ZATERDAG 20 DECEMBER 1930 TWEEDE BLAD PAG. 6
STADSNIEUWS
VAN HET STADHUIS
HINDERWET
LEIDSCHE KUNSTKRING
..VOOR ALLEN"
HERMAN SCHEY THEO VAN DER PAS
Herman Sohey is een phenomenaal
ger. Zijn van nature reeds volle en nobele
stem heeft hij in de finesses zangkunstig
geschoold en dus zouden we willen zeg-
R.en zijn adem-behcerechuig voortreffe-
lijk; en dus zit zijn resonnans onverbeter-
lijk. Hij weet de vocalen in ongemecnen
««na Mm. uh». neca. u. «o. i» ig™" klink«}- H«
b. do .N.V. Maatschappij tot DetailverhT, f T cnr"
koop van Petroleum „De Automaat" 1 «"lonten Hij heett het timbre van den ros-
C. en W. van Leiden: Gezien het ver
zoek van: a. F. van der Kloot om vergun
ning tot het oprichten van een melkinrich
ting in do perceeien Diefsteef No. 1012" ï:-».' u;; .Q o.
en Pieterskerkstraat No. 4-6. kadaetraal H,J weet de vocal6n
hekend Gem. Leiden, Sectie G. No. 1738.
IJ sonanten. Hij heeft het timbre van den
vergunning tot het oprichten van een on- fan,asic- beeldend
dergrondschc bewaarplaats voor petroleurn 20011^..2'^ voordracht altijd
in het perceel Levendaal No. 163, kadas-overtuigend is. Wij, Hollanders, die nu cen
traal bekend Gsm. Leiden, Sectie D. No. sterk visueel zijn aangelegd, en ster-
23Q7 ken zin hebben voor 'het picturale, willen
Gelet op dc artikelen 6 en 7 der Hinder- °°k de muziek de beelden zien in liclit-
wet; geven kennis aan het publiek, dat gc-!f" scnaduwwwsehng. Het spel der kleur-
noemde verzoeken met de bijlagen op oe klanken boeit ons, wanneer de muzikale
secretarie dezer gemeente ter visie gelegd kunstenaar die levendig en doorleefd lot
zijn, alsmede dat op Zaterdag den 3cn Jan-|uitinf> brengt. Het is liet geheim van Her-
1031 des voormiddags te half elf uren in j man Schey, ons door elk lied dat hij voor
liet perceel Breestraat 125 (Bureau vandraagt een nieuw schoon tafreel voor oogen
Gemeentewerken) gelegenheid zal worden te too veren.
gegeven om bonvaivn tegen deze verzoeken En daarbij had hij als begeleider Theo
in te brengen, terwijl zij er de aandacht op van der Pas, den fijnen klavierdichtcr, die
vestigen, dat niet tot beroep gerechtigd
zijn zij, <lie niet overeenkomstig art. 7 der
Hinderwet voor het gemeentebestuur
een zijner leden zijn verschenen, ten einde
hun bezwaren mondeling toe te lichten.
Leiden, 20 Dee. 1930.
A. v. d. SANDE BAKHUIZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
VEREEN. TOT BEVORDERING
DER BOUWKUNST
LEZING VAN DEN HEER v. d. MARK.
Voor de vereeniging tot bevordering der
houwkunst trad gisteravond als spreker op
de heer v. d. Mark, die een lezing hield over
moderne bouwkunst
De voorzitter, de heer Verhoog, verwel
komde de talrijke aanwezigen en den spiekei
De heer v. d. Mark vertelde eerst een en
ander over de verschillende kunstopvattin
gen en in verband daarmede de stadsbe-
bouwing, welke 'gesloten was in de Midae;
eeuwen doch thans open is, waaraan de
bouwkunst zich aanpast. In onzen tijd is een
nieuwe aesthetica tot bewustzijn gekomen,
de zakelijke ruimtekunst. Het onpersoonlijk-*
in de bebouwing zal gaan zegevieren: het
collectieve, het gemeenschappelijke zal den
boventoon gaan voeren.
In den loop der jaren is uit de schijn
bare chaos in de architectuur iets gckris-
tallizeerd; bij de nieuwe uitbreiding der
steden ziet men die nieuwe stijl reeds ge
boren worden. Stond de 17e eeuw in hei
tceken van de schilderkunst de 20e eeuw
zal staan in het teeken van de bouwkunst
De nieuwe techniek bracht nieuwe,
toe ongekende mogelijkheden,
nieuwe, zakelijke kunst zullen het prak
tische en aesthetische moeten samen gaan
Spr. lichtte daarna toe. wat verstaan wordt
oraler de kunst van het cubisme, van de
„neue Sachlichkeit" en van het construc
tivisme. Aan het slot zijner inleiding be
tuigde spr. zijn ingenomenheid met het
raadhuisplan van Dudok.
Daarna werd overgegaan tot de vertoo
ning van een serie lichtbeelden van mo
derne bouwwerken, meer curieus dan
mooi, waarbij de spreker nog verschillende
toelichtingen gaf.
Aan het slot der lezing diankle de voor
zitter den spreker voor zijn voordracht.
Het bestuur had gemeend, dat ook dc mo
derne bouwkunst hier besproken moest
worden, doch zijn persoonlijke conclusies
wilde de voorzitter maar liever voor zien
houden.
