BUITENLAND. BINNENLAND. Radio Nieuws. DINSDAG 21 OCTOBER 1930 DERDE BLAD PAG. 9 DR. SCHACHT OVER DE ECONOMISCHE WERELDCRISIS. Oplossing door vergrooting der koopkracht en internationale aaneensluiting. De „Herald Tribune" publiceert 'een arti-1 kei van den voormaligen Duitschcn Rijks bankpresident. dr. Schacht, over de oorzaak van den huidigen economischen wereld crisis en de maatregelen, die genomen moe ten worden, tot opheffing daarvan. Schacht verklaart in dit artikel, dat de wereld crisis in den handel geen gewoon verschijn sel is, doch dat de oorzaken gezocht moeten worden in de veranderingen, die de struc tuur der economische wereldcondities door den oorlog en in den ïuï-oorlogstijd lieefl ondergaan. De feitelijke oorzaken van dezen voor- 'beeldloozen toestand liggen in de politiek der hooge protectie. De uitbreiding van na tionale industrieën in de nieuwgeschapen landen van Oost-Europa, de afzijdigheid van Rusland in den wereldhandel, zoowel als die van Indië en Egypte en de andere Azia tische landen, en vóór alles het hoogst ver ontrustend herstelprobleem, evenals de on ophoudelijke stoornissen op de internatio nale geldmarkt door lichtzinnige leeningen zijn de verdere oorzaken. In lijnrechte,tegenstelling tot Hoover is dr. Schacht, ervan overtuigd, dat Amerika zijn eigen crisis alleen kan overwinnen door nauwe samenwerking met de rest van de wereld. De oplossing van het probleem der we reldcrisis in den handel moet volgens dr. Schacht komen van een vergrooten der koop kracht Nog niet voor het wereldverkeer ge opende landen moeten voor de uitbreiding van den wereldhandel tot ontwikkeling worden gebracht De noodzakelijke internationale aaneen sluiting kan gewaarborgd worden door een economische organisatie, samengesteld uit bankiers en industrieelen. Deze organisatie moet sterk genoeg zijn om het vertrouwen te winnen van het publiek, dat beleggingska pitalen ter beschikking stelt. VERGADERINGEN EN OPTOCHTEN VERBODEN. De Regeeringspresident van Keulen heeft voor de stad Keulen, het district van dien naam en het district Mühlheim op grond ,van art, 123 lid 1 der Rijksgrondwet, ver gaderingen en optochten onder den blooten hemel verboden. UIT POLEN'? POLITIEK. Een generaal controleur der financiën. De Poolsche staatspresident heeft in plaats Van den afgetreden Prof. Wroblewski, be noemd tot president van de Rekenkamer te Warschau, generaal Kreemienski. De pers, met name die der oppositie, schrijft algemeen, dat deze benoeming ka rakteristiek is voor den huidigen toestand in Polen. Het socialistische blad „Robotnik" Verklaart, dat de benoeming de militari- seering van de rekenkamer bcteekent. De strafexpeditie geëindigd. Poolsche studenten (hebben bij een betoo ging te Lemberg tegen de Odkraïnens, onder wehviPJend werkloos toezien van de politie, bij adle Roefiheensohe wiuikefliers, redacl'le- bureaux en boekhandelaars de ruiten inge gooid en de uithangborden afgerukt. Nader wordt uit Waredhau gemeld: De chef van de aifdeël'ing voor de verschil lende nationaliteiten aa.n het Poolsche mi nisterie van binnenlandsche zaken verklaar de aan journalisten, dat „de bewedigungsac- tte" in Ooet-Galicië 'thans geëindigd was. De cavaMerie-regiinenten en de politie troep en zijn reeds teruggetrokken. NIEUWE DISCIPLINE IN DE FASCISTISCHE PARTIJ. De nieuwe secretaris der fascistische partij 'Giurati heeft een circulaire gericht aan de 'districts-secretarissen der partij waarin hij zegt, dat Mussolini hem heeft belast met de organisatorische leiding der partij. Giurati eischt van zijn secretarissen voort durend rapporten over alle vraagstukken van algemeen belang en over alle kwesties die voor de provincie voor de districtsal- deelingen en voor de verhoudingen tusschen plaatselijke besturen en autoriteiten van be lang kunnen zijn. Giurati heeft de leden van het partijdirectorium met afzon derlijke takken van werkzaamheden belast. In de gehecle circulaire leest men tus schen de regels door critiek op het beleid van zijn voorganger. Het is trouwens alge meen bekend dat Giurati van meening is dat de discipline in de partij onder zijn Voorganger, te wenschen liet. DE GEPEOE. Volgens officieele bex-ichten uit Moskou heeft de Gepéoe in de maand September en in de eerste helft van October ruim 3000 (vervolgingen^ aanhangig gemaakt tegen Rus sische staatsburgers, die beschuldigd werden van contra-revolutionnaire aspiraties en speculatie met levensmiddelen. Van deze be klaagden werden er 2000 naar Siberië ver bannen, terwijl er 736 tot gevangenisstraffen en 64 ter dood veroordeeld werden. ENGELAND EN PALESTINA Poging om kool en geit te sparen Reuter meldt uit Londen: De Regeering publiceert een politieke ver klaring, waarin helder en klaar de bedoeling der regeering uiteengezet wordt, om Pales tina te besturen overeenkomstig de bepalin- van het mandaat, zooals dit door den vol kenbondsraad werd goedgekeurd. In de verklaring wordt er verder op gewe- m, dat het in ieder geval nutteloos is, dat de Joodsche leiders er bij de regeering nog langer op aandringen, dat zij haar immi gratiepolitiek zal aanpassen aan het intran sigente streven der zionisten. Even nutteloos is het, dat de arabische leiders hun verzoek handhaven om een con stitutie, waardoor de regeei-ing onmogelijk haar dubbele vei-plichtingen ten opzichte van Joden en niet-Joden kan nakomen. De regeering is van plan, een legfstatieven raad te benoemen overeenkomstig de verkla ring van lord Churchill in 1922, bestaande uit een hoogen commissaris, tien officieele i twaalf niet-officieele leden. De regeering vei-zoekt tenslotte de Arabie ren om feiten te willen erkennen en de Joden om de noodzakelijkheid te willen inzien, om ïssies te doen ten aanzien' van zekere separatistische idealen, welke in bepaalde Joodsche kringen leven betreffende de stich ting van een „Joodsch, tehuis" in Palestina. WEIZMANN AFGETREDEN. Reuter beweert, dat Weizmann aan den minister van Koloniën gesclirevén: heeft, dat hij aftreedt als president van de Zionistische wereldorganisatie en de Jewish Agency in Palestina en een congres van beide organise tics zal bijeenroepen. Weizmann is afgetreden, omdat hij onte vreden is over het regeeringsrapport voor Palestina, BELGIË EN DE RUSSISCHE DUMPING Verdedigingsmaatregelen De Beligiieclie ministerraad beeft Maandag besloten de Russische dumping door middel van een wet te bestrijden, waarin de invoer en dooi-voer van Russische waren afhanke lijk wordt gesteld van uïtdrukkeJijke toe stemming der regeering. OWEN YOUNG NAAR EUROPA In verband met de herstelkwestie? Owen Young is, volgens een bericht uit New York, aan boord ven het. stoomschip „Leviathan" vertrokken voor een reis naar Europa. In welingelichte fina.ncieele kringen weet men te vertellen, dat dr. Schacht Owen Young heeft gewezen op de economisdhe on mogelijkheden voor Duitschland, om de her stelbetalingen voort te zetten, en dat Owen Young than6 voornemens is in Europa bet herstelvraagstuk met alle daarvoor in aan merking komende personen te bespreken. Mo ra torium -geru cm e n worden tegenge sproken. DE ANTI-COMMUNISTEN IN FINLAND Lappo-congres te Helsingfors Te HeUsdmgfoi-s is Maandag op order van Ivosola een Lappo-congres geopend, om de houding te bespreken ten aanzien van een aantal Lappo-ma.nnen, die uit vaderlandslie vende motieven de wet hebben overtreden. Terwijl zich ongeveer 400 Lappo-mannen in het gebouw bevonden, verdrongen zich meer dan 5000 menschen voor het gebouw. Toen om 11 uur drie'leid ere van de Lappo- beweging verschenen, werden zij met ge juich door de menigte hegTaet. In den- loop vah den dag had een langdu rig onderhoud plaats tusschen de Minister van Binnenlandsche Zaken en Ivosola. Te twee uur keerde de delagtie ten con-' gr esse terug. Op een gegeven oogeriblik scheen het, als of er ongeregeldheden zouden komen. Toen -het' Nationale Lied aangeheven werd, zetten enkele aanwezigen den hoed niet af. Een communist werd het congresgebouw binnen gesleept en gedwongen voor het open ven ster het Nationale Lied te zingen. De openingsaittimg van het nieuwe Fineche parlement, dlie vandaag zou plaats hebben, is in verband met de gebeurtenissen varf vandaag, uitgesteld. De voorzitter von den Bond van Finedhe Frontstrijders, Haarla, as gearresteerd. VERKIEZINGEN IN DEN ELZAS. Winst der autonomisten. Zondag is de beslissing gevallen in de verkiezingen voor de gemeenteraden; van Straatsburg en Colmar. Voor zoover thans bekend is, hebben te Straatsburg de autono misten van de nieuw ter beschikking zijnde zetels er drie veroverd, terwijl, zij