Hint»* £Vihsriir QTourattt
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
ESONNCUCIITi
7
Per kwnrtnnl fia
(Hiwhlkhlnifskoston f 0 15)
ter week t Ml
Vooi he! Buitenland bi] Well»
IllkiM'he cnihliiut t«—
Bit datft'liiUsi tie cen-ling »?<-
Allee tilt *i»iniHMal'nR
|>*u*e ommuur* cent
met /undairnMari 7 A cent
Zondagsblad niet nt/wiidcilyk verkrijgbaar
NO. 3301
Bureau: Breestraal 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
DONDERDAG 12 MAART 1931
aOÏERJENTieül
Van t M 5 n>vf>|<i f t i7VV
b!ke reiinl mei U.22V»
Ine-- anted» .intrcL
van 1—6 rraelü 2-30
Elkt regel meer 0.49
Bu cuntrarl belangrijke kortin*.
Voor het hfvriiei-n aan bel bureau
•rurdl berekexidfQ.lt
10e Jaarganr
Oil nummer bestaat uit VIER bladen
Wie zich heden als Kwartaal-lezer op
ons blad abonneert, ontvangt de tot
1 April verschijnende nummers gratis
betalen, welke slechts door het octrooi
gehandhaafd blijft.
Zoo deelt de brochure mee, dat voor het
gebruik in Nederland per jaar zeker 10
met gas gevulde lampen noodig
DIPLOMATIE
EEN AFSCHEIDEAUDIëNTIE
Gisterenavond zijn de aftredende gezanten
van Brazilië en Zuid-Slavië op het Huis ten
zijn. Van deze hoeveelheid levert de cxploi-^oor H.M. Koningin in afscheids-
i-_. i- .i audient e ontvangen. Daarna hebben deze ge-
DOOR VERSPLINTERING NAAR
EENHEID?
Ieder, die bet
Daar in liet uiterste geval 40 pet. van de
verkoopsprijs aan de tusscbenliandel komt,
heeft de Nederlandsche exploitante, naar
uiterst matige schatting, zeker 7.000.000 maal
nog met drie jaar verlengd moet
lante van hot Nederlandse.!, Octrooi er, naar| on hm «Meeneten deelgon.
zeer matige schatting 7.000.000. den Koninklijken d-sch. Aan bei<'en is
De kostprijs dezer lampen is nagenoeg Grootkruis der Orde van Oranje-Nassau
gelijk aan die der niet met gas gevulde,
omdat er minder materiaal en minder
arbeid aan behoeven ten koste gelegd te
worden, waartegen de vulling met gas na
genoeg opweegt. De verkoopsprijs der moest-
ganghare met gas gevulde lampen is echter
minstens f 0.80 liooger dan die der niet met
èl meent met de komstgas gevulde.
NIDZRLANDSCHE JAARBEURS
STEUN AAN DE BIETENTEELT
VOORLOOPIG VERSLAG VERSCHENEN.
Verschenen is het Voorloopig Versl3g Ier
Tweede Kamer over het wetson werp lot
wijziging van hoofds'uk V der Rijkshegrno-
ing voor 1031 (uitkeeringen ten behoeve
van verlionwers van suikerbieten). Daar
aan is ontleend:
Vele. leden acht'en den thans voorgestel
den maatregel hijzonder goed gekozen. Zen
der hulp van regeeringswege zou deze cul
tuur verdwijnen.
Andere leden gaven als hun meening te
kennen, dat in he bijzonder voor het be
drijf, waarvan hier sprake was, een anue
re vorm van stounverleening verkieseli'ker
zou zijn. Deze leden zouden de voorkeur
geven aan de invoering van een 7g. schaal
recht op ruwp suiker 'of een bedrag, gelijk
•schil tusschen den wereldprijs
van Gods Koninkrijk en het welzijn van
land en volk, vraagt zich ongetwijfeld tel
kens weer af, hoe de Protestantsclie Chris
tenen in Nederland het voor God zullen
verantwoorden, dat zo nog maar steeds f 0.48 of f 3.300.000 extra-winst uit de zakken
voortgaan elkaar te mijden en te wan-1 der Nederlandsche gebruikers jaarlijks aan
-trouwen. het bezit van haar octrooi te danken".
Moet dan de versplintering, waarvan bijna Om die reden valt niet te verstaan, waar-
elke nieuwe verkiezing een droeviger breid om het octrooi dat een geldigheidsduur van
geeft, maar inuner toenemen, zoodat ten 15 jaar hoeft, cn op 6 Maart 1932 zou afh
slotte de kracht der Christelijke groepen pen.
totaal gebroken wordt? WOl' vnsiiiu innamen HOU wnioiuni
Zal de politieke splijtzwam dermate! Te meer niet, omdat In werkelijkheid demim mdïr'vMt te'üéSèn"ninendra'p^
groeien, dat wij, in machteloo/.e gcdeeldlieid, looptijd toch ongeveer 18 jaar bedraagt en
niet meer dan toeschouwers zullen zijn hij j bijna overal in 't buitenland de termijn
het politieke gebeuren; en zal dan uit liet aanmerkelijk of zeer veel korter is.
