Jm en
ENCI-CEMENT
A. VAN WIJNGAARDEN ZONEN EMS
Belastingvraagslukken
N.V. HOUTHANDEL v/« Firma J. G. ALBLAS
VH VAN WANING O.
ROTTERDAM
GIJCKERHOFF Cl
A. VAN WIJNGAARDEN ZONEN
RoHerdam, Delilsclieslraaf 12B, Tel.
JOOST NAAKTGEBOREN Cz„ Dellljel. 8S8
K'ieuwa Groenten-en Fruifmarki
Den Haag
Kaapsche Plein
NI Administratie Mij „AMSTERDAM'
N.V. M.J.FE E HST RA/S
E HUUR of TE KOOPi
N.V. Rotterdamsche Glas-Mij. - Aelbrechtskade 1631B4 - Telefoon 34214 - Het aangewezen adres voor de Bouwvakken.
BOUWBLAD No. S7, Pag. i
MAANDAG 26 JANUARI 1931
OKl^BK] [122TF BOD BQJ®
BILLIJKE VOORWAARDEN.
Te -bevragen DIJSSBL Zonen, Bazar-
straat 27, Telefoon 15154, Den Haag.
3choorsteenen, die niet trekken
Het dringen van kolendamp in onze woningen
Gevallen van vergiftiging door kolendamp i stecntemperaturen zijn natte schoorsteenen.
met doodelijken afloop zijn niet zeldzaam. Is het euvel niet door sterk stoken te ver-
De oorzaak van het dringen van kolenuamp helpen, dan moet de oorzaak door droog 1 eg-
in onze woningen is in den regel een slecht j gen van het natte metselwerk worden op-
irekkende schoorsteen. Als we zoo eens rond
kijken uit een hoog gelegen verdieping ovei
een stadswijk, zien we op tal van schoor
steenen z.g.n. gekken, zuigkappen, T-stuk-
ken en andere bochten, kortom tal van din
gen die bewijzen, dat het met den trek der
schoorsteenen lang niet overal in orde is.
In veel gevallen ziet men dan ook, nadat
smid, noch schoorsteenveger en rookverdri]
ver. noch metselaar, raad wisten in arren
moede den haard of kachel rvangen door
een verwarming met gas of petroleum.
Noodig is het niet, want in verreweg de
meeste gevallen, laten we zeggen: in alle
normale gevallen,
gevallen dus, waarin een huis, niet direc*
naast een buitengewoon hoog gebouw staat
is een schoorsteen zoo te maken, dat hij goed
trekt
De mate van trek van een schoorsteen is
afhankelijk van de temperatuur der ver
warmingsgassen in den schoorsteen. Hoe
hooger deze is, des te sterker is de trek.
De trek van den schoorsteen doet bij een
gesloten stookindichting dienst zoowel voor
den afvoer der verbrandingsproducten als
voor het aanzuigen van de verbranding»
lucht onder de roosterspleten. Men dient der
halve bij de controle op het al dan uiti
voed functioneeren van den schoorsteen mei
deze beide factoren rekening te houden. Een
schoorsteen, die een te kleinen trek ver
toont, is de eerste plaats oorzaak, dat a-
i-ookgassen en verbrandingsproductcn niet
vlot worden afgevoerd, waardoor in de
stookinrichting overdruk ontstaat.
In de tweede plaats vindt bij een te klei
nen schoorsteen onvoldoende luchttoevoer
door de roosterspleten plaats, zoodat hel
vuur niet fel genoeg wil branden.
Lage schoorsteentemperaturen kunnen vier
oorzaken hebben, lezen we in het ad.
