^liniter £rihsrijr (Courant
BINNENLAND.
ABONNEMENT:
Per kwartaal -3.21
(Beschikkingskosten 015.)
Per week 0.25
Vonr het Buitenland bij Weke-
lijksche zending 6.—
Bij dagelijksclie zending 7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7% cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 3311 DINSDAG 24 MAART 1931
ADVERTENTIE N:
Van 1 tot 5 regelsU7VS
Elke regel meerm 0J2Y»
Ingez. Mededeelingen
van 1—5 regels 2^0
Elke regel meer0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
10e Jaarganr
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
Wie zich heden als Kwartaal-lezer op
ons blad abonneert, ontvangt de tot
1 April verschijpende nummers gratis
POLITIEK EN RELIGIE*)
tam
EEN WIJDINGSWOORD ZONDER
WERKELIJKE INHOUD
Het schijnt hard om het te zeggen,
doch de religie, welke aangeprezen
werd in het wijdingswoord ter alge-
meene vergadering van de vrijz. demo
craten doet onwillekeurig denken aan
de plastische, doch snijdend ironische
teekening, welke Jesaja in hoofdstuk
44 geeft en eenige malen in gewijzigde
vorm herhaalt, opdat iedereen Je
groote dwaasheid zal opmerken.
Het thema van den profeet komt het
duidelijkst uit in de verzen 15 en 19.
Zooals ijzersmid en timmerman doodt
dingen maken, zoo doet ook de dwaze
mensch, als hij zich een God wil for-
meeren". Hij houwt een ceder- of cy-
pressenboom af, of plant een olmboom,
en
dan neemt hij daarvan, en warmt er
zich bij: daarenboven maakt hij er een
god van.en buigt daarvoor, hij maakt er
een gesneden beeld van, en knielt er vooi
neder.
En niemand van hen brengt het in
zijn hart, en er is noch kennis noch ver
stand, dat hij zeggen zou: De helft daar
van heb ik verbrand in het vuur, ja ook
op, de kolen daarvan heb ik brood ge
bakken, ik heb vleesch daarbij gebraden,
en heb het gegeten; en zou ik het over
blijfsel daarvan tot een gruwel maken?
zou ik nederknielen voor hetgeen van
pen boom gekomen is?
Deed mej. Snellen in haar wij
dingswoord iets anders? Reeds het op
schrift toont aan, dat er geen wezen'ijk
verschil is: „Eenheid van God en de
wereld". Dus geen God boven en onaf
hankelijk van de wereld; doch deel
uitmakend van de schepping.
Even hoopt men, dat de spreekster
het goede spoor zal vinden, als ze be
toogt, dat ons verantwoordelijkheids
besef, dat ons politiek optreden be
stuurt, in nauw verband staat met onze
religie. Doch direct daarop maakt zu
ons duidelijk, dat we daarbij niet
mochten denken aan het dienen van
den Almachtigen God, want die on
houdbare voorstelling vindt men alleen
nog bij onnadenkendende ernstigen
„kwamen tot zoogenaamd ongeloof".
Hoor slechts
Het woord religie duidt aan: gebonden
heid. Gebondenheid aan het geweten, uan
het heiligste in ons, aan „God", zoo ge
wilt? Waarom ik hier aarzel den
naam van God uit te spreken? Niet
omdat voor mij Die Naam zonder inhoud
is, wél, omdat daaraan allerlei voorstel
lingen en gedachten verbonden zijn waai
mede velen hebben gebroken; en dal
niet zonder reden!
Te persoonlijk is dikwijls in woord en
geschrift God voorgesteld. De religie djr
meeste vrijzinnigen is nog te dualistisch
gebleven, slechts een kleine minderheid
denkt monistisch en spreekt zich aldus
uit.
Is dat werkelijk ongeloof, als men niet
meer aan een volmaakten God buiten de
wereld kan gelooven? Het antwoord zal
ontkennend luiden.
Naarmate de blik der menschen ruinier
werd, en de geest vrijer, gevoelde men
zich minder thuis in de oude voorsM-
v lings- en Uitdrukkingswijze. God en oe
wereld, als een tweeheid gedacht, bleek
niet te beantwoorden aan de Werkelijk
heid. Men kwam er toe God te beschou
wen als den Geest, Die in alles werkt: in
de natuur, ook in de ziel der menschen.
