KOFFIE-SOORTEN
v. ROSSEM's
£naa aaq
DINSDAG 3 FEBRUARI 1931
nrPDF RLAD PAG 9
BRIEVEN UIT DE HOOFDSTAD
TWEEERLEI MISERE
Naast de ulgeuieeue malaise, die ook onze
goedo stad niet voorbij gaat en dio onze
jakentnenschen, onze arbeider» en onze
overheid heel wat zorg brengt, hebben wij
ook nog onze bijzondere ergernissen.
Nu herinneren wij ons «lat oom Brësig in
Fritz Reuter deze gewone moeilijkheden, dn
liil stuljongensergemissen noemde, niet zoi
heel zwaar tilde, ja ze zelfs good achtte
voor do spijsvertering.
Op zijn voorbeeld zullen wij zo dus ook
niet te zwaar opnemen, al hebben ze som
migen veel hoofdbr. kens gekost en undoren
uit het humeur gebracht
Wij hebben al geruimen tijd een t«*am-
misère. De stad breidt zich uit, leder stads
deel wenschl behoorlijke communicatie, met
alle overige stadsdcelen cn met de city. Dat
is een begrijpelijke wensch.
Maar wil men die wensch vervullen, dan
moet onze tram er niet tegen opzien een
aantal heel onvoordeclige lijnen te exploitoe-
ren. Want dio pas aangelegde buurt levert
voorloopig niets dan nadeel.
Bovendien wordt het beperkte net in de
oude stad, dat geen uitbreiding kan onder
gaan, steeds zwaarder belast en is hel gevaar
voor stagnatie en in het algemeen van ver
minderde snelheid steeds grootcr.
De menschen willen dat niet. Ze willen
snelheid, zo willen zekerheid, ze willen een
laag tarief, ze willen overal met hun kaartje
naar toe rijden.
Kan dat niet, dan zeggen zij adieu tegen de
tram en koopen een fiets, en maken het ver
keer in de spitsuren nog intenser, dan het
reeds is.
Nu Is telkens weer de puzzle hoe men hei
publiek dient en toch zelf niet tekort komt.
Een probleem dat zich in onze stad bijzondei
accentueert, omdat do loonen van het rijdend
personeel, verhoudingsgewijs, hoog zijn.
Sommigen willen het zoeken in een uiterst
laag tarief, in een ritprijs, zooals wij die ge
kend hebben, zij het dan ook maar kort, van
5 cent. Men moot dan veel meer passagier-,
krijgen.
Anderen denken met eenige weemoed aan
den ouden tijd, toen men vóór 8 uur des
morgens retourtjes kon bekomen voor 6 cl..
retourtjes, die men vroegritten noemde.
Minder forsch gestemde zielen bepleite.,
een retourkaart voor den prijs van 15 of 12%
ct. cn verwachten daarvan wonderen.
Maar de opperste leiding heeft het andei*»
gedacht en ons gezegend met overstappers,
die ons niets meer kosten dan een enkele
rit. Dat schijnt een weldaad, want nu kan
men van twee lijnen gebruik maken vooi
één zelfde dubbeltje.
Het bezwaar is echter, dat men niet over
al uitstappen kan, doch verplicht Is te rijder,
tot een z.g. ..raakpunt" en dat men evenmin
willekeurig kan instappen, doch alweer het
.aangeduide „raakpunt" moet hebben om
niet „mis" te zijn. En dat men zijn kaartje
ook binnen een bepaalden tijd moet „verrij
den", onvlat het andere ongeldig is.
Dat is alles wel volkomen te hegrijpen,
wijl andere hot overstappen een heel
gewoon, maar dan kosteloos retourtje zou
zijn geworden, doch vele menschen begrijpen
dit oiet en verdenken de ambtenaren en cie
conducteurs van plagerij.
En de conducteurs voelen zichzelf ook al
als getrelterden, want terwijl zij vroeger
niets te vragen hadden en een kaartje af
scheurden, moeten ze nu vragen: „Wat
wenscht u?" Ze moeten inlichtingen geven,
waar men overstappen kan, erg hebben dat
dit gebeurt, terwijl ze op het kaartje epn
datumstempel hebben te zetten en aan te
geven, met welke lijn de rit zal worden ver
volgd en het uur waarin het kaartje is ge
nomen.
Dat ging de eerste dagen niet handig. En
vooral bij de éénmanswagens gaf het gewei
dige stagnatie. Daar zijn er wel, die ln hun
hart denken, dat er een klein beetje opzet m
schuilt. De eenmanswagen is nooit populair
geweest. Noch bij het publiek, noch bij het
personeel. En nu denkt men de gelegenheid
gekomen om te laten zien, dat het niet kan.
Wij zijn zoo pessimistisch niet Dit systeem
bekoort ons niet 't Geeft onnoodigen omslag,
't kost de gemeente veel geld. 't ïs wel voor
deelig in bepaalde gevallen, ipaar hot be
vredigt het publick slechts matig. Evenwel
is het ingeburgerd eenmaal, geen heksen
toer om uit elkander te houden, wat men
niet deze overstappers kan doen. En het per
soneel wordt heusch door de te verrichten
handgrepen nog niet overbelast Men moet
VAT1CAAN EN BUITENWERELD
HET SPOORBOEKJE
Hoe de groote en de kleine nitgave
tot stand komt
Grafieken, wijzigingen, nansluitln-
gen, klachten.
