Hgrjeliiks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken HET IDEALE GESCHENK £30NNEUBNTl fer kwartaal f S-25 MusehikklngskoRtpn 1 0 15) week - Voor hei Buitenland bU Weke lijksi he «en« I inn 8— 3iJ dage lil kar he tending Alles bil vooruitbetaling L<>sse nummers 5 cent met Aondagshlad cent Eondagshbiri runt afzonderlijk verkrijgbaar No 3216 Bureau: Breeslraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936 ZATERDAG 29 NOVEMBER 1930 D E B t E N T11 Ni Van t tnf 5 reeeJa hike regel .neer Ö.22Yt Injrrr? xede<1p«'Inseu t- van 1—6 regel» ,.240 Elke regel meer 0.43 Bü contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan bet bureau w>rdt berekend ƒ0.10 10e Jaarganp Dit Nummer bestaat uit VIER bladen benevens een St. Nicolaas-Nummer EERSTE BLAD. EEN LIBERAAL MANIFEST GEEN ERKENNING VAN GEESTELIJKE WAARDEN Het liberale manifest, waaraan we reeds een artikel wijdden, getuigt, zoo schreven wij, van een verbeterde orga nisatie. U Dat was ernstig bedoeld, doch er school ook eenige ironie in. Meer zelfs dan we op 't oogenblik, toen wij het eer ste artikel schreven, konden vermoe- den. Wij dachten er aan, hoe reeds in Juni een 'toelichting gegeven werd op het manifest, dat in November verscheen. En ook dat vrijzinnige blaadjes, zooals de „Liberale Wegwijzers" een woorde lijke weergave publiceerden van bedoel de toelichting. Ook dachten we er aan, hoe de vrij zinnige pers als op commando hoogge-, stemde artikelen schreef over de libe rale opleving, waarvan men o zoo veel verwacht. We hadden echter buiten „de waard van de Avondpost" gerekend. De hoofd redactie van dit tot heden invloedlooze Haagsche blad wordt sinds korten tijd gevoerd door den heer H'an& en deze heeft de, liberale vaan in top geheven. Natuurlijk, ook vroeger was dit blad vrijzinnig, de laatste maanden scheen het orgaan van de Democratische partij geweest' te zijn, doch thans komt het er eerlijk voor uit, dat Het; de liberale beginselen zal verdedigen. Maar het is bekend, dat de heer Hans oVer die liberale beginselen an ders denkt dan de heer Ro'odhuyzen, de hoofdredacteur van „Het Vaderland". Dit laatste blad zong dan ook een lof zang op het manifest, en liet geen woord van critiek hooren. Doch de „Avondpost" hadcritiek. En merk waardig, deze loopt vrijwel parallel met onze instemming en onze critiek. Wij hebben niet nagelaten er op te wijzen, dat de liberalen mèt ons voor de verdediging des lands willen opkomen en dat wij daarom .verheugd zijn als zij hun volgelingen mobiel maken. De heer Hans schrijft in geleken geest Toch willen wij van onzen kant aan stonds dit op den voorgrond zetten, dat er in deze dagen groote, vitale belangen zijn, waarvoor wij met alle andere geor dende partijen zeker ook met die van de rechterzijde schouder aan schouder moeten strijden.. Deze belangen worden bedreigd door het bolsjewisme èn door het fascisme. Beide zijn uitingen van een dictatuur, waartegen in de eerste plaats het liberale vrijheidsbeginsel, maar ook dat van an dere groepen zich verzet, en waarbij gelekpn de meeste verschillen tusschon ons en andere politieke partijen in het niet vallen. Als wij de vrijheids-aanranding en de vernietiging vgn geestelijke goederen, die gelegen zijn in het fascisme en in net bolsjewisme, vergelijken bij de winkel sluiting en de zendt ijdverde.'ling, dan vergelijken wij een berg met een zand- 'korrel. De opstellers van het manifest heb ben hieraan blijkbaar niet gedacht En dat is ontstellend. Echter, het volgende punt is .van meer belang, We hebben onze teleurstelling er over uitgespro ken, dat de liberale leiding b'lykbaar nog onwrikbaar gevangen