van doze zetels er tot duverre slechts één bezetten. EX-KEIZER VAN STEUNVERLEENING AAN HITLER BESCHULDIGD. Het Berlijnsche blad „Achtuhr Abendblatt" bevat een artikel, wharin het den ex-keizer •er van beschuldigd via zijn derden zoon te hebben bijgedragen in het Hitleriaanscb strijdfonds. j DE LEIDER DER LAPPO-BEWEGING. Met arrestatie bedreigd. De Finsche regeering heeft den leider der Lappo-beweging Kosola den eisch doen stel len, dat hij zich binnen 24 uur bij de auto riteiten zal aanmelden. Verschijnt hij niet vrijwillig, dan zal er een bevel tot inhech tenisneming tegen hem worden uitgevaar- digd. DE REVOLUTIE IN BRAZILIË. De Braziliaansclie rebellen melden de In neming van de hoofdstad van de staat Es- pirito Santo, Victoria, waardoor niet alleen die staat in hun handen is maar ook de verbinding der regeering met Bahia is af gesneden. Een regeeringsbulletin meldt intusschcn een verpletterende nederlaag der opstande lingen in Minas Geraes. UIT SOVJET-RUSLAND. Volkscommissaris weggejaagd. ar uit Moskou wordt gemeld, is de Rus sische Volkscommissaris van Financiën Brjnchanow van zijn functie ontheven. Tot zijn opvolger werd Jakowslow benoemd. verder gemeld wordt is ook de voor zitter van de Staatsbank van Sovjet-Rusland Pjatakow uit zijn ambt ontzet. Hij wordt opgevolgd door den voorzitter van de bui tengewone commissie tot bestrijding der fcrarische crisis. Kalmanowitsch. DE HOOGESCHOOL VAN GENT Heden plechtig geopend. De nu gohcel vcrvlaamschc hoogeschool in Gent wordt hedeix plechtig geopend. Men verwacht er een grooten toeloop van Vlaamsoligezinde studenten uit alle deelen des lands. Inmiddels zijn de. Gents dhe frans kiljons doende, «manoeuvres" te organisee- ren, teneinde een veihod uit te lokken van evcntueelc Vlaamschgezinden-betoogingen. GENERAAL WEYLER. f De ijzeren generaal Kapitein-generaail Valeriano Weyler, die bekend geworden is alls militair gouverneur van Cuba, is op 91-jarigen leeftijd te Madrid gestorven. Hij was zoon van een Duitsdher en een Spaansohe. Hij vocht reeds In 1868'72 met succes tegen de Carlisten, maar 06 vooral bekend geworden door zijn meedoogenloos optreden tegen den opstand op het destijds Spaansche Cuba, waar hij van 1895'97 gou vern-eur was. Nog vóór de Spansoh-Ameri- kaansche oorlog uitbrak, die Cuba aan Span je ontnam, werd hij alweer naar Spanje ge roepen om den revolutionairen geest in Ca- talonië te bedwingen, wat hij ook, naar het oude recept, met Jagelijkeohe fusillades ver luchtte. Hij had daaraan te danken, dat hij den hoogs ten rang dn het lager, die van kapitein-generaal bereikte en alle ridder orden van Spanje en vele huitenlandsohe op zijn borst droeg. MASARIJK EN DE MINDERHEDEN. Toespraak te Pressburg. De president van Tsjecho Slowakije Ma- sai'ijlc heeft bij een bezoek aan de stad Pressburg verschillende leiders der natio nale minderheden ontvangen. In zijn toespraak wees hij er op, dat Press burg niet alleen der hoofdstad der Slowakcn is. doch ook die van andere nationale min derheden als Hongaren, Duitschers en Rus- Ma sarijk verzekerde den woordvoerder der Duitschers, dat hij aan de behoeften der Duitsche minderheid recht zal laten weder varen. Ook de Hongaai-sche spreker zegde hij de vervulling van alle gerechtvaardigde eischen der Hongaarsche mindei'heid toe. Ook sprak hij den wensch uit, dat leiders der nationale minderheden zich loyaal zullen gedragen tegenover hen, die tot andere nationale minderheden behooron. DE VIERING VAN DEN WAPENSTILSTAND. De koning van Engeland heeft beslist dat de herdenking van den Wapenstilstandsdag op 11 November zal geschieden op de wijze, welke verleden jaar werd vastgesteld. De Minister van Binnenlandsche Zaken treft reeds thans de noodige schikkingen. Bij den Cenotaaph en in de Westminster Abbey zullen diensten worden gehouden en verder zal over het geheele land twee minuten stilte in acht worden genomen. DYNAMIET-AANSLAG IN N OO RD-IE RLAN D. Uit Belfast wordt gemeld, dat 150 mannen Zondagmorgen vroeg de Hibernian Hall in Loughgall, graafschap Armagh, bestormden en dat gebouw dobr dynamiet in de lucht hebben laten vliegen. Twee politieagenten, die het gebouw bewaakten, openden het vuur op de menigte, doch zij wei'den over vallen en gebonden. Daarna vernielden de mannen, die