Hoe het spoorboekje ontstaat en hoe het
gelezen moet worden heeft ons dezer dagen
de man, die in de registers der Nedorland-
sche Spoorwegen de officicele titel draagt
van fideelingschcf eerste klasse dienstrego- j
ling en samenstelling reizigerstreinen Zui- j
dernet", doch in den gewonen omgang be- j
kend is als de lieer tl. F. H. Gicsberger,
duidelijk gemaakt
De oergrond van liet spoorboekje Is een -
grafische voorstelling. Op grafieken wordt
elke trein opgeteekenil; de trein verschijnt
daarop als een lijntje. Het geheel vormt
een net, waarop In horizontale lijnen de
stations zijn aangegeven, terwijl verticaal
zoo'n grafiekblad verdeeld is in uren, loo-
pende van 0 tot 21, welke uren weer onder
verdeeld zijn in 10 minuten. Zoo is op 22
grafieken het geheeld spoorwegnet vermeld,
evenals de door de Ned. Spoorwegen ge
ëxploiteerde tramwegen.
Met deze grafieken nu werkt de dienst
regelingontwerper; het spoorboekje kijkt hij
niet in. Op de grafieken zijn alle personen
treinen iu zwarte, cn alle goederentreinen,
losse machines, enz., in blauwe lijnen aan
gegeven. Met behulp van deze grafieken
kan men op elk uur van den dag zien, welke
treinen zich in een bepaald baanvak bo-
wegen.
Deze grafieken vormen dus bij elkaar een
groot formaat spoorboekje en het is be
grijpelijk, dat men het publiek en het per
soneel der Spoorwoeen niet verplichten kan
zich van zoo'n grafiekenuitrustiing te voor
zien!
Vandaar de uitgave van het spoorboekje.
Aanvankelijk was dit in verband met het
aantal in ons land loopende treinen van
geringen omvang. Zoo liet de heer Gies-
berger ons een miniatuur reisgids zien van
den zomerdienst van 1877. Het boekje, dat
uitgegeven door J. J. Arnd en Zonen te
Amsterdam, Is 6% bij 4% c-M. groot. Aan
sluitingen komen er niet in voor. Als een
merkwaardige bizonderheid viel ons op,
dat dit boekje voor genoemd jaar op het
baanvak AmsterdamBotterdam 12 door
gaande treinen vermeldt; op 15 Mei a.s.
zullen er niet minder dan 50 in elke rich
ting loopenl
Zooals bekend, geven de Nederlandsche
Spjorwegen op het oogenblik twee spoor
boekjes uit, een dun cn een dik, oftewel
een kleine en een groote uitgave.
Zoo'n spoorboekje nu is aan wijzigingen
onderhevig. Op 15 Mei en begin October,
afhangende van het eindigen van den zo
mertijd, verschijnen de nieuwe spoorboekjes.
Op 15 Mei, omdat dit de datum is, waarop
de treinenloop internationaal gewijzigd
wordt, in October, omdat dan in Nederland
de zomertijd eindigt De invoering van den
DE MEEST GANGBARE
bij Uw kruidenier zijn:
STER zacht, geurig, krachtig 65 cL
No. 1 geurig, zwaar 55 cL
No. 3 geurig, zuiver 45 ct-
No. 4 goed, zuiver40 cL
per half pond
deze dingen probeeren nuchter te zien. En
dan kan het zeker.
Toch geven wij dezen maatregel geen
lang leven. Straks zal men wel moeten ko
men tot een eenvoudiger pasjes-stelsel. Hope
lijk is dan de groote massa bevredigd en
dekken de einden elkander.
Een andere misère heeft zeker een klei
ner deel van onze bevolking geraakt Ik
denk aan wat onze groote bladen noemden
de Amsterdamsche Tooneel-crisis. Dat lijki
zoo een heel ding. Maar het beteekende
volstrekt niet, dat er nu in Amsterdam geen
komedie meer was, of zou zijn.
't Beteekende alleen dat het mis was
met de beide gezelschappen die onze stads
schouwburg bespeelden, 't Is altijd armoe
ln de tooneelwereld. Maar het schijnt toch
dat er ook nog wel menschen zijn die zich
goed laten betalen. Hoe het zij, men zat
met zijn gezelschap aan den grond. Dat is
meer voorgekomen.
Niettegenstaande de Gemeente een zv
subsidie geeft, niettegenstaande het bespe
len van de Stadsschouwburg, zonder meer.
om zoo te spreken een subsidie is, kon
men niet verder.
En in de persbeschouwingen die wij lazen
in verschillende bladen tijdens deze crisis
bleek dat ieder eigenlijk vond, dat wat men
nu had gepresteerd op artistiek gebied,
volstrekt niet een zoo zware subsidie
waard is geweest
Wij hadden, zoo uit de tooneeldiscussies
ln den gemeenteraad, wel eens een zelfden
indruk gekregen. Nu is men aan het con
fereeren gegaan en heeft na veel moeilijk
heden en het overhoord werpen van Ver
kade, zooals men vroeger feitelijk ook Roy-
aards overhoord heeft gegooid, een oplos
sing gevonden.
