Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
ABONNEMENT» j
Per kwartaal fSJI
(Beschlkkingskosten 0.15)
|er week
JToor het Buitenland bij Wek»
lijksche tending „i"-"-
Bij dagelljksche tending m1<—
Allee bi] vooruitbetaling
Losse nummers 8 cent
i met Zondagsblad 7 h cent
Zondagsblad niet aftonderlijk verkrijgbaar
No 3256
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
MAANDAG 19 JANUARI 1931
A D V G B E N T1E N*
Van 1 tof 5 regels fl.t'V?
Like regel cneer .0.22VV
Inge* iededecllngeb li»*"'- K.
van 1—5 regels **-30
Elke regel meer -M5
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend1
10e Jaargang
Dit nummer bestaat uit DRIE blader
BARON VAN VOORST TOT VOORST t
MEER KRIJGSMAN.
STAATSMAN
DAN
Eindelijk, na vele dagen van stervensnood,
heeft de dood ook dezen sterken man geveld.
J. J. G. baron van Voorst tot Voorst,
oud-voorzitter der Eerste Kamer, is Zaterdag
op S^jarigen leeftijd overleden en tot zijn
vaderen, wier geslacht opklimt tot in de
derde eeuw, verzameld. Een oud en edel ge
slacht en hij, die nu op zoo hoogen leeftijd
weggenomen werd, een edele vertegenwoor
diger; die ook in zijn levensarbeid de tradi
tie der vorige geslachten handhaafde: edel
man en krijgsman, doch, daartoe geroepen,
ook staatsman.
't „Verhaal van Vandaag" ging vorige
week over een stalen krijgsman, die zijn
leven aan een hem ondergeschikt militair te
danken had, en die hersteld dien offi
cier strafte, omdat hij den generaal tegen
diens bevel meegetorst had door de sneeuw
en zich derhalve aan insubordinatie had
schuldig gemaakt
Dit had een „In memoriam" voor baron
van Voorst kunnen zijn; want zijn strenge
militaire discipline had hem, ook in de Ka
mer en ook bij de nogal eens rumoerige en
luidruchtige perstribune onbemind kunnen
maken. Indien niet de persoonlijke hartelijk
heid al de ambtelijke gestrengheid in. vrien
delijk licht geplaatst had.
Als Kamervoorzitter en hij is het vele
jaren geweest leidde hij de vergaderingen
met de onverbiddelijke gestrengheid van den
stroeven militair, kort van stof, op hot bitse
af soms, met harde klank in de stem of het
een commando gold, zoodat een soepel mi
nister wel eens van kleur verschoot; en'
toch was baron van Voorst aller vriend en
vertrouwde; omdat de gulheid van het ka
rakter het militaire element gansch en al
.verzachtte.
De Eerste Kamer is uiteraard anders, def
tiger, ingetogener dan de Tweede; en zij
heeft ook nu weer in baron de Vos van
Steenwijk een voorzitter, die de tradities
van het Hoogerhuis in zich belichaamt;
maar baron van Voorst heeft er toch ook
krachtig toe meegewerkt om het prestige en
decorum van de Senaat te bewaren en te
.versterken.
Hij bracht, om zoo te zeggen, zijn mili
tairisme (in goeden zin! want vredelievend
was hij als weinigen) mee in de staatkunde;
cn in de wandelgangen van ons Hoogerhuis
sprak men dan ook nooit van den president,
doch immer van den generaal. Dat was
hij cn dat bleef hij.
Een politicus in de „democratische" zin
van het woord, was hij allerminst; zijn
staatkunde was die van den edelman, die
eerst zijn volk en vorst dient met hel
zwaard, en dan erkent, dat het volk ook zoo
goed mogelijk geregeerd moet worden; een
staatkunde, die mogelijk ouderwetsch, doch
niet conservatief is; welke in volkomen
onbaatzuchtigheid, niets meer, absoluut niets
meer dan middel en in geenen deele doel is.
En ja, dan is de vorm niet altijd bepaald
gelukkig en fraai; militairen zijn in de
regel geen parlementariërs, maar de pit is
deugdzaam, de bedoeling zuiver, het streven
nobel en goed.
Ook in de politiek was baron van Voorst
meer krijgsman dan staatsman; en onder de
groote staatslieden van zijn tijd zal hij nie!
gerekend worden; doch de militaire rond
horstigheid van zijn politiek hééft de poli
tiek van den dag niet dan gunstig beinvloed
cn het aanzien van het parlement verhoogd
cn bevorderd.