Mpn begon monistisch te denken: God en
de wereld te zien als een Eenheid. Men
begon te vermoeden, dat God zich in deze
lijdende en strijdende, ook overwinnende
wereld, verwerkelijkt. (Spinoza au
Goethe.) Waarheid, Reinheid, Liefde en
Gerechtigheid, de absolute, eeuwige waar
heden kwamen in de plaats te staan voor
de vroegere Godheid en men begon zich
anders uit te drukken. God werd ge
noemd: de Geest, Die het Al doordringt
Het is in dit alles een wonderlijke
mengeling. Een persoonlijk God is er
niet, volgens deze zoekers, die de Waar
heid vinden, doch Waarheid, Reinheid,
Liiefde en Gerechtigheid zijn absolute,
eeuwige waarheden. Reeds taalkundig-
gaat deze redeneering mankWaarheid
is waarheid; doch veel klemmender
vraag: waaraan of aan wie ont
leent de Liefde dan toch de eeuwige
waarheid.
Hier doolt men rond, zonder iets van
een uitweg te zien.
Wat baat het nu toch, of de spreek
ster verder in gestolen beeldspraak zegt
dat wie naar deze regelen „politiek in
de hoogste vorm" beoefent, alle dingen
ziet in het „Licht der Eeuwigheid", n
dat de absolute Waarheid, Reinheid en
Gerechtigheid rotsvast staan, omdat „zij
behooren aan de Eeuwigheid".
Nieuw is hierin de opmerking, dat de
Gerechtigheid absoluut is; de vrijzin
nige partijen dachten er immer anders
over; doch op welke rots alles vast
staat, wordt niet gezegd. Wel wordt ons
voorgehouden, dat „de zuiver geeste
lijke eerbied voor de absolute Waarheid
meer is dan alle goden en godenver-
eering", want: „Goden zijn scheppin
gen der verbeelding".
Als hier stond „afgoden" dan zou
Jesaja de spreekster zeker gelijk geven.
En zij gaat wel zeer ver, als ze zich op
Jezus beroept met deze woorden:
Getuigt niet ook Jezus' woord: Wat zon
het den mensch baten indien hij alle
schatten ter wereld won en hij leed
schade aan de ziel?" en Zijn herliaaid
wijzen op Waarheid en Gerechtigheid als
de hoogste goederen, van die zelfde eei
bied?
Waarheid en gerechtigheid zijn onge
twijfeld de hoogste goederen; de Hei
land heeft het nadrukkelijk gezegd;
doch zij zijn het uitsluitend, omdat zi|
van den levenden God, van Zijn Vader
zijn.
Wanneer Mej. Snellen zegt:
Wie staat in het geloof ziet overal tee
kenen, die wijzen op licht. In Gods licht,
ziet hij het licht, zelfs al vertoont het zich
nog maar als een zwakke dageraad!
en wanneer zij haar toespraak in vrome
terminologie aldus besluit:
Onze taak zal veel van ons vragen,
doch wie zijn werk in de politiek be
schouwt als het werk Gods, zal zich we
ten gedragen door Zijn Geestl
Dat zij zoo!
dan zeggen wij daar, wat de woorden
betreft, volmondig Amen op. Doch deze
vrome vorm mag ons nooit doen ver
geten, dat tusschen vrijzinnig-religieuse
politiek en Christelijke staatkunde eet-
ondempbare klove ligt: daar de eigen
willige godsdienst, die zich een God for
meert naar eigen maaksel; hier de
erkenning van de absolute Waarheid,
welke God zelf isde almachtige Schep
per en souvereine Koning van hemel en
aarde.
Uit de Pers.
NUCHTERE TAAL
Toen de motie van het Katholiek Werk
liedenverbond in België hier te lande be
kend werd, stelde „Het Volk" spottend de
vraag: „Waar blijft „De Volkskrant" met
haar Internationale Katholieke Vredes-
actie?"
