Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Oi! nummer bestaat uit VLR blade'
EERSTE BLAD.
in 46
S^s^h--hthiergeen
^Ssa-s
SUSSES
^rzTjrSfSSt
5;SSSStttaK'
•^SSSsass
S®MEö
SgSSnpttf
SSSSSbssss
Z&®sJSsn
ëssi
'"ïrü;»'" S3—""
Hef conflict in hef
Boekten Couranfenbedrijf
BINNENLAND.
ABONNEUenti
Per kwartaal f3.25
fBeschikklngskosten 0.15)
>er week 0-25.
Voor hel Buitenland bij Weke-
lijksche tending 8.-—
Bi) dagelijksche tending »7<-
Alles Ml vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7 A cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
1Mb 3180
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
ZATERDAG 18 OCTOBER 1930
ADVERTBNTlfiNi
Van 1 tot 5 reeds f t
Like regel -nier 027Vt
fngre i.edpiti'i rfngcL
van 1—5 rccels „2.31!
Elke regel meer 0.45
BU contrnct belangrijke korting
Voor liet bevragen aan het bureau
wordt berekend 0-10
10e Jaarganc
WEG, IDEALEN!
In het Drukkersbedrijf in Nederland
hetwelk jaren lang aa:n
V. gesteld, om duidelijk te maken, wat
door onderling overleg is te hereiken, l
Sen ernstige erisis mtgebroken Even
wii in den voornacht ons neaei
letten om onM lezers hiervan tem»,
televen, bereikt ons de mededeelmg,
gaHetstekinSsbeEve"'l7gaat0uit van de vijf
werknemersbonden in de typografie. 2
Verdukt deze, naar onze overtuiging,
schriiver dezes, oen
kwarteeuw,' waa«n geen andere
kwarteeuw is tpe ™egen mes m
elQor ivat men^oenh bedrhfsorganisatie
voor wat men no merhand in
patroons te bewegen in hen
1 e"t lïêeft niet zoo mogen zijn! 't Is ge-
tevredenheid en b
sel, den' adem te bene™®
daa,ddrac«ken^beUeft^nemd.g
veel schade toebrengen aan de vreed
zame ontwikkeling van het organisatie
W Ebwii zullen er de eerste dagen tel-
s-rrssa»'it.jt
Tet belang van het arbeidersgezin; m
het belang van een geruste consciëntie.
Het is Gode zij dank, die geruste con-
.iëlt» ons nu de teerling ge
selende, afwachten de ko
mende dngen. Niet stilzittend, neen, ge
naste middelen treffend, en overigens
de geheele geschiedenis beschouwend,
als een der groote teleurstellingen, wel
ke het leven nu eenmaal kan bieden.
Maar dan is deze teleurstelling toch
wel bitter, bitter groot!
H. DIEMER
Een zakelijke uiteenzetting der feiten.
Wat ook onze lezers behooren te weten.
DE STAKING AFGEKONDIGD
Een officieel bericht van do werkgevers
luidj:
De federatie der drie werkgeversorganisa
ties heeft een briet ontvangen, ondeiteekend
door de secretarissen van den Algemeen
Nederlandschen Iypografenbond, de*i Neder-
tandschen R.-K. Grafischen Bond. den Ncder-
landschen Christelijken Grafischen Bond.
den Nederlandschen Grafischen Bond en den
Nederlandschen Litho-, Foto- en Chemigrafi-
schen Bond, die als volgt luidt:
„Aangezien de onderhandelingen ovei
voortzetting van de tot 25 October 1930 gel
dende collectieve arbeidsovereenkomst In dc
typografie en het rasterdiepdrukbedrijf niet
tot resultaat hebben geleid en alle besp:
kingen zijn afgebroken en wij een contract-
loozc période ongewenscht achten, zullen wij
enzen leden adviseeren, het werk na 25 Oc
tober te staken en niet weder aan den arbeid
te gaan, alvorens met de drie patroonshon
den. tezamen vormende de Federatie van
Werkgeversorganisaties in het Boekdrukkers
bedrijf, overeenstemming over een nieuwe
collectieve arbeidsovereenkomst zal zijn ver
kregen."
