ïliruitrr jCriJtsrijf (Hmtant Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken BINNENLAND. Pw kwartaal tHfsfliikk In sr> kosten 1 0 15) Bil lmteli|«sche tending 1<- Alles Ml vooruitbetaling Losse nummers S cent met ?A>n<iaeablad 7 A cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbar»' No 3194 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936 DINSDAG 4 NOVEMBER 1930 ADVERXENTlfif: Vnn t tof 5 reëels Elke resei oieei -0-22Y» Ing*e iededpfHneei» tï*,Pf* e. van 1—6 regels«,1-W Elke repel meer Bij contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan het bureau wordt berekendƒ0.11 10e Jaargang; Dit nummer bestaat uit DRIE bladen eersteTblad ENKELE VRAGEN, DIE ZIJN GAAN RIJZEN IV. So. Was deze aangekondigde staking moreel verdedigbaar? Natuurlijk is het niet de bedoeling het geheele stakingsvraagstuk hier aan te roeren. In Christelijke kringen wordt in groote meerderheid de meening aan gehangen, dat, als alle andere middelen uitgeput zijn, en men zich voor God ver antwoord acht, staking mag worden te hulp geroepen om het recht te doen zegevieren. Ook de tegenovergestelde meening bestaat nog wel. Naar aanlei ding van het onderwerp, hier door ons behandeld, deelt Ds. Kersten in De Ba nier. mede, dat de Staatkundig Gerefor meerden onder elke omstandigheid werkstaking verwerpen, als zijnde het te hulp roepen van den vleeschelijken arm. Voor wie zulke weerloosheid ten eigen opzichte aanvaarden, past bij slot van rekening eerbied, maar vast staat toch wel, dat wanneer andere Christenen zich grooter vrijheid meener. te durven veroorloven, zij Gods zegen moeten dur ven afsmeeken voor het gebruik van het uiterste middel in den economischen strijd. Ken Hem in al uw wegen, beteekent toch wel vooral in extra-ordinaire om standigheden, Als wij in kalme tijden Gods zegen vragen over den ongestoor- den gang van het dagelijksch leven, dan gebeurt dat, ook, omdat 't er zoo bij be hoort. En dan wordt het uitgestrekt tot heel veel, ook tot den voortdurenden groei in ledental van het organisatie wezen, 't welk ons lief werd. Maar als dat organisatie-verband plotseling in de branding van het leven komt te staan en het zwaard opheft om den regelmati- gen bedrijfsgang tot stilstand te bren gen, dan, dan vooral moet de Christen durven worstelen om Gods zegen. Doet hij dit, dan zal nooit machtswellust hem overmeesteren, de begeerte hem slacht offeren, de klassenstrijd hem gevangen nemen. Slechts een werkstaking, die zóó kan worden gevoerd, is voor den Christen moreel verdedigbaar, 't Is niet noodig, om evenals Gustaaf Adolf deed, vóór zjjn troepen neer te knielen in het open baar, maar de binnenkamer moet be treden durven worden en de nood voor God uitgestort of over het onrecht ge klaagd. En nu moet het ons van het hart hebben wjj het mis, dat men het ons zegge dat niets van die stemming, die als 't er op aan komt een Christen tot een held maakt, door ons is opge merkt. Niet één enkel woord in vakblad of bijeenkomst wees op dien hoogen ernst, wel op verbittering. 