarheid.
„Als je dat zoo wilt, zal ik je zeer ver
plicht zijn. Als oom dat gezegd heeft, mmt
J ij wel begrepen hebben, wat er gebeuren
kon. En misschien heb ik hier geen recht V
blijven. Het kon zelfs Raphaels buis wei
eens niet zijn".
Ze wisten beiden, wat ze bedoelde. Haai
broer verkeerde in zulk een gevaar, dat er
f een enkele zekerheid omtrent hem bestond,
lij zou zelfs de grens tuschen tijd en eeuwia
teid overschreden kunnen hebben.
„En", ging Beatrice voort, „ik zal dade
ijk naar Natal telegrafeeren naar een k"»op
nan, die ik daar ken, cn hem verzoeken
'ken dag te seinen, hoe het met kapitein
'verard is. Waarschijnlijk zullen alle ge
onden naar Natal vervoerd worden, zoo
ra dat uitvoerbaar is. In elk geval kan
men daar gemakkelijker nieuws over hem
nwinncn, en deze man zal zeker doen wat
k hem vraag en zal nauwkeurig informee
en. Zal ik hem vragen uw broer in te ich
en over wat hier gebeurd is? üf wil Je lie
ver een paar dagen wachten en hem een
orief zenden?"
Louise dacht een oogenblik na, de hand
.an haar voorhoofd.
„Me dunkt, het is beter, dat hij het weet
net is zoo lief van je. dit alles te doen. Als
k wat van Raphael kon hooren, zou ik al
net andere kunnen dragen; dat gevoel ik
Het is hier ook zoo vreeselljk ver van daan!
„We zullen tenminste gauw iets van hem
aooren", was het bemoedigende antwoord
.Wel, Erica, neem jij Louise nu mee naa-
mis. en zorg goed voor haar. Je kunt tegen
donker het rijtuig wel voor me zenden. Ik
ai hier blijven cn het noodzakelijk bezoek
Ael ontvangen. Als ze me eng inJringcrU
n bemoeiziek vinden, kan ik er niets aan
doon. Louise is nu tot niets in staat"
Dat laatste was waar, want het m?'sj'
verd met de minuut bleeker cn bleeker, on
p het oogenblik dat ze Highferrars bereik
en, was ze nergens beter dan in bed, waar
doe» »cn heftige koortsachtige hooflpijn
werd u,ingegrepen, die haar geen kracht
overliet om te denken, en die haar nagenoeg
geheel in vergetelheid dompelde voor wat
)etreft het gebeurde van de lantste uren.
Maar ze had een vaag gevoel van dankbiar
neid voor de liefderijke zorgen waar me" ze
omringd werd, en er was iets onuitspreke-
iik heerlijks en vertronstrnds in, te worleti
verjileegd en verzorgd, door iemand, zuo
ïiistig en zacht en sympathiek als Kneu
Grey, die een geboren verpleegster was -m
bovendien zeer ingenomen met hsar taak
oui6e was veel reear gewoon geweest aan
fnderon te denken dan om zelf t» worden
erznrgd en vertroeteld, en de verandering
/racht een gevoel van i jst cn dankbaarbei 1.
Toen ze verder op don dag ontwaakte uit
icn droomtoestand, die bijna met slaap gi
ijk ston I, vond ze Erica nog naast haar bed
itten. Toen kon ze niet nalaten te zeggen:
„Wat ben je toch goedl Ik begrijp maar
liet. waarom je zooveel moeite voor me
doet".
Erica keek haar aan met een glimlach ia
fir; oog.
„Je weet toch wel, dat. wat we voor onzo
vrienden doen, geen moeite is, Louise? Eo-
endicn gevoel ik, dat ik een schuld heb
aan de menschheid in 't algemeen, en eori
klein deel daarvan kan ik aan Jou over
doen. liet is een schuld, die voortduren I
n de heele wereld van den een naar den
oder wordt teruggekaatst Men hoopt dat
<oor het een of ander onopgemerkt proces
van vergelding, de juiste mcnschon ton sl >t
e betaald zullen worden. Spreek ik in raad
elen? Beatrice zegt, dat ik er van houd me
n raadselen on paradoxen te verdiepen
Haar hoe gaat het nu. kindje? Wat heferc
„Gelukkig, heel wat! Is Beatrice al thuis
Jk veronderstel dat ze nog niets gehoon
neeft
„Uit Afrika? Neen. nog niet Ze verwacht
r uiwolijks antwoord voor morgenavond
Dunkt je. dat je zoo lang zult kunnen
\vnchton?"
„Ik moet. wel!" antwoordde Louise, mil
cn zwak lachje, cn ze voegde er. als ver
eerde ze in een soort van d room toesta n 1,
hij: „Ik eelnof, dat Raphael bij me terug tui
.tomen. Ik heb zoo heel. heel vaak voor hem
eheden Ik geloof niet. dat ze beiden tego
iik van me zullen worden wegeenomui
Vat zoudir we beginnen. Erica, als we niet
tonden bidden voor hen, die we lief heb
en, en als we niet w iet n, dat onze geb.-
'en aitoos gehoord worden cn altoos ver
oord?"
„Altoos?" vroeg Erica. Het woord ontglip
0 haar, bijna vóór dat ze het zich bewust
vos.
„Ja, altoos", was het rustige, maar na
drukkelijke antwoord; „niet altoos precies
tp de wijze, zooals we zelf zouden uitgebo
et. hebben, a's we dat konden, maar altoos
/erhoord, altoos gehoord. Dat neemt het
>ijnlljke weg uit alios wat ons overkomt,
lunkt me. F.n wat heel hard voor ons lijkt
n de toekomst, is al verzacht als liet ons be-
eikL Zoo is het althans, dunkt me, voor
•en, die bidden en gelooven".
Erica zei niets, maar ze dacht zooveel -#
neer. Ze nam in dien tijd nieuwe gedachten
vlug in haar op, maar sprak weinig over
aar zelf en haar gevoelens.
Een poos later kwam Boetrice thuis, ais
e woon lijk niet ïich brengende iets van zon-
•eschijn, cn onverwacht nieuws, dat het
1 ste geneesmiddel voor Louise was. De cou-
antrn. die Port Frrrare mtt de morgenpost
ereikten (de eenige post in dat afgelegen
tuk van de groote wereld), waren alto-a
<-m dag oud. en htt eenige middel om het
euws var. dcnz?lfden dag te krijgen, \vo«
emand naar dp stad te zenden, tien mijlen
verwijderd. Louise had in haar ontroering
n opwinding, daar niet aan gedacht, maar
leatrice had den bode, die haar telegram
w egbracht, bevolen, te wachten tot Te .m i-
ion van dien da» zouden ziin uitgekomen
n ze dan mee te brengen En zoo kon co
et gonoefjen smaken, dat mepr dan een u «t
ericht bevatte, dat kapitein Kverard mooi
Ooruitging. Ken d-r bladen zei. dat hij e«a
chot in schouder en verschillende *r*.e-
aaiwonden had opzelonpon. van welks
aufste echter geen enkels een ernstig ka-
akter droeg.
(Wordt vervolgd.)
