BINNENLAND.
Kerknieuws.
VRIJDAG 6 MAART 1931
VIERDE BLAD PAG. 11
EERSTE KAMER
RIJKSBEGROOTING VOOR 1931
Een verloren zaak
CRISISBESCHOUWINGEN
Vergadering van 5 Maart 1931.
OVERZICHT
Het was wel noodig, dat Prof. van Embden
nog eens uitvoerig de houding der vrijz.-dcm
partij in het defensievraagstuk trachtte goed
te praten. Het is echter een onbegonnen
werk.Zelfs de soc.-dcm. beginnen nu reeds
te rekenen niet de mogelijkheid van een be
perkte mobilisatie, zonder dat van „drijven
tot der. oorlog" sprake behoeft te zijn. En
sinds in vrijz.-dem. kring Mr. Josephus Jitte
den knuppel in het hoenderhok wierp, is
daar de ontwapeningsnureool snel verbleekt
De heer Merchant heeft 1111 verklaard, dat
rijn ontwapening ons niet uit den oorlog
zal houden, maar dien juist op onzen bodem
zal brengen. Wij blijven er vrij zeker niet
buiten, maar kunnen dan wel passief het
oorlogsgeweld ondergaan, het met de armen
over elkaar aanzien, gelukkie in de weten
schap, dat we er niet zelf aan meedoen. Een
ontwapend Nederland zal het wordt thans
indirect erkend vermoedelijk bij een even
tueelen West-Europeeschen oorlog het eerste
slagveld zijn. 'n Prettig vooruitzicht ondei
de ontwapeningsleus!
Wanneer het onverstand hier cn daar gaat
wijken na deze bekentenissen omtrent de de
magogische ontwapeningsleus, zal allicht de
gedachte meer veld winnen dat we dan
gelijk de ervaring in 1914 heeft geleerd
verstandiger doen met ons op handhaving
onzer neutraliteit naar de mate onzer krach
ten in te stellen. Dan is het niet in alle ge
vallen zeker, dat de oorlogsgruwel over onze
grenzen komt. In het stelsel AlbardaMar-
chant bestaat die zekerheid wel, gelijk thans
Is erkend.
We zouden Prof. v. Embden willen raden
nu maar wat zuiniger op het papier te wor
den. Bergen vol heeft er voor een slechte
zaak van beschreven en doen bedrukken:
het geval staat thans vrijwel hopeloos voor
hem en dan is het wel zoo verstondig zich
niet te blijven uitputten in casuistiek om
een in beginsel prijsgegeven, anti-nationaa'
denkbeeld nog wat op te pleisteren. Dat
helpt niet meer, nu de heer Marchant zelf
voor ontnuchterende verklaringen heeft ge
zorgd
Meer zullen we er niet van zoggen.
De overige redevoeringen brachten giste
ren voornamelijk financicele en economi
sche beschouwingen. Er was geen nieuws
bij en daarom staan we er ook niet in 't
bijzonder bij stil.
VERSLAG
De beraadslaeJngen over de Rtlksbecrrootlng
voor 1031 werden voorttrekt. Voorzitter was
Mr. P. Rlnlt. oudste lid In jaren, wlil Baron de
Vos van Stoenwttk tc-r becrrafenls was van zt1n
zwasrer het ond-lld der Tweede Kamer, Mr. A
Be "-on van TVdem.
Mr. v. La n schot (R.K.I wtldde allereerst
aandacht aan de econnnvsehe crisis Niet In de
eeuwenoude knnitall»tlsche wereldorde moet
men gellik de soc.-dom. doen de oorzaak
er van zoeken. Die beseliiitdltrln? heeft cre^n
zin zoolana- niet Is ann-etoond. dat de socia
listische wereldorde zonder crisissen zal kun
nen verloopen.
Dat woord kapitalisme treeft aanleldlncr tot
vee] begripsverwarring. De soc -dem. verstaan
daar prekeel Iets anrlers onder dan de fCn •-bo
lleken. Hun politieke tegenstanders misbruiken
d'e verwarrlnrr ten bnte van politieke winst.
Ook de heer Mendels Is op dit punt niet vrö
Ul*"epaan.
De Katholieken erkennen het privaat he-it
en veroordelen de kl«ssestr(id. De sor.drm.
zulten Eoed doen op democratische ultlncen ";t
Katholieke kriner creep Illusies te bouwen Tv-
j,eerend wad, dat de beer Mendels verklaa-de.
dat alleen een ktassenartli Iets bereiken kan.
Maar wat doet hö dan met de andere volks
groepen?
In elke parth komen nuances voor: ook de
p D A.P. heeft in eir-en krtnff als klasse-mr-
tti noar al eens schemo» meenlnffsverscblllen
Men staat er herhaaideitik nv-t oractlsch sterk
uiteenloopende opvattingen scherp tegenover
elkaar.
De planmatige productie der aoc -dem. hl «ft
nog steeds voor ieder een geheim. Men spreekt
cr over. maar verder Is het 'ofg luchtledigs. En
verder mogen ze bedenken, dnt overheldswlnst.
be'ae minstens net -oo cc kan zön als nartl-
ciitler wlnofhe'air. "Wat Schaner over vee' te
honen bedrllfswlnsten schreef. Is in dit op.
zleht veelzec-gend.