En dit alles bij elkaar, gevoegd bij gave
vaderlandsliefde en oprechte vroomheid des
harten, gepaard met kinderlijk vertrouwen
op God naar het licht, dat hem geschonken
nas; dit alles deed baron van Voorst als
Kamervoorzitter de onvermengde en oprech
te sympathie verwerven van geloofsgenoot,
geestverwant en tegenstander; een welge
meende achting en toegenegenheid, welke
zich meer dan eens op de hartelijkste wijze
heeft uitgesproken en die door wederkeerige
vriendelijkheid werd beantwoord.
In onze kring wordt dat alles nog te tref
fender gevoeld, omdat baron van Voorst één
Van die oude, standvastige garde was, die
de samenwerking der rechtsche partijen van
harte begeerde, wijl ook naar zijn overtui
ging Nederland slechts gelukkig kan zijn,
wanneer de Christelijke beginselen in wet
geving en bestuur tot uiting komen.
Dat hij hiervoor vele jaren van zijn lang
leven met ernst en toewijding geijverd heeft,
zal zijn naam in breeden kring en niet het
minst onder ons in dankbare herinner
houden.
OFFICIEELE BERICHTEN
VREEMD EERETEEKEN.
0 Kon. besluit is aan J. H. F. Graaf du
Monceau, gep. generaal-majoor titulair te
Ede, verlof verleend tot het aannemen van
het vreemde eereteeken Grootkruis der Orde
•an de Eikenkroon van Luxemburg.
RECHTERLIJKE MACHT.
Door het Gerechtshof te Leeuwarden i3,
ter vervulling eener vacature van raadsheer
in dat college, de volgende alphabetische
lyst van aanbeveling opgemaakt: Mr. R. P.
Cleveringa, rechter in de arrondissements
rechtbank te Groningen, Mr. E. J. baron van
Imhoff, vice-president van de arrondisse-
nients-rechtbank te Leeuwarden, en Mr. W.
A. Vos, rechter in de arrondissementsrecht
bank te Zwolle.
WATERSCHAPPEN, ENZ.
By Kon. besluit zyn benoemd;
le. in de provincie Friesland: a. tot dijk-
-aaf van het waterschap het Nieuw Bildt.
G. W. Jensma, te St. Jacobi Parochi; b. tot
ran het waterschap het Nieuw Bildt, M.
F- van der Meer, te Oudebildtzijl;
2e. in de provincie Overijssel: tot dijkgraaf
:n het waterschap de Zwartewaters en
Vechtdyken, H. J. Snel, te Zwollerkerspel;
3e. in de provincie Zeeland: met ingang
an 4 Maart, tot voorzitter van het bestuur
der waterkeering van het calamiteuze water
schap Tienhonderd- en -Zwarte, I. Erasmus,
te Cadzand
ZEEMACHT.
By beschikking van den minister van De
fensie is de officier van den Marine-stoom
vaartdienst der 2e klasse W. van Leeuwen
Hdr.zn. den 16 Februari 1931 geplaatst aan
boord van H. M. Schorpioen, en die der 2e
klasse J. G. Charmes, den 17 Februari 1931
ergeplaatst naar het vliegkamp de Kooy;
is de luitenant ter zee 2e klasse J. M.
Madsen den 21 Januari 1931 geplaatst te
Rotterdam en de luitenant ter zee W. H. van
Zadelhoff met dien datum geplaatst by de
onderzeedienstkazerne te Willemsoord, en de
luitenant ter zee der 2e klasse Jhr. A. van
Foreest, geplaatst te Rotterdam, is 16 Febr.
ter beschikking gesteld.
VRAGEN VAN KAMERLEDEN
MOND- EN KLAUWZEER.
Het Tweede Kamerlid Weitkamp heeft
den minister van binnenlandsche zaken ge
vraagd
1. Is het den minister bekend, dat de ver
ordening op het vervoer van de melk van aan
mond- en klauwzeer lijdende koeien door de be
trokken autoriteiten, althans in het oosten des
lands niet naar uniforme regelen wordt toe
gepast, waardoor de controle in de provinciale
grensgemeenten zeer bemoeilijkt wordt
2. Zoo ja, is dan de minister bereid, met het
oog op' het groote besmettingsgevaar, te be-
orderen, dat by bovenbedoeld vervoer overal
dezelfde voorzorgsmaatregelen worden geno-
SLECHTE BEHANDELING VAN EEN
VREEMDELING.
