WOENSDAG 15 OCTOBER 1930TWEEDE BLAD PAG. 5 ONZE VERHOUDING TEGENOVER LEGER EN VLOOT OUD-MINISTER VAN DIJK REK ENT AF MET DE VEREENIGING „KERK EN VREDE" J. J. C. van Dijk EEN MERKWAARDIG TALRIJK GEHOOR Rotterdam, 15 October. De Centrale Anti Revolutionaire Kiesver- eoniging heeft in de stelselmatige misleiding van dc bestrijders der z.g. „vlootwet" aan leiding gevonden een woord ter verduidelij king en van protest te laten hooren. Oud-Minister J. J. C. van Dijk werd uitge- noodigd te spreken over „Onze verhouding tegenover leger en vloot". De groote Doelezaal was gisteravond uit stekend bezet met een zeer aandachtig ge hoor, toen te S uur spreker en bestuur het podium betraden, met applaus begroet. Met het zingen van Ps. 68 10 en gebed werd de samenkomst geopend. De voorzitter, de heer J. Schouten heette daarna in een zeer kort openings woord de aanwezigen en in het bijzonder den spreker welkom. Met luid applaus werd vervolgens oud- Minister Van D ij lc begroet. Zijn rede aanvan gende zei de spr. dat het onderwerp waar over hij zal spreken de belangstelling heeft vhn duizenden. Waar gaat het om? Eenige maanden ge leden heeft de regee ring een eenvoudig wetsontwerp inge diend waarbij 770.000 werd aan gevraagd voor bet volgend jaar, terwijl een defensieplan voor de marine werd ont vouwd voor 10 a 11 jaar. Tegen dit plan is van de zijde van hen, die geen enkele weermacht willen een con centrische actie ontwikkeld. Ook een mis leidende actie, In 1927 heeft de regeering ter verdediging van Nederlandsch Indië aangevraagd 2 krui sers, 8 torpedoboot jagers eoi 12 onderzeeboo ten, een plan, dat in 1930 zou zijn uitgevoerd. Het was dus te verwachten, dat in dit jaar nieuwe bezinning zou moeten volgen voor de volgende jaren. Het Vlootplan. Wat inu gevraagd wordt is een reserve Voor Indië van 50 Dit percentage is in verhouding tot hetgeen andere landen doen gering, maar op grond van de finantieele toestand des lands- meende de regeering niet meer te mogen besteden. Naast deze reserve wordt gevraagd voor Nederland vervanging van de twee ver ouderde pantserschepen door kleiner mate riaal. Het eenige nieuwe dat wordt gevraagd is een oorlogsschip voor West Indië en dat dit noodig is, staat toch wel Vast Tegen dit vlootplan is een- geweldige en misleidende actie ontketend van s.d.a.p. tot Kerk en Vrede toe. Men zou verwaohten, dat de bestrijders cou den wijzen op de liefde en de eenheid van het menschelijk geslacht, maar juist bij hen is de opzweeping tot klassenstrijd en iverwer- ping van het gezag, bij hen is het krijgsru moer en luiddruchtige dreiging. De actie tegen het vlootplan, dat ten on rechte een vlootwet is genoemd is in wezen geen actie geweest tegen dit plan, maar te gen de landdëfensie in het algemeen De actie tegen het plan was misleidend, men heeft telkens en telkens weer gesproken over een bedrag van 120 millioen, terwijl men wist, dat het voorstel de Kamer niet bond, dat dit plan heel iets anders was dan wet van 1923, waarbij een vlootfonds werd Spr. wijst er op dat de socialisten in het buitenland niet de ontwapening brengen. Vandervelde in België, Mac Donald in Engeland, Boncourt in Frankrijk denken er niet aan de landsverdediging op te heffen en Troelstra dacht er in 1914 niet anders over. S.D.A.P. en N.V.V. hebben een rapport over deze zaak uitgebracht, waarin hun verander de houding werd gemotiveerd. Uitgesproken werd dat verminderd nationaliteitsgevoel, de grond was, terwijl een socialistisch voor man-het onomwonden uitsprak, dat de ont wapening werd gepropageerd om tevens te bevorderen