Men komt nu. naar men zegt tot een al-
eeheele reorganisatie van het Amsterdamsch
tooneelleven. En de subsidie wordt opnieuw
verleend en de misère begint weer, want
ook in deze wereld van kunstenaars woont
de ijverzucht en het materialisme zoo goed
als in elke andere maatschappij.
Het tooneel schijnt niet te verbeteren. Ook
niet met zware subsidies. Welnu dan moet
toch ook aan de tooneelliefhebbers het mo
tief ontzinken om de gemeene stadsgclden
voor dit doel te besteden.
AREND VAN AMSTEL.
Ue groote brug, die een directe verbinding vormt tusschen het Vaticaan en de buiten
wereld, is bijna gereed. Op den achtergrond (links) ziet men den tunnel, waardoor de
trein de Vaticaanstad binnenrijdt.
zomertijd brengt met zich mede, dat de
internationale treinen op Nederlandsch ge
bied één uur later moeten worden gesteld,
om aan de grensstations onmiddellijk aan
te sluiten.
Bij elke wijziging staan den dienstrege
ling-ontwerper verschillende gegevens, wei-
ko hij zich in den loop der jaren als nood
zakelijk voor zijn werk heeft verschaft, ten
dienste. Zoo beschikt hij over tellingen be
treffende redzigersvervoer, welke regelmatig,
bij hem binnenkomen en die door trein- en
stationspersoneel verricht worden.
Deze gegevens worden weer grafisch op
vorengenjemde grafieken vastgelegd. Er
zijn op deze wijze gegevens verzameld, ten
aanzien van de bezettingen der treinen, van
n- cn uitstappende reizigers en van school-
'ervoer, welke gegevens over een aantal
jaren loopen. Zoo wijzen de „schoolgrafic-
ken" duidelijk uit, dat de schooluren in ons
land niet genormaliseerd zijn, waardoor he'
voor den ontwerper zeer moeilijk is ora aan
de vele belangen ten aanzien van het ver
voer van scholieren tegemoet te komen.
Hetzelfde geldt voor het arbcidersvcrkeer,
waarvan echter geen grafische voorstellin
gen bestaan.
Klachten.
Een der voornaamste klachten betreft hei
opnemen van meer aansluitingen, in hoofd
zaak voor de kleine uitgave. De samen
stellers hadden als eerste taak, dit boekje
zoo klein mogelijk te maken, met vermel
ding van de geheele dienstregeling, zoowel
van de spoor- als van de tramwegen, welke
door de N. S. worden geëxploiteerd. Dit had
tengevolg, dat men het aantal te vermelden
aansluitingen tot het uiterste moest be
perken. Het groote boekje geeft alles wat
men weiischt
Verder bestaat de klacht, dat de Neder
landsche Spoorwegen de spoorboekjes tegen
een te hoogen prijs verkoopen. De waarheid
is echter, dat de Spoorwegen op elk boekje
geld toeleggen. Bovendien zijn ook de bui-
tenlandsche uitgaven belangrijk duurder.
Klagers over aansluitingen zij er voorts
op gewezen, dat in de spoorboekjes het
systeem der aansluitingen hierop neerkomt,
dat indien het aansluitingen betreft, welke
het vertrek aangeven, de laatst vertrekken
de trein van dat station is opgegeven, welke
de aansluiting nog bedient, terwijl bij aan
sluitende stations waarbij de aankomst
wordt vermeld, de aansluitingsuren zijn op
genomen onder die treinkolom van de tabel,
waarmede het laatst de aansluiting nog;
kan worden gehaald.
De vervaardiging.
Op welke wijze wordt riu het spoorboekje
vervaardigd?
In de eerste plaats geschiedt de opzet
naar het „Groot biljet", dat men op de slaJ
tions vindt De uitbreiding van één trein
kan tengevolge hebben, dat voor een bepaald
vak een geheele pagina meer gebruikt moet
worden. Wel trachten de samenstellers door
verschuiving en in elkaar werken der ko
lommen uitbreiding te voorkomen, doch
eenmaal komt het oogenblik, dat zulks niet
meer kan. zoodat het spoorboekje dus met
een bladzijde moet worden uitgebreid. Men
kan echter nimmer met één bladzijde uiti
breiden, zulk een uitbreiding moet steeds
in verband met de drukpers en het inbin
den uit acht pagina's (een hall vel- be
staan. Zoo is de kleine uitgave van 15 Mei
1930 160 pagina's en die van October 16S
pagina's groot
De gemaakte correcties worden door den'
drukker aangebracht en daarna opnieuw
cijfer voor cijfer nagekeken. Deze controle
geschiedt drie maal en de Nederlandsche
Spoorwegen zijn er trotsch op, dat fouten in
de uitgave slechts bij hooge uitzondering
voorkomen I
E I c h wat Wils
ER ZIJN RECHTERS IN.... LONDEN!
