lliruiur gadïtsdjr GEvuranl
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
Uit de Pers.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER
•30NNEME1ITI
Per kwartaal f3.25
(Beschikklngskosten f0.15)
>er week
Vuoi het Buitenland bij Weke-
lijksche zending -6"—
Bij dageliiksche zending „7
Alles bil vooruitbetaling
Losse nummers 5 cenl
met Zondagsblad 7 A cent
Zondagsblad met afzonderlijk verkrijgbaar
|sj o 3179
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
VRIJDAG 17 OCTOBER 1930
*DVCnïENTIfi!»>
Van 1 tof 5 regels
Elke regel meer ,0^2y>
Inga. üededef linger. r.-
van 1—5 regels -2.30
Elke regel meer .0.15
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan bet bureau
wordt berekend0.10
10e Jaargang
HET RECHT VAN PETITIE.
Wij zijn niet als wijlen Mr. Sam van
Houten, van wie gezegd wordt, dat hij al
tijd stokstijf en star bij zijn meening vol
hardde. Integendeel, gaarne geven we onze
meening vooir beter, onverschillig van wel
ke zijde op correctie wordt aangedrongen.
Maar desondanks kunnen we ons niet
vereenigen met de vriendelijke onderrich
ting, welke de politieke hoofdredacteur van
He°t Vaderland ons aanbiedt naar
aanleiding van onze opmerkingen over het
roode petitionnement, dat we als „ondemo
cratisch gedoe" kwalificeerden.
Wij voerden tegen deze campagne aan:
a. dat velen teekenden, omdat het niets
kost en ze - bijv. als winkelier gaarne
anderen een genoegen wilden doen; b. dat
een stembusuitspraak veel zuiverder is, om
dat de stemming geheim blijft
Deze bezwaren kunnen tegen ieder pe
titionnement worden aangevoerd, zegt de
schrijver; doch hebben Elout en Kuyper en
Lohman niet weerhouden om in 1S7S het
groote petitionnement tegen de Schoolwet-
Kappeyne op touw te zetten.
In theorie is dat natuurlijk juist; gelijk
ook niemand het grondwettig recht kan
ontkennen, dat ieder burger zich met een
petitie tot de Overheid mag wenden en ver
zoeken mag doen.
Dit alles aanvaardden wij geheel en vol
komen en wij gaven slechts critiek over de
w ij z e waarop dit petitionnement tot stand
kwam; waardoor het - de schrijver be
wees het zelf met krachtige argumenten
feitelijk waardeloos is geworden.
Wij gebruikten de woorden referendum
en petitionnement eigenlijk door elkaar,
wat op zich zelf er niet bij door kan, doch
om daarrhee het tweeslachtige van de agi
tatie aan te toonen. Want deze was veel
meer een ongeorganiseerde en ongecontro
leerde stemming over een wets'*ntwerp,
dan een verzoek aan de Regeering of
de Volksvertegenwoordiging.
En de vergelijking met het volkspetition
nement van 1878, 'wijzen we ten eenenraale
af.
Toen een smeekschi'ift aan den Koning
om zich te beraden over een wet, reeds
behandeld in de Volksvertegenwoordiging
en waarmee dus iedereen bekend kon zijn;
nu een wilde jacht om handteekeningen
om zich te verklaren tegen eenplan
en zonder een enkele garantie, dat de on
derteekenaars weten, waarom het gaat.
Toen een strenge selectie om te voorko
men, dat minderjarigen en onbevoegden
hun naam plaatsten en een uiterlijke ver
zorging, welke overeenkwam met het ern
stig bedoelen; nu een lukraak verzame
len van namen, op straten en pleinen, door
jan en alleman, zoodat zelfs niet bij bena
dering valt te zeggen, wie nu eigenlijk ge-
teekend hebben.
Toen kon de handteekening iemand in
zijn nering of handtering schade doen; nu
ging weigeren min of meer tegen de stroom
in, omdat oppervlakkigheid minder prikkelt
en verzet ontmoet dan het doen van een be
sliste keuze.
Waarlijk, we hadden van den schrijver
in het Vad., die de schoolstrijd der recht-
sche groepen immer zoo hartelijk weet te
waardeeren, niet verwacht, dat hij het
volkspetitionnement van 1878, toen een
volksgroep om recht vroeg, in één adem
zou noemen met de oppervlakkige agitatie
van 1930.
