gimmc grii&ctft <£mmnt Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken EERSTE BLAD. VERBAND VAN ANTI-REV. PROPAGANDACLUBS BINNENLAND. &BONNBUSIIXI Per kwartaal ƒ5.25 (Beschikklnzskosten /O 15) ier week 1 5.25, Voor hel Buitenland bil Weke- üjkscbe tending 5. Bi) dagelliksche sending Alles bl) vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad IA cent ïondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar No 3172 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936 DONDERDAG 9 OCTOBER 1930 - iDTCBIENIlENl 15*5» - Van 1 fol 5 regelsf Elke regel cneer „0-22V» Tngee. SededeeHneeu van 1—regels *240 Elke regel meer-0.45 Bij contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan het bureau 1 wordt berekendƒ0.10 10e Jaargang Dit nummer bestaat uit VIER blader m DE KLEINE LIEDEN. Het ls bekend hoe Dr. Kuyper de anti revolutionaire partij gaarne en bij voorkeur noemde de partij der „kleine luyden". De S.D.A.P. kan zich tegenwoordig met minstens evenveel recht noemen de partij der „kleine lieden" en in deze democrati seering en proletariseering is dan meteen het kernachtige onderscheid geteekend. Bij de „kleine luyden" behoeft de adeldom des geestes niet te ontbreken; wie spreekt van de „partij der kleine lieden" voelt het onmiddellijk aan, dat hier aan kleingeestig heid gedacht moet worden. Maar dan een kleinheid van geest, welke zich juist in zelf genoegzaamheid openbaart en veel meer durft eischen dan met ecnige redelijkheid gevraagd mag worden. Men zie het aan de Haagsche Openbare Onderwijzers, die weigeren mee te doen aan een eenvoudige huldebetooging voor de Koningin van dit land. Op de school, welke staatsschool heet en voor dc Overheid als norm geldt, waarnaar het andere onder wijs zich moet regelen, zullen republikcin- sche begrippen heerschen en zal men net doen, alsof Nederland geen koningin heeft Wat zou men b.v. in Frankrijk of Duitsclv land zeggen tegen een onderwijzer, die zich in die kwaliteit wilde gedragen, alsof er een koning of keizer regeert? De partij der „kleine lieden"; het is weer duidelijk gebleken bij de opening van de Staten Generaal. Niet alleen in de roode pers, die voor een deel ver beneden peil stond; doch ook doordat de roode kamer leden weer eens afwezig waren. De zigzaglijn, welke in den loop der jaren gevolgd is: eerst niet, toen wel, nu weer niet; bewijst beter dan iets anders, dat er geen beginsel mee gemoeid is. Het is louter een kwestie van sentiment en van ongemo tiveerde zelfoverschatting. Het „Leve de Koningin" al of niet uitgebreid met een hoera op andere leden van het Koninklijk Huis zou een uittarting van de S.D.A.P. zijn. Geen sprake van, natuurlijk. Het hoera geroep is zuiver positief; het is de uiting van de vreugde, welke het Nederlandsche volk in zijn geheel bezielt. Het is ever tegen de S.D.A.P. gericht als de verklaring in de Grondwet, dat de Kroon is en blijft opgedragen aan het Huis van Oranje. Want niet de sociaal-democraten waren er eerst, doch de Oranjevorsten en het Koninkrijk der Nederlanden. Daarom is het zoo ongepast, dat zij, die principieel vóór de republiek kiezen welke overtuiging volkomen recht van be staan en propageering heeft reeds nu het publieke leven in het republikeinsche tecken willen zetten. Een sterk staaltje is daarvan dezer dagen nog in Nijmegen vertoond en terecht heeft meer dan één blad, o.a. „De Nederlander", daarop de aandacht gevestigd. Bij het 700-jarig bestaan van Nijmegen was de Koningin niet uitgenoodigd en niet verschenen; terwijl H. M. te Arnhem, Hulst, Enkhuizen, Dordt en Brummen wel was uit genoodigd en toen ook wel aan de uitnoodi- ging gevolg gegeven had. Hoe kwam dat? Op een desbetreffende vraag in de B. K. kiesvereeniging 'heeft de voorzitter van de