llirttuur gnitsdje T I Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken EERSTE BLAD. Uit Oost-Indië Land- en Tuinbouw. Pet kwartaal f3.25 (Beschikklngskosten f015) 31J dagelilksche tending *?.- Alles bil vooruitbetaling Losse Dunnnen 5 cent met Zondagsblad 7 A een! Eondngsblnri niet afzonderlijk verkrijgbaar Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 5893" No 3209 VRIJDAG 21 NOVEMBER 1930 A O V 0 R C N T 1 Ns Van T tof 5 reeels ^'V-yu b,5ke rcgeJ meer -0-22/j In zet Aedëdet Mngeu 1 t. van 1—5 regels „2.30 Elke regel meer -O-*5 Bij contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan bet bureau wordt berekendf 0*1® 10e Jaargang Dit nummer bestaat uit DRIE bladen t OVER RECHTSCHE POLITIEK Terwijl de samenwerking der rechtsche groepen helaas, telkens en telkens weer te wenschen overlaat, gaat er om zoo to zeg gen geen dag voorbij, dat in vrijzinnige bladen niet over de „onhoudbaarheid" van Christelijke regeeringspolitiek geschreven wordt. Waarom toch die beduchtheid voor spoken, om in de terminologie der vrij zinnige pers \p. blijven? Is er dan nog altijd de vrees, dat vroeg of laat de rechtsche coalitie hersteld zal worden? Maar, zoo vragen wij verder, wat zou dat dan nog? Men vertelt ons immers vaker dan noodig is, dat ook in een vroe gere periode van die rechtsche politiek niets terecht gekomen is. Hoewel, zoo schreef nog pas de „Liberale Wegwijzer", hier in ons land gedurende de laatste kwarteeuw steeds rechtsche politiek gevoerd is, weten we nog niet wat dit eigenlijk is. De glansperiode van de rechtsche samen werking, van de parlementaire en extra parlementaire coalitie van roomschen, anti revolutionairen en christelijk-historischen; de periode van christelijke politiek, ge voerd door genoemde christelijke partijen, heeft feitelijk niets opgeleverd. Ja, toch, valt deze „Wegwijzer" zich zelf in de rede „In de verdeeling en bezetting van baan tjes heeft deze politiek inderdaad zeer veel bereikt, maar vóór 't overige is het nog altijd een open vraag gebleven, wat nu eigenlijk die rechtsche of christelijke politiek is. Zeker, we hebben de vastberaden en doelbewuste samenwerking der coalitie partijen gehad voor het verkrijgen der financieele gelijkstelling van bijzonder èn openbaar onderwijs, welke strijd evenwel ten slotte tot beëindiging is gebracht onder liberale leiding en in samenwer king ook met de niet-rechtsohe partijen." Hierin zit ook niets nieuws, zult ge zeg gen. Het. is waar; hetzelfde liedje is jaar aan jaar uit den treure gezongen. En de tegen zang in de rechtsche pers is niet uitge bleven. Maar, laten we het nu eens anders bekij ken. En de „Wegwijzer" op zijn schreden volgen. Aannemende, dat hij het precies bij het rechte eind heeft en ons goed de weg wijst. Het blad zegt eerst dat „ten eeuwige dage wel verborgen zal blijven, wat rechtsche politiek eigenlijk is", en vlak daarop, dat lo veel bereikt is bij de verdeeling en de be zetting van baantjes; en 2o dat een vastbe raden en doelbewuste samenwerking tot de financieele gelijkstelling heeft geleid. Welnu, zouden we willen vragen, daar hebt ge dan toch zelf twee belangrijke en beteekenisvolle verschijnselen van wat rechtsche rechtspolitiek is. Laat ons voor „baantjes" nu een juister woord lezen: ambten, bedieningen, betrek kingen enz. Het blad wil tóch niet beweren, dat de liberale ambts- en gezagsdragers hun functie slechts als een .baantje" beschou wen? Ware dat juist, dan zou de vervanging reeds daarom een groote zegen voor land en volk geweest zijn. Doch ook, afgezien daarvan, het was een zegen, dat ook mannen van Christelijke levensovertuiging hun invloed op 't