Eigenlijk is het ons niet duidelijk, waar
om het Vad. ons bestrijdt We handhaven
met het blad het goed reoht van het roode
petitionnement; al achtten wij het onder
het vigeerende kiesstelsel, nu elke meer
derjarige Nederlander periodiek en in volle
vrijheid, zijn meening kan zeggen "over de
kwestie der landsverdediging, vrijwel over
bodig.
Dat dit onvoldoende zou zijn, kunnen wij
niet toegeven. Doch, zelfs al ware een
„volksstemming" gewenscht, dan zouden wij
aan dit petitionnement niet de minste waar
de kunnen hechten om de wijze, waarop
het toegelicht en gevoerd is.
„Bij dit petitionnement was de noodige
ernst zoek en zelfs de eigenlijke vraag,
waarom het gaat, werd zorgvuldig onbespro
ken gelaten", zeggen we het Vad. volmon
dig na; doch ook juist daarom en daarom
alleen noemden we het „ondemocratisch gc-
Het recht om te petitionneeren blijve
onaangetast; doch tegen het misbruik van
het grondwettig recht, gaat ons protest.
En dat misbruik maakt deze actie waar
deloos en gevaarlijk!
KARAKTERKRACHT EN DURF.
De Nederlander (c.-h.) licht uit dc
openingsrede van den heer Smeenk ter
jaarvergadering van Patrimonium een
groote moot ITet blad ziet hierin, uitge
sproken in een kring van werknemers ka
rakterkracht en durf. Deze moot is Inder
daad van genoegzaam belang om hem ook
onder de oogen van onze lezers te brengen.
In de huidige omstandigheden moet,
naar mijn overtuiging, zooveel mogelijk
alles gemeden worden, wat in de in-
dustrieele bedrijven een prijsverhoogenden
tendenz zou kunnen hebben. Daardoor
toch zou onze export nog meer bemoei
lijkt worden en zou de werkloosheid ver
groot worden. Terwijl daardoor tevens de
sociale tegenstelling tusschen stad en
platteland, tot schade van de geheele volks
gemeenschap, verscherpt zou worden.
De landarbeider heeft behoefte aan ver
meerdering van de koopkracht van zijn
loon. Wat in de tegenovergestelde rich
ting gaat en niet, zoals bijv. de herzie
ning van de Invaliditeitswet, volsirekt
noodzakelijk is en ook hem ten goede
komt, moet thans op gronden van sociale
rechtvaardigheid en om redenen van eco-
nomischen aard worden afgewezen.
Dat moet bedacht worden óók door onzo
publieke lichamen bij de beoordeeling van
allerlei groepseischen, ook bij het votec
ren van uitgaven voor op zichzelf wen-
schelijke dingen.
Er is alles aan gelegen, dat de sociale
tegenstelling tusschen „platteland" en
„stad", die overal in de moderne landen
valt op te merken, niet wordt verscherpt,
maar allengs wordt verzacht Bij ver
standig beleid is dat mogelijk, zonder een
belangrijke verlaging van het levenspeil,
hetzij in den vorm van al grootere werk
loosheid, hetzij in anderen vorm.
Het moet weer verstaan worden, óók
in den kring der Vakorganisaties, dat
het levenspeil niet alleen afhankelijk is
van het geldloon, maar ook van de
werkloosheid en van de prijzen.
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDINGEN
Bij Kon. besl. is aan Mr. H. van Romburgh,
consul-generaal, hoofd der Handels-afd'ee-
ling van het gezantschap der Nederlanden
te Brussel, verlof verleend tot het aannemen
van het commandeurskruis der Kroonorde
van België en aan den heer H. J. D. Doorman
directeur der Kanselarij van genoemd ge
zantschap, verlof tot het aannemen van het
officierskruis der Orde van Leopold II van
België.
BURGEMEESTERSBENOEMING.
Bij K. B. is benoemd tot burgemeester der
gemeente Smallingerland J. Wuite.
FELPT ALLEN MEE
ONS BLAD
IN DE GEZINNEN TE BRENGEN
WAAR HET BEHOORT
MINISTERIEELE CIRCULAIRE
AAN GEMEENTEBESTUREN
BETERE NUMMERING VAN HUIZEN.
