Ve/Jiadaó OuzounOvoucfaM
De Labedie-verwikkelingen
in Zeeland
Unaal VanVandaaq
Gemengd Nieuws.
Radio Nieuws.
PiEPNEUS EN BIBBERSNOET
MAANDAG 5 JANUARI 1931 DFRDF BLAD PAG 9
JEUGD- EN STUDIEJAREN
VAN DE LABEDIE
H
De Labedie had al gauw doorzien
De gemoedelijkheid der Voetianen vond
i men dan ook in zijn prediking en hij werkte
meer op het gevoel dan op het verstand
Drie dingen werden door hem telkens op
den voorgrond geschoven, nl. 1ste het bestraf
fen der zondaren, Mc het bemoedigen der
bekommerden, 3de het vertroosten der
vrome kudde, alzoo drie zaken, die hem zeer
populair deden zijn. Voorts begon hij op
I krachtige wijze de verslapte kerkelijke tucht
te herstellen.
II Formuliergebeden werden door hem vol-
komen genegeerd.
De prediking van de Labedie begou rijke
vruchten te dragen. Er kwam een vreeze
I over allen. Velen, die afgedwaald waren,
begonnen weer te vragen naar de weg der
1 zaligheid en riepen om behoudenis.
Het zou echter in Middelburg zoo niet
blijven. Velen zagen met loede oogcn zijn
1 zegenrijke arbeid in Zeeland aan, want de
i roem van de Labedie was velen een doom
in het oog.
f De tegenwerking kwam echter met van
buiten, maar van binnen, want
de andere Middelburgsche predikan
ten konden hem niet zetten
en deden al het mogelijke om zijn roem te
S doen tanen. Vooral had de Labedie iets in
zijn karakter dat hun eenige steun gaf, nL
zijn doordrijvendheid eu afstootendheid.
Daar verspeelde de Labedie veel sympathie
I mee en de Middelburgers zorgden wel dat
I een ondervonden behandeling van deze of
i gene wereldkundig werd.
Deze weinig meegaande karaktertrek
zou de Labedie ten val brengen.
Voor de eerste maal ter Synodevergade
ring te Amsterdam aanwezig, noodigde men
de Labedie uit de Waalsche belijdenis te
I onderteekenen.
1 „Met genoegen!", zei hij. „Geef ze maar
i hier!". Men gaf hem die in handen, hij bla-
1 derde ze even door. Hij kon zich er best mee
i vereenigen en was juist van plan ze te tee-
kenen, toen hij een uitdrukking las, daarin
voorkomende, die hem hinderde.
Hij las daar toch, dat Christus geleden had
op het al taar des krui se s en met dit
i z.L Roomsche denkbeeld ging hij met ac-
coord. daar er nergens in de Heilige Schrift
I gewag gemaakt wordt, dat het kruis van
Christus een altaar was.
l Men wilde hem dit nader gaan uitleggen,
maar de Labedie wilde er geen genoegen
meo nemen en weigerde te teekenen.
j Deze daad was een begin van
N een reeks verwikkelingen waarin hl)
l geraakte.
1 "Wij zullen hier niet vercter ln bijzonder-
heden treden, maar het slot was, dat de Sy-
l node hem den kansel verbood en hem van
de kerk afsneed, hetwelk door
Hij protesteerde heftig, maar zijn protest
werd niet geaccepteerd. Zelfs werden zijn
leerlingen Pierre Yvon, du Lignon en Menu-
re t, die 't voor hun meester opnamen, even
eens door de Synode geschorst
Alen had echter buiten de Labedie gere-
fcend. want deze liet het er zoo niet bij zit
ten. Hij zou do Staten van Zeeland wel eens
toonen, dat hij niets om de afzetting gaf
De Zondag brak aan en 's morgens vroeg
was het reeds druk langs Middelburgech
6tra.ten. Een groote schare Labedisten (zoo
zal ik hen gemakshalve maar noemen) be
gaf zich naar de kerk, waarin de Labedie,
ondanks afzetting, toch zoo preeken.
Hij predikte dan ook cn deelde onder zijn
Volgelingen het Heilig Avondmaal uiit Zijn
volgelingen genoten.
Men kan hegrijpen, hoe deze weer
spannige daad een sensatie verwekte.
Toen de gemeente van Middelburg ter kerke
kwam, had juist de Labedie z ij n dienst
beëindigd. Heftig werd er in Zeeland©
hoofdstad gedebatteerd door de kerkelijke
bevolking, over het gepaste of ongepaste
van zijn optreden.
