DINSDAG 17 FEBRUARI 1931 TWEEDE BLAD PAG. 6 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN STADSNIEUWS Kunst en Letteren. AGENDA Uit den Omtrek Geen wijziging in de houding van B. en W. inzake de Zondagswet DE KWESTE VAN DE HUUR- NIVELLEERING EEN STUK BEGROOTINGSDEBAT Voorzitter de Burgemeester, Mr. A. van de Sande Bakhuyzen. Afwezig met kcnnis- gevin-g de heeren Huurman, Kuyvenhoven, Wiltner en Kooien. De voorzitter doet mededeeling van ver schillende ingekomen stukken. In verband met een desbetreffend inge komen stuk vraagt de beer K ooi s tra hoe bet met de gemeentelijke radio-distributie er voor staat. Wethouder G o s 1 i n g a antwoordt, dai met kracht aan de voorbereiding hiervan gewerkt wordt. De Zondagswet. De Voorzitter deelt mede, dat het college van B. en W. in meerderheid heeft besloten, ©aar aanleiding van de bij de begroot mg aangenomen motie-Van Eek ten aanzien van" de Zondagswet, voor wat betreft liet toestaan van bioscoopvoorstellingen e.d. ui bun tot dusver ge\olgde gedrugslijn geen verandering te brengen. De heer Van Eek verkrijgt na eenige tegenstribbeling van den Voorzitter bet woord om hierover te spreken. De medede* ling heeft Spr. teleurgesteld. Hij was van meening, dat B. en W. de Zondagswet zou den willen uitvoeren in den geest zooals de burgerij dat wcnscht en dat de maatstaf daartoe zijn zou de stemming in den Ilaad. Nu is bij de begrootingsbehandeling een motie aangenomen om bioscoopvoorstellin gen enz. des Zondagsmiddags toe te laten en toch willen B. en W. aan het daardoor uitgesproken verlangen geen gevolg geven. Deze handelwijze steekt geheel af bij de ge dragslijn in andere steden gevolgd. De heer Romein (lib.) vraagt, naar de motieven van B. en W. De Voorzitter geeft hem in overwo ging daarover een interpellatie aan te vra gen. Daarna wordt overgegaan tot de beliande ling van de Agenda. Benoeming van vijf stads-goneesheeren, voor het tijdvak 1 Jan. 19301 Jan. 1932. Benoemd worden de heeren A. Kist, Dr. -J. C. M. Timmermans, J. A. Schreuder, H. P. Veldhuijzen en P. J. M. Niemer. Praeadvies op het verzoek van mevr. H. A. Koning—Van Wermeskerken, om ontslag als regontes van het Heilige Geest- of Arme Wees- en Kinderhuis. Mevr. B r a g g a a rD e Does spreekt den wensch uit bij een nieuwe benoeming bij heeren regenten aan te dringen iemand uit arbeiderskringen te benoemen. Daarna goedgekeurd. Praeadvies op 't verzoek van L. A. Men nes. om eervol ontslag als directeur van den Markt- en Havendienst. Üe heer De Recde zegt, dat wij bier weer een bekwaam leider gaan missen wegens onvoldoende salarieering. Spr. ver zoekt aan het verlangen van den heer Men nes tegemoet te komen en het ontslag te verleenen tegen Maart. De Voorzitter verwijst echter naar de desbetreffende verordening. Het voorstel wordt aangenomen. De volgende voorstellen worden z. (h. st. en zonder bespreking aangenomen. Voorstel tot verhooging van verschillen de posten der begrooting, dienst 1930, waar van de raming te laag is gebleken, alsmede tot toevoeging vah eenige nieuwe posten aan die begrooting, en aan de begrooting, dienst 1931. Begrooting, dienst 1931, van het Geref. Minne- of Arme Oude Mannen- en Vrou wenhuis. Voorstel: a. in zake de beëindiging van de huur van een gedeelte grond en water langs den Haarlemmertrekvaartweg en het Poelmeer onder Oegstgeest; b. tot verhuring van het sub a bedoelde gedeelte grond en water, aan G. Wijiems. Voorstel tot wijziging van de met P. J. H. van der Pluym gesloten huurovereen komst, betreffende het winkelhuis aan den Nieuwen Rijn no. 22. Voorstel tot overneming in eigendom en onderhoud bij de gemeente van eenige strookjes grond, gelegen aan de Korevaar- straat, den Zijlsingel en den Lagen Morsch- weg. Voorstel tot verkoop van 'n perceel bouw terrein aan de Oostaijde van de Bloemstraat, aan W. C van Oosterom. Voorstel tot verkoop aan de Vereeniging tot stichting en instandhouding van een Chr. Kweekschool ter opleiding van onder wijzers en onderwijzeressen voor Scholen met den Bijbel, van een gedeelte grond na bij den Rijnsburgerweg. Sectie P. no. 1556. Voorstel om B. en W. te machtigen de verschillende localiteiten van dc Stadsge hoorzaal, gedurende het tijdvak van 7 tol en mot 12 September a.s. kosteloos ter be schikking te stellen van de Commissie van "Uitvoering van het XVIlIe Internationale Oriëntalisten Congres. Voorstel tot beschikbaarstelling van gel den ten behoeve van het aanbrengen van eenige voorzieningen in de zweminrichting „Dc Zijl". Vooretel tot verlenging van de tijdelijke opdracht aan Dis. A. A. Prins, tot het geven van onderwijs in de Engelsche taal aan het