Kerknieuws.
DOOPGETUIGEN.
Te Groote Lindt (gem. Zwijndrecht)
heeft de Kerkcraad der Geref. Kerk.bij de
Classis Dordrecht een voorstel ingediend:
„Overwegende dat het Kerkvisitatiercgle-
ment onzer classis wél spreekt bij de vragen
betreffende den H. Doop over het weren van
doopgetuigen, doch daarbij niet spreekt over
de besluiten met name der Synode van
Amsterdam van 1008, waarbij in bepaalde
gevallen „wanneer de ouders zelf nog ver
zuimden door eigen belijdenis van him ge
loof te doen blijken, er niets anders over-,
blijft dan om liefst uit den kring dor familie
een of meer getuigen tc vorderen",
„overwegende, dat de Generale Synode
j.l. zomer gehouden, nog met allen nadruk
op heeft aangedrongen, dat toch alle
barken zich houden zullen aan de besluiten
van 1908, zoodat het in het bijzonder de
taak der Kerkvisitatie is, om op de hand
having van deze besluiten toe tc zien,
„vermeenende dat op dit punt in onze
classis eenige onzekerheid hcerscht,
„verzoekt aan de classisvergadering te
Dordrecht op 5 Februari a.s. om datgene te
doen wat tot wegneming dezer onzekerheid
kan dienen,
„stelt voor. om daartoe in het visitatie
reglement achter vraag 6 betreffende den H.
Doop rke volgende clausule op te nemen:
„Zulks echter met uitdrukkelijke handha
ving der besluiten van de Synode vi
stcrdam-1908. art. SG, o.m. bevestigd op de
Synode van Arnhem, ,1930."
„EENMAAL KERKGAAN".
De classis Klundert der Geref. Kerken
heeft op haar laatste vergadering na com
missoriaal onderzoek en discussie de vol
gende regeling aanbevolen ten aanzien van
het afgeven van attestaties aan personen die
slechts éénmaal ter kerk gaan:
1. Een kerkelijke attestatie moet zijn een
naar waarheid, door den kerkeraad opgesteld
getuigschrift inzake iemands belijdenis
wandel.
2. Zulk een getuigschrift worde in alge-
meene bewoordingen gesteld, liefst gebonden
aan een bepaalde formuleering.
3. Mocht deze formuleering de attestatie
in een bepaald geval met de waarheid in
strijd brengen, dan worde een afzonderlijk
getuigschrift vastgesteld, dat overeenkomstig
öe werkelijkheid is.
4. Ook in dit laatste geval wachte de
Kerkeraad er zich voor om niet te veel
bijzonderheden te treden en zoo objectief
mogelijk te zijn.
5. De practijk, om achter het officieele
getuigschrift in een afgegeven attestatie, om,
een rechtstreeks aan den Kerkcraad gericht
schrijven te verzenden, is af te keuren.
KERKELIJKE VERGOEDING.
Onder dit opschrift beantwoordt Prof.
Grosheide in het „Noord-Holl. Kerkblad" de
vraag, of behalve dt predikanten ook ande
ren, die iets verrichten ten dienste'vah de
kerk, bezoldiging dienen te ontvangen. Over
het algemeen, zoo oordeelt hij, moet dit zoo
veel mogelijk uit liefde gratis worden ge
daan; ook b.v. kerkelijke administratie, het
bespelen van het orgel enz. „Is het niet
schoon, den Heere te mogen dienen met de
krachten en gaven, die Hij Zelf ons schonk?"
Hij wil echter één uitzondering maken, en
wel deze, dat iemand zoozeer door kerke-
lijken arbeid kan woeden in beslag genomen,
dat bij daandoor wordt verhinderd vpor zijn
eigen brood te werken.
„Als een eenvoudige broeder als ouderling
naar de classis wordt afgevaardigd en daar
toe moet „verzuimen", is er niets tegen, dat
hij den verzuimden werktijd vergoed krijgt.
Wanneer iemand, zooals in onze groote
stadskerken het geval is. den ganschen dag
op èen kerkelijk bureau vertoeft, dan kan
dat niet zonder bezoldiging. Wanneer een
aapnemer een kerk bouwt kan hij rn dien
tijd geen ander bouwwerk op zich nemen
en moet zijn arbeid worden bezoldigd."
KERK EN POLITIEK.
Dezer dagen wordt door een Comité een
manifest aan het adres van de leden der
verschillende Christelijke Kerken gepubli
ceerd om mede den strijd der S.D.A.P. te
voeren.
Aan de „Christelijke Kerk in Nederland'
wordt „ontoelaatbare zelfverzekerdheid" ver
weten, zoowel als dat zij „de maatschappe
lijke en economische vragen gebannen heeft
buiten het gebied, waar zij haar woord had
te spreken".
Vervolgens wordt beweerd dat „in den
strijd voor het Socialisme zich een honger
en dorst naar Gods gerechtigheid openbaar
den". Wat daarmee bedoeld is, wordt dui
delijl. door de toevoeging, dat gemeld
S.D.A.P.-Comité Gods gerechtigheid wil
oefenen „tegenover de duivclsche machten
van het hedendaagsche kapitalisme en het
daarmede verbonden imperialisme en mili
tarisme".
Geoordeeld wordt, dat „de Nederlandsche
Christenheid" allang ,de historisch geworden
Christelijke en Vrijzinnige politiek" ha.l
moeten opgeven, en dat het „roeping" is om
„in het licht van de Evangelische prediking
van het Koninkrijk Gods in de rijen dei
S.D.A.P. mede te strijden", want daardoor
is de mogelijkheid gegeven „in de maat
schappij iets te verwezenlijken van Gods
Heiligen Wil".