Al naar het antwoord uitviel kon men
constate eren of iemand Labedist was of
niet. 't Spreekt van zelf dat het Stedelijk
Bestuur van Middelburg zorgde dat zulke
ergerlijke tooneelen niet meer konden voor
komen.
„Nu", zei de Labedie, ..nu ben ik er uit!
Maar geen nood, ik sticht een eigen Kerk!"
en werkelijk volvoerde hij dit plan. Onmid
dellijk had hij een groote schare volks om
zich heen. voor welke hij predikte en het
Avondmaal bpdiende. Hij trok steeds meer
deren uit de kerk, die hem uitgebannen
had, tot zich.
Op hevige wijze laaide de godsdienststrijd
in Middelburg op.
„Voor of tegen de Labedie!" ziedaar de
strijdkreet, die iedereen aanhief. Onzijdigen
waren er bijkans niet. Heftige tooneelcn
speelden zich af binnen de stad tusschen
voor- en te-genetanders.
De onlusten en partijschappen groeiden
met den dag aan.
Het rumoer was niet van de straten.
De rust der stad werd in gevaar gebracht
en de magistraat besloot dan ook, hoe on
gaarne zij dit ook deed, in het kerkelijk
conflict in te grijpen.
Ze nam het besluit om
de Labedie en de zijnen uit de stad
Middelburg en haar rechtsgebied te
bannen.
Was de prediker eenmaal buiten Middel
burg, dan zou de rust wel in de stad terug
koeren. Maar jawel, nu scheen de burger
krijg in volle woede te z.ullen ontvlammen.
De regeering van Middelburg zag dat de
bevolking in verzet zou komen, weshalve zij
de gewapende macht ter hulp riep, om de
Labedie te verwijderen. Wat een verwen-
scliingen werden er geuit en wat een tranen
den er geweend door de aanhangers van
de Labedie. Dc verontwaardiging was zeer
groot, dat de regeering van Middelburg zoo
iets had durven bestaan.
De Labedie was dus een balling gewor
den? Ja. dat wel maar geen zwerver!
Neen, zoover kwam het niet! Het gerucht
van al deze rampen had slechts weinige
oogenblikken noodig gehad, om het naburige
Vee re te bereiken.
De regeering dier stad was de Labedie
_jer genegen en ook had liij daar een menig
te van vrienden onder de voornaamste
burgers.
De magistraat van Veere, in heiligen ijver
ontstoken, trad zoo spoedig mogelijk in
overleg met de kerkeraden der Nederduit-
sche en Schotsche Gemeenten aldaar eu be
sloot. met volkomen toestemming dier ker
keraden een Waalsche Gemeente binnen
Veere te stichten. De gemeente werd gecon
stitueerd en de Labedie werd
onverwijld In Veere beroepen, terwijl
aan zijn drie metgezellen het burger
recht van Veere werd aangeboden.
Zoo spoedig mogelijk trok hij naar Veere
toe, waai- hem onmiddellijk dc toegang tot
den kansel ontsloten werd. Op vaste grond
slagen stond de Labedie niet Hij erkende
alleen de rechtzinnigheid der Belijdenis
schriften der Ned. Herv. Kerk, maar ze wa
ren voor hem zonder gezag. Hij erkende
alleen het zuivere Evangelie.
De Labedie werkte in Ter Veere op
dezelfde wijze als in Middelburg en verkreef
spoedig grooten invloed.
Dat de Labedie in Veere zijn intrek had
kunnen nemen was voor de hem aanhan
gende bevolking van Middelburg, die dit
spoedig vernam, een oorzaak van groote
vreugde.
Nu was de begeerde prediker toch dichtbij
en konden zij er heen als zij het wilden.
Zelfs vele voorname Middelburgers gingen
verhuizen en vestigden zich in Veere.
Ook preekte Jean dc Labedic meermalen
in de week. Hoe dan ook, dit was een feit,
dat. als de Labedie preekte,
de weg van Middelburg naar Veere
bezaaid was met Labedistische kerk
gangers, soms 400.
Met de Labedie scheen de zegen mede in
de stad gekomen te zijn en de menigte van
vreemdelingen bracht er een ongekende le
vendigheid cn voordeel in.
't. Zou echter zoo niet blijven!
Een dubbele krijg brak aan. Een strijd
van scherpe pennen, ja nog een ergere,
een burgeroorlog dreigde te ontvlammen.
De oprichting der Kerk in Ter Veere, de
ontvangst die men De Labedie bereid had.
was de magistraat van Middelburg een
doorn in het oog. Men zag in de b 1 o e 1 van
Veere, de schade van Middelburg. Ja men
vreesde dat er een groote scheuring in de
Kerk zou ontstaan, vanwege de verwikke
lingen der Labedisten.