Men «nreekt van principieel verschil larhfl.
man' hl or geldt, dnt het voor den betaler c-
ltllc Is, of M1 door de hond of door do kat ge-
be'en 'yjordt.
Dp klasaenstrb'dopvoedlng der soc.-dem. doodt
het gemeenschapsgevoel. In hun nieuwe muit-
tchanpp zal die klnsseonvoedlng de verhouding
terstond bederven Allicht wordt dan met wee-
meed teruggedacht aan „gisteren".
Aan de Hegecring Is verweten, dnt. zit geen
crls'snrogram heeft. Maar de critici z.elf zlc-n
ook geen kans zulk een plan te produceeren.
Aan de Regeering werd verzocht eens een on
derzoek in te stellen naar een Tnd"strlehank.
die geen Stnatehank behoeft te ztJn. Herlnnnerd
werd aan de vele Ncder'nndsche mlllloenon In
het bultenlnnd. ook In Dultschland. belegd. Is
bet niet mogeldk van dat land eenlge tegen
prestatie te bedingen.
Tn de regiering wildo Mr. van Lanschot vóór
alles een crisisregeering zien. Hb" 7,og niet in.
waarom het kabinet niet even nationaal kon
zijn als een kabinet geiök de heer Rink zich
dnt dacht.
Op economisch gebied wenschte Mr. van Lnn-
nchot. dat we onzP verweermiddelen stevig In
handen zouden houden. Tegenover Dultschland
moeten w(J van het verleende credlet een krach
tig gebru k maken.
Op financieel gebied vragen Wegenplan en
Zuiderzeewerken vele honderden mill'oenen. H"t
eerste zeker wel 830 mlllloen. Gevraagd werd of
de honderden mliloenen der Pensioenfondsen
niet voor de drooglegg.ng gebruikt konden wor.
den en of het geen Hid wordt hot fondsenstel-
etel door het omslagstolsel te vervangen.
Ten aanzien van hét Incldent-Albarda betreur.
de de heer van Lanschot het, dat de vrflz.-dem.
neiging vertoonen de houding van de S.D.A.P.
goed te praten.
Dc goede eigenschappen van het Kabinet wcr
den zoo hoog geschat, dat het In 's lands be
lang werd geacht, dat het blUft.
N'a de pauze stortte de heer Wlbaut (S.D.)
de bekende fiolen van zön toorn uit over de
nieuwe wet op de flnancieeie verhouding tus-
schon r|jk en gemeenten. Naar zön meening zul
len vele gemeentebesturen in mociltlkheden ko.
De Instelling van een industrlebank zou hö
aanvaarden doch niet als middel tegen de
crisis.
Mobilisatie van hot bankkapitaal heeft wei
nig zin wanneer daaraan niet een zekere be-
heersching van dat kapitaal vast zit.
Prof. v. Embden (V.D.) behandelde de ver
houding tusschen regeering en volk In geval
van mobilisatie.
Hö ia overtuigd, dat het toenemend verzet te.
gen het oorlogsbedrüf zich in do toekomst ook
In onwettige banen zal bewegen. Hö vroeg zich
nf. wat het voor zin heeft om te beweren, dat
door een verzet tegen mobilisatie de democra
tic zou worden aangetast. Mobilisatie beteekent
bö ons geen volkswil, zelfs geen regeerlngswll,
miinr generaalswll.
2.1. moet de beslissing over oorlogsverklaring
volgens het Volkenbondsrecht uit handen van
de Regeering in dlo van de Staten.Generaal
worden gelegd.
Boven hel gezag van de wet gaat het gezag
van het geweten. De dicnstwelgerlngswet van
1023 lost de moellükheden te dezen aanzien
niet op.
Mr. S 1 I n g e n b e r g (V.D.) gaf als zön mee
ning te kennen, dat de Rliks-ontvangsten en uit
gaven nog wel wat mee zullen vallen. Ook de
"taatsschuld geeft geen reden tot pessimisme.
Echter gaf hö toe. dat voor 1932 de uitzichten
minder helder zullen zön terwöl de uitgaven het
normale accres zullen behouden. Alvorens echter
een beroep op den belastingbetaler te doen kan
de Regeering putten uit de 240 mlllloen die de
belastingen In vroeger Jaren meer hebben opge
leverd dan door den dienst noodig was.
Tenslotte schonk de heer Sllngenberg aan
dacht aan den aanval van den heer Wlbaut
op de wet op de flnancieeie verhouding. Wi-
baut-Cato wil de wet verwoesten. Maar mr. Clin
gonherg vond deze nog slechts gedeeltelök wer
kende wet goed. al zouden mlschion verbeterin
gen mogelijk kunnen blöken. We weten nog
niet eens wat de essentialia der wet voor de
gemeenten zullen opbrengen en daarom Is het
zeer voorbarig over verwoesting te spreken. Als
er verbeteringen moeten komen, zal misschien
het tarief der Gcmeentefondabelastlng gewü-
zlgd moeten worden.
Opmerkingen van ftnancleelen en economl.
schen aard maakte de heèr Koster (Lib.)
Betoogd werd. dat reserves moeten worden ge
maakt voor tekorten op den staatsdienst, die
niet in de begrooting tot uitdrukking komen:
pensioenfonds, spoorwegen en Zuiderzeewerken.
