Jliruuir geitertft (tfmtrant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
BINNENLAND.
Leger en Vloot.
Gemengd Nieuws.
ASONNEMENTi j
kwartaal f32?
(Hc»clilkklngskoslen t 0 15)
I J-2i
7.-
3U dttttulukM'he ton-llna
All*» f)H vooruitbetaling
L/*.-w<e ouiunier» 9 ceot
met /««n-IngsNad 7 A cent
£on<lniMl>lnd met attondeilyk verkrijgbaar
No 3273
i
Bureau: Breestraal 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1931
4 D V C R C N T 16 Ui
Van t tot 5 regels 1 V''*'#
blke régel neer °-221"
j Tn?r* xedPtlei •iinreii t
van 1—5 reirelB 2.10
Elke regel meer C. '.9
By contract belangrijke korting
Voor hot opv racen aan bet bureau
nut (Ji berekend f 0.10
10e Jaargano
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
KERK EN VREDE
VII.
In het licht van den zedelyken le-
venseisch en de levensverhoudingen,
welke wy trachtten uiteen te zetten,
kunnen wy besluiten, dat de funda-
menteele eisch der religie des men-
schen afhankelykheid van God poneert
Derhalve allen zyn gehoorzaamlieid aan
God schuldig, zoo Overheid als onder
danen. Aan allen betaamt gehoorzaam
heid aan de zedewet, aan de Overheid
is de handhaving opgelegd, waartoe zij
gerechtigd werd om het zwaard te dra
gen.
Indien wij van deze relaties uit
gaan. volgt (lus, dat het zedelijk geboet,
waarvan de ontwapenaars willen uit
gaan: Gy zult niet doodslaan, feitelijk
aan den mensch het bezit I v. en gebru»
ken van wapenen ontzegt, althans zeker
in een welgeordende saamleving. Im
mers het wapen is een instrument
wellicht oorspronkelijk bedoeld ter vor
dediging, dus tegen den doodslag ei'
derhalve in dienst van het gebod, doch
waar de Overheid haar taak om hm
leven der burgers te beschermen zot-
danig waarneemt, dat men in baa'
rechtsgebied veilig kan leven, is
geen reden, voor de burgers om wap»
nen te hebben of te dragen tegen de>-
doodslag. Daarom is het volkomen juift
dat de Overheid het bezitten n drager,
van wapenen aan haar burgers ve-
biedt daar en voorzoover zü in staat e»
bij machte is om het leven der burgers
te beveiligen.
Mits de Overheid dus waakzaam en
paraat is. heeft het gebod: „Gü zu'«
niet doodslaan" inderdaad ook een
ontwapenende strekking voor de bur
|ers, zoowel 111 positieven als in nega
«ven* zin. Tegen den doodslag is hei
liet noodig, dat de burgers zien wape
nen, wijl de Overheid nen beschermt
Tot doodslag is het gebruik van waj;e
nen uit den -u.ia verboden, omdat d'»ort
slag verboden is.
Indien eenter de Overheid niet waakt
of door allerlei oorzaak binnen een ze
ker gebied jI m zekere omstandighe
den over het leven der onderdanen niei
kan waken, zal het wapen door deze
laatsten gegrepen worden tegen moge
lijke bedreiging des levens. Men nei»
ke aan uitgestrekte en weinig bevolkte
gebieden, waar justitie en politie mei
overal en voldoende veikirheid waa*
borgen. Hel ligt voor de hand, dat de
Overheid dan haar ambtenaren bewa
pent en den reiziger toestaat voor eigen
veiligheid te waken.
In den welgeordenden staat mag der
halve de regel worden gesteld, dat alleen
de Overheid gewapend is. Wie een zwaard
draagt, draagt het zwaard der Ovei
heid en dus tot ambtelijk gebruik. In
gevallen, waarin ambtelijke besehei
raing onvoldoende moet worden geacht
kan zij tol ogen beveiliging verlof tot
het dragen van wapenen geven.