bestuur van land, gewest en gemeente konden oeferten; dat ook van hun talenten gebruik gemaakt kon worden. Een geestverwant van de „Liberale Weg wijzer" schreef nog pas dat groote schade aan de wetenschap is toegebracht, doordat liberale geleerden uit kortzichtigheid en partijbenepenheid mannen als Dr. Kuyper e.a. niet in hun midden duldden. De rechtsche samenwerking heeft daaraan een einde gemaakt en zóó het welzijn van het land gediend. Bovendien, die coalitie heeft de bepalingen der Grondwet, dat alle Nederlanders gelijke rechten hebben, van een doode letter tot levende werkelijkheid gemaakt. Daardoor is aan het recht voldaan en is dat niet Christelijke politiek bij uitnemendheid? Laat de „Wegwijzer" nu niet smalend spre ken over baantjes; zijn politieke vrien den waren er al te zeer op gebrand en hebben daardoor het land schade gedaan en het recht beschadigd. En de coalitie heeft beide gered. Precies hetzelfde geldt voor de vrijmaking der school. Ook in vrijzinnig-liberale bladen kan men telkens weer lezen dat de gelijk stelling aan de ouders recht heeft gedaan. En als die vrijmaking dan onder „libe rale leiding" is tot stand gekomen (men ziet, we geven de „Wegwijzer" de volle maat) dan is dat zooveel te mooier, want - dan blijkt hoe gezegend de Christelijke poli tiek heeft ingewerkt op het rechtsgevoel der vroeger zoo gruwelijk onrechtvaardige liberalen. Waarlijk, de „Wegwijzer" behoeft niet te zuchten: wat is toch rechtsche politiek; de redactie weet er voldoende van om de zegen ervan te erkennen! Zij vraagt naar de be kende en door haar zelf geplaveide weg. officieele berichten AUDIËNTIE. De gewone audiëntie van den minister van Onderwijs zal Maandag 24 Nov. a.s. niet plaats hebben. DIRECTE BELASTINGEN ENZ. Bij Bij K. B. is eervol ontslag verleend aan W. Kleber, ontv. der dir. bel. enz. te Zaltbom- mel; J. G. Tielenius Kruythoff, ontv. der inv. te 's-Gravenhage; U. Rjjp'ma, ontv. der dir. bel. te Leeuwarden; J. H. Meerdink, idem te Rotterdam, 2e kantoor; N. Ardesch van Hamel, idem te Maastricht; W. A. Schepers, ontv. der dir. bel. enz. te Zutphen; L. Diepenburg, ontv. der dir. bel. enz. te Hoogeveen; benoemd tot ontv. der dir. bel. enz. te Ter schelling G. Zoetekouw, adj.-comm. te Dor drecht; tot ontv. der dir. bel. enz. te Kortgene F. Zuidijk, ass. te Rotterdam. vragen van kamerleden LEERSTOEL IN DE HOMOEOPATHIE. Het Tweede Kamerlid Duymaer v. Twist heeft den Minister van Onderwijs gevraagd: Is de Minister bereid, evenals dit geschied is met de uitgebrachte adviezen van de Koninklijke Academie van Wetenschappen en van den Onderwijsraad betreffende de vestiging van een leerstoel in de homoeopa thie aan óón der Rijksuniversiteiten, zoo mogelijk vóórdat de behandeling van hoofd stuk VI der Rijksbegrooting plaats heeft, te publiceeren de contra-niemorie van het hoofdbestuur der Vereeniging tot bevorde ring der Homoeopath ie in Nederland en het antwoord van de Koninklijke Academie van Wetenschappen, dat op deze contra memorie bij den Minister is binnengeko- STAATSBEGROOTING 1931 autobusdienst OUDDORP—MIDDELHARNIS. By Kon. besluit is ongegrond verklaard het beroep, ingesteld door de N. V. Rotter'damsche Tramweg-Maatschappij te Rotterdam tegen de beschikking van Ged. Staten van Zuid-Holland van 17 Maart 1930, waarbij aan Th. M. J. de Klundert te Melissant vergunning is ver leend tot het in werking brengen van autobus dienst tusschen Ouddorp en Middelharnis. veerdienst stavoren—enk; ;j;zen ACTIE TOT BEHOUD. Naar wordt medegedeeld zal op Woens dag 10 December a.s. in het stadhuis te Workum een vergadering worden gehou den van de gemeentebesturen uit den Zuid-Westhoek