VERSLAG
ST AATSCOMM ISSIE-RUTGERS
\^n\4ncJ
aac|
Land- en Tuinbouw.
Radio Nieuws.
Leger en Vloot.
DONDERDAG 22 JANUARI 1931 DERDE BLAD PAG. 0
HERZIENING LAGER-ONDERWIJSWET 1920
HETZELFDE FINANCIEELE
STELSEL
Voorstellen tot bezuiniging met
handhaving der gelijkstelling
Grootte der klassen Keuring van
onderwUzers Beperking aantal
scholen Opleiding onderwijzer
Meer vrijheid voor het onderwijs.
Vijf afzonderlijke nota's
iaka herziening v
Som
De commissie was aanvankelUk samengesteld
tie volgt: Ud en voorzitter Mr. V. H. Rutgers
1-mln. van OnderwUs te Amsterdam, lid en
Jervoorzltter Th. M. Ketelaar. Ud van de
Tweede Kamer, te Ajnsterdam. leden: A. H. Ger
hard lid van de Tweed» Kamer, te Amsterdam.
Mr. Dr. J. van der Grinten, hoogleeraar aan de
JL-K. Universiteit te Nijmegen, Mr. H. W. J. M.
de Jong. Ud van den Gemeenteraad van 's.Gra-
venhage, Mr. A. Jonker, directeur van de Ver.
*-•s-Gravenhage"
j. W. H. Rutger
Tweede Kamer.
isteidui
Jhr. Dr.
van de
.Scholen met den Biibol,
Tllanus, lid van de Tweede Kt
den Onderwijsraad, te 's-Gravenhage. MeJ.
'esterman, Ud van de Tweede Kamer.
nhuge, Mr. A. L M. J. B:
üp ztJn verzoek werd aan Mr. Jonkei
itslag verleend en In zUn plaats werd b
jr. W. W. - -- -
s 's-Gravenhage.
Ais adj.-secretarlssen werden san de commissie
toegevoegd J. M. Erdman, Hoofdcommies bli het
departement van OnderwtJa en Mr. Ph. J. Jdon-
burg. welke laatste werd vervangen, na eervol
ontslag op verzoek, door Mr. H. J. Tap.
De commissie ls op 18 September 1326 ge
ïnstalleerd door den toonmallgen Minister van
Ooderwüs Mr. M. A A Waszink.
I of In de L. O-
195 der
et."en zonder schade te doen aan de vl-
angen van het onderwlls, aan dat begin-
i minder kostbare toepassing wordt ge-
"ÏI."of. en zoo Ja, In hoeverre kan worden tege-
iUi mostgekomen aan de klachten, die zoowel door
gemeente- als door schoolbesturen worden ge
uit ten aanzien van huns Inziens niet noodza-
h» i ksltlke beperkingen van de vrijheid van het
Mrforu/Ha
Jll
psc
erdeellng avbcommlssles.
achóói. alsmede van de opleiding vnn onderw(j.
ters. De tweede sul>-commlss!e. onder leiding
van den voorzitter, behandelde In hoofdzaak d<
punten: algemeene Inrichting van de wet alge.
meene beschouwing van de waarborgen dei
Grondwet en van de vcrdeellng van den gelde,
lijken last tusschen het RUk. gemeenten en ver-
senljingen Rtlksj"
Ml
inderwHs
v lnteri
s Inricht
atle i
i oper
:n. tlte^ IV der
t (alger
.r hllzor
stichting
gemeen
i de grondslagen va»
de verhouding van
het RUk: alleen merkt
kosten verdeeling voor
ongeveer dezelfde zal i
hlJzonder.
Aangaande de v
gen voor de gemeente-flnanclën,
reitJklng heeft alleen zin wanneer
pllchte toekomstige uitgever
niet In de berekening betrokken:
3e. de financieels rSSjgttafr-
1320 zUn niet geUlk voorj
niet onblUllk,. n
de onbillijkheid dai
itln. Geen
akte
Dit Is
i einde
werden^be"
$7Hl door het L. O.
j iwaard. daar dit
'sin"voorstel der commissie brengt eenlge ge
ringe verschuiving van lasten tusschen Rllk en
gemeente mede; het Is de bepsllng In bet eer
ste lid van art 56. dat het gemeentebestuur
i»n het begin van het Jaar nanwUat welke on-
derwUzers voor Rllksvergoedlng In
Worden g-bracht. De bedoeling v
ging Is i I sluitend admlnlstratlei
voorkomen. Hel
gering flrli
len" vanftrt. J58 en 205 Idle
Bsijjkhc
Rijkswege aan serneemen "u
ring) daar deze bepalingen nauwelliics
toegepast en geen grond meer hebben b|j de
flnancleele verhouding
wUzl.