Naar aanleiding van een mededeeling van
het Bestuur der Arbeidsraden aan den mi
nister van Binnenlandsche Zaken, waarin
gewezen wordt op het tijdverlies, ontstaan
voor ambtenaren enz. door ondoelmatige of
onduidelijke aanbrenging van huisnummers.
aarom dit bestuur dan ook in overweging
geeft, gedurende de volkstelling hierin ver
betering aan te brengen, heeft de minister
deze mededeeling door middel van een
culaire aan alle gemeentebesturen gezonden.
JAARWEDDENREGELING
Ged. Staten van Noord-Brabant hebben het
oordeel der gemeenteraden gevraagd omtrent
een ontwerp van herziening der geldende jaar-
weddenregeling van burgemeesters, secretaris
sen en ontvangers.
Voor de burgemeesters en secretarissen be
treft de herziening in hoofdzaak de gemeenten
5005000 inwoners; voor de ontvangers
de gemeenten van 400020.000 inwoners.
In de gevallen, waarin twee of meer betrek
kingen in één persoon zijn vereenigd, wordt de
verbooging der grondsalarissen in de meeste
gevallen te niet gedaan door verhooging var
den aftrek wegens combinatie van betrekkin
gen; deze aftrek is belangrijk verhoogd bij het
bekleeden van drie of meer betrekkingen.
De herziening is dus voornamelijk van be
lang voor degenen, die slechts één betrekking
bekleeden.
Aangezien de wedden van de wethouders zijl'
bepaald op een zeker percentage der aanvangs-
wedde van de burgemeesters, zullen deze in de
zelfde gemeenten en in dezelfde mate stijgen
als de burgemeesterswedden.
VIERDE ACCOUNTANTSDAG
OP 18 OCTOBER TE UTRECHT.
De Verceniging van gemeente-accountants
houdt Zaterdag 18 dezer in het Jaarbeurs
gebouw te Utrecht haar vierde accountants-
dag.
Als sprekers zullen optreden Prof. O W.
de Vries, hooeleeraar aan de handels-
hoogeschool te Rotterdam, met het onder
werp: „De geschiedenis der volkshuisvesting
in het licht vein de kapitalistische productie
wijze" en Mr. P. A. van der Drift, refe
rendaris bij dc afdeeling Volksgezondheid
van het Dep. van Arbeid, met het onder
werp: „De kapitaalvorming bij de woning-
bouwvcrecnigingen ex woningwet".
KLEINE WETSONTWERPEN
ZUIDERZEESTEUNWET
OVERZICHT
Vergadering van 16 October 1930.
De Kamer heeft zoowel de moties-Duys
betreffende de samenstelling der Generale
Commissie als die van den heer Wijnkoop
aarin 'n heele nieuwe wet werd gevraagd
Van meer belang was later op den mid
dag de verklaring van den Minister, dat hij
in het Zuiderzeesteunwet-besluit een bepa
ling zal opnemen, dat afwijzende beslissin
gen met redenen zullen worden omkleed.
Deze wcnsch werd "door de geheele Kamer
gedeeld. Het was een stap vooruit.
In de uitkeeringskwestie is de Knmei
blijven steken. Op fijne staatsmanmanier
heeft Mr. Heemskerk den Minister tot toe
geven aangemaand. Heelemaal slaagde hij
nog niet. Maar er werd een avond en een
mcht van beraad in het leven geroepen
Wij Hebben moed, 'dat dó bevredigende
eg alsnog zul worden gevonden en de
Minister zijn tegemoetkoming nog wat ver
der zal uitstrekken. We hebben den indruk
dat de Kamer niet van zins is te wijken
oor den Minister. Deze zal goed doen het
niet op een conflict te doen aankomen.
VERSLAG
De Kamer begon met te stemmen over de
motie van de heer Duys, betreffende het
aantal vertegenwoordigers der Zuiderzee-
visschers en van andere belanghebbenden
de Generale Commissie, bedoeld in art 3
der Zuiderzeesteunwet.
Eenige verklaringen gingen aan de stem-
De heer V is s e r (c.p.) zeide van meening
te zijn, dat de visschers een zelfstandige
strijdcommissie moeten vormen. Hij zal te
gen stemmen.
De heer Duymaer v. Twis t (a.r.) zou
tegen stemmen omdat de Commissie geen
technische kwesties behandelde en grootere
vertegenwoordiging van visschers niet noo-
dig is.