van Friesland en uit West- Friesland, waar het plan van actie tot be houd van den veerdienst „Enkhuizen— Stavoren" na de totstandkoming van den afsluitdijk zal worden vastgesteld. particuliere chauffeurs ADRES AAN DE TWEEDE KAMER. Het bestuur van den Nederlandschen Bond van particuliere chauffeurs heeft er in een adres aan de Tweede Kamer op aan gedrongen, dat maatregelen worden ge troffen, dat ook de chauffeur in particulie ren dienst wettelijke bescherming zal on dervinden door hem in de Arbeidswet op te nemen en hem onder te brengen bij de transportarbeiders of arbeiders, werkzaam in het verkeerswezen. bond van bedrijfsvereen. VOORLOOPIG BESLUIT TOT OPRICHTING Dezer dagen is te Utrecht een tweede ver gadering van een aantal bedrijfsvereni gingen tot uitvoering van de Ziektewet ge houden inzake nadere aaneensluiting en contact. Voorloopig werd besloten tot op richting van een Bond vaü Bedrijfsvereni gingen; de definitieve oprichtingsvergade ring zal half December gehouden worden. De concept-statuten werden besproken en voorloopig geregeld. Belangrijke beslissin gen in zake gemeenschappelijke regelingen werden uitgesteld tot een volgende verga dering. centraal genootschap GENEESKUNDIG INSPECTEUR. Als geneeskundig inspecteur van het Centraal Genootschap voor Kinderherstel- lings- en Vacantiekolonies heeft het hoofd bestuur benoemd de heer A. A. Koopal, arts te Paterswolde, zulks in de plaats van den heer A. K. Dijkhuizen, die benoemd is tot directeur van den geneeskundigen dienst en van het gemeentelijk ziekenhuis te Alk maar. actieve handelspolitiek vergadering De Vereeniging voor Actieve Handelspo litiek hoopt Dinsdag 9 Dec. e.k. te twee uur in hotel de Twee Steden te Den Haag een openbare vergadering te houden, waar de volgende sprekers met de volgende onder werpen zullen optreden: Prof. P. A. Diepenhorst, voorzitter, Openingsrede; D. ten Kate Brouwer voorzitter van de K. v. K. voor Rijnland: „Waarom een onderhandelingstarief?"; Chr. v. d. Heuvel, lid der Tweede Kamer „De land- en tuinbouwcrisis en actieve handelspolitiek'* en Dr. L. G. Korten- horst, lid der Tweede Kamer: „Dumping". ONDERWIJS Memorie van Antwoord Aan de Memorie van Antwoord betreffende de Onderwijsbegroting ir nog het volgende ontleend: Dat betere verzorging van de belangen der rijpere jeugd de aandacht verdient, acht de .Minister vol komen juist. Ook naar zijn meening is dit. een belangrijk vraagstuk, waarom hij dan ook de hoop uitspreekt, dat het wetsontwerp tot regeling van het aanvullend onderwijs (cursuswet)' spoedig wet zal worden. Hij is er echter niet van overtuigd, dat het in het stadium, waarin dit vraagstuk thans ver keert, zaak zou zijrt, daarvoor aan zijn de partement een nieuwe afdeeling in het leven te roepen. Vooreerst riiccnt hij, dat naast de leiding en ordening die ook in dit op zicht van de overheidsorganen kan uitgaan op dit terrein een zeer belangrijke taak voor het maatschappelijk leven zelf is wegge legd en dat het niet de juiste methode zou zijn de verzorging van deze belangen ge heel van bovenaf te regelen. Maar bovendien heeft de zaak vele kanten, die feitelijk bui ten de taak van het ondenvijsdepartemenl gelegen zijn. De voorstelen bij deze bcgrooting gedaan tot uitbreiding van het hooger onderwijs in de moderne talen passen geheel bij wat tot dusver als gedragslijn voor de Z.g. rol- verdeeling is aanvaard. Tot dusver was naast de zuivere uitrusting voor de moder ne talen aan de Groningsche Universiteit het denkbeeld, dat aan de andere uni\ toiten door onderlinge taakverdeeling deze vakken object van studie moesten kunnen zijn, niet verwezenlijkt. Geleidelijk