De regeering van Middelburg wendde
zich tot de Staten van Zeeland om hulp en
raad.
Deze haddon reeds met bekommering de
woelingen gadegeslagen en zonden
een bevelschrift aan de magistraat
van Veere, om De Labedie uit het
rechtsgebied te bannen.
Veere weigerde pertinent het bevel
der Staten op te volgen.
Te Middelburg werd een plan beraamd om
Veere met geweld te doen gehoorzamen.
Men wapende zich teneinde de naburige
stad voor de overmacht der Middelburgers
ie doen vallen.
De burgerkrijg was losgebroken!
Nauwelijks vernam men dit te Veere, of
de geheelc burgerij was in de wapenen ge-
rorpen cn voor het Raadhuis geschaard.
De oudste Burgemeester nam het. woord
en wekte hen op, om moedig te zijn. „Het
geldt onze stad! Onze vrijheid! Onze gods
dienst! Zweert mij allen, dat gij allen onze
goede stad zult helpen verdedigen!"
Men zou dus het
Af aar ziet daar kwam de Labedic op het
bordes van het Stadhuis en sprak ook de
gewapende burgerij van Veere toe.
Mannenbroeders van Veere! Het Konink-
jk van mijn dierbaren Heiland dat ik wil
uitbreiden is niet van deze wereld. Niet in
oorlog en burgerkrijg, maar in de liefde is
God! Ik dank u voor de liefde mij be
toond. dat gij dc wapens voor mij opvatte.
•echten en vrijheden zullen niet worden
gekrenkt'
Ik ga vrijwillig uw stad verlaten!
Geen burgerbloed vloeie en ruste op mijn
hoofd! De Hcere zal met u zijn."
Een hevige ontroering maakte zich van
Jen meester.
Wij kunnen niet anders dan dc Labedic
n deze daad eeren. Met tranen in de oogen
gaf de magistraat toe. Op haar verzoek
stelde de Nederduitsch Hen'. Kerk liem een
erecrend getuigschrift ter hand.
De Labedie met de zijnen verlieten ter
stond Veere en Zeeland.
Langzaam keerde de rust weer, maar het
duurde nog langen tijd voor meu in Middel
burg en Ter Veere dc Labedie vergeten was.
A. At WESSELS
UIT HET SOCIALE LEVEN
DE ONDERHANDELINGEN IN HET
ZEEVISSCHERIJBEDRUF
In de Zaterdagmiddag in Den Haag onder
oorzit terse hap van den heer W. Richter
Uitdenbogaardt gehouden zeer druk bezoch
te vergadering van reeders van visschers-
vaartuigen is met algemeene stemmen de
volgende motie aangenomen:
De vergadering enz. ten volle waardeeren-
de de tot 31 December 1930 gevoerde onder
handelingen van de Looncommissie uit de
Reedersvereeniging voor de Ncderlandsche
Haringvisscherij met de vertegenwoordigers
der samenwerkende organisaties in het Zee-
vissehcrij-bedrijf, spreekt als haar meening
uit, dat, hoewel in dc vergadering van 31
December 1930 een conflict tusschen boven
genoemde organisaties en de Reedersvereeni
ging voor de Ncderlandsche haringvisscherij
is geschapen, zij van oordeel is, dat de ree
ders niet verder kunnen gaan met de dooi-
genoemde looncommissie gedane loonvoor-
stellen, besluit, op voorstel van de looncom
missie, genoemde organisaties in de gelegen
heid te stellen de reedersvoorstellen vóór 7
Januari a.s. alsnog tc aanvaarden.
Deze motie is telegrafisch aan de besturen
der werknemersbonden medegedeeld.
EEN PROTEST VAN VERPLEEGSTERS.
De groep Verplegenden der afd. Leiden van
den Alg. Ned. Chr. Ambtenaarsbond hield
een goed bezochte vergadering, onder leiding
van den heer Slegtenhorst.
De Bondssecretaris, de hoer L. Vermeulen
van Den Haag, gaf, na opening der verga
dering, een uiteenzetting van de stagnatie in
de uitbetaling van het salaris der verpleeg
sters van liet Academisch Ziekenhuis, door
dat het Departement van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen niet bereid bleek de
bepalingen van het Bezoldigingsbesluit
royaal uit te voeren. Spreker deelde hierbij
mede, dat deze bepalingen tot stand waren
gekomen na verkregen overeenstemming tus
schen de ftegeering en de Centrate Commis
sie voor georganiseerd overleg. Naar zijn
meening wordt door dezen gang van zaken
het goed vertrouwen ernstig geschokt.
