gimmc grii&ctft <£mmnt
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
VERBAND VAN ANTI-REV.
PROPAGANDACLUBS
BINNENLAND.
&BONNBUSIIXI
Per kwartaal ƒ5.25
(Beschikklnzskosten /O 15)
ier week 1 5.25,
Voor hel Buitenland bil Weke-
üjkscbe tending 5.
Bi) dagelliksche sending
Alles bl) vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad IA cent
ïondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 3172
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
DONDERDAG 9 OCTOBER 1930
- iDTCBIENIlENl
15*5» -
Van 1 fol 5 regelsf
Elke regel cneer „0-22V»
Tngee. SededeeHneeu
van 1—regels *240
Elke regel meer-0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau 1
wordt berekendƒ0.10
10e Jaargang
Dit nummer bestaat uit VIER blader
m DE KLEINE LIEDEN.
Het ls bekend hoe Dr. Kuyper de anti
revolutionaire partij gaarne en bij voorkeur
noemde de partij der „kleine luyden".
De S.D.A.P. kan zich tegenwoordig met
minstens evenveel recht noemen de partij
der „kleine lieden" en in deze democrati
seering en proletariseering is dan meteen
het kernachtige onderscheid geteekend.
Bij de „kleine luyden" behoeft de adeldom
des geestes niet te ontbreken; wie spreekt
van de „partij der kleine lieden" voelt het
onmiddellijk aan, dat hier aan kleingeestig
heid gedacht moet worden. Maar dan een
kleinheid van geest, welke zich juist in zelf
genoegzaamheid openbaart en veel meer
durft eischen dan met ecnige redelijkheid
gevraagd mag worden.
Men zie het aan de Haagsche Openbare
Onderwijzers, die weigeren mee te doen aan
een eenvoudige huldebetooging voor de
Koningin van dit land. Op de school, welke
staatsschool heet en voor dc Overheid
als norm geldt, waarnaar het andere onder
wijs zich moet regelen, zullen republikcin-
sche begrippen heerschen en zal men net
doen, alsof Nederland geen koningin heeft
Wat zou men b.v. in Frankrijk of Duitsclv
land zeggen tegen een onderwijzer, die zich
in die kwaliteit wilde gedragen, alsof er een
koning of keizer regeert?
De partij der „kleine lieden"; het is
weer duidelijk gebleken bij de opening van
de Staten Generaal. Niet alleen in de roode
pers, die voor een deel ver beneden peil
stond; doch ook doordat de roode kamer
leden weer eens afwezig waren.
De zigzaglijn, welke in den loop der jaren
gevolgd is: eerst niet, toen wel, nu weer
niet; bewijst beter dan iets anders, dat er
geen beginsel mee gemoeid is. Het is louter
een kwestie van sentiment en van ongemo
tiveerde zelfoverschatting. Het „Leve de
Koningin" al of niet uitgebreid met een
hoera op andere leden van het Koninklijk
Huis zou een uittarting van de S.D.A.P. zijn.
Geen sprake van, natuurlijk. Het hoera
geroep is zuiver positief; het is de uiting
van de vreugde, welke het Nederlandsche
volk in zijn geheel bezielt. Het is ever
tegen de S.D.A.P. gericht als de verklaring
in de Grondwet, dat de Kroon is en blijft
opgedragen aan het Huis van Oranje. Want
niet de sociaal-democraten waren er eerst,
doch de Oranjevorsten en het Koninkrijk
der Nederlanden.
Daarom is het zoo ongepast, dat zij, die
principieel vóór de republiek kiezen
welke overtuiging volkomen recht van be
staan en propageering heeft reeds nu het
publieke leven in het republikeinsche tecken
willen zetten.
Een sterk staaltje is daarvan dezer dagen
nog in Nijmegen vertoond en terecht heeft
meer dan één blad, o.a. „De Nederlander",
daarop de aandacht gevestigd.
Bij het 700-jarig bestaan van Nijmegen
was de Koningin niet uitgenoodigd en niet
verschenen; terwijl H. M. te Arnhem, Hulst,
Enkhuizen, Dordt en Brummen wel was uit
genoodigd en toen ook wel aan de uitnoodi-
ging gevolg gegeven had.
Hoe kwam dat?
Op een desbetreffende vraag in de B. K.
kiesvereeniging 'heeft de voorzitter van de
Roomsche raadsfractie do zaak verklaard:
Juist is, dat de socialisten zich verzet
hebben tegen het voorstel om aan IL M.
de Koningin een telegram van hulde té
zenden Dat H. M. de Koningin niet naar
Nijmegen genoodigd werd, bleek een ver
zuim van de autoriteiten te zijn, die niet
geheel vrij gebleven waren van socialis
tische invloeden.
De S.D.A.P. roemt thans misschien de
verdraagzaamheid der Nijmeegsche autori
teiten; doch een goed Nederlander kan het
niet anders dan laakbare vrees en onver
schilligheid noemep.
Het is heel erg!
Onze lezers, zoo kleine als grootc naar wij
hopen, hebben Maandag zeker met belang
stelling kennis genomen van de mededee-
ling, welke wij op gezag van Minister Terp
stra inzake de spelling vereenvoudiging
konden doen.
Niemand kan ontkennen, dat we met onze
spelling in een slop zitten. Geen enkel be
schaafd mensch schrijft of spreekt zooals hij
het op school geleerd heeft of zou moeten
hebben. Vele buigingsuitgangen worden
eenvoudig weggelaten en niemand neemt er
aanstoot aan.
