j^lectriciteit op de boerderij
M
LAND- EN TUINBOUW No. 57, Verschijnt eiken Donderdag
Geuzenstraat, Telefoon 31418
ROTTERDAM
Handel in FOURAGE
en RUIGE PAARDENMES1
NIEUWE LEIDSCHE COl'RANT VONOEUDAG 23 0C10HER 1030
BROEIRAAMLIJSTEN
m GOED en GOEDKOOP
Vraagt prils bij
H. DE JONG, H.4.-AMBACHT gj
Oostendam 0 52 - Telefoon 41
L 0E JONG
RI00ERKERK, Lagandijk 43.
Naar aanleiding van liet feit, dat ?en paar
maanden geleden te Zijpe en te Dirkahorn
electrische demonstratiebedrijven zijn ge
opend meenden wij goed to doen op de be-
teekenis der 'electriciteit voor den boer te
wijzen.
Wij doen dit aan de hand van wat op de
bedoelde demonstratiebedrijven te zien is,
waarbij wij opmerken, dat deze voor belang
stellenden steeds te bezichtigen zijn. Het vee-
hondergbedrijf wordt beheerd door E. do
Boer en ligt Groote Sloot 114 Zijpe; het eier-
productlebedrijf is bij J. Sleutel te Zijpe en
de electrische kuikenfokkerij is te Dirkghorn
bij C- Vader.
In het huis van den heer de Boer vindt
men een normaal aantal stopcontacten, om
dat men overdaad* heeft willen vermijden
en alles zoo gewoon moelijk wil houden- De
gewone huishoudelijke apparaten als stof
zuiger, strijkijzer, waterketel, theelicht,
stoof, bedkruik, broodrooster, wafelijzer,
melkkoker en straalkachel, alles van Nedor-
landsch fabrikaat, zijn er aanwezig. In dc
keuken wordt uitsluitend electrisch gekookt
met de eenvoudigste apparaten, die daarvoor
kunnen worden gebruikt, een oventje, waar
in zoowel gebakken en gebraden, als gekookt
kan worden.
flet benoodigde warme water wordt be
trokken uit een 40 L.-aftap-reservoir, dat met
behulp van nachtstropm per K.W.-uur wordt
verhit tot 85 gr. C. Verder doen een paar
kookplaten van 1200 en 1000 Watt dienst voor
viseh- en biefstukbakken en water aan den
kpok brengen.
In het waschlekaal zijn de electrische
wasehmachine met centrifuge te vinden.
Deze centrifuge maakt den wringer overha
ng. Warm water wordt uit den reeds ge
noemden boiler betrokken.
Op de boerderij ziet men een melkmachine
voor 36 koeien, gedreven door een 3 P.K. mo
tor. Zij is opgesteld in een apart steenen ge
bouwtje, doch dit is een toevallige omstan
digheid, daar zij «vengoed in een hoek van
de stal kan geplaatst worden. Een electr,
warmwaterreservoir (overloopreservoir van
50 L.) is juist voldoende, om twee'maal per
dag de bussen, emmers en leidingen der
melkmachine te reinigen. De leidingen der
machine gaan ondergronds naar den zomer-
stal, waar do beesten 's zomers met de ma
chine worden gemolken. Voor het reinigen
der bussen is er nog een draaiende borstel,
die electrisch kan worden aangedreven.
Vervolgens is er een gierpomp, voorzien
•van een centrifugaalpomp en een roerinrich
ting, om ook het dikke gedeelte van de gier
in den kelder te kunnen oppompen. Deze
■wordt aangedreven, evenals alle andere
werktuigen, door een verrijdbaren landbouw-
motor. In afwijking van andere, voor land
bouwdoeleinden geconstrueerde motoren is
het bij dezen driephasen-motor mogelijk, om
doo,r middel van een handle het vermogen in
vier graden af te regelen, zoodat hij beurte
lings naar wonsch 5 p.k., 3V2 p.k., 2 P-k, en
p.k. kan ontwikkelen.