zit in de klem van het anti-clericalisme. Ook daarover spreekt de „Avond post". Dp redactie betreurt het, dat het bestuur der liberale partij geen oproep heeft uit doen gaan tot strijd tegen het materialisme, want zü voelt dat de partijen der rechterzijde staan op de basis van een practische erkenning van geestelijke waarden, welke erken ning in gewijzigd en vorm naar onzeovei- tuiging ook liberaal bezit kan en moet zijn. doch die in liberale politiek nog niet voldoende tot uiting komt. Op dit punt voltrekt zich in den laat sten tijd meer en meer een wijziging, waarvoor niemand blind kan zijn. De sa menhang tusschon het liherale en het re ligieuse beginsel dringt tot het bewust zijn van velen door. Deze verklaring doet weldadig aan, doch de schrijver weet evengoed als wy, dat zijn woord heel weinig weerklank vindt in zijn party. „Het Vaderland" huldigt 'in dit opzicht eer. gansch an dere meening en ook „de Vrijheid", het officieele partyorgaan zal dit citaat niet onderschrijven. De blijvende antithese. Bij alle. goeds, dat wij in het libera lisme weten te waardeeren en dat we gerust durven erkennen, schuilt hierin altijd weer de blijvende antithese, dat het zelfs niet tot de erkenning van gees telijke waarden kan komen op de wijze als de heer Hans wenscht. Hoeveel t.e minder-kan er dan sprake van zijn, dat het liberalisme zou kunnen bevre digen het Christelijk volksdeel, dat vol ledige erkenning van de Christelijke be ginselen vraagt voor wetgeving en be stuur? - De geestelijke basis ontbreekt. Wij zijn verdraagzaam, zoo zegt men. En dat heteekent, dat men of onver schillig of vriendschappelijk neutraal tegenover de godsdienst staatlaat ieder gelooven, wat hy wil, mits hy met zyn geloof maar niet op het publieke erf komt. Wat -die vrijheid en. verdraagzaam heids voorts betreft, is het teekenend, dat het manifest in 't bizonder melding maakt van de verplichte winkelsluiting en de verdeeling van de Radiozendtyd. Beide punten werden ook in de Juni- artikelen van de N. Rott. Crt. genoemd. En juist beide geven blijk van het prin- cipieele onderscheid tusschen de libera len en de rechtsche groepen. Daar is eerst de Winkelsluiting. Ter toelichting kan dienen, wat de N. R C. schreef, dat de maatschappij bestaat uit individuen. Dr. Kuyper heeft hiertegen met het vaak herhaalde beeld gezegd, dat men dus de maatschappy beschouwt als een hoop losse korrels zand. En blijkbaar voelt men de waarheid daarvan, want nu heet het, dat het liberalisme niet in dividualistjsch is. Neen,' maar van organisch kiesrecht wilde men toch noojt iets weten en het gezin als grondslag van de maatschap pij werd dan toch maar uitgeschakeld En bij de winkelsluitingswet staart men zich blind op den alleenstaanden winkelier, en men vergeet, dat de orga nisaties deze wet van harte toejuichten en bly zijn met de aanneming door de Eerste Kamer. Hierbij komt,nog iets anders. Wy komen op voor de- persoonlijkheid en het cprivaat bezit, zegt het liberalisme. Heël wel, we sluiten ons daarbij aan. Ook wy wenschen niet, dat de persoon lijkheid van den mensch ten onder gaat in de organisatie, in een gesocialiseerde maatschappy, waarin hy slechts num mer en machinerad is. Want hiermede belijden wy, dat de mensch is van Gods geslachtelke per soon een persoonlijkheid naar het Bij belwoord. dat een man by God geacht zal zyn als fijn goud. Doch waarin bestaat de liberale waardeering van de persoonlijkheid? Slechts hierin, dat men deze prikkelt om vooruit te komen in de wereld. Maatschappelijke vooruitgang is het een en al. Dearbeider zal zich opwerken tot het levensniveau van den kleinen bur