wenscht de Minister dit thans te bevorderen. Im mers het is niet verdedigbaar, dat de mo derne talen, die in ons cultuurleven zulk een belangrijke plaats innemen aan twee der drie universiteiten geheel ontbreken. Om deze reden is gestreefd naar een oplossing, die aan de Romaansche talen te Leiden en aan de Gcrmaansche talen te Utrecht een zetel zou bieden. De Minister heeft de tus- schenkomst van zijn ambtgenoot van Buiten- landsche Zaken ingeroepen om na te gaan of aan de universiteit te Parijs aan de Ned. taal de plaats zou worden toegekend, die wensohelijk is. Leera arsopleiding. Dat onder vigueur der tegenwoordige wet ten alle paedagogische opleiding aan de. academisch gevormde leeraren vreemd kan blijvep, acht ook de Minister een bezwaar. In het aanhangig wetsontwerp zullen hier omtrent eenige bepalingen behooren te wor den opgenomen. De vraag of het wenschelijk is, het school- eindexamen der H.B.S. met 5-jarigen cur sus te vervangen door een Staatsexamen, beantwoordt de Minister voorshands ont kennend. Onderwijzers tekort Ten onrechte meent de Minister wor den de bezwaren, die ondervonden worden bij het vervullen van vacatures in het voor loopig verslag toegeschreven aan onvol doende bezoldiging van Je onderwijzers. De ooi-zaak moet veeleer worden gezocht in het feit, dat de wijzigingswetten van 1923 en 1924 en de daarmee gepaard gaande regeerings- maatregelen een sterken terugloop van het aantal leerlingen der opleidingsinrichtingen hebben bewerkt Het aantal jongelieden, dat tot onderwijzer wenscht te worden opgeleid is echter weer groeiend. Het spelling vraagstuk. Met betrekking tot het spelling-vraagstuk zegt Minister Terpstra in de Memorie van Antwoord op de Onderwijsbegrooting, dat men het ten onrechte voorspelt, dat hij richtlijnen heeft aangegeven, waarnaar de Nederlandsche taal voortaan behoort te wor den onderwezen. Zooals uit de bij deze Me morie overgelegde aanschrijvingen van 1? September 1030 blijkt, hebben deze uitslui tend betrekking op dc daarbij vermelde exa mens en wel in dier voege, dat bij de schrijf wijze van de Nederlandsche taal de afwijkin gen volgens dit overzicht bij die examens voortaan geoorloofd, doch niet voorgeschre ven zullen zijn. Dat er voorts een nieuwe officieel gebrui kelijke spelling zal komen, die ook in de officieele stukken zou worden gevolgd, is eveneens een onjuiste gevolgtrekking. Van invoering van een derde spelling naast de beide bestaande is dan ook geen sprake en voor de verwarring, die een aantal leden ducht, behoeft niet gevreesd te worden. Het is dus eveneens onjuist, dat de Minister zou ingrijpen in de leerstof of ten aanzien van een bepaald leervak, in dit geval de Ned. taal, een bepaalde meening of opvatting zou /oorschrijven in afwijking van bestaande op vattingen. Noch ten aanzien van de openbare noch ten aanzien van de bijzondere scholen is ingegrepen of iets voorgeschreven. Bijzonder Hooger Onderwijs In zijn Memorie van Antwoord deelt de Mi nister van Onderwijs mede, dat de regeering betwijfelt, of het een zaak van wijs beleid ou zijn thans over te gaan tot het instellen an een staatscommissie, uitsluitend be staande uit politieke personen, aan wie de vraag ter oplossing zou worden voorgelegd, of, naast dc reeds bestaande, in de Hooger Onderwijswet nadere regelingen behooren te worden getroffen betreffende het bijzonder hooger onderwijs, en in verband daarmede wellicht betreffende het openbaar bijzonder onderwijs, en zoo ja, welke. Zij ziet geen aan wijzingen, dat zulk een commissie meer kans zou bieden om met definitieve voorstellen te komen dan de staatscommissie-Colijn. De regeering