Tegen deze beschouwing kan in een
welgeordenden staat geen bezwaar rij
zen. Integendeel de priztjjk van zulk
een staat bewijst veeleer, flat zv. een
kenmerk is van goede orde. hetwelk on
middellük gaat ontbreken, als die goelf.
orde is verstoei d. wijl dan bv gers en
hurgergroepen op eigen gezag wapens
voeren tot eigen bevelling. ol om een
aanslag op nei wettig g zag te doen.
Het eerste teekent de zwakheid van
de Overheid, het tweede is een daad.
waardoor men zich reeds het zwaard
recht van de Overheid toekent. Wie in
zulke omstandigheden weigert het wet
tig gezag te gehoorzamen en op zij n be
vel het zwaard weigert te voeren, stelt
zich aan de ziide van de revolutie.
Doch nu de oorlog!
Het is waar. mer. staat tegenover de
weermacht vaak anders dan tegenover
de ïustitie en politie. Wellicht zal men
onze beschouwing omtrent het zwaard
der Overheid in verband met haar or
ganen van justitie en politie niet wil
len wraken doch deze niet willen
toepassen op de weermacht. Dan
SDreekt men van militairisme, alsof het
onderhouden van een weermacht ais
zoodanig, reeds voor militairisme moclu
worden gehouden.
Anderen, minder eenzijdig en daar
om minder radicaal. Willen onderschei
ding maken tusschen een rechtvaardi
gen en een onrechtvaardigen oorlog.
Bereid om den eersten te steunen, pro
testeeren zü tegen den laatsten. Het is
echter duidelijk, dat aan het individuen!
Het zesde artikel stond in ons blad
Van Zaterdag 31 Januari.
oordeel niet kan worden overgelaten,
of een oorlog rechtvaardig of onrecht
vaardig is en of men als lid van de
weermacht al of niet dienst weigert.
Van meer belang is de publieke opi
nie. doch het is niet van waarheid ont
bloot, dat deze zeer sterk pleegt beïn
vloed te worden door de oorlogssfeer,
die allengs tegen het uitbreken van den
oorlog ontstaat en wordt gewekt. En
het is zeker, dat de pers niet alleen de
publieke opinie beheerschen kan, maar
dat zy zoo grooten invloed op haar uit
oefenen kan heeft zyn grond in tal var.
factoren, welke in de gisting van het
volksleven werkzaam zyn.
Hel is juist daarom niet onverschil
lig, door welke beginselen dit volksle
ven wordt gedragen en dat als het ken
merk van het volkskarakter mag wor
den aangemerkt. Ten aanzien van dn
laatste is het schier dwaasheid om in
Nederland van militairisme te spreken.
In verband met de beginselen, waar
door het volksleven gedragen wordt, zou
echter nog wel een en ander te zeggen
zijn. Ongetwijfeld wordt de publieke
opinie ten onzent nog beheerscht door
beginselen, die nog duidelijk doen on
derscheiden tusschen den plicht der
Overheid om het nationale leven te be
schermen tegen den vreemden aanran
der en militairisme.
Zoo weinig militairistisch echter is
ons volk, dat de ontwapeningspropa
ganda slachtoffers kan maken onder
hen, die geenszins uit eenig principe
van wereld- of levensbeschouwing zich
laten meevoeren. Zelfs orthodoxe leids
lieden des volks toch roemt men bij de
ontwapenaars als medestanders. En
het ligt voor de hand, dat juist dezulken
den innerlijken geestelijken weerstand
van ons volk ondermijnen, welke niet
alleen noodig is voor een krachtig*
weermacht, doch ook tegen haar mis
bruik.
