Vit1';
DONDERDAG 12 MAART 1931 TWEEDE BLAD PAG. 5
EERSTE KAMER
TWEEDE KAMER
BINNENLAND.
Kerknieuws.
Gesprongen Handen
PUROL
Uit het Sociale Leven»
BEGROOTING VAN ARBEID
Verbad erin# van 11 Maart 1931
Do discussie over de begrooting van Arbeid
we.^1 gistermorgen voortgezet
Do heer SERKARENS (R.K.) drong er
asin. dat meer geld voor de t.bjc.-bestrlldlng
beschikbaar gesteld
begrootlng gebrach'
worden. Hel nu op de
dere geld komt
v„lw„..„..j-buT'caux ten goede.
-Aan de Regeering werd verzocht een nauw
gezet onderzoek naar de werking van trusts
en kartels In te stellen.
Tenslotte werd de ratificatie van Geneefsche
conventies besproken. Gewenscht werd. dat bij
ratificatie met voorbehoud een datum voor de
finitieve invoering zou worden genoemd.
Blijven bij de Regeering duurzaam beswa
ren bestaan in verband met de ulteenloopende
wetgeving In verschillende landen, dan moet
aangestuurd op wijziging der conv
Ook de heer W1BAUT CSD.) wensc.... ----
gen ultwasen van hat kartelwezen te doen. ln
tegenstelling met den heer Serrarens was hu
van oordcel. dat alleen resultaat te verkrljge;
zal zijn. indien ook internationaal do zaak
■Wordt aangevat. In ons land heeft het kaftel-
wezen niet zoo'n grooten omvang. In Duitsch-
lind ls het veel sterker ontwikkeld. Te Geneve
moet de Kegeering aandringen op een conferen
tie omtrent de prijsbepaling
secrde artikelen.
•In de tweede plaats werd steun bepleit voor
den Woningbouw voor valide arbeiders. Spe
ciaal werd gedoold op bijdragen in de huui
- Prof. v. KMBDEN (V.D.) besprak de lichte
«trarron. welke de rechterlijks oplegt
voor overtredingen van de Arbelds- en Veilig
heidswetten. Aangedrongen werd op wetswij
ziging. opdat gevangenisstraf mogelijk worae
■De heer GEL.DERMAN (Lib.) wees op de
moeilijke situatie van vele bedrijven,
Scheepsbouw, katoenindustrie, metaalnijverheid
enz. In dit verband verwees hij naar het arti
kel van den directeur-generaal van den Ar-
Kèid den heer Zaalberg. In de Groene Amster
dammer van 7 Maart J.I., waarin deze verge
lijkt de loonen In de beschutte bedrijven met
die in de onbeschutte en concludeert, dat «eni
ge loonsverlaging, zonder dat daarmee verla
ging van levenspeil, in alle gevallen gepaard
behoeft te gaan, de concurrentie met het bui
tenland zou vergemakkelijken. Hier dient over
leg tusschen de betrokken vakorganisaties
plaats te hebben.
Voorts moeten de sociale lasten worden ver-
*iCDe heer Gelderman bracht na de pauze de
fondsvorming In de sociale verzekering ter
sprake, speciaal wat betreft het lnvallditelts-
fonds. Hij drong aan op wijziging in de fonds
vorming en wees op het gevaar van de enorme
toeneming der beleggingen en de eenzijdigheid
daarvan, waardoor ook d« natuurlijke 'J101*
van de kapitaalvorming wordt belemmerd. He
gevaar leek hem niet denkbeeldig, dat ln het
vigeerénde ètelsel gemakkelijker tot leeningen
wordt overgegaan dan wanneer op de vrije
markt moet worden geleend. Gewenscht ls, dat
ht geld niet aan de bedrijven wordt onttrok
ken door te sterke fondsvorming.
De heer SLINGENBERG (V.D.) Juichte toe
gat arbeiders met voorschot van de overheid
«en woning in eigendom kunnen krijgen.
Het doel zou kunnen worden bevorderd In
dien eigendomsovergang mogelijk werd ge
maakt wanneer het voorschot is gedaald tol
2/3 van de kosten van de woning.
Wat den bouw van woningen voor groote ge
zinnen aangaat, zou hij een ruimere maatstaf
willen zien aangelegd, zoodat niet die arbei
ders, die juist voldoende loon hebben om zulk
een met eteun van de overheid gebouwde wo
ning te huren, daarvan worden uitgesloten op
Kond van den tekst der te dezen aanzien
t departement uitgaande circulaire
Ten aanzien van de subsidies voor tubei
Josebestrljdlng achtte hij het beschamend, dat
het bedrag, dat aan de sanatoria per verpleeg-
dag wordt toegekend, sedert 1925 Is gedaald
van f 0.16 tot f 0.10 en dat voor de plaatselijke
vereeniglng van 31 cent per Inwoner ln 1927 tot
2.2 cent in 1930.
De beer HENDRIX (R.K.) zou den minister
In overweging willen geven den tandtechnici
die niet slaagden voor het hun onder zeer
moeilijke omstandigheden afgenomen examen
(de candldaten hadden den leeftijd van <560
jaar. sommigen zelfs waren al over de 60) nog
«enige tegemoetkoming te verleenen om de
voortzetting van hun bedrijf alsnog mogelijk
te maken. bijv. door een aanvullingsexamen
Voor hen ln te stellen.