De begrooting dier vereeniging, voorge
lezen door den penningmeester, den heer
Libot, werd goedgekeurd: de ontvangsten
worden geraamd op f 702.de uitgaven
op f 667..60, batig saldo f 22.40.
In de commissie van kasnazieners wer-
'den benoemud! de heeren Turion en Ver-
De voorzitter sloot hierna de bijenkomst
evenals hij, dat sterk beeldend plastisch
vermogen bezit, dat hij geheel dienstbaar
maakt aan het innerlijkste wezen van een
compositie. Als begeleider van allerlei
groote kunstenaars hebben we tot dusverre
niemand ontmoet, die met loëhoud van zijn
eigen dichterlijk wezen, zich zoo voortreffe
lijk aanpast. En 't wil ons voorkomen, dat,
hoe meer dichterlijk de solist is, des te voor
treffelijker vervult Van der Pas zijn taak.
Het was een mooie avond.
Vier groepen liederen werden ten beste
gegeven: twee vaji Schubert, een van Hu
go Wolf en een van Richard Strauss.
Van de meer dan 1000 liederen, welke
Schubert schreef, is een beperkt aantal zeer
bekend, een grooter aantal is slechts be
kend in betrekkelijken zin. een nog grooter
aantal hoort men bijna nooit, 't Wil ons
voorkomen, dat Herman Schey zijn keuze
vooral bepaald had uit de tweede groep.
En deze voerde ons weer volop in het land
der romantiek. De zonnige vreugde van
deze liederen, de toover van zonneglans en
ijle maanlichte nachten, het ruischen van
bronnen en het stille heimwee der ziel, het
werd alles in deze liederen door de beide
kunstenaars heerlijk vertolkt, en het prach
tige lied: „Der J tingling an der Quelle''
werd frebisseerd.
Hugo Wolf is in zooverre verwant met
Schubert, dat hij evenals deze heel d;ep
doordrong in de tekstbeteekenis van het
lied en dc sfeer er van zich geheel eigen
had gemaakt alvorens zich tot compositie
te zetten. En evenals bij Schubert is zijn be
werking een verdieping van de beteekenis.
Misschien nog meer dan bij Schubert is de grooter. Waar de andere mensch in zijn
LEIDSCHE PENKRASSEN
KERSTMIS.
„Er schuilt armoede in ieder menschen-
bestaan. De armoede scheidt de menschen
in verbittering van onbegrepenheid of drijft
ze naar elkaar toe in hulpeloosheid
verlangen, maar die liefde vermag niet de
leemten te vullen. Eenzaam blijft tenslotte
ieder, naast dengenc die hem het liefst is.
Eu zoo tobben we voort, ieder op zijn
Het zou dwaasheid zijn, om do schrikke
lijke waarheid van dit woord van Ina Bou-
dier in haar boek „Armoede" niet te er
kennen. Het is eenvoudig de typecring van
den toestali van den mensch, die omdoolt
buiten het verloren paradijs. Zelfs daar waai
de armoede, de doffe, duistere armoede, de
menschen in elkanders armen voert, blijft dc
groot o troosteloosheid bestaan om de groote
rijkdom waarvan het vaag vermoeden, dat
ze een» bestaan heeft, diep in elks zielen
leven huist.
En het geeft geen pas voor ons, Christe
nen genaamd, ons te stellen op een voet
stuk vanwaar we in zelfgenoegzaamheid
om onze voortreffelijke existentie deze ar
moede gadeslaan.
Hot gevaar dat wij geestelijke parvenuen
zouden kunnen worden is waarlijk niet
denkbeeldig* en we mogen vooral niet verge
ten, dut de zware gouden horlogeketting op
onze weldoorvoede bu(k, ook geestelijk ge
sproken, geen maatstaf is voor den rijkdom
ran onze ziel.
Er- schuilt- armoede in ieder mcnschcn-
bestaan en de Christen is zich daarvan het
meest bewust. Ook hij wordt in hulpeloos
heid van verlangen gevoerd paar den ander,
maar btijft eenzaam naast dengenc die hem
het liefst is. Hij tobt voort in ellendigheid.
Zelfs de onderlinge liefde die God den men
schen als een van de schoonste gaven in
Zijn grondelooze barmhartigheid heeft ge
geven en die als een murmelende muziek
vaart door de kale naakte hoornen die
swart en- somber in de troosteloosheid van
het menschenbestaan zijn geplant, zelfs deze
liefde, vermag niet de armoede tc lenigen,
waarin hij rondtobt.
Alleen: de eisch van zijn Christen-zijn is
dat hij zijn ellende k e n t. I-Iet verschil met
hem en de menschen, die met een valsche
Iacli in de-starendé oogen door de wereld
gaan, is dat liij schreit en wat meer is: dat
hij zijn schreiende oogen naar binnen
wendt en dat hij ziet in de afschuwwekken
de diepte van zijn eigen hart, waar in de
oorzaak van zijn armoede en van zijn el
lendigheid verscholen ligt.
En dan komt er nog een verschil, een
KON. NEDERL. MIJ. VOOR
TUINBOUW- EN PLANTKUNDE
Vrijdagavond kwam de Kon. Ned. Maat
schappij voor Tuinbouw cn. Plantkunde in
algemccne ledenvergadering bijeen onder
presidium van den heer G. Lodder. (De
voorzitter M. Labouchère was verhinderd).