Koning George II van Engeland had een 1 bemerkt, dat een aantal werklui bezig is oen
bijzonder sterk geheugen voor gelaatstrek- paar karren met bouwmaterialen te lossen
ken. Een van de boormannen vraagt haar. r-p
Op een mooi en herfstdag van het jaar 1750verre van vriendelijke toon. of zij de eigena-
deed hij een wandelrit door Ilydepark en zag res is van dién rommel, en of ze dan d'r prul
op een bank een soldaat zitten, die zioh in Ion maar gauw wil opruimen, want zo moe-
het najaarszonnetje koesterde, De koningten «löe schuur slopen,
meende hem te herkennen, cn, om zijn ge- „Wie geeft je daar het recht toe?"
beugen op die proef te stellen, ging hij op „Iemand die wat meer te zegg,r heeft dan
hem af en sprak hem aan. De soldaat stond) jij," antwoordde de timmerman brsr,hof t.
eerbiedig op en kwam hinkende den koning „De lord-lcansclier gaat hier een paleis bou-
tegemoet. i wen en dus zal jij plaats moeten maken. En
„Wel vriend," zei de koning, „heb ik je I zorg nu gauw, chat je boeltje weg komt,
al niet eerder gezien? Ben je geen vleugel- j want anders moeten .-e ie helpen, en dat zou
man geweest bij mijn garde en hebben bij je wel eens minde) ngenaam kunnen
Kettingen, nu zeven jaar geleden, de kogels
Na de correctie wordt order tot afdruk
ken gegeven; de drukker maakt dan zijn
ïen vast en gaat dan over tot het ver
vaardigen van stypen, hetgeen noodig is,
omdat bij de groote oplage der spoorboekjes
niet direct van het zetsel kon worden ge
drukt, aangezien dit clan reeds vóór het
afdrukken van de totale oplage versleten
zou zijn.
Zijn do stypen gereed, dan worden z<
de pers gelegd -en begint feitelijk het las
tigste werk van het drukken, het z.g. toe
stellen. Dit toestellen moet met grooie zorg
geschieden, du.ar het voor het goed leesbaar
zijn der spoorboekjes noodzakelijk is, dat
een gelijkmatige druk wordt verkregen. Het
maken der stypen en het toestellen vordert
eenige dagen.
Het papier.
Ten slotte de kwestie van het papier. Dit
is z.g. 40 tot 50 grams papier, dat voor ro
tatiedruk niet geschikt is. Papier, dat voor
rotatiedruk geschikt is, zou het boekje niet
alleen belangrijk dikker, doch ook minder
„houdbaar'" maken. De tijd, welke voor het
afdrukken vereischt wordt, bedraagt voor
den kleinen reisgids 16 en voor den grooten
20 dagen. De kleine reisgids moet afge
drukt zijn, vóór met de groote kan worden
begonnen.
niet om je ooren gefloten? Je stak er toen
den draak mee! En hoe gaat het je nu"'
„Ik mag niet klagen, Si rel" was het ant
woord van den veteraan. „Maar het geksche
ren is me opgebroken. Het spottershuisje
heeft gebrand. Een blauwe boon heeft mijn
linkerknieschijf verbrijzeld, zooi-at ik mank
ben. Ik ben afgekeurd met pensioen en daar
leven we nu van."
„Zoo, zoo! Dan zal ik zeker niet veel voor
je kunnen doen?"
De soldaat aangemoedigd door 's Konings
vriendelijkheid, verklaarde nu, hoe hij ge
trouwd was en een zoon had, die goed leeren
kon. De fruithandel die zijn vrouw dreef,
bracht echter niet genoeg op, om de kosten J laat
Het baatte niet dat-vrouw Allen zich op
haar recht beriep. De werklui stoorden zich
aan haar gejammer geen zier en gingen
him gang.
De vrouw keerde naar huis terug un wacht
te ongeduldig op de komst van tiaar zoon.
Eiaiard hoorde 's avonds haar verhaal aan
en riep toen ongeduldig uit: „Als de loni-
kansclter ons zoo gemakkelijk denkt te. ver
drijven, dan vergist hij zich. Wij leven,
God'lank in Engeland, waar recht cn ge
rechtigheid zelfs voor de.i armstein onder
daan verkrijgbaar is. Men speelt hier niet
roekeloos met het koninklijk woord en ko
ninklijke documenten. Vandaag is hot te
iets aan te doen, moeder, maar
•an de verdere studie te bestrijden. Zijn morgen ga ik cr op uit. eri dan zulieji
.rouw stond met een fruitstalletje aan den'den lord-kanselier wel klein krijgen!"
ingang van het park. Die grond was eigen- Den volgenden morgen was Eduard) al
dom van de Kroon, en als nu de koning dat vroeg aan het huis van den lord-kansel'ier.
stukje, waaraan niemand anders iets had, Na eenige moeite gelukte het hem toegang
DE STATENVERKIEZINGEN
C. H. LIJST ZIERIKZEE.
De ChrisL-Hist. lijst in den kieskring
Zierikzee luidt: 1. W. J. van Schelven,
Zierikzee; 2. dr. J. K. Eldik, Noordgouwe; 3.
G. van Duin. Zierikzee; 4. W. Wandel Nieu-
werkerk; 5. A. J. Padmos. Renesse; 6. B. C.
de Mul, Zierijtzèe; 7. M. den-Boer, Haam
stede; 8. M. Krijger, Bruinisse; 9. C. J. Boo-
gerd, Zierikzee; 10. I de Broekert, Zierikzee.