Wc weten niet, waarover we in dit mani
feat ons het meest moeten verhazen. Vroe
ger werd van socialistischen kant altijd
beweerd, dat Kerk en Politiek niet met
elkaar te maken hebben. De Kerk mocht
zich niet met politiek bemoeien. Zelfs wan
neer niet de Kerk, doch Kerkleden publiek
tegen het Socialisme optraden, werd dezen
„clericalen" heel wat naar het hoofd ge
worpen, dat weinig liefl jk is, Maar nu
wordt «de Christelijke Kerk in Nederland"
opgeroepen om zich in de politiek te bego
ven en actief op te treden. Natuurlijk niet
voor „de historisch geworden Christelijke en
Vrijzinnige politiek". Dat mag niet. Maar om
„in de rijen der S.D.A.P. mede te strijden".
D'>n mag het wel. Dan moet het zelfs.
Door al die draaierij maakt het Comité
wel duidelijk hoe onwaarachtig de bedoelin
gen en de manoeuvres van de S.DA.P. zijn
Daarom zullen we aan het manifest met
z:jn dikke woorden en beweringen zonder
zelfs eenigen schijn van argumentatie geen
verderen eerbied bewijzen.
Socialisme en Kerk zijn absoluut tegen
strijdifg
Hot Socialisme met zijn beginselen van
historisch materialisme en klassenstrijd
gaat rechtstreeks in tegen de Kerk van
Christus, die leeft naar het geopenbaarde en
BOuvereine Woord Gods.
Het roode manifest getuigt van de ver
blinding zijner opstellers.
EEN WAARDEVOLLE ONTDEKKING
Bij 't reinigen van de groote vensterbogen der beroemde Westminster Abdij te Londen
werden verschillende glasbcschilderingen ontdekt, die ivaarschijnlijk reeds in de 13de
eeuw zijn aangebracht en van groote kunsthistorische waarde zijn.
Allereerst noemen wo dan de „Neder gave van goedkoope bijVls psalmboeken,
landsch Hervormde Keik in Zuid-Afrika". godsdienstige lectuur, enz.
die zeer nauw is verbonden met de Ned J Onder de particuliere organisaties valt op
Herv. Kerk in ons land, ook officieel; ze is een „bijbel en bidvereeniging" waarvan elk
feitelijk alleen te vinden in Transvaal, zal lid een „almanakkie" ontvangt waarin een
pl.m. 40.000 leden tollen, en heeft haar Iloo-.te lezen Schriftgedeelte en onderwerp van
NEDERD. GEREF. KERK IN Z.-AFRIKA.
In ons blad van 13 dezer hebben we een
hort bericht gegeven over het jaarboek van
de Ne 'erduitsch Gereformeerde Kerk in
Zuid-Afrika. Het boek Jijkt ons belangrijk
genoeg om er nog met èen enkel woord iets
nader op in te gaan.
We veroorloven ons een zeer korte inlich
ting in het algemeen ever de Kerken in
Zuid-Afrika te laten voorafgaan.
gc&chool voor predikantsopleiding te Pre
toria.
Verder treffen we aan de „Geref. Kerk in
Zuid-Afrika". dc oude Kerk der .,Dop[>ers"
waarvan Paul Kruger lid is geweest; we
kunnen deze Kerk ongeveer vergelijken met
de Geref. Kerken hier te lande, waarmee ze
ook in correspondentie staat; haar Theol
School heeft ze te Potchefstroom.
Als derde moet hieraan worden toego
voogd de „Nedcrriuitsch Geref. Kerk in Zuid
Afrika"; dit is verreweg de grootste kerk
van heel Z. Afrika; ze telt momenteel 708.318
zielen (per abuis is dit getal in ons vorig
bericht opgegeven voor dc bevolking). Haar
opleidingsschool staat te Stellenbosch. Ook
met deze kerk voeren de Geref. Kerken in
Nederland correspondentie. Ze is de Volks
kerk van Z.Afrika, waarvan de meeste Hol
landers lid zijn. Het versc-hil met de bovenge
noemde „Geref. Kerk in Z. Afrika" is o.a. dal
ze „iets vrijer" ls wat b.v. hierin uitkomt,
dat over den Catechismus niet geregeld
wordt gepreekt, dat uit het Doopsfo
soms stukken worden weggelaten, en dat
meer waarde wordt gehecht aan liturgisch1
vormen. Er gaat van haar ve.cl invloed ten
goode uit, ze doet zeer veel aan Zendings-
•k en verricht veel arbeid op het terrein
der barmhartigheid.
Van deze Nedorduitsch Geref. Kerk in Z
Afrika nu is het dat we het Jaarboek over
1931 ontvingen, waaruit we nog eenige ge
gevens naar voren willen brengen.
Wat de inrichting betreft valt ze uiteen
vier zelfstandige Kerken, de Kaa|»ehe.
de Vrijstaatsche, de Natalsche en de Trans
•aalsche Kerk, (resp, tellende 192, 78. 10 en
95 geriieenten) elk met een eigen Synode, die
wordt samengesteld door de predikanten en
één of twee (in Natal) ouderlingen of oud
ouderlingen (mogelijk in de Kaap) uit elke
gemeente; verder is er in elke Kerk een Sy
nodal commissie, bestaande uit het mode
ramen der synode en een predikant er\
ouderling uit c.lken ring; dc Kerken zijn nl.
in eerster instantie georganiseerd in ringen
zoodat de volgorde is: gemeente, ring, sy
node. De vier Kerken oefenen onderling
verhand door een z.g.n. „Federale Raad",
die bestaat uit 30 afgevaardigden.