Gymnasium. Voorstel tot overplaatsing van: mej. J. E. P .Vellekoop, onderwijzeres aan de school Schuttersveld A, naar de school Schuttersveld B; mej. S. G. W. Bader, onderwijzeres aan de school Vrouwenkerksteeg B, naar de school Schuttersveld A: H. C van Leeuwen, onderwijzer aan de school Vrouwenkerksteeg B, naar de schooi Zuidsingel A; P. Rinck, onderwijzer aan de school Vrou- wenkeiksteeg B, naar do school Medusa straat B; mej. J. Af. Hilarïus, onderwijzeres aan de school Zuidsingel B, naar dc Opleidings school voor Gymnasium en II. B. S. aan de Aalmarkt; mej. C M. Hoekstra, onderwijzeres aan de school Duivenhodestraat A, naar de school Zuidsingel B. Voorstel «tot het doen rooien en verkoopen van boomen. Praeadvies op het verzoek van de Ver. Herstellingsoord „De Leidsehe Buiten school", in zake de opneming en verpleging van Leidsehe kleuters in haar Internaat te Katwijk. Praeadvies op het verzoek van -ie Leid sehe Slagerspatroonsvereeniging en dc R. K, Slagerspatroonsvereen. „St. Pelagius" in zake de verlaging van de slachttarieven. Verordening houdende wijziging van de verordening van 15 Ajiril 1909 (Gem. bind no. 3) tot voorkoming van brand. Verordening houdende wijziging van de verorden ing van 25 September 1922 (Gem. blad no. 56) op de Veemarkt. Voorstel tot verkoop van een strook ie grond aan den Lammenschansweg, aan H P. Jansen. De heeren Kooistra en Sc hü lier achten een prijs van f 12 por M2. te duur voor een strook grond, welke deze houwer noodig heeft. Er wordt volgens den heer Schüller met twee mnten gemeten en het «s bij het Grondbedrijf een Janboel. De heer Bergers wijst er op, dat hot hier maar een paar M2 .betreft. Wethouder Splinter protesteert tegen de uitdrukking van den heer Schüller. De heer Jansen had deze strook niet noodig. doch wilde haar gaarne hebben voor een mooiere afronding. De prijs is absoluut niet onredelijk. Daarna z. h. st. aangenomen. Cbx. School Rijnsburgerweg- kwartier. Voorstel om aan het bestuur van de Ver eeniging tot stichting en instandhouding van Scholen met den Bijbel te Oegstgeesl alsnog medewerking te verleenen tot stich ting van een school voor gewoon lager onderwijs. De heer Z i t ma n (v.d.) stelt voor bij de Kroon in liooger beroep te gaan. De heer V e r vv e ij (s.d.) steunt dit voor stel. De heer Wilbrink (c.h.) verklaart dat de chrlstelijk-historische fractie zich niet b:j dit voorstel zal aansluiten. Het nut van een beroep op de Kroon ziet Spr. niet meer in. Spr. wijst er op, dat het do vorige maal ge noemde argument, dat Leiden niet voor Oegstgeestsche kinderen behoeft te zorgen vervalt als men weet .dat reeds 192 Leid sehe kinderen de Oegstgeestsche scholen be zoeken. Ook mede gezien dit feit zal de c.h-. fractie zich bij de beslissing van Ged. Sta ten neerleggen. De heer Vervveij (s.d.) gelooft, dat het ook voor B. en W. geen bezwaar is met de.'.e. zaak in hooger beroep te gaau, opdat de jurisprudentie volkomen vast kome te staan. De heer Groene veld (s.d.) keurt het af, dat ook bij de behandeling van doze zaak door Ged. Staten B. en W. zich heb ben gesteld aan de zijde van het Oegsi- geeslcr schoolbestuur. Overigens vraagt Spr. of B. en W. het niet gewenscht achten in het Rijnsburgerwegkwartier een openbare school te stichten. Dit zou b.v. een oplei dingsschool voor Mulo en H. B. S. kunnen zijn. Wethouder Tepe (r.k.) raadt het voor stel van den heer Zitman af. De opmerking van den heer Groeneveld gaat niet op. Na tuurlijk hebben B. en W. de bevoegdheid hun meening te doen uiteenzetten voor het college van Ged. Staten. Overigens heeft Spr. geen plan voorstellen te doen tot den bouw van een openbare school in 't Rijns- burgerwegkwnriier. Als aan het college d* noodzakelijkheid van zulk een school mocht duidelijk wor4en, wordt de zaak natuurlijk anders. Het voorstel-Zitman in stemming gebracht wordt verworpen met 16 tegen 13 stemmen. Het voorstel van B. en W. wordt aange nomen. Do hnurnlvelleerlng. Voorstel in zake verlaging van de huur prijzen van de woningen, deel uitmakende van verschillende womngbouwplanncn, te vens praeadvies op het adres van de Fede ratie van te Leiden en Omst. gevestigde Woningbouwvoreonigingen te dezer zake. De heer Kooistra (s.d.) vraagt' of het billijk is dat men de woningbouwvereenigin gen alle zeggenschap ontneemt inzake .te leeningen, die de gemeente met het Rijk heeft afgesloten, terwijl toch de gemeente als tusschenschakel heeft gefungeerd. Spr. kan niet begrijpen, dat deze onbillijke toe stand wordt bestendigd. In een dure tijd zijn huizen gebouwd met 6 pet leeningcr». De leeningen zijn later opgeheven en nicu we 4 2/3 pcL leeningen zijn