De werknemers zullen dus trachten, op 27
October als één man buiten dc werkplaatsen
te staan.
De werkgevers zullen aan hun werkne
mers mcdedeelen, dat deze bij opvolging van
het advies, van hub. laturen onrechtmatig
handelen, namelijk in strijd met de verplicht
Ungen, die zij krachtens de wet gehouden
zijn, tegenóver hun patroons na te komen,
eh dat de gevolgen van een dergelijke hou
ding voor hun verantwoording komen.
heeft aangebode
bod door dew er
dig is geweigerd!
Hieronder volgen enkele argumenten,
patroonszijdc geuit:
MEDEDEELINGEN VAN DE FEDERATIE.
In het Bockdrukkersbedrijf hebben zich in
den'laatsten tijd zoo ernstige feiten voorge
daan, dat de Federatie der Drukkers
patroonsbonden het moment gekomen acht
het Nedcrlandsche publick nader in te
lichten.
Het is voor de geheele maatschappij van
belang, met aandacht kennis te nemen van
de sterk ontbindende factoren, welke bezig
zijn op dit oogenblik te vernietigen een stuk
sociaal werk, hetwelk jaren van opbouw
heeft gevraagd.
Het Nederlandsche publiek weet, dat de
werknemers in het Boekdrukkersbedrijf ver-
keeren in een gunstige positie. Zij verdienen
een behoorlijk loon. Een handzetter ont
vangt in klasse I f 35.04 per week, de steeds
grootere groep der machinezetters f 39.30.
courant-rotatiedrukkers A eveneens f 39.36
per week. Doch niet alleen het lonn is
den typograaf gunstig. Zijn geheele positie
wordt beschermd door een C. A. O.
bladzijdeii'groot. Nergens heeft b.v.
beider zoo'n goede rechtspositie als in de
Typografie. De patroon is niet vrij om zijn
werknemer te ontslaan, b.v. wegens onbe
kwaamheid, doch moet dit ontslag ter beoor
deeling voorleggen aan de Rechtspraakcom
missie.
Die positie nu wordt thans door de werk
nemers zelf in de waagschaal gesteld, En als
straks ook het publiek dc gevolgen van een
conflict in het boek en courantenbedrijf gaai
voelen, moet het weten, aan welke zijde voor
het recht gestreden wordt
Daarom deze uiteenzetting.
Zooals steeds, werden ook thans, tegen het
afloopen der huidige Collectieve Arbeidsover
eenkomst, welke van 31 Maart 1928 tot 25
October 1930 geldig is en ongeveer 13000
heiders omvat, de onderhandelingen over
een nieuw contract geopend. Werkgevers en
werknemers dienden hun wenschcn in.
Het standpnnt der patroons.
Wat is het standpunt der patroons bij deze
onderhandelingen geweest? Kort geformu
leerd dit: In dezen tijd van alge
meene malaise, is verbetering
der arbeidsvoorwaarden niet
m o g e 1 ij k.
Als wij ons thans wenden tot het Neder-
landsche publiek, behoeft dit standpunt
eigenlijk geen verdediging. De meeste Ipzers
van dit blad voelen zc'f aan den lijve de ge
volgen der achteruitgaande conjunctuur Zij
«uilen van den drukker vragen, hoe hij tot
de dwaasheid komt om in dezen tijd een
loonsverhooging toe te staan. Voor hot pu
bliek behoeven wij eigenlijk ons standpunt
niet te argumentcercn.