De eerste, dat de gassen op te lage teiu
peratuur den vuurhaard verlaten, zullen wc
hier uitschakelen. De tweede oorzaak u gele
gen in het feit, dat de verwarmingsgasseu
warmte afgeven aan de buitenlucht do«
de kanalen en wanden der schoorsteenen. Dit
warmteverlies is grooter naarmate het
warmte-geleidend vermogen der schoorstee
nen grooter en de temperatuur der buiten
lucht lager is. Worden dus dp verwarming?
gassen door middel van ijzeren pijpen ge
leid door koude gangen of vertrekken, dat.
treedt aanzienlijk warmteverlies op. Dc
toer- en waterdampen, die de gassen bevat
ten, condenseeren en lekken als bruin kwu
lijk riekend vocht uit de pijpen, de gassen
komen op te lage temperatuur in de ka
nalen en de trek is slecht. Staan schoor
steenen aan buitenmuren of worden ze dooi
hooge zolders of niet verwarmde verdiepin
gen heen tot boven het dak gebracht, dan
ontstaat weer warmteverlies en zal ook d*
trek onvoldoende kunnen zijn. In al deze gi.
vallen kan men door isolatie het euvel ver
helpen. Het is daarom zeer aan te bevelen
de schoorsteenen die aan buitenmuren ge
legen zijn, van de buitentemperatuur te
leerden door het metselen van een schouw
tusschen eigenlijk rookkanaal en buiten
muur. Het plaatsen van zuigkappen op ver
lengstukken, kan in zulke gevallen het ge
brek niet opheffen, daar het grondesivel de
te lage temperatuur er niet mede wordt op
geheven.
Een andere oorzaak van te lage schoor
gehevlH I
Behalve de temperatuur der rookgassen is
voor den trek eveneens van belang de hoog
den schoorsteen. Met deze hoogir
neemt ook de kachel van den trek toe.
Lage schoorsteenen (vooral op de hoven
erdiepingen van huizen met platte daken
merkt men dit vaak) trekken niet zoo hard
als hooge schoorsteenen. Als hoogte van eer.
schoorsteen geldt die, gemeten van den roos
de kachel af. De hoogte van 1 M.
boven het dak, zooals veel bouwverordenin
gen voorschrijven, zal voor den schoorsteen
de hoogste verdiepingen in huizen met
platte daken, in den regel te laag zijn. Oi
zich hiervan te overtuigen, moet men maar
letten op het woud van ijzeren buizen
en kappen, die men bij zulke huizenblokken
'loven de platte daken ziet verrijzen
aak niet weinig bijdragen tot ontsiering van
het stadsbeeld. Ook het isoleeren, althans
tegen vocht, van de boven de platte dakci
uitstekende schoorsteenen, is aan te beve
len.
Een derde oorzaak van slecht trekken is
ondichtheid van den schoorsteen of het feit
dat meer kachels op een enkel schoorsteen
kanaal zijn aangesloten. Deze doen z.g.n. val
sche lucht daarin treden. Deze valsche lurhi
koelt de rookgassen af en vermeerdert mev
vergrooting van de rookkassenheveelheid
den wrijvingsweerstand en vermindert daai
mede dc kracht van den trek.
De kwaadste storingen in Hen trek zijn he4
gevolg van windinvloeden bij den mond
van den schoorsteen. Als de wind vrij daar
over heen strijkt, werkt hij zuigend. Ho-t
MAASTRICHT
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
Vertegenwoordigers voor A M3BVQ J?. On AEL3RECHTSKADE 147b
R011EK0AM en OMSTREKEN: H. IVIUlO 01 ÜU. TELEFOON 304Ü4-30233
harder het waait, hoe sterker dus de trek.
Steekt echter boven den sclioorsteenmoncl
een hooger verticaal of schuin gedeelte uit,
dan wordt een gedeelte van den daartegen
stuitenden windstroom in den schoorsteer
geworpen en bij de kacheldeurcn in de ka
mer gestuwd (valwinden).
Het eenige afdoende middel, om in zulke
gevallen van de rookplaag te worden ver
lost, is het zoo hoog optrekken van de
schoorsteenen, dat ze niet meer onder den
invloed staan van valwinden.
Alle mogelijke soorten van schoorsteenkap
pen, die als verlossend middel worden aan
geboden, zullen in zulke gevallen niet ba
ten. De meeste dezer zijn wel zoo gecon
strueerd, dat deze de zuigkracht van den
wind bevorderen, doch dit is niet hetgeen
noodig is. Voor valwinden beschermen ze
een schoorsteen niet.