german én dan tevreden zijn. Alsof, welvaart ooit tevredenheid bracht Vrijheid voor den kleinen winkelier, zoo heet het. Maar de heer Hans maakt hierbij de restrictie Wij zullen er echter bij het toepassen van ons vrijheidsbeginsel op sociaal ge bied om moeten denken dat de vrijheid van den één niet mag leiden tot dwang voor den ander. Het is wel heel erg, dat het liberale manifest zelfs op de meest kardinale punten door een liberaal van het zuiver ste water gecritiseerd wordt en dat met argumenten, welke de rechterzijde steeds heëft aangevoerd om het laat- maar-waaien-systeem van -het libera lisme te bestrijden. Vrijheid ja, schooner goed is er voor den burger niet, doch niet de vryheid van de dierenwereld, waar men elkan der verslindt, zoo lang men kan, en waar hetzwakke door het sterke onder de voet wordt geloopen. Het is trouwens waarlijk niet noodig om de vervolging der Afgescheidenen in herinnering te brengen of de schooi en vaccinatiedwang, om aan te toonen, dat er een bedenkelijke lucht over het liberale vrijheidsbeginsel hangt. Het manifest keert zich tegen de radio-zendtijd-verdeeling. De reeds vooraf gegeven toelichting in de N. R. C. zégt wat men eigenlijk bedoelt: De liberalen erkennen bet goed recht van iedere godsdienstige en politiek" overtuiging, zich uit te leven ook in den aether, indien en voor zoovér daartoe, nadat de algemeen e omroep behoorlijk is verzorgd, gelegenheid bes aat; doch oven- gons wenschen zij sectarisme te bannen. Wat ons volk vereenigt zij op den voor grond gesteld, wat ons volk vöi deelt, worde niet noodeloos geaccentueerd. In het door ons onderstreepte ged te zit de liberale dwanggedachte. Wy vragen gelyke berechtiging in de aether en rechtvaardige zendtijdverdee- ling. Het liberalisme daarentegen maak! de beperking: ja, gelyk recht, indien en voorzoover daartoe naar ons inzien, gelegenheid bestaat. Want, wat en hoe die algemeene omroep zal zijn, wordt door het liberalisme uitgemaakt. Waarlijk, vryheid voor de een kan leiden tot dwang voor de ander en daar om hebben wy voor de liherale vrij heidszin zoo bar weinig crediet. Waarlijk, het pamflet, dat onder de wydsche titel van liberaal manifest de were.d is ingezonden, is niets meer dan een veriïiezingsblaadie van Klein kali ber. De liberale gedachte, een beginsel, dat een party kan dragen, zoekt men er tevergeefs in. Het is een aanval op rechts en rood van weinig principieele beteekeriis en daarna volgt een lofzang op het liberalisme met weinig of geen inhoud. Het zijn zuyrer materialistische -klan ken en wanneer we zulke „manifesten" 'ezen, dan verstaan- we weer ten volle, dat het liberalisme zich niet kan hand haven tegenover de opstuwende kracht der S. D. A. P., die zelf .vervallende in de tegenovergestelde fout met groote nadruk het individualisme ver wierp, dat de persoonlijkheid van den mensch deed ondergaan en de sociale gerechtigheid tot een leeg woord maakte. 't Is mogelijk, dat de komende tijden van eenige opleving van het liberalisme zullen getuigen, doch het voede niet de waan, dat de liberale beginselen ons uit het moeras zullen helpen. Een manifest, dat in negativisme en vaagheid zijn kracht zoekt, kan nooit een alles bezie lende leuze worden. Een party, die slechts het matérialis me predikt, kan nooit vat krygen op dat volksdeel, dat ook .iy het maatschappe lijke en politieke leven vraagt naar den Heer en Zijn sterkte en naar de eeuwige beginselen van Zijn Woord. dij raden, dé Vereen iging voor Strafrecht spraak en de Verceniging van directeuren van Rijks- en Particuliere Opvoedingsge stichten, herdenken heden in de Ridderzaal de zegenrijke