lliriiiiir gcii&dje (£mrant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
ABONNEUENTl
Per kwartaal fS.211
(Beschikklneskosten 0.15)
9er week 1 0.25.
Voor het Buitenland bij Weke-
Ujksche zending
Bij dageliiksche tending „7.-
Allea bil vooruitbetaling
Losse oumnien 5 cent
met Zondagsblad 7 h cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 3193
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
*DVEB!ENTI£N:
Van 1 tof 5 regels fi.i7V5
Elke regeJ meer „0.22Vi
Tng«. iedederllngei.
van 1—6 regels *2.30
Elke regel meer „0.45
Bil contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekendƒ0.10
MAANDAG 3 NOVEMBER 1930
10e Jaargang
Dit Nummer bestaat uit OITIH bladen,
waarbij inbegrepen „De Bouwwereld"
EEN KRACHT GODS
Wie de herdenking der Kerkhervorming
in onderscheiden bijeenkomsten de vorige
week meevierde of de naklanken gisteren
beluisterde in de prediking des Woords zal
meer dan eens getroffen zijn door het bree-
de platforrn,. waarop het heuglijk feit ge
plaatst werd.
In nauwe begrenzing genomen is de
Kerkhervorming niet meer dan een heroïsch
iverzet tegen de Roomsche hiërarchie, een
openlijk protest tegen de misbruiken in de
■Kerk en de dwalingen in de leer.
Doch wie dieper tuurt en breeder schouwt
ziet Maarten Luther anders en Gods gena
de in hem nog veel heerlijker. Die verstaat,
hoe zijn werk niet alleen beteekenis had
als tegenstelling met het Rome van zijn
tijd, doch als immer en altijd doorwerkende
.reformatie, als een strijd, die tot het einde
der eeuwen toe gestreden zal worden tegen
alle machten van on- en bijgeloof.
Immers, als Luther opkomt voor de sou-
vereiniteit van het Woord Gods, dan richt
hij zich in zijn persoonlijken strijd wel al
lereerst en allermeest tegen de Roomsche
Kerk van zijn tijd; doch de Kerkhervor
mers met en na hem hebben het onmiddel
lijk verstaan, dat slechts in.positief belijden
kracht schuilt en niet in negatief verwer-
Zij verzetten zich tegen elke dwaalleer en
elke onschriftuurlijke belijdenis en kwamen
op voor het ongerepte gezag van Gods
Woord.
Nooit zou de gezegende kracht der Refor
matie zoo allesbeheerschend geworden zijn.
Wanneer de geestelijke leiders zich blind
gestaard hadden op de dwaling van één
Kerk, of de letter van een ketter, hoe ge
leerd en invloedrijk ook.
Neem, de geweldige, wereldoverwinnende
drijving van het reformatorisch beginsel
was, dat altijd als principe verdedigd wordt:
Het heilig Evangelie is een kracht Gods tot
zaligheid en daarom schaam ik mij -dat
Evangelie van Christus niet
En daarmee staan wij, belijdende Christe
nen nu in deze dagen niet in de eerste
plaats tegenover Rome, hoewel we de af
stand nimmer wenschen te verkleinen; doch
voor alles tegenover de wereld van het on
geloof, die zich wel schaamt ivoor de banier
van het Evangelie.
De Joden streden met Jezus over opstan
ding en eeuwig leven; Luther stelde zich
tegenover de dwaalleer nopens Gods Woord;
maar noch aan God, noch aan Zijn wereld
bestuur werd getwijfeld.
Thans echter is voor velen de Bijbel hoog
stens een mooi boek van historische en let
terkundige waarde, en het Evangelie een
troostrijk verhaal voor zieken, ouden en
eenvoudigen.
Rome schaamt zich voor dat Evangelie
echter niet; ontelbaar velen, die zbh Pro-
testantsche. Christenen noemen, doen 't wel
En daarom is het goed, dat wij voor onze
tijden alle nadruk leggen op dit woord: wij
schamen ons het Evangelie van Christus
niet, want het is een kracht Gods tot zalig
heid; ja, maar ook een kracht Gods. in
heel ons leven, zooals God dat voor een
iegelijk vam ons beschikt heeft.