Inluesclio
RUk
bU onblIlUke b»z)
i RUk e
Kni
r desniettegenstaande bezuinigd
De commissie heeft verder nagegaan of btJ
handhaving van het flnancleele stelsel dor vl-
geerende wet. bezuiniging mogelUk te.
Vervolgonderwijs. De commissie stelt
naleving der fl.
mug worden
n regeling ont-
orpen voor het ondorwüs aan aw a k z i n n I-
en en zeer zwakzinnigen, alsmede voor
chlppersklnder en. volgens welke rege-
ng ook het gemecnteHlk onderwUs In dezen,
J RUkssuhsldle kan aanspraak maken. De com-
i b r o 1 d L. O. BU de
M'schelden worden tus.
van de verplichte on.
nlnp van hel RUk zUn
heeft de
Prof. Mr. V. H. Ruigert
gaand kalenderjaar 46 bedraagt: voor elk 4o-tal
leerlingen boven de 46 wordt een onderwijze
meer vereischt. Voor de scholen voor uitgebreid
zUn deze aantallen -7
u. 1. I
l der s
lepasslng hiervan
lOOl
>rdt
sohoc
erkzaam te .H ..RHIHW
denbouw ls een ondorwUzer »an bUstand meer
vereischt dan ln hot eerst» i.d (bo^rsf, md?
scholen voor gewoon 1. o.) ia aa:igog»ven.
Het voorstel ,dor commissie zal. wordt het
aanvaard, niet ineens »Un volle werking doen
gevoelen. Het zal lelden tot ten veurlndr-lng
van het aantal onderwUzers n.et onge eer ,600.
De commissie stelt een overga.igshep Ung oor.
waardoor deze vermindering In drie jou' bereikt
zal worden. Het bedrag a*n ea)ar,:sen, dat
daarmede bespaard wordt zal wanneet he( ge
middeld salaris voor het gewoon I. o. op f,2000
wordt gesteld en voor hot u. 1. o. op f 3000. aan
het eind van die drie Jaren rond f 3.454.00) be
dragen. waartegenover een j&a.ltyks afnemend
hedrag aan wachtgelden staat Na tlo i jaa- zal
door het bulten werking gera.cen van de over
gangebepaling voor de bestai-nde kleine scho
len het aantal onderwUzers o;m ouw met onge
veer 933
besparing! .HL—BBHS
die besparing Is geen rekening gehouden
hetgeen het RUk aan het Pensioenfonds Is ver-
huldlgd, aan aftrek van dc op de onderwU-
ioenbUdragen
worden opgenomen, van wie het
Ie. dat zU over korten tUd aio Invalleden het
Pensioenfonds zullen bezwaren, zooveol moge-
BEGRAFENIS G. J. DIEKEMA
p dit punt heeft de commissie bö v
do gemeentebesturen de vrü-
i het hoofd der school i
bU de
GROOTE ROUW
IN HOLLAND (AMERIKA)
Een défilé langs de doodkist
ur. ZU wil toegolai
(♦.gebreid lager onderwUs zich i
ït drie of meer lcerjarei
e leerjaar ecner lagere
hooi, doch ook d<_
lagere leerjaren omvatten, zdl wil het onderwUs
In vreemde talen niet volstrek.t uitgesloten zion
ln het vüfde en zesde leerjaar.
Men schrijft ons uit Holland (Amerika):
Zaterdag 3 Januari 11.30 u. reed de Pere
22 j Marquette trein langzaam het station te Hol-
beperken land binnen. Hij bracht het stoffelijk over-
óp het zes. I schot van Mr. G. J. Diekema, Ambassadeur
tegen de uniforme leerllngonschaal. terwUl hU
het wenschelük acht, dat. indien tot een rede
HJke schaal kon worden besloten, deze schaal
niet slechte als een minimum, maai als normaal
zou worden aanvaard. In dien zin. dal behot'
dens uitzondering In bUzondere gevallen, uit de
overheidskassen geen wedden voor boventallig»
leerkrachtei
f schaal acht hy
-klas8ige school, alzoo gemiddeld 270 7 ls 39
leerlingen per ondorwUzer); 299—812. 8; 343—
387—430. 10; 431—474. II; 475—518 12;
in Nederland te huis.
Duizenden menschen waren aan het stati
on om van deze plechtigheid getuige te zijn.
Hij was een geliefd man, die door een zeer
actief leven op allerlei terrein vele hechte
vrienden had.. Geheel de stad was in rouw,
van de City hal of stadhuis woei do vlag
halfstok.
Nadat 't lijk in 'n prachtige auto-lijk-koets
was gezet, ging de stoet langzaam naar het
huis van den overle/onc, hetwelk in dc
twaalfde straat no. 134 is.