Men verliest de zuivere verhoud in
gen uit het oog. Immers in het licht
van die beginselen, welke onder on?
moger. gelden als de grondtoon van ons
volkskarakter, heeft de Overheid on
getwijfeld de roeping om haar zwaaru
ook te richten tegen den aanrander van
buiten. De weermacht mag niet anders
zijn dan het Overheidsorgaan, waar
door zy haar zwaard tegen dien aan
rander richt en het volksleven naar bui
ten beveiligt. Zij mag geen moordor
gaan of rooversapparaat zyn, doch
haar eenige rechtvaardiging ligt daai-
in. dat zü in dienst staat van de Over
heid tegen hem, die ten aanzien van
het volksleven overtreedt het gebod:
„Gü zult niet doodslaan".
De weermacht staat in dienst van
het gebod evenals de politie. Voor het
Christelijk religieus bewustzijn ver-
schynt de Overheid als dienaresse Gods.
by de gratie Gpds voert zij het zwaard
in den dienst van de zedewet. Zoo heeft
zij een heilige roeping te vervullen naar
binnen en naar buiten, waartoe zy in
den nood haar gewapenden arm ge
bruikt. Haar orgaan is de weermacht
en in de beschouwing des geloofs, zooals
wy die teekenden, zal de weermacht in
die roeping dienen en als het moet den
bloedigen arbeid verrichten, waartoe de
gerechtigheid in een wereld van zonde
noopt.
Een volk, dat uit deze beginselen
leeft, kan zich niet weerloos prysgeven
aan hem, die het gebod: „Gy zult niet
doodslaan" veracht, maar zal zijn weer
macht in stand houden, zoolang het
noodig is. Anderzijds kan zulk een volk
vry uitspreken, dat het den oorlog
schuwt, en alle krachten inspannen om
bewaard te bly ven voor zijn ruw be
drijf, dat alleen rechtvaardiging vindt
in den nood van het recht, dat zyn
offers eischt.
Het gebod: „Gy zult niet doodslaan"
heeft echter in de ry der geordende sta
ten voor alles iets te zeggen aan de
conventie der Overheden ook het vry en
eigenmachtig gebruik van het zwaard
naar buiten worden opgeheven, opdat
het alleen diene tot handhaving van het
recht in de saamleving der volkeren
door middel van hun gemeenschappelyk
orgaan.
Niet een hoopje dienstweigeraars
zullen zulk een rechtspositie der volke
ren uitlokken, doch de macht, welke
over de geestelyke wapenen beschikt
om de publieke opinie daartoe te leiden
en te beheerschen is de Kerk van Chris
tus. zoo zij aan haar geestelijke roeping
getrouw blijft. Zy kan het fundament
leggen in de prediking dier beginselen,
welke een basis vormen voor het natio
naal en internationaal recht der volke-
ren. En naarmate zij de volkeren wint.
benadert zü het oogenblik, waarop de
Overheden kunnen handelen. In dezen
zin zou de gedachte van een Europee-
schen statenbond kunnen worden uit
gewerkt en haar verwezenlyking na
gestreefd.
Indien de geestelijke leidslieden in
dien zin de volkeren zouden voorlichten,
zouden nationale ontwapeningsbewegin
gen reeds op grond van de beginselen,
welke wy hebben uiteengezet uit den
booze worden geacht. Tegelijkertijd met
den weerplicht der Overheid kan men
den vólken ook den gruwel van den
kryg voornouden en hen opvoeden naar
hooger zedelijk plan, waarbij de weer
plicht internationaal wordt verstaan om
den gruwel van den oorlog te bedwin
gen en de gewenschte rust in de saam
leving der volkeren te bevorderen.
Door zulk een actie zou het ver
strooide en verscheurde Christendom
wederom vergaderd worden tot die in
ternationale macht, welke geen wereld
lijk zwaard voert, doch haar zegenende
werking op het leven der volkeren doet
uitgaan. Ontwapeningsconferenties der
Kerken zyn tot geenerlei nut, doch in
dien zy zich in den aangegeven weg be
geven. ware er gegronde hoop voor de
toekomst, wyl zij naar het Woord Gods
zouden wandelen.