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDINGEN
Bij Kon. besluit is toegekend de eere-me-
daille verbonden aan de orde van Oranje-
Nassau in zilver aan D. van Tussenbroek
opzichter in dienst by de familie Mackay
te Ophemert;
in brons aan J. Dorresteyn, tuinbaas
in dienst bij de vereeniging „Bethanië'', her
stellingsoord voor verzwakte kinderen te
Zeist.
NOTARIAAT
Bij Kon. Besluit is aan mr H. Wiegman
servol ontslag verleend uit zijn_ betrekking
van notaris te Amsterdam.
RECHTERLIJKE MAOHT
By Kon. besluit is aan mr. A. J M Lees
berg op zijn verzoek eervol ontslag verleend
uit zijn betrekking van rechter-plaatsverv.
in de Arrond.-rechtbank te Alkmaar.
CUNSLAATWEZEN
By Kon besluit is de heer G. E Lukk
benoemd tot consul der Nederlanden te Tallin
(Reval) buiten bezwaar van 's lando schat
kist. Het ressort van het consulaat strekt
zich uit over de districten Tartu, Werro, Har-
jumaa, Zaanemaa en Jarncamaa.
INGEBRUIKNEMING SCHUTSLUIS
In den Oever wordt thans een gedeelte van
den ringdijk van den Sluisput dourgebaggerd
teneinde het water in de schutsluis toe te
laten. Deze sluis zal 7 November a.s. offi
cieel in gebruik worden gesteld.
PROV. STATEN VAN Z.-HOLLAND
BEGROOTING 1931
Ged. Staten van Zuid-Holland hebben
thans, bij de Staten ingediend de provin
ciale begrooting voor 1931.
Voorgesteld ..ordt thans voor onbepaalden
tijd naast de heffing van 20 opcenten op de
hoofdsom der grondbelasting te vorderen
een heffing van 10 opcenten op de inkom
stenbelasting en 10 opcenten op de vermo
gensbelasting.
Aan de begrooting voor 1931 wordt het
volgende ontleend:
Voorgesteld wordt het saldo van de reke
ning over 192S ad 1.597.410 ten bate van
het dienstjaar 1931 te ramen.
Geraamd wordt als opbrengst: van de
opcenten voor de ongebouwde cigendommèn
192.000; van die voor de gebouwde eigen
dommen 1.085.000; van de opcenten op de
hoofdsom der inkomstenbelasting 2.650.000
en van de opcenten op de 1 oofdsom der
vermogenbclasting 430.000;
Aan leges ter provinciale griffie wordt
geraamd ƒ60.000; aan rechten op het ,'e-
bruik van het scheepvaartkanaal tueschon
rechten voor het doorvaren van de brug
over de Rijn bij Alphen ƒ3000 en aan rech
ten krachtens de Vuurwapenwet 4000. De
uitkeering van het rijk bedraagt f69.674.94.
Onder de ontvangsten van verschillenden
aard worden genoemd 176.000 als bijdragen
van de localiteit in de koeten van onderhoud
der groote verkeerswegen; ƒ330.000 als uit
keering aan de provincie uit het Rijks-
wegenfonds, voor zoover benoodigd voor ren
te en aflossing van voor de wegenverbete
ring opgenomen gelden en 420.000 voor
zoover daarvoor niet benoodigd.
Als opbrengst van grldleeningen komt voor
een bedrag van ƒ9.493.681.72 waaruit kun
nen wprden gedekt- buitengewone werken
aan het Aarkanaal ƒ650.000; aanleg en ver
betering van de groote verkeerswegen
7.840-000; kosten wegens afkoop van tollen
ƒ320:000; verbetering van den vaarweg Am
sterdam—GoudaRotterdam 1.480.000;
tweede gedeelte van het subsidie voor den
bouw van een dubbele schutsluis tueschen
Park- en Coolhaven te Rotterdam ƒ290.000.
Nog wordt geraamd een bijdrage van het
rijk ad ƒ605.000 in de kosten van verbete
ring van den vaarweg Amsterdam—Gouda
Rotterdam.
In totaal wordt aan gewone inkomsten ge
raamd ƒ7.310.705 en aan buitengewone
20 millioen.
Voor onderhoud en voorloopige verbete
ring der groote verkeerswegen is geraamd
819.000.