Ook Is het goed eenlge reserve te hebben voor
ongunstige jaren, opdat niet dadelök de staats,
schuld behoeft te worden vermeerderd.
Ons welvaartspeil is hooger dan met onze
productiviteit van het oogenbllk vereenigbaar
Is. meende de heer Koster, en daarom kan van
loonsverhooglngen geen sprake zön.
De insten der Industrie moesten worden ver
laagd. b(iv. door afschaffing van de zakeUlke
bedröfsbclasting. Met ondergang bedreigde be-
dröven zullen moeten worden gesteund Maar
niet als bö de Tarwewet geschiedde, trachtte
de heer Koster uitvoerig duldelük te maken.
Op handelspolltlekgebled werd de actieve han
delspolltiek verworpen, we moeten m«t de meest
begunstigingsclausule zien te overwinnen.
Vandaag praten we verder.
TWEEDE KAMER
INDISCHE BEGROOTING
Vergadering van 6 Maart 1931.
De behandeling van het hoofdstuk Onderwijs
der Indische begrooting werd voortgezet.
De heer Gerhardt (S.D.) vervolgde zön
rede. Hö Juichte toe. dat ten dee Ie zal worden
gebroken met het Nederlandsch als voertaal
op de volksschool. Gaarne zou hil de Inrichting
van goede kweekscholen zien. Anders wordt een
goede grondschool niet verkregen. Erkend werd
dat de zending vaak op loffelükc wlize de tank
van de overheid ten aanzien van het onderwijl
beeft overgenomen Er 19 thans echter achter,
stand In den bouw van openbare neutrale scho.
len en ook de huisvesting van vele openbare
"cholen laat te wenschen over. Het onderwüs
dreigt te verclerlcallseeren.
Aan Dr. Severiln (AR.) ltwam hef voor,
dat de vraag naar openbaar neutraal onderwin
voor Indlë al te lVestersch georiënteerd Is. De
overheid heeft de laatste halve eeuw zeer veel
voor het onderwüs gedaan, maar er blijven nog
wenschen over zoo o.m. de totstandkoming van
de algemeene volksschool. Ook de dessaschool
ltfkt spr. een nuttig a-»p»iraat Ongeveer een
mlllloen leerlingen haakt van dit onderwüs ge.
brulk. maar dit aantal kan nog worden uit
gebreid Voor de decentralisatie tot stand komt,
dient cr unificatie te komen. Dnarbü dient het
onderwüs vooral gericht te zön op verheffing
van het eigen cultuurmilieu. Associatie met het
Westersch onderwüs Is niet mogelük. omdat de
Westersche cultuur zeer beïnvloed is door de
Christelijke religie. Daarom Is de roep om open.
baar neutraal onderwijs niet gemotiveerd. Wel
kan de rogeerlng den arbeid der zending steu
nen en het onderwijs op de volksscholen doen
geven door mannen met Christelijke beginselen,
zonder het onderwüs een confessloneel-kerkelü-
ken tint te geven.
Dr. Mo lier (R.K.) bestreed de eenheids,
school en pleitte voor de inheemsche taal als
voertaal. Als naast te vervullen wensch moet
worden aangedrongen op verbetering van de
dessaschool. De 4 of 5-jarlge volksschool is
voorlooplg onbereikbaar. De confeasloneele
school achtte hli voor karaktervorming cn
opvoeding veel beter geschikt dan de openbare.
Bö de eerste Is er ((n sfeer. Die eenheid be
staat niet aan de openbare school.
De heer v. Boetzelaer (OH.) zelde. dat
er groot verschil Is tusschen de volksscholen In
de verschillende deelen van Ned. Indlë. Dit oi^
derwüs wordt nu overgedragen aan de autoncw
ine gemeenschappen. Hierdoor kan met de
plaatselijke ontwikkeling beter rekening ge
houden worden. Toch moet deze ovordrucht (het
behoedzaamheid geschieden.
Bestrüding van het annlphabetlsche achtte hö
een te negatieve doelstelling voor de volks
school. De volksschool dient een hefboom te
worden waardoor het leven in de desaa op hoo
ger poll wordt gebracht. Aan dit doel beant
woordt de school nog maar zeer weinig. De
school past niet genoeg In het Inlandsche leven.
De minister bevordere het nemen van proeven
Jn den zin als bedoeld door Dr Kraemer.
De neutrale school tast den Mohammedaan,
sche cultuur minstens zoo aan als de confesslo-
neele en kan daar voor niets In de plaats stol
len. hetgeen de confessloneele wel kan. De In
lander krügt op de neutrale school geen ant.
woord op onderscheidene vragen van phlloso.
Phisohcn aard. Over de diepere levensvragen
kunnen de confessloneele ondcrwüzers wel spro.
ken. Het Is verheugend dat dc regeering ei
kent, dat bö de onderwüsvoorzlenlng een ruime
plaats moet worden toegekend aan het particu
lier Initiatief. Feitelijk zo» de overheid alleen
aanvullend moeten optreden-
CHR. MARINE-PERSONEEL
Betreurd werd. dat zoo weinig voortgang ge-
...nakt wordt met d" financieel® schelding tus
schen Kerk en Staat. Do Kerk dient meer vrtf-
heid t® krügen en er Is althans een admini
stratieve scheiding mogelök.