't Spreekt vanzelf, dat precies dezelf de eisch moet voorgelegd aan den Chris tenpatroon. Ook hij moet zegen durven afvragen over de wijze, waarop hü iaat arbeiden en dan, erken het gerust, is het aantal Boazzen gering. Maar hem wordt ook fel en scherp voorgehouden in Gods Woord, dat het achtergehouden loon, dat wil zeggen de somma van alle arbeidsvoorwaarden, tegen hem zal roe pen bü den Heere Zebaöth. Het moreel verdedigbare van een machtsstrijd in het best ingerichte be drijvencomplex is het christelijk publiek niet duidelijk kunnen worden bijge bracht, en dit te meer niet, wijl het hier zou gelden een algemeene staking. Vergissen wij ons niet, dan is het de eerste maal, dat de officieele leiding der Christelijke vakbeweging zich uit spreekt vóór een algemeene staking, 't Is haar eere, dat het de eerste maal was. Door niets wordt het leven meer ontwricht dan door een algemeene sta king. Partxeele stakingen grijpen ook slechts partieel in. De algemeene staking over alles en nog wat is langen tijd een geliefkoosd onderwerp geweest in de socialistische lectuur. Die deze discussie gevolgd heb ben, weten, hoe dan ook zwaar gedebat teerd werd over de vraag, hoe moet ge handeld worden in de allervitaalste be drijven, als lichtfabrieken, spoor en tram, waterleidinginstallaties, brood fabrieken, ziekenhuizen, enz. De aller principieelste marxisten wilden dan voor niets standhouden en de minder feilen wilden wat barmhartiger op treden. Ook het drukkers- en krantenbedrij t is een vitaal bedrijf, leder denke nu even in, hoe na een enkelen dag het in gewikkelde leven gewoonweg aan de destructie, de ontreddering was prijs gegeven, als de toeleg gelukt ware. Handel en Nijverheid, al in zulk een zware impasse, kunnen zich niet roeren zonder drukwerk. Maar nog veel ingrij pender gevolgen zouden gezien worden, als alle dagbladen en andere kranten, waarop het menschenverkeer rust, op hielden te verschijnen. In Engeland heeft eenmaal de Regee ring klaargestaan bij een dergelijken strijd op de drukkerijen een blad voor het geheele land te doen uitgeven. Laat ons thans maar mogen mededeelen, dat in dagbladuitgeverskring in ons land vlak na de aangekondigde staking ook overwogen is, als de toeleg gelukte, met de Regeering in ovèrleg te treden om op deze wijze het publieke leven te be hoeden voor lamgeslagen te worden. Ge lukkig bleek spoedig, dat men zich hier en daar en elders zou kunnen redden. En deze algemeene staking werd uit geroepen, omdat de loonsverhooging, welke gevraagd werd in dezen tijd van algemeenen neergang, niet ten volle werd toegestaan. Al het bereikte, het geen wij trouwens oordeelen, dat in een vitaal bedrijf gegeven moet worden, werd in de weegschaal gesteld. Waar door overleg meer bereikt was, dan voor 25 jaar iemand kon denken, werd de klassenstrijd ervoor in de plaats gesteld. Men versta ons goed, 't is verre van ons elke staking met klassenstrijd te ver eenzelvigen, maar in een geval als dit, was het de geest hiervan, welke zulk besluit kon doen nemen. Men moest toch begrepen hebben de wereldgeschiedenis heeft het reis op reis aangetoond, als ook het leven van den enkelen mensch dat ontbindende factoren intreden, als te veel gevraagd wordt. De destructie is dan daar. Als in een bedrijf een groep mannen erin geslaagd is aanwijsbaar voor te stellen, hoe door samenwerking van lei ding en arbeid schoone resultaten te be reiken, zijn, moet.de nood al bijzonder hoog geklommen zijn, zoo men dit in ge vaar durft te brengen. Bij de patroons had zich een groep gevormd, welke met breeder, blik aan stuurde op den opbouw van een stuk be drijfsorganisatie, welke patroons en ar beiders zou bieden wat maar eenigszins bereikbaar was. Vaak gingen de arbei ders vóór. Voor deze laatsten was het bedrijfspensioen ingevoerd; voor de chefs en de kleine patroons, welke er hier nu eenmaal vele zijn, was het nog niet zoo