Aan het publiek was door middel van dt
daily papers meegedeeld, dat morgen. Zon
dag 4 Januari het lijk te bezichtigen was
in de Chapel van Hope College, waar de
overledene een groot deel van zijn leven aan
verbonden was geweest Van des namiddags
1 uur tot 5 uur werd er door duizenden de
laatste blik op den overledene geworpen.
Daar lag hij rustig, bijna niets veranderd.
Het platform stond vol met de fijnste bloe-
- I men, alle rcschenken van rijn vrienden en
i" overheidsautoriteiten. Aan elk einde van de
betreft stond een 6oldaat in onbewegelijke hou
:haal In ding.
De stoet groeide bij de minuut aan. Deftig
d.L als
519—562, 13; 5fi'3—606. 14
venklasslge school alzoo gemiddeld 580
41 leerlingen per ondorwUzer).
Wat het uitgebreid lager ondorwHa
seft do heer Tllanus de volgendi
'erwegjng:
•acïuen'6 5i—so*n3Si—'ïïof"i^enzf 3 '°er~ j gekleed-e heeren en dames, maar ook la-
De besparing' zóu met dit stelsel f 1.612.000 brieksarbeiders, stonden in lange rijen. Hij
is niet meer. Op het gelaat van velen was de
bedragen.
wat Wils.
rhsrd, i
e punten: mogelUkheld
'ak „huishoudkunde voor melsji
verplicht, op d0 lagpre school
:J. J. W
nd over
Invoering
sjes" als
order zlli
de vol.
ng van
als niet
don verleend.
slechts dai
verricht: inzake hef i
lUk wordt beperkt.
;rkt. dat het bedrag daarvan geheel afhangt
de beslissing der gemeentebesturen, die
hebben te dragen. De commissie
waar)joor voorko-
opgehouden heeft
te hebben, wil de
Jaar teruggebracht
'nien°lff0"a dö 1
zU
i der
ntalligen onderwUzer voor geineonte-
kenlng kunnen overgaan: evenals zU ook tU-
dlg het bedrag zullen kennen dat zU voor ex
ploitatiekosten kunnen bestoden.
1g| de koesten betreft, die do stlch-
schoolgebouw meebrengt, heeft de
•eds thnna ten opzichte van open-
.j de volledige beslissing en ten op
zichte van bUzondere scholen zoodanige be-
- - )(Je_
:ch-
ir<lt, dat het voorkomen
de bepaling van de L. O--
bUzondere scholen een minimum aantal leerltn-
van 40. 60 80 of 100. al naar gelang van
ld. welke slechts
n 40 leerlingen kende. Voor de openbare
>n detgelllk ralnlmumcUfer niet.
:hool
en opzichte
handhaaft de commissie I
trokken autoriteiten voor
lUk beoordeelen of de gei
leder geval afzonder.
strnks genoemde minlmum-
mtal leerlingen, het
geen andore voorstellen
it beperking van hot aantal openbare of bU-
indere sohólen dan de wllzlglng van art. 28.
elke beoogt splitsing van scholen niet te be-
irdere
ede de
srvanglng
i de
klaring" van art. 73 (betreffende het toekom
stig aantal leerlingen van een aangevraagde
bUzondere school) door een verhooglng van de
waarborgsom voor scholen met minder dan 150
leerlingen, welke verhooging ertoe kan bUdra-
ongemotlveerden schoolbouw te voorko-
nlHBie kan het te verv
volkomen zekerheid
reutelde wijziging i
•en besparing van f 3.4
f 5.320.000. waartegel
Jaarlllks afnemende uitga1
oor een deel door de Grondwet geëlschte
ordering van Rijksuitgaven voor het bul-
woon onderwUs, wolko tot t l.üOO.OOO zal
in stügen.
kosten van de opleiding
dat in de plaats
in onderzoek ultge.
arbU ervan Is ultgo.
de 30 RUkskweek-
op de begrooting 1930 gelden zlin uit.
kosten zouden stÜS
ng voor 1330 bulten
ipbrcngst f
stllgen 'ot f 7.959.000.
dnn I' 2.(106 400 r
272.800 (na aftrek
«n en door kweek.
>uden de uitgaven
ivz» bedragen z-u
)0 besteed worden
dcrwUzers In opleiding. De
•gelegde opleiding niet be-
Het bedrag der salarlst
dc grootte
lanzlen 'n de
koning van het aan
verbinden onderwUzers.