Het beste voldoet een schoorsteen, die
eenvoudig glad open eindigt en waarvan her
bovenvlak niet al te hellend is gemaakt
Ook is het goed, door een pothuis den
schoorsteen boven de afdekking iets te ver
hoogen. Wenscht men om aesthetische re
denen of ook wel practische (inregenen*
den schoorsteen af te dekken, dan dien
men er op te letten, dat de zijwaartschê
openingen voldoende hoogte hebben en ten
minste zoo breed zijn als de doorsnede vat-
|het rookkanaal.
pabrieksbouw fa. van Nelle
Recht op ajtrek voor behoeftige kinderen.
Volgens art. 376, Burgerlijk Wetboek, zijn
kinderen verplicht, hun ouders, wanneer zij
behoeftig zijn, te onderhouden.
Deze verplichting is wederkeerig (art. 378
Burg. Wetb.), zoodat ook de ouders, in het
geval dat een kind behoeftig is, tot onder
steuning verplicht zijn.
Hoe ver trekt zich nu die verplichting uit.
dat wil zeggen, hoeveel moet men nu bij
dragen in een bepaald geval, dat ten aanzien
van ouders of kinderen van „behoeftigheid"
kan worden gesproken?
De Wet geeft hieromtrent sléchts vage
aanwijzingen, en dat kan ook niet anders,
omdat ieder geval natuurlijk op zichzelf be
oordeeld moet worden.
Ter zake Artikel 379 Burg. Wetb. zegt.
dat het onderhoud geregeld wordt naai
evenredigheid der behoeften van dengenen
die ondersteuning noodig heeft en het ink>
men van dengenen, die tot die ondersteu
ning verplicht is.
Zoo zal iemand, die een inkomen heeft van
f 10.000.en die een behoeftie kind moei
ondersteunen, tot meer verplicht kunnen
worden, tot een grootere uitkeering dus, dan
een ander in hetzelfde geval, die slechts een
inkomen heeft van f 3000.
Ook zal de verplichting, ten aanzien van
een behoeftig kind, dat een kostbare ver-
WADDINXVEEN TELEFOON No. 6
OPSLAGPLAATS ROTTERDAM
aan den Zwaanshals No. 203-205 - Teletoon No. 40891
ROTTERDAMSCHE BETON- MAATSCHAPPIJ
TELEF. 1096-1096.1097 FILIAAL ENSCHEDE
GEWAPEND BETON
EN B"K0MENDE WEEKEN
Sedert 1864 het gezochte kwaliteitsmerk
D1JCKERHOFF ..NORMAAL" mrVoradïUw'rk«n!,,n'
Vraagt bij spoedeischend werk het snelverhardend cement
DiJCKERHOFF „DOPPEL" Vraagt prospeeti.
pleging noodig heeft, grooter zijn dan vooi
behoeftig kind, waarvoor dat niet noo
dig is.
Nu zal over het algemeen het bedrag, waar
toen men eventueel verplicht zal kunne»
orden niet bekend zijn, om de eenvou
dige redén, dat de meeste menschen uit zii
zelf wel aan bedoelde verplichting zullen
'oldoen.
Toch heeft het zijn nut, om, zij het dan
door schatting, het bedrag vast te stellen,
dat men wettelijk verplicht is, voor een en
ander uit te trekken.
Dat bedrag mag men namelijk bij de
aangifte voor de Inkomstenbelasting in miu
dering brengen op grond van art. 19 dei
Wet op de Inkomstenbelasting (voor zoover
het meerderjarigen betreft).
Voldoet men aan zijn verplichting, dooi
het kind kost en inwoning te verschaffen en
entueel voor verpleging zorg te dragen,
dan mag men de kosten van een en andoi
bij zijn aangifte aftrekken.
De voornaamste kwestie is nu: wanneer
is een kind behoeftig, wanneer kan het niet
eigen onderhoud voorzien en is men dus
wettelijk tot ondersteuning verplicht-
Het spreekt vanzelf, dat niet ten aanzien
an ieder meerderjarig kind, dat geen eigei.
inkomsten heeft, van behoeftigheid sprake is
Kinderen, die studeeren en ook zij, die thuis
zijn, omdat zij in de huishouding niet ge
mist kunnen worden zijn b.v. niet als behoet
tig aan te merken, daar het zeer goed mo
gelijk is, wanneer er moeite voor gedaan
wordt, dat zij wel in eigen onderhoud zul
len kunnen voorzien.