De heer L. de Visser heeft tot den Mi
nister van Justitie een aantal vragen gericht
over de „beestachtige'» behandeling van een
vreemdeling, die hier te lande vertoefde, om,
in zijn kwaliteit van propagandist der Inter
nationale Arbeidershulp, de Nederlandsche ar
beiders tot financieelen steun aan hun strij
dende mede-arbeiders in het Roergebied op te
wekken.
Men zou hem van Leeuwarden naar Nieuwe
Schans hebben overgebracht, waar hy in een
koude, tochtige cel werd ingesloten, hem het
gebruik van water werd geweigerd en op het
verzoek om eten hem wat droge boerenkool op
een soort hondenbak werd verstrekt.
't Verhaal lijkt nog al Russisch en dus, voor
Nederland, overdreven.
BRAND POSTAUTO
DE SCHADEVERGOEDINGEN BETAALD.
Zooals men zich zal herinneren is in den
nacht van 23 op 24 April j.l. een gedeelte
van de post voor Duitschland, in den post
auto Arnhem—Emmerik verbrand. De des
wege verschuldigde schadevergoedingen zijn
thans alle door het P.T.T.-bedrijf betaald.
Tusschen de verbrande overblijfselen wer
den voorts nog de volgende voorwerpen ge
vonden, waarvan de afzenders onbekend zijn
een lepel met gravure C. M.; 4 rozenkransen,
een halsketting met hangertje, een ring, drie
cliché's en een plaatje. Rechthebbenden
kunnen zich om inlichtingen wenden tot de
vierde afdoeling van het hoofdbestuur der
P.T.T. te 's-Gravenhage.
WELDADIGHEIDSPOSTZEGELS
Het totale aantal in de groote steden en
de provinciale hoofdsteden verkochte wel
dadigheidspostzegels bedraagt volgens voor-
loopige berekening, voor elk der frankeer-
waarden van 1 yz, 5. 6 en 12Yz cent res
pectievelijk- te:
12% ct.
5.554 32.370
3.572 21,209
7.970 15.723
Totaal 789,831 643,483 909,839 852,067
Totale opbrengst boven de frankeerwaar-
den: 11.982.46, 19.301.49, 36.393.56. 12.322.34.
Totaal aantal verkochte zegels vorig jaar
op deze kantoren: 867.867, 73S.S95, 1,076.314
443.195.
Opbrengst boven de frankeerwaardon
vorig jaar voor deze kantoren: 1S.01S.00.
J 22.166.85. 43.052.56, 15.511.S2.
J. J. G. BARON VAN VOORST
TOT VOORST t
Zaterdagavond is te Arnhem overleden de
heer J. J. G. Baron van Voorst tot Voorst,
oud-voorzitter van de Eerste Kamer.
huize „Westerveld" te Elden bij Arnhem
geboren.
Op jongen leeftijd trad hij in dienst bij
het Instructie Bataljon te Kampen, waar
hij den daaraan verbonden hoofdcursus
volgde. Op 3 Januari 1S70 werd hij benoemd
tot tweede-luitenant der Infanterie: IS Aug.
1875 volgde zijn benoeming tot erstc-luite-
nant; 17 October 1889 die van kapitein.
Hoofdofficier werd Baron van Voorst tot
Voorst op 6 Augustus 1898; 12 Augustus
1901 werd hij overste. Op 23 April 1904
rolgde zijn benoeming tot kolonel-comman
dant van de Grenadiers en Jagers te Den
Haag en 2 Mei 1908 verwierf hij den rang
van generaal-majoor.
In deze onderscheiden rangen heeft hij
een aantal eervolle functies vervuld. O.m.
was hij adjudant bij het Instructie Batal-
toegevoegd - hoofdofficier bij den In*
specteur der Infanterie. Kort na zijn benoe-'
7 tot kol.-comm. der Gren. en Jagers
werd hij adjudant in buitengewonen dienst
in de Koningin.
In 1908 kozen Prov. Staten van Zuid-Hol
land de heer Van Voorst tot Voorst tot lid
van de Eerste Kamer. In verband daarmede
werd hij als generaal-majoor op non-acti
viteit gesteld: met den rang van luitenant-
generaal verliet hij het leger. Hij vestigde
zich daarna te Arnhem.