Clks tenelndo spllL3lng van scholen plet J"
nd te werken. De ,"1"
taoend de cUfers ln
overeenkomstig de overgangsbepalingen der wot
n daarop steunende Kon. Besluiten bestaande
stelsel, dat In de practUk goede resultaten heeft
gegeven, als wottolUk stelsel moet worden aan
vaard Men krllgt wol geen bezuiniging, maar
ook geen belangrlike stijging van kosten
Indien als resultaat van liet onderzoek dor
commissie bolangrUker bezuiniging wa« ver
wacht, dan wijst zU erop, dat zoolang de
Grondwet openbare echolen vordert, die volle-
dig uit de openbare kassen worden bekostigd,
terwUl naar denzelfden maatstaf ook do bUzon
dere scholen uit die kassen moeten worden be-
deze leden
e p van
nedewerklng van de gemeejte tot
en van een schoolgebouw achten
e bestaande regeling verkieselijk
irgestelde: de voorgestelde
a 1 brengt 1
richt
i de bepalingen omtre
erklarlng"
73 I
t het Inleve
■valler
gelUk de commlRsla voorstelt, will
dat binnen een bepaalde termUn, nadat de ver
klaring bU het gemeentebestuur la Ingediend,
de ouders de gelegenheid openstaat, hun hand-
teekening alsnog terug te nemen: ook achten
hot noodig. ,j-r3?.gK I «n óitplaata hiêdt nrandden enkel Mn. dé
- -P dit punt
i gezondigd: verder willen ze Ged. Staten zien
anzewezen als een onpartUdlg overhelde-
jordeolen of de oprichting
op de Kroon
blUft natuurlijk open ataan.
De hoeren K i o n derhnrd. Bd. Po
lak en mej. Westerman hebben een nota
Ingediend, aangaande de opleiding tot ondor-
arbU voorlöoplg
eindexamen v
wiskunde zal t
>rdon behaald,
i Ketelaar, «erni
E d. Polak dienden
commissie opnieuw
van standenscholen dragen!
i hebben. ZU
aan de hoofdi
den opgelegd.
leiding va
ncenen. da
n der bUzc
invloed op de Inrichting
Het rapport Is i
van 114 nrtlkelen i
ispondeere'nde artikelen 'der htil.
irder Is ln de bUlagen opgenomen
scholen het stelsel van normalisatie
niet to verwezenlüken is evenmin als voor de
exploitatiekosten. Ook ie ean het rapport toege-
regevene betreffende de kost
DE CRISIS IN LANDBOUW EN
LANDBOUWINDUSTRIE
vragenjng-m
de akkerbouw I
of. Indien de verhooging van
in nature komt. de Regeering
.ntwuordt spr. bevestigend. HIJ
de oorlogsjaren, waarin teder-
•aarheid van een productloven
volkswelvaart zitten la do
of de consument*:
d en handel zijn. C
1 als Nederland. m«
n rijkdom en een 7.0
u de baten uit Indlö
dicht*
zoo zacr a
n beirach
Regee ringsmaa t regel ei
I wel sterker willen insrljpon. BIJ vt ark 1
'oor productie- ireinlën, dorii als de sc latli I
dit niet kan dragen, tenslotte desnooó» dm
DE BISSCHOPSMUTS
(Uit de nagelaten papieren van een Engelsch predikant)
't Was half December 1764. De predikant kleine en na kort beraad wordt besloten, dat
van Kerkelade verkeerde in de meest be- zij voor het kind zal zorgen. O, welk een
narde omstandigheden. Denk u in. hij, een geschiedenis, welk een geheim draagt dit
trouw Evangelie-dienaar, die zijn gemeente kind mee!
met voorbeeldigen ijver had gediend, kreeg 1 Dominee moest nog werken aan zijn
van den rector, zijn kerkelijken superieur, de preek Hij zou het voornamelijk hebben over
mededeeling, dat zijn plaats aar eer. jonger, de goddelijke voorzienigheid. Hij had nieuwe
proponent was gegeven (die beloofd bad een stof en toen hij 's middags uit de kerk kwam,
nichtje van dien supcrieui te «uilen huwen, werd zijn verbazing nog grooter. De meisjes
zoodn. hij een goede positie had); in de hadden de doos natuurlijk van binnen en
tweede plaats kreeg hij aanzegging, dat j van buiten bekeken en een pakje gevonden,
een borgtocht van twaalfhonderd gulden,dat nu geopend werd Het bevatte twintig
waarvoor hij zich eens aansprakelijk had goudstukken en een brief, waarin werd toe-
gesteld, moest worden betaald, en in de ge«egd dat diè som elke drie maand stipt
derde plaats kwam hem daar nu een vreem- j zou worden betaald. Of dominee voor den
deling opz«>eken. die voorgaf in den groot- kleinen Alfrec. zou willen zorgen. Zoodra
ster nooc te verkeeren. Hij zag er wel fat-de omstandigheden het toelieten, zou het
soenlijk, maar toch vrij vervallen uit en kind worden teruggehaald. Ook aan Jenny
deelde mee Fleetman te heeten en dichterwerd gevraagd haar zorgen aan den kleine
te zijn. Hij vroeg om fcvaalf gulden te leen.te besteden.