„De Maasbode" heeft het voor „I>e
Volkskrant" opgenomen. Onze collega ant
woordde aan „Het Volk" met een belang
wekkend citaat uit een artikel van den
heer (lenri Polak. Deze soc.-dem. senator
nam in „Het Volk" van 16 Maart de Neder
landsche partijgenooten onder handen, die
zich een oordeel aanmatigen over de hou
ding der Duiteche sociaal-democraten inza
ke den bouw van een pantserkruiser B De
heer Polak verzekerde, zich wet te zullen
chten, om, rustig aan mijn schrijftafel
gezeten, in het rustige Holland, kritiek te
gaan uitoefenen op de gedragingen van pa>
tijgenooten, d'ie zich bevinden in een zeer
delicate, uiterst moeilijke positie, in een
land vol beroering en vol sinistere moge
lijkheden, die een oneindig erger bedreiging
zijn voor den Europeeschen vrede, dan de
bouw van een oorlogsschip".
„De eigengerechtigde bemoeizucht, die ve
len onzer bij gelegenheden al6 de-ze aan den
dag leggen, zou mij een ergernis zijn, in
dien zij niet zoo belachelijk ware.
Het is een typisch Hollandsch, ik zou
haast zeggen Calvinistisch venschijnsel. Er
is maar één juiste opvatting: de onze: er is
maar één ware leer: de onze; er is maar
één groep kenners van het beginsel: wij; er
is slechts één groep beginselvasten: wij
en wie niet handelt volgens onze zienswij
ze. is een onverlaat en een ketter, een reac-
tionnair en een verrader
Een weinig minder zelfverheffing en een
ietsje meer bescheidenheid zou ons waarlijk
niet misstaan"
„Daar kan ook „Het Volk" 't mee doen!"
constateerde „De Maasbode" terecht
Inderdaad.
Alleen bl"kt er uit, dat de schrijver min
der 6tudie heeft gemankt van het Cal vin is
me dan van het Marxisme. Doch de verge
lijking is voor sociaal-democraten des "te
grie vender 1
OFFICIEELE BERICHTEN
AUDIËNTIE.
De gewone audiëntie van den Minister
in Koloniën zal op Vrijdag 27 Maart niet
plaats hebben.
LEGER EN VLOOT.
Bij Kon. besl. is: aan de res. Ie luit A.
an Deursen, v. h. 3de reg. inf., J. H. N
Hoefsmii, v. h. 6de reg. inf., F. E. Spiering,
de schoolcompagnie van den motor
dienst en H. C. Rommelaar, van het 2do
reg. inf. op verzoek een eervol ontslag als
zoodanig verleend uit den militairen dienst,
de termijn van benoeming als zoodanig
n den res.-paardenarts 2e kl. C Een
hoorn, met ingang van 4 April 1931, voor
den tijd van ten mins e vijf jaren verlengd,
is benoemd, lot res.-off. van gez. 2e kL de
heer II. ten Have, arts.
DEPARTEMENTEN.
Bij Kon. hesl. zijn bij het Departement
m Arbeid bevorderd tot: administrateur
Mr. Dr. A. A. van Rhijn, ihans referendaris;
hoofdcommies Mr. J. D. Hannenia en J.
Benthcim, thans commies; hoofdcommies F.
Ravelli, thans commies; commies mej. M
H. H. Geraerls, mej. H. L. E. van der Voon
van der Kley en M. van Lith allen thans
adj. commies, en is bij den Rijksdienst der
Werkloosheidsverzekering en Arbeidsbe
middeling bevorderd tot commies mej. A.
S. Mühienfeld, thans adj.-commies.
BURGEMEESTERSBENOEMINGEN.
Bij Kon. besl. zijn opnieuw neno- n.i tot
burgemees er van: Steenbergen en Kruis
land H. P. M. van Ktten; Dommelen C. M.