Mr. Joe k c-s (V.D.) waarschuwde tegen be.
perking van het onderwijs In het Nederlandsch
op de lagere scholen, waar uit de Inlnndsche
samenleving een krachtige aandrang bestaat
om Nederlandsch te leeren.
Het aantal confessloneele scholen, dat gesub
sidieerd wordt, Is do laatste Jaren belanerük
grooter geworden. De vraag dient gesteld of
daaruit niet blükt. dat het confessioneel onder
wüs bevoordeeld wordt. In sommige plaatsen
wordt men Immers voor de keus gesteld: geen
school of een confessloneele school. Men wil
do zending doen werken door middel van de
school. Dit ls af te keuren. Geven de ouders
zelf blük een rellgleuso school te willen, dan
is er geen enkel bezwaHr tegen daarmee reke
ning te houden. Het Is echter in het belang van
de Chr. leer. dat deze niet wordt opgedron
gen. Ten nRnzien van de Indische Kerk werd
het standpunt van den heer v. Boetzelaer ge.
deeld.
De heer Ter Laan (S.D.) waarschuwde om
niet te veel op het onderwijs te bezuinigen.
Tegen subsldieerlng van net bflzonder onder,
wüs hebben de soclaal.democraten geen bezwaar
maar deze subsldieerlng heeft plaats boven
het openbaar onderwijs uit door de hypotheek
garantie van 85%. Veel meer waarde dient
men toe te kennen aan de openbare school,
omdat die staat boven de geloofsverdeeldheid.
De heer Severün wilde Christelöke mannen op
de openbare school. Mag dan een jngeloovlee.
een jood of een moderne niet op die school?
En wie zal de keurmeester zön Ds. Kersten
misschien? De heer Ter Laan meende te moe
ten protesteeren tegen dezen aanval van Dr.
Severün.
Tenslotte diende de heer Ter Laan een motie
waarin de Kamer als hnar oordeel uit
spreekt. dat de nieuwe relsregellng ook van
toepassing moet zön op officieren, zoodat die
voor alle ambtenaren dezelfde is.
Deze motie zal bö de afd. Defensie worden
oehandeld.
De 'neer De V I s se r (C.P.) betoogde onnieuw
,1nt Indlë op onderwijsgebied echromelük ver
sa rloosd wordt.
MeJ. Westerman (Lib.) kwamen de her
ordeningsplannen niet geheel aannemelök voor.
Men moet zleh daar niet blind staren op de
Westersche scholen, aangezien de Oostersche toe
standen geheel naders /.fn. Er moet .'oor ge
zorgd worden. da( het büzonder onderwüs niet
voordeeld wordt boven het openbaar onderwijs.
Nadat de heer Feb er IR.K1 den heer de
Visser had bestreden beantwoordde de Minis
ter van Koloniën de snrekera. Hö zal de
aandacht van den Gouvcrrmur-Oeneranl vesti
gen op de opmerkingen, gemaakt ten aanzien
van het herordentngsplan. De minister kon er
verder niet on Ingaan, omdat het plan m>g In
een beginstadium verkeert In sommige streken
is het zeer moellllk de dessaschool Ingang te
doen vlnjlen. Panrbö komt nog een gebrek aan
leerkrachten voor net de;«a-oiiderwl1s. De voor.
stelling alsof de uitbreid ng nauwelüks eeltJken
tred hond' met den aanwas der bevolking Is
totnal onjuist.
De minister schnarde zich nnn de zllde van
hpn, die meenon, dnt het confessioneel onder,
wüs aan de karaktervorming meer kan doen
Jan het openhaar onderwüs. Dit ligt In den
aard daarvan. We] gelooft hö dat er een leem
te is Iti het stelsel van subsldieerlng en dat
leeningen op korten termtfn beter zlln dan hy
potheekgaranties. De Inlandsche taal kan tot op
zekere hoogte ook als voertaal gehmlkt wor
den op de hoogere onderwüslnstellingen. Bö
het hooger onderwüs la zü niet te gebruiken.
De scheiding van Kerk en Staat verkeert nog
In een stadium van overweging,
Dat bevoorrechting van het confessioneel on
derwüs zou p'aats hebben ls door niemand be
wezen. De minister is overtuigd dat men In In
dlë billllk te werk gaat.
Na goedkeuring van het hoofdstuk werd de
vergadering verdaagd.
DRANKBESTRIJDING
VERLAGING VAN HET MAXIMUM
AANTAL VERGUNNINGEN.
„Uit verschillende gemeent?n, a!<lu-
schrijft het maandblad der Geref. Ver. vut»
Drankbestrijding, bereiken ons berichten van
teleurstelling over de beslissingen van cte
Kroon inzake de verlaging-
Zooals bekend heeft de desbetreffende
Commissi o uit de N. C. A. aan allerlei ge
meenten geadresseerd, opdat ze gebruik zou
den maken van haar bevocgdh id om in 1931
liet maximum aantal vergunning te doen
dalen.
Vele gemeenten hebben dat gedaan. Al
thans het verzoek tot de Kroon gericht. Wan
de Kroon he.ft de beslissing. En nu hoefl
zich ditmaal, in veel sterker mate dan vroe
ger het leit voorgedaan, dat de Kroon hee';
geweigerd een aangevraagde verlaging
goed te keuren.