C.H. LIJST HULST.
De Ghrist.-Hist. lijst in den kieskring
Hulst is als volgt samengesteld: 1. M. W.
Koster (aftr.) Axel; 2. A. de Feyter, Zaam-
slag; 3. C A. Kaan, Terneuzen; 4. W. Bedet,
Terneuzen.
LIBERALE STAATSP. LIJST DEN HAAG.
De algemeene vergadering van de afd.
's-G ravenhage van de Liberale Staats
partij De Vrijheidsbond heeft besloten, aan
de ledten van dia afdeeling. die bij referen
dum de definitieve volgorde van dc candi-
daten voor de a.s. Statenverkiezingen zullen
vaststellen, de volgende voordracht aan te
bieden: 1. mr. J. p. Verbreek (aftr.); 2. me
vrouw M. Cohen TervaertIsraels (aftr.);
3. dr. W. W. van der Meulen; 4. H. W. O.
de Bruijn; 5. mr. M. de Mos; 6. jhr. mr. dr.
W. D. de Jonge; 7. A. S. J. Fernandcs.
VRIJHEIDSBOND LIJST GOUDA
De Centrale kiesvereeniging van de Libe
rale Staatspartij De Vrijheidsbond in het
district Gouda, tieeft in een druk bezochte
algemeene vergadering de volgende lijst van
Candida ten voor de Prov. Staten vastgesteld:
1. dr. T. Beekenkamp, Goudcrak (aftr.); 2.
J. Beijen, Bodegraven; KG. Roos, Lekker?
I kerk; 4. mr. H. P. C. M. de Witt Wijnen,
i Gouda; 5. mevr. Th. Ritmann—van Rhijn,
Oudewater; 6. J. de Groot, Berkenwoude; 7.
J. W. E. Ebbinge, Boskoop; 8. K. Buurman,
Azn., Hilligersberg; 9. F. A. Minkema, Woer
den; 10 S. Wijnbergen, Hillegcrsberg,
C. H. LIJST UTRECHT.
De Christ-Hist, candidatenlijst in
kieskring Utrecht luidt als volgt: 1. jhr.
mr. K. J. Schorer (aftr.); 2, P. J. Nahuisen
(aftr.); 3. dr. J. W. Flicringa; 4. dr. B. J. L.
baron de Geer van Jutphaas; 5. mr. C. den
Besten; 6. J. C. Blankert; 7. M. E. v. d. Veen;
aan hem wilde afstaan, zouden ze daar een
flinke kraam op kunnen bouwen, De omzet
zou dan zooveel grooter en de verdienste zoo
veel meer worden."
De koning lachte om den bescheiden
wensch van den ouden vuurvreter en zucht
te: ,,'k Wou dat ik de wenschen van al mijn
onderdanen zoo gemakkelijk kon vervullen!"
En hij zegde hein het stukje grond toe.
De koning reed door en James Alten, de
gewezen garde-soldaat, voelde zich een ge
lukkig man. Hij wist dat de koning woord
zou houden. En reeds een paar dagen later
werden hem de noodige papieren, notarieel
opgemaakt, thuisbezorgd. Daarin stond, dat
de duidelijk aangegeven grond aan Allen en
zijn nakomelingen voor altoos was afgestaan.
Nu duurde het ook niet lang of de fruit-
kraam werd opgetrokken en zooals men ver
wacht had, de zaken marcheerden prachtig
Eciuard kon naar hartelust leeren en ver
wierf zioh na verloop van tijd een mooie
positie in een handelshuis en bovendien
de liefde van een aardig meisje: Lucie Gray,
de dochter van een muziek-onderwijzer.
De koning was intusschen tot zijne vade
ren verzameld en ook vader Allen was den
weg gegaan van alle vleesoh.
De weduwe - en de zoon woonden in een
huisje in de binnenstad en eiken dag be-
if dc vrouw zich naar haar fruitkraam.
Wie beschrijft echter haar verbazing,
toen ze, op zekeren morgon aankomende,
te verkrijgen tot het kabinet van lord Apsley
in de kracht van het loven, met
een vriendelijk voorkomen en doordringende
blikken.
„Recht en gerechtigheid!" antwoordde
Eduard vrijmoedig. En hij verhaalde hoe
de zaait stondi, tervr'jl hij tevens de eigen
domsbewijzen overhandigde.
Lord Apsley las ze aandachtig door, en zei
toen:
„Uw moeder is in haar recht en de mis
slag zal hersteld worden. Als echter uw moe
der mij tegen een billijke vergoeding haar
recht zou willen afstaan, zou ze mij grooten
deels aan zioh verplichten. Hoeveel zou zij
bogeeren!"
Eduard meende, Jat zijn moeder wpl ge
negen zou zijn den hoogen heer een dienst
te bewijzen on voegde er beleefd bij, dat de
grootte der vergoeding met gerustheid aan
de billijkheid van zijn lordschap werd over
gelaten.
Deze was zeer in zijn schik en zei lachend
dat voor zoo'n prachtig hoekje een som van
vierhonderd pond per jaar niet teveel was
en beloofde dat deze bepaling als onaflosbaar
servituut op zijn paleis zou rusten.