afgesloten. Is het nu billijk, dat de rentewinst niet ten goede komt aan de woningen, die met de 6 pet. leeningen zijn gebouwd? De heer Zitman (v.d.) sluit zich aan bij het gezegde door den heer Kooistra. De heer Parmentier (a.r.) juicht het voorstel van B. en W. toe en acht het goed dat B. en W. streven naar huurnivelleering in algemeenen zin. De heer E 1 k e r b o u t (a.r.) is het hoofd zakelijk met den heer Kooistra eens. Alleen vraagt Spr. of de termijn van 40 jaren voor de verbruik van het kapitaal, waarvan in de stukken sprake is, niet kan worden gebracht op 25 jaar, waardoor jaarlijks eon grooter bedrag kan besteed worden. De heer Wilbrink (c.h.) is het met de dogmatisch-formalistische beschouwingen van B. cn W. niet eens. De verhouding tus*- sclien de gemeente en de woningbouwver- eenigingen ziet Spr. niet zooals B. en W. Het voorstel van B. en W. zooals het er nu ligt is Spr. evenwel wel sympathiek omdat ook rekening is gehouden met de relatieve huurwaarde. Spr. vindt het niet. onredelijk, dat de gemeente het bedrag van de rente winst doet ten goede komen aan die wo ningen. die het het meest noodig hebben, de woningen met de relatief hoogste huren. Dat echter voor een royaal opgezet plan, waarvan van te voren gezien kon worden, dat het niet rendabel kon zijn, andtre plan nen zouden moeten bloeden, vindt Spr. niet juist en allerminst sociaal. Intusschen. .Ie bez.waren die Spr. heeft zijn niet van dien aard, dat hij tegen het voorstel van B. en W. zal stemmen. De heer De Reede (c.h.) sluit zich wat de strekking betreft aan bij het betoog van den heer Wilbrink. Spr. bestrijdt de bewe ring van den heer Kooistra, dat de go- meentfl de tusschenschakel is tnssohen h'»t Rijk en de woninglwuwvereenigingen en aebt p. en W. op den goeden weg als zij zonder schade voor de gemeente de nivel- leering zxxiveel mogelijk bevorderen. De heer Donders (r.k.) wijst er op dat de rentewinst eon meevallertje is voor de gemeente, dat B cn W. op elke antiore wijze hadden kunnen besteden. Het i-s reeds billijk dat B. en W. de rentewinst gebruiken vooi de nivelleering van de huren. En ook de wijze waarop B. en W. het geld besteden acht Spr. volkomen juist. Uitvoerig zet Spr. de juridische zijde van de zaak uiteen. Wethouder G o s 1 i n g a wijst er op dat de lieer Kooistra uitgaat van de verkeerde premisse, dat do gemeente een tusschen schakel is tusschen de woningbouwvereenl- gingon en het Rijk en daardoor met zijn redoneering verkeerd uitkomt. De heer Kooi stra heeft het verder geworpen op de billijk heid. F.r zijn echter heel wat grooter moei lijkheden in de woningbouwpolitiek. zooals Spr. met eenige voorbeelden aantoont. De heer Kooistra is in gebreke gebleven aan te toonen dat de verdeel ing zooals hij die wenscht beter in de lijn is van de sociale taak van de gemeente, üp de vraag van den heer Eikerbout inzake de termijn van Hl jaar. antwoordt Spr., dat men als men deze termijn op 25 jaar brengt, men dan na 25 jaar weej- zit met de noodzakelijkheid van een nieuwe regeling en mogelijk een nieu we huurverh «oging voor een bepaald blok Na repliek wordt het voorstel van B. en W. in stemming gebracht en aangenomen met 20 tegen stemmen. Nog een stokje begrootlngsdebat. Voorstel van mevr. Braggaar—De Does, inzake de benoeming van een gemeente lijke commissie voor schoolkindervoeding en -kleoding. Idem alsvoren, inzake de verstrekking van schoenen on schjenreparatie in plaats van klompen aan daarvoor in aanmerking komende schoolgaande kinderen. Idem alsvoren. inzake de verstrekking van schoolkindervoeding ook gedurende de vacanties. Mevr. B r a g g a a rD e Does verdedigt haar voorstellen. Ze zijn practisch en uit voerbaar, volgens Spr. Spr. vergelijkt Lei den met Den Haag en wijst er op, dat de Hangsche regeling veel heter is. Kan er geen verbetering in de normen gebracht worden? Spr. verdedigt dan haar voorstel om de voe ding aan de kinderen ook in de vncantie tc verstrekken. De stopzetting van de voeding in de vacantie is volgens doktersverklarin gen schadelijk. In de vacantie neemt de eet lust van het kind toe. Is liet niet treurig, dat juist dan de kinderen geen voldoende voe ding krijgen? Het motief, dat de onderwij zeressen) in de vacantie uitgaan gaat ni-»t op. Geldt dit niet ook voor andere plaatsen. Ook het voorstel om schoenen inplaats van klompen aan de kinderen te verstrekken verdedigt spr. uitvoerig, evenals haar voor- stellen tot het instellen van een Gemeente lijke Commissie voor Schoolkindervoeding en -kleeding. De heer Bergers (r.k.) is van meening dat de particuliere vereeniging „Schoolkin dervoeding en -Kleeding" uitnemend werk