EERSTE KAMER
4iaal VïrA^nclaa
3
WA. HOUTMAN Co's PIANO- en ORGELHANDEL Schiedam
DONDERDAG 29 JANUARI 1931 nFRDF Rl.AD PAG 9
VERHOOGING ACCIJNS OP I 0p die vlcr ™n <le drankaceljns
is van meet af gerekend.
GEDISTILLEERD
de verhooging goedgekeurd
BEHOUD VAN NATUURSCHOON
warnsborg en vijverberg
Vergadering van Woensdag 28 Januari
„Als ik mijn verleden getrouw wil blij
venaldus hoorden we de heer Her
mans (s.d.) zeggen; en toen dachten we
aan zijn Roode Duivolperiode en zijn op
ruiende taal bij het venten zijner pamflet
ten. Doch, zoo bedoelde hij het niet. Hij
spreekt thans die taal niet moer en erili-
seerde later zelfs de wijze, waarop de drank-
bestrijderevcrecniging A. N. O. O. B. zich
over het wetsontwerp had uitgelaten; al was
hij het met de strekking van dm, adres eens.
De vorm zindc hem niet
Met zijn trouw aan zijn verleden bedoelde
hij dan ook, dat hij bezwaar heeft legen de
immoreelo band tusschen schatkist en drank
misbruik en reeds om die reden zou hij te
genstemmen. Hij bevond zich daarbij in het
goede en nuchtere gezelschap der drankbe-
strijdersvereenigingen en citeerde dus zoowel
de adressen van de geheelonthouders der
Ned. Vereeniging, als van de Volksbond der
matigheidsmenschen.
Maar daarbij greep hij er toch een beetje
naast Want Minister de Geer wees hem er
op, dat de rechtsche drankbestrijders
organisaties zich heelemaal niet tegen deze
geringe verhooging verzetten.
Een geringe verhooging, dat gaf de heer
Hermans gaarne toe; van 180 tot 200 is
niet zoo veel; doch van 200 tot 220 is ook een
kleine stap en zoo kan men doorgaan tot
300 toe, al naargelang de behoefte der schat
kist is.
Met dit argument had hij nog minder suc
ces. Want de Minister en ook de heer
Van Lanschot (r.k.) wezen er op, dat het
juist de Volksbond was, die een verhooging
tot 200 ongevaarlijk achtte met het oog op dc
smokkelhandel; en dat de Minister zelf had
duidelijk gemaakt, dat hier de grens ligt.
Elke nieuwe verhooging zou een fiasco wor
den, omdat bij 220 opcenten het smokkelge-
vaar weer aanmerkelijk toeneemt.
De Minister heeft het geld noodig; ech
ter meer dan deze vier millioen, doch hij
ging niet verder, om de verleiding tot smok
kelen niet grooter te maken. Dit is dus niet
de eerste, maar de laatste stap.
Intusschen: aan de smokkelarij moet volle
aandacht gegeven worden en de Minister
zegde daarom den heer Van Sasse van
iJsselt gaarne toe, dat de grenswacht zoo
noodig zal versterkt worden.
Neen, met de z a k e 1 ij k e bestrijding wa
ren de opposanten niet erg gelukkig. Doch,
hoe stond het met
de constitutioneels bezwaren?
Daarover deed vooral de heer Kranen
burg (v.d.) zeer gewichtig. Er was geen
stabiliteit meende hij. Met de drank
accijns gaat het steeds heen en weer. Van
150 opcenten naar 300; dan weer naar 180 en
du weer tot 200. Dat gaat niet.
Waarom niet, vroeg de heer Van Lan
schot (r.k.) is die wijziging vooj de bedrij
ven zoo verschrikkelijk? Ze passen zich spue
dig genoeg aan en dat moet, want deze ac
cijns is voor geen gering deel afhankelijk
van de houding, welke men in 't buitenland
aanneemt. Het verschil in accijns bepaalt
immers de beteekenis van de smokkelhandel.
Echter, dit was voor de heer Kranen
burg (v.d.) niet het voornaamste. Hij kwain
er vooral tegen op, dat de Minister gedreigd
had met heengaan, als hij zijn zin niet kreeg
Daardoor was de Tweede Kamer niet vrij
's Ministers houding was constitutioneel on
juist. Maar ontwapenaars als de V. D. gaan
niet voor dreigementen op zij en de professor
zou stand houden.
't Viel hom toch niet gemakkelijk. Want
Minister de Geer sloeg van zich af. Die
moest aan de Kamer meedeelen, wat het ge
volg zou zijn van de verwerping.
Dat was hooge ernst. Bij 't opmaken van
de Begrooting was op dit bedrag gerekend,
't Was dus geen persoonlijke liefhebberij en
dictatorisch gebaar. Een minister is vaak ge
bonden, doch hierin is hij vrij, dat hij,
gerekend.
't Betoog van de heer Wibaut
gezocht. Heelemaal met den Minister
eens, rnaar juist in dit geval niet. Dat is,
wat men noemt, een redeneering pour Jjesoin
de la cause.
Men kan verder over deze verhooging den
ken, zoo men wil; zoowel in verband met de
drankellende als met do smokkelhandel;
maar dat minister de Geer zijn tegenstanders
volkomen meester was, dat kan geen objec
tief toehoorder ontkennen.