Hier vervulde hij verschillende functies;
a. werd hij lid der directie van het ge
meente-ziekenhuis. lid van het college van
regenten over de gevangenissen en het Huis
van Bewaring en bestuurslid van de drie
Gasthuizen.
Baron van Voorst tot Voorst was baljuw
over de Nederlandsche afdeeling van de
Souvereine Orde van Malta. In Januari 1917
heeft Prins Hendrik hem persoonlijk het
kruis van verdienste overhandigd, als er
kenning voor hetgeen de Orde van Malta
voor den arbeid van het Roode Kruis hier
te lande had verricht.
Vrijwel onafgebroken heeft Van Voorst
tot Voorst sedert 1914 de zittingen der Ept-
ste Kamer kunnen leiden. In 1922 werd hij
echter daarin door ziekte verhinderd In 't
•onnaar van 1923 herhaalde zich die onge
steldheid, waarbij zelfs eenige aanleiding
tot bezorgdheid bestond. In 1929 bedankte
hii als voorzitter, niet als lid der Kamer.
Boran v. Voorst tot Voorst was drager van
vele onderscheidingen, waarbij hooge Neder
landsche orden en talrijke buitenlandsche
commandeurskruizen.
i was met hart en ziel militair. Bii
plechtige gelegenheden droeg hij bij voor
keur de generaals-unifnrm. De waardige
grijsaard, wiens uiterlijk tot het laatst toe
het kenmerk van den kriigsman drneg. was
een officier van den ouden stempel, d.w.z..
een die groote waarde hechtte aan alles,
wat het gezag, de eer en de luister van de
militaire stand kon bevorderen.
Men moet baron van Voorst tot Voorst ge
kend hebben als voorzitter de- Eerste Ka
mer om hem te kunnen beoordeclen. Wat
de generaal-majoor Van Voorst tot Voorst
geweest is, weten weinigen, behalve zij, die
hem als officier hebben leeren waardeeren;
naam is op aller lippen gekomen als
streng en toch' goedmoedig leider van ons
Hoogerhuis.
De militair was niet gestorven in 't hart
van den politicus: kaarsrecht, in militaire
soms militante houding, de huzarensnor
hoog opgedraaid, zat de voorzitter plechtig
op zijn plaats.
In zijn verhouding tot Kamer en pers
was iets zonderlings: in vergissingen was
deze voorzitter een meester en niet altijd
bleek, dat hij de politieke situatie volkomen
heheerschte. Er werd dan ook vaak harte
lijk gelachen om wonderlijke uitspraken.
En tocher was geen minachting in,
want de eenvoud van den voorzitter maakte
alles weer goed.
Journalisten op de perstribune gedragen
zich soms als uitbundig vroolijke studenten
en in de Tweede Kamer kan er heel wat bij
door; maar de akelige accoustiek in de Eer
ste Kamer schijnt fataal te zijn. Wat in
de zaal gezegd wordt, dringt nauwelijks tot
dn tribune door; wat de journalisten onder
elkaar fluisteren schijnt met versterkt ge
luid tot de voorzitterstafel door te dringen
F.n menige vermaning werd op barsche
toon naar de geruchtmakers gezonden.
Maaralweer hetzelfde verschijnsel, nie
mand voelde zich beleedigd, want allen
wisten hoe goed de grijze voorzitter het
meende En. hij heeft meer dan eens door
zijn joviale houding tegenover de pers een
lesje gegeven aan sommige voorzitters der
Tweede Kamer, die zoo heel erg op een af
stand bleven.
De verklaring is eenvoudig. Baron van
Voorst was zich ten volle bewust van d"
waardigheid der Kamer tegenover iedereen
tegenover Regeering, pers en publiek en op
dit punt was hij streng en afgemeten; soms
ook tegenover ministers, op het barsche af;
aar de m e n s c h Van Voorst tot Voorst
was eenvoudig, niet-hooggevoelend. vrien
delijk en joviaal.
Is dat niet de juiste houding?
Het hanteeren van de voorzittershamer
ging soms wel eens wat houterig en was
meer dan eens vermakelijk; maar de ach
ting hem van alle kanten, van politieke
iTienden cn „vijanden" toegedragen, leed
ïr niet het minste om. Allen sympathiseer
den met hem en waardeerden zijn vader
lijke zorgen.