kwade het goede gelioren worden: door var- j De Regeering voert feitelijk geen argumen-
tfriikking naar samenwerking; door ver- ten aan voor de verlenging, en het vvets-
splinlering, noodgedrongen, naar eenheid? voorstel verhaast te meer, omdat (we blij-
Is het noodig, dat liet zoover komt? ven nu hij het genoemd* artikel) het gasvul-
Wij hopen en bidden, dat hel anders lingspatent in Engeland juist in dit jaar
moge zijn en dat het Protestantsch Christe- j afloopt.
volksdeel tot politieke hereeniguig De Vrije Lampenfabrieken bereiden zich
voor om aan de. import naar Engeland deel
te nemen; doch dit zal onmogelijk zijn als
hel octrooi nu weer drie jaar verlengd
wordt; een verlenging, waarop tot lieden
door niemand gerekend werd.
Zonder ons vast. te leggen op dit punt.
mecnen we toch te mogen opmerken, dat
deze brochure stevige argumenten aanvoert
en daarom de overweging ten zeerste
waard is.
moge kooien: het zou onze kracht cn de
invloed der Christelijke beginselen vervier
voudigen.
Zij, die de hoop koesteren, dat eens nllc
democraten, geloovigen cn ongcloovi
gen, zullen samengaan, komen bedrogen uit.
Een parlementaire meerderheid op die basis
is onmogelijk en nimmer Ie aanvaarden
voor hem, die naar Gods Woord, ook op
staatkundig gebied, vraagt.
Doch daaruit volgt dan ook, dat de vier
(straks misschien meer) rechts-protestant-
6che groepen zich ernstig zullen moeien
afvragen, of -het-mag blijven zooais het
nu is.
Wij zullen, al zoeken sommigen meer
naar hetgeen verdeelt, dan naRr wat ver-
teenigt, telkens weer het samengaan beplei
ten en elk symptoom met blijdschap be
groeten.
Wat nu weer de Nederlander schreef
is ook ons uit het hart gegrepen:
OFFICIEELE BERICHTEN
DIR.-GEN. P.T.T.
De directeur-generaal der P.T.T. is verhin
derd om op Vrjjdag 20 Maart a.s. zijn ge
wone wekelyksche spreekuur te houden.
GEVANGENIS-REGENTEN.
Bij Kon. besl. is benoemd tot V.d van het
college van regenten over de gevangeni:
Wij vergeten niet, dat vele liberalen
protestant zijn. Doch slechts de canilidaten ^^Gravenhage P. S. Groen, oüd-kolonel der
der vier rechtsche groepen worden alsrini WOnende te 's-Gravenhage; te
zoodanig d i.: als protestant cn protestant-1 utrecht mr> L< Nijsingrh, officier van justi-
rechts gesteld en gekozen. tie bij de arrondissementsrechtbank te
De vraag rijst op, of hier de verdceling,y
de bestrijding en de concurrentie noodig
blijven én verantwoord zijn, waar elders j AI G RAAD VOOR PSYCHOPATHENZORG
de concentratie voortgaat en waai-do vtor Km bes] benoemd tot lid van de„
te zamen ook omtrent 30 pet. van ons volk Algemeenen Raad voor Psychopathenzorg:
he produet.
Zij stelden in dit verhand de vraag, of de
regeering bereid is. indien de huidige moei
lijkheden nog langer zouden moe'en voort
duren. voor 1932 en zoo noodig ook voor
volgende jaren een regeling te treffen a's
de door hen voorgestane.
Zeer vele leden verklaarden het te betreu
ren. da de rpgee.ring nog in verschillende
opzich'en heeft afgeddngen op het voors el
der comrrissie-T.ovink. waarin royaliteit toch
reeds niet het kenmerk was.
Tegen de verlaging van het maximum der
'oe ie kennen premie van f 050 bestond h:i
de hier bedoeld® leden ernstig bezwaar
Verscheidene leden zouden er de voork- ut
aan geven, dat in het gehpel geen maxi
mum zou worden ges'eld. Togpn de beper
king van steunverleening tot 80 pet der
normale productip in plaa's van 90 pc' ge
lijk de eommissio-Lovink had voorgesteld,
bestond hij deze leden eveneens overwe
gend bezwaar. Ook mp' de verlaging van
den suikerprijs, waarbij de steun zal ver
vallen. van f T4 tot f 12 30 konden deze Ie
den zich niet vereenigen. In dit orizich' zal
de regeling niet aan de verwachting vol
doen.
Andere leden achtten noch voor verhoo
ging van het maximum bedrag der premie,
noch voor verhooging van de limiet, waar
hoven de steun vervalt, reden aanwe'ig.
Renige ledendrongen erop aan. dat -v/,4
de N.V. Bee wortelsuikerfahriek te Sas vhij
Gen' in de regeling zou worden betrokken.