Zoodra hij in beteren doen zon verkeeren, zou Blijkbaar behoorde de baby tot een aan-
hij zo den dominé terugbetalen. zienlijke familie. Alle kleertjes waren even
Wat moest de arme man doen? Zijn trao- j fijn en kostbaar, en ook de twaalf luiers,
tement, dat hij pas ontvangen had, was die het kind als uitzet waren meegegevon,
grootendeels uitgegeven om oude schulden waren van de fijnste soort,
te betalen. De leveranciers hadden al zoo i Het was als een droom. Plotseling was de
lang gewacht en eischten nu betaling. j pijnlijke armoede veranderd in betrekkelij-
De courant, die hij met den bakker ken overvloed, en de predikant besloot zoo
samen las, moest hij afzeggen, ofschoon er spoedig mogelijk een deel van zijn schuld
dan geen enkel nieuwtje van buiten af meer te gaan afdoen. Ook bij den heer Withlel, bij
♦ot hem doordrong, 's Avonds moesten hij wien hij borg was geweest, had hij een won
en zijn beide dochters vroeg naar bed om derlijke ervaring. Eenvoudig en onopgesmukt
vuur en licht te sparen. Een nieuwe kuit-deed hij een relaas van al zijn wedervaren
broek, zelfs geen halfsleten van den uitdra- van de laatste dagen, en de waardige koop-
ge r, kon er op overschieten. Met peen, knol- man, wien het blijkbaar zeer voorspoedig
raap en wat vet moet men zich minstens ging, had hem niet alleen zijn geld laten
een week of zes in 't leven houden. l houden, maar zijn gcheele schuldbekentenis
Terwijl de gevangenis dreigt wegens den versoheurd, en hem de stukken in de hand
borgtocht, dien hij onmogelijk kan betalen, gestopt; hij had zijn valies laten halen uit
komt die vreemdeling nog geld leenen? Mag het hotel, waar hij dacht te logeeren, had
hij het doen? Wat zeggen zijn dochters? hem dien dag bij zich gehouden als gast, en
Jenny, de schoone achttienjarige en Pollv. j bracht hem den volgendon dag ®elf met een
de twaalfjarige? Och, hij heeft ze niet tever rijtuig naar huis terug,
geels gesproken over Gods Voorzienigheid.
Al was zijn eigen hart niet bereid geweest,! Dien 2en Januari schreef de predikant in
den vreemdeling te helpen, dan hadden zijn zijn dagboek;
kinderen hem er wel toe genoopt De vreem- I „Hedenmorgen ontving ik een brief van
deling is zoo knap, zoo beschaafd, zoo wel-Fleetman, die mij twaalf maal meer terug-
levend! zendt dan ik hem geleend heb. Het spijt mij,
En nu heeft Polly nog gedroomd, dat hij dat hij zijn adres niet opgeeft; ik had hem
al ont- gaarne geantwoord. Ik hoop, dat God mij in
r. ..hij zou mijn voorspoed beware! Toef! ik mijn kinde
zijn plaats graag desnoods zonder traktement ren vertelde, dat ik een brief van Fleetman
willen blijven bekleeden gnaar waar moeten ontvangen had. waren zij van blijdschap op-
hij en zijn kinderen van eten?I getogen. Ik begrijp niet, hoe dat jonge
't Is nieuwjaarsdag. Bij het aanbreken van menech haar zooveel belang inboezemt.
de schemering wordt er op de deur geklopt, j Jenny bloosde hevig
De oudste dochter doet open. Iemand over- Reeds den lf>en Januari kon de predikant
handigt een doos: „Van mijnheer(den in zijn dagboek de ontknooping van alle
naam verstond ze niet) voor dominee, metraadselen opnemen. Kort gezegd kwam het
verzoek voor den inhoud behoorlijk zorg tehierop neer: Fleetman was geen arme dich-
dragen." j ter, die nog naam moest maken, maar lord
c *iu* _,i, Vader jn dochters hebben zich haastig ge Cecil Fairford. In verhand met het feit, dat
treunparsch. Vlak voor in de kerk brandt ij|ec(j gn uu< jn je huiskamer, wordt de een oom op het erfdeel van hem en zijn
doos .ipengemaakL Zulk een geschenk heeft zuster aasde, had men deze laatste ontroerd
Ho .irorliL-nnt n/atr nnnll nnlunmwn 7.1in o-o. on hnnr kinrl rlflt uit oon ffohftlm hllWP.Uik
vraag te lezen: Waarom? Ook in dezen geeft
God geen rekenschap van Zijn daden.