En sedert hebben de bewoners van Apstev-
house jaarlijks Je som van 4S00 aan grond
lasten betaald aan de nakomelingen van do
fruitvrouw Allen.
8. jhr. dir. L. H. Quarles van Ufförd.
De candidatenlijsten Utrecht en Amers
foort zullen verbonden worden.
C.H. LIJST MIDDELBURG.
De Ghrist.-Hist. lijst in den kieskring
Middelburg is als volgt samengesteld:
1. mr. R. M. van Dusseldorp, Middelburg
(aftr.); 2. mr. W. F. E. baron van der Feltz,
Middelburg; 3. A. Abrahair.se Sz. St. Lau
rens; 4. F. J. Castel, Veere; 5. J. F. Vermeu
len, Middelburg; 6. P. Janse Azn., Bigge-
kerke; 7. A. S. Boone, Middelburg; 8. D. de
Vries Dz., Middelburg; 9 P. K. van Nieu-
wenhuizen, 's Heer Arendskebkc; 10. J. Stroo,
Zoutclande.
C.H. LIJST DELFT.
De dhristelijkdiistorisohe candidatcn voor
dten statenkring D e 1 f t is als volgt samenge
steld: D. van Vliet, Naaldwijk; A. van Wal-
sum, burgemeester van Vlaai-dingen; dr. W.
Mandersloot, Scheveningcn; H. van Boejen
Voorburg; T. Slavenburg, wethouder van
Schiedam; A. N. Vaandrager, Rotterdam;
mr. J. Schokking, burgemeester van Kat
wijk aan Zee; B. van Essteren, Den Haag;
J. C. van Woerden, Delft; A. Noordam, Wa
teringen.
Radio Nieuws.
—3 LCZ(
aangebrachte abonné
geelt U en ons voldoening
Woensdag 4 Feb marl.
HUIZEN (298.8 M.) S. Tijdsein. 8—8.15 Schrift
lezing. 8.159.30 Morgêncpncert. 10.30 TUdsel-i.
10,30II Korte ziekondieast, te loiJeii door Os.
1. Groenenbcrg, Geref. Pred. te Ned^rnorst don
Berg. 11—12 Harmoniumbesp.-llng doir Jen he. i-
M. F. JurJaanz te Hilversum. Zang: Alej.. D. Mijn-
hout. sopraan. 12 Tijdsein. 12—12.30 Gia.noioo;-.
12.30 TiJdieln. 12 30—2 Concert, ter gei^cn/ie d
1 van het tweejarig bestaan van liet N.G.U.V.-
'koor. 2 Tijdsein. 2—2.30 Grumoroon. 2."l)
Chr. Lectuur door mej. M. VVeu-
tlnk, te Hilversum. Voorgelezen wordt; „Voor
bereiding" van Wllma. 3—4.30 Concert. -1.3U
4.45 Grumofoon. 4.455 Verzorging vuil den zen
der. 5 Tijdsein. 56 Ivindcruurtje to lelden door
d,en heer D A. van Alkemade te 's-Gravcnn.ige,
Zang: Mevr. H. J. G. van AJIcemadev. d. Zwaat
te -s-Gravenhage. 6 Ti)d3eln. 6—7 Uurtje voor
de landbouwers, to verzorgen door den heer iL
Pilon, hoofd dor Land- en Tuinbouwschool, te
Achterveld XU.) Onderwerp; „Het kalkvraag-
<stuk". 7 Tildseln. 7—7.30 Halfuurtje voor net
onderwijsfonds voor dp binnönvaurt. 7.308
Lezing door Dr. G. Esselink, over ..ons bestaan
orstellng om het leven" (VIII). 8 TUdsela
3 Dlaz. 10,10—11,30 Gramofoon.
HILVERSUM (187 M.) VARA. 8 Gramofoon^
9.25 Orgelspel. VPRO. 10 Morgenwijding. VARA
10.15 Orgelspel. 10.30 Ouze Keuken. 11 Gramo
foon. 11.05 Radio-Volksunlversltolt. 11.35 Gra-
inofoon. 12 Politieberichten. 12.15 Middagconcert.
1.45 Onderbreking voor verzorging van den
zender. 2.15 Vrouwenuurtjo. 3.05 oramofoon. U.io
Coöperatie-Kwartiertje. 3.25 Gramoroon. 3.80
j Maak het zelf. Cursus. 4.20 Lichte muziek. 4.50
Voor de kinderen. 6.15 Concert. 7 Radio-Voiits-
universiteit. 7.30 Politieberichten. 7.45 Concert.
8.15 Uitzending vanuit den Heider. Muziek. 8.3u
Studio-Uitzending. 9 Vervolg Orkest. 9.30 Too
neel. 10.30 Uitzending den Helder (slot). U
I Persberichten, ll.lo Gramofoon. 12 Slutting.
FEUILLETON
LIEF EN LEED IN DE PASTORIE
door BRIGITTE
„Houd het maar bij broeder", zei Hans
hartelijk. „Jij bent me werkelijk als een
broeder geworden. Ik ben andere niet zoo
voor deze aanspraak. Je zult het ook wel
eens gemerkt hebben, wanneer de een te
gen de andeir zegt,, lieve broeder", zoo be-
teekent dat meestal: „U bent wat zwaar
van begrip, m'n beste. Daarom zeg ik aJ-
leen maar broeder, omdat een andere be
titeling de meeste menschen zou krenken.