Toch zouden wij U vriendelijk willen ver
zoeken eerst na te gaan, welke klemmende
gronden wij tegenover de werknemers heb
gevoerd. Gij zult het dan onbegrij
pelijk vinden, dat de w rl nemers niet langer
met loonsverhooging kunnen wachten, geen
dag en geen nacht. Gij zult nog meer ver
baasd staan, als Ge verneemt, dat dc pa
troonsdelegatie der Onderhandelingscom
m tot eiken prijs blijvende samen
werking mogelijk te maken, eigenlijk tegen
haar eigen overtuiging In, een loonsver
hooging xan drift cents per uur
De eerste vraag die wij met de werkne
mers hebben besproken, was: Zijn Uw ar
béidsvoorwaarden in de laatste jaren vooruit
of achteruit gegaan?
We hebben hier een onderscheid te maken
tusschen het nominale loon (het aan
tal guldens loon) en het reëeie loon
(de waarde van het loon in verhand met
de kosten van het levensonderhoud).
Wat de kosten van het levensonderhoud
betreft, hebben wij een objectieven maatstaf
in do Haagsche cn Amsterdamsche index
cijfers, wier onpartijdigheid door niemand
wordt betwist.
Wat zien wij nu:
In 1920 bedroeg het loon handzetter te
klasse f 38.25. VcjJgens de Haagsthe cijfers
b.v. was het indexcijfer toen' 107.1. In Juni
1930 is dit cijfer 76.6. Zich baseepend op de
waarde van den gulden volgens deze index
cijfers is f 3S.25 in 1920 ge I ij k a'a n f 27 35
i n 1930. Waar het le klasse loon in 1930
35.04 bedraagt, is er dus een verhoo-
an het reëeie loon met meer
dan f 7.50 of wel raeér dan 25 pet
Wil men een speciale periode be
schouwen, dan moet men nemen die van het
huidige collectief contract. Het
dc kosten van levensonderhoud dei
eerste drie maanden vindt men in de cijfers
van Juni 1928 Toen was het Amsterdam-
he cijfer 170.4. Thans 162.1 d. i. een
vermindering van 4.9 percent; stijging
t reëeie loon 5.1 percent is
3y2 cent p e r u u r.
Haagsche c ij f e r s: Juni 1928 ST.9
Thans 76.6 d.i. een vermindering van'c6.5
percent. S t ij g i ng' van het reëeie
o o n bijna, 7 percent ofbijna 2.40 per
Conclusie: Ondanks nominale daling
;en ruime s t ij g i n g van het r cë e I e loon
Zeer onbillijk heeft men het van patroons
ijde gevonden, dat de indexcijfers in de
aren omstreeks 1920, toen ze in de richting
van loons verhoog'ng wezen, als argu
ment van werknemersz:jde werden
gebruikt, terwijl ze thans, nu zo ten gunste
van den patroon uitvallen, van de
andere zijde worden genegeerd.
De uitbreiding van het
ongeorganiseerd bedrijf.
De verplichting der loonen cn getalsver
houding dor C. A. O. zijn belangrijk zwaarder
dan dc arbeidsvoorwaarden, welke de pa
troon op de vrije markt behoeft toe te staan, j
Alleen reeds de z.g. „jongensexploitntie"
(d.i. een overmatig aantal jonge, gnedkoo-
pe krachten), die door de C. A. O. verboden
is, geeft den ongeorganiseerden drukki
groot voordcel in loonsbesparing al moet
dc kwaliteit van het werk er onder lijden
Daarbij komt dat de C. A. O. niet enkel
regelen geeft omtrent loonen en getalsver
houding. Ze is 142 pagina's dik en verzwaart
op elke bladzijde de lasten van den patroon,
niet het minst door den patroon het recht te
ontzeggen, om zijn werknemer met een op
ze-gtermijn van 14 dagen te ontslaan (rechts
positie van den werknemer). De treurige
arbeidstoestanden, welke in het ongeorgani
seerde bedrijf heerschen en welke herhaal
delijk, ook in de werkóémershlarien, met
cijfers en voorbeelden worden gesignaleerd,
vormen een directe, oneerlijke concurrentie
voor den georganiseerden patroon, die deze
weliswaar tracht goed te maken door leve
ring van kwaliteitswerk en het geven van
meer „service", maar die door de concur
rentie der loonsvoorwaarden ernstig wordt
bemoeilijkt.