Wij behoeven derhalve op traditioneel
Christelyk standpunt ganschelyk niet
tot negatieve bestrijding van de ontwa
pening bepaald te bly ven, doch wy kun
nen een positieve taak vinden, welker
vervulling ons verre houdt van anai
chie, revolutie en conflict met het gezag
der Overheid, doch integendeel den weg
baant tot een saamleving der volkeren
op hooger zedelijk plan.
Ons positieve Christendom bezinne
zich op deze dingen en grype naar zyn
anti-revolutionnaire taak, welke zich
daaraan opdringt en om arbeiders
vraagt, opdat de zegen des Kruises bij
vernieuwing worde gekend en ervare-i,
welke ook daarin voor onze ingezonken
cultuur is gelegen.
Dr. J. SEVERIJN.
EEN ANTI OORLOGSVERKLARING
Van onderscheiden zijden tracht men u
tegenwoordig te suggereeren, dat veriledi
ging van eigen zelfstandig volksbestaan,
desnoods met de wapens in de hand, niet
te vereenigen zou zijn niet bestrijding van
ile oorlog.
De onjuistheid van deze stelling wordt in
de -reeks hooldartikelen, welke thans in ons
blad verschijnen, afdoende aangetoond en
wij hopen, dut deze beschouwingen hei in
zicht van velen mogen verhelderen.
Geheel in overeenstemming hiermee is de
verklaring, welke het Internatio
naal Christel ij k Vakverbond on
langs in zijn vergadering te Bordeaux vast
stelde-
Van de aangesloten vakverbonden wordt
gevraagd, bij hun regeeringen, nationale or
ganisaties en internationale organen de noo-
dige stappen te doen om:
door een onderlinge overeenkomst van
/v - -- .alle staten het gewelddadig oplossen van
Overheden, aan wien het zwaard is toe- natioI18lB Bn i„temati„oatB gescllillen ten
betrouwd om het leven te beschermen, e VBrhiodBn, ündBr b°dreiBing met
den doodslag te bestraffen en derhalve |lB a 8lr(1(maat
tegen doodslag te waken ook in het in
ternationaal verkeer der volkeren.
Het moet toch volgen, dat de Over
heden als dienaren Gods de verantwoor
delijke machten zijn voor God en de
menschen. Wanneer alzoo de publieke
opinie beheerscht wordt door de rechte
beginselen welke de religie der Heilige
Schrift leert, zal zy de Overheden voor
de verantwoordelijke machten houden
en van haar eischen, dat zij haar macht
en gezag aanvaarden om het kwaad
van den oorlog te bestrijden door een
internationale justitie. Hoe krachtiger
zulk een publieke opinie veld wint, hoe
meer de Overheden in dezen weg zullen
worden geleid en aansturen op een on
derlinge en gezamenlijke controle op
het zwaard recht en de roeping, welke zij
in de wereld hebben te vervullen.
Evenals in de geordende staten al
lengs het vry en eigenmachtig gebruik
der wapenen door de burgers werd
overwonnen en het zwaard slechts in de
hand der Overheid berust, zoo zal door
zoowel op nationaal als internationaal ge
bied te streven naar een arbitrale en recti
terlijke maervt, waaraan alle politieke, ecu
tiomische cn sociale kwesties zouden wor-
den voorgelegd en waardoor langzamer
hand de sociale conflicten cn de oorlogen
onder de cultuurvolken onmogelijk gemaakt
worden, zoodat deze zich bevrijd zouden ge
voelen van het gevaar der bewapening.
Ten slotte wordt tot de aangesloten orga
nisaties het vei zoek gericht, zooveel moge
lijk invloed uit te oefenen op de openbare
meening en te trachten, vooral de arbeiders
voor de vredesgedachte te winnen en hen te
overtuigen van den verderfelijken geest van
nationalisme, imperialisme en klassenstrijd.
Tweeërlei doet in deze verklaring welda
dig aan.