Het argument schijnt te zijn dat, wannen
het aantal officicole vergunningen al te ster.;
daalt, de clandestiene handel zal gaan toe
nemen. Te ontkennen is ni t dat in som
mige gov alten dit gevaar zou kunnen on:
staan."
Dit gevaar is ook in onze kringen erkend
en is in sommige gemeenteraden oorzaak ge
weest, dat warme voorstanders van deze re
geling gemoend hebben thans genoegen t
moeten nomen met de vaststelling van een
bepaald maximum-
Daarbij kwam ook nog de overweging
waarop we nog dozer dagen wezen, dat ut
gevaar schuilt in het feit, dat ccn vergun
ning, door vermindering van het aantai,
voortdurend in prijs stijgt
We verstaan echter de klacht van het
Maanub'ad, als het schrijft:
„Maar 't wil ons voorkomen, dat de Kroon
ditmaal daarvoor wel wat to bang is ge
werst, en wat al te zeer is ingegaan tegen
de duidelijke uitspraak van den Baad".
.Het blad wijst op 's-Gravenzande. Smal
lingerland, Serooskerke, Grijpskerkc en
Eindhoven. Dut laatste geval spreekt
sierk.
Het hlod besluit met de opmerking:
,,'t Wil ons voorkomen, dat dit met is
overeenkomstig den geest onzer drankwet
De duidelijke bedoeling der wet is, dat liet
aantal vergunningen gestadig zal worden
ingekrompen.
Een bindend voorschrift voor alle gemeen
ten kon ni-t worden gegeven, maar Dr.
Kavpcr liet het aan dc maatschappelijke
krachten over om van rjc geboden kansen
gebruik te maken. Jnmmer. nu deze dat ook
doen, dut de Kroon dan een veto uitspreekt".
Te Den Helder werd gisteren hel 10-jarig bestaan gevierd van den Bund van Ch.
Marine-personeel beneden den rang van officier. Een foto van het Hoofdbestuur lijden,
ós receptie. Van links naar rechts de heeren A. van Klaveren, P. u. d. Breugel, J. Her
meijer, B. G. WülemsJ. P. van Bommel en T. Binken,
ALCOHOLBESTRIJDING
BIJ HET SNELVERKEER
Het tweede Jaarverslag van de „Vereeni-
ging voor Alcoholbes'rijding bij hot Snel
verkeer" kan gelukkig een opgewekte toon
laten hooren, want men mag cons ateeren,
dat er in het 'afgeloopcn jaar voel arbeid
verricht is om het doel van xle Verecniging
te komen 'ot een alcoholvrij snelverkeer
weer iets dich'er nabij te kernen.
Tot do blijde ervaringen behoorde ook,
dat de initialen V.A.S. nie: alleen steeds
meer bekendheid verwerven, doch ook met
sympathie wordon gezien door velen, die
niet tot de eigenlijke drankhes rijders, maar
misschien wel tot de geregelde drankge
bruikers behooren, cn die zeggen: „Ja, hier.
bij het Snelverkeerdat is wat anders!"
Immers, herhaaldelijk ziet men, dat
meer of minder ernstige verkeersongeval
len verhand houden met het feit. dat de
bestuurder van het motorrijtuig niet nuch
ter was.
En ondertussohon nemen de verkeerson
gevallen toe. In 1929 hadden er alleen in
de groots'e ze-s plaatsen van ons land 18.791
van dergelijke ongelukken plaats, waarbij
niet minder dan 127 dooden te betreuren
waren en 1087 perseden ernstig werden ge
wond.
Daarom is nuchterheid voor den bestuur
OP INSPECTIE
Uitte.murueu vertrok van Schiphol le Amsterdam de lieer A. Pleeman, directeur der
K.L.af., naar Jndiê, ten einde zich persoonlijk op dc hoogte le sletten met hel bedrijf der
Indische Luchtvaart-Maatschappij, waarover hij levens de directie voert. Van links
naar rechts de heeren Veenendaal (mechanicien), Duimelaar, A. Plesman, Sillevis, de
Né (marconist).
der eerste eisch. Voor deze idee maakt de
verecniging op allerlei wijs propaganda. In
zeer veel plaatsen hang. b.v. de suggestieve
propagandaplant.
De blaadjes „Veilig Verkeer" zijn bekend
Ook hef Departement van Financiën ver
leende medewerking, al liet het zich er
voor be alen. wat o.i. niet noodig was.
Zoo werden eerst op 1G000, later nog
eens op 10.000 rij.beAij'en, o.a. de volgend»)
woorden geplas'st: „Wilt G i ook in Uw
eigen belang de veiligheid on den open
haren weg bevorderen? Gebruik dan geen
alcohol, want Veiligheid eischt Nuchter
heid."
Van het bestuur der Verecniging is Tr.
F. A. Brandt. Utreeh*. voorzi ter cn de
heer H. Ploeg Jr.. Utrecht, secretaris. Lei
der van he* Bureau is de heer C I
Toe hes. Midd-mhoefs i*ai* 2b. Rotterdam
Vele vereenigingen, vooral ook op drank
bestrijdersgebied zijn lid.
LEERSTELLIGE PREDIKING.