Na deze algemeene zaken nog eenige
knipsels.
Het jaarboek kenmerkt zich door zooveel
mogelijk don band met de historie aan te
halen. Allerlei geschiedkundige overzichten
en gegevens kunt ge er in aantreffen. Reeds
aanstonds geven de artikelen over „die eerset
Evangelieprediking deur Gereformeerde
Predikante in die Vier Provinsies" blijk van
nauwkeurig bronnenonderzoek: de conclusie
t.a.v. de Kaapsche Kerk ls tenslotte, dat
daar Ds. Johannes Backerius als eerste Geref
Predikant heeft gepreekt, toen hij op zijn
reis van Holland naar Indië (waarseh'inlijk
op het schip ..Olifant") 717 Mei 1652 in
de Kaapkolonie vertoefde. Na de stichting
van de kolonie nl. in 1G52, door Jan Antho
nic van Riebeeck heeft het tot 16G5 geduurd
alvorens men een eigen predikant had; men
had wel „sickctroosters", maar deze moch
ten b.v. niet dc Sacramenten bedienen, en
dit werd dan gedaan door de predikanten
op de schepen van de Oost-Indische com
pagnie die langs de Kaap voeren.
In het jaarboek wordt den lijst gegeven
van 46 predikanten die aldus de Kaapsche
Kerk dienden. Gelijk gezegd, kreeg men
in 1665 een eigen predikant, en wel .Tohan
van Arckel; allen die na hem de Nederd.
Geref. Kerk in Z. Afrika dienden, worden
in een lijst opgesomd, met datum van op
treden. standplaats en sterfdatum.
Als eerste Geref. predikant diende de Na
talsche Kerk Ds. Abr. Faure. in 1843, echter
door geheel andere omstandigheden, nl. in
opdracht van het Engelsch bewind om met
een in het anti-Engelsch gezinde Natal de
situatie op te nemen; hij was dan ook niet
erg welkom, „dog volgens die oorlewering
sou hy aan hulle gesê het: Julle wil my
nie ontvang nie, dog as my seun as predi
kant uit Holland klaarkom sal -k hom na
jullc stuur. En so het dit ook gebeur. Sy
seun. Dr. H. E. Faure is 9 Mei 1853 op Pie
termaritzhurg as cerate predikant van die
Ned. Geref. Kerk in Natal bevestig". We
geven dit citaat als blijk van de frissche
wijze, waarop de historische st-.kjes geschre
ven zijn. ze rieken allerminst naar perka
ment. Trouwens heel het bock is gespeend
van alle dorheid en vol leven dit treft di
rect ale in de voorrede, waar het kennis
nemen door de verschillende. Geref. Kerken
van eikaars toestand door omruilen der
'aarlijksrhe han (boeken, wordt belicht mol
den tekst: „een iegelijk zie ook op hetgeen
deren
gebed, voor eiken dag zijn aangegev
Uitgebreide pegevens worden voorts ver
strekt aangaande alles wat samenhangt met
het vele zendingswerk dat door deze Kerk
wordt verricht; ook hier -eer historische
overzichten.
Vervolgens nog een enkel statistisch gege
ven; de Kerk met 70S.318 leden en 375 Kcr
ken, heïft 39< dienstdoende p.-edikanten. dat
is gemiddeld bijna 1800 leden op 1 pro-Ij
kant; verder telden we 37 vacante plaatsen
(waarvan, gezien het aantal leden, vele, zoo
niet bijna alle een predikant zo.iJ n kunnen
beroepen), 2 plaatse, waar geen predikant
maar een „leeraar" werkzacm is, terwijl 7
plaatsen geen opgave voor het laarhoek zon
den (ook vacant te rekenen?) ind 1930 zou
het aantal personen die beroepbaar zouden
zijn naar alle waarschijnlijkheid 29 bedra
pon. terwijl de eerstvolgende jaren dit getal sa1,"Rnw1erKl.n1'z cn ne
V** heelt
reiniging der Pauselijke kerk. Geen nieuwe
andere kerk
Tot op heden duren scheuring en splitsing
voort.
De scheuring gaat steeds door, Zwingli en
Calvijn hadden wéér andere gedachten, wa'
spr. nader uiteenzet. Alle groote bewogingen
(piëtisme, mysticisme, enz.) hebben steedss
weer nieuwe scheuring verwekt en iedere
nieuwe scheuring is een wandaad ton op
zichte van Christus' werk geweest. Hoe vol
komen is Paulus' voorspeiling omtrent
Christus' Kerk uitgekomen!
De scheuring is, zegt spr., vloek en zegen
tegelijk. Hoeveel leed is geleden, hoeveel oor
logen zijn gevoerd, hoevee! schade aanga
richt door de scheuring. Wie Christus in
zich gevoeld en ervaren heeft, kan niet andera
dan de scheuring betreuren en alles doen
voor herstel van de eenheid. Vandaar de
dwang tot bekeering door alle scheurmakers
betracht. Door geweld kan de eenheid niet
worden hersteld, maar ook niet door poli
tiek. De historie en haar kerkvergaderingen.
Rijksdagen cn verzoeningspogingen bewijzen
het. (Augsburg, Leibnitz. Zinzcndorf. de
Toleranz-gcdachte, het Johanneïsch Chris
tendom, enz.).
In de verschillende deelcn der wereld zijn
pogingen hervat.