ver. Dit stond thans op het program. Aan de overzijde had insgelijks een groep arbeidersleiders het hoofd gebo den aan overdreven eischen der leden en aan communistische inblazingen. Te kwader ure is het groote goed uit het oog verloren en heeft men alles op eén kaart gezet. Bij de patroons waren er óók, die de leiding verweten met de arbeiders te heulen. Bij de arbeiders werd hun lei ders voor de voeten gegooid, dat zij 't met de patroons op een accoordje gooi den. Deze beide stroomingen want klassenstrijd wordt overal gevoerd, zoowel bij werkgevers als werknemers gaan uit van de meening, dat pa troons en arbeiders natuurlijke vijan den zijn, tegenovergestelde belangen hebben. Deze stroomingen hebben het ditmaal gewonnen, en zij zullen den kop opnieuw opsteken en heel wat ellende veroorzaken. Zij willen niet onder éen deker. slapen, zoo zij 't noemen. Wanneer nu, althans voorloopig, de voorstanders van 't collectief contract en van den uitbouw daarvan tot be drijfsorganisatie, zich beroepen op wat in het drukkers- en krantenbedrijf tot stand is gebracht, zal er een hoongelach opgaan. En de verbindendverklaring van het collectief contract zal een bezwaar te meer moeten overwinnen, namelijk, dat nooit een dusdanig contract verbindend zal mogen worden verklaard, wanneer het doof werkstaking is afgedwongen. Wellicht heeft men niet aan deze be langrijke consequentie gedacht, maar vanaf heden kan er inede gerekend worden. En vooral, een der voornaamste ide alen van den Christen, is gestrand op de scherpe rotsen van het harde leven. Natuurlijk, er moet gered worden, wat mogelijk is.. Maar is onze vraag misplaatst: was de aangekondigde algemeene werksta king moreel verdedigbaar en mocht deze bij voorbaat namens allen gesteund worden? Wjj stellen haar niet, om te verwijten, maar wel om voor de toe komst weer terug te vallen op ons be ginsel, dat de leiding en de arbeid zich naar Gods bestel een plaats zien aange wezen, niet tegenovermaar naast elkaar. Er is nog meer. Belangrijke vragen, die niet meer verwacht mochten wor den, zijn plotseling in het Christelijk kamp naar voren gekomen. En wij moe ten toch altijd zoeken, naar wat ons vereenigen kan. H. DIEMER. DE VRIJZINNIG DEMOCRATEN EN DE VOLKENBOND. De agenda voor de algemeene vergade ring, welke de Vrijz.-dem. Bond op 29 en 30 Nov. a.s. te Hengelo (O.) denkt te houden, werpt wel een eigenaardig licht op de hou ding dezer partij tegenover den Volkenbond De afdeeling Zeist stelt n.l. voor om: „binnen het kader van den Volkenbond' zoodat punt 9 wordt: „Nationale ontwa pening binnen het kader van den Vol kenbond". b. Punt 1 van 9 (Orde en Veiligheid) te lezen als volgt: „Nationale ontwapening met behoud uiteraard van een bewapende politie macht tot handhaving van de inwendige orde en met bereidheid tot medewerking aan internationale rechtshandhaving, ter. behoeve van een doc.r den Volkenbond te voeren actie." In de toelichting zegt de afdeeling, dai aanvulling van het program gewenscht is, om de toetreding tot de partij te be vorderen van velen, die thans meenen, dat hun lidmaatschap medebrengt zich te moe ten verecnigen met de eenzijdige stelling- van „nationale ontwapening zonder eenig "erband met overig Europa." Het Hoofdbestuu r staat afwijzend tegen over dit voorstel. Wat men bedoelt op te nemen, staat reeds in het program zij hei in andere woorden en redactie-wijziging kan slechts verwarring stichten. Dat laatste is zeker juist ten