verricht, zoodat hij een sterk tegenstander is van het laatst verdedigde voorstel van mevr Braggaar—de Does. terwijl hij ook dc andere voorstellen bestrijdt De heer Meynen (c.h.) wijst er op dat de schoolkindervoeding ingestelü is ten dien ste van het onderwijs en dat dit karakter niet verdoezeld mag worden. Spr. spreekt voorts een woord van lof aan het adres van de bestaande particuliere Commissie voor Schoolkindervoeding. Hot zou schande ziin om deze commissie zonder meer aan den kant te zetten. Wethouder Tepe verwijst hoofdzakelijk naar de antwoorden bij vorige begrootingsbe handelingen inzake deze kwestie gegeven. Spr. wijst er o.a. op dat bij de volkstelling na den Raadhuisbrand op een school die re- sloten was de voeding doorgegaan is. He was opvallend, dat toen van de 50 kinderen die normaliter aan de voeding deelnamen, er 6 verschenen. Het voorstel inzake de Ge meentelijke Commissie voor de voeding en kleeding bestrij'dt spr. op grond van het feit dat mevr. BraggaarDe Does zelfs niet ge- tracht heeft aan te toonen dat het particulier initiatief in deze te kort is geschoten Na repliek worden de vooretellen in stem ming gebracht en venvorj>en met 20 tegen 10 stemmen. De volgende voorstellen worden aangehou den: Voorstel inzake het aan de N.V. Textiel fabriek voorh. Gebr. van Wijk en Co., ver leenen van vergunning tot het maken van een verbind) ngsbrug over de 3e Groenesteeg, tusschen haar perceelen aan de Vestestraal eenerzijds en het perceel Groenesteeg no. 55 anderzijds. Idem alsvoren, inzake de benoeming van een gemeentelijke Commissie, belast met de zorg voor de Leidsehe blinden. Voorstel in zake het verleenen van finan- oieelen steun bij de oprichting en exploita tie van een kortsluithuis en hoogspannings laboratorium met bijbehoorendo werken door de N.V. tot Keuring van Electrotech nische materialen te Arnhem. Ver irdening, houdende wijziging van de verordening van 23 Mei 1912 (Gem. blad no. 18) op het' Rijden Een demonstratie. Bij de rondvraag komt de heer Coster met de verrassing. Spr wijst er op dat het springen van de electrische lampen, waar over herhaaldelijk geklaagd wordt, den laaf- sten tijd een gevolg is van een te hooee voltage. Spr. heeft een Voltmeter meeee bracht, die hij met een snoer op de wet houderstafel brengt Het stoj>contart wordt ingestoken. Inderdaad de meter wijst 145 en mag maar 125 wijzen. De wethouder zegt onderzoek toe. De heer Vallentgoed (s.d.) wijst op de gevaarlijke toestand ontstaan door het openbreken van de Hoogcwoerd. Daarna sluiting. VERBETERDE TREINENLOOP Met ingang van den nieuwen zomerdienst zal de treinenloop op het baanvak Leiden— Utrecht een belangrijke verbetering onder gaan. Niet minder dan 12 nieuwe treinen zul len worden ingelegd, waarvan 6 heen 6 terug. Hiermede is aan een lang gekoester- den wensch voldaan. VEERTIGJARIG JUBILEUM. Gister herdacht de heer G. van Eyghon •zijn veertigjarig jubileum in dienst van de Kon. Ned. Grofsmederij. Zooals to docu ge bruikelijk werd de jubilaris des morgens ten kan'ore van den directeur gehuldigd en hein de traditinneeje enveloppe met inhoud overhandigd. Het verdere deel \an rjen .if bracht hij in den huiselijken kring door. TERAARDEBESTELLING K. VAN ZANEN Hedenmiddag heeft op do begraafplaats Rhijnhof onder grooto belangstelling de ter aardebestelling plaats gehad van het stoffe lijk overschot van don heer K. van Znncn, in leven boekhouder bij den Arrnenruad en eedurende tal van jaren bestuurslid van de nfd. Leiden van den Ned. Chr. Ambt Bond. Een viertal kransen dekte de baar. Onder de aanwezigen merkten we op den heer G. A. Smit, voorzitter van den Armenraad, Dr. Boonacker, plaatsverv. voorz. van den Ar menraad, den heer P. A. van Aggcjen, dir. van de Bank van Leening, Mr. P. A. van Toornenburg, secretaris van den Armenraad dpn heer en mevr. van Nes. namens het Hon gnarsch comité, den voorzitter en secretaris van de Ned. Chr. Ambtcnaarsbond en vele anderen. Bij de geopende groeve werd het woord gevoerd door Mr. P. A. van Toorr.enburg en door den heer J. Trippenzee, sergennt-majoor van het 4e reg. infanterie, namens vroegere kameraden. Daarna werden levende bloemen in het graf gestrooid. DE LEIDSCHE GEMEENTERAAD Nadat het hoofdartikel op pag. 1 reeds geschreven was. vernamen wij, dat ook ons anti-revolutionair raadslid, do heer B. J. Huurman zijn mandaat niet wenscht te zien vernieuwd bij de aanstaande verkie zingen. Met hem gaat een der oudste leden van den Raad wat zittingsduur betreft (in 1915 werd de heer Huuman voor de eerste manl gekozen) dit college verlaten. De fractie zal hem noode missen, want hij is iemand naar wiens