De Anglicaansche Kerk (Engelsche staats
kerk) moet als een brug tussehen de Pro
testantsche en R.-kathoIiekc kerk worden
beschouwd, daar zich in- haar zoowel Pro-
testamentische als R.-katholieke elementen
vereenigen.
Dit blijkt ook uit de historie van deze
kerk, waarin nu eens de Protestatnsche, dan
de R.-katholieke ideeën de overhand
hebben.
Uitgaande van do gedachte, dat met be
trekking tot de erkenning der H. Schrift
le geloofsbelijdenis, het bisschopsambt
:.d., treffende punten van overeenkomst zijn
tan te wijzen, werd op initiatief van een
aantal Anglicaansche Bisschoppen in 1927 te
Lausanne een groot inte'rnationnal
belegd, alwaar practisch alle Christelijke
kerken vertegenwoordigd waren.
Vanzelfsprekend zat de bedoeling niet
oor, tot een algeheele uniformeerihg der
erscliil lende kerken te geraken, doch
cn gemeenschappelijke basis van uitgang te
inden, zoo, dat elke kerk toch haar eigen
typische gebruiken in eere kon houden.
Hoewel directe resultaten uithieven, was
de toon op dit congres buitengewoon broe
derlijk en dat men ook inderdaad verwach
tingen koestert, moge blijken uit het feit.
dat ieder jaar opnieuw een herhaling ervan
plaats heeft.
Terwijl te Lausanne in het bizonder op
religieus terrein gearbeid wordt, vergadert
men eveneens elk jaar te Stockholm, alwaar
de meer sociaal-ethische problemen onder
hel oog worden gezien. Zoo eischt het groote
vraagstuk van de wereldvrede intensieve
erking en het is een gelukkig
1 er dus
Z. Afrika op aan moeten sturen dat
grootere plaatsen door meer (San één predi
kant worden verzorgd; temeer wanneer ne-
rrologisch het laatste jaar (Nov. 1929 tot Oct
19:10) normatief zou zijn, daar het jaarboek
een „in memoriam" bevat van slechts drie
dienstdoende predikanten die in deze pe
riode zijn overleden; (bovendien stierven 6
emeriti- en 3' zendeling-predikant >n).
We merken eindelijk nog op, dat Hij deze
Kerk ook is aangesloten een gemeente te
Chubut in Argentinië, tellende „517 ziele en
22-S lede" (nl. heliidendc leLen).
Tei. .otte zj het ons vergund nog even
een oogenblik in de uitgebreide advertentie
rubriek te hinderen, omdat deze behalve al
gemeen menschelijke verschijnselen (dat
b.v. „baie menge.h,uicrig rs wanneer hulle
jsoggens opstaan1"' ook telkens voor 'n Hol
lander opvallende dingen bevat, wanneer
h.v. wordt aanbevolen een „polshorlosie vir
Bocre" of „sprinkbok-tahak'' waarvan elke
pijpvol bevredig", en dikwijls ook 'n typisch
Afrikaanse!) karakter draagt, wanneer go
bijv. als parallel op onze „Rodent" adver
tenties, „skietbenod!gdhcde" ziet aangepre
zen „vir die uitroeiing van Jakkalse, Tiere,
Bobbejane. Wildekattc ens."
Gelijk de lezer kan opmerken, is de ad
verten tie rubriek van zulk een aard, dat ze
van de kerkelijke zaken ..geleidelijk'
het „natuurlijke" leven weer heenleidt, aan
welke leidingen we ons dan bij dezen maa
overgeven door thans eerst het jaarboek te
sluiten, tot het ons, allicht spoedig weer zijn
diensten zal kunnen aanbieden.
DE „UNA SANCTA".
Rede van ProL Heller.
In de Duinoordkerk te 's-Gravenhage heeft
Prof. Fr. Heller uit Marburg gesproken over:
Die Kirche Christi, ihre Trennung und ihre
Wieder-vercinigung.
Spreker begon met te zeggen, dat Christus
en de Kerk één zijn, hetgeen hij met Nieuw-
Testamcntische"woorden bevestigde. Christus
en Kerk hooren te zamen en de eenheid is
het kenmerk van Christus' kerk: één Vader,
één geloof, één gemeenschap,
testament van Christus. Als Christus zich
voorbereidt op zijn sterven smeekt Christus:
Vader dat allen één zijn. Ik in U en Gij rn
mij. De goddelijke eenheid moet zich weer
spiegelen in de eenheid van Christus' volgc
lingen. Het goddelijke en het menschelijke
komen door Christus in een onverbrekelijk
verband. De Kerk moet het menschelijke en
het eeuwige verhinden.
Zóó moet het zijn, maar de werkelijkheid
is heel andere. De eenheid bestaat niet.
De Kerk van Christus, de zichtbare kerk.
is verdeeld en men voelt het als een zelfs
sprekendheid. De wantoestand wordt niet
gevoeld.
Reeds in de oudste gemeenten vinden wij
scheuring en verdeeldheid. Hot schisma
kwam zelfs in het spraakgebruik: Petrus en
Paulus en Apollos waren de leidslieden, de
leuze-mannen en niet Christus. Later Luthe
ranen, Zwinglianen en Calvinisten, hoewel
allen gedoopt zijn in Christus' naam. Met
erscheiirdheid hangen samen allerlei
opvattingen over het wezen van den Christus.
Paulus treedt daartegen op met alle scherpte:
Er is geen ander Evangelie dan hetgeen hij
•kondigd heeft en wie een ander Evan
gelie brengt, is vervloekt. Dit woord is in
den loop der eeuwen afgestompt.