Door den lieer K. Perk Vlaanderen
plantsoenmees ter te Utrecht, werd een
causerie gehouden over het onderwerp „Het
snoei.cn van heesters cn boomen".
Spr. merkte allereerst op dat het onder
werp wel algemeen bekend zal zijn en spr.
wilde daarom meer wijzen op de manieren
waarop de verschillende boomen en hees
ter gesnoeid moeten worden. Men moet de
planten individueel naast elkander zien!
Spr. stelde allereerst de vraag: Hoe moet
men snoeien? De redenen waarom gesnoeid
moeten worden, zijn uiteenloopend. Wan
neer de boomen 1t gezicht belemmeren of
in elkander groeien moet gesnoeid worden,
moet hij weer in zijn vorm gebracht op-
n, dan zal
CHR. MIDDENSTANDSVEREEN.
LEDENVERGADERING.
Dezer dagen vergaderde de Chr. Midden-
standsvereeniging, onder leiding van den
heer H. Buurman. Na dc aanwezige leden
te hebben verwelkomd, in het bijzonder de
heer C. Plomp van Rijswijk, werd dezen de
gelegenheid gegeven te spreken over de
moeilijkheden in de bouwbedrijven.
Bij aanbestedingen, aldus spreker, is het
veelal gewoonte, iets op den prijs te zetten
en dit onderling te verdeelen. Volgens
spreker is dit niet te veroordeelen, aange
zien allen die inschrijven moeite en kosten
maken, om de inschrijvingssom te kunnen
bepalen. Er valt niets tegen te zeggen, dat
men zich op die wijze laat beloonen voor
de hiervoor te maken kosten, daar toch ten
slotte één het werk toegewezen zal krijgen.
Op heden worden er in het aannemersbe
drijf geen winsten gemaakt, doch tracht
men alleen de zaken aan de gang te hou
den. In de volgende jaren, als de crisis goed
gaat doorwerken, zal volgens het inzicht van
spreker, het 't slecht uitzien met de particu
liere bouw.
Is de „opzet" van Chr. standpunt verbo
den? Indien het alleen een vergoeding voor
gemaakte kosten betreft dan niet. Doch vaak
is het maken van een opzet, verbonden aan
het lid zijn, van een vakorganisatie. De
opzet mag dan ook nimmer hooger zijn, dar.
lOpct. van de inschrijvingssom. Ook in de
bouwvakken is de concurrentie moordend.
Prijzen opgeven die men noodig heeft, staat
veelal gelijk, met het werk niet hebben. Er
is een groot verschil tusschen de neutrale
arbeidersorganisaties cn zij die op Christelijk
standpunt staan. In Friesland gaat in het
aannemersbedrijf bijna altijd over de orga
nisaties, welke als strafregel niet schromen,
tegen de leden het wapen der boycot te ge
bruiken.
Als Christenpatroons moeten wij de maat
schappij bezien als uit God. Als wij zoeken
naar een oplossing, dan is de vraag, uit
welk beginsel zoeken wij dit.
Door de heeren Kuperus, Veerman, Ziege-
laar en Schout werden nog enkele vragen
gesteld. Daarna sluiting.
AANRIJDINGEN.
Deze week werden twee groentewagens
uour auto's aangereden. De heer II. van
Koudekerk werd bovendien in de Brugge-
straat door een wielrijder aangereden; daar
bij kwam hij zoodanig te vallen, dat hij
zich onder geneeskundige behandeling r™-"»st
stellen.
pianopartij volkomen gelijkwaardig aan de
zangpartij, terwijl beiden een onverbrekelij
ke eenheid vormen.
Maar Wolf bezit niet Schuberts optimisme
en de miskenning waarmee beide geheel
hun l%en te worstelen hadden, verdroeg
hij minder gelijkmoedig. Zijn scheppings
kracht was evenwel even groot, zijn fanta
sie niet minder rijk. Daarbij was zijn na
tuur zeer diep. Zijn eerlijkheid duldde geen
effectbejag, zoodat elk lied van Wolf van
een groote innerlijkheid is, en tevens van
een magische kracht. Die kracht en inner
lijkheid kwamen overtuigend tot- hun recht
in de voordrachten van Heiman Schey en
Theo van der Pas.
Bij de liederen van Wolf valt geen schei
ding te maken tusschen de beide uitvoeren-
Niet licht zullen we vergeten de fijne
voordracht van „Denk es, o Seele" en het
prachtige „Zum neuen Jahr" en aan de
monumentaliteit van „Er ist 's". Men voelt
aan dergelijke liederen dat Hugo Wolf in
zijn diepste wezen een religieus man was.
Als toegift volgde hierop een groteske voor
dracht van „Der Rattenfanger".
En eindelijk kwam nog een superieure
Strauss-cyclus. Een viertal liederen van ver
schillende stemmingsinhoud werd aller
voortreffelijkst met psychisch begrip en
poëtisch aanvoelen voorgedragen. Zoowel de
fijne lyriek, als de dramatische bewogen
heid, zoowel de speelschc humoreske als de
breede hvrnne worden door Schey met het
zelfde gemak en dezelfde muzikaliteit voor
gedragen.
En na de langdurige ovaties heeft Her
man Schey ons wel ten zeerste verplicht
door als toegift den avond te besluiten met
het onvergankelijk mooie Schubert-lied:
„Du holde Kunst, in wie viel grauen
Stunden,
wo mioh des Lebens wilder Krcis
umstricht
hast du m»in Herz zu warmer Lieb
entzunden,
hast mich in eine bessre Welt enthückt".