De heer HERMANS (S.D.) maakte bezwaar
togen het versche broodje van den heer v. d
Lande: hij meende dat daardoor de nachtarbeid.
Zal herleven.
De heer MOLTMAKER (S.DJfëaloot zich aafl
bij den heer Hendrlx en zouu'wel eens willen
zien hoeveel academisch gevórmde, gegradu
eerde senatoren nog zouden slagen Indien z)j
hun academisch examen opnieuw moesten af
leggen.
De heer VAN DER HOEVEN (C.H.): Geen
«nkele!
De heer MOLTMAKER: Ziehier het getuige
nis van een Mr. In de rechten.
De wensch werd uitgesproken, dat hetzij een
heresamen, hetzij praktijkvergunning am tien,
die het visum reeds hadden, aan de niet-ge-
slaagde tandtechnl-cl zal worden toegestaan.
De heer DE VEER (A.R.) achtte verlaging
van de bijdragen aan het handelsregister mo
gelijk zonder schade voor den arbeid der Ka
mers van Koophandel. Hij bepleitte tegemoet
koming.-In dezen zin aan de bedrijven. 1
Het Woord was daarna aan den MINISTER
.VAN ARBEID
Inzake het versche kadetje wilde hij de uit
spraak ln hoogste Instantie afwachten.
Het Is een feit. dat toen aanvankelijk de
nachtarbeid In de bakkerij waa afgeschaft een
Ïroote spanning Is ontstaan In de gereedma-
ing en aflevering van verseh brood, eon span
ning die eerst Is verdwenen na de invoering,
van het vervoerverbod vóór 9 en het verkoop
verbod voor versch brood vóór 10 uur. Door
toe te stemmen in het verlangen van den hee*-
Van der Bande zou die spanning opnieuw wor
den gewekt Intusschen is deze materie ln on
derzoek.
Een pijnlijke zaak Is die van de tandtechnici
(teekenen van vreugde en Instemming). D»
minister vond bij zijn optreden een wet gereed
liggen die thans is uitgevoerd, naar hij meent
©p behoorlijke wijze.
Ook het examen heeft op behoorlijke wljxe
rlaats gehad en het kan moeilijk op onzen weg
iggen om na te gaan waarom Al wel en B.
Biet ls geslaagd.
In overweging zijn thnns een drietal maat
regelen: afronding van bevoegdheid der tand-
techni-cd. toelating tot de academische examens
van de voor het tandtechnisch examen geslaag
den en toelating tot de academische studie van
de nie-t-geslaagden.
Wat de bestraffing van gevallen van «chuld
ean lichamelijk letsel In bedrijven aangaat,
heeft de minister het Juiste middel nog niet
vernomen of gevonden.,
Het sterftecijfer tengevolge van tubercu
lose ls Ih de laatste 25 Jarèn gedaald van 19 6
tot 7.6. Do minister is bereid, de subsldleTlnrr
inog eens onder oogén te zien, doch hij gelooft
niet, dat er veel kans bestaat op v.orwezenll 1-
klng van de wenschen, héden te dezen opzichte
door hem onderschreven.
De circulaire^ inzake woningbouw zijn wel
licht voor verbetering vatbaar, maar de Regee
ring staat op het standpunt, dat geen bijslag
ln de huur moet worden gegeven voor valld'
arbelders. Een vergelijking met het onderwij
gaat hier niet op. De elgendomsverkrljging vei
woningen door arbeiders wordt door de Regec-
Tlng zooveel mogelijk bevorderd: zij heeft vooi
Bamelljk op het platteland beteekenls.
Inzake..kartels en trusts acht_ de minister
publiciteit een probaat middel om mlsbrulket
tegen - te gaan. HIJ hoopt, dat daaromtrent in
het volgend Jaar de plannen tot eenlg reaul-
EEN OUD VERMAAK. DAT ALTIJD NIEUW BLIJFT
WIJZIGING DER
NIJVERHEIDSONDERWIJSWET
Verga tiering van 11 Maart 1931
OVERZICHT
Minister Terpstra heeft kort, maar krach
lig bescheid gegeven op de Algeineene be
schouwingen over de in behandeling zijn-
Je wijziging der Nijverheidewet. Hij wiel
Jaarbij sterk te staan. Immers de aange
voerde bedenkingen vonden allerminst weer
klanik bij velen in de Kamer. Eer mag ge-
'.egd, dat de Kamer groot ventrouwen in
's Ministers voorstellen stelde en bereid
was met hem mee te gaan en hem te vol-
jen in de groote lijnen van zijn voorstel.
Minister Terpstra is een minister, die de
Kamer meevalt. Hij kenit zijn zaken, de
batteert en argumenteert met kennis van
Je onderwijsvraagstukken en weet ook cri
tici zakelijk en gedocumenteerd te woord
te staan.
De punten, waarover de strijd zou loopen
waren reeds in eerste instantie ter sprako
gekomen De minister handhaafde zijn
stand-punt ten volle en het verdere verloop
leed zien, dat het wetsontwerp geen be
langrijke veranderingen zal' ondergaan.