Op het verschil in leer en opvatting ls uit
drijving en verkettering gevolgd de eeuwen
door. De een zette den mensch Christus, d<
ander den God Christus op den voorgrond:
een derde nam het midden daartusschcn:
Christus volmaakt God en Christus vol
ma^kt mensrh.
Spr. stond stil bij de leer der Nestoriancn
Trinitariërs, Unitariërs. Montanisten, Dona
Een ander ding dat bij het doorbladoren t tistcn Manicheeërs en telkens braken stuk
'an het jaarboek treft is de groote activiteit
op het terrein van zending, barmhartigheid
n andere christelijken arbeid. Gaat zulk
verk hier te lande over het algemeen uit
an particuliere vereenigingen g'nds vat
naast het particuliere initiatief ook de Kerk
zelf meer rechtstreeks dergelijken arbeid
aan. Zoo vinden we dat tot de „liefdadig
heidsstigtinge van die kerk" behooren een
arheidskolo.iie, doofstommen- en blinden
scholen, verschillende weeshuizen, een huis
005 geva 'enen een volkshosnltaal. een in
stituut voor .psiegopaticse meisies" en rirgl.:
de synode benoemd voor al die instellingen
lan ook speciale commissies
Hieruit kan blijken dat de Kerk niet schuw
is aan te pakkan waar ze zied dat iets go-
daan moet worden; doordat ze in 1903 heeft
ergonomen de Zuid-Afrikaansche bijbel
•reeniging, zorgt ze thans ook voor dc uit
ken van Christus 'kerk af; hetzij door uit
stooting, hetzij door uittreding.
Al deze oude scheidingsmotieven zijn thans
vrijwel verdwenen.
De Oude Kerk overwon ten slotte alle af
wijkende leeringen, maar in het tweede mil
lennium (duizendjarig tijdperk) kwam het
groote schisma: Byzantium en Rome, de
twee hoofddeelen der Christenheid waren
uiteen gevallen.
Ook in het Westen ging de scheuring steeds
verder, maar ook steeds verh'even zich stem
men ter verwereldlijking en afwijk'ng van dc
apostolische basis en het apostolische ideaal
(Fr. van Assisi e.a.)
Tn de 16e eeuw kwam de allergrootste
srheuring: de Kerkhervorming. Luther streed
tegen de ontaarding van de officieele leiders
dor Kerk. Bij Luther komt het aan op h»i
Evangelie voor vergeving der zonden dot»,
genade. Luther wilde enkel vernieuwing en,
-orpen.
Naast Lausanne en Stockholm staat nog
een derde vereenigingsccntrum nl. Jeruza
lem, Ten behoeve van gemeenschappelijke
Missie-arbeid wordt nl. ook in deze stad ieder
jaar geronfereerd.
Spr. meent dat t.a.v'. de Zending 'n nauwere
samenwerking nog zeer geboden is en de
vaste wil, om tegen het steeds meer veld
winnende ongeloof een machtig eenheids
front te vormen, heeft dan ook aan Jeru
zalem z'n groote kracht gegeven.
Helaas echter wil de. R.-katholieke kerk
op geen enkel punt meer van vcreenigëi
weten. Zelfs nadut voorgesteld was, dat I-au
sanne verwisseld zou worden voor Rome en
het presidium der congressen aan Z. K. de
Paus zou worden opgedragen, heeft men van
.dié zijde nóg gemeend zich afzijdig te moe
téh'houden. Zoolang hierin geen verandering
komt, zijn de vooruitzichten niet bepaald
gunstig.
'Gelukkig, aldus spr., gaan in de R. Kath.
Kerk weer stemmen op om waar mogelijk
toenadering te zoeken. In België bestaat nl
de z.g. Bcnedikter Patres Unionis (te Amay
sur Meuse), die krachtig meestrijden en voor
de verbreiding van hun denkbeelden, ook een
tijdschrift „Irénicon" verspreiden.
Behalve de groote beweging, welke zich
hèt hereenigen van de verschillende Chris
telijke kerken als taak heeft gesteld, dient
nog vermelding de z.g. „Religiose Mensch
heitshund", gesticht te Marburg door den
Duitsehen Professor Rudolf Otto. Deze bond
wil a I I e wereldgodsdiensten (dus ook het
Jodendom, Mohammedanisme eriz.) in zich
vereenigen, om gezamenlijk op te trekken
voor gerechtigheid en liefde.
Spr. betreurt het echter, dat beide bewe
gingen zich nog slechts tot een kleine groep
van intellectueelen beperken. Om werkelijk
tot meerdere eenheid, zoowel tussehen de
Christelijke- als de niet-Christelijke kerken
en deze onderling, te geraken, is de eenvou
dige mensch onmisbaar. Het gewone volk
rhpet met het d.»el en streven der wereldbe
wegingen op de hoogte worden gesteld.
.B.ovenal is echter het gebed voor meer
eenheid noodig, waardoor hartsïorhten voor
pigen Kerk worden overwonnen. Daarnaast
is een grondige studie van andere godsdien
sten onmisbaar, aangezien slechts kennis
daarvan <nt meent ere wederzijdsche waar
deering leiden kan.
Begonnen m >et worden met gemeenschap
pelijk hidden, gemeenschappelijk cvangeli
serren. gemeenschappelijk het Avondmaal
gebruiken e. d., om zoodoende de beweging
■n de practijk te demonstreeren Tot dit doe!
zijn reeds broederschappen opgericht, om
den gewonen mensch de overtuiging, dat ver
eenigen mogelijk is. deelachtig te doen wor
den (zg Zellenhildung).