Do heer Nolens (r.k) achtte de motie
overbodig na de mededeeling van den Mi-
Daarna werd de motie verworpen
met 58 tegen 31 stemmen.
Vóór: soc.- en vrijz.-democraten met de
heeren Floris Vos en Braat
De motie-Wijnkoop betreffende de indie
ning van een nieuw wetsontwerp ter zake
van steun aan de Zuiderzeevisschers en de
bevolking in aanverwante bedrijven werk
zaam werd verworpen 882, nadat de heer
Duys (s.d.) verklaard had te zullen tegen
stemmen op grond van formeele en mate
rieële bezwaren. Hij achtte de motie onuit
voerbaar.
Na deze beide stemmingen deed de Ka
mer eerst 'n viertal kleine wetsontwerpen al
Een wijziging van de begrooting van het
Leeningfonds voor 1930 kon ongehinderd
passeeren; eveneens de Indische leening
groot f 75 millioen en de aanvulling van
de Javasche Bankwet.
Een wijziging van de
Onderwijsbegrooting
hield langer op.
Er waren klachten; ook wenschten som
mige leden inlichtingen over allerlei.
De heer T i 1 a n u s (c.h.) betreurde de
late indiening van deze suppletaire.
De heer v. Wijnbergen (r.k.) sprak er
zijn verheuging over uit, dat thans f50.000
is uitgetrokken voor het laboratorium voor
de anatomie der Rijksuniversiteit te Utrecht
Hij berustte in een tijdelijke voorziening
en vertrouwde dat het concentratieplan
zal worden uitgevoerd.
De heer T i 1 a n u s (c.h.) vroeg nog hoe
het staat met de verbouwing van het ana
tomisch laboratorium in Groningen.
De heer K e t e 1 a ar (v.d.) wees erop, dat
in Utrecht de laboratoria vóór eenigen tijd
zóó ver in elkaar lagen als mogelijk is. Nu
is dit ontwerp gekomen. Hij vreesde, dat
de concentratie-plannen nu meer op losse
schroeven staan.
Dc heer Beumer (a.r.) meende, dat de
Minister in de memorie van antwoord niet
volledig geantwoord heeft op de klachten
over slechte nieuwe gebouwen in Utrecht.
Gedoeld werd o.a. op het nieuwe gebouw
voor de tandheelkunde.
Mej. G r o en e w e g drong er op aan, dat
vastgehouden wordt aan het centrale bouw
plan te Utrecht.
Prof. v. d. Bilt (lib.) besprak eveneens
de toestanden bij het Tandheelkundig Insti
tuut, waardoor de studie der studenten be
lemmerd wordt. Gevraagd werd of het ge-
houw misschien om zuinigheidsredenen
kleiner is gebouwd, dan het was ontworpen
Opgemerkt werd, dat moderne architecten
vaak tekort schieten in de zorg voor goede
ventilatie in groote gebouwen.Tlet oude is
menigmaal beter dan allerlei ingewikkelde
nieuwigheidjes.
De Min. v. O n d e r w ij s verklaarde de
oplossingen te Utrecht ook allerminst ide
aal te vinden. Ilij berust, evenals de profes
soren. Het is moeilijk te zeggen, wanneer
de toestand afdoende zal zijn voorzien. Wat
nu gebeuren gaat, is in ieder geval als van
tijdelijke» aard bedoeld. De concentratie-
plannen blijven gehandhaafd.
Het overleg met de. hoogleeraren is al
maanden geleden begonnen. Hun wenschen
waren echter zoo talrijk en omvangrijk, dat
voldoen er aan een onmogelijkheid was. 't
Wetsontwerp is geenszins onvoldoende voor
bereid.
Bij de artikelen maakte dr. Slotema-
ker de Bruine (c.h.) bezwaar tegen den
beheersvorm der klinieken, die in een stich
ting zullen worden samengebracht. Hoe
groot zal het bestuur worden? Hoe zullen
de functies worden verdeeld en met wien
zullen de hoogleeraren regelmatig te do?n
hebben? De hoogleeraren dienen uit te
maken, welke patiënten moeten worden op
genomen.