Voorts r rak hij zijn teleurstelling uit over
het van toepassing verklaren der ziektewet
voor de leerling-verpleogsters» waardoor
slechts 80 pCt. van het salaris bij ziekte
wordt uitgekeerd, terwijl voor de inwer
kingtreding dezei wet het volle salaris
werd toegekend.
Bij de bespreking, die op deze uiteenzet
ting volgde, bleek, dat de verpleegsters zeer
ernstig ontstemd waren over het niet uit
betalen van het haar toekomend salaris en
over het uitkeeren van 80 pCt. bij 'ziekte.
Dc zusters meenden, dat de omstandigheden
waaronder zij moeten werken, oorzaak zijn
van een groot ziekterisico. Niet alleen in
fectie, doch ook dc mogelijkheid van kou
iyFATVRE
heeft een onmiddelijke
pijnstillende uitwerking bij
KOORTS
HOOFDPIJN
RHEUMATIEK
ZENUWPIJNEN
PIJNLIJKE MENSTRUATIE
Onschadelijk voor
het organisme
Elcb. wat Wils Z
EEN MISREKENING
vatten door het gaan van de warme zie
kenzalen naar de onverwarmde zusterka-
in het oude ziekenhuis, en naar de eet
zalen, veroorzaakt een groot risico. De ver
gadering meende tegen de handeling van
den Minister ernstig bezwaar te moeten
maken.
Nadat nog een aantal interne kwesties
behandeld waren werd de vergadering ge
sloten.
BOND VAN BEDRIJFSVEREENIGINGEN
Te Utrecht werd de definitieve oprichtlngayer-
lere in een vergevorderd stadium van voor
ding z(jn.
de bestuursverkiezing werd bij acclamatie
•oorzltter benoemd de heer W. do Koning
tarWth
i dc heer A. P.
(N. Hoi).). Roodvi
De redactie, de administratie, d>- expeditie,
in één woord, heel de. staf van medewerken
den aan „I'Audience" zat in de diepste ver
slagenheid ter neer. Denk niet, dat dit maar
een verzonnen naam is. 't Is pure ernst, en
we zullen U man en paard noemen.
De directeur was de lieer Millaud, die later
een meer fortuinlijk blad stichtte: het „Pe
tit. Journal", dat onze lezers waarschijn
lijk wel eens hebben gezien. Hot behoort tot
de bladen, zooals er buiten en ook binnen
de grenzen vele bestaan, die hun lezers
graag inlichten over a! het nieuws van den
dag, maai' die dan daarmede ook meenen
het hoogste wat men wenschen kan, ge
presteerd te hebben: kleurloos, futloos,
neutraal. Zulk een blad trekt en trok een
groot aantal mensclien, die nog niet besef
fen, dat. een blad ook hoogere belangen kan
dienen, of wel, die dit volstrekt niet bó-
geeren.
Hoe het zij, „TAudie.nce" had een meer
beperkt doei. Met ophef prees het zichzelf
aan als het eenige blad. waarin rechtszaken
werden behandeld en dat op Maandag werd
uitgegeven.
Waarschijnlijk zullen onze lezers, evenmin
als wij, direct doorzien, wat dat zeggen wil:
rechtszaken in een blad, dat op Maandag
uitkomt. Voor de Parijzenaars van die dagen
sclieen het niettemin als attractie te kun
nen dienen; een attractie, die echter te
weinig gewaardeerd werd. Het blad leed
een <froevig bestaan en, zooals we zeiden:
heel dc staf van medewerkers en daarbij
moet de directeur ook nog worden meege
teld zat in zak en asch. De kas was leeg,
onherroepelijk leeg en credïet was er niet
„Botertje t»ij de visoh", zei dc drukker, „geen
centen, geen kranten!"
Wat moest men doen? Al wat maar even
gemist kon worden, zooals b.v. horloges, en
dergelijke luxe dingen, werd naai' de hank
van leening gebracht en inmiddels keek men
uit naar een nieuwen abonné. Wanneer zich
zoo iemand in de „burcux" van „l'Au-
ace" vertoonde, was liet alsof de zon
op een triestigen winterdag doorbrak. Hot
abonnement, moest vooruit worden betaald,
en kostte twintig francs. Dat was voldoende
om alle belanghebbenden hoeveel er dat
;h meldt de geschiedenis niet een
paar dagen levensonderhoud te verschaffen.