In de eerste plaats, dat men een vreed
zame oplossing van geschillen wcnsrht
niet alleen op internationaal, doch ook op
nationaal terrein en voorts niet alleen voor
politiek-stantknndige, maar evenzeer voor
sociaal-economische kwesties.
Ilier onderscheidt de Christelijke
vakorganisatie, geheel overeenkomstig haar
karakter, zich zeer gunstig van de sue ia lis
tische beweging, welke een tweeslachtig
standpunt inneemt. En van wie hel vaak
zoo moeilijk is aan te nemen, dat zij arbi
trage boven strijd kiest, omdat zij in eco
nomische conflicten zoo gaarne het rechl
van den sterkste aanvaardt.
ltccht boven macht, ultijd en overat, dat
is het sc boon e parool van de Christelijke
vakbeweging. En, geheel anders dan haar
roodc tegenvoeters wil zij geen klasse-
strijders kweeken, doch de arbeiders
zooveel mogelijk voor de vredesgedachte
winnen.
Men zou kunnen aanvoeren, dnt zulks in
ons'land geheel overbodig is en dan heeft
inen gelijk. Ons volk is in zijn geheel vol
komen van militairistische smetten vrij en
wie hier ooit in groote verdwazing naai
oorlog mocht drijven, zon zoowel overheid
als burgerij legenbvct zich vinden,
dnt in alle landen om ons heen nok
zoo-is, meenen we echter te moeten hetwij
felon. In elk geval zal het I. C. V. niet zon
den reden op vredespropaganda hebben
aangedrongen.
Ander omzeiling van den volksgeeM
wflrdt het oorlogsgevaar niet teruggedron
gen: cn daarom gaan bestrijding van weer
loosheid en van oorlog bij ons steeds hand
aan hand.
Elke verminde r in g van oorlogsge
vaar is wins t!
OFFICIEEL!: BERICHTEN
CONSULAIRE DIENST.
Bij Kon. besl is de hcei' Ch. de Monrhy
erkend en toegelaten als consul van Casta
Rlra te Rotterdam.
Voorts ziin erkend en toegelaten als con
sulair-agent van Frankrijk. ;e Utrecht, de
heer II Elzas. cn als consulair agent van
Frankrijk, te Makassar, de heer TV A
Weber.
VREEMD EERETEEKEN.
Bij Kon. besl. is aan mr. E. N. van Klef
f-ns. adniinistra eur bii het Minis er ie van
Bitilcnlandsche Zaken te 's Gravenhagc,
verlof verleend tot het aanemen van 'iet
Commandeurskruis der Kroonorde van
Italië.
De Duitsche gezant heeft aan den oud
gouverneur van Djorjakarta den heer Van
der Jagt, de versierscdeii overhandigd van
het Duitsche Roode Kruis le kl.
VOOGDIJRADEN
Bij Kon. besluit zijn henoemd iot lid
van den Voogdijraad Rotterdam II: J. van
Eizinpa, gemeentelijk inspecteur bij het
onderwijs te Rotterdam, wonende aldaar,
mevr. C. F. A. F. A. A. Chaillet. geboren
Suoecke,- wonende te Rotterdam.
LEGER EN VLOOT.
Bij beschikking van den Minister van
Defensie is de luitenant tel' zee 2e klasse
.T. R. L. I.eheau. aan boord van Hr. Ms.
Brinio ter beschikking gesteld evenals de
luitenant ter zee 2e klasse J. H. Zeeman,
thnns bij dc marine-kustwacht tc Amster
dam.
HOFBERICHTEN
PROV. STATEN VAN Z.-HOLLAND
BUITENGEWONE ZITTING
De Prov. Staten van Zuid-Holland zijn
bijeengeroepen in buitengewone zitting in
de vergaderzaal der Eerste Kamer op Dins
dag 17 Febr. a.s. des morgens om half 12.