de komst van het socialisme. Dat zullen vele teekenaars van het peti tionnement niet hebben geweten, dat zij mee moesten helpen het socialisme te be vorderen. Naast de socialisten en hun satelieten vallen op de mannen van „Kerk en Vrede". Deze groep is in naam en daad mislei dend. Met de Kerk hebben zij niets te ma ken. Een groep van meest moderne theolo gen drijven een gevaarlijk spel. Zij nullen de „oorlogstoerusting" als onchristelijk te gengaan, maar de inconsequentie ivan dienstweigering wil men niet aanvaarden en zoo worden de volgelingen in het onze kere gelaten; dit moet uitloopen op anar chie. Geen verheerlijkers van den oorlog Bij een principieel onderzoek naar dit vraagstuk moet niet alleen gerekend wor den met sentiment en gevoel, maar ook met recht. De bestrijders van de weer macht werken zeer sterk met gevoelsargu menten, maar misleidend is het van hen, wanneer zij doen voorkomen of wij militai- ristisch of oorlogszuchtig zouden zijn. Wij wijzen af elk odium, dat men ons wil op drukken als verheerlijkers van den oorlog. Ook wij willen steunen elke poging om de geschillen der volken niet meer te beslech ten door oorlog maar door overleg en arbi trage. Men heeft ons verweten, dat we toch niet zulke geweldig enthousiaste voorstan ders zijn van den Volkenbond. De waar heid is, dat. de ervaring ons voorzichtig stemt. De Volkenbond gaat geheel uit humanisme en daar venvachten wij niet te veel van. Het blijkt trouwens, dat we in ■de beperking van bewapening trots alle vre- desredevoeringen nauwelijks een stap zijn gevorderd. Motieven voor ontwapening. Als we nu de motieven nagaan, die de verschillende bestrijders van de weermacht tot hun actie opzet, dan blijken deze zeer verschillend te zijn. Er zijn er, zooals de so cialisten en communisten, die de ontwape ning alleen willen in de rechtsorde, waar onder wij thans leiven. Mochten zij zelf aan bet roer komen, dan willen zij, indien hun dat noodig voorkomt steunen op de macht der wapenen. Meer dan eens is dat van zijde toegegeven. Daarbij komt dan de strooming van internationalisme, dat van geen landen meer wil weten en alleen maar wereldbur gers kent. Zij zien voorbij de beteekenis het nationalisme, ze willen wegwisschen wat God ons in Nederland als natie heeft geschonken. Hoog is opgegeven van de in ternationale solidariteit der arbeidersbewe ging, die bij een volgende oorlogsdreiging de regeeringen een donderend „halt'" zou toeroepen, maar toen zich de kans voor deed, bij conflicten in Polen en Hongarije en bij de bezetting van het Roergebied bleek die internationale solidariteit niet aanwezig en Fimmen moest dit met schaamte beken- Een derde groep van defaitisten komt met de bekende uitdrukking „Wat zou Neder land tegen de wereldmachten kunnen begin nen?" Kleine staten zouden niet meer mee kunnen en daarom maar het eerst moeten gaan ontwapenen. Met dank aan God mo gen we echter constateeren, dat ons kleine leger in 1914 door zijn preventieve werking ons land heeft bewaard yoor de gruwelen ivain den oorlog. Troelstra en Hugenholz hebben dan ook toegegeven, dat die beteekenis van het leger niet gering is geweest. Von Moltke heeft in zijn herinneringen toegegeven, dat het aan vankelijk in het Duitsche aanvalsplan be grepen was over Nederland te trekken. Om dat men zich echter niet meer vijanden op den hals wilde halen dan strikt noodzake lijk was, is men om Tim burg heengetrok ken en velen wijten het tot stand komen van het Duitsche offensief hieraan, dat men zich bij Nederland te lang heeft moeten op houden. Ludendorff brengt in