Boewei in het algemeen gesproken de elec
tromotor van hoogere capaciteit binnen ze
kere grenzen óók bij gedeeltelijke belasting
een behoorlijk rendement geeft, zoodat men
zonder groote stroomverkwisting b.v. een 5
p.k. motor werk kan laten doen, dan feite
lijk voor een 3 p.k. bestemd is, is het toch
voordeeliger, een motor te gebruiken, die
precies voor zijn werk berekend is. Deze
motor nu gebruikt bij 5 p.k. W2 ampère, bij
p.k. 3.2 'amp., bij 2 p.k. 1 amp. en bij 1
p.k. 1/2 amp., zoodat inderdaad het stroom
verbruik evenredig is aan het vermogen,
waarvoor hij wordt ingeschakeld.
Tevens kan deze motor door het omzetten
van een handle rechts èn linksom draaien,
hetgeen makkelijk is bij werktuigen, die in
een bepaalde richting moeten worden bewo
gen, of waarvan de opstelling zoodanig is,
dat de beide -einden van den aandrijvingsas
piet bereikbaar zijn.
Voorts bezit deze motor aan de eene zijde
vier aandrijvende tappen, die resp. 40, 60,100
ep 200 toeren per minuut maken. Een kop
pelstang, z.g. cardankoppeling, kan hierop
door middel van een vierkante mof direct
worden aangesloten en gekoppeld aan het
werktuig, b.v. haksel- of stroosnijder, bieten
snijmachine, wasehmachine, koekenbreker,
slijpsteen, enz.
Aan den anderen kant bevindt zich een
astap, die 1500 toeren p. m, maakt, waaraan
de bijgeleverde poelies voor riemaandrijving
van 140, 125, 105 en 70 m.M. diameter kun
nen worden verbonden. Door het indrukken
van een knop is het mogelijk, de astappen
met de verschillende toerentellers buiten
werking te stellen in het geval, dat men ge-
hruik wil maken van de riemaandrijving
door middel der poelies.
Alle machines op deze boerderij zijn In
overleg met de arbeidsinspectie van een een
voudige beveiligingsinrichting voorzien. Zoo
is b.v. bij het bietensnijden het gevaar voor
verwondingen der handen voorkomen door
den inlegtrechter iets te verhoogen, evenals
hij koekenbreker en stroosnijder. De aandrij
vende riemen zijn door een houten overkap
ping bedekt.
Voor het opjagen van hooi dient een vei
ligheidslier, die door middel van een trek
Volledigheidshalve is ook een electrische
tondeuse aanwozig, aangedreven door een
motortje van Vs P-k., dat eveneens gebruikt
wordt voor aandrijving van den slijpsteen en
van den draaienden borstel voor het schoon
maken der bussen. De aandrijvingsas is
buigbaar.
De huishoudelijke stofzuiger kan
vercler nog gebruikt worden voor het ros
kammen, voor het vangen van vliegen en
muggen en voor het verstuiven van des-
infecteerende poeders of vloeistoffen. Ten
slotte is in den kleinen koestal nog een elec
trische veevoederketel of aardappelenstoo-
mer opgesteld, die evenals de warmwater
reservoir met nachtstroom van 2Va ets. per
K.W.U. wordt verwarmd.
Op het pluimveehoudersbedrijf van den
heer Sleutel kan men alle thans reeds uit
voerbare toepassingen der electriciteit op dit
gebied in oogenschouw nemen. De meest al-
gemeene en bekende toepassing is wel de
dagverlenging door kunstverlichting.
De stroomdraden voor de avond- en mor-
genverlichting der hokken en die voor do
sohemerverlichting staan alle in verbinding
met afzonderlijke meters en schakelklokken,
die naar den tijd van opkomst en ondergang
der zon kunnen worden versteld. Tevens zijn
op deze palen de draden gemonteerd voor
de verlichting van het terrein en die voor
de kunstmatige zonlichtlampen en electr.
kunstmoeders.