_DE BELGISCHE DEFENSIE
PLANNEN
Omtrent den houw van militaire verster
kingen, van de zijde der Belgische regee
ring. in de nabijheid der Nederlandsch—
Belgische grens'in Zuid Limburg, waarover
in ons land eenige ongerustheid bestaat,
heeft de „N. R. Crt." zich in verbinding
gesteld met onzen generalen staf.
De chef van dien staf luitenant-generaal
Seyffardt. machtigt althans dit blad mede
to deelen:
„dat ftij aan die plannen een zuiver de
fensieve strekking toekent en dat men ze
eer ten voordeele dan ten nndeele van Ne
derland acht. De kans op een Duitschen aan
val op België en Frankrijk door ons land
(afgezien van de vraag, of te dien aanzien
niet huiten onze grenzen somwijlen al te
pessimistische opvattingen gehuldigd wor
den) wordt daardoor z.i. eerder verminderd
dan vermeerderd.
DE STATENVERKIEZINGEN
R. K. LIJST AMSTERDAM
In de gisteravond gehouden algeme.ene
vergadering van den R. K. Rijkskieskring
Amsterdam werd de volgorde der can-
didaten voor do Provinciale Statenverkie
zingen als volgt vastgpsteld: 1. P. J. M
Verschure, 2. L. H. van Rooyen, 3. Dr N.
P van Span ie. 4. C. F. J. Varheek. 5 H A.
Vulik, fi mej dr. M J W Hillen, 7 Mr, C.
P. M. Romme. 8. J. C. Evers, 9. ir. .1. H. A.
M. F.ngeler. 19. mr. A. H. Ix, 11. W. J. He-
zelaarsr, 12. J. F. Luycx,
CRISISWETGEVING
HEROPENING
BUDGETAIRE CRISISDIENST
CRISIS-UITGAVEN TEN LASTE
VAN HET LEENINGFONDS 1914
Naar wij vernemen, heeft de Regeering
in December jl. besloten tot het aanhangig
maken van een wetsvoorstel om gedurende
enkele jaren de sedert 1924 afgesloten bud-
getaire crisisdienst weder open te stellen.
Dc voorbereiding van het ontwerp is thans
zoover gevorderd, dat de indiening bij le
Tweede Kamer dezer dagen kan worden
verwacht.
Het gevolg van de ontworpen regeling zal
zijn. dat uitgaven, welke als crisis-uitgaven
worden- aangewezen, ten laste komen van
het leeningfonds 1914, terwijl in verband
hiermede een tijdelijke aanvulling van de
middelen van het leeningfonds wordt voor
gesteld.
NEDERLAND EN DUITSCHLAND
DE TARIEFSONDERHANDELINGEN
De besprekingen, welke dezer dagen tc
's-IIage tusschen Duitsche cn Nederlarid-
sche gedelegeerden plaats vonden inzake
dc tarieven, droegen een voorbereidend
karakter.
Er werd overeengekomen, dat de voor
zitter der Nederlandsche delegatie een op
gaaf van de afzonderlijke Nederlandse he
wenschen aan dqp voorzitter dor Duitsche
delegatie zal doen toekomen. Verder be
stond er overeenstemming over dal vóór
het weder bijeenkomen der delegaties eerst
afgewacht zal worden tot welke resultaten
de orïdèrhnndelingén over de Internationale
Handelscnnventie van 24 Maart 1!):;0 zoo
wel als de reeds ingeleide Duitsch-Engel-
sche economische onderhandelingen zulien
A.T.O. BUSDIENST
WILLEMSTAD-BREDA
BEROEP ONGEGROND VERKLAARD
Bij Kon. besluit is ongegrond verklaard
het beroep van den burgemeester en een
aantal ingezetenen-van WilUwistad tegen
de beschikking van Gerl. Staten van Noord
Brabant, waarhij aan de Alg. Transport
Onderneming te Utrecht-vergunning is ver
leend tot het in werking houden van urn
autobusdienst van Kiundert naar Breda.