Dat voelde ook de Eerste Kamer. Een mi
nister, die zoo nauw rekent, mag men om
eon verhoqging van 180 tot 200 opcenten niet
naar huis laten gaan.
De Kamer nam met 25 tegen 8 stemmen
het wetsontwerp aan. Alleen de aanwezige
vrijzinnig- en sociaal-democraten waren
tegen.
De laatste wijziging van de Bosch wet
maakt lie* mogelijk, dat stichtingen of Ver-
eenigmgen, door do Regeering erkend als
uitsluitend werkzaam tot behoud Van Na
tuurschoon, onroerende goederen doen ont
eigenen om deze voor afbraak of bebouwing
te sparen.
Voor het eerst zal hiervan gebruik gemaakt
worden ten behoeve van de buitenverblijven
Warnsborg en Vijverberg bij Arnhem; welk
natuurschoon andere groot gevaar loopt te
verdwijnen.
Bedoelde buitenplaatsen zijn nl. aange
kocht door de Maatschappij Thomhem,
welke de gronden wil verkavel .in en ver
koopen voor villaterrein.
De Stichting het „Geldlersoh Landschap"
heeft getracht dit mooie stukje natuur te
koopen, doch Thornhem vraagt ongeveer
het dubbele van de koopprijs, n.l. 7V4 ton.
Een minnelijke schikking is niet mogelijk
en daarna stelde Minister Ruys onteige
ning voor.
't Debat liep ten slotte nog al warm; er
was veel oppositie en Mr. Mend els (s.d.)
merkte o.i. niet geheel ten onrechte op, dat
het eigenlijk verzet was tegen de eere.e
toepassing van de gewijzigde Boschwet
Immers, daarin wordt niet aangegeven,
dat zoo'n stichting aan allerlei voorwaar
den moet voldoen; terwijl men nu met al
lerlei bedenkingen kwam.
Meet1 dan één lid, n.l. de heeren Michels
van Kessenich, Sasse van Ysselt, Van Lan
schot, de Savornin Lohman en Van Citters
stelden de vraag of ,de Stichting wel finan
cieel krachtig genoeg is om te be alen.
Waar is de Stichtingsbrief, vroeg de ant.i-
rev. senator Van Citters; en welkeI
waarborg heibben we, dat de buitenverblij
ven in ongerepte toestand bewaard blijven?
Hij stelde daarom de pertinente vraag: Wil
de Minister, voor de wet eventueel in wer
king treedt, een officieele en formeele ver
klaring van het Bestuur eischen, waarin
wordt vastgesteld, dat de buitengoederen
één ondeelbaar geheel zullen blijven vor-
De Minister gaf hierop een volkomen be
vestigend antwoord.
Een ander bezwaar was, dat geen termijn
genoemd is, binnen welke de onteigening
effectief moet worden gemaakt; opdat de
Stichting niet zoolang treuzele, dat Thom
hem het niet meer uitzingen kan. De M i-
n is ter wist dit bezwaar niet geheel te
ondervangen, doch hij zal het overwegen.
In zeker opzicht wordt dit bezwaar ech
ter opgeheven door een andere pertinente
toezegging van den Minister. Toen het
scheen of in dit parlementair geboomte de
spaanders er af zouden vliegen, verklaarde
Minister Ruys, dat hij een nieuw wets
ontwerp eal indienen tot intrekking van
deze wet, wanneer na betrekkelijk korte
tijd mocht blijken, dat het „Geldersche
Landschap" de gelden niet bij elkaar kan
krijgen; iets wat de Minister niet ver
onderstelt.
Na deze ietwat ongewone, maar toch wel
rationeele verklaring, wat het vreeimd, dat
de heer Van Lanschot nog met een
motie van uitstel kwam, opdat de Ministei
aan Ged. Staten van Gelderland en B. en
W. van Arnhem zou kunnen vragen of zij
in beginsel tot subsldieering bereid zijn.
Het Rijk heeft dit reeds beloofd.
Dit uitstel-voorstel bracht de anders zoo
kalme gemoederen der senatoren in hefti
ge beroering; er werden scherpe woorden
gezegd en de Voorzitter hamerde met de
kracht van een voorwerker.
Het was dan ook een beetje bar. De M i-
nister erkende zelf, dat bij gemis aan
ervaring op dit terrein er niet die spoed
is gemaakt welke noodig was. Immers het
kapverbod is reeds buiten werking; er is
dus haast bij. En nu nog weer uitstel
o en met 19 tegen 16 stemmen; 15 leden
ach'ten het niet de moeite waard om bij de
stemming aanwezig te zijn. Tot de tegen
stemmers behoorden 8 roomsch-kath., 5
Chr.-hist., 2 liberalen en één anti<rev.
Behalve de hierboven besproken wets
ontwerpen zijn nog eenige kleinere afge
daan, zooals onteigening van een stuk duin-
terrein in Den Haag.
Heden is de herziening van do Gemeente
wet aan de orde.
alleen mag beslissen, hoe lang hij de ver- Bovendien, wat geeft zoo'n belofte, welke
aniwoordelijkheid dragen kan. pas ingelost wordt als de Staten en de
Dat is trouwens parlementair-democra-
tisch. De Kamers moeten geen Minister wil
len houden, die zich ernstig bezwaard voelt
Ja, zei later de heer Wibaut (s.d.), dat
Is allemaal juist; maar het betrof hier geen
beginsel, 't Was met de schatkist ook zoo
erg niet;_de minister vindt het geld nog wel.