Ondermijnende factoren in het
drukkersbedrijf.
Bij een serieus onderzoek naar den top
stand in het bedrijf kan men niet blind zijn
voor de ondermijnende krachten, die de wel
aart van ons vak aantasten.
Er is een tocnemnde concurrentie van het
ongeorganiseerde bedrijf.
Men weet, dat de prijsbescherming voor
meer dan 70 der orders moest worden op
gegeven.
Men kan zich dan ook begrijpen, dat door
al die factoren het peil der prijzen in do
laatste jaren sterk is gedaald.
Het landelijk karakter C. A. O.
Voorzoover ons bekend, is in geen C. A. O
het landelijk karakter zóó sterk, als in die
van het Boekdrukkersbedrijf.
Van de kleinste plaats tot de grootste stad
ipe, tracht deze C.A.O. alle drukkerijen' in
geheel Nederland te vereenigen. De verzoo
ning van deze instelling: Stad en Platte
land, is dan ook voortdurend het voorwerp
van groote spanning. Die spanning is neet-
gelegd in de klasse-indeeling van Artikel
15 der C.A.0 Ook bij dc huidige indeolin;
is niettemin het platteland gaan afbrak
kelen. Met cijfers is aangetoond, dat hel
aantal ongeorganiseerde drukkerijen juisl
op het platteland het grootst is.
Het onbegrijpelijke is nu. dat thans de
werknemers kwamen met een voorstel, otn
het aantal klassen in te krimpen, d.i.
in Amsterdam 3 cents, in de plaatsen buiten
Amsterdam 5 cents loonsverhooging. Gevolg
zou kunnen zijn, dat het platteland zich van
de bedrijfsorganisatie zal afscheiden en hel
landelijk karakter der C.A.O.. thans reeds'
met de grootste moeite nauwelijks te hand
haven, zal verloren gaan.
Reeds nu blijkt telkens, dat juist in eb*
kleinste plaatsen de C.A.O. het slechtst wordt
nageleefd. Een klasse-inkrimping kan wel op
papier worden aanbevolen, maar ontbeert
elke mogelijkheid van doorvoering. De werk
nemers schaden met dezen wensoh* zichzelf
Op het platteland komt zoodoende een p a
pieren C. A. O. of geen C.A.O., d.i. uil
sluitend ongeorganiseerd bedrijf.
De wereldcrisis.
Als een der gewichtigste argumenten heeft
de patroonsdelcgatie aangevoerd, dat deze
tijd, nu de wereld geschokt wordt door een
algemeen economischen crisis, niet geschikt
is om een loonsverhooging of andere ver
zwarende arbeidsvoorwaarden toe te slatin.
De positie der arbeidersklasse staat i.n dece
crisisdagen in het algemeen in het toekom
verweer tegen loonsverlaging.
Zou men dan in de Tvpografie durven ko
men met een eisoh tot loonsverhooging en
de oogen sluiten voor wat in het laatste
halfjaar is geschied?
Algemeen wordt de groote beteekenis van
!e huidige crisis erkend. Tn jaren klonk
de troonrede niet zoo somber als in 1030
Macdonald, Snowden, maar ook Albarda
schcongres). Van den Tempel (T(
Kamer), vele artikelen in het Volk, het
Vlootmanifest. natuurlijk ook de ambtelijke
berichten (Centraal Bureau voor do Stati
tick), alle wijzen op den ernst van dc hui
dige malaise.
Geen orisis in het Drukkersbedrijf?
Hoe moet de georganiseerde dnikker tegen
ziin clientèle (de industrie) een loonsverhoo
ging rechtvaardigen, als die industrie zelf
in bitteren nood verkeert?
Nu is de opmerking gemaakt, dat de crisi:
zich nog niet in het grafisch bedrijf dopt
voelen. Slechts ten deele is dit waar. Ook
hier is de malaise begonnen en openbaart
zij zich o.m in de verminderde opbrengst
der advertentiën. Maar inderdaad is die
crisis bij ons nog niet volledig dogfgewerkt
«ij vóór de weigering der gezeüen me
te moeien aanbieden.
