Huiduitslag. DONDERDAG 23 OCTOBER 1930 TWEEDE BLAD PAG. 6 INGEZONDEN MEDEDEELING Veilig beschut De hevigste, felste kou van de Noordpool kan den ijsbeer niet schaden. In zijn warmen wollen wintervacht is hij vol komen veilig beschut. Wij menschen kunnen zelfs bij de felste kou op even natuurlijke ma nier ons lichaam be schermen door het dra gen van een zuiver wol len winterjas, als een deken zoo warm cn toch licht in het dragen. En zoo ge bovendien prijs stelt op een mooie jas, neemt er dan een met Kreymborg-coupes chic, kwiek, warm èn billijk in prij s. Vergelijk onze kwa liteit met onze prijzen* Kreymborg HAARLEMMERSTRAAT 143 STADSNIEUWS De tweede lezing In de tweede lezing, die de heer Th- van Weideren, baron Renders vanmiddag in het Mem-auditorium van het Academiegebouw te Leiden gehouden heeft: „De Nederlandsch- Belgische betrekkingen beschouwd in het kader van de internationaal-politieke positie van België als geheel", werd de militaire positie van België behandeld. De spreker betoogde, «lat Frahkrijks doel met het bewerken van de opheffing van de Belgische neutraliteit was geweest om de politieke associatie van België bij Frankrijk mogelijk te maken; langzamerhand zou dan deze in een nog nauwere verbinding moeten evolueeren- 1 België bleek van het vooruitzicht niet ge diend; noch van een economisch noch van een politiek verbond wilde het weten; alleen drong de vrees voor Duitschland het land een militaire conventie met Frankrijk aan te gaan (September 1920), nadat het de an nexatie vam Luxemburg bij Frankrijk had weten! te voorkomen. 1 Al was het Fransch-Belgisch militair ae- coord geteekend, dit beteekende nog niet, dat er uitvoering aan werd gegeven. België wenschte zidi niet eenzijdig met Frankrijk te verbinden en trachtte een parallel-loopend verbond met Engeland te sluiten. Dit is niet gelukt. Toen Duitschland in Februari 1925 het Rijnpact aanbood, zag België daarin de ver wezenlijking van zjjn verlangens nd. een garantie zoowel van Frankrijk, als van En geland en Duitschland. Nu kon Brussel ook gerust de verdrags-herziening niet Neder land weer opnemen. Locarno verloor echter spoedig een groot deel va n zijn beteekenis door het tractaat van Berlijn (Duitschland-Rusland) en het NederlandsCh-Beligisch verdrag werd verwor pen. België werd daarop bei-eid, zij het met een beklemd hart, om uitvoering te gaan geven aan de overeenkomst van militaire samenwerking met Frankrijk. Een nieuwe legerorganisatie werd in 1929 ingevoerd en sedert dat jaar is België bezig om zijn ver- dedigingsstelsel „en fonction" met dat van Frankrijk in te richten. Van Bazel tot Maes- eijok wordlt de Fransch-Belgische fortificatie- lijn in gereedheid gebracht, waarvan het kanaal Antwerpen-Luik een zeer belangrijk onderdeel vormt. Deze linie kan zoowel die nen voor de verdediging als voor uitvals basis, dus voor een strategie, die poogt den oorlog terstond buiten het Belgisch grond gebied, dus in Rijnland of Nederland te bren gen. De uitvoering van de Fransch-Belgische militaire afspraken brengt voor Nederland gewichtige consequenties mee. NEDERLANDSCH-INDIE ALS AARDBEV1NGSLAND REDE PROF. Dr. B. G. ESCHER Onder overweldigende belangstelling heeft gisteravond prof. dr. B. G. Esc her een voor dracht gehouden over Nederlandsch-Indië als aardbevingsland. Wat is een aardbeving? In het algemeen en in verreweg de meeste gevallen een tril ling van den bodem, die ontstaat omdat in de aardkorst een verschuiving plaats vindt. Twee gedeelten van de aardkorst schuiven daar in do diepte