't Leek meer een persoonlijke gevoeligheid.
Hoe hebben we 't nu?
Dat de toestand wel ernstig is, maakte de
heer Van Lanschot (r.k.) even duidelijk,
door er op to wijzen, hoe aan de Amsterdam-
sche Beurs drie milliard verloren werd.
En dat het volle ernst was, dit had mi
nister de Geer toch wel heel duidelijk uit
eengezet
Raad het goedvinden.
Neen, de andere zoo pientere Mr. Van
Lanschot greep er hier naast Zijn imotio
werd met 22 tegen 13 stemmen verwor
pen.
Het voorstel was vooral door de heer
Henri Polak (s.d.) krachtig en mei
overtuiging verdedigd. Hij toonde aan, dat
hier natuurschoon beschermd moet worden,
vooral voor Arnhem; dat verkaveling tu
wachten slaat, nu het terrein in eigendom
is bij een speculeerende bouwgrond-maat
schappij; en dat onteigening noodig is, om
dat een buitensporig hooge prijs gevraagd
wordt.
Welnu, hij kan tevreden zijn. Het spande
er wel, doch het wetsontwerp is aange-
Kerknieuws.
KERKGEBOUWEN
Uit Amsterdam schrijft men ons;
Reeds meermalen schreven wij over de
moeilijkheden van alle grootere Amster-
damsche Kerken, bij de ontvolking van de
City. Allen komen ze met de kerkgebouwen
in de oude stad in den klom cn het is niet
zoo eenvoudig voor de grootere gebouwen
een goede bestemming te vinden, vooral
niet, wanneer ze architectonische of histo
rische waarde bezitten.
De Ned. Hcrv. Gemeente zat voor enkele
jaren vooral met de Oude Kerk als met de
Zuiderkerk, die geen publiek meer trokken
en die veel t<e dicht bij elkander staan.
De eerste is, dank zij den arbeid van
Dr. de Vrijer, weer goed bezet en men be
hoeft voorloopig aan sluiten niet meer to
denken. Maar dat beteekent dat cr voo
Zuiderkerk dan ook geen hoop is. Wel heeft
men cr aan gedacht in dit gebouw een
soort bouwkundig museum te stichten, maar
daargelaten nog of het daarvoor wel ge
schikt is, van dit plan is niets gekomen en
de kerk stond, zooals dat in den volksmond
heeft, voor een duivennest
Nu is er weer hoop, dat ze aan haar oude
bestemming zal beantwoorden. De Gerefor
meerde Kerk in H.V. wordt uit haar home,
de oude Schotscfre Zendingskerk, verdreven.
Hier, waar da Costa doceerde, komt nu
drankgelegenheid. En het is nu mogelijk,
dat deze H.V.-ers tijdelijk onderdak vinden
in de Zuiderkerk. De Algemeene Kerkeraad
der Ncd. Hervormde Gemeente had geen
overwegende bezwaren, 't Zal er dus om
gaan, of men het over de voorwaarden eens
kan worden.
Wij hopen, dat het zal gelukken en dat
het Kerkgebouw weer zal beantwoorden
zijn eigenlijke bestemming. Eigenaardig
spel der historie is het wel, dat nazaten
van in 1886 geschorsten, die ook de Zuider
kerk moesten prijsgeven, straks weer, zij
het dan via H. V., de Zuiderkerk hun kerk
kunnen noomen.
SCHRIFT „OPENING".
Ter aanvulling van een bericht onder dit
opschrift eenige dagen geleden in ons blad
opgenomen aangaande een liturgische
woonte bij de Remonstrantsche Kerk te
Vlaardingen, deelen wij mede, dat Ds. N.
Blokker, predikant bij genoemde kerk
nader inlicht, dat de „sluiting" en „weder
opening" van den Kanselbijbel plaats heeft
niet aan eind en begin van het kale nd er-
jaar, maar bij hot einde en het begin
het k e r k e 1 ij k jaar (het begin van
kerkelijk jaar is dan de eerste advents
zondag). De bedoelde sluiting heeft plaats
n a den slotzang en vóór het v o t u
(zegenbede) met deze woorden:
„Op dezen laatsten Zondag van het ker
kelijk jaar sluiten wij onzen kanselbijbel.
Wij doen dat in diepen eerbied, dankbaar
voor wat wij door dit Woord van God, ook
weder dit jaar, hebben ontvangen",
terwijl na het openingsvotum en den
eersten lofzang de Bijbel wordt geopend
met deze woorden:
„Bij den aanvang van het nieuwe kerk
jaar openen wij onzen Bijbel, middelpunt
van onzen Protestantschen eredienst
licht op het pad van allen, die den He-er
zoeken of gevonden hebben".
In het „Algem. Weekblad" eindigt de
bekende vrijzinnige Ds. H. Bakels een inge
zonden artikel met deze woorden: „wat wel
erg is, is dat de meesten van mijn mede-vrij-
zinnige-dominees wel dierbaar spreken over
Christus, terwijl ze er in hun ziel niet aan
gelooventenzij in Hegeliaansohen geest,
m.a.w. de gemeente voor den gek houden."