In verhand hiermede werd opgemerkt, dal
in deze fabriek vele Relgen werken. Wel
licht beslaat thans ge|pgenheid invloed fp
doen gelden, owlat hij deze fabriek zooveel
mogeliik Nederlandsche arbeiders worden
Ie werk gesteld.
UITZENDING VAN S.O.S.-SEINEN
AVOND-BERICHTEN
De d-'recteur van de Prins Hendrikschool te
Vreeswiik, heeft een schrijven gericht aan
den Min. van Waterstaat, waarin hii den
Minister in overweging geeft, de mogelijkheid
LICHT EN RADIO EN FORD
Beneden in het eerste geitouw vinden we
natuurlijk weer Philips, in de vanouds be
kende ruimte heeft deze groote Eindhoven-
sche industrie weer al haar artikelen 'en
oongesteld. Ren huis vol licht. Röntgen
apparten. Neon-licht enz., alles is er wee»
te vinden.
Wa' de radio betreft, brengt Philips nu
voor de gèlijkstroomnetten (/ojals er in de
gemeenten ,T tel en rroningtn zijn) luxe j
toestellen. Dit zijn voor deze stroomneten'
vijf lamps toestellen. Van deze apparaten
dien in de perste |.>aa's genoemd Ie woi
den het type 2553, een vijflaiiios Toestel, dal
zich overal waar gelijkstroom is, zekerspo»-
dig dezelfde populariteit zal we en te ver
overen als de bekende .2511" voor aanslui
:ing op wisselstroom. Het gelijkstroom-oe
stel 2553 is gemonteerd in een smaakvolle
kast van he! speciale materiaal ..Philile'
Door middel van een schakelaar kan op de
verschillende golfhereiken worden m«e-
s eld; deze schakelaar is aangebracht om
dezelfde as, als de regelknop voor de at-
s'emming. waardoor de bediening van het
toestel nog vereenvoudigd is. De afstem-
inrichting is voorzien van een speciale ho
rizontale srhaalverdeeling. Twee pen hndes
C 443 N als eindhmpen zorgen voor een
zeer ruim luidsprekersvermogen, dus voor
een groote geluidsterk e bij uttmtm eniio
kwaliteit. Het apparaat is ingerieh! voor
aansluiting op raaman'enne en voor aan
sluiting op den gramofonn-opnemer. Zoowel
luidsprekers me lege als met hooge impe
dantie kunnen hij de „2553" worden ge
bruikt.
Een tweede gelijkstroomtoeatel, dat Phi
lips' Radio voor het eerst op de a.s Jaar-
beurs exposeert, is lie apparaat 263G Hier
hij zijn 'oes'el en luidspreker tezamen in
een fraaie kast ingebouwd. Uiterlijk heeft
het apparaat denzelfden pendu'e-vorm als
het voor koren tijd door Philips in -Ipn
handel gebrachte wissels'room oestel 21534
Nieuw is verder de combinatie van w:i
electrlsche gramofoon en ingebouwden 10
Watt-versterker voor wissels roomnnnsl u
ting, die onder het type-nummer 2900 in
den handel wordt gehracht. Deze romhitiR
tie kenmerkt zich door een krach ige en
on vervormde geluidsweergave.
De ri. van nieuwe Philips' radionrodurten
wordt geslotprr door den luidspreker 2040,
een luidspreker van het au'o-dynamisch
type. gemonteerd in een sierlijk huis vnn
het nog weinig gebruik e, doch zeer fraaie
Limbahoiit.
Voorts vfnden we een uitgebreide serie
meesterzangers. Ren prachtkast s'aat er
radio-gram ofoon met ingebouwde raamnn-
'enne. Dit is een uitstekend instrument, dat
henu» kan worden zoowel door particulie
ren (de prijs zal maken, dat alleen de best
gesi'lieerden zich hel kunnen aanschaffen)
als door eigenaars van zalen, rafé's e d
Het reeds vroeger gevoerde toestel wordt
nu gehr.ach- in een nieuwe uitvoering, nl.
van arboliet.
Op veirlichMngsgehied brengen de Philips'
Gloeilampenfabrieken weer een nieuw tvn«*
armaturen voor verlich'ing van huiska
mers. serres en slaapkamers, verder voor
winkel-, straat-, terrein-, kantoor- Jn ta-
hrieksverlirh ing. 7eer aan'rekkelijk is °en
vandarm uit ..Philite", die toont dat van
dit materiaal fraaie ornamenten te maken
ziin. Tevens is de reeds in den handel ge-
brach o Philins Veiligheidsfitting nog steeds
een bijzondere afractie.
Wat de ardee1ing ..licht" anngaaf. kun-
-mr i e Besier, advocaat-generaal bij den j te schepren. dat de uitzendingen van de R O S
Evenals de R.-K. Staatspartij. Hroe-en Raad Drof dr K H. Bouman, l benchter door onderscheiden radio-u'tzendin- y
Moet men de verschillen - die niemand «'ogen dePpSych'Strie en neurXgie ^n ook in den avond op een vast uur worden
ontkent en dit. ook wij allerminst toorhjj ^meenteipe SveSjteit te Amater- ljerheal.1. D,
nen zullen zoó inRnjpend achten, (lat, Me,jers zenuwarts te den loop va
toenadering onmogelijk is? Zulks in
tijd, dat elders ondanks verschillen, een
concentratie zich voltrekt?