even langs elkaar waar door een trilling door de geheele aarde gaat. ikele gevallen bereikt de verschuiving de aardoppervlakte (Mino-Orvari 1S91 San Francisco 1906) meestal vindt zij slechts in de aardkorst plaats. De haard van de aard beving ligt dus onder de aardoppervlakte, vermoedelijk meestal tusschen 0 cn 50 K.M. diepte. In den laatsten tijd 'heeft de Japan ner Wadati echter gemeend diepe aardbe vingshaarden (300—500 K.M.) te hebben ge constateerd en onze landgenoot dr. S. W. Visser deelde in 1929 mede, dat de haarden van sommige aardbevingen op West-Java 320490 K.M. diep moeten liggen. Vermoede lijk zijn dat uitzonderingen, maar ze zijn geheel in overeenstemming met theoretische beschouwingen van den Engclschen geophy- sicus Jeffreys. De oorzaak der aardbevingen is dus vol strekt niet vulkanisch. De epicentra van de groote bevingen in Ned. Indië liggen voor het grootste gedeelte in zee. Dit kan worden vastgesteld met be hulp van gc^ielige instrumenten (seismo- grafen), die de trilling van sterke aardbe- 'ngen over de geheele aarde opteckencn. De aardbevingfrequentie is moeilijk vast te stellen. Zoolang slechts enkele goede seis- mografen in Ned.-Indië zijn opgesteld wor den slechts de sterke bevingen alle geregis treerd. De zwakke worden in het algemeen slechts door menschen gevoeld; maar het hangt van talrijke factoren af hoeveel hier van bekend worden ip het Observatorium. Van 1909 tot 1926 werden per jaar 37 tot 71 aardbevingen door de seismografen op- geteekend. Het aantal berichten over aard bevingen schommelde in dien tijd tusschen 274 en 2759 peK jaar, en deze hadden op 156 tot 616 aardbevingen per jaar betrek king Gemiddeld traden in Ned. Indië in die jaren 450 bevingen per jaar op, dus meer dan één per dag. In 1908 verzamelde het in ternationale aardbëvinghureau in Straats- bcrichten over 4880 aardbevingen of 13 K 14 per dag. Aardbeving-katastrophes kunnen zeer ver schillend zijn. Wanneer de primaire ver schuiving de aardoppervlakte bereikt, breekt natuurlijk alles, wat op het breukvlak staat: gasbuizen (brand), waterleidingen (geen liluschwater) (San Fransieo 1906). Door de bodcmtrilling, de eigenlijke aardbeving, scheuren en breken huizen, waarbij de bouw vijze on bot bouwmateriaal een belangrijken nvloed uitoefenen. Bij de aardbeving van Wonosobo in 1924 stortten halve kampongs met aardse,huivin- naar heneden cn werden andere door aardverschuivingen verstopt en de door braken veroorzaakten weer overstroomingen met modderwater (lahars). Zeebevingen, dwz. aardbevingen, waarvan het epicen trum in zee ligt, veroorzaken golven, die echter in Ned. Indië in de laatste tientallen jaren geen groote verwoestingen hebben aan gericht Doze voordracht werd door wandplaten en iantrn'.-nplaatjes geïllustreerd. DEMONSTRATIE SCHOENVELD's VERVEN Vanwege de firma B. S. v. Kloeten alhier, worden vandaag, morgen en overmorgen in de kleine zaal van de Stadsgehoorzaal de monstraties gehouden met do bekende Schoenveld's verven, waarvoor evenals vo rige jaar groote belangstelling bestaat Het is dan ook werkelijk wel iets bijzon- Tier?, waarvoor zich speciaal de dames zullen interesseeren omdat zij door deze metbode in korten tijd fraaie artikelen kunnen maken, die elks bewondering zullen afdwingen. Toch is het alles erg eenvoudig. Er is niemand, die 't niet zal leeren en 't resul taat is bijna altijd beter dan men zich voor stelt. Do verven worden in verschillende soor ten verdeeld cn bieden honderd mogelijk heden. In de eerste plaats zijn er de verven vooi plastisch