herinnering, dat in 1916 de onbeperkte duikbootenoorlog werd voorgesteld, doch dat men er van heeft afgezien, omdat men dan in conflict zou komen met Denemarken en Nederland. Die twee landen, zoo werd gezegd, kunnen ons juist den doodsteek toebrengen, want wij hebben geen man meer te missen voor nieu we vijanden. De situatie moet niet zoo worden gesteld, dat ons kleine land tegen de geweldige le germachten van andere naties zou moeten strijden, maar zoo, dat in een strijd van machten, waarbij wij bij een van de partijen moohten worden gesteld, de Nederlandsche weermacht, als is ze klein, van groote betee kenis kan zijn, indien ze in staat is de ver dediging van ons grondgebied te waarbor gen. Het beroep op de Heilige Schrift Voor ons van het meeste belang is het be roep, dat men doet op de Heilige Schrift om daarmee de ontwapening te motivecren. Er zijn twee groepen van deze ontwape- naars: een gedeelte, dat de volle Schrift als God's Woord wil erkennen en een andere groep, voornamelijk Kerk en Vrede, die een enkele tekst uit z'n verband rukt en zich dan met name beroept op het „Gij zult niet dood slaan" en „Gij zult den booze niet weder- staan". Indien gij u, zoo zeggen deze lieden, zoo niet gedraagt, dan zijt ge des Meesters disci pel niet. Tot dezulken zeggen wij: „Acht gij het „Gij zult niet doodslaan" een gebod van God of van de menschen?" In het laatste geval heeft het geen autoriteit, maar indien het een Goddelijk gebod is, dan vragen wij: waarom aanvaardt ge dan de andere gebo PROEFVAART VAN DE „KOTA AGOENG"- den Gods ook niet? Weet ge niet, dat God ook geboden heeft dat de straf des doods zou 'olgen op het overtreden van Zijn geboden? Ge zijt er niet met een uit z'n verband ge- •ukte tekst, ge moet heel de Schrift aan- Het groote principieele vraagpunt is dit: Zijn Christus' dienst en krijgsdienst met el- lar in overeenstemming te brengen. Erkennende Gods souvereiniteit over het iheele leven moeten wij letten op de ontzet tende realiteit van val en zonde. Tot inper king van die zonde heeft God de overheid ngesteld. In de ordonnantie op de dood straf ligt de kern van het overheidsgezag. Jezus erkent dat overheidsgezag als hij tot Pilatus zegt: „Gij zoudt geen macht over mij hebben als u die niet van God gegeven De rechtsmacht is dan ook de grond voor elke overheid. Er is een rechtordening Gods het geheele leven. Tot handhaving van het recht heeft de overheid niet alleen de be schikking over politie en justitie maar ook verdediging van de nationaliteit heeft de overheid een plicht en haar kan in den dag des oordeels gevraagd worden, of zij ook daarin trouw is bevonden. Bij het toepassen van de rechtshandhaving komt de overheid niet in conflict met het gebod „Gij zult niet doodslaan", juist die rechthandhaving is een Goddelijk gebod. Gister maakte 'de „Kota'Aqoenqn,'het nieuwe schip van 'den Rotterdamschen Lloyd, qe- bouwd door Wilton's Scheepswerf te Rotterdam.een proeftocht. Dit sclup is mtqcnist met een bijzondere machine-installatie, voor het eerst op scheepvaartqebiea. BINNENLAND. Spr. komt nu tot een teer punt. Wij erken nen, dat er ook in de toekomst oorlogen zullen zijn, dat eerst in de nieuwe bedeeling de oorlog radicaal uit zol zijn. Wij moeten dat aannemen, omdat Christus het in Zijn profetische rede zegt, dat er oorlogen zullen zijn en omdat ook de Openbaringen met na druk spreken van oorlogen en geruchten van oorlogen tegen het einde der dagen. Men vraagt ons: Indien ge dat gelooft, hoe kunt ge da nden oorlog tegengaan? Maar ons geloof is geen. fatalisme! Wij weten ook, dat de zonde