Voor rente en aflossing van de door de
provincie aangegaane geldleeningen is een
bedrag van 1-604.441.25 op de begrooting
gebracht, terwijl voor bijdragen in de- kos
ten van verpleging van behoeftige krank
zinnigen, idioten enz. f 1.575000 is geraamd,
en aan subsidies aan vereenigingen ter be
strijding der tuberculose f 130.000.
Voorstellen.
Ged. Staten stellen voor aan de Gecombi
neerde Noordschebuurter- en Vooriijksche
polders een reniegevend voorschot te ver
strekken tot het bedrag van de op 20.000
geraamde kosten van verbeteriagswerken
aan de kade van den polder.
Ged. Staten stellen voor den maximum
prijs der bestekken te verhoogen van 50 ct.
tot f 2.50 per bestek.
Ged- Staten stellen voor aan de Vereen.
Nationaal Technisch Soheepvaartkundig In
stituut te Rotterdam tot wederopzegging 'n
'subsidie te verleenen van 1/3 van het ge
meentelijk subsidie tot een maximum van
f 5625 per jaar.
Ged. Staten stellen voor aan de Vereen.
Handelsschool Mercurius. te R'dam- te reke
nen met ingang van 1 Jan. 1930 tot weder
opzegging een jaarlijksch subsidie te ver
leenen tot 'n bedrag van ten hoogste 10 pet.
van de uitgaven voor het onderwijzend per
soneel (salarissen pl. netto pensioenkosten)
Ged. Staten stellen voor aan de Vereen,
voor christelijk handelsonderwijs te den
Haag ten behoeve van haar handelsavond
school met 4-j. c. met ingang van Let cursus
jaar 1930/31 tot wederopzegging, een jaar
lijksch subsidie te verleenen tot een bedrag
van ten hoogste 10 pet. der uitgaven voor t
onderwijzend personeel (salaris plus netto
pensioenkosten).
Ged. Staten stellen voor afwijzend te be
schikken op de adressen van inwoners van
Papendrecbt, Sliedrecht. Giessendam en Har
dinxveld en van de Kamer van Koophandel
voor Dordrecht e.o-, waarbij wordt verzocht
den weg over den Merwedijk in gemelde ge
meenten te plaateen op het Provinciaal YVe-
genplan.
Voorts stellen zij voor hun college te mach
tigen, de onderhandelingen met de localiteit
omtrent de uitvoering van het Provinciaal
Wegenplan in de Alblasserwaard en om
trent een regeling van het beheer en onder
houd en de verbetering van den weg over
den Menvededijk voort te zetten en met be
trekking tot laatstgenoemde regeling in be
ginsel te besluiten, dat ten behoeve van de
verbetering van "«noemden weg een provin
ciale bijdrage van hoogstens f 200.000 be
schikbaar kan worden gesteld.
PENSOENBOND INDISCHE
AMBTENAREN
Zaterdagmiddag had in Den Haag een
algemeene vergadering plaats van den
Pensioenbond voor Indische Ambtenaren.
Besloten werd om in aansluiting met de
actie van het V.V.I. in Indië, zich te wen
den tot de volksvertegenwoordiging in zake
de maandelijksche uitbetaling der weduwen
en weezenpensioenen, hetgeen tot nu toe
geweigerd is.
Tot nieuwe bestuursleden werden geko
zen de heeren J. N. Willems, voorzitter der
afdeeling Nederland van het Indo-Euro-
peesch Verbond en G. A. G. Picters.
DE ZUIDERZEEWERKEN
INGEBRUIKNEMING SCHUTSLUIS
In den Oever wordt thans 'n gedeelte van
den Sluisput doorgebaggerd teneinde het
water in de schutsluis toe te laten. Deze
sluis zal 7 Nov. a.s. officieel in gebruik wor
den gesteld.
PERSONEEL IN 'S RIJKS DIENST
EEN SALARIS-CONGRES.
Zaterdagmiddag is te 's-Gravemhage een
salaris-congres gehouden van de Centrale
van vereenigingen van personeel in 's Rijks
dienst.
Het doel van deze vergadering was: „In
trekking van premieheffing voor eigen pen
sioen. Afschaffing van den aftrek voor on
gehuwden. Salarisherziening3'.