Het ging hierover, dat Bakels in zijn
„LeekenN.-Tostament" de slotwoorden van
Rom. 8 38, 39 zoo heeft laten drukken, dat
de woorden „ik ben verzekerdtot
ons zal kunnen scheiden van d'e liefde
Gods" mét vette letters staan gedrukt, terwijl
dan de laatste woorden: „welke is in Chris
tus Jezus onzen Heer" met het gewone type
zijn gezet „Natuurlijk", zoo verdedigt Bakels
zich; „warit ik geloof wel in God, maar niet
in eenigen aparten Boeddha (Verliohte) of
Geliefde (de metaphysisohe Mohammed) of
Christus (Gezalfde)".
Ds. Bakels wil zeggen: als vrijzinnige pre
dikanten. die evenmin als ik dien Christus
aanvaarden als den in absoluten zin van God
gezondene, toch Hem noemen met Bijbelsche
namen en titels en hun prediking versieren
met rechtzinnige motieven, houden zij de
goe-Gemeente eenvoudig voor den gek. En
hij wil, dat de Vrijzinnigen in de Hervormde
Kerk die onwaarachtigheid toch zullen af
leggen.
Het „Algem. Weekblad" maakt evenwel
bij genoemde berisping d'e volgende juiste
opmerking: „Do heer Bakels trekt deze He
gelaren intusschen in zijn eigen val mee.
Want wie een Evangelie verkondigt waarin
Christus niet meer de Messias is, behoort
evenmin in een Christelijke Kerk thuis, als
't nieuwe Testament verwart met pan-
logistische veronderstellingen".
KERK EN WERKLOOSHEID.
Welke taak heeft de Kerk ten aanzien van
de toenemende werkloosheid? aldus vraagt
de „Ref. Kirchenztg". En geantwoord wordt
dan, dat met materieele middelen niet veel
kan worden geholpen, slechts een klein wei
nig door nieuwbouw of verbouw, hoewel ook
hier tegenwoordig de zuinigheid móet wor
den betracht.
De meeste steun die door de Kerk kan wor
den gegeven ligt niet in de eerste plaats op
stoffelijk terrein. Zoo wordt er melding van
gemaakt, dat in sommige streken van
Duitschland, b.v. in Württemberg, en Beieren
(en ook in Hannover door de Luthersolie
Kerk) een soort tehuizen worden ingericht
voor werkloozen, waar -ze hun ledigen tijd
op nuttige wijze kunnen doorbrengen.
De „Deutsoh-reformirte Kirche" te Frank
fort a .d. Mam heeft voorts cursussen geor
ganiseerd waar werjcloozen worden onderwe
zen in dingen die hun in de uoging zich en
hun gezin te onderhouden, te pas kunnen ko
men, als in de vreemde talen, snelschrift,
hand- en naaiwerk; aan de cursisten wortie
ook maaltijden aangeboden. Al voo't men dal
dat het slechts een „droppel is op een heete
steen", men hoopt daardoor er toch toe mee
te werken dat de werkloozen, die toch al
zooveel teleurstellingen opdoen, niet het ge
loof aan de Christelijke liefde der Gemeente
■zullen verliezen. „De nood der werkloosheid
is niet alleen een stoffelijke nood, ze is min
stens evenzeer zielenood"; en „het komt dan
ook niet allereerst aan op de hoeveelheid
hulp die wordt verleend, maar op de daar
in uitkomende gezindheid".
GEMENGDE HUWELIJKEN.
In de roomsch-katholieke „Bazuin" lezen
we, dat vanwege het gevaar der gemengde
huwelijken door een predikant in Frankrijk
een „Protestantsch Huwelijksbureau" is op
gericht. Deze predikant, Ds. Chastand,
schrijft in „Le Christianisme du 20ième
Siecle" het volgende:
.,Jullie, dommé's, zuchten altijd zoo diep
over de gemengde huwelijken van Protestan
ten met Katholieken. Ze zijn In ons land
een groot gevaar voor onze Protestantsche
Kerk. Ik heb niet gezucht, maar ik heb de
■handen uit de mouwen gestoken en ik heb
de jaren van mijn emeritaat gebruikt om
de vereeniging op te richten „het Hugeno-
tengezin". Tien jaar bestaat mijn tfureau
Het is een arbeid van groote discretie, van
geduld en uithoudingsvermogen, maar ze
neemt elk jaar in beteekenis toe. Het laat
ste jaar ontving ik tweeduizend brieven en
in de tien jaar van het bestaan van het
werk zijn door mijn bemiddeling honderd
goede gelukkige Protestantsohe huwelij
ken gesloten. Ik geef toe: het is nog niet
veel: een per maand, maar er zullen er nog
velen zijn, die verzuimd hebben mij den
gelukkigen uitslag mede te deelen. Ik ben
er van overtuigd, dat 75 pet. van dit aantal
een gemengd huwelijk zou aangegaan heb
ben bij afwezigheid van Protestantsche jon
gens of meisjes. Dit geeft mij de bemoe
diging om met mijn arbeid voort te gaan
en hooge noodzakelijkheid in te zien van
een bureau als dat van „het Hugenoten-
gezin".