Roomsche raadsfractie do zaak verklaard: Juist is, dat de socialisten zich verzet hebben tegen het voorstel om aan IL M. de Koningin een telegram van hulde té zenden Dat H. M. de Koningin niet naar Nijmegen genoodigd werd, bleek een ver zuim van de autoriteiten te zijn, die niet geheel vrij gebleven waren van socialis tische invloeden. De S.D.A.P. roemt thans misschien de verdraagzaamheid der Nijmeegsche autori teiten; doch een goed Nederlander kan het niet anders dan laakbare vrees en onver schilligheid noemep. Het is heel erg! Onze lezers, zoo kleine als grootc naar wij hopen, hebben Maandag zeker met belang stelling kennis genomen van de mededee- ling, welke wij op gezag van Minister Terp stra inzake de spelling vereenvoudiging konden doen. Niemand kan ontkennen, dat we met onze spelling in een slop zitten. Geen enkel be schaafd mensch schrijft of spreekt zooals hij het op school geleerd heeft of zou moeten hebben. Vele buigingsuitgangen worden eenvoudig weggelaten en niemand neemt er aanstoot aan. Maar 't gevolg is, dat er op spellinggebied de grootste anarchie heerscht De één schrijft zus en de ander zoo. Erger nog: dezelfde -edenaar laat nu eens de buigingsuitgangen weg en s pre "kt ze even later zoo duidelijk mogelijk uit, zonder dat er de minste aanleidirg toe bestaat Een en ander is echter voldoende motief om de spellingkwestie als een belangrijk vraagstuk te beschouwen; al was het alleen maar om de eenvoudige en voor de hand liggende vraag: waarom zal men de kinde ren allerlei regels leeren, welke ze later ge rust mogen vergeten en nooit behoeven toe te passen? Maarde eenstemmigheid inzake een radicale en afdoende oplossing ontbreekt geheel. Het is een uitzondering, dat iemand schrijft geheel overeenkomstig de oude spel ling; al doet een enkel journalist en vele stellers van officieele stukken er nog wei eens moeite voor; doch evenmin kan men zeggen, dat de spelling-Kollewijn algemccne instemming vindt, ondanks jarenlange pro- Wat alleen vaststaat is dit, dat in de ge vallen, waarover dc ministeriecle circulaire gaat vrijwel een communis opinio heerscht: over het wegvallen van de verbuigingsuit gangen e en e n van een en geen en de bezittelijke voornaamwoorden mijn, uw, zijn, hun, haar, zal niemand een traan laten; en ook de verdere wijzigingen van Minister Terpstra zullen geen revolutie veroorzaken. Daaruit blijkt dus, dat de Minister, of wel de geheele Ministerraad de goede regel volgde, dat niet meer gesanctioneerd werd, dan wat reeds gemeengoed is. Elk ander voorschrift zou een storm hebben doen op steken en had ons niet verder gebraent De directeur van een H.B.S. te Rotterdam, die onder de initialen Dr. A. N. in de Nieuwe Rolt. Crt. een bijk.ir.3 beieedigeud artikel over 's Ministers circulaire schreef, liet zich blijkbaar meer leiden door zijn politieke afkeer, dan door zijn wetenschappelijke in zichten (waarvan hij zich blijkbaar goed bewust is!) toen hij zijn oordeel samenvatte in deze slotzin: „Arm Nederland, dat er blijkbaar zoo armzalig aan toe 'is, dat het de regeering heeft, die het verdient" Het is jammer, dat iemand, die het zoo goed weet, niet bij wijze van proef een waardervoller schema heeft gegeven. Terecht merkt dan ook Het On de wijs, het orgaan der hoofden van scholen op: 1 Aan dezen maatregel van den Minister zit nog wel iets anders vast, dan uit deze zure boutade spreekt, 't Is in ieder geval een stap in de goede richting om eenheid te brengen in den chaos van onze spelling en misschien ook nog een middel om 't taalonderwijs, niet 't minst op de H.B.S te verbeteren. Precies: een stap in de goede rich ting! En, één stap in de goede richting Is meer waard, dan honderd voornemens en ad viezen. VERHOUDING VAN HET VERBAND TOT DE ARJA. DE HEER SCHOUTEN OVER OORLOG EN VREDE BELANGWEKKENDE DISCUSSIE JAARVERGADERING TE UTRECHT OFFICIEELE BERICHTEN RECHTERLIJKE MACHT. Bij Kon. besl. zijn benoemd tot subs.