De heer F. Perdok Hzn., voorzitter
der Centrale, voerde het woord over'; ;,Ts
ons salaris op peil?"
Het antwoord luidde ontkennend.
Het algemeene salarispeil van de ai»Ijté
naren moet, zoo besloot de spreker, met ii
gang van 1 Januari met 3 pet. worden vc
hoogd. Daarnaast moet het georganiseer.
overleg weer aan het werk gezet woyde
om een technische herziening te bewe:
stelligen. Maar dan niet met een luttel b
drag, dat in geener. deele toereikend is..
Dan eerst zal aan den strijd en aan In-,
gemor in de ambtenarenwereld een eind
'komen.
Later, de ambtenaren paraat blijven én
er voor blijven strijden met 1 Januari een
algeheele verhooging doorgevoerd te krij
gen.
Een
wérd aangenomen, waarin de vergadering,
van oordeel,
dat door de invoering van de premiehef
fing voor eigen en gezinspensioen tot een
bedrag van SVa tfet op 1 Januari 1923 en de
kortingen op de salarissen en loonen in de
jaren 1924 en 1925 van pl.m. 12 pet. en vele
andere verslechteringen van de arbeids
voorwaarden, die invloed uitoefenen op de
levensstanddaard van het Rijkspersoneel,
het inkomen van dit personeel zoodanig
was gedaald dat het beneden het algemee
ne vlak van het volksinkomen was komen
te liggen;
dat de toenemende volkswelvaart sedert
1924^ tot heden de achterstelling nog heeft
dat het luttele bedrag van pl.m. 7 mil
lioen voor de salaris- en loonsverhooging
van ruim 100 000 ambtenaren, werklieden,
onderwijzers en militairen voor de herzie
ning in 1928 toegestaan ten ©enenmale on
voldoende is gebleken om het verbroken
evenwicht te herstellen;
dat gemeld luttel bedrag zelfs niet vol
doende bleek, de gerechtvaardigde verbe
teringen, welke door alle richtingen in de
ambtenaren-vakbeweging werden voorge
staan inzake kindertoeslag, huwelijksbij-,
slag, aftrek voor ongehüwden, standplaats
aftrek in de salaris- en loonregelingen voor
het Rijkspersoneel, aan to brengen;
dat de salarissen en loonen van 't Rijks
personeel aanmerkelijk achterstaan bij die
van het personeel bij verschillende over
heidsdiensten en particuliere ondernemin
gen;
dat een onmiddellijke salaris- en loons-
herziening over de geheele lijn van 't Rijks
personeel ernstig geboden is;
dringt er bij de Volksvertegenwoordiging
met kracht op aan voor het Rijkspersoneel
een duurzame verbetering in de salarieering
aan te brengen door dit personeel met in
gang van 1 Januari1931 vrij te stellen van
de bijdrage voor de premie voor eigen pen
sioen;
dringt er verder met kracht op aan gel
den te voteeren op de Rijksbegrooting
dienstjaar 1931, waaruit de kosten van een
salaris- en loonsherziening bestreden kun
nen worden, teneinde de inkomens van het
Rijkspersoneel zoodanig te regelen, dat een
levensexistentie overeenkomstig het alge
meen welvaartpeil van bet Nedèrlaiidsche
volk voor het Rijkspersoneel is verzekerd
en eindelijk aan den langdurigen achter
stand een einde komt.
OCTOBER-SNEEUWSTORM
DEMOCRATISCHE PARTIJ
DEELNEMING AAN VERKIEZING 1931
In een Zaterdag in Den Haag gehouden
vergadering der Democratische Partij werd
besloten tot deelneming aan de Staten- en
raadsverkiezingen in 1931.
Voorts werd besloten het maandblad De
mocratie binnenkort tweewekelijks te doen
verschijnen.
VERWANTSCHAP AFGEWEZEN
Het jongste nummer van het Land-
to rm b la d bevat een verklaring, welke
eigenlijk overbodig moest zijn, doch die te
genover bestrijders van de Vrijwillige Land
storm van dienst kan zijn.