Eigenlijk, aldus heslont spr., hestaat de gp
wenschte ppnheid ai. doeh de ntpnseh moei
tot de erkenning komen, da! ze 'nder
daad bestaat. Als wij God vurig hidden, zal
Hij te Zijner tijd deze eenheid nok openba
ren, wat zal zijn aan het einde der dagen
EVANGELISATIE.
Te Den Bosch heeft het Bestuur der
Evangelisatie-Vereeniging besloten ook dit
jaar tegen de Carnavalsdagen een Cama
vals-krant uit te geran. De hedoeling daar
van is niet alleen het Carnaval te bestrijden
maar ook deze gelegenheid te gebruiken om
het Evangelie in zeer ruimen kring te ver
hreiden. Een opwekking is uitgegaan tot
de Kerken in het Zuiden om dit getuigenis
op groote schaal te helpen verspreiden.
ZENDING
China. Zendeling J. P. L e ij n s e uit
Peking zond aan he" China-comitó te Am
sterdam (voorzitter Ds. B. Wielonga te Am
s'erdam (een brief over zijn werk, waara n
wij het volgende ontleencn „Om ons '.u-on
schijnt pen gp.es'elijke honger te bestaan
naar de prediking der Evangelies"; de hij
eenkomsten worden zeer goed bezocht; ook
wordt er veel huisbezoek verricht door vrij
willige helpers (georganiseerd door me\r.
Leiinse).
Nieuw werk is voorts de „Industriële
Kvangelisa ie", erangellsalic-samenkomston
in fabrieken met de arbeiders, onder leiding
van evangelisten, (met lichtbeelden, miiz-ek
enz. waarvoor toezending van Hnllandsche
gramafoonpiaten zeer op prijs wordt ge
steid); in bijna alle fabrieken zijn deze v-n
harte welkom; hier en daar worden in de
fabrieken door de, evangelisten Zondasnnor-
genwijdingen gehouden; (in de dekenfabrie
ken komen de longcns behalve de enkele
Stnals-vacantiedagcn nooit uit de fabriek,
sinpen er ook).
Buiten de steden komt na lange tegen
s'and ook geestelijke opheffing; de zending
krijgt er nieuwe mogelijkheden omdat het
heidendom door de regeering en de Rnssi
sche propaganda wordt afgebroken; de tem
pels zijn vaak gesloten, de afgoden liggen
op een hoop. de pries ers zijn weg; en in
de kleinste plaatsen vindt men Russische
kranten en pamfletten. Dikwijls wordt gra
tis een tempel aangeboden voor Evangeli
sa t i e-samenkomsten.
De Evangelisten werken energiek voor
en trachten steeds weer in niemve dorpen
het Evangelie tc brengen, ze reizen twee
aan twee en loeren de ongeietierdcn het to
netische schr ift, waardoor zij na 6 wek--p
het Nieuwe Testament kunnen lezen
Ds. Leijnse zelf tracht het terrein rondom
Peking te bewerken; de gevaren van roo
vers en van anti-vroemdelingcn-mnnife.s
taties bestaan nog steeds. Zeer ui'gestrek
is het terrein waar gewerkt wordt. Dp bui
ten-Evangelisten heibben de beschikking
over een auto,maar Ds. Leijnse en zijn Evan
gelistcn niet, waarom ze steeds van ecu
ezel gebruik moeten maken of ook te voer
reizen, terwijl er de temperatuur vaak on
der nul is, in de or>en lucht de nacht moe
ten doorbrengen; zoo ze een auto kondei.
gebruiken, zouden ze dozijnen dorpen mei
meer kunnen bezoeken.
Ds. Leijnse deelt dit aan het China-comifé
mede, niet om een au'o te vragen, raaui'
om het comité in te lichten, om gegevens
te hebben bij de bepaling van de besteding
der gelden. De Evangelisatic-moigelijkhedj'n
zijn met minstens 50 pet.»vermeerderd, en
de werkers die via het China-comi arb-d
den, hebben niet grooten ijver gearbeid.
Een bijzondere gebeurtenis is verder dat
in de Wes'-Hcuvels nabij Peking een thuis
is geopend voor noodlijdende kinderen, en
wel door mej. Richards, eon der vroowbe
vrouwelijke zendelingen; het bestuur tf.-r
zending durfde n.l. haar niet financieel te
steunen; ze voelde zich echter tot doze ar
beid geroepen pn waagde het. zich toever
trouwend aan Gods Voorzieni.ciheicl En haar
arbeid slaagde; het lehuis, hoewel klein,
is een schuilplaats voor menig hulpeloos en
verlaten kind uit de hongerdistricten. Ds.
Leijnse verhaalt daarvan menig treffend
voorbeeld, waarvan wij bier één opnemen:
De kleine Lu Te (Ruth) was twintig da
pen oud toen zij in dit tehuis werd opgeno
men. Haar moeder werd door gebrek een
wanhopig, en hulpeloos schepsel, en het
was geen wonder, dat zij bij tijden krank
zinnig, werd van ontbering. Toen baar klei
ne meisje ter wereld kwam, bad zij tot Kwan
Jin om haar te beschermen, doch daar zij er
niet in slaagde voedsel voor haar te vinden,
wierp zij in een vlaag van waanzin het kind
in een kuil. De arme kleine Ing daar gedu-
rend twee dagen en toen zij door een buur
man werd gevonden, was zij 7.00 door de
zon verbrand, dat de huid in groote stuk
ken losliet. De buurman bracht haar naai
het Tehuis ran Mejuffrouw Richards, waar
zij zoo gekoesterd werd. dat zij de gezond
heid terugkreeg. Ais zij bezig Ls te spelen,
met de andere kirtderen. is zij met haar
Z.warte óogen de schalksheid in persoon.