Nu hebben we wel eens gehoord van cou
ranten-ondernemingen waar de toestand niet
rooskleurig was. We hebben liier te lande
een dagblad gehad of eigenlijk niet
dat al verdwenen was, voordat het
eerste nummer verscheen maar een toe
stand als bij J'Audieivce", neen, daarvan
hoorden we nergens.
Directeur en redactie hadden zich ont
daan van alle overtolligheden, maar de kas
De Bond stelt aich
si de behartiging
en "dc
de b« h.
erbar
rwet. het v«
ehelds
hetzij
sknnd
jrden uitgewerkt voor de
meer gemeenschappeltlkc
zoover daaraan l.ü de aan-
lesU&t.
NED CHR. LAND ARBEIDERSBOND
Te Birdaard (Fr.). Oppenhulzen (Fr Jelsum
(Fr.). Sexblerum (Fr.). Loppersum. Godlinzo
(Gr.). Ter Apel (Gr.). Ovezande (Z Hook (Z.)
z\Jn afdeellngen opgericht van den Ned. Chr.
Landarbeldersbond.
bleef leeg. Eu de maag begon een woordje
mee te spreken.
Gelukkig, or kwam op het kritieke oogen-
blik uitkomst. Een buitenman kwam bin
ges tapt. Met welke gevoelens men hem
zog binnenkomen, laat zich wel eenigszins
begrijpen. Doch men moest zich goed houden
en men hield zich goed! Ieder deed, alsof
en van een abonnement dagelijks
herhaaldelijk voorkwam, dc meest gewone
wereld was. Maar inwendig zat'
men visioenen van een heerlijk warmen
lunch: aardappels, biefstuk sla, of iets der
gelijks.
Onze buitenman legde zijn twintig francs
op tafel en de directeur beheerachte zich
voldoende om een kwitantie te teekenen,
zonder dat z.ijn bevende hand zijn innerlijke
ontroering verried.
De buitenman vertrok; maar nauwelijks
had men zekerheid, dat hij goed en wel op
straat stond, of het aspect van het bureau
veranderde volkomen, Men maakte broe
derlijk een rondedansje rondom de tafel,
die in 't midden van 't vertrek stond. Men
zong; men lachte. Men riep door elkaar.
Doch de directeur nam het woord; of liever,
hij nam de twintig francs en verdeelde die
eerlijk tusschen zichzelf en alle ander»
aanwezigen.
Weg nu. hinderlijk maag-gegrol. Straks
streelen uitgezochte spijzen hot verhemelte;
straks komt dpt heerlijke, dat rijke gevoel
van verzadiging. Niet ver weg is gaarkeuken
of restaurant, waar tegen redelijken prijs de
honger kan worden gestild, de dorst gelescht.
Men grijpt naar hoed en stok; men maakt
afspraken. Vroolijke kwinkslagen vliegen
weer heen eu weer; de gezichten stralen; de
hoop is herleefd
Daar gaat de deur weer open en op dén
drempel verschijnthetzelfde boertje van
zooeven. Nieuwsgierige oogen doorboren
hem. Wat tril hij? Nog een nieuw abonne
ment? Er komt weer spanning. Maar de on
zekerheid duurt niet lang. Onze buitenman
spreekt.
„Ik vraag u wel om verschooning, mijne
heeren, maar ik heh mij vergist .Wees zoo
goed en geef mij mijn geld terug.
Ik meende, dat ik hier bij „Ie Droit"
was".
Hoe die tijding ontvangen werd, laat zich
denken. Weg, elk visioen van bevredigde,
mcnschelijke behoeften. En niet alleen dat.
t Eergevoel werd op een vuurproef gesteld,
want „le D r o i t" was bovendien nog ee»
concurreerend blad.
De directeur verzamelde de twintig franc*
Ien gaf ze den bezoeker terug, die welgemoed
vertrok, lange gezichten bij „l'A u d i e ji c e'*
achterlatend.
Dlnsdnj
6 Januari.
HUIZEN (209.8 B.) KRO. 8—9.16 Morgenconcert
11—12 Godsdienstig halfuurtje. 12 Ttldseln. 12.01
ISO Lunc'imuxlek. 1.20—2 Gramoroon. 2—3
Vrouwenuurtje. 3«.30 Knip- Naai- en Stofvor-
sterlngscursus. 3.301 Verzorging van den zen
der. 56.30 Gramofoon. 6.30K.45 Verbonds Ka-
dlo-kwartiertjc. 6.157.15 Cured* In S-Siriftver-
bctering. 7.157.45 Spreker. 7.458.15 Gramo-
HIL.VERSUM (18T5 M.) AVRO. 8 Ttfdsein. LM|
-9.50 Gramofoon. 10 Tüdseln. 10.01—10.15 Mor-
.vtjdlng 10.30—12 Och tend-Muziek. 12 Tydeclit
3I Knlpëumti!