meoning geluisterd wordt, die zonder omwegon en recht op den man af zegt wat hij te zeggen heeft, die door zijn groote ervaring, zijn zakelijkheid, zijn practische kijk, waardoor hij dadelijk de kern van een kwestie rankt en er nooit om heen draait, een gezag heeft in den Raad als weinigen. Altijd gaarne hoorden we zijn klaar en nuchter betoog cn als de Raad zich, zonnls vooral den laatsten tijd nogal eens voorkwam verloor in eindeloos gepraat, dan was hij daar zeker do schuld niet van. Het gemeentebelang was bij hem nummer één en dat belang heeft hij op voorbeeldige wijze behartigd. De anti-revolutionaire kiesvereen. staat thans voor de taak om zijn plaats aan te vullen, waardoor de moeilijkheden er voor haar niet geringer op worden, maar we twijfelen er niet aan of zij zal dezen vete raan op waardige wijze weten to vervangen. HET BEWAARSCHOOL- ONDERWIJS ADRES AAN DEN RAAD Door de afdeeling Lelden van den Bond van N'ed. Onderwijzers is het volgend adres aan den Raad verzonden: Geeft met verschuldigden eerbied tc ken nen de afdeeling Leiden van den „Bond van Ned. Onderwijzers", dat zij met groote belangstelling heeft kennis genomen van de voorstellen van uw dagelijksch bestuur betreffende het voorbe reidend onderwijs, dat zij van meening is, dat goed ingericht voorbereidend onderwijs van groote sociale en paedagogische bctcekenls is, dat het daarom de plicht der overheid is in de behoefte aan dit onderwijs te voor zien, dat gezien de aard van dit onderwijs er geen enkele reden bestaat om hier tot splitsing van dc jeugd over te gaan, dat het betreurenswaardig is, dat sectie- geest en standsgevoel de kinderen op jarigen loeftijd reeds in groepen doet uit eenvallen, dat zij bijzondere fröbelscholen daar om veroordeel t, redonen waarop zij Uw College met den meesten aandrang beleefd verzoekt: voldoende gelegenheden te scheppen voor het ontvangen van goed ingericht voorbe reidend onderwijs, den leeftijd van toelating tot de voorb. scholen op jaar in te stellen. het ambulantlsme van de hoofden der voorb. scholen af te schaffen, het maximum aantal leerlingen per klasse als bij het L. O. te stellen op 42. het schoolgeld niet to verhoogen, niet over te gaan tot verhooging van het subsidie aan bijzondere voorbereidende scholen. In de uitvoerige memorie van toelichting word eerst betoogd, dat het uitsluitend overwegingen van .socialen aard zijn ge weest, die er een 50-tal jaren geleden toe hebben geleid om in dc binnenstad een drie tal- kinder-hewaarscholen in te richten. Later hoeft men ingezien, dat ook op paeda gogische gronden voorbereidend onderwijs van het grootste belang is. Aard en karakter van het voorbereidend onderwijs zijn echter geheel andere dan van het gewoon lager onderwijs. Van het eigen lijke leeren is geen sprake en adressante veroordeelt daarom de scheiding, die er nu reeds gemaakt wordt tusschen dc jeugd op 3-jarigen leeftijd. Het voorstel van de minderheid van het collego van B. en W. om-naast de bestaande inrichtingen drie nieuwe gelegenheden te scheppen voor het ontvangen van voorbe reidend onderwijs wordt met sympathie be groet en bet vertrouwen uitgesproken, do die inrichtingen in tegenstelling van de be staande aan redelijke eischen van bouw hygiëne, oppervlakte enz. zullen voldoen. MUSEUM DE LAKENHAL. Een schilderij van Rembrandt tentoongesteld In het Stedelijk Museum de Lakenhal alhier is door de welwillendheid van den eigenaar, den heer Vitale Bloch te Ams'er- dam, gedurende deze week een schilderij van Rembrandt opgesteld, voorstellende „Chris'us verjaagt de wisselaars uit don tempel". Het stuk is gemerkt R. Fee. 1626 en geschilderd in den Leidschen tijrl op 20-jarigen leeftijd vóór Rembrandt's leer jaren bij Las'man. Links met het geeselkoord in de opgehe ven rechterhand Christus, daaronder ter halverlijve de wisselaars, waaronder in h»t midden Rembrand"s vader met bontmantel en knlot Aan den bovenkant wordt het sbhildorij afgesloten door een zuil, onder door de tafel der wisselaars. Het s'uk doet in zijn kleurengamma en behandeling der kleeding denken aan het werk van Otto van Veen, gob. te Lelden 1656, van wiens hand het museum "«en schiiderii bezit en dat 'er vergelijking naast den Rembrandt is geëxposeerd. K. VAN K. RIJNLAND HANDELSREGISTER. Nieuwe inschrijvinq. 16 Febr. 5679. N. V Trust- en Ilandel-My. Tehan, Leiden, Ra penhurg 27. (N'cd. Staatscourant van 13 en 14 Febr. 1931. bijv. No. 482) Dir Dr. S. Th Holst Weber, Leiden. Comm. P. A. do Goover. Wassenaar. Man'scbap. kapitaal f lfionoo, waarvan geplaatst en gestort f 20.000. 