In het teeken van.dit lied stond dit mooie
Kunstkring-concert
LEIDSCHE POLITIE SCHIETVEREEN.
„BURGEM. DE GIJSELA AR".
Dc uitslag van den 5en onderlingen schiet
wedstrijd gehouden van 10 October t. m. 12
December 1930 luidt als volgt:
le prijs Impelmans 410 punten rev. serie
42; 2e prijs Bruins 410 pnt. rev. serie 39; 3e
prijs Grolleman 400 pnt.; 4e prijs Uitendaal
pnt.; 5c prijs M. J. Mulder 364 pnt. laag
ste serie 30; 6e prijs Dijkstra 364 pnt. laag
ste serie 28; 7e prijs Pierik 358 pnt.; 8e prijs
Eveleens 348 pnt.; 9e prijs Verduit 340 pnt.;
10e prijs Van Drumpt 336 pnt.; 11e prijs v.
Gennip 333 pnt.; 12e prijs Mom 332 pnt.; 13e
irijs Barlo 32S pnt.; 14e prijs Berendsen
25 pnt.; 15e prijs Ilarteveld 317 pnt.; 16e
prijs Dragt 306 pnt.; 17e prijs Dijs 303 pnt.;
18e prijs R. v. d. Berg 302 pnt.; 19e prijs de
Groot 287 pnt.; 20e prijs Schutte 2S3 pnt.;
21e prijs v. d. Laan 282 pnt.; 22e prijs Huis
man 199 pnt
Houder van den P. Kok wisselbeker voor
het jaar 19301931 werd M. J. Mulder met
44—43 punten. De prijsuitreiking zal feeste
lijk plaats hebben op of omstreeks 20 Janu
ari 1930.
ANTI KEV. KIESVEREEN.
De iKésver. vergaderde in Concordia. We
gens ongesteldheid van den hr. P. Westen
brink opende de hr. Belgraver de verg.
op de gebruikelijke wijze. Mededeeling werd
gedaan aangaande Centrale Bodegraven. Ver
kiezing candidaten Prov. Stuten. De heer B.
van Vliet informeerde of er iets gedaan
wordt aangaande de werkloosheid, waarop
de heer Herngreen zeide, dat de S.D.A.P.
de schijn op zich laat allen dienaangaande
werkzaam te zijn; doch de A.R. werken
achter de schermen zoodat ze in de regelin
gen die getroffen worden een zeer werk
zaam aandeel hebben.
Na de pauze gaf de heer T. Scheer een
inleiding over de „Grondslagen van het So
cialisme".
Tegen het socialisme dat niet rekent met
den Bijbel stelde spr. het A. R. standpunt.
Een tiental aanwezigen stelde vragen die
de inleider gelegenheid gaven nader' vel
schillende punten in te gaan.
armoede voortleeft in onverschilligheid, zicli
er dapper doorheen slaat misschien, er van
maakt wat er van te maken is, of, helaas,
inet vervloekend gebaar de vuisten balt,
daar richt de Christen zich kreunend oiu
zijn ellendigheid op van de donkere aarde
en hij richt zijn schreden naar de ster die
boven de stal Tn Bethlehem te blinken staat,
omdat hij de gloria-zang der Engelen ge
hoord heeft, die hem vertelden van de ge
boren Koning der Joden, in doeken ge
wonden cn liggende in de kribbe.
Er schuilt armoede in elk menschenbe
staan en zelfs de liefde, die ontstond toen
de menschen in hulpeloosheid van verlan
gen naar elkaar werden toegedreven,
mag niet de leemten te vullen.
En zie nu: als wij deze armoede in
leven gezien hebben en we hebben ons op
gericht om met de ruige herders
Bethlehem te gaan en we staan in de deur
van de stal, waarin, in den lichtkring van
een somberen stallantaarn, in de kribbe, de
Heiland ligt, dan zien we dat ook van Zijn
menschenbestaan de armoede het wezenlijk
kenmerk is.
Zijn wij daarvoor gekomen? Ja zéker.
Wij zijn arm en sïïendig. Hij is het ook. Wij
zijn het omdat wij eens uit h.et paradijs
gestootcn zijn. Maar Hij komt vrijwillig om
onzentwil uit het paradijs in de arme we
reld, in armoede. Hij zoekt ons niet in hul
peloosheid van verlangen, maar hij zoekt
ons in kracht van liefde en deze liefde is
het die geen leemten Iaat.
Daar staan wij dan in de deur van Zijn
stal met onze armoede en ellendigheid. Wij
tobben niet meer eenzaam rond op onze
eigen manier in troosteloosheid. Wij staren
met oogen groot van verwondering naar het
kindeke in de voederbak en ons verlangen
is niet hulpeloos meer.
Er schuilt armoede in elk menschenbe
staan. Laat onze deze schrikkelijke waar
heid erkennen. Maar onze armoede is niet
troosteloos meer. Door de staldeur van Beth
lehem kunnen wij het verloren paradijs
weer binnengaan.
KERSTUITVOERING
IN DE PIETERSKERK
De kerstuitvoering van Sophie Beijen met
haar dames- en kinderkoren, is een avond
geworden van gewijde kerststemming, een
avond waar frissche kinderstemmen als zil
veren klokjes die stemming bracht na een
juichende inzet van galmende kerstklokken.