30 Gramofoon. 4.30—S
.30 Radio-Kinderkoor-
30 Engclsche 1
zang. 6.307 Coi
beginner.-. 88.30 Radio-Voiks-Ünlversltelt. 3.3'
9.30 Gramofoonmuxlek. 95010 Conc<
11—12 Muzi
Tfadruk verboden.
DE GEVAARLIJKE GASKACHEL.
Te Amsterdam heeft de politie een langdu
rig onderzoek ingesteld in de pakhuispanden
van de firma S. Duveen, in wier bedrijf een
z,ware brand heeft gewoed. Dit onderzoek vond
plaats teneinde te trachten de oorzaak van den
brand vast te stellen.
Naar wjj vemnemen heeft dit onderzoek uit
gewezen, dat ten opzichte van de firma van
eenige kwade trouw geen sprake is. Met groo
te waarschijnlijkheid mag als vermoedelijke
oorzaak van den brand worden aangenomen,
dat de afvoerpijp van een gaskachel, welke iD
het privékantoor heeft gestaan en die door het
plafond tot de daarboven gelegen verdieping
doorloopt, gloeiend is geworden en dat dien
tengevolge het in het plafond verwerkte riet
in brand is geraakt.
EEN MUIZENPLAAG.
Te Zevenhoven hebben duizenden muizen
groote schade aangericht in het z.g.n. bladriet.
DOODELIJKE MOTORBOTSING.
De motorrijder E. Jetten, uit Wehr (Duitsch
land), die Zaterdagmorgen tegen een ijzeren
mast van de Limburgsdie Tramweg-Maat
schappij is gereden, is Zaterdagmiddag aan de
bekomen verwondingen bezweken.
99. Och, och, daar zat ik nu, moederziel
alleen, tot diep in den nacht in dat donkere
hok! Nog nooit van mijn leven heb ik zóó
akelig gezucht als toen! Maar wat was
dat? Daar werd opeens het luikje van dc
deur zachtjes weggeschoven cn in de opening
verscheenhet hoofd van Bibbersnoet! Ze
schoof de grendel van de.deur eii sloóp naar
binnen.
100. „Ik heb gewacht tot Juffrouw Parel*
vacht sliep!" zei ze. „Willen we wegloopen -
„Zoo denk ik er precies eender over." an*
woordde ik. „Maar hoe moeten wc 't aan
leggen?" vroeg Bibbersnoet, „want ik kan
nergens dc sleutels van de buitendeur vin
den." „Laat dat maar aan mij over!" zei
ik, en wees haar de drooglijn en het ladder
tje. „Kleed je maar gauw aan!"
(Wordt Woensdag vervolgd.)!
FEUILLETON
LIEF EN LEED IN DE PASTORIE
door BRIGITTE
Het was alleen jammer, dat Hans mets
daarvan wiet, dat er handen waren, die om
zijnentwil gevouwen werden, want, toen hij
in den middag de eereto bezoeken in het
dorp maakte, wa6 hij er na aan too den
moed te laten zakken.
Direct na de kerk ging hij naar meester
Ring, die niet alleen organist was maar ook
het ambt van kerkvoogd cn penningmeester
bekleedde.
De famiilie Ring zat nog aan de koffie.
Een groote schaal koek en een dikbuikige
koffiekan stonden op tafel. Maar Hans
niet uitgenoodigd om mee te eten.
De meester stond een baetje onwillig op
en ging met hem in een andere kamer. „De
boekon zijn in orde," begon htj direct. „maa~
ik ben voor strenge Zondagsrust, het zoi
wel beter geweest zijn als dominé daarvoor
in de week gekomen was. Ik kan ze echter
wel halen."
„Niet noodig, stuur mij de boeken mor
gen maar in de pastorie, als U zoo goed wilt
zijn," zei Hans met vriendeHjken ernst,
daarvoor kom ik ook niet Ik wilde alleen
graag U en Uw vrouw bezoeken on U wal
inlichtingen vragen zoo.over een en ander."
Het gezicht van den men klaarde op. „Ja,
dat is wat anders. Wanneer dominee ons
de eer wal aandoenvrouw, vrouw',
riep hij, „de dominé komt ons bezoeken, hij
komt heelemeal niet ambtshalve. Zet gauw
ereclie koffie", en toen Hans protesteer'e,
„n en, neen, dat plezier moet u ons nu
doen, u zoudt wel denken, dat wij zulke
onvriendelijke men6chen zijn".