Bovendiei0 gisteren cn heden is oven
den lande door de werkgevers zoo'net
protest geuit tegen dit vér-gaande
prom is-voorstel, dat de werkneme
door hun weigering deze belangrij
voor hun eigen menschen hebben
De patroonsdelegatie 6taat nu geheel vrij
Als straks de chaos komt en ook de positie
van den werknemer ernstig en blijvend
wondt geschaad, weet de Da troonsdelegatie,
da t zij m e e r dan het uiterste heeft
gedaan om die droeve gevolgen te vcx
men en benijdt ze niét de mannen va..
overzijde, die daarvoor de verantwoordelijk
heid dragen.
Van arboiderszijde deelt men ons mede, dat
de leiders der werknemers in dit voorjaar
aan bun leden in het geheel niet hebben
meegedeeld, dat de patroons genegen waren
het contract ongewijzigd voort te zetten
Hierover hadden de Iqdcn tooh moeten beslis
sen, en .dan was misschien al de ellendp
voorkomen.
Deze arbeiders waren hierover zeer ont
stemd. Als de leiders inderdaad zóó handelen
ten opzichte van de levensbelangen hunner
leden, is het wel een fraai staal van leiders-
machtsmisbruik.
Wij kunnen het haast niet gelooven in
■n tijd. waarin men spreekt van democra
tie. ook in het bedrijfsleven. Niet gaarne
zouden wij de verantwoordelijkheid dezer
leiders overnemen.
INGEZONDEN MEDEDEELIN
doafgi
ruit a
De prijsdaling werd eveneens sterk be-
orderd door de overmatige installatie van
liouwe machines, meestal op afbetaling.
Het drukkersvak is immers uiterst gevoe
lig, het werkt niet voor dc markt, maar
moet wachten op bestellingen. Vandaag is
het druk. Tijdelijke drukte verleidt den pa
troon tot uitbreiding van het machinepark.
Morgen is het weer stil. Doch de werkhon-
er is dan groot er, want, de improduciieve
iron zijn des tc nadeeliger. naar mate het
aste kapitaal, dat in de zaak zit (de ma
chines) grooter is. Workhonger brengt
prijsbederf met al de gevolgen van dien. In
plaats dat de mechanisatie het bedrijf dus
heeft versterkt (standpunt werknemers)
heeft het dit nog kwetsbaarder gemaakt,
dan het reeds was,
De ervaring heeft n.l. geleerd, dat aanvan
kelijk do economische teruggang zich hii dp
drukkers niet zoo sterk doet gevoplen- dp
laatste stuiptrekking van veel achteruit
gaande zaken is nog het maken van eer-ig»
reclame. Maar evenzeer komt het herstel
hij ons later: de onkosten (waaronder liet
Irukwerk valt) moeten hij zich herstellende
zaken zoo laag mogelijk worden gehouden
Met de werkloosheidscijfers van 1920- 1925
hebben wij dan ook aangetoond, dat de alge-
meene crisis de voorbode is van de. crisis in
bet grafisch bedrijf.
Ale men het bovenstaande rustig over
weegt, moet het onredelijk geacht worden,
dat de werknemers juist nu, in deze
t ij d e n, naast -'ele andere zware ei6chen,
komen met een eisch voor loonsverhooging
van 5 cents per uur.
Toen dan ook de Patroonsdo'egaKp der
Onderha<ndelinigBcorami6£ie üinsoag j.L met
een aanbod kwam, waarbij an de werkne
mers een geleidelijke loonsverhooging
vin drie cents werd toegezegd (1
Januari a.s 1 cent, 1 Januari 19.32 1 cent en
1 Januari 1933 1 cent, de laatste cent niet
voor klasse I), is ze ver. z e e i ver gegaan
Zp was overtuigd, dat elk= verbetering
economisch onverdedigbaoi was.1
Ze vo»ld«, dat het Algemeen Hoofdbestuur
der Federatie dit compa- aiu mei gemakke
lijk, misschien wel in bet geheel niet zou
accepteeren. Ze wist, dait er onder de pa
troons over het geheele 'and een s .rm
van «erontw aardig ing zou ipsteken
over een zoo onzinnig vér -aand voortstel.