In deze stemming werd de Engelenzang
gazongen: „Eere zij God in de hoogste heme
len en vrede op aarde in de menschen een
welbehagen".
Daarna klonk het „Stille nacht, heilige
nacht" door een indrukwekkende stilte.
Sophie Beijen als soliste bracht vijf lie
deren uit Christus kind van H. C. v. Oort
en drie oud-Fransche kerstliederen ten ge-
hoore waaronder het indrukwekkende „Les
choeurs angéliques ont chanté: Noch be
werkt door Cath. v. Rennes.
Verder bevatte het programma nog eenige
Engelsche' en Duitsche kerstliederen.
De heer G. v. d. Meiden begeleidde op
het mooie orgel, welke begeleiding hier en
daar wat donker aandeed.
In de „Engelenzang" en „Stille Nacht"
bracht de organist een schitterende registra
tie ten gehoore.
Het geheel was een avond van groote wij
ding cn waar kunstgenot.
WEES- EN ARMHUIS.
B. cn W. schrijven aan den Raad:
In Uw vergadering van 16 Juni j.l. werd
door U, overeenkomstig ons voorstel, goed
keuring verleend aan dc door het Algemeen
Armbestuur getroffen regeling waarbij, in
erband niet het overlijden van de wees-
moeder, de weesvader J. Prins, als zoodanig
gehandhaafd blijft tot 1 Januari 1931, onder
bepaling dat het loop van de tijdelijke hulp
door den weesvader moet worden betaald.
Bij zijn schrijven van 20 November, aan
gevuld bij dat van 11 Decembw j.l., geeft
het Algemeen Armbestuur ons in overwe
ging te bevorderen de goedkeuring door
Uw Raad, van de verlenging der tijdelijke
handhaving van den tegen woordigen wees
vader tot uiterlijk 1 Juli 1931, aangezien
deze nog geen andere betrekking heeft ge
vonden.
B. en W. stellen voor aldus te besluiten.
Wanneer wij in de stad
het dus noodzaak zijn.-
Men kan verkeerd materiaal gebruiken,
bijv. een groote boom in een kleine tuin.
Wanneer men boomen cn heesters van
de kweekerij krijgt, dan zijn ze lang niet
altijd verzorgd. De heesters zijn vaak erg
grof en niet boomen is dat precies hetzelfde,
zo bezitten vaak te veel hout. In de eerste
pniats moeten we zorgen dat ze een koi)
krijgen en naast de kop zitten vaak c
jarigs loten, die eveneens eraf moeten.
Wanneer men deze zijscheuten niet weg
haalt, dan krijgt men er laten moeite mee.
Dat wegnemen aan die takken wordt ook
verschillend gedaan, de een snijdt ze vlak
weg en daardoor krijgt men groote wonden
in den boom, de ander laat kleine stron
ken zitten. Men moet zorgen dat de wond
weer zoo gauw mogelijk dicht' groeit door
een ring in de bast te snijden.
Spr. gaf tenslotte vele aanwijzingen voor
het snoeien van struiken enz.
Op deze vergadering werden nog benoemd
tot juryleden van de onderlinge keuringen
de heeren D. J. Romeyn, H. Scholten, J.
Koudijs, Perk Vlaanderen, v. d. Ham, D.
Mulders, G. v. d. Vlist, W. Serton en Chr.
Sande.
Hedenmiddag heeft in tegenwoordigheid
van een groot aantal belangstellenden de
opening plaats gehad van het Sinologisch
Instituut, dat gevestigd is boven het Uni
versiteitsgebouw op bet Rapenburg. Aan
wezig waren o.a. de Minister van Buiten-
landschelandsche Zaken, de heer v. Beeck
Calkoen namens den Minister van Onder
wijs, verschillende leden van het college
■curatoren, de rcctor-magnificus van den
Acad. Senaat en verschillende hoogleeraren
Na een inleidend woord van den presi
dent-curator, Mr. A. v. d. Sande Bakhuy:
zen, heeft Prof. Dr. J. J. L. Duyvendak een
rede gehouden, waaraan het volgende is
ontleend:
Rede van Prof. Duyendak.
Spr. wees er allereerst op, dat de histori-
scho vakken evenzeer hun werkplaatsen,
waar hun materiaal op overzichtelijke wijze
geordend is, noodig hebben als de natuur
wetenschappen. Dit geldt in liet bijzonder
voor de Sinologie, waarvoor zelfstandigheid
op den duur een levensvoorwaarde is. De
Sinologie is een verzamelwoord voor een
geheele reeks van vakken; haar grond
slagen zijn gelegd door de Chineezen zelf.
reeds voordat de Christelijke tijdrekening
begon. In dit verband besprak Prof. Duy-
ve k verschillende in het instituut aan-
wez.ge boekwerken en encyclopaedieën,
waarvan er een, dat in 1725 werd voltooid,
niet minder dan 162S deelen telt!
De boekdrukkunst is in China reeds be
kend sedert de 8ste eeuw. Het grootste
werk, dat ooit is tot stand gekomen, is de
Boeddhistische canon, de Tripitaka, die in
972 werd gedrukt en bestond uit een verza
meling van 1521 verschillende werken, in
meer dan 5000 deelen, 130.000 bladzijden
bestaande. Veel materiaal bestaat er ook
over de Chineesche staatsinstellingen, dc
archaeologie, geografie, philosophie en de
belletrie, den godsdienst cn de geschiede
nis, dat in het Instituut gloed is vertegen
woordigd.