16 Febr. 5678. Pyrocellilithplatenfabrlek Katwijk a. d. Rüji. Valkonhortrorweg 26. E.: J. Verhuist, Ka'wijk n. d. Rijn. 16 Febr. 5680. Café „Pauline". Leiden, Beestenmarkt 30. E.: A. J. Neuteboom. Leiden. Wijziging. 16 Fehr. B. .T. Huurman Dzn. Leiden. Heerengrech' 1?. Aen'iemersherli-ii' Bovengenoemde handelszaak is met Ingang van 1 Janan 1031 omgezet in een vennoot schop onder firma ondf»r den naam: B J Huurman en Zoon (B.P.). Venn.: B. J. Huurman Dzn., Leiden en B.I. Huurman Jr., Leiden. Ui'geoef. bedr. thans: aanne mersbedrijf Taxatie en administratie van onroerende goederen, alles in de meest ult- gebreiden zin en alle handelingen te ver richten, welke daarmede in direct of zijde- lingsch verband s'aan. 16 Febr. N. V. Margnrlnefabrlek en Vet- smeltorij v.h. Gebr. van Dnm, in liquidate. Alphen a. d. Rijn, Lindenbovestr. 1 Oph Fil.: Groningen, Papengang 6, d.d. 1928. HET RESIDENTIE-ORKEST Toen dr. Poter van Anrooy gisteravond h-1 podium betrad. rees hot orkest als één man op, terwijl do leider zich tot de aan wezigen in de Groote Zaal wendde, om met enkele eenvoudige eft gevoelvolle woorden den pas ontslapen grooten pianist Dirk Scha fcr te gedonken. „De loop der omstandighe den wil", zoo zcide spr., dat wij hedenavon t ons programma beginnen met „Los Préludes' van Liszt, een werk, dat zeer toepasselijk is. Aan het motto boven dat werk, ontleent dr. Van Anrooy de zinsnede: „is ons leven eigen lijk iets anders dan een voorspel tot den dood?" En aan het Requiem van Brahin>» ontleent hij de woorden: „O Tod, wie bitter bist du! O Tod, wie süst bist du!' Schilfer heeft in zijn rijke arbeidzame le ven veel leed gehud en vooral in den laatsten tijd. Zoo is de dood voor hem een vorlossin^ geweest Niet veel geluk heeft hij ontvangen, maar veel heeft hij gegeven door zijn rijke, diejm kunst En Is hij die veel geeft niet ri| ker dan hij die veel ontvangt? Schilfer was een groot musicus. Hoe kun nen we hem beter eeron dan door muzicK die ons weer in 't |evon van den doode terug voert? Wij zullen vanavond zoo mooi moge lijk spelen en hem zoo trachten waardig te gedenken". Na deze woorden reee de geheelc zaal op teneinde in diepe stilte den man in ge dachten een laatsten groet te brengen, die zoovele malen ook in onze Gehoorzaal hei wonder van zijn prachtig spel over ons dec I komen en ons ademloos gevangen hield in den ban van Chopine romantiek of de diepe gedachtenwcrold van Beethoven. Ook doze mensch was als een riethalm, bewogen door den wind. Maar in het heen en weder wuiven werd de rietpluim een aeolusharp die dp zangen der schoonheid vertolkte. Diep onder den indruk van de treffend« herdenking zetten we ons tot luisteren, hn men voelde het aan den opzet der eerst- maten van „Les Préludes" van Liszt, dat leider en orkest er heel hun ziel op hadden gesteld dit werk te maken tot een gedach tenisrede in tonen, die meer zegt, dan *woor den kunnon zeggen. Wij denken aan her zachte melodieuze begin; weldra komt er e> pansie; het kopor schalt, het heerlijke kope van het Residentie-Orkest, altijd zeldzaam edel van klank en expressie; de paukeh rof felen dan de diepe, purperen zangen d«i cello's, afgewisseld met de warmte van de waldiiooorns. Het droefgeestige hoofdmotie' wordt aangestemd door de hoorns, de cellos volgen. Er komt een passage van violen ei, harp, dio een hemelsch coloriet oproepen Herhaaldelijk jodejt de fluit korte motiefics door de breede zangen van 't orkest Rijs en vol afwisseling, tnaar altijd in ernstigoi toon zingt het Preludium maar door t«.«' aan het slot do bazuinen het thema schalie- dat thans klinkt als een gouden hymne, waai aan het slagwerk nog meer accent geeft. Tod und Vcrkl&rung! Dood en Verlossing' zou men dit heerlijk geinstninienteenio superieur gespeelde werk kunnen noemen, dat een diepen indruk maakte op alle aan wezigen. Daarna volgde het tweede nummer van het gewijzigd programma. We moeten nog even opmerken, dat het oorspronkelijk in de bedoeling lag, de heer lijke symphonie van Dvorak „Aus der Neuen Welt to spelen, welke uitvoering verhin derd werd door een conflict met he. oefnam de „Buma"-bureau voor auteursrechten, dat hier te Leiden vroeger reeds on Ier m.