allen gemaskerd waren, de hall, zoodat er geen steen overeind bleef. Dit is reeds de derde maal, dat de Hiber nian Hall is vernield. Het gebouw was juist weer opgebouwd, nadat het verleden jaar tot den grond was afgebrand. Honderden auto's ingesneeuwd Naar uit Buffalo wordt bericht, Ï6 in bet Westelijk deel van den staat New York het verkeer gestremd door een buitengewoon hevigen en grilligen sneeuwstorm. De eene stad werd onder sneeuw bedolven, terwijl in de andere niets viel. In Ihet doi-p Angola lfigt de sneeuw 1.20 diik en in de omgeving staan 200 auto's ingesneeuwd. Tusschen Wonakeh en Duinkerken staan ongeveer 1000 auto's, dóe niet verder kunnen. In Brant aan bet Eriemeer ie -een meisjeskamp ingesneeuwd. Twintig meisjes zitten er met weinig voedsel en zonder licht en warmte» ONTZETTENDE MIJNRAMP TE ESCHWEILER REEDS 22 DOODEN Tweeduizend mijnwerkers ingesloten ALSDORF (bij Aken), 21 Oct. Hedenochtend tegen 6 uur heeft in de Withelmschacht van de mijn „Anua" to Eschweikr een ernstige ramp plaats gehad. Plotseling echoot een groote steekvlam uit de schacht. Twee lift kooien zijn naar beneden gestort. Er is groo te verwoesting aangericht en in de na bij luid van de schacht zijn verscheidene huizen in gestort. Tot op verren afstand zijn de ven sterruiten der -hui-zen gesprongen. De om- rang van de ramp kon tot nu toe nog niet geheel worden overzien. Volgens de laatste berichten zijn 22 doo:lcn geborgen. Dertig gewonden, van wie e n aantal in ernstigen toestand zijn naar bét Ziekenhuis ge-bracht. De oorzaak van de ontploffing staat nog mi-et vast. De spoorweg naar Stolberg is versperd. ALSDORF, 21 October. De mijnramp, die hedenmorgen in de mijn „Anna" Ie Esch- w ei Ier heeft plaats gehad, schijnt een cm vang aan te nemen, zooals men die ïr Duilsohland nog niet gekend beeft. Men ver moed't, dat die ramp toe te schrijven is aan een dynamietontploffing. De geheele schachttoren stond direct na do ontploffing in brand en is gedeeltelijk in de schacht gestort. Op bet oogenblik as men nog met bet bins- scbingswerk bezig. Voortdurend worden gewonden geborgen. Het aantal daarvan kan nog niet worden opgegeven. In de mijn zijn tengeevolge van de ontplof fing ongeveer twee duizend mijnwerkers ingesloten, over wier lot nog niets bekend is. Men kan nog niet -in de mijn komen, óm dat de brandende schaebt niet kan wor! n gebruikt. Het blu6sohinks\verk wordt met alle kraobt voortgeze torn te trachten -de mijnwerkers een uitweg te banen. Het berioht van de mijnramp beeft zich met proote 6nelbeid in de omgeving ver breid en duizenden snellen naar de mijn om nadere berichten te vernemen. Alle doktoren en beschikbaar hulpperso neel uit Alsdorf en de omliggonde steden zijn naar de plaats van de ramp ontboden om bulp te verleenen. Vele autoriteiten zijn re?d6 ter plaatse SCHEEPSBRANDEN TE WOETSJOU Te Woétsjou brak brand uit in een restau ra tiescMp. Veertig peisoncn kwamen daar bij om. Men vermoedt, dat deze pensonen zijn verdronken of in de vlammen zijn om gekomen. De brand breidde zich. snel over andere schepen, -die daar eVeneens voor anker la gen, uit. Dertig booten van in-landers werden ver nield, een honderdtal personen sprongen te water en zwommen naar den oever of wei' den wederom opgeviecht. AUTOBUS-ONGELUK. Twintig ernstig gewonden. Te Rouboix kwam Maandagmorgen een Belgische autobus, waarin een dertigtaj ar beiders en arbeidsters vervoerd weiden, in botsing met een andere autobus, toen zij deze in een bocht wilde passeeren. De auto bus, die uit Merckhem (België) kwam, werd verbrijzeld tegen den muur van een fabriek te Tourcoong en geheel vernield. Ongeveer twintig personen werden ernstig gewond. Zes personen .zijn,in levensgevaar. Dooden en gewonden. In de fabriek van de firma Roh te Bratis lava explodeerde een patroon in een kruit- meirgsel, dat voor de vervaardiging van licht raketten gebruikt werd. Tot dusverre zyn er S dooden, twee zwaar- en 13 lichtgewonden. Door de explosie ontstond een felle brand. Door den hevigen luchtdruk bij de explosie werden alle arbeiders ter aarde geworpen- TANKBOOT OP DE HUDSON ONTPLOFT Een ernstige ramp Op de Hudson nabij Troy ie een boot met een lading benzine ontoloft. Verscheidene p rso-nen zijn daarbij o-m het leven ge-kom *n. Twee schepen, die -in da