Ook hier weer kan elke toepassing afzon
derlijk worden gemeten. In het broedlokaal
is een kleine lampenbroedmachine opgesteld
benevens een electr, verwarmde batterij-
kunstmoeder. Bedoeling daarvan is, zooveel
mogelijk kuikens op te fokken in een zoo
klein mogelijke ruitme en met zoo weinig
mogelijk stroomverbruik.
Ter voorkoming van epidemieën (pullo-
rum, coceiliosis e. d.) loopen de kuikens cp
gaas, waar het vuil doorheen valt. Een af
geschutte ruimte wordt door electrische vor-
warmingsplaten op de vereischte tempera
tuur gehouden; is dio bereikt, dan wordt do
EERSTE PRIJS-WINNAAR
Op Woudenstein te Rotterdam werd een H engstenkeurig gehouden* Een eerste prijs
werd toegeléend aan den Belgischen stgmboekhengst Carlos (10 jaar) van H. de Bol te
Bergschenhoek.
FRUIT IN POEDERVORM
Dit jaar zijn de resultaten, behaald met
de teelt van zacht fruit, clooreengepomeu
al heel slecht geweest- Vooral de Engelsch©
markt werd overstroomd met zwarte bessen
uit Rusland, waardoor de prijzen zeer ge
drukt werden. In sommige districten is het
zoo erg geweest, dat aanzienlijke oppervlak
ten fruit ongeplukt zijn gebleven. Ook onze
kweekers hebben de nadeelige gevolgen van
het over-aanbod ondervonden. Zoo ging de
waarde van onzen uitvoer van zwarte hes
sen en zwartebessenpulp in Juli en Augustus
van f 539.00Q in 1929 achteruit tot f 331.000
in 1930. Met de andere bessen-soorten
het al niet veel beter gesteld.
Het ligt voor de hand dat de kweeker
zoekt, naar een of andere ^uitlaatklep", naar
een methode waardoor zijn oogst zoodanig
behandeld wordt, dat hij niet gedwongen
is om onmiddellijk en onder de slechtste
omstandigheid te verkoopen,
De groote vraag is echter, in hoeverre,
de techniek den kweeker in dezen tege
moet zal kunnen treden.
Een Engelsche firma, die een systeem
aanwendt, om verschillende chemische pro
ducten te drogen en te concentrecren. kwam
op de gedachte dat het wel belangrijk
moest zijn na te gaan, tot op welke hoogte
met dit systeem resultaten zijn to heroiken.
met zacht fruit. Dus werden zwarte hessen
gekocht en uitgeperst. Het sap werd in een
machine geleid, die het in fijne druppeltjes
verdeeld, in welken vorm het een heete-
luchtstroom ontmoet, waardoor het na en
kele seconden in poeder veranderd wordt.
Na toevoeging van water lost dit poe
der weer op, terwijl de oorspronkelijke
smaak van het vruchtensap behouden blijft.
Natuurlijk zal de. techniek nog zoodanig ge
wijzigd moeten worden, dat hot artikel in
don best verhandelbaren vorm verkregen
wordt.
Voorts vermeldt de firma, dat bepaalde
categorieën van fruit op hoven-aangeduide
wijze behandeld kunnen worden; in som
mige gevallen wordt een poeder, in andere
een hoog-geconcentreerden siroop verkregen
die een aanzienlijke marktwaarde zou heb
ben en niet dan onder (le voor den kwee
ker meest voordeelige condities behoeft te
worden verkocht,
Hoewel wij het voorgaande meerendeeis
als een reclame van de firma moeten he-
N.V. L. STASSEN Junior, Hiüegom
Bloembollen, Planten, Rozen enz., Telefoon 2257
Onze fraaie, in koperdiepdruk uitgevoerde catalogus,
voorzien van zeer vele origitieele bloemen-fotografieën,
wordt op aanvraag gratis toegezonden.