In de Am. „Wachter" treffen we een ar
tikeltje aan, dat het pleit opneemt voor leer
stellige prediking De schrijver merkt op
dat ovxer het algemeen genomen, onze tijd
daarvan niet veel moet hebben. Daarom
was het hem opgevallen, dat men in Enge
land het leogloopen der kerken, on speciaal
ook het feit, dat dc jeugd aan de kerk on
trouw wordt, in verband had gebracht met
dc oppervlakkige prediking, en opmerkelijk
neemt hij het bericht, ..dal de autoriteiten
der Schotsche Baptisten de Kerk aanhevo
len met grooteren ijver de leerstellige pre
diking te geven en tot de eenvoudige
Schriftuitlegging terug te keerc.n". En dal
oen Duitseh blad zei: „Met de geliefde mot
to-pre'u'king kan men in korten tijd de beste
Kerk te gronde richten".
Dat is wat anders, aldus zegt hij verder,
dan sommige „huppelaars" in onze kringen
het willen, oppervlakkige geesten, „die de
schrik op het lijf krijgen, wanneer ze onder
een leerstellig.; preek zitten. Zouden die
monschen zich wel ooit e s in ernst afge
vraagd hebben, hoe het eigenlijk met hen
persoonlijk staat? Wat zij willen is dat er
•on het gevoel gewerkt worde. Er moet cmn
tie wordci. gewekt. Dat willen ze. Maar wil
de Schrift, wil Ooi dit ook? He 't de ver
hoogde Heiland «n Koning zijn Heiligen
Geest uitgestort om door de prediking van
het Woord het gevoelsleven te h'roeren? Of
is het doel dat steen en harten mogen ver
beijzeld worden? Dat het duistere verstand
moge verlicht worden? Dat de wil mog<-
worde omgobrgen en dat cr schuldbesef
moge worden gewekt? En om dan vorder
de wapenrusting van den Heiligen Geest te
leeren Kantoeren
De schrijver concludeert dan ook. dat.
hoewol het leerstellige nooit eenzüdig op
tien voorgrond mag treden, toch zonder leer
stellige prediking een Gemeente niet ge
bouwd kan worden.
„Het Woord moet bediend worden. God
moet tot ons spreken. En wanneer God
spreekt dan is dai leer in den goeden, ge
zonden zin van het Woord. De prediking
moet bedoelen vortneerdering van kennis
verdieping van inzicht in de waarheid. Deze
is voor de gemeente noodzakelijk. En een
prediking, die uitsluitend in de praetijk op
gaat of wiegelt op de wateren van het ge
voel, verarmt op den duur het geloofsleven
cn brengt ook over ons de klacht: „Mijn
volk vergaat, omdat ze geen kennis h-ib
ben".
Het is een droevig verschijnsel, „dat men.
zijn Christus beleden hebbende, geen be
hoefte schijnt te gevoelen in het geleid wor
den in de waarheid. De Kerk zij en blijvo
een belijdende Kerk. Naarmate de waar
heid zoek raakt, het leerstellige op don ach
tergrond komt. wordt de belijdenis zwevend
en nevelachtig. En het gevolg? Onbelijnde
voorstellingen en onvaste Christenen, die n
zoo gemakkelijk meegevoerd worden met
alle wind van leer".
En oen leerstellige preek is niet alleen
voor het hoofd, maar ook voor het harl.
„Anders is do preek niet good. Daar zit
theorie en praetijk, leer en loven, in. Daar
zit In een leerstellige preek degmatiek en
ethiek, en ook het geestelijke element, na
melijk hoe de goede hoorder in den geeste
lijken strijd met de waarheid tegen de zonde
inworstclt en in die worsteling troost en
licht uit diie waarheid put, alsook waarschu
wing en terechtwijzing uit dezelve opvangt".
Menige opmerking in het bovenstaande is
ook in ons land niet overbodig.
AFZONDERLIJKE AVONDMAALS-
BEKERTJES?
In een Engelsch blad zagen wc onlangs
een firma als volgt adverteeren:
„Gevaar aan do Avondmaalstafel.
Artsen en autoriteiten voor de volksge
zondheid verklaren, dat het gebruik van
e^n gemeenschappelijke beker oorzaak is
van het overbrengen van infectieziekten.
Heeft uw Kark de afzonderlijke Avond
maalsbeker ingevoerd, om dit gevaar te ver
mijden? Zoo niet, schrijft dan om geïllu
streerde catalogus enz."
Hoewel we van dergelijke inmenging van
handelaars in Kerkelijke kwesties in ons
land gelukkig vrijwel verschoond blijven, i9
het onderworp waarover het gaat. ook hier
niet onbekend. En blijkhaar evenmin bij
onze geestverwanten in Noord Amerika. In
de Amerikaansche „Wachter" tooh treffen
we een ingezonden stuk erover aan van
een 81-jarigcn lezer. Deze heeft het over het
„bundeltje van Paulus", waaronder hij dan
verslaat 1 Cor. 10 16 en 11 25—28, ,en
daar hij den beker (vers 27) een drinkbeker
dos Heeren noemt, moet Matth. 26 27 en
2S ook bij het bundeltje ingesloten". Hij
zegt dan o.m. het volgende:
„De apostel laat een hel 'er licht schijnen
over de beker der Avondmaals, cn zulks
hebben we noodig Ln onzen tijd. De beker
gaat een hardon tijd tegemoet, om in ecre
te blijven. Er schijnt geen achting meer
voor te zijn bij de voorstanders van de af
zonderlijke hokertjés. „Het is niet de beker,
het is de wijn: de beker dcot er minder toe
de wijn is tceken van Christus bloed", zoo
wordt er gesproken en geschreven, ook nog
al, en dat nog wel, door invloedrijke broe
ders.