Ploegmakers, secretaris dier gemeente; Bar-
neveld J. Westrik; Rossum M. baron van
Randwijck; C.apelle aan den 1-Tssel J. Ver
loop; Brielie Mr. F. J. D. C. F.gte. \an Wis
sekerke; Andijk P. Groot; Blokl.cr H. Oost-
veen, secretaris dier gemeente; Nieuwer
kerk J. Bouman; Oudenrijn W. H. ba:on
Taets van Amerongen van Renswoudc Hel-
lendoorn Mr. L. C. van den Steen van Om
meren; Dalfsen C. Ynzonides; Rijssen J
Knot enbelt; Belfeld W. E. H. Jai ssen,
secretaris dier gemeente: Hotst A. M. C
Esser; .tabeek J. L. J. Meertens; Scbaesberg
M. H. J. M. Quaedvlieg.
ONDERSCHEIDINGEN
Bij Kon. besl. is toegekend de ann de
Orde van Oranje-Na-sau verbonden eere
medaille, in goud, aan B. Nonnann, te
•Gravenhage; in ziher aan L. J. van Rijs
wijk, 's-Gravenhage; aan M A. van de 'Zan-
de; iii brons, aan A. H. J. Borman, Rotter
dam; en aan S. Terpstra, Ams erdam.
UITVOERING ARBEIDSWET
WERKTIJDEN IN HET VEEN.
De Minister van Arbeid heeft aan hoofden
of bestuurders van veenderijen vergunning
verleend dat in het tijdvak van 1 April tot
met 31 Juli 1931 in hun onderneming,
afwijking van het bepaalde bij ar24
der Arbeidswet 1919: a. door mannen gedu
rende ten hoogste 11 uren pe. dag en 55
uren per week; b. door jeugdige personen
van 16 jaren;en ouder en vrouwen gedu
rende len hoogste 10 uren per dag en 5')
uren per week; c. door jeugdige personen
beneden 16 jaren gedurende ten hoogste 10
uren per dag en 48 uren per week, arbeid
wordt verricht aan en bij de baggermachi
nes (waaronder begrepen het trappen en
verdeelen der gespreide veenspecie), alsme
de arbeid, die verband houdt me- het droog
maken van turf.
WERKLOOSHEID
EN VREEMDE WERKKRACHTEN
INSTELLING VAN ONDERZOEK
COMMISSIE.
De minister van Arbend heeft na overleg
met de daarbij betrokken ministers eén inter
departementale commissie ingesteld, aan wel
ke is opgedragen een onderzoek in te stellen
en aan de Regeering te rapporteeren omtrent
het vraagstuk van het werken van niet-Neder-
landers in ons land. De directeur van den
Rijksdienst der Werkeloosheidsverzekering
Arbeidsbemiddeling, de heer Anth. Folmer, is
voorzitter en leden zijn de heeren J. F. Boer,
referendaris der afd. juridische zaken van het
dept. van Buitenland-che Zaken; dr. I. A. Col-
lard, administrateur, chef der 2e afd. van het
dept. van Justitie; mr. dr. K. F. Frederiks,
secretaris-generaal van het dept. van Binnen-
landsche Zaken en Landbouw; mr. N. C. Cou-
vée, referendaris der afd vervoer en mijnwe
zen van het departement van Waterstaat; P.
Visser, administrateur, chef der afd. Kunsten
en Wetenschappen van het dept. van O.,
en W.
GER. VER. VOOR DRANK-
BESTRIJDING
PROV. N. HOLLANDSCHE BOND
De Prov. Bond van afd. van de Ger. Ver.
voor Drankbestrijding in N. Holland verga
derd te Zaandam.
De vergadering werd toegesproken door de
heeren Ds. Barger en Sc heps namens
de corporaties, die zij vertegenwoordigden.
De aftredende bestuursleden, de heeren J.
J. Swaierman van Amsterdam en D. d e
Vries van Haarlem, en de voorzitter de
heer J. Feitsma van IJmuiden, werden
herkozen. De begrooting voor 1931 werd even
eens vastgesteld en de contributie bepaald
op 5 cent per lid en per jaar.
De secretaris reikte met een geestig woord
aan du twee jubilarissen, de heeren Feits
ma en Swagerman, een speciaal insigne mpt
fraaie linten uit, bij wijze van ónderscheiding
De vergadering was zeer geanimeerd en
had een prettig verloop.
EEN NIEUWE AFDEEUNG.
Na een propagandarede van den heer W.
C F. Scheps van Den Haag over: „De klop
op de deur" is gisteravond te Westzaan een
afdeeling opgericht van de Geref. Ver.
Drankbestrijding met aanvankelijk tien
leden.
WIJZIGING WONINGWET
SAMENWERKING VAN GEMEENTEN.