acht den tijd om dit vraag stuk aan de orde te stellen niet rijp. M. O. en Voorber. H. O. Naar aanleiding van in het V. V. gemaak te opmerkingen, merkt de Minister van On derwijs in de Memorie van Antwoord op, dat hij ongetwijfeld hoopt het wetsontwerp tot regeling van het middelbaar en voorbe reidend hooger onderwijs met de Kamer te hoogheemraadschap delfland GUNSTIGE FINANCIEELE TOESTAND Uit de begrootingen van het hoogheem raadschap Delfland blijkt dat het vanwege den gunstigen financieel en toestand mogelijk is den omslag over het ongebouwde met f 1 per H A. (f 0.30 algemeen beheer en f 0-70 boezembeheer) en dien over het ge bouwd (algemeen beheer) met f 0.30 per be rekende H. A. te verlagen. In het algemeen beheer is voor den ge wonen dienst 1930 een vermoedelijk batig saldo van f 80.000 te ramen, hetgeen f 5.0U0 hooger is dan het geraamd saldo 1929. Er valt weer een toeneming dier belast bare opbrengst te boeken, ditmaal bedragen do f 1.500.0000 hetgeen een uitbreiding van het omslagplichtig gebied met 5000 bere kende II. A. gebouwd oplevert. De uitgaven voor 1931 vertooncn voor den gewonen dienst geen groote afwijkingen. In 1931 zal wegens omslag voor het al gemeen en boezembeheer in totaal worden verkregen f 623.900 (vorig jaar f 689.915) Voorgesteld wordt de omsiag per H. A. voor het ongebouwd voor 1931 in de districten IVI vast te stellen op f 10, (v. j. f 11) in district VII op f 2 (2.70) en voor het ge bouwd in de districten IVI per berekende H. A. op f 2 (v j. f 2.30). De ontvangsten en uitgaven voor 1931 algemeen beheer worden voor den gewonen dienst geraamd op f 644.8S2 en voor buitengewone dienst op f 1.212.000. Voor het boezembeheer luiden deze cyfers als volgt gewone dienst ontvangsten en uitgaven f 163.2S9; buitengewone dienst f 401.500. Een bedrag van f 155.000 wordt noodig geacht voor versterking van de koppen een viertal strandhoofrien en voor het lagen van twee strandhoofden f 38.000. hollands plassen in gevaar BEROEP VAN „DE KAAG" OP GEDEP. Het bes-tuur van de Kon- Zeil-, Roei- en Motorsportvereeniging -,De Kaag" heeft weer een adres gericht tot Geo. Staten v; Zuid-Holland, waarin dit college wordt ver zocht maatregelen te nemen in het belang van de ongerepte instandhouding van de plassen en watergebieden in Zuid-Hoilan<i, die als oorden van recreatie en natuur schoon, meer en meer de aandacht trekken, maar eveneens in toenemende mate be dreigd worden. „Zuid-Holland" aldus adressant, „is arm aan bGsch, en heidevelden die andere pro vinciën zoo aantrekkelijk maken, maar rijk -".„O water, dat mits br zorg voor wordt gedragen cis natuurschoon even belang rijk kan zijn als ue bos6chen en heidevelden elders, voor welker instandhouding groote bédragen verzameld worde... Adressant noemt als voorbeeld de Kager- plassen- waar reeds zooveel grond e.d. is gestort, dat het Westelijk deel van het Nor- remeer en een belangrijk deel van den Eymerepoel een te geringen diepgang heb ben verkregen. Nog steeds ligt een belang rijke ondiepte op den overgang van Zwei- land en Eymerepoel, nadat daar een zand schuit haar lading overboord heeft gewor- Van de Warmonder Leede ie slechts een smalle geul op diepte, zoodat door de druk ke scheepvaart, bij uithalen of met opbrui sende jachten, va6tloopen regelmatig voor komt. He voornemen van het gemeentebe stuur van Leiden, om Spijkerboor en Kever als stortplaats van baggerspecie te gebrui ken- kon slechts na veel moeite worden ge weerd. Steeds weer nieuwe walkanten worden op de Kagerplaseen bedorven door de stor ting van vuil, dat thans weliswaar niet di rect in het water terecht komt, maar de om geving door stank