Behoeftigheid wordt, wat kinderen betreft,
door de belastingadministratie dan ook. niev
zoo spoedig aanwezig geacht
In een arrest van 25 Juni 1930 overweegt
de Hooge Raad b.v. het geval betrof een
vader, die voor een meerderjarigen zoon,
werkloos onderwijzer, een bedrag in minde
ring bracht dat „het enkele feit, dat du
zoon herhaaldelijk tevergeefs naar een be
trekking in zijn vak heeft gesolicitcerd, nog
niet het onvermogen tot het voorzien in zijn
onderhoud door arbeid medebrengt".
Dat alles is tamelijk vaag, en er valt no«
niet uit te concludeeren, in welke gevallen
men eigenlijk wel van behoeftigheid wi
spreken.
Dat men den werkloozen onderwijzer geen
sjouwer of polderjongen wil laten worden
blijkt weer uit een ander arrest, waarbij
men het feit, of er van behoeftigheid gespru
ken kon worden, afleidde uit de omstandig
heid of de betrokkene al dan niet „eerlijken
en hem passenden arbeid (cursivee
ring van mij) kon vinden".
Het is niet onmogelijk, dat de bedoeling
is dat de onderwijzer ook had kunnen solli-
citeeren naar andere betrekkingen, waar
voor hij de geschiktheid zou kunnen
bezitten, b.v. kantoorbediende, enz. Is dat
werkelijk de bedoeling, dan zal men in heti
geval dat zoo iemand ook in (iat opzicht
niet mocht slagen, toch wel van behoeftig
heid kunnen spreken, zoodat de vadpr da»
recht op aftrek voor o j lersteuning zou kun
nen doen gelden bij zijn aangifte voor de In
komstenbelasting.
Dat geval doet zich dus voor, wanneer een
meerderjarig kind geen enkele betrekking,
waarvoor hij geschikt is, kan
krijgen.
."HV i<r.
:';|l|ii^.lt;lll:ji|jli!i'fe:feli!;!|:-
Een nummer van Wendingen is ge
wijd aan de architectuur van kantoor
fabrieken van de firma de Erven Wea. J.
van Nelle te Rotterdam, het bekende bouw
wef-k van de architecten J. A. Brinkman
en L. C. van der Vlugt. Talrijke afbeeldin
gen toonen de gebouwen in hun oiKterc.ee-
len, overdag en bij avond, terwijl het
der geïllustreerd is met plattegronden
situatieteekeningen.
Ir. H. T. Zwiers heeft er een inleiding hij
geschreven, waaraan we het volgende ont-
leenen:
,De zoogenaamde „Neue Sachl.'aa-
keit" en een schijnbare uiterste conse
quentie van dc toepassing der moderne ma
terialen glas-heton-ij'zer zullen niet meer
kunnen beteekenen dan een plaate in de
ontwikkeling van de bouwkunst, de tijde
lijke concentratie van de aandacht op eer
in het geheele complex van verschijnsel m
noodig element, dat tegenover te sterke be
klem-toning van het andere het eigen goe
de recht komt verdedigen, om op zijn
beurt herinnerd te worden aan het andere
en aan de ónredelijkheid van eigen rede
lijke consequentie.
De gehouwen van Van Nelle vormen in
de omwikkeling van onze bouwkunst ze
ker een belangrijke phase, misschien
belangrijker, omdat de verre vluont in
de richting van redelijkiheid en zakelijk
heid niet uitsluitend uit een grauwe Theo
rie is gegroeid, omdat het, ook al geeft net
in uiterlijke verschijning daarvan opper
vlakkig eenigen indruk, niet is ebsirac
ingenieunsconetructie, maar levend wei
van practisch onderlegde bouwmeesters.