Deze prijscourant, die uitsluitend bestemd is vooi
particuliere bloemenliefhebbers, is de beste en duide
lijkste handleiding voor het aanleggen en onderhouden
van een bloementuin,
ALLE ARTIKELEN WORDEN ONDER GARANTIE GELEVERD
schouwen, geven wij toe, dat de idee niet
onaardig is en de tqepassing ervan wel
licht tot de oplossing van het distributie-
probleem kan bijdragen.
DE TOESTAND IN DEN
LANDBOUW
De besturen van de werkgeversbonden in
het landbouwbedrijf in de provincie Gro
ningen hebben de hoofdbesturen van de drie
landarbeidersbonden tot een samenkomst
uitgenoodigd ter bespreking van den on-
gunstigen bedrijfstoestand.
De arbeidersorganisaties hebben aan die
uitnoodiging gevolg gegeven.
SNIJBLOEMENAANVQER IN HET
WESTLAND
De bloementeelt in het Westland gaat in
den laatsten tijd wel sterk toenemen, het
geen dit jaar wel sterk opvalt door de om
zetten aan de Centrale Westl, Snijbloemen-
veiling te Honselersdijk.
Het hoogtepunt is thans wel bereikt tot
op heden, op een dog werden o.m. 6000
bossen chrysanten en 10.000 groot-bjoemige
chrysanten ter veiling aangevoerd.
In verband met dien grooten aanvoer is
thans besloten met ingang van Maandag a,s.
iederen dag veiling te houden.
TURFSTROOISEL EN MELK-
WINNING
In de „Melkveehouder" schrijft S. Schuur
man, de directeur van het Melkcontrolesta-
tion te Utrecht het volgende:
Op de laatste ledenvergadering van
M, Q, S, U, verzocht mij één der leden het
volgende: s,kunt u er de veehouders egns
niet op wijzen dat turfstrooisel onder de
melkkoeien „de pest" is voor de melk?
Gaarne voldoe jk aan dit verzoek, want
inderdaad, de ervaring heeft voldoende
leerd dat turfstrooisel de kwaliteit van de
melk, met name de reinheid, zeer ongunstig
beinvloed.
In hoop het, door dit schrijven, niet aan
den stok te krijgen met de adverteerders in
dit blad. Het ia allerminst mijn bedoeling
om turfstrooisel in het algemeen als slecht
te kwalificeeren. Integendeel, het ia een
strooisel, dat zeker voor ander dan melkvee
in veel opzichten aanbevelenswaardig is, o.a
door het sterke vooht opslurpend vermogen.
Onder mestvce, droogstaande koeion cp
jongvee kan het uitstekend voldoen. Doch
indien men het melkvee er op stalt, vinden
wij het direct in de melk terug. De fijne
strooiseldeelcn blijven aan de haren hangen
en gedurende het meikon „regent" het strooi
seldeeltjes in de melk. Men zij er dus op
bedacht deze verontreiniging te vermijden.
Ik mag niet onvermeld laten dat, indien
mond- en klauwzeer onder het vee heerscht,
juist turfstrooisel, mits dikwijls ververscht,
uitstekende diensten kan bewijzen. Men
strooit het dan behoorlijk dik en hegiet
(met een gieter) eenige malen daags het
bed met een plm. 3 pet. creoline-oplossing.
Ik nam hiermede destijds prooven op rui
men schaal en zag een buitengewoon gun
stig resultaat, In een stal van plm. 120 die
ren, welke aldus behandeld werden (tevens
de klauwon dagelijks 2 maal begieten en
schoonmaken) kregen wij slecht9 één geval
van flinke klauwontsteking. Do rest kreeg
klauwzeeF, namelijk blaren op de bekende
plaatsen aan de klauwen, doch deze gena
zen prachtig zonder aanleiding te geven tot
klauwverzweringen, welke juist zoo gevreesd
zijn als naziekte,
overigens voor elk der vier étages regelbare
verwarming der kunstmoeders door een tlicr
mostaat uitgeschakeld. Het groote voordeel
der electr. verwarming is het zuiver blijven
der lucht, cl. w. z. géén zuurstofonttrekking
en géén kwade gassen, benevens het feit, dat
de temperatuur fijn afgeregeld kan worden,
geen toezicht behoeft en geen, werk ver-
eischt.