bederft. Nog steeds wordt het Zuidelijk deel van de Brasemermge.r, het meest schilderachtige en door wj sport-beoefenaars geliefdste gedeelte nog wel, bedreigd door het voornemen van het gemeentebestuur van Haarlem, om daar zijn stadsvuil te bergen. Met nadruk verzoekt het bestuur Gedep. Staten maatregelen te beramen en te treffen welke het watergebied recht laten weder- algemeene reisvereeniging HET SCHOON DER WERELD. Wij ontvingen ter kennismaking het eer ste nummer van ,-Het Schoon der Wereld", veertiendaagsch orgaan van de onlangs op gerichte Algemeene Reievereeniging voor Nederland. Dit orgaan zal gewijd zijn aan het reizen en aan het toerisme, zal reisbeschrijvingen en eeriereizen bevatten, t-rvvijl onder het hoofd „Vereenigingsnieuws" mededeelingen gedaan zullen worden inzake de reizen, welke in het voornemen der Vereeniging liggen. Gelijk men weet- is deze nieuwe vereeni ging gesticht door uitgetreden leden der Ned. Reisvereeniging, waar oneonigheid heerschte. Dat de nieuwe vereeniging een beslist vrijzinnig karakter draagt, blijkt voldoende uit het feit, dat allo eerste vereenigings- reizen dc Kerstdagen omspannen en de terugtocht bepaald is op Zondag na Kerst- accountantswezen EEN REGELING GEWENSCHT? Het hoofdbestuur van de Nederlandsche Maatschappij voor Nijverheid en Handel heeft aan de departementen der Maat schappij gevraagd of in de kringen van handel en bedrijfsleven de behoefte gevoeld wordt aan een regeling van het accoun tantswezen met medewerking van de over heid en zoo ja, in welken geest. behandelen, maar niet in zijn tegenwoordi- gen vorm. Een voorstel tot wijziging zal bij de Kamer worden ingediend. Tot de wijzigingen zal echter niet behoo- 'ïi het uitlichten uit het wetsontwerp van de regeling van het handelsonderwijs. Om het contact met het overige middelbaar on derwijs blijft hij aan de behandeling van deze materie in één algemeene wet de voorkeur geven. het groene kruis IN NOORD BRABANT. De Prov. Noord-Brabantsche vereeniging „Het Groene Kruis" hield haar algemeene ver gadering te Tilburg. De belangstelling der af deeling was matig. Slechts 9 van de 21 af dee lingen waren vertegenwoordigd. Aanwezig wa ren de secretaris-generaal van de Alg. Ned. Vereen, en de inspecteur van de Volksgezond heid. Dank zij het mooie rijkssubsidie kan een enquetrice in dienst genomen worden. Naast zuigelingenzorg zal ook met moederzorg be gonnen worden door het instellen van gratis consultatiebureaux voor kinderen van 1 tot 6 jaar. De periodieke aftredende leden Mr. A. M. de Rom en, P. de Visser werden met alg. st. herkozen. In de vacature-mevr. Plantinga werd eveneens met alg. st. gekomen Ir. J. W. Spren- ger te Ginneken, die zich met het secretariaat zal belasten. Na sluiting der vergadering gaf de hoofdinspecteur der Onderlinge Levensver zekering „Eigen Hulp" een duidelijke uiteen zetting van pensioenverzekering van wijkver pleegsters. chr. marine-tehuis TE SOERABAJA. Dezer dagen ontvingen we het jaarver slag over 1928 van het Chr. Marine Tehuis te Soerabaia, hetwelk sedert het vertrek met Europeesch verlof der familie Oosten- ga in April 1928 onder leiding staat van de familie V eg ter. De volgende bijzonderheden zijn aan dit verslag ontleend. Bezoekers. Het aantal bezoekers wisselt zeer. Wan neer betrekkelijk veel gasten worden ver wacht, zooals b.v. bij de aankomst van een nieuwe boot, dan valt dit meestal tegen, terwijl men op avonden, waarop niet gere kend is, de zaal plotseling geheel bezet ziet. Telt men de 1800 kamerbewoners geduren de de laatste drie maanden er bij, dan be reikt men dit jaar ten naaste bij 'n getal van 23.000. Waar bovendien