De minister- van Arbeid heeft bij de Twee
de Kamer een derde nota van wijzigingen
ingediend op het wetsontwerp tot wijziging
van de Woningwet. Een aanvulling van
art. XXVI dient om voor te schrijven, dat
de Raad van State, afd. voor de geschillen
van bestuur wordt gehoord, voordat bij Kon.
Besluit een beslissing wordt gegeven.
Inzake samenwerking van gemeenten voor
de totstandkoming van een streekplan wordt
de volgende regeling vastgesteld:
Indien de raden van twee of meer gemeen
ren een streekplan wenschelijk achten, kun
non zij met toepassing van art. 121 der ge
meentewet een regeling treffen tot instelling
van een commissie als bedoeld in art. 122
eerste lid, a. dier wet, welke commissie tot
taak zal hebben een streekplan voor te be
reiden. vast te stellen of te herzien.
Voorts is de bepaling opgenomen, da»
Gedep. Staten aan de Gemeenten, die tot de
itreek behooren, zullen kunnen opleggen dp
verplichting óm gezamenlijk te geraken tol
ie vaststelling of de herziening van een
streekplan.
WERKVERRUIMING IN DE
SCHOENINDUSTRIE
EEN COMMISSIE
VAN BELANGHEBBENDEN
BEZOEK VAN ENGELSCHE
JOURNALISTEN
Onder de auspiciën van „The Sunday Ti
mes" uit Londen zal een dertigtal Engelsche
journalisten gedurende de Paaschdagen een
bezoek aan ons land brengen.
Maandag 6 April komt het gezelschap uit
Rotterdam naar Dén Haag en Scheveningen.
VER. VAN SLECHTHOORENDEN
JAARVERGADERING TE LUNTEREN.
De jaarvergadering van de Vereeniging
tot bevordering der Belangen van glechtboo
ronden zal Zaterdag 13 Juni gehouden wor
den in „Ons Landhuis" te Lunteren.
DE JEUGD EN HET VERKEER
RENKUM IN ACTIE.
In aanwezigheid van den Inspecteur voor
het Lager Onderwijs is te Renkum een Ver-
keerscommissie ingesteld, waarvan het eere
voorzitterschap werd aanvaard door '(len
Burgemeester van Renkum, den heer J. v
d. Molen.
Voorts bestaat er te Renkum ook reeds
een Jeugdverkeersclub en zal er een ver
'keerstentoonstelling georganiseerd worden.
Volgende week wordt op alle scholen te
Renkum voor kinderen heneden de 14 jaar
een verkeers-tceken wedstrijd volgens de
methocle-Cornel gehouden.
POLITIE EN DIEREN
BESCHERMING
Te Roosendaal heeft de Bond van Politie
Ambtenaren in Nederland zijn jaarvergade
ring gehouden.
De aftredende bestuursleden T. Veld
kamp, Groningen, J. Ennik, Voorburg en J.
Fremery Kalff, Amsterdam, werden allen
herkozen.
Een uitvoerige bespreking werd gewijd
aan het keuren van trekhonden, waarlni
werd gewezen op de leemten in de wet,
waardoor allerlei misstanden zijn ontstaan
Besloten werd stappen te doen Ier verkrij
ging van:
lo. een uniforme keuring voor het gehee
le land;
2o. verplichting van signalement van el-
ken hond op de nummerkaart;
3o. verbod voor het zitten op de kar, uit
gezonderd bij hoogen leeftijd of invaliditeit
Besloten werd nog de volgende algeme»nQ
vergadering te houden te 's-Gravenhage.
AANBESTEDING
Vanwege het Provinciaal Bestuur werden
heden aanbesteed: de voorloopige verbeie
ring van gedeelten van de Provinciale we
gen op het eiland Goeree en Overflakkee.
Laagste inschrijver voor perceel I was de
N.V. „Teermacadam" te Den Haag voor
f 60.345.
Het aanbrengen van asfaltdeklagen op ver
schillende gedeelten van den verkeersweg
Rijswijk-Hoek van Holland in de gemeen
ten Rijswijk, Wateringen, 's Gravenhage,
Monster en 's Gravenzande. Laagste in
schrijver in massa was de N.V. Tech. Koop-
mans Gilde te Haarlem voor f 205.300.