aanzien van deze partij. De vrijzinnig democraten zijn ten opzichte van de landsverdediging in de loop van enkele jaren reeds zoo vaak over stag gegaan, dat elke wijziging de verwar ring zal bevorderen. Ook heeft het Hoofdbestuur gelijk, dat over een bewapende politiemacht tot hand having van de inwendige orde in het pru gram gesproken wordt. Echter ,ten opzichte van de medewerking in een Volkenbondsactie is er wel degehjK verschil van gevoelen tusschen het Hoofd bestuur en de afdeeling Zeist Omdat he.t program zelf op dit punt een onzeker geluid geeft. In 9 heet het: Afschaffing van al dat gene, dat bestemd is voor oorlogsactie te genover een vreemde staatsmacht Dat is dus overeenkomstig punt 9 van 1 ..nationale ontwapening" zonder meer. Maar in 10 wordt de zaak weer anders gesteld. Daar heet het dat ons land, zoolang hier 3 nationale ontwapening nog niet is door gevoerd, nimmer van de wapenen gebruik zal maken „tenzij eventueel als onderdeel van een rechtmatige Volkenbondsactie. En onder punt 5 leert men, dat Nederland zijn erplichtingen als lid van den Volkenbond zal vervullen. Mr. Marchant heeft in vroeger jaren speciaal tegenover Mr. Rutgers, meermalen tevergeefs geprobeerd om duidelijk te maken, hoe het venullen van de plichten tegenover de Volkenbond gepaard kan gaan met na tionale ontwapening; en hier ziet men nu, dit heen-en-weer-gepraat ook in het pro gram tot uiting komt Een rechtmatige Volkenbondsactie steu nen, zeker; doch slechts effectief zoolang als land de nationale ontwapening nog niet heeft doorgevoerd. De afdeeling Zeist voelt de inconsekwen- tie en wil verheldering; vreest de uitdruk king: „nationale ontwapening". Doch het Hoofdbestuur blijft liever in de vaagheid en hoopt de volgelingen te kunnen wijsmaken, dat het terugbrengen van land en zeemacht tot „een politiemacht met een voudige bewapening" wel samen kan gaan met: „vervulling van Nederlands verplich tingen als lid van de Volkenbond". Och ja, er zijn vele goedgeloovige kiezers! Uit de Pers. JUBILEUM VRIJE UNIVERSITEIT „EEN KOSTELIJK DING". In de Tijd schrijft Mr. baron Van Wijnbergen, die een der bijeenkomsten van de jubileumfeesten der Vrije bijwoonde, o.a. het volgende: Uit een betrekkelijk klein deel van ons volk waren zoovele honderdtallen naar Amsterdam gekomen, dat naast het Con certgebouw, tot de uiterste hoeken gevuld, nog een andere zaal elders in de stad noodig was teneinde allen plaats te kun nen geven. En datop de gewone dagen der week. Zij, die wel eens stellen, dat zulke massale volksbijeenkomsten slechts op den Zondag kunnen worden Behouden, hebben hier weer het afdoend bewijs geleverd gezien, dat het anders kan, als men wil. Ea sc k di« «rocte schare drie dagen lang te Amsterdam bijeen geweest. Met welk doel? Om te protesteeren tegen niet-voldoende behartiging harer stoffelijke belangen door de overheid? Om te beraadslagen langs welken weg vermeerdering zou kunnen worden bekomen voor materieele wcl- Allei Men kwam bijeen om zich geestelijk te versterken, om opgewekt te worden te jagen geestelijk goed om getuige te zijn van de resultaten der offervaardig heid den laatsten tijd in eigen kring be tracht, en tnede daardoor geprikkeld te worden tot bet blijven brengen van offers in de toekomst en men keerde huis waarts, na gesterkt te zijn in de overtu ging, dat het voornaamste middel om de bloei der Universiteit voor het vervolg te zien bestendigd is groot Godsvertrouwen en vurig, hartelijk