niet op zal houden voor den dag van Christus weder komst en toch strijden we tegen de zonde; ook de ziekte blijft en toch zullen we niet ophadden er een hardnekkigen strijd tegen Zoo willen we ook strijden tegen den oor log, door met alle macht die in ons is na te streven datgene, wat de wrijving tusschen de volken kan wegnemen, door arbitrage en internationale samenwerking te bevorderen. Als het Christendom zijn intree heeft ge daan in den Volkenbond zullen we ook daarvan meer gaan verwachten. Ethiek en moraal Een nieuwe vraag wordt ons gesteld: „Indien gij van oordeel zijt, dat de oorlog zal blijven hoe rijmt ge dan de gruwelen van den oorlog met de ethiek en moraal van het Christendom?" Dr. Bavinck zette reeds uit een, dat de oorlog een goddelijk recht, een plicht kan zijn, dat er goede en rechtvaardige oorlogen kunnen zijn. De krijgsdienst op zichzelf is niet zondig. Handhaving van gerechtigheid is in laat ster instantie handhaving van Gods recht Nu zegt men wel: elk der twee partijen meent het recht aan zijn kant te hebben, maar voor blijft bestaan het zedelijk geweten ook de overheid, die schuldig staat voor God bij het ,vo,eren van een onrechtvaardige oorlog. Het Christendom heeft den oorlog niet kunnen wegnemen zeker maar het Christendom is er ook nog niet in geslaagd door te dringen in. de harten van alle men schen en de vraag' is welk een hel van oor-; logen er op aarde zou hebben geheerscht, wanneer het Christendom zijn invloed niet had doen inwerken. Binden wij het recht van den oorlog aan het zedelijk geweten der overheden, ook staan we niet vrij waar het betreft de wijze waarop oorlogen gevoerd mogen worden. Geen oorlog mag verder gaan dan het bui ten gevecht stellen van de tegenpartij en het verkrijgen van recht. Niet alles is daarom in den oorlog geoorloofd. Augustinus heeft dit reeds ingezien en al kon hij bezwaarlijk gedoeld hebben op den bacteriologischen oor log, toch heeft hij de kern van het vraagstuk gegrepen toen hij zeide, dat de krijgsknecht niet met zijn lichaamskracht mocht doen wat hij wilde, omdat ook zijn lichaamskraoht Godes was. Het beroep op teksten. Heeft spr. tlhane in het aJgemeen aange duid op welke basis wij moeten staan, in het bijzonder wil hij thans nog ingaan op verschillende teksten, die tegen ons worden aangevoerd. Men beroept zich voornamelijk op het Nieuwe Testament als zou dit een tegenstelling vormen met bet Oude. Maar clie tegenstelling aanvaarden we niet Als wij dan bet Oude Testament erkennen, dan zien we, dat God in 't vijandschap zetten tus schen slangenzaad en vrouwenzaad reels den oorlog instelt. Israël heeft tot bevesti ging van zijn eigen volksbesaan oorlogen gevoerd, een heilige krijg tegen de heiden- sohe volken. Er i6 maar één openbaring Gods en daar om hebben we ook hierop te letten. En nu het Nieuwe Testament. Jezus is niet op aarde gekomen als hervormer van het maatschappelijke en sociale leven, maar om het Koninkrijk Gods te brengen: liefde vrede en gemeenschap des Geestes. Verbiedt nu de moraal van het Nieuwe Testament den krijgsdienst? Nergens leest ge misprijzende Avoorden van Chrieleu6 over den krijgsdienst. Petru6 moest zijn zwaard weer in de schede ©teken, maar om dat hij onwettig geweld pleegde. Men wijst ons ook op den tekst, dat we den booze niet mogen wederstaan, maar wil men daarin consequent zijn, dan moet alle ongerechtig heid ongebreideld worden toegelaten en dat kan de bedoeling niet zijn geweest. We moe ben de gansche Schrift in haar verband be zien en dan zien we, dat de rechtsregel naast den eisch der liefde