Wij hegrijpen, dat niet elk der vier
partijen in liet openhaar even gretig d-.i
hand uitsteken kan; er zijn ook elementen
van prestige en zelfs van berekening in
de wereld.
Maar indien men samen om de ronde
tafel /.at en samen de groote verantwoor
delijkheid ontdekte, die men samen draagt
tegenover het rechts-protestantsche doel
van ons volk één derde tegenover twee
andere dorde doelen dan zou liet pro
bleem er iets anders 'uitzien!
Vergissen wij ons hierin, dan zouden wij
ons gaarne gaan stutten op ons volk.
dam; dr. F. S. Meijers, zenuwarts
Amsterdam, voorzitter der Centrale vereeni-
ging ter behartiging der maatschappelijke he-
langen van zenuw- en zielszieken; prof dr.
W. P. J. Pompe, hoogleeraar in het Straf
recht aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, en
mevr. A. E. J. de Vries—Bruins, lid van de
Tweede Kamer te Den Haag.
NOTARIAAT
Bij Kon. Besl. is aan Th. H. Lucassen, op
zijn verzoek eervol ontslag verleend uit zyn
betrekking van notaris te Deventer.
VOORDRACHT RAADSHEER
IN DF.N HOOGEN RAAD
H. M. de Konincih heeft gisternamiddag
verder bewonderen de ultrnsol in
schillende uitvoering. namelijk als
n als nlafondlamn. Rij tal
S O.S.-berichten worden nl. ïn \an "verdok'e zwembaden tn ons land is
den dag op willekeur'ge uren' »!*rnsol reeds m gebruik en heeft
uitgezonden, waardoor het vaak voorkomt, j s°lari'ims ingericht. Ook particulieren
------- - - er meer en meer toe over om gebruik ie
maken van de ul'rasol. De nl'fond-ul rasol
heep een grno» |>pctra!ingsvl*ik en een in
tensiteit met de helf' van de zon in Zwit
serland gelijkstaande. In Neon licht is een
VDrrMnri iKirrMi/roi/rrn mooie nieuwe relieflet'er uitgekomen. Neon-
VKcLlvlULLINGENVERKEER licht heeft een zeer gering stroomverbruik
DE ALG. NED. VEREENIGING IS ACTIEF.
De A.N.V.V. meldt ons:
In stijgen,Ic mate blijken de foto's, welke V,!!" .""J1"1ajln>!e.,hracSl va"
de A.N.V.V. bij duizenden laat maken van^.e beroe-nde „Zanger
het steden en natunrsrhonn van Nederland. inji. v,,
in het buitenland de l»«r- mgenchl voor voeding
dacht te trekkpn.
1929 2500 aan een groot aantal
reishureaux, bladen, tentoonstellingen en
aarne gaan stutten op ons voik, ^veede Kanier> reishureaux, bladen, tentoonstellinger
waarop wij een beroep zouden willen doen aanbied;ntr van de voordracht voor 'n vertegenwoordigers verzonden, in 1930 w
- aommlKe letdcrs - - u--™-
Is er geen dringende reden om de ver
splintering tegen te gaan en de hereeniging
ta bevorderen?
OCTROOI-VERLENGING NOODZA
KELIJK?
Raadsheer in den Hooeen Raad op de ge
bruikelijke wijze ontvangen.
ONDERSCHEIDINGEN.
Bii Kon. besl 'is toegekend de aan de Orde
van Oranje-Nassau verhonden eeremedaille, in
brons, aan D. Blok te Katwijk aan Zee.
VREEMD EERETEEKEN.
Bij Kon. besl
j verlof verleend tot het aannemen
i personen
m de ach-
.v.. vermelde vreemde eere-tceke-
In brochure vorm verscheen van wege het
Comité der Vrije Lampenfabrieken® W de Vlugt. burgemeester van Amsterdam,
een adres aan de Tweede Kamer, waarin he-1 groot-Officier J- ft"J_ J" v
Roemenië en groot-offi"ier der Orde van St.
zware li geopperd worden tegen liet regee- I Saya Scrv.„. p A Nic|.eI1 ,e Am.t„r.
ringsVoorstel, dat d* geldigheidsduur van j dam ridder 2de klasse der Orde van St. Olaf
het „Nederlandsch Octrooi" van 15 tot 18
jaar wil verlengen.
Reeds bleek uit het gepubliceerde adres
van de Radio-handelaren en uit artikelen in
de pers, dat van meer dan één zijde deze
verlenging onnoodig, ja ongewcnsclit wordt
geacht.
De bescherming van een uitvinding, welke
waarlijk slechts zelden aan liet „toeval" te
danken is,' acht iedereen billijk. Wie de
vondst deed en zich voorts groote uitgaven,
vaak opofferingen getroostte om het nieuwe
product op de markt te brengen, heeft er
recht op, dat het profijt, althans voor ecnige
jaren, hem in de eerste plaats toevalt.