gebed. Wij begrijpen, dat deze bijeenkomst voor velen een revelatie geweest is een bijeenkomst zoo ten eenenmale afwijkend van hetgeen we om ons zien in de hui dige wereld. En dankbaar moeten wc wezen degenen, die haar tot stand brach ten. en zoo een wijle het vol'e licht deden vallen op datgene in ons volk, wat onzen tijd maar al te zeer gevaar loopt in het duister te worden geduwd. GEMEENSCHAPPELIJKE ONDERGROND. In wen nabeschouwing over de viering van het gouden feest der Vrije Universiteit schrijft „De Heraut" onder meer: Schoon was het woord van onzen Minis terpresident, Jhr. Ruys de Beerenbrouck. Duidelijk heeft hij verklaard, dat zijn overtuiging een andere is dan de onze Maar hij heeft op zeldzaam gelukkige wijze weten af te dalen tot den gemeen- schappelijken ondergrond, waarop allen staan, die gelooven in God, den Almach tige, den Schepper van hemel en van aarde. En Zonder voorbehoud heeft hij het uitgesproken, dat hij in de woelingen onzer Jagen staat aan dezelfde zijde van de scheidslijn als wij. OFFICIEELE BERICHTEN ONDERSCHEIDINGEN. Bij Kon. besl. zijn benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau G. Lijsen, voor zitter van het college van provisoren van het burgerweeshuis te Zutphen; C Rijken, hoofd ..n de R.K. jongensschool voor L. O. te Veldhoven; C. J. Warnsink, arts te Ommen; is toegekend de aan de Orde van Oranje Nassau verbonden eeremedaille in goud aan J. Gobels Az., procuratiehouder bij de N.V. A. W. Sabel te Zaandam; in zilver aan J. W. Boeve, wonende te Berkum, gem. Zwol lerkerspel, werkbaas op het buitengoed „Dijk zicht" te Zwollerkerspel; in brons aan: H. C. Kammermans, voorman bij de N.V. v h. H. Verloop en Co. te Oudewater: mej. C. Visser en mej. E. Hogervorst, dienstboden bij den heer A. van Mens te Velp, gem. Rheden. LEGER EN VLOOT. Bij Kon. bes!, benoemd tot res. Ie luit bij zijn tegenwoordig korps, de res. 2e luit T. Cordes, van het Re reg. veld-art.; zijn be noemd bij de luchtvaartafd., tot res.-2e-waar- nemer de res.-sergeanten C. S. Barkema en J. Meijer; is benoemd hij het personeel van den geneesk. dienst, tot res.-offirier van gez. 2e kl. de heer W. C G. Kamerling, arts. CONSULAATWEZEN. consul der Nederlanden te Stettin, do heer W. F. R. Kisker, is overleden. De vice-consul der Nederlanden aldaar, de heer E. Grihel, is belast met de waarneming van het consulaat ONDERSCHEIDING VAN KEIZER TAFARL Ter gelegenheid van zijn kroning heeft H.M. de Koningin het grootkruis van de Orde van den Nederlandschen Leeuw ver leend aan Z.M. Ilaile Sellasie I, koning der koningen van Ethiopië. INSTALLATIE HAAGSCHE BURGEMEESTER WAARSCHIJNLIJK 8 DECEMBER e.k. Naar wij vernemen ligt het in het voor nemen om de plechtige installatie van den nieuwen burgemeester van 's-Graven hage, Jhr. Mr. Dr. L. H. N. Bnsch ridder van Rosenthal, te doen geschieden in de raadszitting van 8 December a.s. De gemeenteraad van Groningen zal Maandag 24 November a.s. in een speciaal daarvoor belegde vergadering van den hem Verlatende burgemeester afscheid nemen. NOTARIS IMMINK GOUDEN JUBILEUM Dezer dagen herdacht te Deventer de nestor der Ned. Notarissen, de heer N. I m- mink onder groote belangstelling zijn gou den ambtsjubileum. Onder de zeer talrijke bezoekers waren bestuurders van corpora ties en van de Ned. Herv. Kerk, waarvan de heer Immink bestuurslid was, notaris sen uit de omliggende gemeenten. Mr. A. de Savornin Lobman, president der recht bank en voorzitter van de Kamer