Ook kan men de kuikens in deze étsgo-
kunstmoedcr utraviolet bestralen, terwijl
men ze voeren kan met vitaminehoudende
bijvoeding, n.l. 'electrisch gekiemde haver uit
de electr. verwarmde haverkiemknst!
Bij storing der stroomlevering des nachts
gaat er een alarmsignaal in de slaapkamer
van don baas. Ook zijn er nog een electr.
veevoederketer, electr. schermkunstmoeders,
'electr. verwarmde drinkbakjes, enz.
Op het kuikenbedrijf van den heer Vader
te Dirkshorn is het belangrijkste toestel do
electr. broedcentralo. De electr. warmte
wordt daarbij verkregen uit ingekapselde
verwarmingselementen, waaromheen de
lucht door middel van een electr. ventilator
in krachtige circulatie wordt gebracht. Een
aantal openingen in de broedkast. die zeer
goed tegen warmteverliezen is geisoleerd,
zorgt voor voortdurende toestrooming van
frissche lucht. Dank zij deze luchtvervcr-
sching en de absoluut gelijkmatige warmte
in allo étages der eierrekken en de nauw
keurige vochtregeling der lucht, moet het
aantal uitkomer9 bij dit systeem hoog zijn.
Het eierkeeren wordt met één handbewe
ging gedaan.
Zooals men ziet is alles wat maar elec
trisch gedaan kan worden toegepast. En
daar alles afzonderlijk gemeten wordt wal
het stroomverbruik aangaat kan precies na
gegaan worden of het wel voordeelig is.
Waar electriciteit hoe langer hoe meer toe
gepast wordt en het blijkt dat het zeer eco
nomisch kan zijn, is het van groote beteeke-
nis dat bovengenoemde demonstratiebedrij
ven ingericht zijn en wacht men met belang
stelling de resultaten af.
Hoe meer het bruikbare nieuwe toegepast
wordt, hoe voordeeliger we kunnen werkon.
Maar het bruikbare moet dan praktisch
bruikbaar zijn, d. w. z. het moet niet duur
der uitkomen.
ELECTRISCHE BELICHTING IN
DIENST VAN DEN LANDBOUW
Zooals we in Praatuurtje even mededeelen
werden in den tuinbouw proeven genomen
met electrische belichting. Deze proeven
werden genomen in de jaren 1928, 1929 en
1930 op den proeftuin te Sappemeer, onder
leiding van de heeren J. Heemstra, S,
d. Molen en J. Wiechers.
In 1928 werden proeven genomen met
bloemkool en spinazie. De conclusie was:
wel zichtbaar effect, doch bij deze gewassen
niet rendeerend.
De proef in 1929 en 1930 betrof tomaten en
komkommers.
Als resultaat hiervan worden de volgende
conclusies bekend gemaakt:
1. Zonder twijfel is met electrische be
lichting, gezien de geringe kosten van het
licht, een nuttig oeconomisch effect verkrijg
baar bij komkommers en waarschijnlijk ook
bij tomaten, doch laatstgenoemde planten
reageeren niet zoo gunstig als eerstgenoemde
en het is nog niet vastgesteld in hoeverre de
belichting een gunstigen invloed heeft op
bloemvorming en vruchtrijping. Bij de in
1930 voortgezette proefnemingen hopen we
hierin licht te ontsteken.
2. De thans gebruikte lichtbron (gas vul
lingslamp) bevordert naast meerderen groei
ook vooral een gerekten groei en deze
laatste moet als een nadeel worden
schouwd. Waarschijnlijk zullen lampen, wel
ko meer violet, eventueel ultraviolet licht
geven, den te gerekten groei tegengaan en
verdienen proefnemingen in deze richting
aanbeveling.
3. De electrische belichting heeft waarde
ais aanvulling van het daglicht en moot
gebruikt worden als dagverlenging in die
perioden, wanneer er een tekort aan daglicht
5. Een lichtsterkte van 400—800 lux blijkt
is voor bepaalde gewassen.