werking der Kinderwetten. Het is een dag van groote blijdschap over veel goeds, dat verricht mocht worden; over veel rnisdeelden. die terecht gebracht werden; vooraanstaande, hoogstaande mannen en vrouwen uit eiken kring zullen van die zegen getuigen; want zij allen zijn dankbaar, dat Cort van der Linden deze wetten tot stand bracht; en zij zijn hel eens met Minister Donner, die in het ge denkboek schreef, dat het waarlijk natio nal e Wetten zijn. Een wet, ja, want de Overheid trad rege lend op; maar een nationale wet, om dat zij weerklank en steun vond onder ons volk, omdat de maatschappij levenwekken de kracht gaf, waardoor de uitvoering waar lijk een zegen werd voor talloozen, die het grxdste kindervoorrepht missen: de liefde en de trouwe verzorging der ouders. Prijs slechts f 2,65 BINNENLAND. VOOR HET GEVAARLOOPENDE KIND. Bij alle verschil van opinie en overtui ging, bij allegedeèldhéïd op politiek ge bied, is het, toch zoo heerlijk, dat er tel kens samenwerking mogelijk is voor waar lijk nationale belangen. Een samenwerking vaak te vruchtbaardel-, omdat mén het ver schil van inzicht niet verdoezelt, doch juist daardoor de sluimerende volkskrachten tot actie aanspoort. Een actie, welke soms samenvloeit; hoe zeer het beginsel verschilt; doch die dan weer parallel loopt en slechts federatief tot samenwerking brengt. Het doet er ten slotte niet toe; wij zul len zoowel het één als het ander waurdee- ren en het kost óns geen moeite om op de zen dag een woord van bizondere hulde te brengen aan den grijzen liberalen Staats man, Prof. Mr. P. VV. A. Cort van der Lin den, eere-voorzitter van de Ned. Bond tot Kinderbescherming, van 1897 tot 1901 Mi nister van Justitie, door wiens ministeriee- len arbeid de gezegende Kinderwetten tot stand kwamen. Immers, op deze middag vond in de Rid derzaal te 's-Gravenhage een plechtige, maar ook schitterende vergadering plaats om te herdenken, dat op 1 December aanstaande, de Kinderwetten gedurende 25 jaar hun zegenrijke werking in ons land hebben verricht. In het even rijke als kostbare gedenk boek, bij deze gelegenheid verschenen en dat een nadere bespreking dubbel- waard is, schrijft Dr. de Visser: „Oppervlakkig zou m®n zeggen, dat een kind uiteraard zoo goed beschermd wordt, dat daarvoor aller minst wetten noodig zijn". Oppervlakkig gesproken, ja; en zelfs natuurlijk bezien moest dit opgaan. Want wat vader zal zijn kind steenén voor brood geven en welke mioéder zal haar zui geling vergeten? Zeker, dat is de natuurlijke orde der din gen en als regel mag gezegd/dat de vader zijn kinderenbrood geeft, zooveel in zijn vermogen is, en dat de moeder haar zuige ling niet vergeet... Maar, de Heilige Schrift stelt riiet zonder reden het geval: Ten ware deze ook vergate Helaas, de uitzondering i s er. De kin deren, die verwaarloosd worden en daar- eigenaardig genoemd werden: ge- vaarloopende kinderen; ze zijn er. We zien ze om ons heen, de stumperds, de bekla genswaardige jeugd, welke zijn natuurlijke beschermers mist, ia, die beschermd moe ten worden tegen de misdadige ouder lijke macht Gode zij dank; ook dan blijkt de waar heid der Goddelijke belofte: Ten ware ook deze vergate, nochtans vergeet God Zijn menschenkinderen niet; Hij wil de Vader der weezen zijn en ook van hen, die erger lot dan weezen te dragen hebben. En, in Zijn algemeene genade, heeft Hij het zoo beschikt, dat van allen kant hulpen- de handen worden uitgestoken naar het verwaarloosde en gevaarloopende kind en dat menschen van zeer onderscheiden in zicht en godsdienstige richting, wel ieder op eigen gelegenheid, maar toch ook weer in onderlinge