Tegenover dc belangen van den octrooi
houder staan echter die van andere produ
centen en van consumenten.
De laatstcn moeten nogal eens het loodje
leggen. Gloeilampen b.v. kosten van ver
vaardiging slechts enkele centen; terwijl
van Noorwegen.
BURGEMEESTERS.
Bij Kon. hesl. is aan G. Nijssen, op ziin ver
zoek. eervol ontslag verlper.d als hu»
der eemeente Diessen: is aan H. M. Trnmn
op zijn verzo°k. eervol ontslag verleend als
burgemeester der gemeente Wymbr'tseraJoel,
met dankbetuiging voor de langdurig" J:
sten, door hem bewezen.
dien-
Bii Ken. hesl. is aan den Minister van Staat
dr. W. H. Nolens on zün verzoek, eervol ont
slag verleend els lid van de Centrale Commis
sie voor de Statistiek, onder dankbetuiging
voor de belangrijke diensten, ais zoodanig ge
durende een lange reeks van jaren
DE INDIE POSTVUICHTEN
2700, waaronder 450 voor een tentoon
stelling te Pretoria.
Van groote beteekenis voor het streven
der Vereeniging was ook, dat door bemid
deling van het Passage bureau van den Rot-
terdamschen I.loyd te Marseille, het grootste
Warenhuis aldaar, de „NouveMes Galeries"
in staat is gesteld, een expositie te houden
van Hollandsehe landschappen en kleeder
drachten. Deze expositie, in een knooppunt
van overzeesch verkeer, is buitengewoon
goed geslaagd. De kleoderdrachten waren
nauwkeurig geimiteerd aan de hand van de
prentbriefkaarten der A N.V.V.
Langs anderen weg werd voor het typisch
Nederlandsche volksleven propaganda ge
voerd dcor het verzenden van 100 uitge
zaagde en op triplexhout geplakte groote
foto's van een Volendamsch meis:e aan 100
reishureaux in de Vereenigde Staten.
EXCURSIES IN ONS LAND
Rekening houdende met den grooten in
vloed van reishureaux op de keuze van den
toerist, zijn in 1930 een tweetal excursies
door ons land georganiseerd, een van Ame-
rikaansche cn een van Duitschc ambtenaren
van reishureaux. H.-?t welslagen van deze
rondreizen deed de Vereeniging hesluiten op
dezen weg voort te gaan en zoo zullen ook
in dit jaar weer een of meer groepen amb
tenaren van reishureaux ons land bezoeken.
De bedoeling is, die groepen van beschei
den omvang te houden, opdat elke deelnemer
de voor zi.in vak nooriige gegevens rustig
kan verzamelen. Ook wil men vermijden, dat
de bezoekers uitsluitend een indruk zouden
krijgen van de grootste en duurste hotels in
ons land; liet is noodig, hen vertrouwd te
maken met de gnede en kleiner.; hotels en, iir itioi,.nri io ni ra
restaurants. Voor dit jaar zullen de ambte-1 sterker voor bioscopen, radio ccntrnle's.
naren g-rerriiteerd worden uit de rc»shu bestaat uit 5 eenheden, hoven elkaar in een
TPa oX vnn, Po £nn.s. gemonteerd. Do bovenste eenheid is de
Het dert'ende nostvlieptuisr is gisterenuit te Brussel. Antwerpen. Ostende, Pari-s en voor» «»r«»®rker. de?.® h»vet de lamnen F 4°4
Londen, en uit de reishureaux uit de Rijn- e jos N. en de 595. De voorversterk®'
lang. Alleen
rien wand", de K. Y. 107. thans ook levei
-♦ accu en
anode-blok en heet dan K. M. 107.
RADIO-GRAMOPHONES. Als nieuwste
snufie is on veelvuldig verzoek aan de
goodkoope K. Y. 107 een zoodanigen vorm
gegeven, dat. er thans ook gelegenheid 1».
om „F.en plaa'je 'e draaien"! Zoo onts oud
de eveneens goedkoope en toch zeer sierlij
ke R. G. K. Y. 107. De Radio-Gramophone-
kast is zoodanig ingericht, dai de K. Y. 107
erin kan worden geschoven en het geheel
dan een sierlijk meubel vormt me: gelegen
heid om twee alliums met pla'en op te
hergen. De gnedkoopore uitvoering is v»or-
zicn van een veer-mo'or, de iets duurdere
van een electromo or.
ERRES DRAATTAFEL is huiten gebruik
een fraai meubeltje of bijze'-tafeltie, dat in
elke omeeving tast. F.en uits ekendo elect ri-
sche gramophoon-motor met pirk-up cu
sterk'eregeling zijn zoodanig ingebouwd,
da* alles gemakkelijk stof- en naaldcnvrij
te houden <is. He apparaat kan onmiddel
lijk op elk Radio-foestel. dat voorzien is van
nick-up aansluiting, worden aangeslopen.