De voorloopige verbetering van twee ge
deelten van den Prov. weg Nieuwersluis
Heenvliet, Nieuw Beijerlandsche Veer.
Laagste inschrijver was de N.V. Bitupen-
weg te Utrecht voor f 66.815.
Voorts werd door Ged. Staten aanbesteed
de voorloopige verbetering van gedeelte»
van de Provinciale wegen Nieuw Beijerland
Piershil-Zuid Beijerland en Krooswijk-Oud
Beijerland.
Laagste inschrijver was de N.V. „De Ge-
ruischlooze weg" te Heemstede voor f 106 900
DE INDIE-POSTVI.UCHTEN
Het véertiende postvliegtuig vertrok gis
termorgen uit Bagdad en kwam via Bushir
te Djask aan.
Het twaalfde retourvliegtuig vertrok uit
Calcutta en bereikte via Allahabad Jodhpu
BOOTTREIN N.V. STOOMVAART
MIJ. ..NEDERLAND"
Het agentschap der N.V. Stoomvaart-Mij
„Nederland", de Firma Kuyper, van Dam
Smeer te Rotterdam, meldt, dat de boot
trein, van het m.s. „Marnix van St. Alde-
gonde", hetwelk 25 Maart a.s. te Genua zal
aankomen. Donderdagmorgen, 26 Maart, te
10 u. 01 aan het Maassta'ion te Rotterdam
zal arriveeren. Aankomst te 's-Gravenha
(S.S.) 9 u. 50.
Voornaamste Nieuws.
Naar Tilburg.
Wanneer ik de oogensohijnlijk stoute be
wering uit, det ik „op goeden voet" ver
keer met de Nederlandsche Schoenindustr.e
dan schuilt daarin niet de minste overdrij
ving.
Want waarlijk en inderdaad: ik trok le
Brabanteche schoen aan. welke mij past -;n
ik stapte frank on fier tusschen de heeren
Schoenfabrikanten door, want zij opper-
deskundigen konden onmiddellijk aan
mijn schoeisel zien. dat ik met hen op g o 3-
ri e n voet sta en dat ik de vermaning om
aan Nederlandsch fabrikaat de voorkeur
te geven, niet aan mijn laars lap, doch met
mijn laarzen demonstreer.
He conferentie, welke ik vorige week in
Tilburg meemaakte, was dus voor mij per
soonlijk vrij overbodig; ik kan nu eenmaal
niet meer schoenen koopen, dan ik verslij
ten kan (en ik ben niet eleetsch!); doen
mogelijk zit hier of daar nog wel een !e
zer of lezeres, die mijn voetstappen niet
drukt. b.v. omdat men Fransch moael
draagt van Au Louvre of molières kocht
bij Teitz in Berlijn.
Alle de zoodanigen worden bij dezen aan
cemaand om voortaan wat dichter in de
buurt te blijven: want het is maar een al-
na kwaarheid, dat wat men ver haait
altijd lekker en goed is.
Het is niet waar, dat de Nederlandsche
industrie op sloffen gaat en de buitenland-
sche in 6tevige stevels vooruitstevent.
Als de Nederlandsche schoen duurder
is dan de buitenlandsche, dan zitten er bij
ijze van spreken, hartgepende dubbele
zooien onder en gewapende hakken en ie
komende dagen en weken zullen u leeren,
dal onze industrie niet bevreesd is
currentie te aanvaarden.
Onlangs werd reeds gemeld, dat een Coin
issie voor Werkverruiming iin de Schoen
industrie werd ingesteld, bestaande uit afge
vaardigden der Fed. van Ned. Ledenfabri
kanten, voorts van de arbeidersorganisa
ties, de schoenwinkeliersorganisaties, en
de organisaties van handelsreizigers in 1e
sch oe n in dustrie.
Het doel der Commissie is het Neder
landsche publiek door een stevige cam
pagne te bewegen bij de aanschaffing van
schoeisel het Ned. fabrikaat zooveel moge
lijk de voorkeur te geven.
Teneinde de dagbladpers het doel der
Commissie nader toe te lichten en verder
op de hoogte te 6tellen van de verhouiin
gen in de Néd. Schoenindustrie in het alge
meen. kwamen wij dezer dagen bijeen ten
kantore van de commissie, Heuvel 98 te
Tilburg om te luisteren naar de deskundige
voorlichting. En, hoewel gfcen schoenma
kers zijnde, hielden wij ons toch met schoe
in bezig en ook bij onze leest.