schilderwerk, grondverven en scha- De grondverf wordt op de beschilderde stof aangebracht door middel van een eenvoudig ■spreiznkje, nadat hierop eerst het patroon is aangebracht. Deze grondverf kan dan later overstrooid worden met allerlei poeder: ijzer-, brons-, Kil ver-, wol- of zijdepoeder, waardoor even zeer fraaie effecten bereikt worden. We kunnen op alles hier niet verder in gaan, maar het zij genoeg op te merken, dat men op deze wijze allerlei kleurrijke handbeschilderde boek omslagen, kanten, kujsscns, japonnen, blouses, doeken, tafel kleed cn enz. kan vervaardigen. Die er meer van wil weten, bczoeke mor gen of overmorgen deze interessante demon stratie. INGEZONDEN MEDEDEELING ORGELCONCERTEN H. J. KRUITHOF Wij venvijzen naar een advertentie, waar in melding gemaakt wordt van een orgel bespeling door den blinden Kamperschen or ganist H. J. Kruithof in de Geref. Kerk van Rijnsburg en Leiden (Oude Vest) respec tievelijk op 29 en 30 October. Wij wekken onze liften gaarne tot een bezoek aan deze bijeenkomsten op. K. VAN K. RIJNLAND Nieuwe inschrijvingen: Gerard C. Hulst, schoen- en sportartikelen (meest uitgebreid, Donkersteeg 21, Leiden. Eigenaar: G. C. Hulst, Leiden General Electric Verkoop Combinatie (B. P.), verkoop van alle soorten electrische geluidsreproductie-apparaten. Hoogl. Kerk- gracht 23, Leiden. Venn.: H. G. van Luyken, Leiden; P. J. Emcn Jr., Leiden; B. P. Verel, 's-Gravenhage. „FRIGIDAIRE" In hotel de Burcht heeft gisteravond de fa. N.V. van Rietschoten en Houwens Rotterdam voor de Lcidsche slagers de be drijfsfilm van haar koelkasten „Frigidai vertoond. De hier te lande verkochte kasten worden gemaakt volgens het patent der Ge neral Motors Company fabrikante der Fri- gidaires, aangepast van ons klimaat bij de N.V. v.h. Hero de Groot uit Bodegraven. Zoo wel de film als de besprekingen werden met groote aandacht gevolgd. IN DE SLOOT GEREDEN Op den Haagweg ter hoogte van de firma Noordman is gistermorgen een auto bestuurd door Ir. B C. de W. te Den Haag door de gladheid van den weg geslipt en in de sloot gereden. Met een defecte stuurinrich ting en een kapotte vooras is de wagen door de fa. v. d. Ameele weggesleept. Persoon lijke ongelukken kwamen niet voor. RIJWIEL ONBEHEERD Bij de politie zijn inlichtingen te bekomen omtrent een rijwiel, dat onbeheerd op de Breestraat is aangetroffen. COLLECTE ROODE KRUIS De collecte voor het vredeswerk van het Nederlandsche Roode Kruis, die gisteren is gheouden heeft opgebracht f 854.44 (vorig jaar f 778.45) als volgt verdeeld: schaalcol- lecte f 611.58 (vorig jaar 577.81%) en vlag getjesverkoop f 24286 (vorig jaar f 201.13%).' Uit den Omtrek zwijgen Ps. 103 slotte dankte de oudste z ui voor de bewezen eer allen diep onder den indruk 1 geval den doodenakker. ALPHEN AAN DEN RIJN BEGRAFENIS D. L. v. d. BERG. Gistermiddag vond de begrafenis plaats van het' stoffelijk overschot van den beer D. L. van den Berg. Het was op het dorp te zien dat Alphen een zijner meest beminde en geachte hungers grafwaarts droeg. Voordat de droeve stoet den doodenakker bereikte had zich een groote schare van vrienden waaronder zeer veel oud-leerlngcn, bij het kerkhof verzameld. In eerbiedig zwij gen wérd het stoffelijk overschot grafwaarts gedragen gevolgd door de familie, de hoofden der Ghr. Scholen alhier, de twee hoogste klassen der school waaraan de overledene 35 jaar gewerkt had en daar achter het per soneel en het bestuur dier schooi. Nadat de kist in de groeve was neergelaten sprak Ds. Steehouwer een diep ernstig