De motor is een zich electrisch opwindende
veermotor. zoodat ook een constant toe
rental gewaarborgd is.
ERRES DUBBELE DRAAITAF3L. met In
eebouwden versterker is snociaal vervaar
digd voor he' gebruik in Radio-Centrale's,
C.a'é's of andere inrirh'ineen, waar het ge
wenscht is. een groot aantal gramnnhoon-
pla'en ach(er elkaar af te spplon. Het ls
voorzien van 2 motoren, 2 pick-uns, een
voorvers erker, benevens een inrichting,
welke he' mogeliik maakt van de eene- op
de andere grnmonhnonplant over te gaan,
zonder da de muziek onderhrnken wordt.
He' geheel is ingebouwd in een soort hu
reautafel, waarin een ruime gelegenheid
is, ho*»ken me' gram-inhoonnlaten te bTg-n-
Het belangrijkste n'euwe produet is cch-
ter de versterker de „F. rres" 100 Watt ver-
dohoer
sehcnlan-
het publiek nog steeds een hooge pi ijs muetiding te Allahabad te Calcutta geland. streek.
vat 3 regel-organen, t.w. een volume rege
laar. een inrichting waarmede inen al naar
verkiezing of naar behoefte, de hooge lonen
kan onderdrukken en een inrichting waar
mede men zoo noodig de versterking in
lage tonen, d.w.z. de frequenties tusschen
50 en 100 Hertz kan opvoeren, tot ongeveer
1V2 maal de normale.
Naast den hekenden „Erres" magnetischen
luidspreker noemen wij nog den „Erres"
Kloctro-Dynamischen tafelluidspreker, met
uitschakelbarcn filter cn den Electro Dvna-
mischen sterktoonweergever. Beide laatst
genoemde typen kunnen een zeer groot ge
luids-volume afgeven en zijn zoowel mecha
nisch als electrisch vrijwel onverwoestbaar
Bovendien ontbreekt ook niet het uitgpbrei
de assortiment hetwelk deze Firma voert
zooals Erres transformatoren, zoowel voor
L F.-versterking. als voor samenstelling van
geliikrichters pn plaatspanning-apparuten
Burton draai-condensatoren en onderdeden.
VVearite-onderdeolen en. vooral niet te ver
geten de accumulatoren en ando-blokken
van het fabrikaat „K.A.W."
TELEFUNKEN heeft een uitgebreiden
stand op de eerste verdieping. We vinden
daar de Tetrector W van ISO, een drie
lampstoestel mot slechts één bedieningsknop
waardoor de bediening uiterst makkelijk is
geworden. De afstemming geschiedt door
middel van die eene schijf, welke horizon
taal is aangebracht, en die 300 gr. kan
worden gedraaid, zoodat de stations tus
schen 200 en 000 Meter en tusschen 700 en
1000 Meter ieder over 360 gr. verdeeld zijn.
waardoor de stations op de schaal ver uit
elkaar komen te liggen en gemakkelijke
afstemming wordt mogelijk gemaakt. Boven
dien is een fijnregelaar \oor de afstemming
aangebracht. Het toestel heeft een scherm-
rooster hoogfrequontlamp en een scherm-
rnoster, gebruikt als detector. In een andere
uitvoering is het toestel met ingebouwde
luidspreker. I11 den stand vinden we verder
een toestel vijflamps voor gebruik met accu.
dat bestemd is voor plaatsen waar men nog
geen electriciteit heeft. Dit toestel wordt
thans geleverd voor 105 een prijs, die de
helft is, van wat soortgelijke toestellen vroe
ger kostten. Voor rudiocentrales zijn er te
bezichtigen versterkers met en zonder in
gebouwde voorversterker. Tal van anti
storingsiniddelen zien we voorts uitgestald
Een eigenaardigheid is de grootste en de
kleinste versterkingslamp naast elkaar; de
grootste, die een strekwijdte heeft van vier
a vijf kilometer en de kleinste, bestemd voor
een gelijkrichter. In den stand heeft men
een vernuftig systeem aangebracht, waar
door het mogplijk is de muziek over elk
gedemonstreerd toestel te laten doorkomen
waardoor de kWaliteit van de versterking
heter kan worden beoordeeld. De fa. Siemens
en Halske, welke Telefunkcn voert, heeft
in den stand nog opgesteld electrlsche klok
ken. welke zho op het net kunnen worden
aangpsloteh. Zij hebben een gangreserve
van 24 uur, zoodat hij storing in het net
de klok de eerste 24 uur toch niet blijft
stilstaan.
FORD heeft een geheel eigen paviljoen
op het Vreeburg. Als we daar zijn binnen
gegaan is het al Ford wat de klok slaat
en op de van deze wereld-industrie be
kende manier wordt ons alles vertoond, wat
men omtrent de Ford nog zou willen weten.