van Toe zicht op de notarissen te Zwolle, de burge meester van Deventer, Mr. F. W. R. Wtte- DE NOODSLUIS TE IJMUIDEN Naar gemeld wordt zal de Noordersluis te IJmuiden vermoedelijk nog vóór het einde van dit jaar voor het groote scheepvaartverkeer doorloopend, aldus zoowel bij dag als bij nacht, in gebruik worden gesteld. PERMANENT HOF INTERN. JUSTITIE DUPLIEK VAN PROF. LOGOZ. De Zwitsersche agent Prof. Logoz heeft gister voor het Permanente Hof van Inter nationale Justitie in de zaak der vrije zones van Opper-Savoye en het Land var. Gex zijn dupliek aangevangen. Hij kwam op tegen de voorstelling van Fransche zijde als zou er tusschen de in terpretaties door Frankrijk gegeven aan artikel 433 alinea 2 van het Verdrag van Versailles en de door 't Hof thans te treffen regeling van het regime der betrokken par tijen, geen verband bestaan. Hierdoor werd geweld aangedaan aan het compromis tus schen partijen, dat juist de stukken bad om door een beslissing over het rechtspun» van juridische grondslagen liet regime vast te stellen. Het Ilof is ook niet bevoegd thans vrijelijk over de rechten der partijen te beschikken. Het moet handelen als een rechter en mag geen onrecht opleggen aan Zwitserland en haar het recht op de vrije zones ontzeggen, waarvan het het bestaan heeft ontkend. In de namiddagzitting van het Perma nente Hof var. Internationale Justitie heeft Prof. Logoz uitvoerig betoogd, dat sedert de instelling der vrije zones in 1815 en 181G de omstandigheden geenszins voldoende zijn gewijzigd, dat zulks het vervallen van het recht van Zwitserland op deze zones zou wettigen en dat de Zwitsersche 1 stellen, die de regeling van de zones aan de tegenwoordige omstandigheden aanpas sen, de welvaart der zones verzekeren. INTERN. GOEDEREN TRANSPORT BESPREKINGEN TE AMSTERDAM Van 24 tot en met 29 dezer zal te Amster dam een internationale bijeenkomst worden ge houden ter bespreking van de regeling van den treinenloop voor het internationale goe derenvervoer. Daaraan zullen deelnemen een dertig spoorwegadministraties uit 19 landen NAT. BLAUWEWEEKCOMMISSIE DE JAARVERGADERING. Onder presidium van dep heer J. C. Ru gaart van Apeldoorn werd Zaterdag in „Krasnapolsky" te Amsterdam de jaarlijk- sche algemeene vergadering gehopden van de gedelegeerden der Nat. Blauwqweeköom- missie uit de Nat Commissie tegen het Alcoholisme. Na opening der vergadering kwamen al lereerst de jaarverslagen aan de orde. Aan dat van den secretaris, den heer H. Ploeg Jr. van Utrecht, ontleencn we dat nu 18 landelijke drankbestrijdersorganisaties zijn aangesloten. Op den 2en Pinksterdag j.l. werd te Amersfoort een groote betooging gehouden ten gunste van de Plaatselijke Keuze, waaraan 6000 demonstranten deel namen. In de tusschen Hemelvaart en Pinksteren gehouden Nat blauwe week werden totaal 199295 blauwe bloempjes verkocht, tegen 172805 in 1929. De oplaag van de Blauwe week-courant steeg tot 173.100. Een eigen marschlied werd uitgegeven. In meer dan 300 plaatsen werd actie gevoerd. Het verslag van den penningmeester. Ds. J. Henri Ledeboer van Amsterdam,, ver meldde aan ontvangsten f 13430.82 en aan uitgaven f 101.31.68, zoodat er een saldo in kas is van f 3307.14. De verslagen werden goedgekeurd en de penningmeester voor zijn beheer gedechargeerd. Besloten werd het aantal bestuursleden met één uit te breiden en op 8 te brengen, zoodat van de Neutrale jeugdoigtmisaties, zoowel als van de Prot.