Maar de Patroonsrlelegatie deed het toch
Ze vertrouwde, dat de werknemeis verte
genwonrd'gers d.it compromis m>t be; le
handen zou'■•n aanvaarden Ze had dan hel
voornemen óm met alle kracht het hoofd te
bieden aan de moeilijkheden om in eik n
gelederen dit vergelijk aangenomen t
krijgen.
iar eigen owrtuiging wilde rle Patroons
ga tie opofferen. Alle m uuilijkh den
in eigen kring wilde ze aanvaarden.
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. bcsl. is dc bij Kon. besl. aan J
W. P. Licht notarisklerk te Leiden, ver
leende eeremedaille, verbonden aan de ()r
de van Oranje-Nassau. in zilver, bij bftvor
dering vervangen door de eerqmedajlle, ver
'bonden aan genoemde Orde, in goud;
is. bij bevordering, toegekend de gouden
eeremedaille, verbonden aan de Orde van
Oranje-Nassau, aan P. Dansen, hoofdcoui
mies der directe belastiman, invoerrechten
en accijnzen te Roosendaal.
POSTERIJEN EN TELEGRAFIE.
Bij Kon. besl. ia benoomd tot
der telegrafie en toiefonie ir. J. C. Spakloi
ir I M Douwes Dekker, ir. E. H. B. Barte
link. ir. R. Diks, ir. Jhr Ch. Th F. van der
Wijck, thans tijdelijk ingenieur der telegra
fie en felefórtle.
CONSULAATWEZEN.
Bij Kou besl. is de heer M. Watteeuw
erkend en toegelaten als consul-generaal
van België voor Suriname, met standplaa's
te Caracas.
ZUIDERZEE-STEUNWET
NOTA VAN WIJZIGING
Bij tweede nota van wijziging zijn door de
regeering alsnog eenige veranderingen voor
gesteld in het wetsontwerp tot wijziging der
Zuiderzce-stounwet.
Eén aanvulling dient ter tegemoetkoming
aan den wensch, om de belanghebbenden
meer te betrekken bij de behandeling van
de aanvragen, om tegemoetkomingen, inge
volge de wet. De verplichting tot regeling
wordt aldus voorgesteld ter vastlegging in
de wet, terwijl de nadere uitwerking wordt
overgelaten aan den algemeenen maatregel
"an bestuur.
Vcrdei wordt als nadere omschrijving van
de bedoeling van art. 6 tweede en derde lid
aarfn wordt bepaald, dat met waardever
mindering. als gevolg van de afsluiting der
Zuiderzee rekening moet worden gehouden,
opneming van een vierde lid voorgesteld.
Een ajirlere bepaling wijzigt het minimum
van de rente van 4 pet in 3 pet. Tenslotte
wordt een aanvulling voorgesteld om dui
delijk te doen uitkomen, dat spaarpennin
gen of inkomsten uit arbeid tot zekere gren
zen buiten beschouwing blijven.
Hierdoór Tvordt bereikt dat belanghebben
den. die door zorgvuldig te leven zich penig
bezit hebben verworven bij de toepassing van
deze bepaling niet zullen achterstaan bij an
deren, bij wie zulks niet het geval was. Het
huiten beschouwing laten van een gedpelte
van het inkomen uit arbeid strekt om het
ter hand nemen van arheid aan te moedi
gen Bi} den minister bestond hij nadere
overweging geen bezwaar tegen wijziging
van den leeftijd van 65 jaar in 60 jaar.
HOFBERICHTEN
Z. K. H. PRINS HENDRIK.
Z. K. H. Prins Hendrik is gisteren naar
het Loo teruggekeerd.