Daar is een werkplaats ingericht waarin
we kunnen bewonderen de gereedschappen,
welke onder auspicie van Ford worden aan
gemaakt en die door deze industrie zijn
goedgekeurd, waardoor het een Ford dealer
makkelijk is zijn klanten goed en vluu te
bedienen. We zien er voorts opgesteld een
vuilnisauto waarvan de carosserie gemnuk
is door de fa. Arij Hordaans te Schiedam.
Deze wagen kiept op den motor, en daarbij
gaat de achterklep dan automatisch epen.
Hij is opzij geheel te besturen; men kun
opzij het gas regelen, signaal geven, rem
men en richting aan den wagen geven. Niet
alleen voor reinigingsdiensten maar ook
voor hakkers, kruideniers enz. die veel klan
ten in een wijk hebben, is een dergelijke
wagen, waarbij dan de uitvoering anders
moet zijn, aanbevelenswaardig. Ford laat
verder zien een chassis in doorsnede. Dit is
uiterst interessant voor Ford-rijders. We
zien er de tientallen voorsprongen «velko
Ford de laatste maanden in haar reclame
campagne heeft opgesomd, zooals de drie
kwart vrijdragende as, de schokdempers, de
kleine benzim-geleiding, geen vacuum naar
liet benzinereservoir, de speciale wijze van
remmen, het koelsysteem waarhij de water
pomp in het koelsysteem is ingelascht, de
vering, de uitvoering der koplampen enz.
in rr stvrij staal. Enkele onderdeden in
wording worden getoond. Men kan er bijv.
zien hoe de drijfstang die op de krukas
wordt gemonteerd vervaardigd wonlt; de
verschillende tempi van aanmaak zijn dui
delijk te volgen. Zoo ook met de achteras
die is tentoongesteld. Tenslotte vinden we
er opgesteld een tractor Fordson als weg-
wals een industrie-tractor een Ford-chassis
van vier meter, een lichte bestelwagen cn
een brandweerauto op Ford chassis, waarhij
de carosserie gebouwd is door de fa. A.
Bikker en Zonen te Rotterdam. In een apar
te zaal wordt de Ford-film gedraaid, die
doorloopend veel belangstelling trekt en
laat zien het gehecle productieproces van
ruw materiaal tot keurig afgewerkte auto.
gereed voor den kooper.
Het Ford-paviljoen zal deze weken stellig
duizenden trekken!
J. J. BRUNAt
Op 17 Aug. 1876 is J. J. Bruna in de pas
torie van Wychen geboren; gisteravond is
h\j na een korte ongesteldheid in het Ronde
Kruis Z;ekerhuis te 's Gravenhag^ overleden
Met hem daalt een begaafd, bereisd en
heiezen journalist ten grave; een alt-rouud-
journalist. zooals het „Handeisb.ad" zert.
aan welk blad hy de laatste jaren verbonden
was als parlementair redacteur. Over elk
onderwerp schreef hy A Ia minute, een lezens
waardig artikel.
Echter, als ik aan Bruna denk, dan gaan
mijn gedachten niet in de eerste p.aats uit
naar den schrijver, doch naar den persoon.
Want we hebben in dezelfde straat (niet te
Wycher) gesreeld, al is het dan niet met
elkaar, dan toch met ziin eveneens zeer be-
Cs>.,fdp ruster. d»e op elk examen murpvp-r
niets anders dan tienen haalde, wat my ja-
'oercS rn*»"Vte. Rron-» die nu sw,a« on
studie te Utrecht er hem sprak ik dus wei-
nig; ik was beter bekend met zyn, voor eeni
Voornaamste Nieuws.
(w* n
Verschenen is het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer over liet wetsontwerp tot
steun aan de bieten bouwers.
De Nederlandsche Jaarbeurs te Utrecht.
Ut z 2l
De bepalingen van liet Fransch-Italiaansch
Vlootaccoord gepubliceerd.
Gandhi over Baldwin's verklaringen.
Crisisdreiging in Frankrijk in verhand met
een nieuw financieel schandaal.
Het crediet voor den Duitschen pantser
kruiser B goedgekeurd.
Tumult in de Belgische Kamer bij de be
grooting voor landsverdediging.
(hl* 3)
Uiteenzetting van B. en W. van Rotterdam
(hl* 5)
Het Nijverheidsonderwijs in de Tweede
Kamer.
Pleidooi in de Eerste Kamar voor de niet-
geslaagde tandtechnici.
(hl*. 9)
Jaarvergadering van de Bond van Chr.
CHR. MILITAIR TEHUIS TE
GORINCHEM
HET GOUDEN JUBILEUM
Het was gisteren feest in het Chr. MiL
Tehuis te Gorinchem. want het gouden jubi
leum werd gevierd. Het dundoek wapoerde
van den gevel en de groote recreatiezaal was
kwistig met vlaeeedoek en r>'anten versierd.
Daar recipieerde gistermiddag het bestuur.
De eerste die zyn opwachting kwam ma^en,
was de w.n. garnizoenscommandant, Ma»oor
B e n.z v. d. Eer g. Voor het hoofdbestuur
van den Ned. Mil. Rond kwam Ds. P. Groo-
t e em. predikant te H'lversum, die een cou
vert met inhoud aanbood. Ook het comité van
nud-bezoekers kwam zijn opwachting roai-en.