staat. Dit leidt niet tot tweeërlei moraal. De overtiei dis in gesteld om God's wet te handhaven maar daarnaast komt tot ons de eisch der liefde. Als de gansche mensdhheid aan den eisch God's voldeed, was er geen overheid en ger- oorlog meer noodig. Liefde ls geen slapheid. Daar te nog iets: liefde is geen zoetelijk heid, maar ook kracht. Toen Jezus de wis- sedaais uit den tempel dreef, was dit ook een uiting van liefde. De Heiland zelf heeft gezegd: Ik ben niet gekomen om den vrede te brengen, maar het zwaard. Hefde i6 geen slapheid, het kan ook zijn voldoen aan Gods gerechtigheid. Jezus gaf ons in dezen het groote voorbeeld door uit liefde to tzondu ren te voldoen aan de gerechtigheid Gods ii den dood des kruises. Hier vindt men de harmonische eenheid van liefde en recht en van die basis uit heb ben wij ook het vraagstuk, dat ons fhan6 bezig hield te bezien. (Langdurig ap p 1 a u s). De Voorzitter zeide, dat het geen debatavond was, maar dat er toch gelegen heid was om vragen te stellen. De heer Groene weg vroeg, waarom e: in eigen kring vaak zooveel verslappim was, zoodat het als iets minderwaardig; wordt beschouwd, wanneer jongelingen ii den krijgsdienst treden. De heer Van Dijk antwoordde, dat in OFFICIEELE BERICHTEN BUFTENLANDSCHE ONDERSCHEIDING De Rijksbestuurdervan Hongarije heeft aan den heer A. Pierson, bankier te Am sterdam, consul-generaal van Hongarije al daar, het Croix de Méritz 2e klasse toege kend voor zijn vele verdiensten aan Honga- RECHTERLIJk'E MACHT. Bij Kon. besluit is aan Mr. B. R. Roijer, op zij., verzoek, met ingang van 20 October 1030, eervol ontslag verleend uit zijn b-.iiek- king van advocaat-generaal bij het gmechts- hof te 's-Gravenhage, onder dankbetuiging veer de door hem in rechterlijke betrekkingen bewezen diensten. AUDIËNTIES. De audiënties van de Ministers van Order- wijs en Waterstaat, cp resp. Maandag 20 October en Woensdag 15 October, zullen et plaats hebben. BURGEMEESTERSBENOEMING. Bjj Kon. besl. is benoemd tor burgemeester «sr gemeente Scherpenzeel Jhr. Mr. W. F. Roëll. ONDERSCHEIDINGEN. By Kon. besluit zijn benoemd tot ridder in de Orde van den Nedeilandschen Leeuw Mr. R. Rorjer, advocaat-generaal bij het ge rechtshof te 's-Gravenhage en Dr. J. Ed. Stumpff, lid van den Gezondheidsraad, direc teur van het Binnengasthuis te Amsterdam Bij Kon. besluit is aan der kapitein C. H. F. Thieme, van het 8e regiment infanter e, inning verleend tot hei aannemen en m van de ordeteekenen ""an officier met kroon der Orde van Adolf van Nassau van Luxemburg. CONSULAATWEZEN. By Kon. besluit is aan den heer H. van Wickevort Orommelin van Berkenrode, op zyn vei zoek eervol ontslag verleend uit zyn be trekking van consul der Nederlanden te Cairo. De waarneming van het consulaat i: opgedragen aan den heer N. Brat; is de heer J. Polak benoemd tot consul- generaal der Nedei landen te Oslo, buiten bezwaar van 's lands schatkist. Het re: m het consulaat-generaal strekt zich uit •er Noorwegen. De kanselarij van den post is gevestigd Kirkeveien 68, Oslo. DIRECTE BELASTINGEN ENZ. By Kon. besluit ia de inspecteur der directe belastingen F. X. Eibers, te Roosendaal, benoemd tot hoofdinspecteur der invoeriech- en accijnzen te Rotterdam; de ontvanger registratie en domeinen A. H. Koon 's-Gravenhage, gedetacheerd aan Departement van Financiën benoemo tot inspecteur der registratie en domeinen aldaar. KADASTER. By Kon. besluit is aan F. H. A. J. Biagen, ingenieur-verificateur van het kadaster te Roermond, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend uit 's Rijks dienst, onder