buurt van de boot wonen, gei"aa.kten in brand. Verder werden bij de ontploffing duizenden ruiten van de gebouwen in de omgeving ernield. Naar uit Oulanbator gemeld wordt, heeft de Mongooleólie regeering haar goedkeuring gehecht aan de -latinieeering van -het M n- goolsche alfabet. DE TOESTAND IN BRITSCH INDIE LONDEN, 21 October. Uit Bombay wordt gemeld, dat de politie een demonstratie van nationalisten te Chaupati uiteen dreef, waar bij 15 personen werden gewond en velen ge arresteerd, w.o. de voorzittej' van bet plaat selijk congrescomité en de leiders de plaat selijke (nationalistische militie. DE OVERSTROOMINGEN IN SPANJE Volgens de laatste berichten uit het ovcr- stroomingsgebied van Tarragona werden al daar tot dusverre 14 dooden en 20 zwaarge wonden geborgen. De hevige regenval houdt langzamerhand op. Ook de watervloed neemt af. DE VERKIEZINGEN IN NOORWEGEN Nederlaag van de arbeiderspartij OSLO, 21 October. Voor zoover de resu'ta- zijn de verkiezingen op een nederlaag voor ten der verkiezingen thans zijn te overzien, Ie Noodsche arbeiderspartij uitgeloopen. Zij zal i dnstens 6 zetels aan de burgerlijke partijen moeten afstaan. Hedenmorgen warcn.de volgende cijfers bekend, waarbij Je 'ueschen haakjes ge plaatste getallen -te cijfers der vorige ver kiezingen aangeven. Reehtsche partij (burgeilijk) 79335 (539S5). Roerenpartij 122219 (101808). Vinsioü partij (burgerlijk lirksch) 109.771 (97.288). Arbeiderspartij 127129 (11S950). Communisten 5256 (10524). De deelname aan de verkiezingen bed. g tusschen tachtig cn negentig procent. In eenige plattelandsgemeenten bedroeg de deelname zelfs honderd procent. Men heeft den indruk, dat de burgerlijke partijen eral 6temmen hebben gewonnen. Het re- ltaat wordt eerst hedenmiddag verwacht. Verwacht wordt, dat de arbeiderspartij dan vijftig zetels zal verkrijgen. BRüNINGS's ECONOMISCHE EN FINANCIEELE PLANNEN Conferentie van Premiers Rijkskanselier Dr. Brüning, -heeft in loop van heden een langdurig ondei'houd ge had met. den Beiersohen Minister-President Dr. Heklt over het economische en financi- eèleplan der Regcering. Aan dezo bespreking was enkele dagen ge leden reeds een telegrammen wisseling met do drie voornaamste Zuidduitsche steden: München, Stuttgart en Karlsruhe voorafge gaan. Dr. Brüning vertrekt hedenavond met Dr. Heldt naar Stuttgaft voor ee*x conferen tie tusschen de staats- en minister-presiden ten van Beieren, Wurttemberg, Baden en Hessen met den Rijkskanselier over de fi- nanciecle verhouding tot het Rijk. BAROMETERSTAND VERWACHTING J Matige tijdelijk krachtige Zuidelijke tot Westelijke wind. veranderlijke bewolking, regen- of hagelbuien, iets kouder. FIETSERS LICHT OP: - 22—23 Oct. van 5.21 nam. tot 6.10 vm. HOFBERICHTEN GESCHENK PRINSES JULIANA. Het geschenk, dat het comité uit de Leid- sche -burgexij aan H. K. H. Prinses Juliana ter herinnering aan haar studietijd te Lei den Zaterdag ten Paleize op het Loo zal aanbieden, zal bestaan uit een grooten ge- graveerden kirstallen beker op zwart ebbe- lxouten voet. Het geschenk zal Donderdag en Vrijdag in het Stedelijk Museum „De Lakenhal" te Leiden voor belangstellenden te bezichtigen zijn. PERMANENTE VERZOENINGS COMMISSIE SAMENSTELLING. De permanente verzoeningscommissie, be doeld in het op 10 Maart 192S te Genève tusschen Nederland en Frankrijk gesloten arbitrage- en verzoeningsverdrag, is als volgt samengesteld: voorzitter Sir Austen Chamberlain, oud-minister van -buitenland- sdhe zaken van Groot-Brittanië; leden Dr. E. Benes, minister van buitenlandsche za ken van Tsjecho-Slowakije; de heer E. Vil- legas, oud-minister van buitenlandsche za- legas, oud-min. v. buitenl. zaken van Chili cn ambassadeur van Chili te Londen; de heer II. Fromageot, rechter van Franki-ijk in het Pei-manente Hof van Intern. Justitie en Mr. J. P. Graaf van Limburg Stirum, oud-gou- vcraeur-generaal van Ned.