4. Te lange belichting kan schadelijke ge
volgen hebben.
voldoende te zijn om groeibevorderend te
werken.
eer vraag naar con
sumptieaardappelen
Het onderstaande bericht vonden wij in een
der bladen:
Naar de „Nooord-Ooster" meedeelde, komt
er meer vraag naar consumptieaardappelen
De bond van exporteurs heeft aan het Alge
meen Verkoop-Bureau geadviseerd de aard
appelverbouwers aan te raden hun voor con
sumptie geschikte soorten niet dadelijk naar
de fabrieken voor vermaling af te leveren.
Eén coöp. aardappelmeelfabriek (te de Krim,
Red. L. en T.) heeft bij haar aandeelhouders
geinformeerd of zij in s®at en bereid waren
twee soorten consumptie-aardappels via de
fabriek te verkoopen tegen f 1.45 per 100
K.G., te leveren vóór 15 November a.s. Het
kwantum zou aan de fabriek geleverd kunnen
worden en in mindering gebracht
plichté levering.
Als men bovenstaand berichtje leest ont
waar je verschillende gevoelens in je opko
men..
Men leest van meer vraag en geen 10 regel
verder ziet men een serieus bod van1.4,
per 100 K.G. of f 1.01® per H.L.
Die halve cent moet er noodig by, daarom
verwaarloozen w\j die niet.
Is het niet uitzinnig!
Gelukkig, dat er ook nog betere prijzen ge
maakt worden.
E)n dan het tweede vreemde gevoelen, dat je
berflerkt, is hoe een coöperatieve aardappel-
in e e lfabriek, zich met consumptie-aardappels
inlaat. Of moet hier gezien worden eon poging
voor centralisatie van den verkoop van
sumptie-aardappels Hierop werd door
verleden jaar al met klem gewezen.
Is dat vermoeden juist, dan juichen wU
hartelijk toe, doch betreuren het zeer, dat
streven dadelijk gehandicapt wordt door
bespottelijk lagen prijs te noemen.
Dat, zooals een ander bericht ons meldt,
de boeren unaniem geweigerd hebben, vinden
wy zéér begrijpelijk.
We hopen, dat ze wijzer zullen zijn en
even afwachten,
nog
UfllHilWÏJIMl!"'!
HET CEVES APPARAAT
(ter versnelling van den wateromloop bij Centrale Verwarniiup
d. m. v. warm water) is reeds geplaatst op méér dan 100 kwecke
rijen. Velen bezitten één of 2 apparaten. Er zijn ook kweekers,
die er 5 of 7 hebben doen aanbrengen. WANNEER VOLGT U?
Eenig fabrikant JOOST NAAKTGEBOREN O.
EWEMINTO
18-22 Nov. 1930
Veilinggebouw
NAALDWIJK
woordigd zün:
Architectuur
Automobielen
Bloemen
Borduurwerken
Kunstmest
Kantoortnachlnes
Kans
Kisten en kratten
istelling pullen
Sigaren, Sigaretten
Tulnbouwgereedschappo.
Voedingsmiddelen
iings techniek
Waschmochlnej
Zaden
Zuivelmachlnes
Bedrijven In volte werking Talloose demonstratie*
Beschaafde attracties Prijsvraag Verloting
In beperkte mate *Un In het zllgebouw nog
stands beschikbaar. Men wende zich zoo spoedig
moKelQk tot hot secretariaat EWEMINTO. Haven
plein 18. Telefoon 216, NAALDWIJK.
I ewicht en gehalte van de
suikerbieten op 1 Oct. 1930
Onderstaand overzicht betreffende ge
wicht en gehalte van de suikerbieten op 1
October 1930 is samengesteld op grond van
een aantal monsternemingen, welke werden
verricht door de correspondenten der di
rectie van den Landbouw in die deolen van
het land, waar de teelt van de suikerbieten
van beteeken is is. Het onderzoek der mon
sters heeft plaats gevonden aan de fabrie
ken, die daartoe door de organisaties van
beetworielsulkerfabrikanten zijn aangewe
zen.