woord, waarin hij wees op de breuk door de zonde geslagen; op het vele waaraan de ontslapene zijn krachten had gegeven. Inzonderheid teekende hij hem als „meester van den Ber. en namens het bestuur der school voegde hij daaraan toe een woord van dankbare erken telijkheid, om te eindigen in een diep grijpende prediking van het Evangelie der Zaligheid, dat alleen den eenigen troost leven en sterven doet kennen. Namens het personeel der School, i langer of korter tijd onder of met den ov ledene werkte voerde de heer J. Wijbenga hét woord. De heer H. Nijhoff sprak namens de hoofden der andere scholen van het zelfde bestuur, terwijl de heer J. v. d. Berg Azn. uit naam van de collega's van dc afd. Rijn streek van Chr. O. en O. in herinnering bracht noe de. ontslapene met opgewektheid 24 jaar lang secretaris dier afdeeling was; er op wijzende, dat eenmaal ons aller leven geoordeeld zal worden niet naar fnensche- lijke doch naar Goddelijke maatstaf. De heer P. Smits, opvolger van den heer van den Berg aan de sahool (Julianaschool) zei, dat aan het graf van hem die zooveel tot kinderen sprak, de kinderen niet mogen INGEZONDEN MEDEDEELING liet daarom de kinderen zingei alle aan- i verlieten dit sterf- BEGRAFENIS TH. NAGTEGAAL Onder groote belangstelling werd het stof felijk overschot van den heer Th. Nagtegaal leven notabel der Ned. Herv. Kerk alhier, gistermiddag ter aarde besteld. Uitgedragen door kerkvoogden en notabelen, sprak Ds. de Bruin hartelijke woorden aan de Naar aanleiding van het woord uit de Schrift: „Er blijft dan een rust over het volk van God" wees Spr. op de groote gena'de die God schenkt aan dien die zijn hart geeft aan Jezus. Die van verre staan waarschuwde hij, dat zij die rust zullen moeten missen, tenzij dan dat zij zich scharen onder de banier an Jezus. Namens heeren kerkvoogden en notabelen dankte Ds. de Bruin voor alles wat de ledene geweest was voor de kerk hier op •de cn nu uit genade zijn intrede mag doen in de triomfecrcndc kerk hierbov Met het „Onze Vader" sloot Z.Eerw. droeve plechtigheid en ging de groote schare, diep onder den indruk naar huis. DAMESRIJWIEL VERGETEN? Voor den manufacturenwinkel van De Heer, Julianastraat 4, heeft gister den gehee- len dag een damesfiets gestaan. De eigena- es kan haar terug bekomen bij den heer De Heer. MANNENVEREENIGING „CALVIJN" Voor de Geref. Mannen,ver. „Calvijn", zal op Maandag 27 October a.s. half, acht in „Concordia" spreken 3e heer J. W. Hoornen- borg over „de jeugd,van Augustinus". De vergaderingen worden nu wederom wekelijks gehouden. Aan de orde komen onderwerpen als: „Cal vinisme en kapitalisme"; „Christelijk geloof en sociale beweging"; „Het ambt der Over heid"; „Do overheid en Gods Openbaring"; „Oorlog en Vrede". Voornaamste Nieuws. BINNENLAND (Blz. 1) Het conflict in de typografie opgelost. De nieuwe C.A.O. geldt voor drie jaar. Het gouden jubileum van de Vrije Uni- hof. De Do X komt volgende week op Schelling- woude. De raad van Nijmegen heeft het voorstel van den minister inzake de Waaloverbrug ging aanvaard. (Blz. 2) Overleden is Ds. W. Voors, emeritus predikant der Ned. Herv. Gemeente van Feijenoord (Rotterdam). (Blz. 5) De Tweede Kamer heeft de behandeling van het Vloot plan voortgezet. De vergadering van den gemeenteraad van Amsterdam. (bl.z. 7) Te Den Haag is een belangrijke hoeveel* heid opium aangehouden. (Blz. 9.) Voorloopig Verslag Begrooting 1930. Het wegen van het Katholicisme, dogr Di% J. Seven in, BUITENLAND (Blz. 2.) Nadere bijzonderheden over de mijnramp. Geruchten