- griffier bij do arrond.-rechtbank te Amster dam Mr. F. Tabingh Suermondt, waarn griffier bij voormelde rechtbank; tot griffier bij het kantongerecht te Neuzen Mr. M. L- D. van Walsem, kantonrechter-plaatsverv. cn waarn. griffier bij het kantongerecht te Haarlem. P. T. T. Bij Kon. besl. is met ingang van 1 Oct 1930 aan den inspecteur in algem. dienst der P. T. en T., directeur van het telegraaf- cn telefoonkantoor te 's-Gravenhage J. den Heijer, op zijn verzoek, eervol ontslag vei- leend als plaatsverv. voorzitter van de Permanente Commissie van Beroep voor het Staatsbedrijf der P. T. en T.; is met ingang van 1 November 1930 be noemd tot referendaris der P. T. en T. de referendaris 2e kl. der P. T. en T. K. Th. IJkema, thans directeur van het P. T. en T.-kantoor te Zuidhom. ONDERSCHEIDINGEN. Bij Kon. besl. is aan L. C. F. M. Smulders te Utrecht, lid van den raad van beheer der N. V. Utrechtsche Machinefabriek o. d. Frans Smulders, te Utrecht, verlof verleend tot het aannemen van zijn benoeming tot ridder der Orde van de Kroon van België. NEDERL. SPOORWEGEN NIEUW MATERIEEL. Opnieuw is door de Nederl. Spoorwegen een hoeveelheid nieuw materieel aangeschaft aaronder een vier cylinder locomotief wel den meesten indruk maakt. Deze locomotief, elke bij de bekende Duitsche Henschol- fabriek gebouwd werd, heeft een gewicht van 120.000 K.G. en is bestemd voor het Zui delijk spoorwegnet. Voorts behooren nog tot do aanschaffing een hijschkraan met een hefvermogen van 40 ton en een locomotor, welke speciaal is bestemd voor rangeerter reinen van kleine stations. Deze locomotor is een klein locornotiefje, dat door benzine jedreven wordt cn door écn man bediend, twaalf voertuigen kan trekken. RADIO-CENSUUR Toen gisteravond tjjdens een uitzending van de Y.A.R.A. uit Leiden de secretaris, de heer C. J. Z w e r t b r o e k, critiek uitoefende op het beleid der regeering in verband met de zendermisère en op het feit, dat de A.V.R.O. en V.A.R.A. inzake zenderbouw niet tot overeenstemming konden komen, is deze tzending op last der Controle-Commissie afgebroken. Na een half uur kwam de V.A. R.A. weer in den aether, waarbij aangevan gen werd met een socialistisch strijdlied. Gisteren kwam in de zaal van de Indu strieels Club in het Jaarbeursgebouw ie Utrecht het Verband van A.R. Propaganda - clubs in jaarvergadering bijeen onder lei ding van den heer J. Schouten. vai> Rotterdam. De morgenvergadering was hoofdzakelijk gewijd aan de bespreking van de vraag, wat gedaan moet worden, du samensmelting met de A.R.J.A. is afgesprongen. De Voorzitter stelde voor de discussie te doen loopen over drie punten: le. moet het Verband behouden worden?; 2e. kan het Verbandebestuur gemachtigd worden tot saamspreking met Je A.R.J.A. inzake het orgaan; 3e. hoe moet getracht worden te komen tot goede samenwerking. Na breede bespreking werd met elgemeene stemmen aangenomen een samenvatting, voorgesteld door Mr. van der Deure, waarin werd te kennen gegeven, dat verder naar vereeniging met de A.R.J.A. moet worden gestreefd De Verbandscommissie werd gemachtigd met het bestuur der A.R.J.A. besprekingen te voeren over samenwerking t, a. v. het orgaa n Besloten werd, van de vier leden der Ver handscommissie, die door de vergadering gekozen worden, om de twee jaar de helft to doen aftreden. Mr. R. van Maare van Arn hem en de heer J. de Bruijn van Utrecht, stelden zich niet meer herkiesbaar. In de middagvergadering werd meege deeld- dat als bestuursleden van de Ver ba ndscommiseie gekozen zijn Mr. D. Okma van Leeuwarden en Mr. E. P. Verkerk Had