-Indië en buiten gewoon gezant en gevolmachtigd minister van H. M. de Koningin te Berlijn. De voorzitter en de twee' eerstgenoemde leden der commissie zijn aangewezen door de Nederlandsche en de Fransche regeerin gen in gemeenschappelijk overleg, de heer Frpmageot is aangewezen door de Franscho regeering, terwijl Mr. J. P. Graaf van Lim- biu'g Stirum aangewezen is door de Neder landsche Regeei-ing. DE WAALBRUG In aansluiting op vorige berichten kun nen wij nog meedëeten, dat tfhans ook bet bestuur van Ihet departement Nijmegen der Nederlanrtechemaatschappij voor nijverheid en ha.idel een adres aan den gemeenteraad heeft gericht om liet voorstel van den mi nister van waterstaat aan te nemen wegens het groote belang, dat de Nijmeegsche nijver hei-cl en handel daarbij beeft.. Morgenmiddag zal de Raad dn vergadering bijeenkomen. VIERDE ACCOUNTANTSDAG DRUKKE VERGADERING TE UTRECHT. Te Utrecht hield dezer dagen de Ver. van Gemeente-Accountants haar vierde Accoun- tantsdag. De'druk bezochte vergadering wei'd om. bijgewoond door den heer Mr. J. D. H an n ema (hoofdambtenaar Depar tement Arbeid) en door tal van vertegen- wooi'digers van Nederl. Gemeenten. "Als sprekers voerden het woord Prof. C. d e Vries (Rotterdam) en Mr. P. A. v. d. Drift. Eerstgenoemde behandelde de ge schiedenis der Volkshuisvesting in het licht der tegenwoordige productiewijze, terwijl de tweede spreker een beschouwing gaf over de kapitaalvorming bij woningböuw- 'vereenigingen en woningwet Weerbericht- orL .1U.3U Tijds« ed.-Tndie, on J. Schouten, lid Vtrri de 2e Kamei r. A. v. Eyk—Muller; pla.no: n t te Amsterdam. 6.— Tijdsein, de Landbouwers, te verzorg* H. l'ilon. Hoofd dc-r Land- i ol te Achterveld (U.). Onder 6.1Ó—7.15 Halfuurtje Rijpere Jeugd. Sprekei mpeta, Geref. Onderwerp; ..Is he. roard?" 7.15—7.15 Cursus Eleetroteehnlek, t< ;evon door het N'ed. Tochn. F.B.N.Ate Arnhem .45—S Politieberichten. S Tijdsein. S— 8.11 iraniofoonmuzielc, 8.15—10 Zangwijdlng: „Cai srklng :ljn 2e Lustrum, onder leiding lndt plaats In look), te Rottci uevr. Sophie BothHuru. te Rotcerdam. so- -raan; Jaap Both, te Rotterdam, tenor; Janus Duuren. te Nijmegen, bariton; mevr. N. Berck -Feltzer. te Schiedam, plano; J. T. Sehaddelee, e Rotterdam, organist der kerk. 1010.10 Pers berichten. 10.1011.30 Gramofoonplatenconcert. HILVERSUM. (Vóór 6 uur 293 M.. nft 6 uur 1071 M.). V.A.R.A. S.Gramofoonmuziok. V.P.R.O. 10.— Morgenwijding. V.A.R.A. 10.15 Or gelspel. 10.45 Onze keuken. 11.30 Gramofoonmu- zlek. 12.— Concert. 1.30 Rustpoos. 2.Vrouwen- uurtje. S.Maak het zelf. 4.Vraaghalfuurtle voor kinderen. 4.30 Verrassing. 5.OrgelspeL 5.30 Muzikale attractie. 0.15 Orgelspel. 6.40 Le zing. 7.— Plano. 7.20 Lezing. 7.45 Toespraak. 7.55 Gramofoonmuziek. 8.Muziek en toespraken. 9.30 Concert. 10.30 Concert. 11.Persberichten. 11.15 Gramofoonmuziek. 12.Sluiting. NEDERLANDSCHE KORTE GOLF Betreffende t van 1100 M. te;. Radio-omroep ki tUdeltfk gebruik van een golf ehoeve van do Nederlandsche ->egedeeld, dat lelijkheden zijn egeerlng wordt echter all d om tot een goede opl> BELG1E KRIJGT EEN NATION AAI. adlo-omroep Is besloten ee en te stellen voor rad alleen in de studio. beleenden Brusselschen LICHAMELIJKE OEFENING VOETBAL HET NEDERL. ELFTAL. Woensdagmiddag om 2 uur zal het Neder* landsche elftal een oefenwedstrijd spelen tegeil Fulham op het Spartaterrein. NAGEKOMEN UITSLAGEN. District Zwolle; O S.V. I—Go Ahead I 9—4 Be Quick IIBe Quick III 32 District Utrecht: M.F.C. I—M.V.V. I a—I M.V.V. IIBlauw Wit I S0 KORFBAL NAGEKOMEN UITSLAGEN. Oorapetitie Zuid: Quick IIOranje Wit IV 0—4 GYMNASTIEK NED. CHR. GYMNASTIEKVERBOND. De vaardiheidsproeven te Delft, Te Delft werden Zaterdag j.l de vaardig* heidsproeven in het gewest Holland van het N.C.G.V. gehouden. De opkomst der turnsters en turners was bul tengewoon groot. Vetegenwoordigd waren o.a.ï „Oranjs Nassau", Den Haag; „Advendo", Maassluis; „D.I.O.'*, Dordrecht; „Excelsior", Delft, De proeven hadden een vlot verloop en da uitslag der proeven was als volgt: Aantal deelnemers(sters) 39. Heeren le graad geslaagd geen; heeren 2e graad ge slaagd 7; dames le graad geslaagd 3; dames 2e graad geslaagd 3. HET WEZEN VAN HET KATHOLICISME door Dr. J. SEVERIJN. De Foomschc Kerk eigent zich dat alles als het hare toe, dat door bemiddeling van haar of de uit haar voortgevloeide genade middelen tot haar zal worden ingelijfd. De Protestant echter ziet in de mensch- heid de akker der wereld, waarin de zaden der religie werkzaam zijn in algemeenen zin, gelijk daarin ook levenskrachten werk zaam zijn, die veeleer van de religie af voeren en het religieuse leven verderven. De plant des Christelijkcn geloofs groeit op dien