over Amerikaansche morato riumplannen voor de herstelbetalingen. Severing Pruisisch minister van binncn- landsche zaken. België wil 30 millioen besteden voor ver betering van de forten van Namen. De spionnagezaak in Roemenië neemt een sensationeele wending. Opzienbarende arrestaties in Finland in verband met de ontvoering van Prof. Stahl- PROPAGANDA-AVOND „ESPERANTO" Een cursus geopend In de Oranjezalen van „De Harmonie'' is gisteravond een propaganda-avond gehouden voor het Esperanto met een proefles door mej. ,May Bijleveld, uit Den Haag,, waarvoor zeer groote belangstelling bestond. Behalve de be sturen van verschillende Leidsche Esperantis- ten-vereenigingen was ook aanwezig de heer Andreo Cseh, de bekende Esperantist. Mevr. J. IsbrückerDirksen sprak een inleidend woord. Spr. deelde het een ander mee over de be kende Cseh-methode. De heer Cseh stond op een gegeven moment voor het feit, dat lib ,n een cursus aan drie nationaliteiten het Espe ranto moest leeren. Dat was natuurlijk zeer moeilijk maar daaraan is te danken dat de Cseh-methode is ontstaan. Deze methode heelt een zeer groote vlucht genomen. In vele lan den is ze toegepast. In Boedapest is een inter nationale cursus gehouden. Ook in Nederland zijn de cursussen in een zestal steden gehou den met niet minder dan 900 leerlingen. In de stad Arnhem is in het laatst van Juli een in ternationale cursus gehouden met 200 cursis ten. In Den Haag is een Centiaal bureau opge richt, waar onderwijzers in bet Esperanto wor den opgeleid om in verschillende landen op hun beurt volgens de Cseh-methode cursussen in de Esperanto te houden. Na dit inleidend woord hield de heer Andreo Cseh een rede in het Esperanto, die door mevr. Isbrücker—Dirksen tegelijkertijd vertaald werd. Spr. wees in een geèstige toespraak op de noodzakelijkheid van een wereldtaal. Welke taal moet dit zijn? Helaas worden als zooda nig verschillende talen opgeworpen. Sommigen zeggen dat het Engelsoh reeds heeft overwon nen. Maar dat is toch niet het geval. De inter nationale taal moet neutraal zijn. iMisschien zal men in deze stad van wetenschap zeggen: neem dan het Latijn. Het Latijn leent zich echter niet meer voor het moderne volkeren- verkeer. Het Latiin heeft zijn taak al vol bracht. Zoo'n taal moet gezocht worden die zich leent voor den modernen tijd. Zoo'n taal bestaat niet. De natuur heeft ons die niet ge geven. Zij moet gemaakt worden. Spr. lichtte verder toe het ontstaan van het Esperanto, welke taal 43 jaar geleden is verschenen. Deze taal heeft intusschen haar bruikbaarheid be wezen. Dank zij de Esperantisten-organisatie door de geheele wereld, is het Esperanto reeds een levende taal geworden in het interna tionaal verkeer. Spr. somde de verschillende voordeelen van deze taal op. Ze bevordert de vriendschap tusschen de verschillende volken. Het Esperanto heeft het hooge doel om de SSSt reld gelukkiger te maken. Spr. stelde daarna mej. May Bijleveld aan de aanwezigen voor als cursusleidster. Nadat een ongenhlik pauze was gehouden, waarin gelegenheid was om een kleine tentoon stelling van literatuur te bewonderen, hield mej. Bijleveld een proefles, die uitnemend slaagde en die ongetwijfeld velen er toe zal hebben gebracht zich voor den cursus te doen inschrijven. ARBEIDSBEURS. Op 22 October'1930 stonden 904 werl kenden bij de Arbeidsbeurs ingeschreven te gen 348 op 22 October 1929. VAN WIE? In den afgeloopcn nacht is door oen der wakers van de N. V. Lcidsche Nachtveilig- heidsdienst cn Controle, I-Ieercngracht 18, een heeronrijwiol