Bij de artikelen werd een interessant de
batje gevoerd over het niet toestaan van be
roep aan leeraressen, die wegens huwelijk,
eer zij den 45 jarigen leeftijd hebben be
reikt, worden ontslagen,
Mr. Heemsketk wist door een gelukkig
geformuleerd amendement alle bezwaren
ie ondervangen, zoodat het gewichtige prin
cipe, dat steeds meer erkenning vindt, vol-
.edig kon worden gehandhaafd en aan alio
bedenkingen werd tegemoet gekomen. Een
soc.-dem. amendement terzake verdween
daardoor van het tooneel.
Datzelfde was trouwens het geval met
a.lle andere van de vrij talrijke amendemen
ten der «oc.-deui. fractie.
Het debat werd geeohorst bij de bespre
king van de nieuwe procedure voor de s Jfo-
ei dd e-aa n v rage n.
Een reek6 amendementen was daarop in
gediend. We zu'Llen het wel niet ver mis
lobben, indien we aannemen, dat ook te
lezer zake de minister op -de hoofdjpunten
het pleit zal -winnen.
VERSLAG
Voortgezet werd de behandeling van het weta
ontwerp tot wijziging der Nijverheidsonderwijs
et
MINISTER TERPSTRA zette zijn rede voort.
HIJ bespKak eerst de kwestie der onbevoeg
den en gedeeltelijk onbevoegden aan de Nij
verheidsscholen. De 10 Jaar gedurende welke
'.ij nog werkzaam mochten zijn. waren om.
Daarom Is een voorziening getroffen, waar
door; hun aanbleven van jaar tot Jaar door ücn
minister kon worden gecontinueerd.
Verder la thans de beroepsprocedure gere
geld met Instelling van commissies van beroep.
Het opheffen van hét z.g. stopartikel vol
doet aan een gedane toezegging. Het automa
tisch werken der subsidiebepaling is niet moge
lijk en noodlg was het zorgen voor een regel
matige werking der subsidieregelen, zulks met
het oog op de verscheidenheid van behoeften
van het maatschappelijk leven. Die behoefte li
ook niet altijd constant.
Daaj-pm kunnen in de wet geen „objeotlevé
normen" worden opgenomen.'
Behoud -der stopbepaling Is door niemand ver
dedigd. Bij dé opheffing ls echter voorzichtig
heid eisc^. om jóhhoödlge-.eplitslng en versplin
tering te vodrkpmen en mede met het, oog rp
's lands financiën. De stroom Is. zevert Jaar sr-
gedaand geweest, 'niemand weet wat nu aan
aanvragen zal loskomèn.
De „noodzaak van waarborgen, la ojjtkend door.
de heeren Tllanus en Gerhard. Dit standpunt,
indertijd ook door minister de Visser Ingeno-
nen,1 vond toen ln de Kamer algemeene be-
itrljding. Het bezwaar werd toen aangevoerd,
dat de toestand van "s lands financiën aanleiding
IconlzIJn om een school niet'tbé'te Staan. Daar
•nee was toen. In 1924, '-ook de heer Gerhard
het eens. ->
Zelfs al sprak ,tneri er van, dat subsidie „kon
orden" verleend, dan waren we er nog niet.
Een gemeenteraad moet oordeblép over de nood
zaak Van Instandhouding van een aohool. Be
langhebbenden kunnen dan In beroep komen.
Wordt, aan den wqnsch yan den heer Tllanus
voldaan, dan zou ln zoodanig geval naar den
minister van, Onderwijs de towtand van lands
financiën geen factor van beteekenls kunnen
zijn.
Wat nu wordt voorgesteld beteekent vol
strekt niet, dat de minister van Financiën de
beslissende man is. De minister van Onderwijs
en blijft verantwoordelijk.
Tegen het raadplegen van den Onderwijs
raad Is bezwaar gemaakt. Daarmee wordt och-
'pr het karakter van den Onderwijsraad geens
zins aangetast. Deze is een deskundig college
bulten ambtelijk verband, geschikt om te nd-
viseerén In mdeilljk'e kwesties. De afdeellng
Vakonderwijs zal worden uitgebreid, ook met
een of meer vrouwen. Geadviseerd kan worden
Onder leiding van vader zijn de jonge kunstenaars aan 'l werk gegaan. En is 't plan
niet prachtig geslaagdIs 'f geen mooie sneeuwpop geworden? Jammer, dat 'l krachtige
Maatsche zonnetje spoedig een einde aan dit korstslondige leven maakte.
taat sullen zijn gekomen.
Op het gebied van de sociale verzekering la
zeker nog wel «enige vereenvoudiging mtigo-
lljk.
Men hoede zich échter voor overdreven ver
wachtingen.
De kwestie van de fondsvorming heeft de
aandacht van de Regeering.
Uitvoering van de Arbeidswet geschiedt ln
een zoo snel mogelijk tempo.
Onderteekening van Internationale conven
ties zal ln 1931 worden voorgesteld ten opzich
te van die van Genève (1921) Inzake den mlnl-
■num leeftijd, waarop Jeugdige personen ln
dienst kunnen treden als stoker of tremmer, die
an Washington Inzake werkloosheid en arbeida
bemiddeling en ook vier conventies betreffende
den arbeid van schepelingen, ln het geheel zul-
van 17, Van de 26 internationale conventies
zijn geratificeerd.