Maar kijk eens in Paulus' bundeltje, 1
Cor. 10 16. Daar leest u niet de wijn, doch
..de beker der dankzegging". Evenzoo in 1
Cor. 11 25: „deze beker" (niet deze wijn):
ook vers 26, „dezen hekcr" (niet dezen
wijn). Wederom in vers 27. „den drinkbeker"
(niet den wijn). En nog eons in vers 2S „en
drinkt van den drinkbeker", en de wijn
wordt ook daar niet genoemd. Leert de apos-
nu, dnt de wijn uitgesloten is? Neeri toch!
Heel duidelijk gecfl hij aan in 1 Cor. 10
16 en in 1 Cor. 11 25, dat hij is de gemeen
schap a.in het bloed van Christus, alzoo ook
in Matth. 2G 27 cn 28. We zien dus. dat de
beker bij het gebruik des Avondmaals niet
van den wijn, en de wijn van den beker kan
worden gedacht. Drinkt allen daar uit.
Nu, wat de Heere zoo onafscheidbaar sa
menvoegt, kan niet gesehei 'en worden. De
wijn afgezonderd van de. den. deze be
ker in het bundeltje aangeduid is niet meer
V wijn des Avondmaals. doch gewoon wijn
Als we dan toch het durven bestaan, hem in
afzonderlijke bekertjes de gemeente te laten
drinken, is men niet gehoorzaam aan dc
Goddelijke ordinantie Men drinkt dan niet
in het geloof het bloed van Christus.
Wel, ik hoop dat Paulus' bundeltje bestu
deerd zal worden. Het was wel heel aar lig
voor onze mannenvereenigingen, om het
wat met elkander uit te pluizen. Het heugt
me nog zoo goed, toen we nog jong waren
hoe aangenaam we in zulke zaken bezig
konden zijn, en het deed ons zoo veel goe
voor verstand en hart beide. Probeer het
maar. De Heerc ziet zulks gaarne in Zijn
'eugdig volk en zal u wel helpen, jeugdige
broeders! En ook onzp Kerkera 'on mogen
het wel eens goed napluizen. Ik kan mij
nog goed voorstellen dat Ds. Van de.n Bere-
kamp, van Grootegast (Groningen), óéu»
per week zijn Kerkerand catechiseerde. Als
gnst hen ik er eens bij geweest. Wel, dan
krijgt men Kerkeraa'sleden aan wier wijs
heid nog wel een zaak kan worden overge
laten".
EVANGELISATIE.
Ds. J. Smelik, predikant der Goref. Kerk
te Loosduincn, heeft in het aldaar verschij
nend „Kerkblad" gewezen op de mogelijk
hei I om, bij den overvloed van Thenl. can
ilidate.n, een hunner te beroepen als Evan
gelisatie-predikant voor G root-Den Haag
(Den Hang Oost en West, Loosduinen en
Schcveningen). Hij raamt de kosten op
f 4000 en geeft de volgende werkeehets:
„ln de eerste plaats: spreken, in open
luchtsamcnkomsten voorzoover die hijr in
Don Haag georganiseerd kunnen worden, cn
op samenkomsten in lokalen, enz.
In de tweede plaats: huisbezoek: het is
broodnoodig, dat sommige buurten regel ma
tig bewerkt worden en het zaad van het
Evangelie uit gestrooid; cn door wien kan
dat beter ge 'aan worden dan door een pre
iikant, die geschoold is in de opleiding, en
er den gchcolen dag tijd voor heeft?
In de derde plaats: adviseerend lid der
Centrale eommissiën voor den Evangelisa
tie-arbeid te zijn".
Dr. C Bouma, Geref. predikant te Den
Haag-Oost, die dezen voorslag bespreekt,
juicht hem van harte toe en schrijft o.m.:
„Werk is er genoeg voor zulk een predi
kant of candi 'aat. We kunnen zeer goed
iemand gebruiken, die de alg«Nneene leiding
heeft in een groote stad als onze, waar
de verschillende Gereformeerde Kerken ook
in dit opzicht haar gemeenschappelijke be
langen hebben.
Iemand, die zijn geheelen tijd aan de
Evangclir.itie in Groot-Den Haag geven kan;
die de lijnen trekken gaat. waarlangs we
ons gemeenschappelijk werk kunnen doen.
En misschien zou hij later leidend in de
goheele classis kunnen optreden bij de re
geling en organisatie van hot Evangeliesa-
tiewerk".
Door de classis Assen der Geref. Ker
ken werd op haar vergadering van jl. Woens
dag in beginsel besloten lot het benepen
van een predikant voor het Evangelisatie
werk in de classis, en wel daar waar tot
nog toe niet gewerkt word:; plannen daar
toe slrekkende, zullen door een commissie
nader worden uitgewerkt
ZENDING
Statistiek 1929. Door het Zendings
consulaat te Batavia zijn in de „OpweJcker"
de verkregen statistische gegevens over het.
geheele Protestantsche Zendingswerk in
Xed. Oost-Indië gepubliceerd. Omtrent de
Minahassa werden nog geen gegevens ont
vangen.