samenwerking cn met onder linge waardeering, zich* over deze kinderen ontfermen, gélijk een vader zich ontfermt over zijn kinderen. Vier organisaties, de Ned. Bond tot Kin derbescherming, de Vereeniging van Voog- OFFICIEELE BERICHTEN ONDERSCHEIDINGEN. Bij Kon. Besluit is benoemd in de orde van Oranje Nassau (met de zwaarden) tot officier kapitein ter zee H. C. Louwerse en tot ridder de officier van den marinestoom- aartdienst le klasse F. K. Klipper; is verleend de bronzen eeremedaille van de Oranje Nassau-orde aan P. A. Koekman, d-kassier van de Gereformeerde-kerk te Lopik. is toegekend de aan de Orde van Oranje- Nassau verbonden eere-medaille. in brons, aan: P. de Haan; arbeider bij de N.V. Boele's Scheepswerven en Machinefabriek, te Bol nes; J. van Eeuwijk, arbeider op de Waal steenfabriek v.h. de Haas, te Asperen. MARINE RAAD. Bij Kon. besluit zijn eervol ontslagen de gepens. schout-bij-natht H. J. Hartkamp, als lid en kapitein ter zee. L. M. J. Gregory en C. Rilhl als plaatsvervangend lid van den Marineraad; benoemd in den Marineraad: tot lid kapi tein ter zee H. A. Rnmswincke! en tot plaatsvervangende leden, kapitein-luitenants ter 'ee J. T. Furstner en H. van Nie. P. T. T. Bij beschikking van den directeur-gene raal der posterijen, telegrafie en telefonie is aangewezen als directeur van het post-, telegraaf- en telefoonkantoor te Workum de adjunct-referendaris S. T. Boelsma. te 's-Gra venhage (Hoofdbestuur). AUDIËNTIES. De gewone audiëntie van den Minister van Onderwijs zal op Maandag 1 December niet plaats hebben. BIJ ONWEL ZIJN is het natuurlijke „Frènz-Josef'-bitterwater een aangenaam •erkend huismiddel, .dat de kwalen aan- \erkelijk doet afnemen, vooivi daar reeds kleine hoeveelheden zeker baten. NEDERLAND-BELGIE INTELLECTUEELE TOENADERING Gisteren heeft de Belgisch-Nederlandsche commissie voor intellectueele toenadering te Brussel haar eerste vergadering gehouden. Van Nederlandsche zijde waren aanwezig de heeren mr. Smidt, mr. Limburg, mr. C. Stork en de Nederlandsche gezant Jhi'. van Nispen tot Sevenaer, die deze heeren aan de Belgische commissieleden en minister Vauthier voorstelde. Minister Vauthier zeide hierop in het Fransch dat intellectueele toenadering ook toenadering van de volken bevordert. Mr. Limburg beantwoordde deze toespraak in het Nederlandsch. Hierna ging men in commissie-vergadering over en besprak men vrij uitvoerig de kwes tie van uitwisseling van professoren. Ook de studiebeurzen kwamen even ter sprake. KOLONIALE TENTOONSTELLING TE PARIJS DE NEDERLANDSCHE COMMISSIE Tot gedelegeerd lid van de algemeene commissie en van het uitvoerend comité voor de deelneming van Ncdcrlandsch-Tndië, Suriname en Curasao aan de in 1931 te Parijs te houden internationale kbloniale tentoonstelling is benoemd de heer P. A. K. Moojen, eere-voorzitter, van den bond van Nederl.-Indische kunstkringen. De heer Moojen >s belast met de vertegenwoordiging van die commissie te Parijs. Tot leden van deze commissie zijn voorts benoemd de heeren A. Hartog te Versailles, J. R. Konings jr. hoofd van de afdeeling beplantingen van de gemeente Amsterdam, M- J. Koster, te Amsterdam en J. Schaep- kens van Riemst, voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Maastricht en omstreken. Land- en Tuinbouw. Na ernstig tumult de zaal ontruimd. Gisterochtend werd een groote protestver gadering van het Comité van Actie ter be strijding van den land- en tuinbouwcrisis in de groote zaal van den Dierentuin gehou den, waar als sprekers optraden 't Tweede Kamerlid Braat en de heeren Baars uit Am sterdam en Haight/m uit Den Haag. Een aantal leden van fascistische