Mej. Groene weg (s.d.) erkende ne
goede bedoeling om de belangen van
hooger onderwijs te bevorderen, maar
twijfelde of een stichting daarvoor noodig
was. Zij wees erop, dat verschillende grie
ven zijn geuit ton aanzien van den beheers»
vorm. Zij is ook tegenstandster van de com
binatio hoogleeraar-directeur. Bij de benoe
ming van bestuursleden dient de deskun
digheid vooropgesteld te worden. Is de Min
bereid de vakorganisaties gelegenheid te
geven een aanbeveling in te dienen ter be
noeming van eenige bestuursleden?
De heer Schouten (a.r.) sprak de hoop
uit, dat de overdracht van het beheer de
Klinieken niet met zich zal brengen, dat
het personeel op arbeidscontract wordt aan
gesteld.
De heer v. Wijnberg'en (r.k.) vroeg
bij wien de leiding der stichting zal be
rusten.
Dc bezwaren, die in de pers geuit zijn, n!
dat de onderwijsbelangen geschaad zullen
worden, berusten op een misverstand. De
stichting is juist in 't belang van het ondei
wijs en ontheft de hoogleerarcn van veler
lei bemoeiingen.
De Min. v. O n d e r w ij s zette de nieuwe
organisatie van het bestuur der Utrechtsche
Klinieken uiteen. Hij had vertrouwen in 'n
goede samenwerking voor de toekomst. De
Min. verklaarde zich bereid om met de vak
organisaties overleg te plegen ovër de aan
wijzing van een bestuurslid der te vormen
stichting, waarin de zes klinieken zullen
worden opgenomen. Het reglement van he
heer zal door den Min. moeten worden
goedgekeurd; hij zal dus aan de positie van
het personeel de vereischte aandacht kun
nen geven.
De organisatie van het beheer der klinie
ken is zoo ingewikkeld en omvangrijk, dac
een hoogleeraar-directeur zich moeilijk daar
mede intensief kan bezig houden. Practisch
laten ze deze werkzaamheden grootendeels
over aan ondergeschikten, al blijft de hoog
leeraar verantwoordelijk. Dat geeft wel
eens moeilijkheden in administratief opzicht
Wat de heer Slotemakcr de Bruine
wenschte, vindt men nergens. Inzake op
name en ontslag van patiënten in het be
lang van het onderwijs zal met de wenschen
van den betrokken hoogleeraar worden re
kening gehouden. Met dezen zal ook wor
den overlegd over het aanstelling van ver
plegend personeel.
Z.hs.. werd het wetsontwerp tenslotte aan
genomen.
Voortgegaan werd met de
Zuiderzeesteunwet
Aan de orde waren de amendementen.
De heer v. Zadelhof! (s.d.) lichtte een
amendementen toe om te bepalen, dat de door
de Gen. Commissie uit te brengen adviezen
met redenen zullen worden omkleed er
de beslissingen aan belanghebbenden.
De heer Smeenk (a.r.) twijfelde of de
Gen. Commissie wel de lijnen zal uitstippelen
nu het secretariaat der Commissie een
ambtelijk deel van het departement zal wor
den. Zullen de adviezen der plaatselijke
commissies aan de Gen. Commissie nog wel
beteekenis hebben?
In de Gen Commissie wil de heer Smeenk
vertegenwoordigers uit de vakorganisaties
zien opgenomen.
De heer Duymaer v. Twist (a.r.)
voelde iets voor het amendement v. Zadel
hof!, maar wilde weten welke adviezen be
doeld worden.
De wijziging in de Gen. Commissie doet
betwijfelen of de adviezen der plaatselijke
commissies voor haar nog wel veel zullen
beteekenen.
De Gen. Commissie wordt op initiatief
van den Min. in haar secretariaat ambte
lijk gemaakt. Geschiedt dat om financieele
redenen, op aandrang van het Dep. v. Fin.?
Welke taak blijft nog voor de Gen. Com
missie over en zullen belanghebbenden geen
schade lijden?
De heer Snoeck Henkemans (c.h.)
was ook niet gerust op de wijziging in de
werking der Gen. Commissie. Gebeurt dat,
dan is er voor het amendement wel iets te
zeggen. Beter is om de Gen. Commissie niet
te kortwieken.
De heer v. d. Bilt (r.k). zou er genoegen
mee nemen als de Min. de afwijzende be
slissingen met redenen zou willen omklee-
den. Het amendement wordt dan overbodig
De Min. v. Waterstaat, meende, dat
reorganisatie der Gen. Commissie de gele
genheid zal openen tot beter contact met
de plaatselijke gevoelens.