Ook over de bekeering van generaal
Chiang Kai Shck schrijft Ds. Leijnse: hij
acht deze van groot politiek belang. Duai
zijn hekeerinR onmogelijk aan vréomde In
vloeden- kan worden toegeschreven, ver
wacht men een meer vriendschappelijke
houding tegenover het Westen cn hei Chris
tendom. Ds. Leijnse zegt verder: De directe
oorzaak is ongetwijfeld de invloed van
huisgenooten. De vrouw van den president
behoort tot een familie, die gedurende drie
geslachten Christen zijn geweest. Haar
grootvader was een geordend Cbineesch pre
rlikant te Shanghai van het Londensch Zen
dingsgenootschap De generaal werd gedoopi
ten huize, van zijn schoonmoeder, mevrouw
Soong. Een van haar andere dochters huw
de met den vermaarden Sun Jat Sen en all"
léden van de familie Sun zijn Christenen"'
Ds. Leijnse zegt tenslotte, dnt hij overal
menschen aan'reft die buitengewoon ont
vnnkeliik zijn om te luisteren naar de ver
kondiging van het Evangelie, en hii eindigt
met de woorden: „Bidt met ons, dat vele
jonge mannen en vrouwen zich vrijwillig in
dienst van onzen Heer en Zaligmaker n«o
gen stellen".
Schoolnieuws.
VERBODEN TE SOLLICITEEREN1
Te A m s te rdam hield de Bond van Nod
(Openbare) Onderwijzers, in verband met
een oproep voor sollicitanten voor 18 vaca
tures van hoofden van Openbare' Scholen
een door ongeveer 500 personen bezochte
vergadering. Na uitvoerige toelichting en
eenige discussies werd met op één na alge
mcene stemmen aangenomen een voorstel
an hoofd- en afdelingsbestuur van don
Bond, luidende: „De Afdeeling Amsterdam
van den Bond van Ned. Onderwijzers, in
huishoudelijke vergadering bijeen op 25
Januari; gehoord de uiteenzetting van den
stand der ancienniteitsactie; van oordeel, dat
deze actie met kracht moet worden voort
gezet en dat de onthouding van sollicitatie
daarbij een onmisbare factor is; besluit: dnt
het verbod van sollicitatie, in 1929 uitgevaar
digd zal worden gehandhaafd; dat dus geen
van haar leden gehoor mag geven aan den
thans loopenden oproep voor sollicitanten,
bij het B.O. het G.L.Ö. en het U.L.O.; en
draagt het bestuur op een zoo krachtig mo
gelijke actie te beginnen, oj)dat ook de tol
sollicitatie bevoegde leden van liet onderwij
zcrscorps te Amsterdam, die geen lid dor
Bondsufdceling zijn, zich bij dezen oproep
van sollicitatie zullen onthouden".
De hedoeling is dus, dat Gemeentebestuur
en Schooltoezibt gedwongen zullen worden
bij benoemingen niet op bekwaamheid,
maar op dienstjaren te letten.
Een sukkel van een onderwijzer met 25
dienstjaren moet dus in elk geval vóórgaan
bij een bekwaam collega met 24 dienstjaren.
Als Rood regeert, dan riekt het regiem
maar zelden frisch.
Dc roode Wethouder van Onderwijs tc
Arnhem, vroeger openhaar onderwijzer
heeft, naar we onlangs meldden, met het
hierl>oven nog eens opnieuw aangeprezen
systeem, brutaal gebroken, 't Mag ook niet
anders.
HAAR LAATSTE LEVENSKANSEN.
Daarover schrijft „Het Schoolblad", orgaan
\an het Ned. Onderwijzers Gcnootsrhaji E<
daarmee heeft de schrijver de Openbun
^chool op het oog.
..Haar laatste levenskansen".
De 7.aak staat er dus wel hachelijk voor.
Sinds 1920, dus in tien jaren tip's, ging m
bevolking in ons land met 1 milliom zielen
'•n ping de lagere School nvt WO ifuizcii
leerlingen vooruit. Van die 10OP00 lee'lingen
moest de Ojienbarc School, die dan tlonr han-
propagandisten genoemd wordt „de Schor!
waaraan de natie gehecht is", toch »ek-T
minstens wel de errotste helft, zeg »500(Ki
in haar lokalen gekregen hebben.
Maar neen, 't is nnd/rs. Ze kreeg zelfs nog
niet de klein<te helft, neg geen -<0 900 ie.T
'ingen van dien aanwas der sctvoihpv •'kin*;
5-'een. zelfs erger: noe peon 4P00 leerlingen 1
Nóg minder: geen enkele leerling heeft lid
getnl mogen onvoeren.
Al die .100.000 leerlingen stpt'stNrh ge
Hirnken pinnen nnar de Pijrondore Schorl 1
En deze kreet; cr Uoendieu nog ecu ie>pec 1
nog niet precies.
Blijkens de statistiek ging reeds in dc eer
ste zeven van die 10 jaren de bevolking -Ier
Openbare School met reuzenschreden u< mer
uit, namelijk van 570.324 op 419.979 Dat lv-
leekent een verlies van ruim 12U duizend
leerlingen.
Maar de voorstanders van de Öpciibnn?