Ons land staat ten aanzien van de beper-
Ing van den arbeidsduur reeds aan de spits;
ij hebben rekening te houden met de cóm-iir
•ntie van omringende landen, waar de arbelds
duur langer ls.
Inzake de arbeidersvacantle meent de Regee
ring een afwachtende houding te moeten aan-
lemen, waar hier het particulier Initiatief
e«ds goede resultaten heeft wéten te bereiken.
Vele landen waarmee vergelijking mogelijk
s, hebben geen vacantleregellng voor arbeiders.
In het algemeen moet de concurrentie op de
nternattonale markt bij de uitvoering der so-
lale wetgeving ln het oog worden gehouden; do
•oncurrentle ook die we hebben van den hrui-
len en den zwarten broeder, wiens levenspeil
ip zooveel lager niveau Is gesteld.
Begonnen werd met replieken.
Ts 6 uur ging do Kamer uiteen.
jeldt
over de vraag welke scholen het meest urgent
geacht kunnen worden en op welke plaats ze
moeten komen, gegeven dat een zeker bedrag
voor schoolstichting beschikbaar Is.
Er is geen waarborg, dat In een College van
Gedeputeerde Staten een Nijverheidsonderwiji-
deskundige zitting heeft. Dat Is een groot- be
zwaar. Over de-uitbreiding van bestaande scho
len, als deze gevolg Is van uitbreiding van'het
aantal vakken, zal de Onderwijsraad ook kun
nen adviseeren.
Over de ambulante landbouwhulshoudonder-
wijac-ursussen moet snel kunnen worden beslist
Tegenover een snellere procedure dienaangaan
de staat de minister sympathiek.
Een herziening der Nijverheidsonderwijswet
acht de minister nog niet noodtg, Er moer daar
voor nog een en ander rijpen.
De beraadslagingen werden gesloten.
DIJ de artikelen
kwamen een aantal amendementen aan de
orde.
Bij art 1 vroeg de heer SURING (R.K.) In
lichtingen omtrent het contlnueeren van onbe-
voegden. Hun positie moet niet al te los wor
den, meende hij: de toegelatenen moeten niet
opzettelijk worden weggewerkt.
De MINISTER antwoordde, dat de prikkel
moet blijven bestaan om volledig bevoegden
te verkrijgen.
De heer SURING (R.K.) verdedigde een
amendement om goedkeuring van een voor
dracht van een bestuur tot benoeming van per
soneel slechts te weigeren Is door den mli let
ter Indien zij niet voldoen aan de door de wut
gestelde elschen voor benoembaarheid
MINISTER TERPSTRA had geen bezwaar en
nam het over.
Ontslag wegens huwelijk.
Een amende-ment-GERHARD (S.D,) werd toe
gelicht door Mej. GROENEWEG (S.D.) Bsüoeljtl
werd de bepaling te schrappen, dat geen recht
op beroep open staat voor personeel, dat we
gens het aangaan- van een huwelijk wordt ont
slagen. tenzij dit ontslag heeft plaats gehatf
nadat de 45 jarige leeftijd was bereikt.
Een volgend amendement-GERHARD be
doelde te bepalen, dat voor het Instellen van
be-roep een termijn van 30 dagen wordt geste^fl
ln plaats van veertien dagen.
De,'heer OUD (V.D.) ondersteunde t
.amendementen HIJ stelde de vraag of niet am
personeel aan Nijverheidsscholen ware te bren
gen onder de Ambtenarenwet: anders krijgt
personeel aan Overheidsscholen een dubbele
beroepsinstantie. Een voordeel Is ook. dat het
Ambtenarengerecht over groote'r machtsmidde
len beschikt. Aangedrongen werd- om de be
roepsregeling aan te houden.
Mej. WESTERMAN (Lib.) ondersteunde de
zen laatsten aandrang en ook de amendementen
Gerhard.
De heer SURING (R.K.) merkte op. dat voor
de huwende leeraressen bij het openbaar onder
wijs geen regeling bestaat: dan wórden nu <je
leeraressen bij het bijzonder onderwijs achter
gesteld, want zij worden ontslagen. Gevoeld
werd voor het amendement-Gerhard.
Mr. HEEMSKERK (AR.) wees er op,
ontslag bij huwelijk een gewichtig begins
dat meer en meer erkenning vindt. Om aan bp-
zwaren tegemoet te komen, gaf hij ln over
weging om te spreken van leeraressen. die ..op
grond van een reglementaire bepaling" bij hu
welijk worden ontslagen.
De heer v. WIJNBERGEN (R.K.) achtte het
logisch de commissies van beroep bij het La
ger Onderwijs over te nemen. Die 1
hebben goed gewerkt.
Aan de schoolbesturen moet het recht wor
den gelaten om bij huwelijk te ontslaan. Mls-
sohlen Is een schijn vnn willekeur mogelijk,
maar die bestaat bij tal vnn andere wetebepa-
llngen. De redactie door 1 den heer Heemskerk
aan de hand gedaan, lost de zaak bevredi
gend op.
De Minister betoogde, dat art. 1 van dé
Ambtenarenwet verhindert om het personeel
van bijzondere nijverheidsscholen onder die wet
te brengen. BIJ het L. O. zouden we aan zoo
Iets niet denken: logisch ls dit ook bij het Nij
verheidsonderwijs niet mogelijk wegens hef
onderscheiden karakter van leeraren bij het
btjz. Nijverheidsonderwijs. BIJ Het I» O. heeft
de beroepsregeling gunstrijk gewerkt.