Wat waren wij verheugd toen onze oresi-
dent hem benoemde voor deze hooge post.
HooggeachtAmerikaansch burger als hij
was, niet alleen, maar een van de onzen
Een oprecht Christen, die zich niet te hoog
achtte om kleine kinderen Zondagsnamid
dags een uur te onderwijzen in de leer, die
naar de godzaligheid is.
Een man, die er dankbaar voor was en
daar ook voor uit kwam. dat hij van Hol-
..ui. oordeel de l&nctsohe afkomst was. Met eere noemde hij
holen en niét alleen de allerklein. zich een kind der Scheiding- Zijn voorge
ste te zeer ln hot gedrang: ln olaate van slacht.
het voorgestelde aantal (45) achten »U 40 of 42
reeds rUkelUk hoog; voorts willen 8e als een der I
voornaamste punten een hetere -egeling voor 1 was hij,
de vaststelling van degeldlgheldde-'"-
rang: in oiaats van I slacht, om hun beginsel vervolgd, als vluch- nu heeft Pollv nog gedroomd, da
I W.™ „komen, «r, bPseh=ute .a
lotere -egeiing voor was hu, oen kind van dat vollt, aangewezen I vanRfi,n- veroeeia u. mj Dissonopi u, ni,
iighojdderiUs- om onze groots natie te vertegenwoordigen P .a,a ff raag desnoods zonder tr&kte
nogmaals rijst de vraag: Waarom?
Zestien maanden na zijn benoeming kwam
het bericht: United States ambassadeur in
Holland overleden,
fn Je groote Chaoel, 'Ke pan 1800 menschen
een kristal glazen kroon.
Duizenden menschen staan geduldig
rij op hun beurt te wachten, dat zii één voor
één langs de kist kunnen loopen, om dein
liefden doode voor het laatst te zien.
heerscht een plechtige stilte. De prachtige
ramen van gebrand glas die leder een voor
stelling geven van de Profeten uit het Oude
on Evangelisten uit het Nieuwe Testament,
laten-bijna geen licht door. Ruiten hangt een
dikSie nevel. Alles stemt tot ernst Er gaat
ten Godssprake tot ons uit die ons bepaalt
bij de vergankelijkheid des levens.
De begrafenis.
Maandag 5 Januari des namiddags om 1
uur, heeft vanuit dit prachtige gebouw de be
grafenis plaats gehad. Deze was privaat dat
wil zeggen, voor familie, vri^ndten en over
heidsautoriteiten.
Als rapporter van ,JJe Rotterdammer" is
mij een kaart overhandigd, die mij recht
geeft op een plaats bij de andere Amerikaan-
schc reporteurs. Het kostte mij niet de min
ste moeite die te krijgen. Blijkbaar was de
President van HoDe College er mee ingeno
men, dat vooral de Nederlandsche Christe
lijke pers daar tegcinw >ordig wilde zijn.
Lang voor tijd stonden en liepen de men-
solien rondom de Memorial Chapel waar hot
lijk straks uitgedragen zou worden naar de
laatste rustplaats. Precies l uur gaan de deu
ren open. Alleen die een bewijs van toegang
hebben worden in het auditorium toegcla-
tèn. Mijn plaats werd voorin vlak bij het lijk
aangewezen. De bloemenmassa was nog veel
grooter dan gisteren.
Onder *.e prachtige bloemstukken was er
ook een van Madam en 'onkheer J. H. van
Rooijen, Nederlandse!) ambassadeur in Was
hington D.C Zonder in een oogenblik te
kunnen beoordeelen wat wel 't mooiste was,
was het toch opmerkelijk, dat dit kostbaar
getuige van diepe sympathie, geheel vervaar
digd van hyacinthen in alle kleuren zoo vlak
vooraan door ieder dadelijk opgemerkt werd
Mr. Jacob Steketee, onze Nederlandsche con
Sul te Grand Rapid®, had een bloemstuk ge
zonden van rozen en Mrs. Steketee een bloem
stuk, dat.een gebroken wie) voorstelde, enz.
Geheel de natie en vooral de Staat Michi
gan .as rijk vertegenwoordigd bij deze bloe
menmassa.
De Amerikaansche vlag dekte de kist, een
wacht van de 136e infanterie stond er roer
loos bij.