Do uitkomsten van het onderzoekn zij
hieronder opgenomen, terwijl tevens ls toe
gevoegd een vergelijkend overzicht van de
resultaten van monsterneming en onder
zoek in de drie vorige jaren.
1 October 1930,
Gebied, waarop de Gew. Suiker
Aantal opg. betrekking p. biet geh.
monsters hebben Gr. pet
33 Gron. en Friesl. 695 17.13
11 Noord-Holland 954 16.37
26 Zuid. Z.-Holl775 16.70
45 Zeeuwsche eil848 17.2S
15 Zeeuwsch-Vl674 16.93
43 N.-Brabant 792 16.88
173 Nederland 785 16.08
1930 Nederland.
18 Augustus gew. 548 gram geh. 15.33 pet.
10 September gew. 706 gram ge-h. 16.73 pet.
1 October gew. 7S5 gram geh. 16.98 pet
1929. Nederland.
15 Augustus gew. 472 gram geh. 15.70 pet.
10 September gew. 656 gram geh. 17.40 pet
1 October gew. 769 gram geh. 17.69 pet
192S. Nederland.
16 Augustus gew. 476 gram geh. 14.77 pet
10 September gew. 671 gram geh. 17.48 pet.
1 October gew. 756 gram geh. 18.50 pet.
1927. Nederland.
15 Augustus gew. 360 gram geh. 16.48 pet.
7 September gew. 515 gram geh. 14.S3 pet
27 September gew. 037 gram geh. 16.49 pet
Uit het bovenstaande blijkt dat de suiker
bieten dit jaar van extra goed gewicht zijn,
doch dat het gehalte aan den lagen kant is.
Aan den zéér lagen kant zelfs.
Verder, dat de Zeeuwsche eilanden bleten
van een goed gewicht en van goede kwali
teit leverden.
J^ietenkoppen en -bladeren als veevoeder
Een zeer goed voeder, doch men moet er eenige zora aan besteden.
Wat zout en geslibd moet toegevoegd worden.
In aansluiting met wat we de vorige week
rnededeelden over de bietensmaak van melk,
nemen we thans lets over van wat de heer
C. Zwagerman, Rijksveeteeltconsulent te
Middelburg in zijn belangrijk rapport
schrijft:
„Nog veel te veel worden in den herfst
de versche suikerbietenkoppen en bladeren
buiten óf op het bouwland, óf op het wei
land in ongelimiteerde hoeveelheden gevoe
derd. Hoewel veelal gebrek aan arbeids
krachten hiervoor mede verantwoordelijk
is, blijft dit stelsel af te keuren met het oog
op do volgende schaduwzijden:
Het rantsoen is voor dieren, die nog flink
melk geven, te eenzijdig en onvoldoende.
Met als gevolg sterke achteruitgang In con
ditie en molkgift. Bij do proeven in don
Wilhelminapoidcr ging zelfs bij koelen, die
opgestald waren, de melkglft tot Va te
rug. De winst, die men door arbeidsbespa
ring en goedkoop voedsel denkt te bo rei kon.
is slechts een schijnbare. Ook lijdt de melk-
opbrengst door de onrust van hot vee.
De dieren krijgen hevige dlarrhee en ver
zwakken daardoor in sterke mate. Do bie
tencampagne maakt, vooral onder oudcro.
teere, molkrijke koeien, elk Jaar veel slacht
offers.
Spijsverteringsstoomisson zijn aan de or
de van den dag. Dat behoeft niemand te ver
wonderen als men ziet, hoe rot en vuil het
voor dikwijls ls. Zeker is elke koe een paar
keer in de campagne van streok. Dat geeft
tevens vermindering van molkgift.
Veel koelen gaan ln deze periode ernatlg
aan schadelijke klauw- en beengebreken lij
den.
Groote massa's voeder worden vermorst.