Rij monde van den voorritter. den heer W. C.
F. S c h e n s van Den Haag bood het een cou
vert aan bevattende de feestgaven van tal van
oud-bezoekers, met een album bevettpode hun
namen. Aan de Tebuiscuders bnod hy een
smakelyke taart aan met opschrift cn een
feestgave, die er symboliek in was aange
bracht.
Voor het R. K. Tehuis maakte Pater Gee®
1 e n zon opwachting; voor de Nat. Landstorm
commissie Luit G r o e n e n d y k. die een
feestgave aanbood namens de Gew. Land®
stormcomnvssie Pordt. Ook verschenen demi®
taties van den Raad der Geref. Kerk te Go®
rinchem de afd. van den Ned. Chr. Vrouwen®
bond. d:e van de Nat. Chr Ondernffirieren-
vereeniging de Geref. J.V. Josia'\ Voor het
"•emeentehestuur van Gorinchem kwamen de
Wethouders Dr R'egelenMr. Vonken-
berg de eelukvenschen overbrengen. Verd°T
verschenen Ds. Pb. J. Vreugdenhil. Ned.
Perv. predikant te Gorinchem- Ds. F G.
Petersen, legerpredikant te Haren (Gr.)
®n O Oranje, onrichter van Fort» fier ties
te Deventer, voorzitter van bet hoofdbestuur
der N.C.O.O.V en vele oud-bezoekers.
Tal van schriftelijke en telegrafische geluk-
wenscben kwamen mede in.
Ka de receptie vereenigden de nud-bezoekers
zich aan een gemeenschapnelijken maaltüd,
waarbij ook enkele gasten m°de aanzaten. Als
tnfelnrpcident fundeerde de heer Scheps,
Nadat Ds. F. G. Petersen in gebed was
voorgegaan, hrrcbf de tafelpresident een dronk
Uit on de feh?nce"dprc h^t p-Mn-«r
Aan tafel voerden bet woord de heeren C.
v. Helden van Wnwendyk. een van de
mannen van de lichting van 1890: D Ki®
n p r s var 7ri«t. a^ent van den Ned. M:L
Rond* F d® Haan n'idthmsvader van het
frnr. Mi!. Tern's te v?-»*»1cdon>; Ds. F. G.
Petersen: leeerpredi'-nnt: op*. O. O r n-
j ft van Deventer, voorzitter der N.G 0.0 V.
«n D. Mulder, huisvader van het jubileerenda
"•"«huis.
Nn het staande zingen van Halleluiah,
ppuwig dunk en e^ro, sloot de heer Oranje
de geanimeerde tafel, waar fal van oude her-
'inner'ngen werden op"ohnald. met gebed.
Des avonds hnd in de Fv n»h. Kerk een
dankstond n'aats. Ds. W. Snliethoff, Ev.
Luth. nred»"knnt. de beer S. Visser, voorzitter
"in hpt tev>"'-v"»st>»nr en Ds P. fi-'e,
Ned. Herv. Prod'kant., voerden hier achter
eenvolgens het woord.
CHR. MinrFNSTAMO
HET BUREAU VERPLAATST
Het Centraal Bureau der Vereeniging van
den Chr'ste'üken Haudeldrijvenden en Tndus-
trieelen Middenstand in Nederland is ver
plaatst van Mauritslaan 36. Hi'wer«nm naar
Domstraat 6 te Utrecht, Telef. 14806.
ge jaren ook vroegtiidig overleden broer; dia
eertijds orthodox Hervormd niedikant was.
d..arna, omdat hy het in de Hervormde K-'k
niet vinden kon en bet eveneens met Dr.
Kuyper oneens was (met wien h»i een d>eo-
gannde en hoogst-emstige po'emiek voerde)»
naar de Roomsche k°rk overging en x:eh als
red"cteur van het „Centrum" naam heeft ge
maakt.
Zoo is het niet te verwonderen, dat do
En-na van h»*t Hand l id-d en »'k Mer ge
durig met e.kear „oude historie" bespraken;
toen we elkaar in de iournslisi'ek tenig-
vonde»»: en xulVs o"d*»nks het fe't. d-t nn»®
gnvattingen ver uiteen liepen.
Historie bindt.
Zün pWsel'n»» overriden on betrekkelijk
groen m!? dsn ook rsn.
Niet nlWn omdat een collega, met een
worm b»»rt heenging; maar veel meer. o""dnt
h" één ie :n d® ni d®r vrienden u»t Vpmipeen
uil on®e jeumi die wii zien wgvnllen m 'net
eraf. F.en err«t!ep stem sero„»:t wis h»erh»j
van 's meneren ver»»a»»ke,iikhe:d en ment
ons *op; werl-t. zoo'on»» het dag i«* doch w«ett
j dat dp n«oht «mnsch <mverw®eM. kan val'en;
leer «lus uw d-gen tellen, opdat ge een wys
hart moogt bekomen.