-er aan „Sursum Corda" en den „Kunstkring Voor Allen" en wellicht nog anderen, moei lijkheden berokkende. Omdat het Buma-bu- reau de oorzaak was, dat thans de „Pré ludes" gespeeld werd, welk werk zoo bijzon der passend was, zullen we er niet nieer van zeggen. Het tweede nummer dan was het glorieuze vioolconcert van Tschaikowsky, vcoi godra gen door Eduard von Zathuretzky, aan w-icn wij hier te Leiden de prettigste herinne ringen hebben, doordat hij enkele jaren go leden, met het Haarlemsch Orkest naar ik meen. hetzelfde concert speelde. Welk een schitterend violist is bij. Zijn [uaciivige Itaiiaansche viool, zwaar en edel van klank, waarin wij eerst een Guarncrius meenden te herkennen, maar iet was oen Gariiani, behoerscht hij als weinigen. Zijn toonvorming is edel. Hoe weet hij ze sonis fluweelachtig op te zetten, uit te doen dijen en weer fluweelig te doen vervloeien. Welk een warmte is er in zijn spel. En tevens is het zwierig en brillant Dat bemerkt men bij zijn flonkerend passagespol, bij zijn caden zen, zijn prachtige dubbelgrcpen, zijn har peggieeren en zijn verfijnd zuivere flageob t ten. Stokvoering, vingervlugheid, tintelend toonafgcrondheid, alles is even brillant en tevens warm cn muzikaal. Zijn voordracht van dit concert was in één woord schitteren" en het Orkest assisteerde hem op voortref felijke wijze. Na de pauze eindelijk kwam, voor ons ter« minste „etwas Neues", „Tableaux d' une exjwsition", oorspronkelijk een cyclus vooi het klavier van Moussorgsky, maar dooi Ravel op geniale wijze bewerkt voor orkest Hoe hebben we van dezen prachtigen cyclus genoten. Wat is dat prachtig geinstrumen teerd; welk een overvloedige weelde vat. klankkleuren in deze modern georienteerd- compositie. Rijk en vol afwisseling is elk dezer stemmingstukken, eigenlijk program matische tonenpoözie, nu eens rustig en fijn dan weer breed en gedragen, soms myste neus en dan weer vol'epischen gloed. Wij zullen de 15 deelen van den cyclus niet nfzonderlijk noemen, veel minder hespreken Dr. van Anrooy had hierin gelegenheid zijr orkest in zijn volle uitbreiding als modern orkest te leeren kennen en we zijn hem er zeer dankbaar voor. Hoe indrukwekken t was het prachtige slot, waarin gongslag e« klokgebeier den gouden klank der bazuinen het jodelen van fluiten cn hobo en den hee len massnlen klank van het strijkorkest op doen paan in een apotheose v*n klanken weelde. Dat was Indrukwekkend. Vanzelfenrekend was 't een minutenlange ovatie, welke dpn leider ten deel viel. di niet naliet zijn schare in de hulde te doei. deelen. Het was een voortreffelijk concert Donderdag, 19 Febr. 7.45 u. Stadsge hoorzaal. 4e Paedagoglscho concert Leidsehe Kunstkring „Voor Allen". De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apotheken wordt van Maandag 16 >t en met Zondag 22 Fel»" a.s. waargenomen .|"or .1- Hpothe're.i G. H. Blanken. Ho-agewoerd 171, telef. 502 en D. J. Driesum, Mare 76, telef. 406. SCHERMWEDSTRIJD. In de schermzanl van het politic-bureau heeft een wedstrijd op sabel plaats gehad Tjsschen een combinatie van de Leidsehe Politiesportvoreeniging en de schermveree- niping .leiden". Voor dc l„ P. S. V. werd getrokken door de heeren Impelmans. Pa ling, F.hrenhart en Remn'; voor „Leid»n" door de heeren Volkers, Noll, Dreef en ïla- neveld. Na een zeer geanimeerde wedstrijd kwam de eindstand met een overwinning voor de politiemannen met 11--5 gewonnen partijen en 5443 gegeven touchés. UNIVERSITEITSNTEUWS Tot nb aetïs van het Leidsehe Studenten corps is bij enkele cnndidaatstellingen gc kozen de heer E. Pelinck, Assen, BURGERLIJKE STAND LOOI» I)ER TIKVOI.KING VERTROKKEN: A M Andre dc ln Torte. Am sterdam; >1 Aspedslaph. N. O. Jndlo: R A Bhx Haarlem. J B J van den Rerp. Delft: W j Ilerg-mcoster. Amersfoort; A M S Eyponsteln Berkenhnmer. Utrecht; D C Broke. Delft; J j ClirlspUn en gealn. Leiderdorp; C W Colpa. Hll legnm; A CCroon, Alphon n d R(in: J D«lfoa Hazerewmxde; E S A J 1'ermout, N'ed O. tndle; M P M Donpelman». Alkemade; B J Emanvels en (rezln. Ned O Indlc; E E M van Gllse. Oegat- &te8t; a P Gortzak. Alkemnde: M GotnweU, !'ui.= burs-HnmbornA M W Hank. Utrecht; J C HogerbruKfre en gezin. Moordrecht: J W" v Hoogonvcst. Alphen a d RtJn; T de la Court—dn Jrnge. Ned O Indie; G Kamphuieen. Nod O In- die; C Kletlne. Uarendrecht; K Kremer, '«en Haag; W F H Kreezner on gezin, Zandvnort; E Krelschmann. Den Haag; A J M Knek, NoordwUk aan Zee; J Kwast, Breda; D T Lau rentiUH. Oegstgeest; J Lombort. Don Hang; J A Lotto. RotterdamA G Luc-asBen. Den Haag; H Mark en gezin. Deventer; K G van der Meyde. Voorburg: II Mooi en gezin, Mllllngen; A P V(j backer. Ned Oost Indie; P A v Oosten, Oc^et- geest; R de Pol. Halle; J W Foodt, Sa«son- hr-im; G B van KhtJn, Italië; W Tanner. Al.tie to. F J v Tienen. Vl&ardlng; J J Timmere en gezin; Voorschoten; G J Tnlldo, WassenaAr- V Lt van der Ven. Den Haag; J G Versluis, W-td- dinxveen; S W van der Voorn, Wassenaar; E van der Wijkde Vrl-s, Arnhem: G v Workirn, Rotterdam; A v d Wijk. Arnhem; F Zinn, Sas- scnhelm. ALPHEN AAN DEN RIJN LANDBOUWCRISIS. Voor de afd. Alphen van de Holl. Mij. vatt Landbouw heeft de heeT Ir.