We zullen in de komende weken nog
el eens uitvoeriger „bij de schoenen stil
staan", en daarom geven we voor heden
slechts weer, wat de voorzitter van de Com
missie ons vertelde.
Rede van den Voorzitter.
De voorzitter van de Commissie, de heer
K lij berg uit Waalwijk, gaf een overzicat
van de ontwikkeling van de Nederlandsche
Schoenindustrie die in den aanvang te
kampen had met een uitgebreide buiten
landsche concurrentie (vandaar nog de
vreemde namen op Hollandsche schoenen).
Op het oogenblik is de Hollandsche schoen
industrie volkomen bij machte aan ahe
eischen van het heden ten dage zoo ver
wende publiek te voldoen. In kwaliteit en
prijs kan zij volkomen den toets van het
buitenland doorstaan In vele gevallen zelfs
zal de Nederlandschp schoen aan den Ne-
derlandschen drager meer voldoening schen
ken dan de buitenlandsche, omdat uit den
aard der zaak de Nederlandsche schoen be
rekend is op het Nederlandsche klimaat en
vooral ook op de Nederlandsche voet.
De C.W.S, vindt het noodig al6 eerste
maatregel ter bereiking van het gestelde
doel een merk te creëeren, dat binnenkort
door alle Nederlandsche fabrieken zal w >r-
den gebruikt, waardoor de kooper van Ne
derlandsche sohoenen een waarborg zal heb
ben, werkelijk een Nederlandsche 6choen
gekocht te hebben.
De heer Klijberg zette vervolgens de moei
lijkheden uiteen, waarmee de industrie te
kampen heeft.
De export, diie In de jaren voor den oor-
los steeds was toegenomen, werd in 1914
plots onmogelijk gemaakt. In de na oorL
jaren is zond-er succes gepoogd het verloren
terrein te herwinnen. [)e scherpe daling der
valuta in de omringende landen was oor
zaak, dat in 1922 de import een dusdanig en
omvang aannam, dat deze de Nederlandsche
schoen industrie in een noodtoestand bracht
Het toen uitgevaardigde Schoenen wrtje
heeft in alle opzichten aan zijn doel be
antwoord De prijzen van het schoeisel zijn
gedaald in plaats van gestegen; de productie
kon worden opgevoerd en de import liep
van 16 tot 8 millioen gulden terug, terwijl
de uitvoer boven de twee millioen gulden
steeg.
De C.W.S. beschouwt 't nemen van maat
regelen ter handhaving en zoo mogelijk ter
verhooging van een export, eveneens als
een onderdeel van haar taak. Voorts werd
gewezen op de onbillijkheid van de werking
van het invoerrecht, dat vrijwel fictief wordt
Aangedrongen zal worden op de omzetting
van het ad valorumrecht in een specifiek
recht op basis van de kracht en de beteeke
n-is die destijds het 8 ad valorumrecht had
De Hollandsche industrie is dus vrijwel
uitsluitend aangewezen op het binnenlend-
sfihe verbruik en ondervindt op dat terrein
zware concurrentie van de buitenlandsoh;
fabrieken. Nog sterker voelen wij Holland
sche schoenfabrikanten deze buitenlandsche
concurrentie, zei de heer Klijberg. door
dat deze dikwijls zeer ongemotiveerd in de
hand wordt gewerkt door niet ter zake kun
dure artikelen in de groote pers. Spr. weer
legde dan uitvoerig de artikelen, die onlangs
gepubliceerd werden over een buitenlandsch
grootbedrijf.
Ondanks de groote mogelijkheden om
sDecnliseeren in de nabuur-sta ten. ondanks
net feit. dat de Hollandsche industrie b»>-
Ilangriik hoogere fahricagekoston heeft door
de vele artikelen, die zij moet fabriceeren
kan zij ten volle concurreeren met bet bui
(blz. 1)
Werkverruiming in de Schoenindustrie.
Nota van wijzigingen op het Wetsontwerp
tot wijziging van de Woningwet.
(blz l)
Inschrijving op 60 millioen gulden 3 pet,
grootboek der Nationale Schuld.