Met het verschijnen van getuigen voor be
roepscommissies heeft men nooit veel moeit»
ondervonden.
BIJ de bestaande regeling met beroep op de
Kroon, moet de Raad van State worden ge-
hoord. Die kan ook geen getuigen dwingen en
nimmer is er bezwaar tegen gemaakt. De mi
nister handhaafde daarom zijn voorstel.
Het verlengen van den beroepstermijn werd
ontraden: het onderwljsbelang ls gebaat met
een korten termijn.
De regeling voor de huwende leeraressen ts
overeenstemming met reeds bestaande bepa-
ngen en met w/it sedert 1925 reeds voor het
Nijverheidsonderwijs heeft gegolden. De heor
Gerhard wil dus een stap terug doen.
Gehuwde onderwijzeressen met kinderen le-
»ren de grootste bezwaren op voor een regal-
atigen gang van het onderwijs. Daarom Is
inneming van het amendement-Gerhard tl#
ontraden.
Replieken volgden.
De heer G e r h a r d trok lijn beroepstermijn
amendement In.
De heer Heemskerk (a.r.) diende een
amendement In om In te lasschen de woorden:
op grond van een wettelijke of reglementaire
bepaling in het voorstel betreffende uitsluiting
van beroep van op grond van huwelijk ontslagen
GOUDEN JUBILEUM CHR, MILITAIR TEHUIS TE GORINCHEM
A*» li
TV V
w V 4
Het Christelijk Militair Tehuis te Gorinchem herdacht gisteren het vijftigjarig bestaan. Er werd een receptie gehouden, waar door
hei comité van oud-bezoekers een geschenk werd aangeboden. Zittend v.l.n.r eerste rij de heeren A. Wals, J. Troost, Ds.W.Spliethoff,
S, VisserKramerD Ds, j, J. H, PopI, C.Nortier, Mulder en C, Oranje,
leeraressen beneden den 46-Jarlgen leeftijd.
Mej. Groeneweg (s.d.) trok het amende
ment-Gerhard ln; dat van den heer Heemskerk
werd z. h. 8. aangenomen. Het gewijzigde
regeerlngsartlkel werd goedgekeurd met
42 tegen 30 stemmen. Tegen soc.-dem. en~ vrijz.-
dem. en de liberalen behalve de heer v. Rappard
Op het artikel, regelende de behandeling van
subsidie-aanvragen, verdedigde de heer Ger
hard (s.d.) een amendement om, wanneer de
subsidie-aanvrage de uitbreiding van een be
staande school betreft, daarop de bepalingen
van het artikel op overeenkomstige wijze van
toepassing te doen zijn.
Een tweede amendement bedoelde den Invloed
van den minister van Financiën bij subsidie
aanvragen uit te schakelen.
Een derde amendement beoogde den Onder
wijsraad als adviseur te vervangen door Gede
puteerde Staten of met dit laatste college
steeds te volstaan.
Dit laatste amendement had echter niet de
Instemming van alle soc.-dem. en werd d-aarom
Ingetrokken. De heer Gerhard wilde zijn partij-
genooten niet In de pijnlijke positie brengen
om hem alleen te laten staan.
De heer Surlng (r.k.) had gaarne gezien,
dat het advies van Onderwijsraad bij te nemen
-Koninklijke beslissingen zou worden overge
legd. Dat was In uitzicht gesteld. Een amen
dement om dat te verkrijgen werd Ingediend.
De heer Lovlnk (c.h.) lichtte een amende
ment toe om den Onderwijsraad uit te schake
len en beroep open te stellen van een raadsbe
sluit, waarbij de oprichting en Instandhouding
van een school niet noodlg wordt geoordeeld.
Een amendment-v. Rappard (lib.) had ten
doel den Onderwijsraad uit te schakelen voor
reeds gesubsidieerde ambulante cursussen in
landbouwhuishoudonderwljs. JSou het Iets ver
der gaande amendement-LovInk worden aange
komen, dan kan dit amendement vervallen,
"a ^eer Ketelaar (v.d.) was van oor
deel, dat het genoeg was. Indien de behoefte
der school voldoende was gebleken. De daaraan
verbonden verhooging der Rijksuitgaven be
hoefde niet te worden genoemd.
Betwijfeld werd of het overleggen van het
advies van den Onderwijsraad In alle gevallen
^wel gewenscht Is.
Met het amendement-v. Rappard werd In
stemming betuigd: dat van den beer Lovink
iging te ver. Het omvaf alle nog te stichten
kursussen en Nijverheidsscholen en schakelde
haarbij bovendien den Onderwijsraad uit
^Mej. Westerman (lfb.) voelde tri prtn-
-clpe voor het tweede amendement-Gerhard
jnaar de-oogenbllkkelljke toestand van -e lands
flnartclën verhinderde haar mee te gaan.
Uitschakeling van den Onderwijsraad werd
niet noodlg geacht.
De heer Van Wijnbergen (r.k.) bestreed
ae amendementen van den heer Gerhard op de
reeds eerder ontwikkelde gronden.