dankbe tuiging voor de aan den lande bewezen diensten; aan L. F. Leijenderkers, landmeter ■an het kadaster te 's-Gravenhage, op zijn ■erzoek, eervol ontslag verleend uit 's Rijks dienst. Zaterdag zijn voor het eerst, bij wijze van proef, twee telefoongesprekken tussoben Bandoeng en Boedapest gevoerd, het eerste via AmsterramWeenen, het tweede over Amsterdam en Praag. Deze proeven zijn uitstekend geslaagd. DE CRISIS IN DE NEDERt. REISVEREENIGING Het hoofdbestuur der Ned. Reisvereeni- ging heeft thans kennis gekregen van fi- nancieele gegevens, die door afgetreden hoofdbestuursleden sedert Maart j.l. waren achtergehouden. Het nadeelig saldo van 1930 wordt be rekend op f 35 540. Het kapitaal van de vereeniging bedroeg op 1 Januari 1930 Tuim f 44.000 (met in begrip van het Gebouwfonds). Daar zal dus weinig van overschieten. Aan salarissen wordt f 103.500 uitgekeerd; d.i. ongeveer de helft van de totaal-inkom sten. Velen achten de salarissen veel te hoog. Ook de exploitatie van het orgaan kost per jaar een aanzienlijk bedrag. BOOTTREIN „NEDERLAND" Het agentschap der N.V. Stoomvaart-Mij. Nederland, de firma Kuyper, van Dam en Smeer, te Rotterdam, meldt, dat de boot trein, aansluiting gevend op het m.s. „Mar- nix van St. Aldegonde", hetwelk 17 Oct. a.s. van Genua zal afvaren, Donderdagmorgen, 16 October eal vertrekken van Rotterdam (Maas) te 7 u. 14. Vertrek van 's-Graven hage (S.S.) te 8 uur. MR. S. VAN HOUTEN t De begrafenis van het stoffelijk overschot van oud-minister, Mr. S. van Houten, is be paald op Vrydag a.s. De stoet zal om 11 uur vertrekken van bet sterfhuis aan de Riouwstraat naar de be graafplaats Oud- Eik en Duinen te 's-Gra venhage. derdaad de tijd langzamerhand voorbij moest zijn, dat men eijn kinderen niet mneer aan leger en marine durfde toevertrouwen. Er was vroeger wel eens reden voor, maar thans is de geestelijke verzorging zooveel verbeterd, dat dit onze ouders niet behoeft te weerhouden. Dienen is niet alleen een eerbaar beroep, maar ook een eer. Wij hebben schuld ais we leger en marine overlaten aan het onge loof. Ook in den krijgsdienst kan men God dienen, want de overheid is in hoogeren zin; instrument Gods (Applaus). Met eenige hartelijke woorden heeft aan het slot dc beer Schouten den spreker en het gehoor dank gezegd, ook namens de tegenstanders in de zaal, die geleerd kun nen hebben, hoe een zakelijke en niet een schreeuwerige uiteenzetting in de eerste plaats verhelderend kan werken. Velen, die rneenen het licht te hebben gevonden, ver- keeren in de dikste duisternis, daarom wekt Spr. op om met deze dingen ook uit te gaan het volle leven tegemoet. Voorts wekte Spr. op deel te nemen aan het werk der kies- INGEZONDEN MEDEJIEELINQ Irriteert Uw huid U? Dan gebruikt U een verkeerd soort zeep. Neemt Palmolive zeep: uit palm-en olijfoliën samengesteld, heeft zij een frissche, natuurlijke geur, beschermt de huid tegen alle irritatie en verleent U een jeugdigs teint." VINCENT, schoonheids-specialist der Parijsche Society, waarschuwt tegen het gebruik van slechte zeep U moet Palmolive zeep gebruiken...." Vincent, de beroemde Parijsche schoonheids-specialist, dringt er bij zijn internationale cliëntèle op aan, Palmolive zeep te gebruiken voor regelmatige reiniging der huid, als grondslag voor zijn speciale be- handelings-methodes. De poriën worden er grondig en zonder eenige irritatie mee gereinigd; mrw-r het huid-oppervlak 20 blijft zacht en gaaf. Bovendien beveelt Vincent, en met hem 24.592 specialisten, over de geheele wereld verspreid, de volgende eenvoudige schoon heids-behandeling