Maar tegenovex jou komt het „broeder" nu
werkelijk uit het hairt en ik ben blij, wan
neer jij me zoo aanspreekt".
Lange knikte verheugd: „Dat is ook niel
zoo stijf, als su-per-in-ten-dent Dat loopt
on stelten". Hij ging weer zitten en at vei
d'er. Na een poosje zei hij:
Dat Je mij gevraagd hebt om om je „broe
der" te noemen, geeft mij moed. Namelijk
dus ja, wanneer ik nu hier als predi
kant voor vast aangesteld wordt, heb ik
toch een vrouw noodig. Je weet zelf wel
hoe dat gaat als je ongetrouwd bent, ik heb
het me al vaak voorgeschilderd hoe mijn
toekomstige vrouw zal zijn. Groot, verstan
dig, beschaafd, lief als een kind, flink in
huis en geschikt om mij bij mijn werk te
helpen".
Hans onderbrak hem verbluft: „Dus zoo
Iemand als mijn schoonzuster".
Lajige knikte van ja. „Juist, en die zou ik
ook wilJen hebben.
„Maar zóó kan men toch niet trouwen",
zei Hans. „Je hebt zoo ongeveer voor je
zelf uitgemaakt, zoo en zoo moet mijn
vrouw zijn, bij Marianne klopt ddt allemaal,
dus wordt ze genomen".
„Zoo is hei toch niet", zei Lange zacht „Ik
heb haar lief. Toen ik haar leerde kennen,
leek het me al60f er iets in vervulling ging,
wat ik reeds lang gewensebt had. Ik ben
alleen bang dat ze mij niet mag. Zé houdt
van een ander, geloof lk. Wat denk je?"
Hans greep naar zijn hoofd. „Ik weet niet
wat ik zeggen moet. Marianne van een an
der houden? Ik heb nooit gedacht dat zij
aan Liefhebben en zich laten liefhebben
denkt. Van een ander houdt? Hoe kom je
daarbij en wie zou dat moeten zijn?"
„Ze weet het misschien'1' zeJf nog niet,"
zei Lange, „maar ik geloof het toch wel.
Het is ook zoo natuurlijk, jullie heiden zijn
altijd samen
„Ik zou he zijn? Omdat ze mij zoo goed
kent?" Hans schudde het hoofd. „Juist
daarom zal ze niet van me houden, juist
omdat ze me zoo goed kent."
„En jij?"
„En ik? Ja, weet jé, ik heb nooit aan zoo
iets gedacht. Mariannehoort zoo vanzelf
sprekend bij mij als mijn goede kameraad,
altijd is ze er wanneer ik ze noodig hel),
döt ik nooit naar verandering verlangd
tieb. Maar werkelijk, haar missen, dat
zou ik niet kunnen."
„Maar als ze trouwt? Dan zou je haar
toch moeten missen en tensiotte is dat
toch de echte roeping van een vrouw."
„Marianne heeft deze roeping el, zonder
getrouwd te zijn. Voor de kinderen is zij
een moeder, en voor mij een vriendin, en
voor de gemeente is ze als lichamelijke en
?;eestelijke verzorgster onontbeerlijk. Ik ge-
oof dat ze haar ware roeping gevonden
heeft, ze vervult haar tenminste beter dan
menig getrouwde vrouw."
„Dat wel, ze heeft alle plichten van de
getrouwde vrouw, maar haar rechten heeft
ze niet. Haar ontbreekt, wat het leven van
een vrouw pas mooi maakt, ze weet zich
niet bemind."
„Ik moet die heele zaak eens overden
ken," ze»i Hans. „Je heb daar, zonder het
te willen, zooveel bij mij wakker geroepen
wat tot nog toe sliep. Ik zie nu alles niet
andere oogen. In ieder geval, wacht nog
even met je vraag aan mijn schoonzuster.
Ik bericht je nog wel nader. Je moet geen
blauwtje loopen."
„Goed, ik ben je al dankbaar, wanneer je
heel eerlijk tegenover me bont".
Dat beloofde Hans en ging daarop naden
kend weg. flij dacht aan Marianne. Voor
de eerste maal zag hij in haer -de vrouw
die begeerd werd cn het scheen hem tofr.
dat ze ook voor hem begeerensweard was.
Was hij dan een kind, voor wie het speel-
coed eerst dan waarde krijgt wanneer pen
speelkameraad het hem afhandig wik ma
ken? Waarom leek het hem onmogelijk,
ondenkbaar, dat Marianne met een ander
trouwde?' Hij kon- toch niet vnyaneon, dat
zo om zijnentwille van eigen geluk afzag
Maar, waf moest hij dan zonder haar be
ginnen?
Hij had immers niet meer willen trou
wen, maar een huwelijk met Marianne zoü
zeker in Ruths geest geweest zijn. Had hij
het recht om haar te vragen? Kon ze geen
heele, volle liefde ei6chen en volkomen over
gave? En kon hij haar dat geven? Misschien
hield ze ook van Lange, zonder dat ze het
wist Ze was altijd gesloten geweest wan
neer het haar eigen aangelegenheden be
trof. Nu, hij zou maar afwachten en op
latten.