Teekenend is ook wat een vader in het
genoemde blad schrijft: „Ik ben enthou
siast over het bureau. Wij ouders, zien
met grooten angst de keuze van onze kin
deren inzake het huwelijk tegemoet Hier in
Parijs hebben de Protestanten haast geen
gélègenheid om elkander te ontmoeten. Als
men in het hoogste niet hetzelfde denkt,
moet men zich niet verwonderen, dat uit
angst om elkaar niet te grieven, een ze
kere onverschilligheid in het godsdienstig
leven ontstaat".
DE BIJBEL OP ZEE
Op de booten van de „Dollar Line'» voor de
Round the world service" bevindt zich, naar
men aan de „Ned." meldt, in iedere passa
giershut een bijbel. Achten de directies van
onze stoomvaartmaatschappijen dat niet iets
navolgenswaardigs
wat Wils.
EEN WEDREN OP LEVEN EN DOOD
De pelsjagers Col ter cn Potts hadden reeds ding hoopte. Bovendien was de weg begroeid
eenige dagen doorgebracht aan een zijtak j met een aantal stokelachtigo planten, die
van de Missouri op een plaats, die door de hem de voeten vreeselijk-wondden. Intus-
inlanders de vork van Jefferson genoemd j schen liep hij wat hij kon, zonder om te
wordt Ze zwierven in deze over 't algemeen zien. Er was geen seconde te verliezen, En
woeste en dun bevolkte streek om er bent-toen hij zoowat halverwege was gekomen,
werk en huiden op te sporen. Ze voeren nu bemerkte hij met blijdschap aan het ge
in hun schuitje een binnenwater op. naar de schreeuw, dat zijn vervolgers op hem ver
plaats waar zij den vorigen avond hun loren. Hij waagde het even om te zien. De
vangnetten en strikken gespannen hadden.' grootste hoop vijanden was achter geraakt;
De oevers waren hoog en belemmerden het een paar zaten hem echter nog vrij kort op
uitzicht op het daarachter liggende land. j de hielen en eenjange Indiaan, met
Plotseling werden ze opgeschrikt door
heftig tumult aan den oever en een oogen
blik later vertoonden zich meer dan hon
derd wilden, die onder vreeselijk gebrul
aan de jagers beduidden, dat ze aan den
wal moesten komen.
Deze bevonden zich binnen het bereik van
de pijlen der wilden en er bleef hun dus
niets andere over, dan te gehoorzamen, hoe
onheilspellend hun belagers er ook uitza-
erpspies in de hand was geen
schreden van hem verwijderd.
Alle. hoop achtte hij nog niet verloren. Hij
spande zijn laatste krachten in. zóó, dat het
bloed hem uit neus en mond liep. Hij naden
de den stroom reeds vrij dioht, toen de voet
stappen van zijn vervolger hem in de
ooren klonken. Even een blik achterwaarts
De Indiaan maakte zich gereed, zijn
spies te werpen. Colter keerde zich zoo snel
gen. Ze* roeiden dus naar den kant en lipg.j mogelijk om en de wilde, hierdoor verrast
vóór zij aan wal waren gestapt, had een en verward, trachtte te blijven staan
der Indianen zich reeds meester gemaakt
van het geweer van Colter, waarmede hij
aan den haal ging. Potts was hem echter te
vlug af, hij ontrukte den roodhuid het wa
pen, sprong weer in de boot en stak van
wal. Maar weldra was hij door een pijl ge-
zijn spies te werpen. Hij struikelde echter
en viel voorover. De punt van de spies drong
in den grond en de schacht brak doormid
den. Van dit oogenblik maakte Colter ge
bruik om den man met zijn eigen wapen
onschadelijk te maken en daarna vervolgde
wond. Daar hij geen genade van de inlan- hij met nieuwe hoop bezield den vreeselijken
ders verwachtte, besloot hij zijn leven
duur mogelijk te verkoopen en schoot zijn
geweer af. Een der Indianen stortte getrof
fen ter aarde, maar vijf minuten later had
den een aantal pijlschoten aan het leven
van Potts een einde gemaakt
Nu beraadslaagden de wilden, hoe zij
Colter zouden dooden, en deze, die hen vrij
goed verstond, maakte vreeselijke oogenblik-
ken door. Deze Indianen veretonden uitste
kend' de kunst hun slachtoffers te pijnigen.
Ze hadden him gevangene al aanstonds van
zijn kleeren beroofd en wilden hem nu als
levende schijf bij een schietoefening gebrui
ken. De hoofdman dacht er echter anders
iver. Hij vroeg aan Colter, of hij vlug kon mogelijk tusschen
loopen, en deze begreep maar al te goed de w>mpn wi
beteekenis van die vraag, Mogelijk, dat een
list hem nog kon redden, en daarom ant
woord.de hij, dat hij in die kunst geen hoog
vlieger was. Dat bezorgde hem een voor
sprong van vierhonderd schreden. Toen die
waren uitgemeten werd hij losgelaten en de
gansche bende begon ondier vervaarlijk ge
brul de vervolging.
Nu was Colter een bijzonder geoefend 9nel-
voeter en de doodsangst gaf hem als 't wa
re vleugels. Maar hij móest stellig minstens
twee duizend meter loopen, voordat hij de
rivier zou hebben bereikt waarvan hij red-
•dren.
Gelukkig voor hem bleven de Indianen
een oogenblik bij hun dooden makker staan,
om een lijkzang aan te heffen. Daardoor had
de vluchteling gelegenheid zich door een
bosohje van katoen-boomen heen te werken
en de rivier te bereiken. Hij zwom naar een
klein eilandje in het midden van den
stroom en verborg zich tusschen een paar
aangedreven boomen.