Doch hoeveel wij ook bezitten, aldus spr.,
onze Glitn'eesche boekerij omvat nog slechts
een klein deel van wat zij zou behooren te
bezitten aan standaardwerken en heeft be
hoefte aan systematische aanvulling.
Aludus hopen wij een centrum te kunnen
opbouwen van de studie der Chineesche be
schaving, een taak onze oude Universiteit
ten volle waardig. Waar in Indië zoovele
Chineezen wonen, is bevordering dier studie
ook een practisch Groot-Nederlandsch be
lang. Het Instituut is nog in het beginsta
dium zijner ontwikkeling. Wil de Sinologie
in Nederland gedijen, dan zal er gelegen
heid mijeten worden gevonden om beschaaf
de jongelui hun academische Sinologische
studiën geheel te doen voltooien door hen
eenige jaren in China te laten vertoeven en
betrekkingen te (ben aanknoopen met de
Chineesche geleerde wereld. Het. Instituut
(al zich gelukkig achten, wanneer het ih
staat zal zijn in die richting iets tot stand te
brengen.
Spreker besloot met woorden van dank
aan den minister van Onderwijs, Kunsten
en eWtenschappen, het Universiteitsfonds en
het. college van curatoren en de Universi
teitsbibliotheek voor den ondervonden steun
en den wensch, dat aller belangstelling zich
meer en meer zal richten op de studie der
beschaving van het aloude „Rijk van het
Midden".
Na deze rede werd nog het woord gevoerd
door den heer v. Bureh Calkoen, door den
rector-magnificus, Prof. Dr. J. Ph. Vogel en
door Prof. Pelliot uit Parijs.
Hierna werd het Instituut bezichtigd.
KERSTWIJDING
Blijkens een in dit blad voorkomende ad
vertentie zal vanwege de Gereformeerde
Kerk in Hersteld verband. a.s. Woensdag
avond te acht uur in haar Kerkgebouw
Stille Rijn la, een K e r s t w ij d i n g wor
den gehouden, waarbij zal voorgaan Ds. H.
v. d. Brink.
Wij vernemen dat deze dienst een litur
gisch karakter zal dragen. Toegangsbewij
zen zijn gratis des avonds aan den ingang
der Kerk verkrijgbaar. Waar deze dienst
zijn, wekken wij gaarne tot het bijwonen
een wijding voor het Kerstfeest bedoeld te
daarvan op.
DIRECTEUR MARKTDIENST.
Voor de benoeming als directeur der
Markten te Rotterdam wordt door B. en W.
aanbevolen de heer L .A. Mennes, directeur
van den Markt- en Havendienst alhier.
OUDERAVOND
In dc mooie en ruime gymnastiekzaal der
Chr. School aan de Stadhouderslaan werd
Donderdag 18 Dececnber de ouderavond ge
houden, waarvoor veel belangstelling werd
getoond. De leiding berustttc bij den heer
J. van Weeren.
De leidbr wees in zijn openingswoord op
de groo'.e openbaring van dc liefde Gods tot
een verloren wereld dat Hij Zijnen eenigge-
boren Zoon gegeven heeft, in verband met
het aanstaande Kerstfeest-
Met een woord van welkom tot de aanwe
zigen en dc wensch, dat ook deze ouder
avond zou bijdragen tot versterking van
den hand tusschen oudere en school, ver
klaarde Spr. den ouderavond voor geopend.
Onder leiding van den heer H. Jansen
zongen nu de kinderen uit zijn klas zeer
verdienstelijk eenige meerstemmige liedo
ren. Wat die frissche kelen ten gehoore
brachten, vrij en beschaafd, was werkelijk
<te stille aandacht, die het genoot, wel
waard.
De voorzitter gaf daarna het woord aan
mej. Moewe. Deze ?prak over het, hand
werkende,rwijs op de lagere school. Dat dit
vak alleen de moeders zou interesseeren is
een fictie. Ook de vaders kan het niet
verschiltig zijn. Wat toch is oen vrouw, die
geen naald kan hanteeren, die geen stop in
een kous kan leggen. Slordigheid ?n
duur huishouden is er lw>t gevolg van.
Voor vele meisjes is de school de eenige
plaats waar zij het künnen leeren. R
meisjes, die, na de lagere school doorloo-
pen te hebben, in betrekking gaan, of
andere s»*hool bezoeken, dat al hun tijd
beslag neem'. Dat is heel jammer, want de
lagere school leert slechts de eerste begin
selen. Maar kannen zij die eerste begitlsc
Ion, dan kunnen zij door'aanpakken cn
zelfoefening, soms ook door het bij won Ti
van een of anderen cnrus zichzelf in deze
richting vender ontw ikkelen. Veel ha"gt hie
af van" aanleg, goeden wil en een zekeren
Na gewezen te hebben op de noodzakelijk
heid wérden de middelen cn het doel be
sproken.
Duidelijk liet de in leidster hierbij uitko
men c'te onoverkomelijke bezwaren die ver
bonden zijn aan do wensch en van somniigi
moeders, die alles „levensgroot" willen heb
ben.
Na nog geweien te hebben op de vooruit
gang, die ook bij dit onderwijs valt tc con-
stateeren, eindigde zij met de opwekking het
keurige werk, dat een vergelijking kan
doorstaan, in de pauze eens nauwkeurig te
gaan bewonderen.