akker niet dan door tusschenkomst van teen goddelijke daad, die een waarachtig geestelijke kracht daaraan m'odedeelt., een zaad des geloofs, dat geheel do persoonlijk heid, wie dat ten deel valt, omzet. Geen andere bemiddeling is naar Refor matorische leer daartoe noodig dan dat Gods Woord wordt gepredikt naar het bevel van .Christus, Zelfs is niet. noodig, dat zulks bepaaldelijk door een kerkelijk instituut, of kerkelijke ambtsdrager geschiedt Geen en kele cancatinatio met het kerkelijk instituut is daarvoor noodig dan alleen deze, dat do II. Schrift worde verkondigd. Niet de Kerk verwekt het nieuwe leven, maar de Geest Gods. En zoo is de Kerk niet in de eerste Het derde gedeelte stond in ons blad 5>an 17 October. a plaats heilsinstituut, maar een vergadering der geloovigen. Wil de Roomsch-Katholiek' beweren, dat de gemeenschap der Kerk er is vóórdat een Petrus en Paulus tot het geloof kwamen, het is wel, dé Protestant kan dat onderschrijven, doch zoo, dat de Kerk als gemeenschap, als Koninkrijk Gods, een spiritueele en hemcl- sche werkelijkheid is in Christus Jezus en dat zij, die, tot die hemelsche werkelijkheid gerekend zijn, in den tijd hunner inwoning op aarde worden geopenbaard door het ge loof en uit kracht dier gemeenschap elkan der zoeken en vergaderen. Deze gemeenschap is cr dus, ook op aarde, zelfs al zou daar niet een geïnstitueerde ker- kfelijke gemeenschap zijn. De katholiciteit der Christelijke Kerk is derhalve de spiri tueele geloofsgemeenschap, waaruit ook het instituut opkomt, zoodra deze zich aan ccnige plaats openbaart in een organisatie dier gemeenschap. De Katholieke Kerk naar Protostantsch, of liever Reformatorisch, geloof is aldus die spiritueele geloofsgemeenschap, welke allen vereenigt, die van Christus zijn, onverschil lig, waar zij wonen, en onverschillig ook ii welk kerkelijk instituut zij zich bevinden. Deze reformatorische Katholiciteit is dus in wezen een onzichtbare, wijl spiritueele werkelijkheid, de gemeenschap der waarach tig wedergeborenen Gods. de Roomsch- Katholiek zou hier misschien spreken bovennatuurlijke menschen.. Deze Katholiciteit wordt ook niet gedekt door de somma der kerkelijke instituten, omdat er wedergeborenen buiten eenig ker kelijk verband kunnen verkeeren cn niet i alle tot een kerk behoorenden ook onder deze spiritueele realiteit vallen. Volgens re formatorisch beginsel'is die spiritueele ka tholiciteit de eigenlijke Kerk en het schoon ste Christelijke ideaal zou een Kerk wezen, die deze allen ook in een zichtbare vergade ring of kerk verzamelde over de geh'eele wereld. Dit ideaal echter verwacht d'e Protestant niet verwezenlijkt tc zien op aarde, doch in den hemel. De aardsche vergadering is altijd een onzuivere en gemengde en vanzelfspre kend een tijdelijke. De reformatorische Katholiciteit erkent, dat de ware Kerk, dat is de spiritueele, in de onzuivere instituten schuilt, ook in de Roonische Kerk maar ook in verschillende niot-Roomsche Kerken. Calvijn zag nog on der het door hem zoo zeer verworpen Paus dom wf re kerken schuilen, welke in de Re formatorische beweging zich los maakten van wat met haar geestelijk karakter in strijd was. Volgens reformatorische opvat ting heeft de Kerk der Reformatie zich niet van de Kerk onder het Pausdom afgeschei den, maar terwijl zij de Katholiciteit van de Christelijke Kerk vasthield scheidde zij zich van het Pausdom. Deze twee zijn voor den Roomsch-Katholiek onafscheidelijk verbon den. De Protestant onderscheidt het Paus dom cn dc katholiciteit der Kerk van Chris- Omdat zij dc katholiciteit der Kerk vast hield kon dc Reformatie het symbolum der Twaalf Artikelen ongewijzigd als het haar toekomende gemeenschappelijke geloofsbezit behouden. Het reformatorisch Christendom bepaalt het katholiek Christendom naar den inhoud des geloofs. Het Katholicisme is liet Katholi cisme der belijdenis. En zoolang men het katholieke op het oog heeft zal dan ook het Protestantsche Christendom daarin steeds een spiritueele eenheid blijven zien en dat verband ook in niet Protestantsclien kring kunnen waardeeren. Wijl echter het spiritueel geloofskatholi- eisme bij de Protestanten boven het ocn- heidsinstituut uitgaat, hot instituut als ver gadering en niet als heilsinstituut wordt ge waardeerd, ligt het