el. De Voorzitter dankte Mr. van Maare en den heer De Bruijn voor het vele. dat zij in hun functie hebben verricht. Mr. van Maare nam daarop het presi dium waar, waarop de heer J. Schouten een mondelinge toelichting gaf op zijn sche ma inzake „Oorlog en Vrede", van hetwelk wij gisteren reeds verslag deden Debat. Een debat volgde, dat den gebeelen mid dag in beslag nam. Ds. Hofstede meent enkele historisch* bijzonderheden door den heer Schouten ge noemd, te moeten rectificeeren. Onder de Kerkvaders bestond reeds verschil over dit vraagstuk. Het is van don beginne een vraag geweest in de Christelijke Kerk. De eerste üoopersc-hen grondden zich op de Schrift Tijdens vervolgingen is een richting ontstaan die zich grondde op profetieën visioenen. Naar spr.'6 overtuiging moet het re Gods verdedigd worden, al moet de enkele mensch daarbij omkomen. De heer Kuipers bestreed de voorstel ling van den referent, alsof de gegevens van Schrift en historie in het licht zouden stel len, dat het wereldrijk dat aller leven om spant in strijd met den door God verordi neerden gang voor het leven zou zijn. De heer A. W i o rs i n ga vroeg of ter handhaving van het recht elk middel ge oorloofd i6? Is zelfhandhaving voor een Christen het hoogste? Kan het niet het hoog ste zijn voor een Christen, ook voor den staat, om het offer te brengen? De heer Rauw vroeg wat een Christen moet doen als hii ziet dat niet alle middelen tot voorkoming van een oorlog zijn uitgeput en zijn regeering hem toch oproept tot den krijg. De heer Ouderkerk wilde weten wie uitmaakt of het een rechtvaardige oorlog is. Is recht wat overeenstemt met de wetgeving ran Nederland of wordt dat uitgemaakt bij meerderheid van stemmen? Prof G e r b ra n d y juichte het toe, dat de referent dit vraagstuk gezet had in het ka der der H. Schrift. Spr, had eenige opmer kingen. Een beroep op net zesde gebod kun nen \v.e zonder meer niet verwerpen Refe-1 rent was volgens spr. in zijn referaat d-oor en door Theïstisch maar nie'. door en door C.hristo-centrisch. Wij zijn Christelijk en moeten daarom de eenheid van het men- schelijk geslacht zoeken. In het Pinkster feest vinden we een tegenhanger van wat gebeurde bij den torenbouw van Bahel De heer War na ar stelde de vraag of het niet mogelijk zou zijn, dat het in toepas sing brengen van een bepaald beginsel in de prnctijk aanleiding geeft tot zulke verschrik kelijke toestanden als door den oorlog wor den teweeggebracht met name door de zede lijke verwildering, welke er het gevolg van 1 men daardoor tot de aanleiding zou komen om zich daarin te herzien. Wij moe ten constateerden dat de oorlog een verschik- kol ijk iet6 is. Mr. de Wilde was van meening, dat de laatste zin van het schema van den heer Schouten meer paste in de lijn van Prof. Heering dan van referent, nl. deze zin: -.Ons vredeswerk is aanvaaroen van het beginsel des rechts en verwerping'van het beginsel des oorloge'. Recht on oorlog zijn twee be ginselen. aldus spr., die niet te co ordineeren zijn. Tegenover recht slaat onrecht, maar et oorlog. Men kan wel zeggen nis tegen stelling, dat het beginsel van het recht niet kan zijn het beginsel van het bruut geweld. Wat is een rechtvaardige oorlog, zoo vroeg spr. verder, en wie maakt uit. dat het een rechtvaardige oorlog is. Ds. Ku.iper vroeg: is het mogelijk om ls goed Christen oorlog te voeren? Heeft referent wel eens iemand gesproken, die in den oorlog geweest was en in den oorlog beginsel rein en koog kon houden? Beantwoording. De heer Schouten beantwoordde de sprekers en zeide, dat de kerkvaders die ziin ingegaan tegen liet zwaard der overheid, al tijd min of meer onder sectarische invloe den 6tonden. Zoo stond b.v. Tertullianus be langrijk onder invloed van Montanus. En nu