De voorzitter bracht mej. Moene harte'iik
dank en de manier, waarop zij dit onder
werp had behandeld, gaf vertrouwen, dat
ook dit onderwijs in goede handen was.
Thans was gelegenheid om het ter in
zage liggende werk van de leerlingen te
bezichtigen en in korter of langer samen-
spreken van ouders en onderwijzer het be
lang van kind en leerling te behandelen
Na de pauze gaf het hoofd der school ee
resumé van het schooljaar 1930. Het wa
een goed jaar voor dé school; er kon grot
geconstateerd worden.
In een fiin speechie eef hij een beeld van
het dagelijksch schoolleven.
Wat al problemen moeten opgelost en
wet al grieven uit den weg geruimd moe
ten worden in die kinderwereld. Wat sto
rende invloeden doen zich voor! De
ders vooral werden opgewekt hieraan
bijzonder hun aandacht te schenken.
Met een mooie peroratie over de drie
geduld, geloof, gebed, eindigde Spr. zijn
met genoegen gevolgd „kort woord".
De heer Baheina sloot dit samenzijn mpt
dankzegging.
Het was een goede avond. Velen hebben
weer dingen gezien en gehoord, die hen
dichter bij het ondoir.rijs brachten.
Voornaamste Nieuws.
AFSCHEID A. J. J. VERBRUGGE
Naar wij vernemen zal voor belangstel
lenden 23 December a.s. 's avonds 8 %ir
in 'tNut (Steenschuur) een officieel afscheid
van den heer A. J. J. Vc'rbrugge als Direc
teur van de Middelbare Handelsavondschool
„Kennis is Macht", plaats hebben.
BENOEMD.
Mej. A. Zuidema, onderwijzeres aan de
school Stadhouderslaan (hfd.: G. Bakema),
slaagde Dortd.erdag 1.1. in den Haag voor
het examen Wiskunde L.O.
„ZAAIT AAN ALLE WATEREN".
Op 1 Januari a.s. zal de Zondagsschool
„Zaait aan alle wateren" hlhier haar 50-ja-
riig bestaan herdenken. In verband hier
mede zal op Vrijdag 16 Jan. in de Gere:
kerk aan de Heerengracht een herdenkings-
vergaidering plaats hebben, waarin als spre
ker zal optreden Ds. Bouma, van Den Haag.
Op nader te bepalen data ziullen voorts een
feestavond in het gebouw „Prediker" en een
avond met de kinderen in „Patrimonium"
worden georganiseerd, tenvijl ook nog
de kinderen een zomerrcisje in voorberei
ding is.
NIEUWE LEERAAR DER NED.
ISR. GEMEENTE
Als opvolger van wijlen dep heer H. I.
Cohen is benoemd tot leeraar-secretaris der
Ned. Isr. Gemeente alhier de heer Victor
Bloemkooper, onderwijzer aan de Gods
dienstschool tc Amsterdam.
Uit den Omtrek
ALPHEN AAN DEN RIJN
LEZING Dr. 'T HOOFT
In de Chr. Lagere Landbouwschool werd
Donderdagavond een lezing gehouden door
den heer Dr. P- J. 't Hooft, Inspecteur van
den Ve ea risen ij kundigen l ienst cn Volks
gezondheid. Zijn onderwerp was: „Tuber
culosebestrijding onder het Rundvee". Hij
behandelde achtereenvolgen* de uitge
breidheid van deze ziekte, de schadelijks-
gevolgen, de hevige mate van besmetting
die het eene dier oplevert vopr andere die
ren derzelfde veestapel, en tenslotte de ma-
van bestrijding. Hij liet vooral ook uit
komen- dat hi-er de veehouder zelf flink
moet meehelpen en dat het Rijk steun wil
bieden. Bij een nauwgezette behandeling is
enkele jaren reed6 zeer veel te berei
ken. Met het oog op onzen handel in vee
zuivelproducten is deze bestrijding be
slist noodzakelijk.
Met groote aandacht werd de spreker ge-
olgd.
MARTHA-STICHTING
Dezer dagen ontving de Martha-Stichting
een gift van 500 ter nagedachtenis van
mej. Lantsheer van Walcheren-
GESLAAGD
De heer W. N. Samsom alhier slaagde te
Leiden voor het Apothekersexamen.
KERSTFEEST
Zondagsschool Aarkade 2e Kerstdag nam.
3 uur in de Ned. Herv. Kerk Julianastraat,
in „Bethel" 2e Kerstdag nam. half drie en
half zeven; in de Chr. School den Hoorn
f bis. n
De handelsbetrekkingen tusschen Neder
land en Duitschland.
A.V.R.O.-verwikkelingcn.
Ibladz 2)
In het Kattengat is een Finsch passagiers
schip aangevaren en gezonken. Ongeveer 40
menschen moeten verdronken zijn.
(Blz. 9).
De uitbarsting van de Merapi. Reeds 89
slachtoffers.
(Blz 51
Tweede Kamer. Dc Dcfensiebegrooting
aangenomen.
f blz 2.1
Rykof, voorzitter van den Russischcn raaü
van Volkscommissarissen, uit zijn ambt ont-
Burggraaf Willingdon benoemd tot onder
koning van Britsch-Indië.
Het Fransche parlement op rccès.