-Chr. een vertegenwoordiger in het bestuur zou zitting krijgen. De aftredende bestuursleden, de heeren J. C Rugaart te Apeldoorn, H. Ploeg Jr. te Utrecht, J. Henri Ledeboer te Amsterdam, Ds. A. J. Montijn G. L. de Haas, beiden te Utrecht, en W. C. F. Scheps te Den Ilaag, werden herkozen gekozen voor de Neutrale jeugd de heer van Oorschot te Amsterdam en voor de Prot.-Chr. de heer B. Gerretson te Nijmegen Besloten werd om op Hemelvaartsdag 1931 een Plaatselijke Keuze-meeting te hou den te Leeuwarden en een geheeloonthou dersmeeting te Enschedé en een groote mee ting tot sluiting van de Nat Blauwe week op 2en Pinksterdag te Dordrecht en die te zetten in het teeken der geheelonthouding De vergadering machtigde het bestuur om in het reglement eenige kleine redactie wijzigingen aan te brengen. BERLIJN-AMSTERDAM Op uitnoodiging van den heer N. X. Th. M. Vos de Wael, burgemeester van Olden- zaal, zijn dezer dagen ten gemeentehuize te 01 denzaal bijeengekomen de burgemees ters van Bentheim, Schüttorf en Gildehaus, senator Henrichmann van Bentheim, gront- industrieelen van Oldenzaal en vertegen woordigers van V.V.V.. A.N.W.B., Kamer van Koophandel voor Twente, Middenstandsver- ecniging, enz. om een bespreking te houden over het door het Reichsverkehrministeriuin te Berlijn geprojecteerde plan voor een groo NORMALISATIE IN NEDERLAND De Hoofdcommissie voor de Normalisatie in Nederland besloot in haar jongste ver gadering eenige. met name genoemde nor maalbladen definitief vast te stellen. Van de verschillende nummers der „Me- dedeelingen", waarin de ontwerp normaal- bladen ter jritiek gepubliceerd worden- is op aanvrage gratis één exemplaar verkrijgbar gen S November te 7.57 te Arnhem. 8.48 te bij het Centraal Normalisatie Bureau (C- N 1 Utrecht, 9 50 te Den Haag S.S.. 9.36 te Am- B.), Koningskade 23, Den Haag; meerdere sterdam W.P., 9.53 te Amsterdam CS. en [exemplaren voor 10 cent per stuk. 110.01 te Rotterdam Maas. „NADRUK VERBODEN" WAT MAAR GELUKKIG IS OOK! Er verschijnt één dagblad in ons land, dat onder bijna elk artikel de waarschu wing plaatst: Nadruk verboden. Dit beteekent waarschijnlijk: Wij, redac tie van dit orgaan publiceeren dit belang rijk artikel en wie het lezen wil, moet zich maar op ons blad abonneeren; een andere krant mag het niet overnemen, om zóó zijn lezere een dienst te bewijzen. Nu heb ik altijd een kinderlijke eerbied gehad voor goede persgebruiken en als ergens de waarschuwing onder staat, dat wie het artikel overneemt, een dief is dan neem ik de schaar niet ter hand. Bovendien wanneer ik artikelen in De Telegraaf lees (want ik bedoel dit in Nederland verschijnend blad) dan denk ik vaak bij me zelf: Gelukkig maar, dat na druk verboden is; de gruwelijke spotternij komt dan slechts onder de oogen van de Telegraaf-lezers. Doch deze week kwam ik tot de ontdek king, dat b.v. de T ij d, het r.k. dagblad uit Amsterdam, zich weinig aan de waar schuwing stoort: het nam een lange moot uit de „preek" van Prof. Casimir en gaf deze aan zijn lezers door. De bedoeling van D e T ij d was om daar mee het beginsellooze van de Tele graaf aan te toonen en 't is niets hi- zonders, dat het blad daarin volkomen ge slaagd is. Elk beginsel, behalve dat van het „cententellend mercantilisme", is het blad vreemd. Men beleeft dan ook de gekste dingen in de kolommen van deze krant. De mede werkers spraken elkaar op de meest-krasse wijze tegen. Gaan soms met elkaar discus sieeren en hun tegenovergestelde meenin gen