is het zoo merkwaardig, dat ei- eeuwen lang door de Kerk over deze dingen is ge schreven en gepreekt en Besproken, over deze en andere kwesties. En dan in eens barst alles weer los en wordt het als nieuw te berde gebracht, terwijl de kwesties soms al eeuwen oud zijn. Uit de spraakverwar ring bij den torenbouw van Babel moeten we niet afleiden dal God d i e concentratie der menschheid niet wilde, maar overigens wel een wereldrijk wilde. Schrift en historie leeren ons. dat de concentratie der wereld als een wereldstaat tengevolge der zonde totaal ondenkbaar i6. De taak van den Vol kenbond is om te geven een rechtsorde op dat het leven zich daarnaar za. gedragen. De Volkenbond mag niet zijn een wereldstaat of een superstaat. Wie stelt vast wat recht is? Dat blijft al tijd een moeilijke vraag. God heeft in Zijn openbaring zooveel geopenbaard van hel recht, dat de mensch ernaar kan leven recht openbaart zich voorts in de rechts ordeningen en voorts is het positieve recht in wetten geformuleerd en voorts in gewoon ten on tradities. Gewapende neutraliteit beteekent, dat men da middelen heeft om de neutraliteit te handhaven als een staat zou pogen die ter zijde te6tellen. Alle middelen (zondereenig* beperking) ter handhaving van het recht zijn niet geoorloofd. Er zijn bepalingen van oor logsrecht cn daaraan moet men zich hou dan Het middel van bacteriën is in zichzelf vol komen ongeoorloofd middel. Als het zoi beuren, dat van andere zijde dit middel werd gebruikt, dan zouden wij nog schade ei recht moeten lijden, maar dit middel mogen gebruiken. Anders 6taat het echter met het middel van het gas. Dat is princi pieel en praclisch een ander middel. De v.aringen in den laatste» oorlog schijnen hebben geleerd- dat dit middel dikwijls veel zachtaardiger is, dan andere middelen, ten aanzien waarvan men nooit betwist heeft o' z° rechtvaardig zijn. VVat de vraag betreft of zelfhandhaving het hoogste goed is, 't kan gebeuren dat een Christen persoonlijk liever een offer moet brengen dan zijn recht te zoeken. Maar dat geldt niet van den 6taat. daar deze het recht heeft te verdedigen. Een aanvalsoorlog kan recht zijn, maar dan moet dat uitkomen i.i e^- volkenrechte lijke organisatie en dan moet hij dienen om het recht te sterken. Het 's waar dat onder de jongeren 6oms een andere geest leeft Maar dan moet men niet daarvoor uit dei weg gaan, maar de jongeren volkomen en nauwkeurig inlichten. Maar i. .n moet ze niet ontzien. Vaak komt dit andere inzicht door het onbeheerschte, wat een gevolg litteratuur. De kwestie van het herstel der van de litteratuur, met name van de oorlogs eenheid der menschheid door Jezus Christus komt tot uiting in de kerk als organisme, niet instituut, zooals ze poogt om het Ko ninkrijk dc hemelen ook in dit leven to» gelding te brengen. Den heer Warr.aar antwoordt spr.- dat de zedelijke verwildering in den oorlog moet worden tegengegaan Maar als volk en over heid beide bezield zijn van begeerte handhaving van het recht cn beide erkennen de majesteit Gods dan is dit het krachtigste middel tegen verwildering. Nadat Mr. van Maare de leiding weer had overgedragen, sprak de heer Schou- te n een slotwoord, waarna Prof. Gerbrandv de vergadering met dankzegging beëindigde ARBEIDERS IN DEN WIERINGER- MEERPOLDER Tot dusver zijn in den Wïeringenneerpol- der alleen gehuwde arbeiders en kostwin ners tewerkgesteld. Het ligt nu in de bedoe ling der directie, ook ongehuwde arbeidcre te plaatsen, maar deze zullen niet in barak ken worden ondergebracht en ook niet eenigerlei bijslag op het loon ontvangen. Zij zullen liet gewone loon ontvangen en zelf voor huisvesting moeten zorg dragen in de dorpen om den Wieringermecrpolder gele gen. Ook de tewerkstelling van deze onge huwde