Hier waande hij zich reeds veilig. Doch
spoedig hoorde hij aan den oever het woe
dende geschreeuw van de gansche bende.
Een paar hunner gingen te water om hem
te zoeken. Hij dook echter telkens zoo long
de takken en bladeren
Wetenschap.
ESPERANTO-INSTITUUT
De zetel der internationale te Arnhem
Als gevolg van de arbeid van de Roemeen-
sche priester Andreo Cseh, die ook in ons land
met zjjn Esperanto-cursussen enorm succes
heeft gehad, is onder diens leiding en die van
Mevr. J. G. Isbrucker te Arnhem opgericht
het Internacia Cseh Instituto de Esperanto.
Een groot comité van bijstand, waarin o.a.
zitting hebben de Kamerleden C. L. van der
Bilt (Haarlem), mevr. Joh. Westerman (Den
Haag), en verder Ir. H. M. Enthoven,
M. Kropveld en mej. C. Offerhaus, steunt het,
terwijl ook nog een Internationaal Comité is
samengesteld. Het doel van het Instituut is,
het vormen van leerkrachten voor de Cseh-
methode.
Aan het instituut is voor de tyd van zes
jaar het landhuis Presikhoof met bijbehoorend
park aangeboden. Reeds werkt het instituut
met 63 onderwijzers van 15 landen.
Het instituut dat thans 40 gasten kan her
bergen, wil men zoodanig uitbreiden dat er
voor eeD paar honderd ruimte is. De kosten
worden geraamd op f 70.000.
an de boomen weg en mocht de vreugde
smaken zóó zijn vervolgens te misleiden.
'Ze vonden hem niet en zwommen teleurge
steld terug.
Colter hield zich in zijn natte schuilplaats
verborgen tot de nacht was aangebroken.
Toen zwom hij een eindweogs den stroom
af. voordat hij zich weer op den oever
waagde. Zoo snel hij kon liep hij nu naar
een hem bekende jagerewoning, waar hij
vóór het aanbreken van den dag aankwam
en gastvrij werd opgenomen en verzorgd:
Niet alleen visch, maar ook bont wordt
soms duur betaald I
Gemengd Nieuws. Radio Nieuws.
COMMUNISTISCHE WRAAK?
Vrödas 30 Januari.
HUIZEN (298.8 M.) KRO. 8—9.15 Platfeiicon-
Te Amsterdam hebben tot nu toe onbekende eert. 11.30—12 Een halfuurtje voor zieKen en
louden van daeen. 121.30 Lunchmuzlek. 1.3U2
niofoon. 22 45 Kooliprnatje. 2.454.15 uik<?1
t. 11.30—12 Ei
personen een leeskast.ie, dat opgehangen was
aan den gevel van een boekhandel in de Lijn concert_ 4 154 30
Laansteeg, Vernield en de overblijfselen ervan 4.30—5.15 Concert. 5*16—&!!i
in het water van den Singel geworpen. Ver-Vervolg- concert. 6—0.25 '1
moedelyk betreft liet hier een communistische ®;25—6.45 v«
wraakneming, want het kastje bevatte een s'ieln.a7.45—9
aantal krantenknipsels met artikelen, waarin hot Persbureau vaz Dias.
eenige mindere aangename opmerkingen aan 't 10 Spreker: de heer w
adres van Sovjet-Rusland werden gemaakt.,AlUEiek- 10-'16 uramofoi
DOOR DEN WIND DAKLOOS
Door den sterken wind is by den landbouwer
Bossers te Hooge Zwaluwe het dak van diens
landbouwschuur afgewaaid.
JANUARI-ONWEDER
Maandagavond ratelden over Amsterdam
eenige lange donderslagen, vergezeld gaande
met een zomerregen.
BRANDSTICHTER GEARRESTEERD.
In een hooiberg van de Gebr. van Schie,
staande aan De Hoorn te Alphen a. d. Rijn,
is 's nachts brand uitgebroken.
Gebleken is dat de brand te wijten is ge
weest aan kwaadwilligheid. De dader, een
landlooper, die den nacht in de hooiberg
had doorgebracht, heeft zich te 's-Graven-
hage bij de politie gemeld, met de mededee-
ling dat hij den brand had aangestoken.
BRANDEN
Men meldt ons uit Eindhoven:
Een felle brand heeft 's nachts gewoed in
perceel Lijmbeekstraat 43 alhier.
Toen de brandweer arriveerde stond het
geheele huis in lichter laaie. De brand werd
bemerkt door één der huisgenooton, die door roopzon
de brandlucht wakker werd. Het gezin wist 1 sehevf'
zich in veiligheid te brengen. Het geheele
pand brandde- uit. Verzekering dekt do scha
de. De vermoedelijke oorzaak van den brard
wordt toegeschreven aan het vlamvatten van
den wasch, die boven een brandende kachel
in de keuken hing te drogen. 'fenjr
HILVERSUM (1875 M.) VARA 8 Gramofooa.
VPRO. 10 Morgenwijding. VARA 10.15 Voor
dracht. 10.30 Zlekenuurtja. 11.30 Gramofoon.