door deze kamer bewoners de geregelde komst van vrienden en kennissen een logisch gevolg is, kan in normale omstandigheden het totaal op 24.000 worden geschat. Lectuur. Wat de ïectuur betreft, maken uit den aard der zaak de Nieuwsbladen en Tijd schriften de meest actueele leerstof uit, waarbij als een verheugend verschijnsel kan worden geconstateerd, dat verschilicndo uitgevers in deze hun belangelooze méde werking verleenen. Voorts heeft men de beschikking over een uit pl.m. 300 deel en bestaande bibliotheek, welke in de bijzon dere aandacht van de leden der vereeni ging „Onze Hoop" wordt aanbevolen, want mocht iemand van eigen Christelijke lec tuur bij verlof, overplaatsing e.d. opruimen, dan worden giften in boeken gaarne aan genomen. In het personeel kwam op een enkele uit zondering na, geen verandering. Gebouw cn Inventaris. Een verbouwing was zeer urgent, aange zien de kamers langzamerhand onbewoon baar waren geworden. Tevens is nu ook aan het hoofdgebouw en linker vleugel heel wat opgeknapt. De afzonderlijke eetzaal en vergaderzaal zijn zeer groote verbeteringen Na deze verbouwing is er logies voor ruim 40 personen. Indien men echter bedenkt, dat ongeveer het dubbele aantal op de lijst staat om een kamer te betrekken, is het duidelijk dat een nijpend plaatsgebrek zich ook nu nog doet gevoelen. De inventaris is voldoende te noemen, al zal vanzelfsprekend een aanvulling steeds van harte welkom zijn. Voorts zij melding gemaakt van ver schillende bezoeken door hooggeplaatste personen, w.o. de Vlootvoogd, Prof. de Sa- vornin Lohman, Dr. van Doorn en last not least de legerpredikanten. Tal van lezingen en religieuze voordrach ten droegen er mede toe bij, het moreele peil der bezoekers op te voeren, in verhand waarmede, zooals de secretaris, de heer J van D rut en opmerkt, de naam van Ds. Bartlema onafscheidelijk aan het Te huis verbonden zal blijven. Financieele toestand. Waren 'er in 1927 donkere wolken, zoo eindigt het verslag, 1928 was in menig op zicht een lichtend jaar. De fondsen voor de verbouwing werden toegestaan, evenals de gouvemements- en gemcentesubsidies. Gif ten in natura en in geld van handelshuizen en particulieren werden zoo nu en dan ont vangen en in dank aanvaard. Tot slot nog een paar cijfers. Van het Gouvernementshuis werd een subsidie genoten van f fiflOO, terwijl de ont vangsten van kamers, buffet en restaurant resp. globaal f 2400, f 11.000 en f onnn be droegen. Als grootste uitgave posten treffen we aan: f 5000 aan huur en f 4000 aan arbeids- loonen. Moest in 1927 nog een nadeelig sal do van ruim f 70 worden vastgesteld, thans is dit in een voordeelig saldo van pl.m. f 100 veranderd. AANTAL KOELTE-AANSLAGEN. MEDAN, 20 Nov. (Aneta). De Planter ver meldt over het eerste halfjaar 1930 ter Oost kust van Sumatra 29, in Atjeh 5 koelie-aanval len of bedreigingen, waarvan 1 met doodely- ken afloóp; en wel 7 <oor Cbineezen, de rest door Javanen en Soendaneezen. BATAVIA, 20 Nov. (Aneta). De ondercom- issaris van politie G. J. v. S., wiens recher chewerk destijds leidde tot opheldering van de moordzaak op een Australische dame in een hotel te Garoet, is wegens laakbare handelin gen geschorst. Het parket heeft zijn zaak in onderzoek. NIEMEUER'S 10-18 cents per half ons VOOR FIJNPROEVERS. JA-EN-NEEN-BERICHTEN Het liegt of 't gedrukt is, zei men vroeger cn daarmee bedoelde men, geloof ik, dat de menscnen geneigd zijn om voor waar aan te nemen, wat in de krant staat- Misschien ging dat vroeger, doch thans is dit spreekwoord dan toch zeker uit den tijd Want als alles waar was, wat gedrukt wordt; neen maar, 't is te dwaas om zoo iets te