De redactie verklaart nl. nog eens na
drukkelijk het volgende:
Van het eerste optreden der Nederland-
sche fascisten, heeft de B. V. L. een vol
komen afwijzende houding tegenover die
heeren aangenomen en hun op de duide
lijkste wijze gezegd, dat de B. V. L. dia
metraal staat tegenover hun in wezen ook
revolutionnaire actie.
Intusschen gaan de heeren voort met te
doen alsof hun neus bloedt. Zij streven er
naar den indruk naar buiten te wekken,
alsof er tusschen hen en ona een zekere
relatie bestaat.
Ja, zoo ver gaan de heeren van het Ver
bond van Nationalisten, dat zij in hun
orgaan „de Nieuwe Vaderlander" durfden
mededeelen, dat „op 22 Augustus de secre
taris van den Centralen Raad, het Verbond
van Nationalisten vertegenwoordigde op
den Landdag van den bijzonderen Vrijwil-
ligen Landstorm te Urk".
Wij willen bij dezen categorisch verkla
ren, dat deze heer op Urk door niemand
daartoe is uitgenoodigd en ook niet is
ontvangen.
De B. V. L. staat in beginsel even ver af
van het revolutionnaire standpunt der
communisten en socialisten, als van 'het
contra-revolutiohnaire uitgangspunt der
Nederlandsche fascisten.
Dit heeft het Landstormblad al tiental
len malen helder in 't licht gesteld.
Toch gaan de heeren fascisten voort
alsof er niets gebeurd is.
BEGROOTING SURINAME 1931
WETSONTWERP INGEDIEND
een wetsontwerp tot vast
stelling van de Surinaamsche begrooting
voor 1931.
Het financieel aspect, hetwelk voor 1931
nog' duisterder is dan te voren, heeft er
toe genoopt om de grootst mogelijke sober
heid te betrachten.
Daartegenover wordt een voorziening
van bijzonderen aard voorgesteld.
De aanzienlijke daling van de suiker- en
koffieprijzen heeft op het economisch per
spectief een uiterst ongunstigen invloed;
het feit dat daartegenover stijgende bedrij
vigheid bij de rijstteelt valt waar te ne
mén, kan slechts in zeer betrekkelijke mate
tot verheldering van de vooruitzichten in
den landbouw strekken.
f-'ht betrekking tot de nijverheid ver
dient vermelding, dat de bauxiet-ontginning
en de houtkap voor export neiging tot ge
leidelijke uitbreiding vertoonen en dat, in
verband met den opgeloopen afzetprijs
voor het product, een herleving van de ba
lata-winning wordt tegemoet gezien; hier
tegenover staat echter een verdere achter
uitgang van het goud- en ontginningsbe-
drijf.
In het onderstaand overzicht wordt aan
gegeven hoe de eindcijfers van het wets
ontwerp zich verhouden- tot die der voor-
loopig vastgestelde begrooting, alsook tot
die der begrooting voor het dienstjaar
1930.
De uitgaven, inkomsten, nadeelig ver
schil en Rijksbijdrage in het wetsont
werp 1931 vertoonden resp. de volgende
cijfers: f 7.801.008, f 4.804.955, f 2.990.053,
f 2.996.053.
Op de voorloopïg vastgestelde begrooting
1931 kwamen de volgende cijfers voor, in
dezelfde volgorde bedoeld: f 8.164.608,
f 4.743.755, f 3.430.253, f 2.854.853, waarbij
tevens een door leening te verkrijgen be
drag van f 566.000 stond aangegeven.
Voor de begrooting 1930 luidden de cij
fers als volgt: uitgaven f 8.325.953, inkom
sten f 4.900.431, nadeelig verschil f 3.425.552,
door leening te verkrijgen gelden f 566.000
en rijksbijdrage f 2.S59.522.
Uitgaven door leenlng te dekken.
Bij de begrooting voor 1927 heeft de ambts
voorganger van den Minister het voorstel
aanhangig gemaakt ingaande met gemeld
dienstjaar te breken met het stelsel van
dekking der immigratie-uitgaven uit ge
leende gelden, voor zooveel betreft de kos
ten van terugvoer van de hun contract
verplichtingen vervuld hebbende gewezen
immigranten.