Het amendement-Suring werd aanbevolen: het
betrokken advlea draagt een zeer speciaal ka
rakter,
Het amendement-LovInk zou terugbrengen
tot den toestand voor de wettelijke regeling
van het vakonderwijs.
Alles zou aan de arbitraire beslissing van de
Regeertng worden overgegeven.
Rappard ontmoette geen
jnderwljs heeft een soe-
Het amendemei
bezwaar. Het cu..„„
pele regeling noodlg.
Te 6 uur werd de vergadering verdaagd.
DE WATERLEIDING IN
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
De Zeeuwsch-Vlaamsche Waterleiding My.
heeft dezer dagen besprekingen gehouden om
trent de vraag, of deze My. zal worden gere
organiseerd, dan wel ontbonden. In geval van
ontbinding zou men een geheel nieuwe maat
schappij moeten oprichten, voor de gemeen
ten Terneuzen, Hulst en Sas van Gent.
De eindbeslissing is echter nog niet geval
len. Denkelijk zal men nog deze week zich
over deze kwestie verder beraden.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN
In de week van 1 tot en met 7 Maart wer
den aangegeven 149 gevallen van roodvonk,
Voorts 131 diphtherie-gevallen.
Door de entstofinrichtingen te Amsterdam,
Rotterdam en Groningen werd koepokstof af
geleverd voor resp. 1072, 534 en 93 pemmen
Encephalitis na inenting kwam niet voor.
GEREF. KERKEN IN NED. INDIE
De Geref. Kerken in Ned. Indië, die teza
men de Classis Batavia 'vormen, met de be
voegdheid van een Particuliere Synode, zul
len van 1 tot 3 Juni a.s. te Djokjakarta hun
jaarlijksche bijeenkomst houden.
VEREENIGING VAN KERKVOOGDIJEN
De algemeene vergadering der Vereeniging
van Kerkvoogdijen in de Ned. Herv. Kerk
zal en 7 Mei te Amsterdam worde gehou
den. Het hoofdbestuur overweegt inleidin
gen over: 1. Hoe kunnen in dezen crisistijd
door samenwerking tusschen bestuur en be
heer der Ned, Herv. Gemeenten de midde
len vinden ter bekostiging van haar eere-
dienst; 2. Het kerkelijk en pastoraal belang
bij het beheer der pastoriegoederen; 3. De
techniek va nde dooven- en zi ekentelefoon
ten dienste van preekuitzendingen.
KERKELIJKE BELASTING
De Berlijnsche^ Synode heeft de begrooting
voor het komende jaar afgehandeld Besloten
werd, behalve de kerkelijke belasting ten
bedrage van 10 pCt, van de inkomstenbe
lasting, ter dekking van het deficit van
1.1 millioen mark, nog een afzonderlijke hef
fing te doen. Deze bijzondere belasting zal,
zoo meldt de „N.R.Ct." al naar gelang van
het inkomen 1 tot 10 mark bedragen.
RECHTS EN LINKS.
Te Coevorden heeft de vrijzinnige
Kerkeraad der Ned. Hervormde Gemeente
aan de Ned. Herv. Evangel ba tie ^aldaar
eenige spreekbeurten in de kerk afgestaan,
om de Sacramenten te laten bedienen, en de
nieuwe lidmaten te latën bevestigen door
een rechtzinnig predikant, van elders. Deze
rechtzinnige groep heeft sinds Nov. 1930 een
eigen voorganger in den heer D. Tamminga
gekregen.
KERKGEBOUWEN.
Te S t e e n w ij k zal binnenkort een aan
vang gemaakt worden .met de restauratie
van het noordelijk deel der Groote of St
Clemenskerk, waarvan de kosten op f 40.000
zijn geraamd. Het werk zal worden uitge-
voerd onder architectuur^van den kerkbouw-1
kundige J. P. L. Petri te Amsterdam.
Te IJrauiden heeft de Kerkeraad der
Geref. Kerk besloten een tweede kerk te
bouwen aan James Wattstraat, in het nieuwe
gedeelte ten zuiden van de spoorlijn.
—Te Zalk (bij Kampen) wordt het kerk- 1
gebouw der Ned. Hervormde" Gemeente uit-1
en inwendig gerestaureerd. Vooral aan den
toren ie,veel we<nk verricht. De kerk zal
waarschijnlijk ook ramen met gebrand
schilderd glas verkrijgen.
KERKELIJK JAARBOEKJE
Bij de firma C P. v. d. Haspel te Rotter
dam versoheen het jaarboekje voor 1931 van
de Geref. Kerk van Rotterdam-Zuid, dat
weer met groote zorg blijkt te zijp-samenge
steld waarvoor de commissie van de redac
tie, de hoeren T. Jongeling, M. Sarelse enJL
Wilschut in. het voorwoord terecht wordt j
dank gezegd. j
De statistiek wijst aan, dat ln 1930 hel
aantal leden vertnèerde^de .met J94, zoodat
het totaal thans bedraagt 7856,' verdeeld
over 1909 gezinnen, - - - -1
Het boekje bevat verder een schat van
onmisbare gegevens, óver de. kërkelijké orga
nisatie en alles wat daarmee maar eenigs-
zins samenhangt,' óver "het Ghr. onderwijs,
ROFFEL-RIJMEN
DRUKFOUT
De schoonmaak is niet alleen nood.
zakelUk. doch onmisbaar. De Engel
1 sche dichter Longfejlow heeft be
weerd, dat WH van stof zün ge.
maakt en tot stof zullen weder-
keeren, maar de ware huisvrouw
minacht het stof.