onbeheerd aangetroffen, hetwelk door hem ten kantore der Maat schappij is gedeponeerd, alwaar inlichtingc rijn tc verkrijgen BIJ ZOO'N GROOTE VERSCHEIDENHEID VAN GESCHENKEN De ijverige spaarders van de waardebons onzer pro ducten vinden hun moeite steeds ruimschoots be loond. Elke bon, die wordt afgeknipt, brengt (J nader bij het begeerde geschenk. Sunlight Zeep, Lux, Vim en Rinso, zij allen helpen mee! Reeds is het maken van de keuze een ge not op zichzelf! Vraag bij uwen winkelier onze geschenkenlijst N V. DE LÉVER 3 ZEEP MAATSCItAPPLK VLAARDINCEN. INGEZONDEN MEDEDEEI ING Wasch de aangedane plaatsen met waim water Purolzeep en doe er dan wat Purol op bij jeukende of vocht-afscheidende uitslag en eczema bovendien nog wat Puiolpoeder Herhaal dit eiken dag, zoolang het noodig is. AGENDA Donderdag, 23 Oct. Stadsgehoorzaal 8 uur. Residentie orkest met Meta Roidel, zang. De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apotheken wordt van Maandag 20 Oc'obcr a.s. tot en met Zondag 26 October waarge nomen door de apotheken G. F. Reyst, Steen straat 35, telefoon 136 on A. J. Donk, Doeza. straat 31, telefoon 1313. KATWIJK AAN DEN RIJN AANRIJDING. Gisteravond heeft op den hoek van dan. Achterweg—v. Egmondstraat een aanrijding plaats gehad tusschen een vrachtauto be stuurd door Heemskerk alhier, en een rij wiel bestuurd door Mej. v. Rijn alhier. Het voorwiel en voorvork van het rijwiel werden ernstig beschadigd. Persoonlijke ongelukken haddon niet plaats. De verzekering zal do sclnn10 vergoeden. KATWIJK AAN ZEE HET KONINKLIJK GOEDGEKEURDE „STILLE STRAND"? Naar we vernemen heeft de vereeniging K. S. S. Katwijk's Stille Strand) koninklijke goedkeuring aangevraagd. IN GEEN DRIE MAANDEN ACHTER HET STUURRAD. Bij uitspraak van den Kantonrechter to Haarlem werd aan L. v. S. op den Sluiswog het recht ontnomen om een motorrijtuig io besturen voor den tijd van drie maanden. LASTER. T. G. uit de Kanaaldwarsstraat deed aan- L1SSE DE BLOEMBOLLENHANDEL. Hot gladiolenseizocn is thans wederom aangebroken. Aan de veilingen worden flinke partijen aangevoerd. Vooral de particuliere handel vraagt thans veel gladiolen en bijge wassen. HOLLANDS BLOEMBOLLENHUIS. Vrijdag 24- October voorm. 10 uur Plant- goedvciling. Aangeboden zullen worden groote partijen Tulpen per H.L., Narcissen per K.G. en per H.L. Crocussen enz. COÖP. VEILING H. B. G. Vrijdag 24 October: Leverbare veiling van Bloembollen c verwante artikelen FILMAVOND. Dinsdagmiddag en -avond werd in ,.De Witte Zwaan" een film-vertooning gegeven van de Maggi-producten, waarvoor veel be langstelling was. In het eerste doel van de film werden wij verplaatst naar het schitterende Landbouw bedrijf, waar de rustige sfeer en het prach tige Zwitsersche landschap niet nalieten in druk te maken. Moderne landbouwwerktui gen, prachtig bebouwde velden en fraaie rasdieren wisselden het beeld af. Ilct tweede deel toonde ons een moder fabrieksbedrijf, dat uitmunt door orde net heid en voorbeeldige wijze, waarop 'n ieder de arbeid verricht. Vernuftig geconstrueerde machines zorgen ervoor dat bij de fabricatie cecn hand met het product in aanraking komt. Tevens werd een kookdemonstratie gegc- GOUDEN FEEST Dinsdag was het voor de heer Jac. vnn Tol en zijn echtgenoote Maria de Vries een blijde dag. Zij mochten met familie en ken nissen hun gouden huwelijksfeest herdenken. De familie en vrienden hebben er wel voor: gezorgd dat deze dag voor het gouden Bruidspaar een onvergetelijke is gewordenj,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 6