Spoedig zaten ze met drieën aan de ge
moedelijke koffietafel en Hans had moeite
om al de nieuwsgierige vragen te beant
woorden die juffrouw Ring hem stelde. Ze
wilde weten hoe de kinderen heetten, hoe
lang hij getrouwd geweest was en wanneer
hij weduwnaar was geworden.
Toen ze hoorde, dat Ruth pas zee weken
geleden gestorven woe, werd ze een beetje
verlegen. Nog zoo'n jonge, man, dacht ze,
let maar op, hij krijgt cr tien voor in de
plaats, en rijke on den koop toe.
Eindelijk gelukte het Hans van haar af
te komen en bij den meester naar de reeds
bestaande jeugdvereenigingen te informee-
„F.r is hier alleen een vrouwenvereeni-
ging, die ik zelf leid", zei hij gewichtig, „ik
zou deze graag aan u overdragen, maar de
leden zelf wenschen dat ik de leiding^ be
houd".
„En wat doet u al zoo op uw V-reeni-
ging?"
„O, van alles. We lezen met verdeelde
rollen, we zingen cn declameeron, ik
houd voor de Jonge meisjes ook weten
schappelijke voordrachten
„Waarover dan?"
„O. verschillend* dingen heb ik al behan
deld", ging de meester luchtig er over been
sprekend, verder, „dan hebben we allerlei
feestelijkheden, daan-ooi- moet ook ge
oefend worden, volgenden Zondagavond
i hebben we ons groote vereenigingefeest, We
zullen zoo vrij zijn om u daarbij uit te noo-
digen".
„Heel vriendelijk, meester. U schijnt aan
die zaak veel tijd te besteden, ik zal
graag komen. Maai- weet u, zoo'n jonge
vrouwenvereeniging moet toch eigenlijk ook
Christelijk zijn, neon, voor alle dingen
Christelijk zijn, en op uw beschrijving
afgaand, wat u daar al zoo doet, lijkt mij
allee, wat eigenlijk Christelijk ie, -te ont
breken".
Meester Ring glimlachte een beetje v -r-
logen. Vertrouwelijk legde hij den predi
kant de hand op den arm. „Beste dominé.
Onder ons: daarmee zult u bij ons ook niet
ver komen. Wij zijn hier beschaafde en
verlichte mensclien. Vanmorgen in de kerk,
■toon u, niettegenstaande er btjna geen
mcnsch was, toch maar de dienst liet door
gaan, toen heb ik al gedacht: Nou, dat kan
goed worden. En toen u direct na de kerk
Dij mij kwam. dacht ik: natuurlijk, di© kan
niet vroeg genoeg met z'n werk beginnen,
die laat iemand Zondags ook nog niet met
rust, maar toen zei u dat u eigenlijk
alleen maai- een beetje gezelligheid bij ons
kwam zoeken, zooals dal hit on6 beschaafde
lui gewoonte is. Weet u, met Bijbellezingen
en zulk© dingen i6 hier ni©t veel te berei
ken. Dat u de kerkdienst niet graag wilt
laten Vervallen, nu, dat kan ik begrijpen,
het wordt altijd bij het kerkelijk bestuur
gerapporteerd. Dat hebt u natuurlijk niet
Kraag. Maar andersUw voorganger
heeft zich wat afgesloofd. Geholpen h eft
het hem niets. Er is toch niemand om in
de kerk gekomen."
Hij zag Hans vol verwachting aan,
niet wist, wat hij zou antwoorden. „Denken
ze allen in het dorp er zoo over a's
j vroeg hij eindelijk.
,De meesten, ja. En dan zijn er nog een
paar oude vrouwtjes bier, die niets betere
te doen hebben, die komen geregeld in de
kerk. Maai- verder, zooais ik reeds ze', alle
maal verlichte lui. Schoenmaker Hennïgen
zijn vrouw nog, die zijn meer van het een
voudig slag, die zijn erg voor bet Chris
telijke".
Wat moest Hans daarop antwoorden? Hij
dacht een 'ogenblik na, dan zei hij vrien
delijk: „Weet u, beste meester, we behoe
ven geen oneenigherd te hebben, maar
eigenlijk kunt u toch wel denken, dat 'k
over al die dingen andere oordeel. Anders
was ik geon dominé geworden. Maar des
ondanks zullen we probeeren goede vrien
den ie blijver, aan mij zal het niet lig
gen".