Het aantal Protestantsche Christenen over
schrijdt het eerste millioen. zulks op een
bevolking van GO millioen. Van deze 60 wo
nen er 40 millioen op Java. maar op dit
dichtbevolkte eiland telt de Prot. Kerk
slechts 40.000 leden. De meeste Christenen
worden gevonden in de Molukken, van wel
ke men wel kan zeggen, dat zij na enkele
jaren geheel gekerstend zullen zijn. De In
dische Kerk aanvaardde daar de erfenis
der O.-Indische Compagnie. Bij haar behoo
ren meer dan 500.000 inlandsche Christenen;
in de afdecling Ambon 151000, in de afdee-
ling Timor 80.000, terwijl men de Minahas
sa wel stellen kan op 200.000. Op de Sangi
en Talauer-eilanden is het aantal ongeveer
110.000.
In dc Buitengewesten valt verder op de
Batak-Kerk op Sumatra met meer dan
270.000 Christenen. Op Xias zijn er volgens
deze statistiek 42.000. terwijl de Rijnsche
Zending in haar laatste verslag van 7S.000
spreekt.
Op Java, onder een meer geïslamiseerde
bevolking, is het work der Zending zooveel
moeilijker. Toch zijn er een 10.000 Javanen,
ede Christen zijn geworden. Het grootste aan
tal vindt men op Oost-Java, het terrein van
het Ned. Zend. Gen., 17.000 en dat van het
Java-Comité 5000. Op het terrein der Geref.
Kerken op Midden-Java is het getal 8000;
op dat der Saiatiga-Zemling 4000, op dat
der Doopsgez. Zending 2000 en op West-
Java, het terrein der Ned. Zend. Vereen.
4000.
Het aantal zendelingen bedraagt 165. dat
der inheemsche zelfstandige voorgangers
211 onder wie 2 Cliineezen.
De Zending onderhoudt 1740 lagere scho
len, die gesubsidieerd worden en oen 200 on
gesubsidieerde. Het aantal leerlingen be
draagt meer dan 80.000.
Het aantal ziekenhuizen bedraagt 19. dat
der hulpziekenhuizen 52. Hiervan zijn 35
Europcesche en 3 Inlandsche artsen vertol*
ten; verder 51 Europcesche verpleegsters.
In het geheel zijn er 3862 bedden Ln gebruik.
Wat de colportage betreft, werden er
22.000 bijbels verkocht en 120.000 periodieken
verspreid; verder 80000 vlugschriften en
9S.000 andere Christelijke boeken.
Luthersche Zending. Itet overzicht
omtrent het Zendingswerk in Oost- en West-
Indië, samengesteld door Ds. Joh. Rauws,
vermeldt omtrent de Ned. Luthersche Zen
ding op de Ba toe-Eilanden (N. O. I.), dat het
aantal gedoopten bedroeg 1342, verdeeld over
arht Inlandsche gemeenten. In 1929 werden
gedoopt 184 volwassenen en 46 kinderen.
Dooponderricht genoten 123 personen. Het
gemiddeld aantal kerkgangers was 655. Op
de eilanden zijn gevestigd 12 scholen met
'OtanI 302 jongens en 50 melsies. In het Zie
kenhuis werden verpleegd 191 pattenten ge
durende 3722 dagen en het getal polikliniek
patiënten bedroeg 10381. Belde zendelingen
wonen op Poelo-Tello, waar de scholen staan
waarover zendeling Stein-hart gaat, terwijl
zendeling Schröder gaat over het Zieken
huis. De Tellosche gemeente bewerken ze
samen. Verder zorgt zendeling Schroder voor
de gemeenten op Sisata. Hngo. Marl, Fono
•>n Sifika en zendeling Steinhart voor Bö-
toen, T ora. Br.lögia en Bnloetn.
Het zendingswerk op Poelo-Tello bestaat
veertig jaar. Dit feit werd mat opgewektheid
cevierd. Van de leden wordt een hoofdelijke
omslag gevraagd van f 1. welke vrij trouw
etaald vvördt. De oncehmvden betalen f 1.50.
I'.r worrit een eieen blaadle uitgegeven. Het
oogstfeest heeft zich nu ingeburgerd. Op het
■-iland Hago is ongeveer twee derde deel der
bevolking gedoopt, terwijl het overige dee!
•ocnadering vertoont. Op Sifikn werden da
vijf eerstelingen gedoopt. Op Fono is wel een
zendingsschool, maar daar zijn nog geen
Christenen. Op Biitoea gaat de Christianisa-
tip voort, op T.ora is echter nog niet veel
voomitgang te bespeuren. Op Rnloeta wer
den do eerstelingen gedoopt, 19 in getal en
op Balögia 17 eerstelingen.
CHR. SCHOOL TE PESSE (DR.)
Te Pessc (Drente) vond gisteren de eerste steenlegging plaats voor de aldaar on 1 Mel
te openen Chr School. De heer B. v. d. Zwaag. voorzitter van hVt scbZl™,,Z vei
lichtte de steenlegging. Een foto tijdens een korte toespraak van den heer v. d. /.waag.