Ware het anders, dan zou bv. een man
als Mr. Mendels. die niet vreemd van sar
casme is, hem wel eens een minder gemoe
delijk bescheid gegeven hebben.
Daarom zal de naam van generaal Van
Voorst tot Voorst bij allen in en buiten de
politiek in gezegend aandenken blijven.
Op hoogen leeftijd is hij thans wecceno-
men; hoewel het scheen, dat zijn sterk ge
stel de laatste ziekte nog weer zou over
winnen.
Het eene geslacht eaat en het andere
komt; mqar het Woord des I-Ieercn, dat
onze dagen 70 jaar zijn. of als we zeer sterk
zijn, tachtig jaar, dit Woord blijft in der
eeuwigheid.
DE FORENSENBELASTING
VERDWIJNT REEDS SPOEDIG.
Van bevoegde zijde deelt men ons hot vol
gende mede:
Op 1 Mei 1931 vervalt de forenscnbelasting
welke ingevolge de bepaling van art. 24ia
der gemeentewet geheven wordt
Practisch zal de forensenbelasting echter
reeds vanaf 31 Januari 1931 niet meer wer
ken, voor personen die in een andere ge
meente dan waar zij wonen een beroep of
bedrijf gaan uitoefenen of een betrekking
gaan vervullen
Zij kunnen voor het belastingjaar 1930-31
niet meer in de forensenbelasting worden
aangeslagen, omdat zij in dat jaar niet op
meer dan 90 dagen de beschikking kunnen
hebben over een vaste inrichting tot persoon
lijke uitoefening van een beroep of een be
drijf zooals een kantoor, winkel of werk
plaats, of omdat zij in dat jaar op niet meer
dan 90 dagen aanwezig kunnen zijn tot uit
oefening van een beroep of bedrijf in zoo
danige inrichting of tot vervulling van een
betrekking.
Hetzelfde geldt voor woonforensen voor
oover het beschikbaar houden van gemeu
bileerde woningen betreft. Personen die over
dergelijke woningen na 31 Januari 1931 de
beschikking hebben, kunnen voor 1930-31
niet meer als woonforens worden belast
r Voor 1931-31 en volgende jaren worden zij
alleen dan aangeslagen ais woonforens, in
dien een gemeente ingevolge de nieuwe be
paling van a... 255 der Gemeentewet het
hesluit tot invoering van een woonforensen-
belasting genomen heeft.
Er zijn slechts enkele gemeente in Neder
land, die dergelijk besluit nemen. Deze woon-
forensen-belasting wordt niet meer naar
het inkomen geheven, doch houdt verband
met de huurwaarde der woning of met an
dere bij verordening vast te stellen grond
slagen.
PERMANENT HOF VAN INTERN.
JUSTITIE
DE NIEUWE VICE-PRESIDENT
Het Permanente Hof van Internationale
Justitie heeft zijn derde zitting gehouden.
In deze zitting heeft de verkiezing plaats
gehad van den vice-president voor dc
periode, eindigende op 31 December 1933.
De keuze van het Hof is gevallen op der.
heer J. Gustavo Guerrero (Salvador).
De laatsle verkiezing van den vice-pre
sident heeft plaats gehad in September 1928
voor de periode, eindigende op 31 December
1930. Toen werd de heer Huber (Zwitser
land) gekozen.
Tot leden van de kamer voor arbeidsza
ken werden gekozen de heeren Altamira
(president), Kellogg, Urutia, Schuckering
en Wang Chung Hui, en tot plaatsvervan
gende leden de heeren Sir Cecil Hurst en
M. Negulesco.
In do kamer van verkeer en doorvoer
werden gekozen de heeren Guerrero (presi
dent) baron Rollin Jacqucmijns, From.n-
geot, Anzilotti en jhr. van Evslnga, en rot
plaatsvervangende leden de heeren Kellogg
en graaf Rostworofski.
In de kamer voor de summiere procedure
werden gekozen tot leden de heeren Adatsji
(president), Gueriero en Sir Cecil Hurst
tot plaatsvervangende leden de heeren An
zilotti en graaf Rostworofski. Zij hebben
een jaar zitting.
DE A.V.R.O.-RUZIE
In een van de beschuldigingen van den
heer V o g t, bestuurder van de A. V. R. O.
door mr. van Doorne was melding ge
maakt van het bedrag van 50.000, door
den heer Vogt als bestuurder van de stich
ting de A.N.R.O. ontvangen van den heer
Holdert, welk bedrag, in de boeken was
verantwoord na aftrek van het honorarium
van mr. J. de V r i e z e.