De blik van den meester gleed over het
etadsche blauwe pak van Hans. „Zoo, ?oo,
ik vond heelemaal niet dat u er als een
profeet uil2ag".
„Dat ben ik ook niet, ik ben alleen een
Dienaar des Woords, in ölle eenvoudigheid.
Overigens weet ik niet, wat een blauw pak
daarmee -te maken heeft".
De meester was verlegen geworden. „U
wilt d© namen van de kerkvoogden heb
ben", zei hij en stond op, „ik zal ze voor
u opschrijven".
Hans stond eveneens op, Liet de namen
voor zich opschrijven on vroeg meteen een
beschrijving van de ligging der huizen en
boerderijen; daarna ping hij op weg en het
hart was hem zwaar. Maar ook den meester
was het onbehaaglijk te moede en hij had
het gevoel, als had hij zich zeer dwaas aan
gesteld.
De eerste naam die op het briefje stond,
wü6 die van boer Gartz, de statige boer
derij di© tegenover de school lag, was zijn
eigendom. Hij wa6 de rijkste boer van het
dorp en noemde zich. niet zonder reden,
grondbezitter, want bij den hof behoorden
500 morgen land.
Maar <1© aankleading van het geheelc
huis was volkomen boersch. Hans werd door
een dienstmeisje in den „salon" gebracht.
De meubelen waren in het meubelmagazijn
bij elkaar gezocht. dat kón men wel zien.
ze zouden wel stijlvol zijn, maar cemakke-
lijk waren ze niet. De stoeien hadden zulke
dunne beentjes, Jat men bang was cr op
te gaan zitten. De spiegel hing tegenover
de sofa en hing zoo hoog, dat alleen een
Goliath er gebruik van kon maken. Over
het sofatofeltje lag ©en geweven kleedje,
wat nu niet direct hij de overige inrichting
paste. Tusschen de twee vensters stond een
standaard, die voor bewaring van z we epen
diende.
Boer Gartz kwam met zijn vrouw binnen
en noodigde don gast uit om op de sofa te
gaan zitten. Hij luid een fijn besneden kop,
die evengoed van eon geleerde had kunnen
zijn. De vrouw had een lief en vestandig
gezicht. Beiden zaten ze yp een stoel, alsof
ze zelf gasten waren.
„Dat ie aardig, dominé, dat u komt", zei
de boer, „uw kleine jongens hebben we al
gezien. Aardige kinderen dat moet ik zog
gen. Ze kwamen hier alle drie voorhij. Nu,
die zullen zich "wel gauw thuis voelen. IK
hoop dat u zich bij ons niet te erg zult ver
velen".
„Daarvoor zal ik wel reen tijd hebben",
meende Hans, „ik zal hier heel hard moe
ten werken
„Ja, u hebt een grooten tuin en een paar
morgen land belmoren ook nog bij de pos
tone".
„Daaraan dacht ik nu het minste, ik
dacht aan den arbeid in de gemeente c*
als Superintendent1)".
De boer trok een vroolyk gezicht. „Nu,
dominé, zoo goed als u heeft het toch wel
niemand. Wij wenken zes dagen en meten
één en u w erkt één dag en rust >..r zes'.
Hans moest lachen. „U hebt wel een hoo-
ge dunk van een dominé: het verwondert
me eigenlijk wel een beetje, mijn voorgan*
ger moet toch ook buitengewoon vlijtig en
nauwgezet geweest zijn
.Zeker, zeker, hij knulselije wel zoo wat,
aan zijn schrijftafel en zoo, maar dat
tocli geen echt werk".
„U bedoelt", zei Hens geamuseerd, „echt
werken is alleen wanneer de handen daar
bij vuil worden, niet? En in den grond
der zeok denkt u, het zijn in de stad toch
allemaal lüie nietsdoeners! Niet?"
De boer fceek hem verbluft aan. Dan gsf
hij e.m klap op z'n knie en zei een been-
eerbiediger:
„M'n compliment, dominé. Bent tl soms
ook van het platteland?"
„Neen, dat niet; maar ik ben vrüwjHJgvr
geweest en daar heb ik allerlei xnenschutt
leeron kennen, uok boerenzonen".
„Hoe lang is dominé aan het front ge*
weest?", vroeg de vrouw schuchter.
„Tot April '18 maar, toen kreeg ik ee»
ernstig heenschotwond, waaraan ik nu nog
vaak nijn heb".
„Had n vroeger dan niet gediend?"
„Netn. ik had last van spataders, da.i -
om was ik vrij. Maar in het veld ging het
heel goed",
(Wordt vervolgd.)
anteche geestelijke ia