Het departement van Financiën zit niet
achter do reorganisatie. In de omschrijving
van de taak der commissie behoeft geen ver
andering te worden gebracht Het gaat al
leen om een verbetering van werkwijze, die
tot vlotter afdoening van zaken zal leiden.
Bij de samenstelling van de plaatselijke
commissies zal met de opmerkingen reke
ning worden gehouden.
Adviezen der Gen. Commissie zullen
steeds met redenen zijn omkleed. Dat be
hoeft niet in dc wet te worden bepaald. Dc
afwijzende beslissingen aan belanghebben
den met redenen omkleeden, ontmoet bij
den Min. geen bezwaar. Zulk een bepaling
zal in het Zuiderzeesteunbesluit worden op
genomen.
Na deze toezegging trok de heer v. Zadel
hoff het amendement in.
Een volgend amendement was van de
Commissie van Rapporteurs.
Voorgesteld word art. 6 der wet aldus te
lezen:
Ter verkrijging van arbeid en bij de keuze
van een beroep zal aan belanghebbenden
en hun kinderen hulp cn voorlichting wor
den verschaft: de in verband met het aai
vaarden van een werkkring bestede kost;;
kunnen binnen ter beoordeeling van onzen
minister redelijke grenzen worden vergoed
terwijl mede toelagen kunnen worden ver
leend, die het elders ter hand nemen van
arbeid of bedrijf kunnen vergemakkelijken
Voorts wenschte de commissie een nieuw
artikel op te nemen van dezen inhoud:
t. Aan belanghebbenden, die op 25 Juli
1918 hoofdmiddel van bestaan vonden in de
toefening van de visscherij op de Zuider-
■e en ten genoegen van onzen minister
aantoonen, dat zij reeds op dien datura
eigenaar waren van hun daartoe dienend
schip, wordt, indien naar door ons te stel
len regelen wordt vastgesteld, dht dit schip
de inventaris inbegrepen, eenige waarde
vermindering heeft ondergaan als gevolg
van de werken tot afsluiting van de Znider
zee, een jaarlijksche uitkeering in geld toe
gekend van 5 pCt. van het bedrag dier
waarvermindering, tot een
vier honderd gulden.
2. Aan andere dan in de in het eerste lid
genoemde belanghebbenden wordt. Indien
naar door ons te stellen regelen wordt vast
gesteld, dat hun bedrijfsmiddelen, welke zij
ten genoegen van onzen Min. kunnen
toonen reeds op 25 Juli 1918 in eigendom
te hebben gehad, eenige waarvermindering
hebben ondergaan als gevolg v;
ken tot afsluiting van dc Zuiderzee, een
jaarlijksche uitkeering in geld toegekend
van 5 pCt. van het bedrag dier waardever
mindering, tot een maximum van f 1000.
3. De uitkeeringen, in het eerste en twee
de lid bedoeld, worden na het overlijden
van een belanghebbende, die haar ontving,
toegekend aan zijn weduwe, tenzij het hu
welijk gesloten was, nadat de belanghebben
de den leeftijd van 65 jaar had bereikt.
4. Alle jaarlijksche uitkeeringen in geld
waarvan in dit artikel sprake is, kunnen
ter beoordeeling van onzen minister vervan
gen worden door toekenning van de hoofd
som voor éénmaal.
De heer Duymaer van Twist (a.r.)
lichtte het amendement toe. Billijkheid vor
dert, meende hij, dat de regeling van het
amendement in dc wet wordt opgenomen.
Het bedoelt tegemoet te komen aan verschil
lende bezwaren tegen den maatstaf van toe
kenning van uitkeering tengevolge van
waardevermindering. Het amendement zal
kosten ongeveer f 400.000, welk bedrag jaar
lijks lager wordt.
De heer Duys (s.d.) verdedigde een amen
dement om de uitkeering niet in jaarlijksche
termijnen, maar ineens te doen plaats heb
ben.
Een amendement-d e Visser (comm.)
bedoelde den leeftijdsgrens, waarop de uit
keering voor het leven begint, van 60 op 55
jaar te brengen.
Mr. Heemskerk (a.r.) meende, dat de
minister de verwachte tegemoetkoming had
gekleed in een tegenzet, toen hij de bepa
ling voorstelde, dat met waardevermindering
van bedrijfsmiddelen rekening zal worden
gehouden. Is dat nu wel iets nieuws? De
uitkeeringen van den heer Duys kunnen Wei
nig aanlokkelijk zijn voor de Kamer.