AVRO. 12 TUdsein. 12.20—2.30 Concert. 2.303
School uitzending 34 Concert. VARA 4 Orgel-
.30 Knutselwerkjes voor kinderen. 5.15
•oon. 5.30 Vocaal- en Instrumentaal Con
cert. 6.55 Actuocle Mededeellngen uit de Arbei
dersbeweging. 7.10 Cursus door den heer W. H.
Vliegen. 7.30 Politieberichten. 7.46 Gramoroo*
VPRO. 8 Weekuitzending. 8 TUdsein. 8.01 Cate
chisatie. Kerkgeschiedenis. 14de voordracht.
Onderwerp: Franclscua. Spreker: Da F. W. J. v.
d. Kleboom (Bergen N.-H.) 8.30 Concert. S
VrUz. Uoaa-
Gramofoonmuzlek.
DUITSCHE SCHOOI.rr
TSJ EC1IOSLOWAKIJE.
Zooals men weet werd eenigen tijd geledea
Tsjechoslowakije de school-radio-omroep be
alleen In de Tsjet
i Duitsch wordt
komst met schoolultzendingen In het Duitsch
te beginnen. Daar men echter eerst ervaringen
wil opdoen met de Tsjechische uitzendingen,
zpl dit nog wel to-t den herfst van dit Jaar
duren.
KONINGSBERGEN BLIJFT ZENDEN.
an Heilsberg ln een groot depl
hland uitmuntend worden ontvang
dat de ontvangst In Koningsbergen e-
lader gunstig is. Voorloopig blijft
Bekende merken in alle prijsklassen w.o. k.uj.
6817a Grotrian-Sleinweg Schisdmaijer - Mannborg e.a. *a«"i. cVrVali!
FEUILLETON
LIEF EN LEED IN DE PASTORIE
door BRIGITTE
(21
Ze had bier ook geen reden om zich te
moeten verdedigen, alles wat zij deed werd
aanvaard. Dat maakte haar vroolijk. Op
een morgen betrapte zij zichzelf er op, dat
ze zong, luide zong, zooale ze het ole bak-
vieoh gedaan had.
En ze gaf het niet weer op. De jongens
leerden het van haar en in de pastorie te
Neuendorf z-ong en klonk het aldra den
heelen dag.
De bijbellezingen leverden een anderen
blik dan in den vorigen winter, en niet al
leen die voor de oudere men6ohen. De boe
ten hadden wait voor hum superintendent
over en daaraan had „juffrouw dokter" zo
ker niet de minste schuld. Bij ziekte '.aai
de men haar en wie den weg naar de pas
torie eenmaal gevonden had, die vond hem
ook vaker. Het had ook tot vermeerdering
van de achting bijgedragen, dat huis en
tuin altijd zoo keurig onderhouden A'aren:
dat had men van zoo'n gestudeerde rouw
in 't geheel niet verwacht. Het was uok uit
gelekt dat de superintendent voor altijd bij
hen wilde blijven Hij had het zelf teren
Gartz gezegd, dat hij zich niet zou laten ver
plaatsen.
Dus behoorde hij nu werkelijk bij hen,
vonden ze.
In 't kort, de pastoriehewonere stonden
hoog in achting in het dorp, en zoo stuur
den allen, düe voor netjes wilden worl n
aangezien, hun zoon6 en dochters naar de
bijbellezing. De leden der boeren-, hand
werkers- en arbeid ere families kwamen
allen, maa.r de knechten bleven weg.—
Hans hield wel eens den een of anderen
die het vorig jaar trouw gekomen was, op
straat aan. „Waarom kom je toch niet
meer?"
„Daar hooron wij niet meer bij."
„Maar waarom dam tocfh? De zoons uit
de arbeiderskringen zijn er toch ook?"
„Alleen van die families', die hier allang
women."
Dat was waar. Alleen die hielden zich
aan de kerk en de bijbellezing, die oud-in
gezetenen weren, en hoewel arbeider, toch
tenminste een huisje het hunne noemden.
Hier was goede raad duur. „Je kam toch
niet nog een bijbellezing houden voor de
knechts en de bezitlooze arbeiders?" zei
Marianne.
„Neen," vond Hans, „om het meerdere
werk gaat het bij mij niet, maar ik vrees
wanneer wij van het goede te veel doen,
dat de waar in prijs daalt. Maar iets moet
toch geschieden. Voor alles voor de knechts
Die arme kerel6, andere waren ze tenmin
ste één avond in de week goed onder dak.
Want ik geloof, dat de bijbellezing niet
alleen wat het geestelijke betreft, lokte,
maar ook, dat hun geest in 't algemeen
voedsel ontving, en dan natuurlijk de
verlichte en verwarmde kamer. Ook het
zingen hadden ze plezierig gevonden."
Hij dacht een oogenblik na en zed dam:
„We moesten eigenlijk een vertrek hebben
een beetje gezellig ingerioht, goed ver
warmd en verlicht, waar de knechts des
avonds konden komen."
„Die hebben we ad," riep Marianne ge
ïnteresseerd, „neem eenvoudig de oafceohi-
satiekamer".
„Die heb ik noodig voor de catechisaties
cn de bijbellezingen".
„Die kun je in de eetkamer houden".
„Daar is geen plaats genoeg".