School geven het nog niet op. 't Is altij-J be
wonderenswaardig, wanneer men zi t «lat
iemand bij voortdurenden tegenslag 'Jeu
moed niet opgeeft.
De schijver van het artikel „haar laatste
levenskansen" hcoP zijn oog geslagen op dc
groote steden. Dam is, zegt bij, „de onder
worpenheid aan kerkelijke en overige be-
invloeding veel geringer", 't Is wel wat krom
gezegd, maar we begrijpen hem wel ïjiat
hij maar zeggen, dat het in de groote steden
ls, waar de meeste menschen de Kerk de?i
rug hebben toegekeerd. Nu, van die men
schen venvaebt deze schrijver dan verder
nog heil voor de Openbare School. Op dc
Kerkloozen en godsdienstlonzen is zijn hoop
wx>r „..haar laatste levenskansen" gi-teld.
t Klinkt ook wel weer er? krom. dat mist
(lie Openbare School de kinderen heet op te
leiden tot „alle Christelijke en ninatscricppc-
'ijke deugden", terwijl die Kerk- en gods-
dienstloozpn gewoonlijk alle geloof aan
Christus hehhen afgeschud. Maar er zullen
wel altijd raadseltjes overblijven.
Met open woordpn en in oprechte taal be
toogt de schrijver dan dnt er belancrsteliin?
moet gewekt worden bij de ouders der leei^
'ingen voor een peedagogvrhe en onderwijs
kundige hervorming der Onenbare Srhrml.
Zij moet weer geplaatst worden in het 'even
der ouders en der maatschappij van «uizeo
tijd.
Doch er is een leelijke „maar". Dat zal
niet 7,00 vlot gaan. De onderwijsleiding in de
groote steden, met name in Amsteidnm,
staat „in 7.00 sterke mate onder den invloed
van den B. v. N. O.
Die B. v. N. O. is de roode Bond van Nod.
Onderwijzers, wier leiders „eenzijdig-partij-*
dige en a-nationale" invloed oefenen De
schrijver zelf wijst daarvoor naar de V. A.
R A.- en A. J. C.-sympathie hij propagandis
ten van de Openbare School„het o^tpn-
'atief vrijgeven voor de S. D. A. P.-Mc;fees-
ten en Troelstra begrafenis"; de „onthouding
op de nationale dagen der nationale volks
school": „het Haagsche Bondsverzet legen
Koninginnehuldiging"; „het A. V. R. O. \lng-
getjosincident".
Al deze dingen, zegt hij. bréngen onrust
•nder het tbens nog grootste deel van de
Oponhare-Schooloudprs. Om „de onweerspre
kelijke achterstand der huidige Schoolorga
nisatie" in te halen, zal er heel waf moeten
gebeuren. Allerlei verkeerd^ praktijken van
genoomden Bond zullen moeten worden na
gelaten. F.n dit alles „zal moeten widen
gevolgd door een diametrale frontverande
ring in nagenoeg elk overig punt van het
Rondseredo".
De schrijver voegt er-nog aan toe: ..De er
varing heeft geleerd, dnt argumentaties te
gen deze credo's weinig of niets vemvgen.
El|c sectarisme is immers in wezen de af
sluiting en afzondering der adepten van pik
ohiectief rustig-redelijk hoor en wederhoor".
Met don rooden Bond. die alzoo als pon
verschijnsel van „soctarisnie" beschouwd
wordt, moot men dus maar niet debattoeron.
Hij is te zelfgenoegzaam en luistert niet naar
eon ander.
Onder een dergelijken wantoestand zinkt
de Openbare Srhnol weg. De schrijver wil er
nu het Npd Ondenvijzers-Genontschap vrnr-
naieve geestdrift pleit hij dan voor eon her
vorming van de onderwiis-organisatie op de
Openbare School tot redding van „haar laat-
-tp levenskansen".
Hoe we hierover denken weten onze lezers
•vel. We verwachten er weinig of niets van.
De zaak der Openhare School is in beginsel
•t'lang verloren. Wanneer het lot „uiieinde-
'iik" beslist wordt, is slechts een kwestie van
tijd.
Als de schrijver zooveel gevoelt voor con
tact tussehen school en huis, tussehen order-
wijzers en nndeps. laat hii dan ijveren voor
de Rijzonderp Srhool. gesticht door en be
stuurd uit naam van do ouders. Dat is de
„De Bijzondere School zij regel, de Open
hare aanvulling!"
Techniek.
De Westinghouse Lamp Company in de
Ver. Sta'on brengt een electrische lamp tn
den handel, die slechts voor een honderdste
seconde brand met een schitterend blauw
wit licht. De lamp dient ter vervanging van
het tegenwoordige bliksemlicht-poeder, waar
aan zekere inconvcniën'en kleven. De lamp
gieeft een licht, dat do oogen niet pijnlijk
aandoet, veroorzaakt geen rook en «een
vallende deeltjes, die brand kunnen ver-
ootvaken. Ze is dus overal aan te wenden.
Nr gebruik is de lamp niets meer waard
en moot ze weggeworpen worden. Om het
licht nog te versterken, kan mon zich er
een metalen "reflector bij aanschaffen.
Wetenschap.
13 J.n
iu? viui Br
heer W.
1 1925 vers
rnnchap-
mar ver-
nk-fonds
dicht hei
lg Jaar
■rhrljfste
1 Donk In 1891 ge
rente om do twln-
mln?te vijfhonderd
lanavtind niet geschreven
Dan hebben w'i mor-
gen Uw piojiatiiessan