arbeiders zal geschieden door tus- schenkomst van de arbeidsbeurzen. Van de barakken zijn 4 bezet met ar beiders uit Groningen. Friesland, Drente. Overijsel en Gelderland. Gisteren zijn een S0 arbeiders uit Zeeland cn Noord-Brabant in den Wieringernieerpnldcr aangekomen, die in de vijfde barak te Sluis I zijn onderge bracht. INGEZONDEN MEDEDEELING AUTOBUSDIENSTONDER- NEMERS AI.GEMEENE VERGADERING. De Ned. Bond van Autobusdienstondeni9- mers heeft te Utrecht haar algemeene ver gadering gehouden. Nadat verschillende pur. ten ter sprake waren gebracht was de be stuursverkiezing aan de orde. Hierbij wor den de hecrcn G. P. II. Wort man, J. Manneke en II. J. Jonkers herkozen. ZUIDERZEEVISSCHERIJRAAD VERGADERING TE ENKHUIZEN. De Zuiderzeovisscherijrand vergadordo de zer dagen te Enkhuizen ter bespreking van "o Memorie van Antwoord betreffende het wetsontwerp tot wijziging der Zuider'zee- steunwet. - Deze Memorie van Antwoord heeft onder de visschersbevolking algemeen teleurstel ling verwekt, aangezien de Minister van Wa terstaat afwijzend blijkt te staan tegenover de inwilliging van door den Zuiderzeovis scherijrand kenbaar gemaakte bezwaren wel ke bezwaren door verschillende leden der Tweede Kamer der Sinten-Generaal gedee'ri verden, blijkens het Voorloopig Verslag op genoemd Wetsontwerp. Er werd besloten nogmaals aan verschil lende leden der Tweede Kamer de bezwaren togen het Wetsontwerp uiteen te zetten. De voornaamste dezer bezwaren zijn, dat de tegemoetkomingen in geld, welke volgens gewijzigd art. G tweede lid aan holnnghel»- henden kunnen worden uitgekeerd, niet na der in de wet worden vastgelegd en dat de sellers, die geen ander bedrijf ter hand nemen of kunnen nemen en die eveneens lijkheden ondervinden in verband met de liquidatie van een eigen bedrijf, van elho tegemoetkoming in geld zijn uitgesloten. DE NEDERL. JAARBEURS WORDT VAN 10—19 MAART GEHOUDEN. De eerstvolgende Nederlandsche Jaarbeuis il worden gehouden van 10 tot en niet 19 Maart 1931. HET GROENE KRUIS JAARVERSLAG DER Z.-HOLL. VEREEN. Verschenen zijn de jaarverslagen der Z. Hollandsche Vereeniging „Het Groene Kruis'" waaraan wij het volgende ontlecnen: In het afgeloopen jaar vertoonde de ver eeniging over het algemeen een gezonde groei. Het aantal afdeelingen steeg tot ruim 140, terwijl door welwillende beschikking van Prof. Slater de maximum subsidie van f 5000 tot f 8000 werd verhoogd. Met voldoening kan worden geconstateerd een streven der afdeelingen, om in het bezit te komen van een eigen wijkgebouw. geven van cursussen in eerste hulp hij on gelukken werd door menige afdeeling op haar program geplaatst Evenals in 1928 mochten de verschillende Groene Kruis-in- stellingen zich ook nu weer in de belangstel ling van het buitenland verheugen, doordat een aantal volkenbondsartsen o.m. bezoeken brachten aan het dag- en nachtverblijf der afdeeling Delft, en het zwembassin te Wad- Wat de commissie voor hygiëne van het kind betreft, zien we, dat 24 moedercursussen werden georganiseerd, in verband waar mede wederom met verschillende deelneem sters een bezoek aan het Museum voor Ouders en Opvoeders te Rotterdam werd ge bracht Het aantal verleende consulten over 2753 zuigelingen bedroeg 19441, waarbij valt op te merken dat de Ver. weldra over 42-tal bureaux op dit gebied, de beschikking zal hebben. Dat van deze bureaux een heilzame wer king uitgaat, met name voor hot platte land, moge blijken uit het feit, dat het sterftecijfer van zuigelingen aldaar voor dc provincie Zqid-Holland het laagste is, n.l. 3,907 per 100 levend-geborenen. (In Bra bant met een gemiddeld sterftecijfer van 8.87 per 100 levend-geborenen is de toestand nog het minst gunstig). Ook nu weer wordt gewezen op een tekort aan