Aldus zou het nl. mogelijk worden dat
de baten, welke tengevolge van een door
immigratie plaats vindende toeneming van
bevolking aan de landkas zouden toevallen,
in de eerste plaats aan het beloop van de
rijksbijdrage aan het gewest zouden ten
goede komen.
Dr. Rutgers acht alleen al het practlsche
feit in deze van overwegende beteekenis,
dat Suriname, welk gewest thans reeds de
gelden voor rente en aflossing van bereids
aangegane leeningen niet kan opbrengen
zonder een rijksbijdrage aan zijn midde
len, een steeds voortgaande opstapeling
van schuld dient te vermijden.
Nog moge de Minister vermelden, dat
met het oog op den gedrukten toestand van
de cultures in Suriname, waardoor aan
voer van immigranten onder werkovereen-
komst voor de landbouwondernemingen in
1931 hoogstwaarschijnlijk onnoodig zat
blijken, de raming van het crediet voor
aanvoerkosten in dat jaar kon worden te
ruggebracht tot f 210.000, welk bedrag even
tueel ten volle- beschikbaar zal zijn voor de
voortzetting van de proefneming met aan
voer in gezinsverband van vrije immigran-
Crediet Landsbosschen.
Ten gevolge van een reorganisatie van
den dienst van het toezicht op de Lands
bosschen kon de raming van de desbetref
fende credieten met gezamenlijk rond
f 12.000 worden verlaagd.
Ter bereiking van een vergrooten afzet
van Surinaamsch hout is het gewenscht
dat hier te lande over een te dier zake
deskundige wordt beschikt ter voorlichting
en propaganda van het houtgebruik in het
buitenland. Hiervoor is aangewezen de lieer
Ir. E. J. Kempees, hoofdingenieur van den
provincialen waterstaat in Gelderland te
Arnhem, die vroeger directeur van open
bare werken in Suriname was.
Raming Postdienst.
In verband met het toegenomen post- en
luchtpostverkeer moest de raming van de
zen post f 15.500 hooger worden gesteld.
Hiertegenover staan echter verhoogde in
komsten.
Rente vlottende schuld.
Hiervoor moest f 40.000 meer worden uit
getrokken wegens stijging van het beloop
der „kasvoorschotten" van het Rijk. Dit
bedrag is echter f 10.000 minder dan dat,
hetwelk ter zake op de voorloopig vastge
stelde begrooting voorkomt.
Kosten immigranten-aanvoer.
Ten laste van dit crediet wordt in het
loopende jaar een eerste proef genomen
met den aanvoer in gezinsverband van Ja-
vaansche kolonisten, die eerst nè. aankomst
in Suriname een beslissing zullen hebben
te nemen nopens de richting, welke zij, ter
voorziening in hun levensonderhoud, zul
len inslaan. Slaagt deze proef, dan schijnt
de verwachting gewettigd, dat langs dezen
weg bij voortduring een voldoende aantal
immigranten naar Suriname zal kunnen
worden geleid.
Deze immigranten zullen, ter volledige
uitschakeling van alle invloeden van der
den, van hun aanwerving op Java af tot
op het oogenblik van zelfstandige vesti
ging toe geheel onder toezicht staan van
de Indische en Surinaamsche autoriteiten.
De aldus aangevoerde immigrant zal, na
plaatselijke oriënteering, de keuze hebben
om hetzij zich bij een landbouwonderne
ming of bij eenig ander bedrijf in dienst
betrekking te begeven, in welk geval ech
ter het aangaan van een werkovereenkomst
waaraan poenale sanctie verbonden is, niet
zal worden toegelaten, hetzij, en wel in de
eerste plaats, zich als vrije landbouwer te
Kiest hij voor dit laatste een landsvesti-
gingsplaats dan zal aldaar van overheids
wege in voorloopige huisvesting en voeding
worden voorziert, tot tijd en wijle hij voor
een en ander uit eigen middelen zal kunnen
zorgen; voorts zal hij geldelijk gesteund
worden bij het bouwen van zijn eigen wo
ning.
Na verblijf in Suriname van vijf jaren zul
len ook de „vrije" immigranten aanspraak
verkrijgen om, desverlangd, op kosten van
den lande te repatrieeren; de gebruikelijke
premie wegens het doen van afstand van
dat recht zullen zij echter, in plaats van na
vijf jaren verblijf in het gewest, reeds na
drie jaren kunnen ontvangen.