In de meeste gevallen worden alleen de
koppen gegeten, wordt heel wat vertrapt en
gaat hot blad vrijwel geheel verloren.
Do zodo van het welland lijdt buitenge
woon veel, vooral als koppen en bladeren
over een betrekkelijk kleine oppervlakte
gespreid wordon. Ook lijdt do structuur van
hot bouwland, als men er gedurende de nat
te periodes het vee op drijft.
Het is gewenscht en bovendien met het
oog op don smaak der melk, liet op peil
houden der melkglft, de gezondheid van het
vee en een economische benutting van het
voeder, voor allo voehoudors vooitloelig, als
volgt te handelen: Het vee, en zeker hot
melkvee, wordt bij het begin der bielencam
pagne opgestald, óf wel gedurende den
nacht, ór wel voor dag en nacht Koppen en
bladeren wordon ln belde gevallen uitslui
tend op stal gevoederd met daarbij ruw- en
krachtvoeder. De combinatie: 's nachts op
stallen en overdag op de weide voldoet in
da pnlttyk ook keel goed. Stroo, koppen en
bladeren en krachtvoeder worden dan op
stal verstrekt; in geen geval op de weide.
De dieren blijven in de weide rustiger en
eten daar ook gras.
Men neme ten opzichte van de koppen en
bladeren, die versch gevoederd worden, d#
volgende voorzorgen:
1. Men late deze. voordat ze aan melk
koeien worden gevoederd, zoo mogelijk een
week verwelken.
2. Men make op het bouwland niet te dik
ke hoopen of rijen van koppen en bladeren
om broeien te voorkomen.
3. Men streve ernaar bij het oogsten en
verzamelen koppen en bladeren zoo weinig
mogelijk to bevuilen.
4. Men halo geen te groote hoeveelheden
koppen en bladeren tegelijk naar den stal.
Men spreide het buiten in zeer dunne lagen
op een grasveld uit of logge het in een laag
van hoogstens 1 d.M. dik op een latwerk op
paaltjes, die ongeveer 30 c.M. hoog zijn.
Broei van het voedsel moet beslist voorko
men worden. Deze broei heeft ten gevolge,
dat de koeien veel meer voeder vermorsen
en dat dc smaak der melk veel moor lijdt
1. Men zorge er voor de voederbakken
minstons éénmaal per dag grondig to rei
nigen.
2. Men verstrekkc het voedsel ln velo klei
ne porties. Op die wijzo gaat er vrijwel niets
verloren. Bij slordig voederen zagen wo ver
hezen tot 50 pet.
8. Mon wissele af mot hooi on stroo en
tweemaal per dag krachtvoedor, naar do
behoefte der dieren.
4. Men voedere per dag en per koe 1 ons
geslibd krijt (dit is koolzure kalk. die 5 k 10
ct per K.G. kost) en'Va °ns keukenzout bij.
Dit voldoet In de practijk zeer goed.
Bij de proeven ln den Wilhelminapoidcr
werden zout en geslibd krijt gemengd door
het krachtvoeder en wat pulp. Zoo werd liet
na eenige dagen gretig opgenomen. Zoo
noodig kan men wat koppen of mangels
snijden en deze geven, vermengd met kaf,
zout. krijt en krachtvoeder. Wij bevolen dit
bij voederen van zout en geslibd krijt tijdens
de periode, waarin mon versch loof voedert,
zeer aan. Wat de soorten van het kracht
voeder betreft, bevelen wij aan tijdens da
voedering met veel koppen en bladeren bij
voorkour krachtvoodorsoorten te kiezen, die
bekend staan als gezond en gunstig voor
de ingewanden. Dan mag vooral de aan
dacht gevestigd worden op lijnmeel en lijn
koek, zemelen, haver en maia. Deze vier
hebben alle ook het voordeel verzachtend te
werken op het botervet
Het voeder, dat hij toepassing van dit
stelsel niet versch kan worden benut, wor
de ingekuild of waar do omstandigheden
«ul ka toelaten, gedroogd,