gevaar voor splitsing naar dogmatisch geloofsinzicht voor de hand. Waar aanvankelijk het Engelsche reforma torische volk zich in een Engelsch lands- instituut vergaderde, het Duitscho in een Duitsch, het Hollandsche in een Hollandsch, zonder de katholiciteit uit het oog te verlie zen, daar gingen door {ten ]00p (jer eeuwen dogmatische verschillen-het karakter dezer vergaderingen onderscheiden en zelfs bracht de historie ook binnen de landelijke insti tuties dogmatische geschilpunten aan het licht, die tot nieuwe vergaderingen aanlei ding werden. Hieronder moest, het valt door niemand te ontkennen de katholiciteit van het Pro testantisme op den achtergrond geraken. Nog veel sterker wordt dit proces be ïnvloed door het feit, dat zoovele Protestan ten zich ook aan do katholieke geloofsstel lingen, die alle reformatorische Christenen vereenigen, in werkelijkheid onttrokken en Protestanten zijn zonder eenig deel aan do Christelijke katholiciteit, dan wat zij daar aan huns ondanks nog overhielden. Het afvallig Protestantisme. van het katholiek Christelijke geloof is ver wijderd als velen zich betoonen te zijn, kan misschien aan den ondergang van het Pro testantisme donken. Het verwondert ons allerminst, dat Roomsche theologen vroeger of later een terugkeer naar dc R.-K. Kerk verwachten, evenmin als het ons verwondert, dat ook zelfs nog (kerkelijke Protestanten overgaan of sterke Roomsche neigingen vertooncn. Wij zien dat nochtans niet als een veeg teelten voor hot reformatorisch beginsel, nis zoii dit ten slotte op een groote vergissing blijken te berusten en nimmer meer in de geschiedenis opbloeien. Het reformatorisch beginsel wordt door ons gewaardeerd als een terugkeer tot het oorspronkelijk apostolisch geloof on met betrekking tot den tijd, waar in het tot kracht kwam als do bewustwor ding „en rnnsse" van de geestelijke kracht van do religie van Christus. Zelfs al zouden alle Protestanten van lie den naar de Roonische Kerk terug gaan, dan zal andermaal de historie een refcymatori- sclie beweging zien, die teruggrijpt op de reformatie van voorheen. Wij gelooven dit met ontwijfelbare zeker hoid, omdat dit in den rein-spiritueolen aard der Christelijke religie is gegeven. Dit karak ter echter kan alleen in eon overheerschend uitbreken van die spiritueele kracht open baar worden. Do zwakheid van het Protestantisme is geon zwakheid van zijn heginsel „an sich", maar zwakheid van zijn openbaring. „Mutatis mutandis" zijn in hot religieus moeeë dor nieuwó geschiedenis dezelfde fao- luren werkzaam, die in liet proces der mui beid en middele.euNvc'i ds c.-i-Ciirialuiijkj Kerk in het Roomsch Kerkelijke instituut he.bben veranderd. Dc overstelping van het waarachtig geesto» Uilc leven door een niet Christelijke overbe volking voerde tot een systeem \an kerstc. ning, dat uiet kon nalaten uit te loopen op cruitwcndiging en het scheppen van een mystieke sfeer door liturgie en ceremonieel. Ilot gevolg \Vas dus, dat dogma, zeden cn ccredicnst in alle deelen oen uitwendige ver schijning in hot leven riepen van Christus1 Lichaam, zooals men dit kan verstaan uit het door ons besproken bock. Ook in ambt on sacrament werd die lijn doorgetrokicni, terwijl vóórts de genadewerking aan het Kerkelijk Instituut werd verbonden, de Kerk heilsinstituut werd. buiten hetwelk geen heil is. tegenover dit principe der veruitwencK* ging stelde de Reformatie juist liet tegen gestelde der geestelijke realiteit in de por- soonlijkhoid, tegenover bet instituut der bij zondere genadewerking in den individueclcn menscb, tegenover dc kennis van het dogma door de natuurlijke rede, de ervaring van hot dogma door den arbeid des II. Gcestes, Tegenover de strenge logica der veruit- wimdiging in het Roomsche gebouw poneer» «lc zij die der erinnerlijking. tegenover do zichtbare gemeenschap de diepte der per soonlijkheid. Deze reformatorische zijde was niet iets nieuws, doch ook tn dc Roomsche Kerk school nog de innerlijke waarheid in haar individueek* beleving. Calvijn zag nog een Kerk onder hej Pausdom. In de reforma torische tijd echter nam die individueel® belcvioK don vorm mui oen massale kracht ■uin cn bink uit in de reformatorische Kerk- Cp8iOA.t3A >"A\) 'Uod(lBt{ObUeoiu»\i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 9