De proefneming zal zoo noodig, ook in
1931 worden voortgezet Het crediet voor
kosten van terugvoer van immigranten is
naar de vermoedelijke behoefte f 36.500 la
ger geraamd.
Lands-pensioen fonds.
Het komt gewenscht voor om bij deze be
grooting een eersten stap te doen ter verwe
zenlijking van het reeds meermalen aanbe
volen denkbeeld om door middel van een
lands-pensioenfonds, geleidelijk op te bou
wen met uit de begrooting daarvoor af te
scheiden middelen tof consolidatie te gera
ken van de, thans grootendeels nog onzicht
bare, schulden van het gewest, voortvloeien
de uit zijn pensioenverplichtingen.
Rijksbijdrage.
Bij de behandeling in de Tweede Kamer
van de begrooting 1930, is onder meer be
sproken het reeds meermalen naar voren
gebrachte denkbeeld om in het Surinaam
sche budget tot een splitsing van uitgaven
te geraken, inzonderheid om tot uiting te
doen komen, dat, in beginsel, de ter verbe
tering van den economischen toestand van
Suriname beschikbaar gesteld wordende
fondsen voor rekening van het Moederland
zouden zijn.
De minister heeft toen te kennen gegeven
dat een zoodanige ontlasting de eerste plich
ten van een land zou wegnemen. Toch staat
de minister niet afkeerig tegenover een tot
den subsidiepost ter begrooting beperkte
splitsing, in dien zin, dat alsdan één onder
deel van den post betrekking zou hebben
op de kosten van bepaalde verhooging der
welvaart beoogende voorzieningen, terwijl
een tweede onderdeel van den post dan
don eigenlijken sluitpost zou vorm on.
In overeenstemming met den gouver
neur worden als uitgaven, welke door haar
bijzonderen aard zich inzonderheid leonen
zouden om ten dezen een afzonderlijke
groep te vormen, in aanmerking gebracht
ter bevordering van de kolonisatie van
het gewest, ten gezamenlijke bedrage van
f 3880.000;
betreffende liet Landbouw proefstation te
zamen bedragende f 136.629;
nonens landvoorziening voor den klein-,
'bouw, ten beloope van f 20-000.
„ALS 'T MOET"
HET DEVIES VAN DE B. V. L.
Het feit, dat ik het in het militaire levert
nooit verder heb gebracht dan tot bijna
voltooide vooroefeningen, (in onze familie
was het mode om vrij te loten) is' zeker
oorzaak geweest, dat de Vrijwillige Land
storm buiten de kring mijner dagelijksche
bemoeiingen ligt. -
Het deed me daarom des te aangenamer
aan, dat ik dezer dagen een mooi boekske
ontving met een kaartje er vóór in, waar
op de introductie:
„Aangeboden door de Nationale Landstorm
Commissie".
Dat „mooi" slaat niet alleen op de fraaie
uitvoering, een keurig, diepblauwe omslag
met letters en een vignet van goud; maar
ook op de inhoud, welke enkel en alleen,
uit namen en adressen bestaat.
Er zijn huisvaders, die bij het Bijbel
lezen aan tafel de geslachtsregisters over
slaan en misschiendoch dit onderwerp
blijve onbesproken. Laat ons echter vast
stellen, dat wij allen wel eens diep getrof
fen zijn door een predikatie over een tekst
als deze: En Amminadab gewon Nahesson.
Welnu, het mooie boekje van de Nat.
Landstorm Commissie is ook niets, letter
lijk niets meer dan een namenregister.
Slechts wordt ter inleiding gezegd en
't is misschien goed het eens over te schrij
ven wat de beteekenis is van de Com
missie:
„Met instefnming der Regeering heeft
zich op 7 Mei 1919 de Nationale Landstorm
Commissie gevormd, met het doel om de
toetreding bij den Bijzonderen Vrijwilliger».
Landstorm te bevorderen.
Deze Commissie heeft in de verschil
lende Landstorm Verbande»! een aantal
Heeren bereid gevonden als commission,
voor dit doel gewestelijk op te treden.