- T. P. Huismun, secretaris van het hoofdbestuur dier Mij., een lezing gehouden over: De positie der vee houdersbedrijvcn in verband met de Land bouwcrisis. Na opening door den voorzitter, den heer L. van Leeuwen, met een kort ope ningswoord waarbij deze bijzonder welkom heette Dr. H. J. Lovink, voorzitter van het hoofdbestuur, begon spr. zijn rede met een uiteenzetting dat de Akkerbouw niet zoo erg onder de crisis leidende is als het veehou- dershedrijf. Toch moeten we de akkerbouw niet over een knm scheren, ook daar is er veel dut om verbetering roept In Zuid en Noord-Holland legt de akkerbouw zich op vele plaatsen toe op tuin hou wgewassen. Komende tot de zuivelproducten en vee teelt zijn de Indexcijfers vobr boter en kaas van 100 tot 150, varkens 85, niet het loon doch voeder is hoofdzaak. Men vergeet veel al bij de beoordeeling aangaande de prijs dat h.v. varkens gevoed in Dec. 1930, gevoed zijn mot gekocht voeder vier maanden terug, toen veel duurder, daarom is het indexcijfer niet altijd juist Komende tot de prijsfacto- ren en toekomstmogelijkheden geeft spr. een breede verhandeling over de prijs van oen product Door vraag en aanbod wordt de prijs bepaald. De veehandel is afhankeliik van het transport, dan hebben de toestanden in het buitenland groote invloed op de vraag van het product. O.a. geven de mijnwerkers- staking in Engeland met de werkloosheid in Duitschland een daling aan van de boter- prijzen. Wij zijn met onze artikelen afhanke lijk van de geheele wereld. Volgens spr. is de vraag slecht en de voor uitzichten niet veel beter. Bij het aanbod ia de crisis in de graan bed rij ven van buiten gewoon groote invloed. Uitvoerig geeft spr. aan dat vele rogeeringen steun verleenen aan de varkensrnesterij. Ook de invoerrech ten zijn van belang. Duitschland beschermt zijn veehouders, zoo ook Frankrijk, daar door ontstonden dumpings systemen die na- deelig waren voor de Ned. veehouders. Re- treffende de boter zien we dat Nederland voor den oorlog in Indië een groot afzet ter rein had, wat in de oorlogsjaren door Aus tralië bezet werd, doordat Nederland er niet kon komen, terwijl wij thans dit terrein maar niet kunnen herwinnen door een lis- I tig dumpings-svsteem eener Australische or ganisatie. Vergeten dient niet te worden dat bakkers enz. door gezamenlijke prijsverhoo- cing voor ondergang bewaard blijven, wat hij de boeren niet het geval is, neem daarbij de sociale lasten waarbij de boer ook voor den smid e. a betaalt en het is duidelijk dat er een krachtige organisatie moet zijn willen we tegen dit alles stprk staan; niet van do reeeering alles verwachten, zelf ook doen, n.l. goed voeren, economisch voeren, inzon derheid de varkens goed mesten. Alle groe pen komen op voor hun belang; laten wij ons belang niet vergeten. De lezing, die gehouden werd in de beng- denznal van Hotel „Centraal", moest een paar keer onderbroken worden door het ru moer van de A. J. C. in de bovenzaal. Bij de bespreking die op dit belangrijk referaat volgde, gaf de spr. een uiteenzetting over de invoer van Deensch vleesch, dat in zonderheid in Amsterdam. Haarlem, Leiden en Den Haag verkocht wordt, voor deif prijs van TTollandsch vleesch, terwijl het per pond f 0.25 gnedkooper is en de gebruiker 'n do rneening verkeert Hollandsch vleesch te koo- pen. De Mij. tracht overal waar Deensch vleesch verkocht wordt de vermelding? op do ramen ..Deensch Vleesch" te plaatsen. Ge lukkig nlnatsen de goede slagers op" hun ra men „Verkoop van uitsluitend Hollandsch vleesch". POSTKANTOOR. Terugontvangen 1e helft Februari: hrle- ven binnenland: Barzelie. Vreeswijk; brief kaarten: Muth Irene. Utrecht: W. v. d. Veen, Amsterdam; 1 briefkaart zonder adres. A. R. KIESVEREENIGING. Vanwege de ouderavond der Chr. H. B S is de ianrverpadering van de A. R Kiesver eniging uitgesteld tot Donderdag 26 Febru ari a.s. loop der nEVOT.kivo INGEKOMEN- H Smit van ApoMoorn; H Tal niu, van Lange Rulfre Weide; A Mflis. van Am sterdamJ C de Wit. van Vlnkcvren: A G do Rtlk, vrouw van G A Pouw van LoimoldenC P Splinter, van Kampen; J W van lloogenvest \an Lolden. VERTROKKEN: J M van Spronsen. naar Haastrecht; J P Peek, naar Bnarn; K J Lird- hout en seiln. nanr Pnpend«-e.;hr; M Posa-rd. naar Bodegraven; F M A J M«cst»r. raar D<->>rt; H van den Dool. naar Aalsmeer; V-' J v Kem pen. van N'onrdwjlkerhntit- L A J IIooUmaii3. U Veur; H T Wind. naar Belgle. BOSKOOP nrilGKItl.ijke stand. BEVAT LEN; W v BodegravenKflllsvaart a N do on ers d Berir d M Kortman TCunpcn w M do WitBenschop d C v d Tooreu v <1 Volde d DVüItLEDEN; J Slolker 11 jr.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1931 | | pagina 6