aan, welke iedereen zonder het minste bezwaar thuis kan toepassen: Maakt uit Palmolive zeep en warm water een overri cdig, zacht schuim. Masseert hiermede 's mor gens en 's avonds gedurende twee minuten gezichten hals. Met warm, vervolgens met koud water afspoe len. Probeert U deze behandeling ook nog heden 1 Blijft tevens Palmolive zeep voor Uw bad gebruiken. Wat zoo goed is voor het gelaat, is voor de huid van het overige PER lichaam van niet min- STUK der belang! DE ZUiDERZEEVISSCHERS DE DEMONSTRATIE IN DEN HAAG EEN AANVULLING Plotseling opkomend plaatsgebrek heeft het laatste deel van het veislag van cie ge weldige demonstratie der Zmderzeevisschers in den Haag in 't gedrang gebracht. Vooral in verband met de behandeling der Zuiderzeesteunwet in de Tweede Kamer, welke gisteren begonnen is, moeten we een kleine aanvulling geven, welke voor een be paald punt ook eenigermate een politieke strekking heeft. De heer Zandstra uit Lemmer zei, dat men zich in den Haag advocatenstreken ver oorlooft; maar de visschers zoeken er recht. Dr. v. d. Voet, predikant te Lemmer, zeide, dat de regeering den ernst van den toestand niet in voldoende mate gepeild heeft. De moeilijkheden, welke de verandering met zich meebrengt, zyn geweldig. Het karakter van Armenwet moet niet aan de Zuiderzeesteunwet gegeven worden. Daarom moet de wet van principe veranderen Er wordt gezegd, er kan geen sprake zyn van schadevergoeding, dit zou moeilijk passen in het kader van onze wetgeving. Maar spr. zou de regeering aanraden wat langer naar een wijze te zoeken, waarop dit in onze hui dige wetgeving passend gemaakt kan wor- De heer Petersen van Harderwijk spreekt over de onderwijsvergoeding, die de Generale commissie geeft voor opleiding van de visscljersieugd in een ander bedrijf. Fi nancieel wordt er wel iets gedaan, maar niet voldoende. Gemiddeld komt de vergoeding niet hooger dan f 0.65 per dag. Dikwijls wordt het geld zeer krap toegemeten. Vergoedin gen van f 25 per jaar zyn geen zeldzaam heid. Toch kan. zelfs binnen het raam van deze wet, méér worden gedaan. Méér medezeggenschap aan den visseher en instelling van een beroepscommissie is in de eerste plaats noodig. (Applaus). De heer De Meester uit Spakenburg een bejaarde visseher, spreekt eon paar ge voelige woorden, die op de vergadering veel indruk maken. De Zuiderzeesteunwet is een schande voor de visschers. Er moot totale schadevergoeding komen ook van het mate riaal en de netten. (Luid applaus). De heer Van der Heide uit Enkhuizen zegt, dat de visseher recht wil en geen be genadiging door liefdadigheidsinstellingen. De tegenwoordige wet voldoet memand. Vooi groote groepen visschers tusschen 30 en 60 jaar wordt in het geheel niets gedaan. De heer Visser uit Laaksum vertelde, hoe hy met niets begonnen was en than-- een eieen schuit en netten had. Maar straks ligt alles weer waardeloos. En wij zijn op het Armbestuur aangewezen. IMaar de Armenwet staat voor lederen Nederlander open, daar behoef je geen Zui- derzeevissclier voor te zyn. Een politieke kwestie. De heer Koelewyn van Bunschoten wyst er op, dat dc drooglegging van de Zuidejzee een eereschuld schept voor het Nederlandsche volk. Een geheel bedrijf wordt onmogelijk gemaakt er de billijkheid eischt ten minste vergoeding van de waardeloos wordende eigendommen van den visseher. De drooglegging geschiedt in het algemeen belang! Maar moet alleen de visseher da!