Het orgaan Vrij Nederland onder redactie
van mr. van Doorne komt op dit laatste
punt met het volgende terug:
„Een vraag van een onzer lezers is aan
leiding hier te verklaren, dat allerminst
onze bedoeling is geweest, aanmerking op
bedoeld honorarium te maken, veel minder
nog den indruk te willen vestigen, dat met
dit bedrag „iets ni.et in den haak" zou zijn.
zooals onze abonnó opmerkte. De vermel
ding van naam en bedrag geschiedde door
ons alleen, omdat wij er prijs op stellen
in alles open kaart te spelen, en dan ook
in de vermelding van naam en bedrag
niets zagen, dat niet genoemd zou zijn mo
gen worden.
Hét is ons bekend dat mr. de Vrieze ge
durende den ganschen tijd van H.D.O. tot
en met A.N.R.O. (1925 tot medio 1927) zeer
vele en gewichtige diensten bewezen heeft,
zoodat dit honorarium voor ieder die dit
kan beoordeclen niets bijzonders is. Doch
daar er ongetwijfeld meerderen zijn die dit
niet kunnen beoordeelen. stellen wij er priis
op iederen mngelijken verkeerden indruk
die onze rnededeeling zou kunnen wekken,
hierbij eens en vooral weg tc nemen".
DE INDISCHE BEGROOTING
VOORLOOPIG VERSLAG VERSCHENEN
Uit het Voorloopig Verslag over de Indi
sche begrooting voor 1931 blijkt, dat ver
scheidene leden meenden, dat de Minister
den gouverneur-generaal te weinig de vrije
hand laat. Velen betuigden in het algemeen
hun instemming met het beleid van den
landvoogd, ofschoon zij van oordeel waren
dat de G. G. veel verder in vooruitstrevende
richting zal moeten gaan dan thans het ge
val is en daardoor sterk zou moeten worden
aangemoedigd. Van andere zijde werd. hoe-
vel men zijn goeden wil erkende, het beleid
an den G. G. allesbehalve bewonderd.
In de omstandigheid, dat eerlang een nieu-
vt G. G. zal optreden, vonden verscheiden
leden aanleiding als hun meening uit te
spreken, dat de nieuwe landvoogd iemand
zal moeten zijn, die zijn tijd en de verschijn
selen daarvan, in het bijzonder in het Verre
Oosten, verstaat en sympathiek staat tegen
over de nationalistische gevoelens, terwijl
de belangen van liet Indische volk bij hem
het zwaarst zullen moeten wegen.
Andere leden beweerden daarentegen, dat
i nieuwe landvoogd niet minder door
drongen zal moeten zijn van de noodzake
lijkheid zoowel voor Indië als voor het
moederland, het Rijksverband te handha
ven. Van zeer groot belang achten zij liet,
dat er ten aanzien van het te volgen beleid
overeenstemming bestaat tusschen den mi
nister en den gouverneur-generaal. Betoogd
werd. dat in geen geval door deze benoe
ming getracht moet worden verandering te
brengen in den koers van de algemeene ko
loniale politiek.
Waardeering werd uitgesproken over het
geen deze gouverneur-generaal heeft gedaan
om de banden met de omliggende gebieden
te versterken en omtrent enkele punten van
algemeen beleid zooveel mogelijk overeen
stemming te verkrijgen. In verband met
diens reis naar Indo-China werd ter 6prake
gebracht, dat volgens Fransche en Indische
bladen een poging zou zijn gedaan om een
aanslag te plegen op den trein waarin de
gouverneurs gezeten waren. Men vroeg
waarom dit feit officieel geheim gehouden
werd.
Sommige leden vroegen naar het doel de
zer over en weer gebrachte bezoeken, en of
het wellicht in de bedoeling lag tot onder
linge samenwerking te komen t.o.v. de be
strijding der nationalistische tendenzen der
gekleurden rassen.
Verscheidene leden konden zich niet ver
eenigen met de politiek die door Nederland
ten opzichte van Ned.-Indië wordt gevoerd.
De gebeurtenissen in Britsch Indië, zoo be
toogden zij, moeten een waarschuwing zijn
voor hetgeen zal gebeuren, indien niet tij
dig de bakens worden verzet.