DE INDIE-POSTVLUCHTEN
Het elfde posMiegtuig. dal gistermorge
om 10.35 Praag is gepasseerd, moest wc
pens het slechte weer terugkeeren en is t
Praag om 11.10 weder geland.
Voornaamste Nieuws.
EENZIJDIGE ONTWAPENING
IS REDELOOS, MAAKT REDDELOOS.
Deze spreuk is gesteld op een sprekende
plaat, door Mejuffrouw D. Rudeman getee
kend voor het Centraal Comité tot waarschu
wing tegen Eenzijdige Ontwapening.
In deze plaat is de volgende gedachte ver
werkt
Toegevende aan de propaganda voor een
zijdige ontwapening heeft Nederland zie'
weerloos gemaakt. In West Europa breek'
een oorlog uit. De strijd nde partijen haas
ten zich, ons land te bezetten om gebruik t.
kunnen maken van ónzé havens, onz inno
strieën en onze voorraden en langs den weg
van den minsten weerstand in de richting
van hun doel op t? rukken.
De hoofdfiguur symlwliseert dc wanhoop
de angst en het zelfverwijt van den van
have en goed beroofden ingezetene. Slecht
de nationale vlag bedekt nog gedeeltelij*
zijn naakte lichaam, maar ook deze glijd-
hem van de schond rs. (Welken steun kat.
Nederland onder zoodanige omstandigheden
aan de ingezeten-n verleenen?)
Dezo wanhoopsfiguur op den voorgron-i
daarachter de laaiende oorlogsfakkel en dc
vernielde huizen en kerken ernaast vormei
een geheel, waarvoor Mej. Rudeman alle eci
toekomt.
Het Comité verspreidt de plaat alle in
kleurendruk: 1 als groot hi jet (85 hij 12
c.M 2 als klein biljet (40 bij 60 c.M.) en
3 als prentbriefkaart.
De biljetten cn platen zijn op schriftelijke
aanvrage gratis verkrijgbaar gij hPt Serre
tariaat: Obrechtstraat 363 te 's-Gravenhag.-
TOESTAND JHR. MR. W. H. DE
SAVORNIN LOHMAN
In dert toestand van jhr. mr. W. II. ile
Savornin Lobman, oud-president van den
Hoogcn Raad der Nederlanden, is thans
weder een ongunstige wending gekomen.
„BANCKERT"
Hr. Ms. „Banckert" is op 5 Febr. van
Trinidad vcr.rokken op uitreis naar West
Indië.
KELPT ALLEN MEE
ONS BLAD
IN DE GEZINNEN TE BRENGEN
WAAR HET BEHOORT
Dc Regcering is voornemens de i
1024 afgesloten burgetuire crisisdienst
open tc steRen.
i de Belgische defen-
Autobots'mg te Rotterdam. Vijf gewonden,
(bladz 2)
(blz. 3)
De moordaanslag te Ovezande.
Dc brand te Waddingsveen.
Verschenen is de Memorie van AnlwoorB
op het Voorlnopig Verslag der Eerste Kamer
over het ontwerp Tarwewet.
Zondagsrust op Sumatra, door Rs. C Mak.
(blz. 9.)
Jubileum van den C.pref. Bond loi \er-
hreiding cn verdediging der Waarheid in
de Ned. Herv. Kerk.
MIJNHARDT's
Hoofdpijn-Tahlüttfin 50 cl-
Kiespijn-Tabletten 60 cl-
Laxeer-Tabletten 50
Zenuw-Tab'ettsn 75 cl-
Maag-Tabletten 75 cl-
Bij Apulli. en Dingrstctl
I. M.
NACHTEI IJKE AUTOBOTSING,
TE ROTTERDAM
VI jr GE WOL DEN.
Gistel avond te kwart voor elf heelt op. het
kruispunt Matlicnessci laan Gerrlt Mulder-
straat een ernstige autnhntsing plaats gehad,
waarbij vijf personen werden gewond en veel
materiecle schade i.s aangericht. Uit dc rich
ting Nieuwe Binnenweg kwam een luve
F.xcelsior-wagen die bestuurd werd door de
23 jarige mej. II. Bezem uit de Calandstraat.