verschijnen als hoofdartikelen in het zelfde blad. Dr. Zimmerman verkondigt als hoogste wijsheid, dat loonsverlaging en inkrimping van sociale maatregelen de eenige, afdoen de middelen zijn tegen de malaise; doch twee dagen later schrijft Dr. van Rhijn dat het precies andersom is. En zoo gaat het maar door. Nu is dit op zich zelf nog niet het erg ste. Men kan alleen aan mannen van Chris- telijken huize vragen, waarom zij op deze wijze de vrijzinnige pers steunen; doch daarover heb ik het thans niet Erger is, waarop De Tij d nu eens de aandacht vestigde en wat een dagelijksch verschijnsel is. Er is geen blad in ons land, dat zóó ge raffineerd h,et overheidsgezag ondermijnt als de Telegraaf. Er is, om een bepaald voorbeeld te nemen, geen krant, die min stens om de andere dag de nationale weer macht 'zoo laat bespotten, als dit blad. En dan schrijft Prof. Casimir in zijn laatste preek naar aanleiding van het pro- cés-Borren zoo roerend schoon over de plicht der landverdediging, als men zelden ieést. Hij laat de veroordeelde kapitein zeggen: Gij, Nederlandsche Regeering, Gij verklaart mij schuldig, maar gij duldt een administratie, die de belangen van recht en gezagshandhaving schaadt Gij hfcbt sedert den oorlog uw uitgaven verveelvoudigd, maar voor het eer ste wat een staat móét doen, de handha ving der rechtsorde, had gij géén genoeg geld over. Gij leefde in een toestand van gemoe delijke onbezorgdheid en straft mij, wiens bezorgdheid grooter was dan de uwe. Gij zijt nog altijd het volk van Jan de Witt, dat niet verstond voor zijn eigen veiligheid te vigileeren. Uw onwil tot redelijke tucht en gezags handhaving, Uw treuzelzucht en centen- tellende wijsheid, hebben den toestand geschapen, waarin ik naliet, wat ik als krijgsman zou hebben behooren te doen. Uw ooren zijn doof geweest voor her haalde vraag cn klacht. Is het niet aandoenlijk? Doch dan schrijft een paar dagen later de bekende spotter in zijn S.O.S. op de hem eigen wijze met de grootste minachting over de landver dediging en hij ontziet zich niet te spot ten met de „twee minuten stilte", als men in andere landen de gevallen helden eert en met „het graf van den onbekenden sol daat". Het is cynisch en gruwelijk! Waarlijk, De Tijd schrijft niet ten on rechte aan het adres van Prof. Casimir: Neen, hooggeleerde heer, u zoekt de schuldigen aan den verkeerden kant Wanneef zich in Nederland een slappe neiging en een verderfelijke traditie be gint te vormen, dan is dit in hoofdzaak te wijten aan de wijze, waarop „De Tele graaf" den onwil tot redelijke tucht aan moedigt en de gezagshandhaving onder mijnt En ook de paedagogen,, die, ter- wille van het honorarium, deze demora- liseerende invloeden bevorderen, door van „De Telegraaf" een veelgelezen blad te maken, gaan niet vrij uit En dan moet men bedenken, dat er nog steeds geloovige, maar kortzichtige Chris tenen zijn, die zoo'n blad, dat met hun hei ligste overtuiging heel eenvoudig de draak steekt, als .huisvriend ontvangen; doch de mug, welke zij in een Christelijk dagblad ontdekken, uitzijgen en met verachtelijk ge baar wegwerpen. Zou men soms, wat dit betreft, niet vra> ensmoede worden? Gelukkig neen, want met den dag breekt beter inzicht door! BOOTTREIN ..NEDERLAND" De speciale trein met post en passagiers, in aansluiting op het s.s. „Johnn de Witt" zal Vrijdagmorgen 7 November te 10.20 van Genua vertrekken, aankomst Zaterdngmor*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1