Het naaste doel van de koloniale politiek
moet zijn om aan Indië zelfbestuur onder
inheemsche leiding te schenken. De invloed
van de bevolking op het Staatsbestuur, en
in de vertegenwoordigende lichamen moet
worden vergroot, waarmede ook gepaard
moet gaan de toekenning van grooter zeg
genschap aan de Indische organen.
Door enkele leden werd de aandacht ge
vestigd op het feit, dat een delegatie
het Ned. Verbond van Vakvereenigingen
eerlang Indië hoopt te bezoeken. Zij hoop
ten, dat de regeering zou toezien, dat door
de leden dezer delegatie geen ongewenschte
propaganda zou worden gemaakt voor anti
gouvernementeele beginselen.
Verschillende vragen werden gesteld inz.
het interneeringskamp aan eten Boven-Digoel
o.a. wat aangaat den ter plaatse heer-
schenden gezondheidstoestand, en de plan
nen om tot opheffing van dit kamp te ge
raken.
Algemeen was men van oordeel, dat die
financieele toestand van Ned. Indië ver van
gunstig moest worden geacht. Bij sommigen
rees zelfs de vraag of de directeur van finan
ciën wel krachtig genoeg is, om de uitga
ven binnen zekere perken te houden.
Gewaarschuwd werd echter ook tegen al
te strenge bezuiniging.
Vitale belangen zullen in geen geval in
het gedrang mogen komen. Groote voorzich
tigheid t. o. v. buitengewone uitgaven en
van de te volgen lccningspolitick werd ge-
wenscht geacht.
Verscheiden leden spraken de hoop uit,
dat de réfeeering spoedig zal komen met
voorstellen tot invoering van een reeds lang
geleden toegezegde Vermogensbelasting en
tot verhooging van dc Successiebelasting.
NAT. VERBOND GEMEENTE
AMBTENAREN
De Zaterdag te Utrecht gehouden samen
komst ter gelegenheid van het 25-jarig be
staan van het Nationaal verbond van ge
meente-ambtenaren, waarin prof. mr. R.
Kranenburg te Leiden gesproken heeft
over de ontwikkeling van de administra
tieve rechtspraak in Nederland, was druk
bezocht. Dr. J. P. Fock'ema Andreae,
burgemeester, en dr. J. de Lange, secr.
der gemeente Utrecht, leden van den
Utrechtschen gemeenteraad, de heer J a c.
Bakker te Rotterdam, voorzitter \an de
Nederl. Vakcentrale, waren o.a. aanwezig.
Ook het college van Gedeputeerde Staten
van Utrecht was vertegenwoordigd.
WERKLOOSHEID EN WERK
VERSCHAFFING
De rijkscommissie van advies voor de
wcrkloosheidverzekcrine heeft baar advies
zake de verlenging van den uitkeerings-
duur der steunregeling voor de werkloozeu
astgesteld en zal dit dezer dagen aan de
regeering overleggen.
Tewerkgestelden werkverschaffingen.
Het aantal tewerkgestelden in de werk
verschaffingen in de drie Noordelijke pro
•incies bedraagt, thans ongeveer 8000 en
wel: in Dren'e 3500, in Friesland 2500 en
in Groningen 2000.
Landarbeiders in moeilijkheden.
Het Tweede Kamerlid Weitkamp heeft
den minister van financiën gevraagd:
1. Is het den minister bekend, dat in vele
gemeenten van ons land tal van landarbei
ders, die langs den weg der Landarbeiders-
et in bezit kwamen van een boerderijtje,
door de ongunstige tijdsomstandigheden in
groote financieele moeilijkheden verkeeren"
Zoo ja, is dan de minister bereid, aan
gezien bovenvermelde wet bedoelt te zijn 'n
sociale wet ten bate van den landarbeider,
te bevorderen, mede met het oog op den
sterk verlaagden algemeenen rentevoet, dat
de rente en de annuïteiten voor de in moei
lijkheid verkeerende landarbeiders, hij
wijze van crisismaatregel, aanzienlijk ver
laagd worden?
Werkloosheid landarbeiders.
Van den modernen landarbeidershond.
welke thans bijna 16.000 leden telt is thans
meer dan de helft der leden werkloos. Van
die werklooze leden zijn ongeveer 3000 te
werkgesteld in de werkverschaffingen:
ruim 5000 ontvangen uitkeering uit de
werkloozonkas, wat een uitgaaf vordert van
ruim f 40,000 per week.