Z. K. H. is voornemens a.s. Maandag
avond deel tc nemen te Amsterdam aan
het diner in het Paviljoen Vondelpark, dal
ter gelegenheid van de herdenking van hel
50 jarig bestaan van de Vrije Universiteit te
Amsterdam zal plaats hebben.
Prinses Juliana zal Zaterdag 25 dezer,
les namiddags half vjjf, ten paleize Het Loo
intvangen het comité uit de Leidsijhe bur
gerij ter aanbieding aan H. K. H. van een
geschenk, ter herinnering aan den tijd, wel
ken de Prinses te Leiden aan dc universiteit
heeft doorgebracht.
Het comité staat onder eere»-voorzitter
schap van mr. Van de Sande Bakhuijzen,
burgemeester van Leiden, onder voorzitter-
chap van mr. F. K. de Haan, advocaat »n
•rocureur te Leiden, terwjjl als secretaris
nn het comité optreedt, de heer J. W. Henny
lirecteur van het Leidsch Dagblad.
EEN KWARTEEUW KINDER
WETTEN
HERDENKING IN DE RIDDERZAAL,
De Ned. Bond tot Kinderbescherming, de
Vereeniging van Secretarissen van Voogdij
raden. de Vereeniging voor Strafrechtspraak
en de Vereeniging van directeuren en direc
trices van Rijks- cn Particuliere Opvoedings
gestichten hebben besloten Zaterdag 28 No
vember e.k. een samenkomst te houden, waar
in herdacht zal worden, dal op 1 December
de kinderwetten vóór 25 jaar werd inge
voerd. De samenkomst zal te 3 uur aanvan
gen cn tot omstreeks 5 uur duren in de
Ridderzaal te Den Haag.
Hét woord zullen voeren de minister van
Justitie ,mr. dr. J Donner. Staatsraad prof.
mr. P. W. A Gort van der Linden, oud
ministers dr. J. Th. de Visser en mr. dr. D.
A. P. N. Kooien, mej. H G. Veth. van
Almelo cn de heeren G. IL Honig en Mr,
H dc Bie.
GROOT DEN HAAG
UITBREIDING NAAR ALLE KANTEN.
Waarom deze hoogste prijs?
Waarom was ze bereid dezen hoog6ten
prijs te betalen? Omdat ze meende, dat deze
prijs moest betaald wurden tot beh
n een grond log onzer
ijfsorganisatie: het in onderling
u-leg bereiken van overeenstemming. I n
gen kring, zon Ier derden,
nder machtsmiddelen. dooi
mensprekingen tOL oen resul
taa t komen. Valt dut, dan ie het met de
menwerking gedaan. Dan valt alles, ook
ior de toekomst. Dan is alle6 voorgoed be
dorven. En om dat te voorkomen, wilde de
Patroonedelegati° zoo'n hoogen prij6 betalen
Welnu, de gezellen hebben djor hun
ei ge ring getoond, dat d<- mogelijkheid
in samenwerking reeds weg was. liet
patroonsvoonslel kwam danrloor natuurlijk
i .middellijk te vervallen. Het was vanzelf
ngetrokken. Want hoe het nu verder ook
ga, het ideëel e goed. dat we met zoo'n hoo
gen prijs wilden betalen, was toch reed,,
weg. Als personen of machten van bui tan
moeten beslissen, ie de basis voor samen
werking verloren en wensoht de patroons
delegatie niet meer den prijs te betalen, dien
EERSTE KAMER
Dc
van Woensdag 29 October mede aan
orde te stellen hel wetsontwerp tot hpl aan
paan van een geldleening ten laste van
Nerf In dié. indien na hel afdeelingsondcr
zoek, dat Dinsdagavond word! gehouden
onmiddellijk eindverslag kon worden uitge
bracht Voorts zal Dinsdagavond in de ar
deplingen worden onderzocht bet ontwerp
tot nadere wijziging en aanvulling van -Je
Javasche Bankwet.