„De eetkamer is precies even groot ais
de catechisatiekamer. We nemen voor le
bijbellezingen den eettafel er uit. Die neemt
de meeste plaats in; het tapijt natuurlijk
ook. Wanneer de tafel er uit is, gaan er
zeker 60-^-70 menschen in".
„En stoelen?"
„Leenen we. Op iederen stoel wordt dé
naam van den eigenaar geschreven, opdat
hij dezen zonder moeilijkheden elk oogen
blik terug kan krijgen".
„En de catechisatielessen?"
„Die geef je in de 6Chool. Laat mij er
maar voor zorgen. De goede gedachte heb
jij gehad, de uitvoering is mijn zaak".
De eerstvolgende bijbelbespreking vond
werkelijk al in de uitgeruimde eevkamef1
plaats.
„Juffrouw dokter," zeiden de menschen
bij het heengaam, „wat hebt U zich toch
weer een werk bezorgd; U kunt er zeker
niet genoeg van krijgen".
Marianne lachte. „Het werk begint pes."
zei ze. „En daar moet U bij helpen. Ik heb
een groote ronde tafel noodig, wie kam me
daaraan helpen?"
„Gratis?"
„Ja".
Hans hield z'n hart vast. Vroeg Mariamne
niet te veel?
Maar toch kwam er een vrouw. „Ik heb
er een 6taan. Maar hij moet gepolijst
worden".
„Dat hindert niets, we halen hem dan
wel a-f. Morgen komen do jongens met don
handwagen; mag ik U vriendelijk be-
daarken?"
„Mariamne," waarschuwde Hans, „je wil
de toch alles maar leenen?"
„Ik heb het me amders gedacht," 7-el ze
onbekommerd. „Wie geeft nog wal?"
Eenige stoelen, tafeltjes en voetenbanken
kwamen nog bij elkaar.
„En wie geeft verf, witte?"
Timmerman Laue gaf zidh op.
„En wie helpt verven?"
„Ik 6tuur m'n jongen wel".
„Aamgenomen dus, Laue. En wilt u
nog wat kwasten meebrengen, voor het
geval ik vrijwillige helpers vind? En
vandaag over drie weken noodig ik
allen uit, om hier te komen ep te
zien wat wij klaargemaakt hebben, maar
voor allen moeten de knechte komen. Die
zijm namelijk de hoofdzaak".
Er werd veel geredeneerd ln het dorp,
wat vam de zaak zou worden, waar de juf
frouw dokte-r mee begonnen was. B er
Heine had zoowaar 300 kg. rogge gestuurd.
Hij wilde zich niet onbetuigd laten, waar
eens jufrouw dokter z'n eenig kind bij een
zware lomgonteteking behandeld en weer
beter gemaakt had. En zijn voorbeeld vornd
navolging.
Toen de drie weken om waren, verzamel
de zich alles in de pastorie, wat maar loe
pen kon. Marianne had dat wel voorzien,
want ze had lange banken uit de herberg
geleend en op den grond neergezet cn nog
vonden ze allen' geen plaats.
Hams schudde het hoofd. Hij hield niet
vam; zoo iets. Maar hij behoorde tot de eer
ste groop, welke aanschouwen mocht wat
zoo in alle stilte tot stand was gebracht
De catechisatiezaal en een daarachter gele
gen kamer, dat tot dusver ate bergplaats
gediend had, waren in twee eenvoudige,
maar recht gezellige vergaderlokalen om-
getooverd.
Verschillende grootere en kleinere tafel
tjes, gemakkelijke 6toelen, maakten het ge
zeilig, alles was wit geverfd en glansde
van nieuwheid en reinheid. In de groote
kamer stonden allerlei spelen op de tafels,
die Marianne van kennissen afgebedeld
had; in de kleine kamer lagen allerlei tijd
schriften, ze waren alle van de vorige week
maar datekon niemand schelen. En op die
mamier kreeg Marianne ze voor niow.
Op een boekenplank prijkte het be«ta
van een bibliotheek. Een flink aantal va a
de Wiesbadcner volksboeken was vertegen
woordigd, allerhande oorlogsbc-eken en en
kele goede romans.
Aan de wanden hingen platen, dde Ma
rianne vroeger in haar vrijgezellcnworung
had gehad.
Het leek de menschen van het dorp tob-*
verij. F.n dot was nu voor de knechts?
„Ivn mogen onze zoons hier niet komen"
vroeg vrouw Gartz.
„Natuurlijk mogen ze komen," zei Ma*
rianne vroolijk, „maar het mag niet wor
den als op de bijbelbesprekimg, waar de
knechts niet meer kwamen, omdat zij meen
den dat ze er niet meer bij hoorden
Ze verzekerden allen het tegendeel en
trokken vroolijk pratend af
De eenige, die bedenkingen had, was
Hans.
„Ze zullen je aardige inrichting wel af
breken", meende hij, „en natuurlijk vlie
gen knechts en boeren elkaar in het hnar,
wanneer de boeren nis gaston komen"
„Afwachten," zei Marianne vertrouwend
Het ging werkelijk goed.
's Maandags hield schoonmaker Hennfg
het toezicht. Dinsdags timmerman Laue,
'6 Dinsdags meester Ring, Donderdags was
het gesloten. Vrijdags kwam meester Tor-
now. Z.it'r1' v wnn v hoer Gartz en d<«
Ton "si\ o :s droeg Marianne de verent-
i woording. (Wordt vervolgd.)