De Gewestelijke Commission geven ieder
in eigen Landstorm Verband leiding bij de
werving voor en de instandhouding van
het instituut en streven naar de instel-
ling van plaatselijke Commissiën of het
aanstellen van vertrouwensmannen."
Direct daarop volgen de namen. Ik noem
er niet een van, maar ik wijs op eenige
eigenaardigheden.
Tot welke politieke richting do ceren be-
hooren, staat er niet bij, doch ge begrijpt
wel, dat ge de roode en rose partijen niet
vertegenwoordigd vindt. Die zijn er tegen
om wapens in 't algemeen belang te dragen,
zoolang ze in de minderheid en in Neder
land ziin.
Dat lijkt een vreemd verschijnsel, docli
het is niet zoo: van alle menschen zijn re
volutionairen en revolutionair-gezinden het
meest inconsekwent
Behalve dus deze groepen vindt men alle
andere politieke partijen in de Landstorm-
commissies vertegenwoordigd.
Daarom heet het zoo terecht Nationale
Commissie. Hier is het algemeen belang in
't spel; hier kan men naar waarheid zeggen:
tot nut van 't algemeen.
Doch dit hiet alleen. Gaat men de lijsten
na, dan constateert men een maatschappe
lijke verscheidenheid als nergens anders.
Mag ik enkele noemen: Raadsheer Gerechts
hof, burgemeester, reserve-kapitein, veld
prediker, graanhandelaar, lid Ged. Staten,
kantonrechter, kapelaan, veehouder, lid
Tweede Kamer, bankier, schoolhoofd, ge
meente-secretaris, ambtenaar, pastoor, nota
ris, advocaat, arts, landbouwer, fabrikant,
journalist (een bijzonder soort fabrikant),
predikant, landmeter, enz. enz.
'k Geloof, dat er geen enkel ambt of be
roep ontbreekt. Ook de predikanten en on
derwijzers niet. Gelukkig! Zij zijn volksop
voeders bij uitnemendheid en behooren in
leer en -vermaning op te wekken om
Als 't moetf het zwaard te grijpen voor 't
gemeenebest.
Als 't moet!, dat is de zeer gepaste
zinspreuk van de B. V. L. en daarom dweep
ik er mee. Als 't kan, het zwaard in de
scheede, het geweer bij de voet en „op de
plaats rust"; maar
als 't moet! met Gods hulp, het ge
weer aan de schouder en de hand aan de
trekker tot bescherming van huis en haard,
kerk en altaar!
Als 't moet! geen minuut eerder, doch
dan ook in stormpas voorwaarts!
NED. CHR. REISVEREENIGING
ALGEMEENE VERGADERING.
Op 27 December a.s. houdt de Neder
landsche Christelijke Reisvereeniging haar
8ste jaarlijksche algemeene vergadering.
Aan het jaarverslag, dat dezer dagen ver
scheen, ontleenen wij, dat het aantal door
gegane reizen 149 bedroeg, tegen 120 in het
voorafgaande vereenigingsjaar. Aan de rei-
sen wrerd deelgenomen door 3731 personen,
tegen 3461 in 1929. Het ledental op 1 Oct.
December 1929 in gebruik genomen.
Het nieuwe bureau der vereeniging is 14
1930 bedroeg 139S2 (v. j. 12.602).
Met zusterverenigingen bestond goede
samenwei'king, speciaal met de Ned. Reis-
?reeniging. De reis naar het Heilige Land
as een groot succes.
Op de agenda der algemeene vergadering
komt o.a. voor een voorstel tot. het uitschrij-
en van jeugdi-eizen.
UIT DE ANTI-REV. PARTIJ
A. R. KIESVEREEN. TE WIJHE
Met frisschen moed zyn ook te Wyhe de
maandelijksche samenkomsten der A R. Kies-
m. weer aangevangen. Op elke vergade
ring wordt een inleiding gegeven, naar vast
gesteld plan. Reeds verden behandel: „Is de
A. R. partij een volkspartij en „De Dood
straf".
Ook tracht een Commissie rapport uit be
treffende de voorstellen van het C. C. aan
gaande Statutenwijziging. Een volgende ver
gadering zal daaromtrent nadere beslissing
n. Dan zal de heer H. A. Leenstra, bur
gemeester van Wjjjhe, spreken over: De
Staten-Generaal.