Stenn aardappelmeelindnstrie.
De Nederlandsche Vereeniging van fa
brieksarbeiders schrijft in een adres aan
den minister van 1 innenlandsche zaken,
dat eenige vergaderingen zijn gehouden met
de arbeiders, werkzaam op de aardappel
meelfabrieken in de veenkoloniën, waarin
de toestand in de aardappelmeelindustrie
is besproken, en een motie aangenomen is,
waarin ojm. staat:
De vergaderingen, enz. van oordeel, dat
credietverleening van rijkswege voor de
noodlijdende landarbeiders in de aardappel
meelindustrie gewenscht is; van oordeel
echter, dat het ontwerp van wet inzake cre-
dietverleening daarin wel ten deele doch
niet voldoende voorziet: uitdrukkelijk van
meening, dat steunverleening, zoowel alle
coöperatieve als speculatieve fabrieken ntoet,
omvatten; meenen, dat naast, credietverlee-
ning ten behoeve van de landbouwers, voor
al ook op de oorzaken van de crisis dieut
te worden gelet en daarom blokkeering van
het surplus aardappelmeel naast de crediei
verleening noodig is; dat alleen daardoor
ook de helangen van de arbeiders zijn ge
waarborgd.
DE MERAPI-RAMP
Sedert de opgave, welke de vorige week
door het Merapi-Comité is gepubliceerd, is
op de rekening van dat Comité gestort een
bedrag van 102.007.17, zoodat in totaal nu
reeds ten behoeve van de slachtoffers van
de uitbarsting door het Comité is geboekt
een som van 154.298.16.
Dank zij de vele bijdragen, die de laatste
week zijn binnengekomen, waarvan die van
het Nationaal Steuncomité Stormramp 1927
ad 50.000 wel bijzondere vermelding ver
dient, is het mogelijk gewest, den loden
dezer een som van 150.000 telegrafisch
aan den Gouverneur van Midden-Java over
te maken.
Het zou te veel van de plaatsruimte van
de dogbladen vergen om alle ontvangen bij
dragen te vermelden; maar het heeft het
Comité vooral zeer getroffen, dat onder dc
giften er enkele zijn van oud-militairen, ja
zelfs van kinderen, die wat uit hun spaar
pot hebben genomen „voor de arme men-
schen. die getroffen zijn door de Merapi-
ramp"..
Het Comité hoopt spoedig in de gelegen
heid te zijn, opnieuw een bedrag naar Java
over te maken, waartoe het nogmaals een
beroep doet op een ieder, die nog niet van
zijn medelijden met de slachtoffers heeft
kunnen doen blijken.
Het gironummer van het Merapi-Comité
is 172700.
NEDERLAND-OOSTENRIJK
Dezer dagen heeft de vereeniging Neder-
landsch-Oostenrijk haar jaarlijkscho alge
meene vergadering gehouden in het Kon. In
stituut van Ingenieurs in Den Haag.
De voorzitter, gep. luitenant-generaal J. F.
B. Kalff, heette de aanwezigen, in het hij
zonder den eere-voorzitter, dr. A. Duffek,
welkom en herdacht het overleden bestuurs
lid J. D. M. Blomjous.
De periodiek aftredende bestuursleden F.
van Alphen, luit.-generaal J. F. B. Kalff. mr.
J. Limburg, B. Noothoven van Goor, M. On
nes van Nijenrode, mej. mr. II. J. D. Revers
cn dr. W. G. A. van Sonsbeeck, werden hei -
kozen. In de vacature, ontstaan door liet
overlijden van den heer Blomjous, word ge
kozen ntej. P. de Waal, die als secretaiesso
zal optreden.
In de in de vorige algemeene vergadering
nog niet voorziene vacature, ontstaan door
het aftreden van den consul-generaal voor
Oostenrijk, den heer I. Schnabel, werd geko
zen de tegenwoordige functionaris, dr. J. P.
van Tienhoven.
Verder werd rnededeeling gedaan van dc
oprichtin? van een afdeeliug tc Utrecht, op
8 Januari j.l.
De rekening en verantwoording van den
penningmeester over 1929 werd goedgekt urd
Het jaarverslag van de secretaresse ovoi
de werkzaamheden der vereeniging over 193U
zal den leden worden toegezonden.