Deze dame. die naast den eigenaar zat. heeft
volgens verklaringen van verschillende «v
tuigen zeer snel gereden. Ter hoogte van <b*
Gcrrit Jan Mulderstraat ontdekte zij plotse
ling een andere auto .een gesloten Chevrolet,
bestuurd door den heer J. Jols. Deze wagen
kwam van rechts en had dus de voorrang.
De bestuurder, blijkbaar in de gedachte, dal
do Excelsior wel tijdig zou stoppen, gaf vol
gas om nog te kunnen passeeren. Do be
stuurster van de Excelsior heeft ook uit alle
macht geremd doch de wagen had zulk een
snelheid, dat een aanrijding niet meer wns
te voorkomen. Met een geweldige knal vin
gen de au o's op el kaai- in. De Excelsior
schoot uit naar links cn reed liet troth-Ir
op. waar hij tegen een boom tot s aan kw in:
De Chevrolet verloor ten gc-volge van de
hotsing het linker voonviel. ue auto slow;
naar reeh's om maai- had nog zooeel snel
heid dat hij eerst 20 Meter verder op z 11
kant bleef liggen.
Direct schoot van alle kanten hulp toe
De hes uurder van de Chevrolet, de héér
Jols,. zat nog in dc auto. geheel versuft.
Men heeft hem er uitgetild en aanvanke
lijk leek het, of zijn loes and niet ernstig
was; weliswaar bloedde hij aan liet hoofd;
doch in de buitenlucht knapte hij weer aar
dig op. Meer aandacht wijdde men daarom
aan de inzit'enden van «Ie tweede auto
he stuurs er leek bewusteloos: men heeft hn«r
uit de wagen getild en op straat neerg--
legd to,t dat de auto van den Genceskui-
digen Dienst kwam. Dr. De Heer verleend-
aan de gewonden de eors'e hulp.
Na korten tijd was de G. G D. ter plaatse;
mej. Be-7om werd voorzichtig op de brai:
card gelild, de anderen namen op. de stoel
ties plaa's. Niet alleen de heer Jols en mej.
Bezem, maar ook de andere inzitten teu
van de Excelsior werden meegenomen naar
het ziekenhuis. De eigr-nmir an de aum,
had
klein
mm
19 jarige mej. T. II. Srhon,
Piersonslraat had on veilingen aan kin et-
knieën. de 25 iarige T Verhage uit de
Vinkenstraa: bleek late: een lichte hersen
schudding ie hei-hen ongeloopen
Mei kwaardig was. dat per slot mej Be
zom. waarvan men aannam, dal zij er i.d<
ernstigst aan toe was. slechts ontvellingen
aan den linker knie bleek te heltlren op-
geloopen, terwiil de toestand" van den 23
•arigen heer Jols uit de Viernmhachts raat
het ernstigst was Hij had niet alleen e°n
hoofdwond, maar ook een schcdelfractuur
opgeloopen.
De hoeren .Tols en Verhagen zijn in het
ziekenhuis aan den Cool singel ler ver-
nloging opgenomen, de anderen konden. m\
verbonden te ziin weer ver'rekkcn
De twee auto's zijn tengevolge *an dit
hotsine zwam bosrhadn-d: van de Excelsior
was de radiator ingedrukt, het assenstel
sel geheel ontzet en de rechter zijkant op
verschillend»» punten zwaar gehavend. F—»
reservehand werd afgeruk'. De Chevnil.-t
was aan de vooruide en ook aan den zij
kant zwaar beschadigd.
De politie heeft, nednt de vereisrhte oi>
mefingen waren gedaan de au'o's in be
slag genomen In weerwil van het la'e uur
waren zeer veel belangstellenden op den
Mathenesserlaan samengedromd.