wijkverpleegsters, waardoor velen der mate met werk zijn overladen, dat van huis bezoek ten bate van zuigelingenbescherming moet worden afgezien. Op het gebied van kleuterzorg valt eveneens vooruitgang waar te nemen. Het Centraal Plaatsingburcnu voor kraamhulp werkt zoo gunstig mogelijk. Het aantal gevallen, waarin hulp wordt gevraagd voor misdeelde en vooral VAN CHRISTELIJKE GELOOFS OVERTUIGING achterlijke kinderen uit plattelandsgemeenten; ter plaatsing op voor hen vereischte scholen, neemt gaande weg toe. Hoewel dit een verblijdend ver schijnsel is, moet toch worden geconstateerd, dat hoogstens 1/5 van deze kinderen op bui tengewone scholen is ondergebracht. Het hygiënisch schooltoezicht breidde zich eer uit, doordat verschillende gemeenten tot bestaande districten toetraden. Wezen de jaarverslagen uit den iaatsten ijd steeds grooter belangstelling bij de afdeelingen voor invoering van wijkverpleging uit, in het laatste verslag is zulks nog meer het geval. In 32 plaatsen zijn thans commissies oor huiszoig ingesteld. Aangaande de Ontsmettingscommissie kan worden medegedeeld, dat terwijl in 1928 het aantal aanvragen om ontsmetting 479 bedroeg, dit in 1929 tot 342 is gedaald, wat hoofdzaak is toe te schrijven nnn de ver mindering van het aantal roodvonkgcvallcn. Dit jaar kwamen voor het eerst geen klachten over de ziekentransport- cn mei- dingsdienst in. waaruit mag worden gecon cludeerd, dat deze dienst thans goed functi- onneerd. Daar de Groene Kruis-film tot één der beste propagandamiddelen der vereeni ging behoort, mag het zeker een voldoening heeten, dat zij 26 maal kon worden ver toond, w.o. eenmaal voor scholen. Hierbij t er aan herinnerd, dat do vertoonings- kosten f 25.— bedragen, vermeerderd met het honorarium van den operateur en zijn gemaakte onkosten. Dc commissie ter kreeg de indruk, dat haar bestaan nog niet •oldoende tot de plaatselijke besturen en usters is doorgedrongen, waarom zij met nadruk wijst op haar doel, n.l. het contact tusschen hoofdbestuur en plaatselijke afdee lingen met haar wijkzusters te vergrnnten. Tenslotte vermelden we nog enkele cijfers uit de Dc advertentie ligt a! eenige dagen voor niij. En telkens vraag ik mij af: zal ik er oppardon, ik bedoel over schrijven, ja dan neen? Dc schrijfdrang wordt te sterk. Mogen wij zwijgpn? Ook in dit geval? Neen, ik k.in het niet. Neen. ik schrijf de advertentie niet geheel over, want ik wil de stichting, waarover het gaat, niet benadeclen. De naam wordt dus verzwegen, al brengt dit het gevaar mee, dat andere Christelijke inrichtingen, welke deze methode nooit volgen, er door in ver denking komen. Doch. ziehier het voornaamste van de ad vertentie: Gevraagd (door een stichting op Christe lijke grondslag) een correspondent(e^ op de hoogte van administratie, leeftijd 23—30 jaar. Christelijke geloofsovertuiging toege daan. Salaris 1000, benevens vrij kost en inwoning. Nu vraagt ge, wat hebt ge op deze adver tentie aan te merken? Kan men met zoo'n aanbieding niet voor den dag komen? Werd in alle Christelijke inrichtingen het perso neel maar zoo goed bezoldigd, dan ware er minder ontevredenheid en mutatie dan Pardon, ik zeg over de inhoud van de advertentie niets, öf als ge 't per sé wilt niets dan goeds. Ik geloof zelfs, dat een zeer groot aantal „correspondenten' van Christelijke levensovertuiging, vooral in deze benarde dagen, op deze advertentie zouden schrijven, als ze hem gelezen hadden. Maar ik hoop tenzij ik mij vergis dat zulks niet het geval is, want ik wou u even vertellen, dat ik bovenstaande adver tentie alleen in een v r ij z i n n i g dng- blad, ik zou haast zeggen spottcrshlnd, gelezen heb. Toevallig, ook omdat de advertentie wel een 30 regels groot zal zijn, viel mijn aan dacht er op en ik