vereeni- gingen waren aanwezig, evenals leden van het Arbeidersecretariaat. Aan het einde der vergadering is het tol een ernstig tumult gekomen tusschen beide groepen. Vijf personen werden gearresteerd Éenige gummistokken en stukken ijzer wer den in beslag genomen. De zaal en de tuin werden door do politie ontruimd. DE ONGUNSTIGE TOESTAND IN DEN LANDBOUW Zooals reeds dezer dagen is gemeld, hebben vbedrijf besloten tot rsbond. den Chr. isle gevormd uit de le werkgeversbon- jen. het Kon. Ned. Boeren- en Tuin de Moderne. J.i. in het ïkingen ge il.. V.D. en :eft Wot ebounr der Tweede Kamer óerd met de R.K S.D.. A. ,ib. Kamerfracties. Hierbij ls uitvoerig de ongunstige positie in. et landbouwbedrijf In. het licht gesteld en mei andrang gepleit voor het met spoed bevorde- en van de noodig geachte steunmaatregelen. VEILINGS VEREENIGING MAASLj* "D De Vellingvereenlgtng Maasland en Omstro- ;en heeft een buitengewone ledenvergadering ■ehoudeti in TaVenu tb Maasland. De vergadi;- lng bealoQt de .beslissing omtrent al of niet lond Westland. Best ooncel in het .veitir er wijl ook aangenoi een herziening irsleden. In de c nheld nader onder' de ■n Joh. van Gemert. ial gebruikt A. v. d. Gies; Prof. Dr. L BROEKEMA 80 JAAR. 5e man wiens naam onafscheidelijk verbon- •t Was geen toeval dal ar we ontstond. Neen volgens een vastomUïnf lan ging de groote kenner der tarwesoorter e.werk om zijn doel te bereiken. Dat was eer arwesoort te krijgen die een groote opbrengsi an prima kwaliteit gaf, daarbij voldoende ste- ig stroo had om ons klimaat met zijn regens n wln'd to weerstaan en daarbij goed winter- ard was. Hooge eischen dus. die gelukkig vervuld wei en. doch alleen door onvermoeid voortwerker an het eenmaal voorgestelde plan. Geheel belangeloos heeft hö zijn arbeid Ir Nederlandschen Landboi erbonde Ook was hij van 1877 tot 1920 Landbouw-Hoogesehool te Wa; grijzen veteraan op landbouw- an deze plaats onze hartelijke Wtj brengen gebied gaarn gelukwenschi Dat hl) noi veel moge genl Gemengd Nieuws. EEN INBRAAKPOGING VERIJDELD Marechaussee door een schot gewond. Men meldt ons uit Oss: Dezer dagen was de marechaussee alhier een plan tot inbraak in de villa van den fabrikant M. Hes, gelegen in de nabijheid van het station op het spoor gekomen. Gis teravond hadden zich teneinde dit plan te verijdelen en de daders te arresteeren, twee marechaussees in het huis, waarvan de be woners afwezig waren, verdekt opgesteld Hun verwachting werd bewaarheid toen gisternacht aan de achterzijde van het huis twee inbrekers verschenen om zich toegang tot de villa te verschaffen. Zij sneden daar toe een ruit van de glazen tuindeur open, en stapten het huis binnen. Toen tot hun niet geringe schrik de ma rechaussees plotseling tc voorschijn traden, trok een der indringers een revolver, loste een schot op de politiemannen. Eén der marechaussees, de 30-jarige Peters, werd getroffen in de linkerpolsslagadër. Onmiddellijk daarop kozen de beide r nen het hazenpad. Er ontstond een- achter volging, waarbij een der dieven, zekere Blommeren, werd gegrepen en gearresteerd. De andere wist te ontkomen. De gewonde marechaussee is na verhon denie zijn, naar het ziekenhuis te Den Bosch overgebracht Zijn toestand is niet gevaar lijk. Men neemt aan, hier te doen te heb ben gehad met twee leden van een bende, die zich onk aan de onlangs hier plaats gehad hebbende gemaskerde roofovc heeft schuldig gemaakt EEN MOOIE VANGST Te Zuiderdwarsgracht bij Giefchou n (Ov.) ving de visscher Smit twee vischotters in... de fuiken. Hij verkocht de vangst voor 125. OPEN BRIEF Waarde Vrienden, Het zal u zeker nitt verbazen, dat