veronderstellen. Zie hier een krantenbericht: „In het Engelsche Lagerhuis heeft minister Henderson onlangs op de vraag, waarom geen luchtvaariattaché aan de Britsche ambassade te Moskou is ver bonden, geantwoord: Een der redenon is het streven naar zuinigheid. Het Lagerhuislid Ashley (conservatief) vroeg daarop: „Als dat zoo is, waarom trekken we dan onze militaire attaché'* niet uit Nederland terug, waar men in het geheel geen leger heeft?" Er volgde geen antwoord." Nu, dat laatste k&n niet juist zijn. Hen« derson moest beter weten. Waarom Omdat hij toch ook zoo'n beetje sociaal-democraat is Natuurlijk, lang zoo rood niet als zij, die zich gaarne zijn Hollandsche partijgenooten noemen; doch waar ter wereld vindt men zulke roode democraten, als hier? Maar ik mag toch niet veronderstellen, dat Henderson niet behoorlijk ingelicht wordt door zijn Nederlandsche vrienden. Trouwens, dat bleek voldoende uit heti geen de -,Daliy Herald", het Engelsche soc.- dem. dagblad dezer dagen 60hreef, n.l- dit: „Zelfs de kleinere mogendheden, die eens ten voorbeeld waren, zijn door den overheerschenden geest gegrepen. Hol land stelt voor nieuwe millioenen aan de nieuwe vloot te besteden." ,-Hier ziet men de uitwerking van hot vlootplan op het buitenland, gelijk onzer zijde voorspeld werd. Voor het minst draagt het bij tot ontmoediging onder de voonstanders van internationale ontwa pening. Het geneesmiddel geeft het blad ook' „de volkeren moeten overal, door hun 6temmon en hun politieke macht, alle regeeringen tot verstand dwingen" Overal- ook in Holland". Is-tie effen fijn? „Het Volk" maakt de Engelsche collega wijs, dat wij onze vloot gaan uitbreiden met vijftig procent en daaraan vele nieu* we millioenen besteden. Dan echoot het Engelsche partijblad: Vreeselijk toch, daar in Nederland. Daar zijn ze afschuwelijk militaristisch. Wij ver sterken onze vloot ook. maar die Hollanders gaan veel verder- Albarda! spreek uw vlam mend woord! En dan gooit ,-IIet Volk" de terugge-i kaatste hal weer verder ons land in en zucht: Ziet ge wel, welke invloed dat fu neste vloot- en moordplon op het buiten land heeft, 't Is om te builen! Dat laatste is waar. Want zoo brengt de roode ners het eigen land in diecrediet bij vreemden. Het is een vernuftig spel van de bal terug te laten kaatsen en copie te fabri- ceeren. Doch. wat ik maar zeggen wou: Hender son behoefde niet te zwijgen op de conser vatieve opmerking: hij wist wel beter. MINDER BEDEVAARTEN NAAR MEKKA. BATAVIA, 20 Nov. (Aneta). Het aantal be devaartgangers voor Mekka bedraagt dit jaar nog niet de helft van vorige jaren. Tot heden werden slechts 8500 Mekkagangers vervoerd (v. j. 28.000). MANGOES FAILLIET VERKLAARD. BATAVIA, 20 Nov. (Aneta). Het faillisse ment is uitgesproken van den bekenden Arabi- schen handelaar Mangoes, die reeds jaren in financieele moeilijkheden verkeerde. Het werd aangevraagd door de N.H.M., die een vorde- ring had van f 700.000. CHR. BOEREN- EN TUINDERSBOND. Door het Hoofdbestuur van den Chrisle- lijken Boeren- en Tuindersbond is aan den Minister van Binnenlandsche Zaken onder- staajid telegram gezonden. Hoofdbestuur Christelijke Boeren- en Tuin dersbond op 13 November te Utrecht in ver gadering bijeen, gehoord den grootcn nood van Veenkolonialcn Landbouw verzoekt Uwe Excellentie ernstig onverwijld maatregelen te treffen voor afname voorhanden zijnden voorraad aardappelmeel onder meer door verplicht percentage aardappelmeel in brood en met betrekking tot toekomstige productie garantie van minimumprijs. oonf Uw (rouw aan ons Va J ook door Je ezerskring uil ie brei Jen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1