AGENDA
Maandag, 22 Dec. Stadsgehoorzaal 8 u.
Abonnementsconcert Residentieorkest. Solist
Sara Swaap, viool.
De avopil-, nacht- on Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 22 tot en met
Donderdag 25 Dec. (1ste Kerstdag) a.s,
waargenomen door: Apotheek C. B. Duyster,
Nieuwe Rijn 18, telef. 523;
Vrijdag 26 Dec. (2e Kerstdag) neemt waar
apotheek P. du Croin, Rapenburg, telcf. 807;
Zaterdag 27 en Zondag 28 Dec. a.s. neemt
waar anothcck M. Boekwijt, Vischmarkt 8,
telef, 55i
De Zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door de doctoren dc Jager,
Janssens, Muyzert cn Veldhuyzen.
De geneeskundige Zondagsdienst t£
Oegstgeest wordt waargenomen door
dr. Ilugenholtz, telef. 390.
2e Kerstdag nam. half drie, in „Concordia"
Maandag a.s. nam. 5 uur; in de Ridderi
buurt a.s. Maandag nam- 5 uur.
SUBSIDIE R.K. BEWAARSCHOOL
Van het R.K. Kerkbestuur kwam bij den
Raad een schrijven in om toekenning van
een subsidie voor de R.K. Bewaarschool
niet terugwerkende kracht over 1930. B. en
W. hebben de desbetreffende post op de be
grooting 1931 reeds verhoogd bij de voor
bereidende behandeling, opdat ook de R.-K.
Bewaarschool ëen subsidie van 10 per
leerling kan worden verleend. Evenwel
hebben B. en W. bezwaar, gelet op de ge-
meentefinanciën, deze subsidie met terug-»
werkende kracht te verleenen.
VEILING
In plaats van Maandag zal er Dinsdag
a.s. veiling gehouden worden.
ORANJESCHOOL
Aan den laags-ten inschrijver- aannemer
J. v. Wieringen, is gegund de bouw van
een nieuw leslokaal. Met het werk is ter
stond een aanvang gemaakt.
PLUIMVEE- EN KONIJNENFOKVEREEN.
Voor de Kringtentoonstelling van Hoen
ders, Fazanten, Kalkoenen, Duiven, Konij
nen, Cavia's en Watervogels, welke door
bovengen, vereen. 8, 9 en 10 Jan. 1931 in
Hotel „De Vergulde Wagen" gehouden
wordt zijn meer dan 260 cereprijzen be-,
schikbaar gesteld;
BOSKOOP
BOSKOOPSCHE CULTUREN
Voor de vereer,iging van Boskoopsche cul
turen (pomologische vereeniging) zal Dins
dag as. optreden Prof Dr Doeters van Leeu
wen, over: 's Lands Plantentuin te Buiten
zorg.
HAZERSWOUDE
Op uitnoodiging van het Comité der Zen-»
ding trad in dc Geref. Kerk op Ds. W,
Breukelaar, van Sandpoort.
In verband met Joh. 1016 stond spreker
achtereenvolgens stil bij het recht, het doel,
de kracht, de vrucht en de toekomst van
het Zendingswerk. Spr. behandelde vooral
het zendingswerk der Geréf. Kerken op
Midden-Java.
Door het Radio-Comité werd op een
gehouden vergadering besloten tot het ver
plaatsen van eenige toestellen, daar er nog
niet voldoende aanwezig zijn om alle zieken
daarvan te voorzien. Daar hiermede weer
kosten gepaard gaan, ziet het comité gaarne
giften voor dit doel tegemoet, en zal het
wel niet noodig zijn in het belang van onze
zieken daartoe op te wekken.
LÏSSE
A.R. KIES VEREENIGING.
Maandagavond hoopt voor de A.R. Kics-
vereeniging alhier op te treden Mr.- C. Bee-
kenkanip, adj.-secr. van het Kuyperhuis.
Onderwerp: de a.s. Statenverkiezingen,
Aanvang half acht.
KATWIJK
PERSONALIA.
De heer J. C. Tieleman, ambtenaar ter
secretarie alhier is gister geslaagd voor de
acte Staatsinrichting M.O.
KATWIJK AAN DEN RUN
Gisteravond kwam de A.R. Kiesverccnï-
ging „Nederland cn Oranje" in ledenvergdi
dering bijeen.
Na de gebruikelijke opening door den
voorzitter den heer G. v. d. Perk, wis de
verkiezing van candidaten voor dc a.s. ver
kiezing der Prov. Staten aan dc orde.
Nadat dc voorzitter dit punt had toegelicht,
ontwikkelde zich hierover een algeme^ne
bespreking. Hierna werd tot stemming
overgegaan. De uitslag was als volgt: 1. W.
Warnaar (aftr.) van Sassenheim, 2. Dr. G.
A. de Bruijne, Leiderdorp; 3. R. Ouwchand,
Katwijk aan Zee; 4. Mr. C. Beekenkamp,
Leiden; 7. Dr. J. G. van Es, Leiden; 8. H.
Zonneveld, Sassenheim; 9. K. Brug,
Leiderdorp; 1. A. Warnaar Jz., Sassenheim.
Na een slotwoord, waarin de voorzitter de
leden opwekte, ieder in eigen kring propa
ganda te maken voor de A.R. beginselen»
eindigde Ds. Meijering met dankgebed en
sloot de voOorzitter de vergadering.