ik U even, ook namens de redactie, een kleiii briefje schrijf. Gij hebt ons eenige. soms niet bizonder vriendelijke brie.en geschreven en die zijn niet in ons blad opgenomen. Vooral naar aanleiding van. hetgeen ik geschreven over Braat, de fascisten en de land bouwcrisis. Ik waarschuwdé u togen de protestvergad»* ■ing.'welke gister in den Haagschen Dieren tuin gelioudcn zou worden en waarin Braat plus een paar fascisten, die zich plotseling beschermers van de landbouwende bevolking oelden, zouden protesteeren tegen de Re geering en maatregelen eischen om de land bouwcrisis te bestrijden. Gij hebt mij geschreven, dat ik er niets in wist, ja sommigen uwer waren zoo bit ter gestemd, dat ze mij toeriepen: 't Zal mij zorg wezen al komt Braat straks met tien volgelingen en al komen er twintig fascisten in de. Kamer, de Regeering doet niets, de andere partijen doen nietsalt wc maar geholpen worden! Ge hebt mijn vermaning om niet naar deze protestvergadering, welke in een relletje ver- loopen moest, toe te gaan, in de wind gesla gen. En ge zijt er gister heengegaan. !l is goed, dat ge er geweest zijt. Nu weet ge voor eens en voor altijd, dat dit de manier niet is, en dat van, deze zijde geen wezenlijke' hulp zal opdagen. In Hoofddorp was het ónders en beter, "nietwaar? De:oproep voor de fascistische vergadering heb ik bewaard. De uitnoodigjng was zoo algemeen mogelijk en dat er entree betaald moest worden, stond nergens te lezen. immers, de fascisten zouden deze bijeen komst financieren. De noodlijdende boeren moeten geholpen worden en 't was toch erg genoeg, dat ze reis- en verblijfkosten moesten maken. Maar jawel: niet binnen het hek vóór er een kwartje betaald was. Om de onkosten te dekken,' ziet u. Twee il 3000 kwartjes ware een mooi sommetje voor de leege kas der fascisten. Slechts een paar honderd hebben betaald en mochten binnen. Nu, ze hebben waar voor hun geld gehad! F,r is geprotesteerd, gedemonstreerd, ge attaqueerd en geblameerd. Want de hocrenvriend Haighton riep in 't vuur van zijn rede uit: Daar kunt u met uw boerenhersens nrvg niet bij. Wij moeten komen tot een coöpe ratieve staat. Daardoor kunnen fouten in het productieproces vermeden worden. Dit is een Staatszorg der toekomst. In Italië is zij reeds verwezenlijkt. De man vergat blijkbaar, dat het over de landbouwcrisis ging en niet over het fascisme. Maar de communisten begrepen de situatie wel. En de vergadering is in de grootste wanorde verloopon. Er is zelfs geen motie tegen de regeering aangenomen. Braat heeft zich, als ik 't goed zie, flink gehouden. Hij had zeker de scherpgeslepen mensen en ploertendooders onder de khaki- uniformen met zwarte hemden gezien en zei dus direct: wij maken geen oproer, doch willen op waardige wijze protesteeren. Tn do Kamer heeft hij wel eens andere dreigemen ten laten hooren. Maar hier was voorzichtig heid geboden. D-it dacht de politie ook en ze heeft een paar goed maar gevaarlijk bewapende fasc'sten opgeborgen. Wat ook maar het hoste is. Met messen, ploertendooders en voorhamers zijn de boe ren niet geholoen. De revolutie, van welke zi:de ook, bracht hen nooit gewin. Ik ben intu«schen blij dat deze vecht bijeen komst de vrede tusschen ons hersteld heeft. Hulp is noodig, maar deze is gevaarlijk. Uit Oost-Indië NIEUW CONTRACT K. P. M. BATAVIA. 28 Nov. lAnetn). Uit het antv Ier regeering op de schriftelijke vraag va rolksruadslidVan Lonkhuyzen blijkt, dal 12 Jni tic van eweging en de Koninklijke a wordt, de nieuwe l 1931 sou kunnen K.r.M. heeft slch DE „CYCLOOP" NAAF JNDO-CHINA SOER ABATA

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1