In een zeer vrijzinnig dagblad
Las ik deze mooie zin,
En ik dachti daar gaat een praatje
De moderne ivereld in,
Dat, zooals 't is neergeschreven
Toch met jpaar^is zonder meer,
Want het is geen vinding van een
Groote Engelsche meneer.
De moderne krant moest weten
Dat het in de Bijbel staat,
En ook, dat het daar ter plaatse
Niet over de schoonmaak gaat.
AU een leerling van de nachtschool
Zoo'n fatale blunder sloeg,
Wds er bij de dagscholieren
Zekerlijk geen spot genoeg.
Maar een blad met honderdduizend
Uitgeslapen abonnee's
Kent je voelt, het is een drukfout!
Geen journalistieke vrees.
Altijd blijkt het weer, hoe moeilijk
't Is, om goed neutraal te doen
En de schijn niet te verliezen
Van het hoogbeschaafd fatsoem
LEO LENS
(Nadruk verboden.)
HULDEBLIJK MR. PATIJN
Hel dovr den heer J.^lsraiVs geschilderd
- portret van Mr. J. A. N. Patijn, oud-Burge-
het vereenigingsfev^n ijn Mer niime zm ge: me£sUr van 's-Gravenhage, dal heden door
v.rvni.. een oCmilé werd aangeboden.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Benschop, J. H. Koster
te Montfoort Te Heusden, Joh. Kloots, te
Heukelum Tö Oost Kappelle, Th. J. Ton-
non, te Hoogmade.
Aangenomen: NaarTerwolde, P. Prins
van Wijngaarden te Drimmelen.
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Bolsward. W. v. d. Helde
te Zoutkamp en D. Zwart te Oudemirdum.
Beroepen: Te Sneek (vac. D. P. Koop-
mans), D. Zwart te Oudemirdum.
Aangenomen: Naar Anna Paulowna
Polder, S. U. Zuideana cand. te Apeldoorn.
CHR. GEREF. KERK
Beroepen: Te Apeldoorn, G. Salomons
te 's Gravenzande.
Aangenomen: Naar Sneèk, A. M.
Berkhoff te Amsterdam-W
Bedankt: Voor Snssemheim, A. M.
Berkhof! te Amsterdam-W.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST
De heer H. J. K n a u f f, theo. cand. aan de
Vrije Universiteit, is door de classis Am
sterdam der Geref. Kerken praparatoir ge
ëxamineerd en beroepbaar vei'klaard. De met bijbehoorende ziekenhuizen werden oi>
heer Knauff zal gaarne een beroep in over-genomen met in totaal c.a 180000 verpleeg-
weging nemen. Zijn adres ia Nassaukade 78,dagen, terwijl c.a 1200 groote operatie* er
Amsterdam, J plaats hadden. Daarnevens werd c.a. 100.000,
nomen enz.; voorts ls opgenomenüet vervok'
van het overzicht Van de geschiedenis van
de Geref. Kerk van Rotterdam-Zuid, en o.m.
zijn ook afgedruktde - regelingen yoorver
kiezing en beroeping van een predikant en
voor verkiezing v van ambtsdragers. Het
boekje is zeer keurig uitgegeven, en opent
met een goed geslaagde foto, gevat in een
passe-partout van goudpapier, van dén eme
ritus-predikant !Ds C. B. Schoemakers, thans
wonende te Rijswijk.
Aan velen in ep buiten Rotterdam-Zuid
zal dit jaarboekje ongetwijfeld weer zeer
veel diensten bewijzen.
EVANGELISATIE.
Té O (N.-B.) bestaat een Gereformeerde
Evangelisatie, waaromtrent men ons bet vol
gende schrijft:
Van tijd tot tijd verschijnen In-de Geref. pers
korte mededeelingen 1 betreffende den arbeid
der Gereformeerden op eenzame. Evangelisatie
posten, en aangezien wij be-mêrkt hebben, dat
dergelijke mededeellngen in breeden kring be
langstelling trekken, meenen wij goed te doen
ook een enkele maai' per Jaar eens Iets te ver
tellen over den EvangelisatiepoBt te Das.
Oss ia een Brabantsche stad van 15000 zie
len. waaronder echter slechts 400 Protestanten
Het overgroote deel der béwóné'rs ls "Roomsch-
Kathollek. Er Is een kleine kern van Gerefor-
meerden, te weten 20 volwassenen en 12 kin
deren. De stad Oss behoort tot het arbeidsveld
van de Gereformeerde Kerk te 's-Hertogeu-
bosch, doch ligt er pl.m. 20 Kilometer van ver
wijderd. De Gereformeerden behohlkken over
een eigen klein kerkgebouw, waarin tevens
Evangeliesatlesamenkomsten en .vergaderingen
van een Bijbelkring worden gehouden. Er ls
des Zondags eenmaal dienst. Ongeveer eenmaal
per maand komt orrze eigen predikant, Ds. D.
de Wit uit 's-Hertogenbösch, In een middag-
dienst preeken, terwijl voorts eiken Zondag een
maal door een der ouderlingen een predikatie
wordt gelezen. Zoo nu en dan kwam het voor.
dat predikanten die ln Den Bosch preekten, te
vens een middagbeurt In Oss waarnamen, en
er bleek dan 3teeds groote belangstelling voor
den Evangeliedienst te bestaan.