De wijziging van den minister maakt de
situatie veel ingewikkelder dan het voorstel
der Comm. van Rapporteurs, dat bovendien
wat ruimer is voor de belanghebbenden
De hulp, die de Regeering wil verleenen,
valt te waardeeren, maar het moet ook mo
gelijk worden vergoeding voor bedrijfsver-
mindering te verkrijgen, ook als men de
hulp der Regeering voor het vinden van een
end eren werkkring meent niet te moeten
aanvaarden.
De minister kan nog tegemoet komen, als
hij zich tegen het amendement der G v. R.
niet hardnekkig verzet.
De heer v. Hellenberg Hubar (r.k.)
steunde het amendement der Commissie van
Rapporteurs. Hij was tegen het amendement
Duys, omdat dit een nieuw beginsel in de
wet brengt.
De heer Snoeck Henkemans (c.h.)
verklaarde zich niet tevreden met de nota
van wijziging van art. 6 en art. 13.
Minister Reymer betwijfelde of het
amendement van de Commissie van Rap
porteurs wel in alle opzichten aanbeveling
verdient Het geeft een recht om in aanmer
king tc komen voor uitkeering ook al is de
behoefte voor die tegemoetkoming niet aan
wezig. In ieder geval is dit een wijziging
van het karakter der wet. Men kan boven
dien moeilijk uit gaan maken wie in Juli
1918 eigenaar van het schip was. Overdracht
van een schip heeft in den regel niet bij
notarieele akte plaats.
Ook wanneer het amendement wordt aan
genomen, zal het laatste woord over deze
aangelegenheid niet zijn gesproken, want
men zal voor tal van moeilijkheden komen
te staan, vooral als de afsluitdijk gereed is
en onbillijkheden zullen niet zijn te
komen. Indien tegemoetkoming wordt ge
geven zonder dat schade is geleden, zal dit
remmend werken op het ter hand nemen
van een ander bedrijf. Aan de nevenbedrij-
ven wordt daarenboven een beteekenis toege
kend veel grooter, dan de opzet van de wet
ooit is geweest. Het amendement-De Visser
gaat veel te ver, dat van den heer Duys
heeft dezelfde bezwaren als dnt van dc com
missie van rapporteurs.. Indien het
amendement van do commissie
van rapporteurs wordt aangeno
men, behoudt do regeering zich
de vrijheid voor, zich nader te
beraden.
Nadat de heer Duymaer v. Twist had
gerepliceerd, verklaarde do voorzitte
begrepen te hebben, dat het amendement
gewijzigd zal worden. Hij verzoekt dan het
amendement te splitsen.
De vergadering werd verdaagd tot
Vrijdag.
MR. S. VAN HOUTEN t
KONINKLIJKE DEELNEMING.
Mr. D. van Flouten te Wassenaar heeft een
brief ontvangen van baron Van Geen, particu
lier-secretaris van de Koningin, waarin in op
dracht van Hare Majesteit, Haar oprechte deel
neming aan de betrekkingen wordt betuigd bjj
het droevig verlies door hen geleden.
De Koningin heeft zich heden b(j de begrafe
nis van Mr. S. van Houten doen vertegenwoor
digen door R. A. baron van Hardenbroek van
Hardenl.roek, kamerheer-ceremoniemeester
de Koningin.
INGEZONDEN MEDEDEELING
HET BOMBARDEMENT
EN DE ONDERLINGE GLASVERZEKERINO
De anti-rev. kiesverecniging tc Stcenwijk"
bestaat deze week vijftig jaar cn aangetrok
ken als ik mij gevoel tot deze Angel-Saksi
sche bevolking vierde ik in stilte dat jubi
leum mee. Doch het bracht me ook een
rdige geschiedenis te binnen, welke zich
in deze oude vesting van Jan van den Com-
put nu 25 jaar geleden heeft afgespeefd.
Duymaer van Twist zoo men weet, is ja
renlang afgevaardigde voor dit district ge
weest en zijn zetel is steeds fel bestreden
door de vrijzinnigen, die het de rechtsche
bevolking maar niet konden vergeven, dat zi|
beginsel boven traditie stelde en den Haasr-
schen anti-rev. kapitein verkoos boven den
ingeburgerd en en zeer sympathicken libera-
len candidaat Tromp Meesters.