Toen hij bij do pastorie aanbelde, klon
ken binnen vlugge voetstappen. Marianne
deed open- „Ben je er a»l?" riep ze vroolijk,
„ik was al bang da Je vanavoni pas terug
zou komen".
Toen hij zag hoe haar gezicht opklaarde
bij de vreugde van het weerzien, wierp hij
alle bedenkingen over boord. Het teek htm
iets heerlijks óm dit ernstige gezicht blij te
maken, zoodat het niet alleen opgewekt en
tevreden keek in het bewustzijn van ver
vulde plichten, maar dat het geheel zon-
doorstraald zou zijn in het bewustzijn van
diep geluk.
Maar hij moch daar niet aan denken, hij
moest haar voor Lange vragen.
Dus schreef hij aan hem of Lange het goed
vond dat hij tiaar va'n hun gesprak zeg
gen mocht. Maar Lange verzocbr hem dit
nog niet te doen, hij achtte de tijd voor zijn
aanzoek nog niet rijp.
HOOFDSTUK XII
In de pastorie die de familie Norse-', zoo
lang bewoond had, was nu een andere do
mineesfamilie getrokken. Het huis had een
heel ander aanzien gekregen.
De boeren hadden zich achter de ooren
gekrabt toen Hans van beslist noodzakelij
ke verbeteringen 6prak, maar tcnslot-te
hadden ze toch in de beurs getast en nu
prijkte het oude huis in een nieuw kleed,
dat meit zijn vroolljke gele kleur al op ver
ren afstand te zien was.
Voor de spiegelgladde ramen stonden
roode geraniums in sierlijke bloembakken,
die de jonge dominee Wessel zelf gemaakt
hod en in het huis deed de kleine mevrouw
Wessel onder zingen en lachen, de huishou
ding, in trotsch bewustzijn van haar nieu
we vrouwen waardigheid.
Ais Hans aan deze pastorie dacit, dan
werd het hart hem warm. De beide jonge
menschen, die daarin woonden, vatten zoo
vroolijk hun zwaren arbeid, welke voor hun
lag, op, da-t ze met hun onbekommerde van
zelfsprekendheid al menige moelijkheid
overwonnen hadden, waarop de Norsele ge
strand waren-
Aan een bijbellezing was in den zon ter
wel niet te denken, maar eiken Zondag
avond kwamen jonge en oude gemeente
leden in de pastorie samen, om van alles
met don dominee te bepraten.
Wessel was een boerenzoon, en verstond
het schitterend om op alle nooden van zijn
gemeenteleden in te gaan. Ze gewenden er
zich al spoedig aan, ook met hun vreugde
bii hem te komen en op deze wijze ontstond
een sterke band tusschen dominee en ge
meente. Vier maanden was WesseJ pas in
de gemeente, maar het heele dorp sprak al
vod ,.on6 domineetie".
En het bleef niet alleen bli het uiterlijke.
Behalve in de kerk, preekte Wessel niet,
maar er ging zoo'n atmosfeer van reinheid
van het jonge paar uit. da-t zelf6 al een
oppervlakkige kennismaking met hen niet
zonder uitwerking kon blijven.
De Dreeken waren eenvoudig, nuchter,
doch ze toonden zoo glashelder aan de nood
zakelijkheid dr --"Hos6ing van den mensch
Ln 't algemeen en de londieheid van de
aanwezige gemeente in het bijzonder, dat
menigeen tot nadenken werd gebracht.
In de plaats van dominee Burgmann was
een jong, geloovia predikant gekomen, die
zijn taak met heiligen ernst aanvatte.
Gok op de predikantenconferentie heerach-
te een andere tóón.'De opvolger van dominee
Burgniann was een ijverig zendeling en
wist vele van zijn collega's voor de zending
te winnen. Zendang6verhalen behoorden ai
spoedig tot het vaste program van de con
ferentie.
Hans had ook met succes gaprobeerd om
de geheele vergadering een waardiger ver
loop te doen hebben- Van drie uur tot onge
veer half vier. werd koffie gedronken. Dat
kon met het oog op hen, die van ver kwa
men, niet afgeschaft, worden. Maar dan
verdween ook het koffiegerei, de sigaren
gingen uit en met een gebed werd de eigen
lijke conferentie geopend.
Tractementszaken werden slechs kort be
sproken. dan werd een referaat gehouden
dat een der heeren voor zijn rekening ge
nomen had,, waarop een korte discussie
volgde.
En mededtelingen over' zending en ge
meentewerk sloten den namiddag.
„Een beetje vermoeiend zijn ze wel. dia
conferenties," had een der oudere heeren
een keer gezegd, die al twintig jaar in z'n
gemeente stond, „maar men heeft er wat
aan." En zoo dachtep ton 6lotte allen en
voudon don superintendent toch de slecht
ste nog niet,
En de superintendent? Die gevoelde zich
niet erg wel. Hij schoof het daarop dat hij
zich in do gemeente geërgerd had.
(Slot volgt.)