Het grootc auditorium vult meer en meer
aan. Eepigo ledige plaatsen voor wijzen u
aan, dat die gereserveerd zijn voor de fami
lie. Klokslag twee uur stopt het orgel. Achter
in de kerk hoort men een ernstige stem: „De
Heere is mijn Herder, mij zal niets ontbro
ken". Zoo werd de geheele 23ste Psalm loo-
pende naar voren door een -redikant ln
ambtsgewaad, gelezen. En daarachter rolgde
in langzamen tred de weduwe en de verdere
familie van den overledene. Dr. J. Talmate
Berge, van d. Home wood Presbyterian
Church Holland Michigan, las uit Gods
een roerend gcled, waarin hij inzonderheid
afsmeekte, dat God ons meer mannen schonk
met de gave en het onwankelbaar geloof van
br. G. J. Diekema voor land en volk.
Dr. Thomas W. Davidson. Pastor of Hope
Church Holland Minhigan, las uit Gods
Woord 1 Corinthe 15 vanaf vers 35 tot het
slotte niets
extensiever te gnnn
te gaan in de richting
de predikant nog nooit ontvangen. Zijn ge- en haar kind, dat uit een geheim huwelijk
mecnteleden Jjn niet goedgeefsch. Ofschoon met den jongen lord Sandow geboren was,
ze heel goed weten ,hoe groot de nood is bij den predikant gebracht De faam van
ln de pastorie, ls er nog nooit iemand op diens goedheid was tot hen doorgedrongen
de gedachte gekomen den herder en leeraar en het bezoek Van den gewaanden Fleetman
die hen dient van zijn geestelijke goederen,1 had slechts ten doel poolshoogte te nemen,
iets van zijn aardschen overvloed af te Het onverwachte overlijden van den oom
staan.
De doos is geopend. Een fijn linnen spreitje
onttrekt den inhoud nog aan het oog. Ook
dat wordt haastig weggeslagen eneen
allerliefste baby komt te voorschijn. Rustig
slaapt hij nog. Groot is de verbazing en
ontroering van den predikant en zijn doch
ters. Lachend roept Polly: „Dat lijkt niets
op een bisschopsmuts!"
Maar Jenny streelt de wangen van den
had den geheelen toestand gewijzigd. Het
geheime huwelijk werd openbaar gemaakt.
De kleine Alfred gehaald, enlord Cecil
Fairford vroeg en verkreeg de hand van
Jenny!
De predikant eindigt zijn relaaf met de
woorden:
„Het is mij onmogelijk dezen dag te be
schrijven. Mijn hart is te vol, en bovendien
laat men mij geen oogenblik met rust,"
einde. Daarop zong een groot koor een
daarop passende zang. Vervolgens nam Mr.
Arthur H. van den Borg. United States se
nator en boezemvriend van den overledene,
het woord. Hij schilderde in.-en prachtige en
ernstige voordracht het leven en het karak
ter van den nobelen, eenvaardigen afgestor
vene. r
Ten «lotte werd de begrafenispredikatie
uitgesproken door Dr. John M. van der Meu-
len, D.D. Presbyterian Seminary Louisville-
Kentucky. Deze had tot tekst: „Ik heb den
goeden strijd gestreden, ik heb het geloof
behouden" Kostelijk getuigenis van den apos
tel. En Gode zij dank. meerderen hebben die
loopbaan gcloopen. Een leven van strijd,
van den goeden strijd en het geloof behou
den. Hij noemde Abram Lincoln en ook noem
de hij in den rij der strijders, die 't geloof
behouden hebben. Prins Willem van Oranje.
En de nazaat van dat roemrijk voorgeslacht
ook de overleden ambassadeur G. J. Dieke
ma. Hij behandelde deze tekst in drie dee-
len: Paulus als strijder, Panlus als looper
en Paulus als houder van het geloof. Een
tekst, zeer toepasselijk bij deze gelegenheid. f.3o Cursus handenarbeid
Nadat Dr. van der Meulen in dankzegging jaen R J. si
was voorgegaan, zong het koor plechtig en j Xmste'rdam. door
Qeen wo/.
^oarWyber?/
E*n fUs verwen! Uw hals Neem
Wybrrt Hel hrxir êlweermiddd
iMirihetd en Srnrnrmnj.
VrtJilog 23 Januari.
De. J.
f. I'red. te Amsterdam. 11—12 Gramofbon.
TUdsPln. 12.80—2 Middagconcert. 2 T\jd-
oerbicdig: „Hark, hark my soul".
Daarna rezen groepsgewijze de verscheide
ne vertegenwoordigers van verschillende in
stituten en organisaties. Eerst de Burgemees
ter van d:- stad Holland met den gemeente
raad. Daarna de Consul, Rechters en advoca
ten. Ook merkte ik twee afgevaardigden van
ons Calvin College op, de professoren R. B.
Kuiper en J. v. d. Bosch, onze ex-Gouver
neur Mr. Green en de belde United1 States
senators en meer hoogwaardigheidsbcklee-
ders, die te veel zijn om op te noemen.