De beheereche groep van den kuneteha;
ie op meer dan één wijze merkbaar cn z
ker niet alle gave strakheid en klaarblijke
lijke zakelijkheid is uitsluitend natuurrijke
consequentie van doelmatigheid en
structie; de mensch, de kunstenaar heeft
deze gave strakheid bewust of onbjwust
gewild als suggestieve uitbeelding
technische en industrieele perfectie. Dank
zij beheersching van techniek en nauwge
zette detailleering is het gelukt, dezen min
meer vooropgezelten indruk in hoof l-
ak te bereiken. Het ie zeker geen gerin
ge verdienste in een periode van indus
trieele en technische overheersching
een industrieel gebouw bóven de zuivere
doelmatigheid van den opbouw en boven
de uitsluitende „nuttigheid" van de tech
niek uit te kunnen groeien; tegelijkertijd
mogen wij den architecten dankbaar
voor het feit, dat zij ook hier ons de nood
zakelijkheid en de mogelijkheid var
architectonische beheereching hebben ge
toond.
tot de erkenning komt van de beteekenis
lied kénnen, naast het kunnen. De ab
solute tegenstelling van de „verstandt-.'ij-
ke" wetenschap en de intuïtieve „gevue.s"
kunst blijkt niet te handhaven.
Maar moet daarom de vreugde over de
erkenning van het redelijke, ook in do ar
chitectuur, leiden tot een onredelijke ab
stractie, die ten hoogste uiterlijke schijn
zal kunnen zijn?
n dit. werk van do architecten Brink
en Van der Vlugt, die er reeds nu in
staagden, hoven een louter mmteriee.e za
kelijkheid uit te komen, begrijpt schrijver
de mogelijkheid om via een louteren.<e
redelijkheid tot een ruimer begrip van
bouwkunst te komen. Daardoor zal echter
ook dit standpunt overwonnen moeten wor
den.
Een oogensohijnlijk geleerd betoog, ma ai
ds t aan duidelijkheid nog heel wait te wen-
schcn overlaat. Waarom moeten dergelijke
beschouwingen toch steeds in zulk een
hoogdravenden stijl geschreven worden?
(Red. de Bouwwereld!)
Chr. U.L.O. School
AANBESTEDINGEN
DINSDAG. 27 JANUARI.
ARNHEJM. Het Bestuur van de C<
stichting Badhuis-
nlngstichtlng
•ale Wo-
ens het Bestuur
ihcm", gevestigd
ROTTERDAM. De arch. Jos. de Jonge.
itek i
i de Ha-
f 5 verkrijgb.
UTRECHT,
laan 13 te Hilv.
de „Utrechtsche
kantore Amstel
Noordzeestraat. Gre'
n Waalstraat ln de
d f 25 rest, f 25, verkrijgb. I
oorn. arch.
:h.-Bureau va
■ch. Jan Dullaari
TIENHOVEN. De
1931: I
bij de Raam:
i het Bur. v
irkrljgb ten Kan-
Werken. Oude Delft 51
ZEIST. De boi
MAANDAG, 2 FEBRUARI.
AMSTERDAM, 12 sm. Het Gem-best.: hot
ouwen van een zittinglokaal voor den Gen
ienesskundigen en Gezondheidsdienst op o
erreln gelegen aan de le Helmersstrant: bi
tck en voonv. met 4 teek. f 8. rest. f 8.15 vt
irijgb. ter Stadsdrukkerij (voorm. Sted-t.n
nertuin (ingang Amstel bij de Sarpathistrui
nl. ten kantore van den Hoofdarch van de. a'
lebouwen van den Dienst Publ Werken tc
Jfmeentehuize, kamer no. 128, op Vrijdag
tigen op Woensdag 28 Jai
ZEIST. 1.30 i
de Gei
Zeist
villa
ren H. L. Scheffel, Bankastraat 21 tc Gronln
;en; do gegadigden moeten zijn Ned. Herv. e
uinne kerkelijke belasting over 1930 voldaa
lebben.
DONDERDAG, 29 JANUARI.