TWEEDE KAMER
HANDELSCONVENTIE VAN 2i MAART 20
Bij dc Tweede Kamer is ingekomen een
adres van don Chr Boeren on Tuinders
bond. don Katholieken Ned Roeren- on
Tumdorshond on het Kon. Ned. Landouw
?o?o'lLourlon(1e verzoek de op 2i Maan
1939 tc Geneve gesloten handolscnnvont
niet Ic rntificeoren.
VOOR EX-ZUIDERZEEVISSCHERS
KAPITALE BOERDERIJ AANGEKOCHT
Voor rekening der Generale Commissie
mrferzeesteunwot kucht de burgemeester
van l'-dam heden in openbaren verkoop de
kapitale boerderij, "mogcr bewoond door
den heer Neuteboom in den Znidpolder ai
laar De bedoeling is aldaar geleidelijk ren
total model-' odmbon lerijen te vesiir,
ten dienste der Zuid,, -oMssrhers Do Mu
der.j bracht rand 35.00J gulden on,
geveer 15 H.A. groot.
is m den
1 Dins<
Aan het ontwerp van wet tot wijziging
in de grenzen der gemeenten 's-Graven-
hage, Delft Wateringen, Nootdorp. Pijnac-
ker, Wassenaar. Veur en Stompwijk en tot
opheffing van de gomeenton Voorburg on
Rijswijk zijn de volge.nde bijzonderheden
ontleend:
Volgens art. 1 worden mot ingang van
1 Januari 1932 de grenzen der gemeenten
'S Gravenhage. Delft. Wateringen. Nootdorp,
Pijnacker, Wassenaar, Veur en Stompwijk.
gewijzigd, en worden de gemeenten Voor
burg en Rijswijk opgeheven.
Een wijziging van de grenzen is in arti
kel 2 uitvoerig omschreven. In de eersto
plaats blijkt, dat de Westvlietweg. die uu
tot de gemrente Stompwijk behoort, bij
Groot-den Hang zal worden gevoegd, ter
wijl het dc»l van Voorburg, dat ligt ten
Noorden van de spo. rlijn der Z H.E.S.M., bij
Veur zal worden ingelijfd.
Het ligt bovendien in de bedoeling, Veur
en Stompwijk zoo sp-iedig mogelijk tot één
gemeente te vereen igen.
De artikelen 3 en 4 bevatten bepalingen
betreffend de uitk<-ering uit hel eenieente-
fonde, terwijl ari. 5 de mogelijkheid opent
voor toekenning van een schadevergoeding
aan de gemeenten Wassenaar cn Stomp
wijk.
De overige artikelen bevatten in hoofd
zaak bepalingen van administratieve»
JHi"d cn voorschriften, die voor de op te hef
fen gemeenten noodig zijn. «!e ten aanzien
van mot Riiksvoorscbot gebouwde wonin
gen de overbrenging van de archieven der
gemeente Voorburg en Rijswijk, de geldig
heid der kicersliisien en de verpleging van
in krankzinnigen.
Artikel 14 geeft waarborg voor de burge
meesters en ambtenaren van de op te hef-
geniecTiten cn regt ni dal aan hen een
iitgeld zal Worden toegekend \oor den
duur van hun diensttijd, doch ten minste
idurende i0 inron.
Nog zijn een aantal bepalingen opgeno
men omtrent de belastingheffing, dc ver-
gurningen ingevolge de drankwet, cn den
dienstplicht van ingezetenen van Voorbuig
en Rijswijk.
Art 21 zegt. dat de b«rfnan«1e plaatselijke
verordeningen van kracht hlijven totdat
deze door andere zijn vervangen.
Gedeputeerde Staten kunnen een o! meer
dcelen van de opgeheven gemeenten aan
wijzen wnar hulpsecretarieën zullen zijn;
op die secretarieën zullen afzonderlijke be
volkingsregisters van den burgerlijken
stand worden gehouden.
De verkie'ine van leden van de nieuwo
raden vnn remeenten Den Hang, Delft,
Veur en s- uiterlijk 7
P„l.I' -4pu hm}.
Mei 1932.
op don ecrstan