Het Duitsch-Oostenrijksche tolverdrag.
De crisis in de Engelsche liberale partij.
(blz. 9).
Het communisme in de practijk.
Grensincident te Dinxperlo.
(blz. 11)
tenlandsche fabrikaat wat prijs en kwaliteit
betreft, donk zij de hooge lasten in het bui
tenland en dank zij de geringere vvinstne*
mingen in het binnenland.
De eerste stap in deze richting ie gezet.
Een groote collectieve reclame moet het Ne
derlandsche publiek bewegen Nederlandsche
schoenen te koopen. Deze reclame heeft bo
vendien ten doel het Nederlandsche publiek
op te voeden meer schoenen te dragen. Per
inwoner wordt in Nederland verbruikt 0.95
paar schoenen, terwijl in de V.S. dit 2.68 en
Tsjecho-Slowakije 2.60 paar per hoofd en pen'
Een ietwat ruime voorraad schoenen
beter voor de gezondheid en op de duur zelfs
voordeelig. Maar, men moet uitkijken naar
goede kwaliteit Ons Nederlandsch publiek
kent nog niet het venschil tus6chen ecn ori
gineel Goodyear Welt schoen, een gekram-»
de afgelapte schoen, een doorgenaaida afge
tapte schoen, een Mackay schoen en een Ago
schoen. Deze onbekendheid brengt mede. dat
men niet op de juiste wijze een prijsverge
lijking kan treffen.
Het gaat natuurlijk heel moeilijk om in
een schoenenzaak knollen voor citroenen te
koopen, al is men nog zoo dom; maar het
spreekwoord is toch wel toepasselijk.
Men moet niet zonder meer de schoen aan-,
trekken, welke past, doch ook op de kwali
teit letten. Als het publiek dat doet, dan zal
de schoenindustrie er wel bij varen en wij
Nederlanders zullen op goeden voet
leven en loopen.
Voor ditmaal zullen wij het hierbij laten.
De openingsrede van den voorzitter gaf aan
leiding tot een verhelderende discussie
(waarop we nog wel terugkomen) en werd
gevolgd door een versterkende maaltijd. Een
eenvoudige lunch. zooal6 men op zijn Bra-
bantsch zegt, en dat beteekent goerl!
Ook daar werden wijze woorden geepro»
ken; doch ook dat verwerken we in een vo|«
gend artikel.
Leger en Vloot.
VICE-ADMIRAAL SCHIPPERS, t
In den ouderdom van 86 jaar overleed te
Nijmegen de vice-admiraal b. d. H. A.
Schippers, ridder 4e klasse der Militaire
Willemsorde; ridder in de orde van den
Ned. Leeuw en Groot-Officier in de orde van
Oranje-Nassau, begiftigd met de eeresabeL
DE „VAN GALEN".
De „Van Galen" bevond zich op 23 Maart
aan de monding der Congo-rivier.
Gemengd Nieuws.
Men meldt ons uit Rotterdam:
VALSCHE MUNTERS AANGEHOUDEN.
De Centrale Recherche verdacht reeds ge»
ruimen tiji de drie gebroeders in 't H., van.
valsche guldens te vervaardigen.
Donderdagavond werd één hunner op heeter-
daad betrapt, toen hij in een winkel in de
Paul hrugerstraat met valsche guldens be
taalde. Onmiddellijk werd htf gearresteerd, en
spoedig werden ..ok de beide anderen in hun
woning aangehouden.
In de sok van één van hen werden nog 16
nieuwe valsche zilveren guldens aangetroffen,
torwyl bjj huiszoeking in panden ann den
Parallelweg en den Breede Hilledyk materi
alen werden gevonden, welke bij het vervaar
digen van valsche munten worden gebruikt.
De drie mannen, nj. de 24-jarige metaal
bewerker A. in 't H.. de 22-iarige f mmer-
man G. in 't H. en de 29-jarige matroos J.
e' ~ijn in ve«ekering gesteld en in het
hoofdbureau van politie opgesloten.
Zy ontkennon ook maar iets van de zaak af
te weten. Ondanks de vry groote hoeveelheid
bowijs-materianl, die men reeds tegen hen
i heelt verzameld.