ENSCHEDE, 2.30 nam. De Directeur der Ger
verken, ln het dienstgebouw, Molenstraat 21
leste-k no. 228: het bouwen van 116 woningo
'P een terrein gelegen aan de Wlchcr Nijkom
traat (Steerfenne) Lonneker; om drie uur: b
1, en zijn v-jrkrljgb.
louding. Af deeling Uem.-
17; aonw. volgens bestek
>m. De arch. G. NIJhoff
de Scholen der
ig ln het g> mna;v
•s-GRAVENHAGE, 11
namens het bestuur va
Herv. Gem. te Den Hu
lokaal der Prinses Julu
i de Llnnaeusstruc
Dat doelmatigheid en logische construe- een" terr7ln?"gel^gen"'Caant"de^lnkSloterw3gn bij
tie zonder dezen beheerschenden greep I sL°Le^' #te Haarlemmermeer; bestek en 4
van zelf lot andere dan zuiver nutt,^ 4 p' p' ,U' """«'f- b'l
waarden zouden kunnen leiden, is een
waan, dien wij langzaam maar zeker bezig
zijn te boven te komen en die alleen zin
zou hebben, wanneer elke architeoton i»> rit e
opgave en elke constructieve oplossing niet
andere dan een zuiver exact vraagstuk zou
zijn, waardoor elke bouwkundige opli-i6:ng
inderdaad een volkomen abstractie zou kun
nen worden. Niet alleen, dat d-it niet het
geval is. maar zelfs in de beoefening van
z.g. schijnbaar exacte vakken komt men tot
het besef van de beteekenis van het kun
nen néé&t het kennen, zóó al6 men In de
z.g. „kumst"-vakken langzamerhand weer
vijk, Plai
de Orteliu:
teekenlngen
inschrijvers
Singel no. 2
RIJSSEN.
Kerklaan 6
tot Stichting
•krijgb.
Wed. Ahrend en
iterdam.
n. De arch. J. A. Heuvel Ink.
teJdoorn, namens het Bistuur
Instandhouding van öe Chr.
lokaal in d. Indut
rkrljgb bij de
>ek Lange Singelstraa
et teek. ad f 10 fr.
verkrijgb. ten kantore
14 te Voorbui
tverburgkadc te Voorbin
met 14 teek. ad f 10 re
bij de lcbtdruklnrichtins
GEHOUDEN AANBESTEDINGEN
AALSMEER. De
HILLEGOM. De ai
an der Eerden te 1
leditiebedrljf „Cope:
met bijbehoorendd
-ein op den hoek
{-gas:
HUISDUINEN.
Helder namens het bestuur der N.V. Zeebad r
Huisduinen: het uitbreiden van het hotel-per-
sion: Laagste inschr.: G. Groot te Den Helder D
voor f 3335.
RIJSWIJK (Z.H.) Het Gem-bestuur:
bouwen van een school met 7 leslokalen. 1 8
stleklokaal. 1 lokaal voor ultbredlng i
SCHIEDAM. Het Gem.-bestuur:
Inchr.: A Hijbeerk K.Hzr
VLÏSSINGEN. D
Middelburg en F.
den bouw (zonder
rch. Ir A. Rothuijzer
JU
Deutsche fabriek
Centrale Verwarming
e n Werktuigen
Ingenieursbureau
Bijkantoor o BILTHOVEN, Parklaan 62, Tel. 26254
Centrale Verwarming volgens alle systemen
Om te onthouden
Laat elke verwonding, hoe gering ook,
dadelijk in de verbandkamer verzorgen ter
voorkoming van het optreden der infectie.
Voor direct TE HUUR enkele ruime
Ie en 2e étages, bevattende
4 Kamers, Keuken, W.C., Waranda.
Gelegen aan het
hoek Kaapstraat en BloemfonteinstraaL
Huurprijzen: f 34. f 36.t 38.—
per maand. Sleutel bij Kaapstraat 276.
Goevermurlaan 626 Telefoon 119.18
DEN HAAG.
CAPELLE A/O USSE.L TEL.ZI
OM UW OMZET IN BOUWMATERIALEN
TE VERGROOTEN, MOET U ADVERTEEREN
IN DIT BLAD
voor ZfcLFBEWoNlNG o» GEI DB LEGGlNI
VRIJE BENEDEN- en BOVENHUIZEN
aan de VAN HOYIEMA- en WEISScNeRUCHSlR
(bij Benoordenhoutschenweg) te DEN HAAa^
Tevens2 HEERENHUIZEN met Garages
en Kelder
Bevragen op het werk en bi) GESTEL ANKUM
Graal Florisstraal 60a, Rotterdam, Teleloon 34132