Ten laatste werd de kist op gummi wielen
achter naar de kerk gereden, gevolgd door
Ue familie.
Buiten stond-en dc fotografen klaar om de
beweegbare foto's op te nemen. In oen lan
gen stoot reed de menigte door de hoofd
straat van Holland grafwaarts. De City of
Holland had uit eerbewijs alle winkels ge
sloten en alle fabrieken standen stil.
Ook het Home Pilgrim Cemetery was over
d1 van toeschouwers en rondom het graf
was de sneeuw bedekt met een groen tapijt
van mos, waarop do wagenladingen bloemen
praohtig uitkwamen. Over de onen groeve
was een groote tent gespannen. Zes advoca
ten dragen hot lijk van de auto naar de
plaats waar het straks zal neergelaten wor
den.
6 30—7
i Enpelsch vo
f „Volkstuin,
nieren, docr
ort te Hilversum. o.30
de Rondo Lutii Kerk te
•geilst Cor Keo tc Zaati-
cert. Spreker: Prof. Dr, J. Wata'.nit. to Amster
dam Onderwerp ..Het moellUKe u acht» rRjka
kind en de wetenscnap". OngecQ*,r Persber.
10.45—11.80 Gramofoon.
HILVERSUM (1875 M.) VARA. 8 Gramofoon.
VPRO 10 MorgoijwUdlncv VARA 10.15 Voordracht
10.30 ZlekenuurtJe. 11S0 Voormiddagconcert. 13
Einde. (Eerste deel). AVRO. 12.30—2.30 Concert.
2 303 Uitzending voor de scholen. 34 Concert
VARA. 4 Orgelspel 4.30 Knutselwerkjes voor
kinderen. 5.15 Concert. 7 Actueel nieuws uit de
:glng. 7.15 Gramofoon. 7 20 Cursus
.richten. 8 Einde (Tweede deel).
VPRO|e8 ^veeku.tending 5 Tydseln 8.01 Cats.
w. J. V d. KI e boom Bergen (N.H.). S 30*^ Concert
9 Lezing. Onderwerp Frans Werfel als lyricus.
Spreker Dr. H Wolff, Amsterdam. 9 30 Concert.
10 Per/bor 10.05 Vax Dlas. in 16 Declamatie.
10.45 Concert. VARA. 11 Gramofoon.
ambassadeur, ook behield.
Dat de geboden uit veler harte voor ons
dierbaar lan l, om meer van die echte Arno-
rikaansche Christenen ik zou ze willen
noemen Amerikaansche Christenen van het
oude type die met een on wed e rstam! 1 i J k
geloof onze natie gesticht en geleid hebben,
verhoord mogen worden.
landbouw krachtig
id- prr»d,ict1<- elder
>,.k bij dit laatste e
leid toegepast, kuni
•olkswelvaart als
Invoerrechten
mderhandeün:
Dr. J. Palmadge Beige neemt een handvol
zand, strooit het over de kist en zegt: .Stof
zijt gij en tot stof zult gij wederkeoren".
Daarna zegt hij tot de aamvezigpn: ..Zalig
zijn de dood011, die in den Heere ontslapen,
sten van hun arbeid en hun werken
Hiermede was do plechtigheid afgeloopen. DE »WITTE DE WITH'
De kist zakt met luchtdruk cenigc voeten Hr. Ms. torpedojager „Witte do With'
jfi.Ae onder den grond De aanwezigen verlateu Dinsdag uit Lissabon vertrrokken.
bedroefd en bedrukt
Het was de begeerte van dezen grooten
man. om bij zijn armen Groningschen vader
en Overijsselse!) uveder begraven tc wor
den. En raar ligt hij tn alle eenvoud Op zijn
graf staal een groote vierkante steen, waar
niets andere op staat dan zijn naam. Deze
eenvoud past zich geheel aan bij zijn loven
Dit wa« een eigenschap, die hem sierde en
die hij, nadat zelfs de hooge onderschei-
is
toekom.'t
kijken. d« suiker. Deze kan ln
roedkonper worden geproduceerd dan
HHMriHtfatfHMggNas. bietenteelt «o
•rnstlge jre-
lnkrlmplng
van de f»bl
hebben, zal de bietenk'
ding hem te beurt viel als Amerikaansch
HET REGTMENT ARTILLERIE
TE GOR1NCHZM
Men meldt ons uit G :.nchom: Naar s.
leiding v.in het gerucht, dat oen overplaat
sing vin het le regiment Onber ien Artil
lerie in voorbereiding was, kan medegeJesld
worden, da; den militairen autoriteiten
machtiging ie verleend mede t« deeïen, dal
een overplaatsing -thans geheel van do
baan is.