- de lasten dragen? Krachtige hulp is in doze absoluut noodzakelijk. Helaas doet de regee ring niet anders dan een aalmoesstelsel toe passen. En nu dreigt de minister zelfs de Zuiderzeesteunwet in te trekken als er do gewenschte verbeteringen ir. zouden worden gel raoht. Is dat mogelijk De heer D u y s knikt toestemmend. De heer Koelewyn: Heeft hij daartoe het recht? De heer Duys: Het recht niet, maar wel de macht! (We vestigen op deze passage nndnkke- lijk de aandacht. Gisteren heeft Mr. Duijs op onwaardige en onverstandige wyze het >'elo werk, dat de heer Duymaer von Twist in deze zaak heeft gedaan, gehoond. Het wa woorden; de S.D.A.P. komt met daden. Maar als de Regëering nu pertinent weigert i het wetsontwerp intrekt; wat dan? Op deze vraag moet ook antwoord gegeven De heer v. d. Steen hoopt, dat het resul taat van deze vergadering zal zyn Jat de regcering eer.igszins milder gestemd zal zyn ttcnover de visschers Deze behoeven toch niet zchtergesteld te worden bij andere groepen arbeiders in ons land. Men'zegt nu wel, dat er geen gold is. Maar elke overschrijding van het werk is door de regeering aanvaard Steeds weer wist men het geld te vinden. Zou nu het arme proletariaat langs de kusten der Zuiderzee -t gelag moeten betalen Wij Zuiderzeevisschers, zyn naar Den Haag gekomen om niet anders te vragen dan ons recht. Ten slotte sprak de voorzitter. Spr. uitte zijn groote voldoening over den welgeslaag den middag. Land- en Tuinbouw. KON. NED. MAATSCHAPPIJ VOOR TUINBOUW-PLANTKUNDE Gisteren werd de gewone maarrdelijksche keuring in Artis gehouden. De fa. wed. P. Eveleens Zonen te Aals meer kreeg een groote gouden medaille voor een mooie groep afgesneden groot- en kleinbloemige chrysanten; een schitterende collectie van 35 soorten. W. Serton te Vleuten ontving voor zijn sport Koningin Emma een getuigschrift van verdienste en een getuigschrift eerste klas voor Lutèce Martin Roi, een mooie groot- bloemige lichtpaars getinte chrysant. Ook K. J. van Veen kreeg voor 4 nieuwe troschrysantjes een getuigschrift van ver dienste, evenals voor Clematis pamiculata. De bekende polyantha-rozenkwecker G. H. A. Kersbergen ontving voor enkele nieuwig heden drie getuigschriften van verdienste. Hetzelfde verkreeg N.V. Kweekerijen Duin voet en Teunisbloem te O verveen voor Cimf- cifuga simplex en Terra Nova voor Ilex verticillato. DE NEDERLANDERS TE ANTWERPEN. Op de wereldtentoonstelling te Antwer pen is de inzending van het Centraal Bureau voor veilingen in Nederland met den hoog- steu prijs bekroond. De inzendingen uit Aalsmeer kregen eveneens den hoogsten prijs. De firma Bnardse behaalde een eere- prijs met haar collectie nieuwe begonia's. Een schitterend succes van onze kwee kers. Onze gelukwenschen! Uit het Sociale Leven. UIT DE TYPOGRAFIE. De voorzitter der onderhandelingscommis* sie in de Typografie, de heer J. H. van Lonk- huyzen te Zeist, heeft de twee partijen td Amsterdam bijeengeroepen, ten einde gelegen heid te geven tot een bespreking over d<j vraag, of verdere onderhandelingen over een nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst even tueel nog tot overeenstonuming zouden kun nen leiden. De eerste verglfrring heeft gister middag plaats gehad. Gemengd Nieuws. DOODELIJK MOTORONGELUK. Te Eindhoven kwam de 16-jarige C v. H. op zijn fiets de Schoolstraat uitrijden, en w erd op don Boschdijk in volle vaart ge grepen door den motorrijder J. II. werd van zijn fiets geslingerd en be kwam niet ernstige verwondingen aan dc boenen. J. D. die op de duo zat, liep een schedelfractuur op en werd doodolijk ver wond naar zijn woning vervoerd, waar hij overleden is. De motorrijder is in arrest ge- steld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 5