Vooral in 1905, toen het Kabinet-Kuyper
moest vallen en alle zittende kamerleden der
rechterzijde fel bestookt werden, was de
strijd in Steenwijk zeldzaam hevig en niet al
leen met het stembiljet.
Bekend is hoe achter de groote Kerk, toen
tertijd een buurtjenou ja, ge begrijpt
me wel, waar een bizonder soort en slag van
menschen huist (thans staan er lieve rente
niers-woningen), hoe daar de vrouwen
onder aanvoering van een bekende heersche-
res te hoop liepen, een bakkerskar in beslag
namen en met de (anti-rev.) cadetjes een
bombardement begonnen.
Steenwijk werd min of meer in staat van
beleg verklaard en met de Duvmaers ging
men allerwege twisten omdat de Trompen
geen meester op 't politieke slagveld ge
bleven waren.
Dit alles echter kan men in alle politieke
historieboeken vinden en ik releveer het
alleen maar voor hen, die eenige oriëntatie
noodig hebben.
Wat men echter niet in geschiedboeken en
tijdschriften vindt, werd mij eenigen tijd
geleden in de Drentsche veenstreken ver
teld door een pe.rsoon, die het beleg heeft
meegemaakt; die als ik me niet erg vergis
de knappende projectielen van hot vrou-
wenleger had gebakken en die, met het oog
op zijn persoonlijke veiligheid blij was, dnt
de vijandelijkheden luwden.
Toch moest hij onder alle narig- en zwa
righeid nog lachen (wat iedereen wel eens
overkomt, zelfs schrijvers van stukjes als
ditl) want de humor van 't geval is onbe
taalbaar.
Des avonds kwam een troepje Trompen,
jongelui, die zich verdienstelijk hadden ge
maakt door de menschen van Duymaer te
molesteeren, bij een bekenden bakker in de
mooiste winkelstraat, welke bakker niet al
leen verstand had van „olde wieven" (de
lekkerste koek, welke er bestaat, als u 't soms
niet wist) maar ook van politiek: hij maakte
deel uit van de generale staf der vrijzin
nigen.
De bende kwam juichend binnen en riep
den politicus toe: Dat zal ze heugen, die
anti's, er is bijna geen ruit meer heel in do
gansche straat
Doch inplaats dat de bakker de trommel
met „olde wieven" van de plank nam en voor
ieder een flink stuk afscheurde bleef hij
sprakeloos staan en werd zoo wit als d£
fijnst-gezeefde en gebuilde bloem.
Eindelijk bracht hij met moeite uit: Maat
jongens, hen jullie heelemaal gek; dc win
kelruiten zijn in onze onderlinge glas
verzekering
Tableau!
TWEEDE KAMER
Dr. VOS GEKWETST.
Het Tweede Kamerlid dr. I. II. J. Vos is
gistermiddag door een steen, welke te Lisso
naar zijn auto werd geworpen, licht ge
kwetst
DE NACHTTREINEN
Dat de nachttreinen een redelijke be
langstelling genieten, moge blijken uit do
volgende cijfers. In de week van 612 Oct
bedroeg het aantal passagiers van Rotter
dam en Amsterdam naar Groningen 78,
terwijl van de lijn Rotterdam cn Amster
dam naar Maastricht eveneens 7S reizigers
gebruik maakten.
Luchtvaart
DE INDIE-VL1
'LUCH
VLKGT
ITEN
HET EERSTE POSTVLBGTUIG OP DE
RETOURVLUCHT
Aneta Vaz Dias meldt dat bij de K.L.M.
bericht is binnengekomen dat het eersto
postvliegtuig naar Nederlandsrh-Indië he
den te 6.35 uur uit Batavia naar Nederland
is vertrokken.
HET TWEEDE POSTVLIEGTUIG
Het tweede postvliegtuig is gistermorgen
uit Allahabad vertrokken cn orn half vijl te
Akyab geland.
DERDE VLIEGVELD BEREIKT
BOEDAPEST
Het derde postvliegtuig is gistermiddag
om 15.10 uur te Boodat*»*! aangekomen.
De mail omvat 17.40S stukken beneden 15
gram; 251 brieven en postwissels; i stuks
bestemd voor tusschenliggende landen en
3.930 stukken van meer dan 5 gram: totaal
22.1G3 stuks.