schrok. Waarom zocht de directeur van deze Christelijke stichting een correspondent van Christelijke geloofs overtuiging onder de lezers van een puur, zelfs vijandig vrijzinnig blad? Mijn verontwaardiging klom, toen ik de advertentie in geen enkel Christelijk dagblad vond. De directeur zocht zijn per soneel van Christelijke geloofsovertuiging dus uitsluitend onder de lezers van een be paald vrijzinnig blad. Tenzij ik mij vergis en de advertentie mogelijk gestaan heeft in een Christelijk vakblad. Doch. al zou dat mogelijk zijn (ik meen van niet) dan blijft het gevalja, zeg het eens: ik weet geen woord, dat liet droevige voldoende omschrijft, zonder al te scherp te Straks mogen de Christelijke bladen weer mccdeelen, wat de Christelijke liefdadigheid voor deze stichting deed en er een opwek kend woord bij voegen: doch de Christelijke kantoorbedienden, dio de vrijzinnige pers weren, vinden in hun dagblad de oproeping Er is veel nuanceering hij hen. die eert Christelijke geloofsovertuiging zijn toege daan; maar 't is toch een heel vreemd soort, dat men zocht onder hen, wier lijfblad een zeer vrijzinnige krant is. Verlics- i Winstrekening. De bijdragen der afdeelingen bedroegen on geveer f 10.700; de filmvertoningen brach ten f 13SS op: aan Provinciale subsidie voor le wijkverpleging werd f 5000 ontvangen: oor de moedci cursussen f 1200 cn f .7*00 •oor de Consulatiebureaux, terwijl de Regee ring ruim f 4800 subsidie verleende. Hel na- leelig saldo der vereenigi-ig bedroog over 1929 ruim f 1300. REGELING ZIEKENFONDSEN WIJZIGINGSNOTA INGEDIEND. Op het wetsontwerp tot regeling van da ziekenfondsen is een derde nota van wijzi gingen ingediend. De bedoeling d«arvan is, de Ziekenfondswet, nu de Ziektewet in we."- kine is getreden, te bezien in verband met lie wet. Daarnaast ziin nog enkele andere cij.lgingen aangebracht. De gelegenheid zegt de regeering du» ;icb thans voordoet, de ziekenverzorging ta •cïbeteren, mag niet verzuimd werden. Dit oei en stemt overeen met de ge lachte, die •un het oorspronkelijk ontwerp-zü kenfondj egeling de grondslag was. Wanneer ook al e»n oogenblik de gedachte s gegaan in «le richting van ten gelijke ver» de cling der ziekenfondspremie de reircerinc- daarvan voorzien een zeer laag peil de." ziekenverzorging hoofdzaak was toch «ie wensch, dat het voor de ziektewit beschik geld ton goede zou komen ann de zi-- kenvurzorging der verzekerd»1 arbeiders door dc ziekenfondsen en dat het beschikbare geul zou zjjn een tegemoetkoming in cc premie, die de verzekerde arbeiders aan de zieken- fondsen betalen. De bedoeling van den wetgever za'. het be.-"t t»*t h-iar recht komen -ils die in graote lijn- aldus verwezenlijkt wordt: Ecnerzjjós en pri mair strekke de uitkeering lot verlaging var» do Aiiv:. betale.». Anderzijds worde zij bcstem^om dc zieken- verzorging voor hem op 'enigszins hooger Toi» te brengen. Rij oen uitvoering op deze:» grondslag m^g in ieder geval vervecht wor den. dat het ziekenfondswezen in cwantiteit en kwaliteit belangrijke \ordei.ogen z»l maken. De wijzigingen van de ar uelcn 7. 9 er. 21 le: 'cn rloo, dat ten aanzie.vnn cc.» bepaalde trro.»»» van leden aan hoogt-re eischi-.»* mo'-t worden voldaan dan tei» oanzun van «ki leden in t •dgemeen, indien een f nds vcor toelating in aanmerking werscht te komen cn dat, indien rjjkssteun wordt g-aever.. dis steun wordt lepeikt tot du- led»-, die n. »t eizekerd zpr. krachtens de Ziektewet ca wier inkomen binnen den welatandsgrcrui Het toe»ieht op de hand«»lingen vpn aan do fondsen verbinden genecskund.e»-n nz. wordt ongedragen a.in controlec. rnmiv-,-Voort* wordt ingesteld een centrale commissie voor het ziekenfondswezen met een aiNisetrcnuo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1