Preeklezen ls echter helaas n|et het meest
geschikte Evangellsatle-mlddel gebleken. De
belangstelling ervoor verflauwt, en, op een en
kele uitzondering na. Wonen alleen de Geref.
broeders en zusters die diensten bij.
Dat doet ons uitzien naar andere mogelijk
heden. om op dit breede arbeidsveld, een prach
tig terrein voor Evangelisatiewerk meer blij
vende vruchten te zien. Voor den dienst dee
Woords blijft er altijd groote belangstelling;
de moderne prediking In de Ned. Herv. kerk
kan de massa niét trekken noch bevredigen.
WIJ willen nu pogingen ln het werk stellen,
om Geref. predikanten uit andere plaatsen des
lands te bewegen, zoo nu en dan eéns een Zon
dag beschikbaar te stellen, om het werk blei
omhoog te helpen brengen. Dankbaar zijn w|_
voor wat terzake ons reeds Is geboden, maar
wil het Evangelisatiewerk hier groeien, dan Is
het noodlg. dat In een vrij geregelde predik
dienst worde voorzien.
Er Is In ons land een breede schare van Geref
predikanten en wij weten, dat er warme lief
de ls voor den Evangellsatle-arbeld. maar wij
gelooven dat de post ln Oss niet voldoende be
kend ls. Daarom meenen wij goed te doen er
eens speciaal In breeder kring de aandacht op
te vestigen. Voor allerlei soort van Evangeli
satiewerk, lectuurverspreidlng ent. dragen wij
Ier zelf zorg, maar onze kerkdiensten missen
noodlge aantrekkelijkheid voor de groote
..jassa, en aan predikdiensten, die hier zeer wor
den gewaardeerd hebben wij dan ook groote
behoefte. In den afgeloopen winter «ljn hier
een zestal bijbellezingen gehouden, waarvoor
veel belangstelling bestond. Deze lezingen wer
den gehouden door den heer C. B. v. der Wal,
uit 's Hertogenbosch, en de serie werd dezer
dagen besloten met het onderwerp „Op reis
naar het beloofde land." Veel wordt er ln onze
Kerken verricht voor het Zendingswerk In ver
re overzeesche gewesten, het Evangelisatiewerk
op de eenzame posten In ons land la veelal min
der- bek,end, ook dat heeft recht op aller belang
stelling en vriendelijken steun.
Het adres der Evangellsatlepost Is: J. C. Wil
lemsen, Villapark 23 te Oss. Laten wij mogen
ren. dat als door ons een speciale hulp
worde gevraagd, men ons niet télfeurstelle, en
Iedereen, die overigens ook voor dit werk «Ier
Evangelisatie Iets doen wil, die vindt daartoe
In allerlei vorm zelf wel uit eigen beweging de
gelegenheid.
ZENDING.
Medische Zending. De statistiek
der Medische Zending van het Ned. Zende
ling-Genootschap op Oost-Java vermeldt
voor 1930 dat c.a. 8500 klinische patiënten in
de ziekenhuizen te Modjowarno en Malang
ruwe en schrale hold, springen
de lippen, verzacht men direct
en geneest men spoedig met
Doos 30, 60, tube 80 ct.
maal poliklinische hulp verleend. Dit werk
werd verricht door 6 artsen (onder wie één
Javaan), 6 Euröpeesche hoofdverpleegsters,
20 gediplomeerde en-175 ongediplomeerde
Javaansche verpleegkrachten. De verpleeg-
kosten in de ziekenhuizen bedroegen f 1.15
per dagpatiënt, zoodat wel kan worden vast
gesteld, dat de efficiency in dezen arbeid tot
een hoog peil is opgevoerd. Ook blijkt op
nieuw uit den toeloop van patiënten, waar
van zeker 95 pet. Mohammedanen, hoe groot
het vertrouwen is, dat de bevolking in de
zen'dtngsziekenhuizen stelt.
STAKING GEËINDIGD
De staking bü de N.V. Textiel Maatschappij
voorheen M. en G. Serphoa te Enschedé, welks
ruim 5 maanden duurde ls thans geëindigd.
'Thans heeft een deel dei- arbeidsters het werk
hervat, terwöl de overige geleidelijk te werk
zullen worden gesteld.
TOESLAG VOOR WERKLOOZEN.
BtJ het gemeentebestuur van Deventer Is be.
rich* gekomen, dat de minister goedgevonden
heeft, dat aan de werkloozon. tewerkgesteld
aan de veTbeterlngswerken van de Schipbeek,
een z.g. tralnlngstoeslag wordt gegeven en wel
de eerste week van 8 cent per uur de tweeda
week van 6 cent per uur en de derde week van
4 cent per uur.
Voor deze ultkeering geldt ook de gewona
extra betaling van 25
DE SNEEUWRUIMERS
Als handige Hollandsche jongens trokken ze
op uit. .piraatje schoonmaken, juffrouw?
kost maar vijf centr Heel wat stuivers
hebben ze op die manier verdiend Maar nu
wil de eene eerst de buil samen leelen. Je
- weet maar nooit wat er gebeuren kan