Maar 't gevolg is, dat er op spellinggebied
de grootste anarchie heerscht De één
schrijft zus en de ander zoo.
Erger nog: dezelfde -edenaar laat nu eens
de buigingsuitgangen weg en s pre "kt ze
even later zoo duidelijk mogelijk uit, zonder
dat er de minste aanleidirg toe bestaat
Een en ander is echter voldoende motief
om de spellingkwestie als een belangrijk
vraagstuk te beschouwen; al was het alleen
maar om de eenvoudige en voor de hand
liggende vraag: waarom zal men de kinde
ren allerlei regels leeren, welke ze later ge
rust mogen vergeten en nooit behoeven toe
te passen?
Maarde eenstemmigheid inzake een
radicale en afdoende oplossing ontbreekt
geheel. Het is een uitzondering, dat iemand
schrijft geheel overeenkomstig de oude spel
ling; al doet een enkel journalist en vele
stellers van officieele stukken er nog wei
eens moeite voor; doch evenmin kan men
zeggen, dat de spelling-Kollewijn algemccne
instemming vindt, ondanks jarenlange pro-
Wat alleen vaststaat is dit, dat in de ge
vallen, waarover dc ministeriecle circulaire
gaat vrijwel een communis opinio heerscht:
over het wegvallen van de verbuigingsuit
gangen e en e n van een en geen en de
bezittelijke voornaamwoorden mijn, uw, zijn,
hun, haar, zal niemand een traan laten;
en ook de verdere wijzigingen van Minister
Terpstra zullen geen revolutie veroorzaken.
Daaruit blijkt dus, dat de Minister, of wel
de geheele Ministerraad de goede regel
volgde, dat niet meer gesanctioneerd werd,
dan wat reeds gemeengoed is. Elk ander
voorschrift zou een storm hebben doen op
steken en had ons niet verder gebraent
De directeur van een H.B.S. te Rotterdam,
die onder de initialen Dr. A. N. in de Nieuwe
Rolt. Crt. een bijk.ir.3 beieedigeud artikel
over 's Ministers circulaire schreef, liet zich
blijkbaar meer leiden door zijn politieke
afkeer, dan door zijn wetenschappelijke in
zichten (waarvan hij zich blijkbaar goed
bewust is!) toen hij zijn oordeel samenvatte
in deze slotzin: „Arm Nederland, dat er
blijkbaar zoo armzalig aan toe 'is, dat het
de regeering heeft, die het verdient"
Het is jammer, dat iemand, die het zoo
goed weet, niet bij wijze van proef een
waardervoller schema heeft gegeven.
Terecht merkt dan ook Het On de
wijs, het orgaan der hoofden van scholen
op: 1
Aan dezen maatregel van den Minister
zit nog wel iets anders vast, dan uit deze
zure boutade spreekt, 't Is in ieder geval
een stap in de goede richting om eenheid
te brengen in den chaos van onze spelling
en misschien ook nog een middel om 't
taalonderwijs, niet 't minst op de H.B.S
te verbeteren.
Precies: een stap in de goede rich
ting!
En, één stap in de goede richting Is meer
waard, dan honderd voornemens en ad
viezen.
VERHOUDING VAN HET VERBAND TOT
DE ARJA.
DE HEER SCHOUTEN OVER OORLOG
EN VREDE
BELANGWEKKENDE DISCUSSIE
JAARVERGADERING TE UTRECHT
OFFICIEELE BERICHTEN
RECHTERLIJKE MACHT.
Bij Kon. besl. zijn benoemd tot subs.-
griffier bij do arrond.-rechtbank te Amster
dam Mr. F. Tabingh Suermondt, waarn
griffier bij voormelde rechtbank; tot griffier
bij het kantongerecht te Neuzen Mr. M. L-
D. van Walsem, kantonrechter-plaatsverv.
cn waarn. griffier bij het kantongerecht te
Haarlem.
P. T. T.
Bij Kon. besl. is met ingang van 1 Oct
1930 aan den inspecteur in algem. dienst
der P. T. en T., directeur van het telegraaf-
cn telefoonkantoor te 's-Gravenhage J. den
Heijer, op zijn verzoek, eervol ontslag vei-
leend als plaatsverv. voorzitter van de
Permanente Commissie van Beroep voor
het Staatsbedrijf der P. T. en T.;
is met ingang van 1 November 1930 be
noemd tot referendaris der P. T. en T. de
referendaris 2e kl. der P. T. en T. K. Th.
IJkema, thans directeur van het P. T. en
T.-kantoor te Zuidhom.
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. besl. is aan L. C. F. M. Smulders
te Utrecht, lid van den raad van beheer
der N. V. Utrechtsche Machinefabriek o. d.
Frans Smulders, te Utrecht, verlof verleend
tot het aannemen van zijn benoeming tot
ridder der Orde van de Kroon van België.
NEDERL. SPOORWEGEN
NIEUW MATERIEEL.
Opnieuw is door de Nederl. Spoorwegen
een hoeveelheid nieuw materieel aangeschaft
aaronder een vier cylinder locomotief wel
den meesten indruk maakt. Deze locomotief,
elke bij de bekende Duitsche Henschol-
fabriek gebouwd werd, heeft een gewicht
van 120.000 K.G. en is bestemd voor het Zui
delijk spoorwegnet. Voorts behooren nog tot
do aanschaffing een hijschkraan met een
hefvermogen van 40 ton en een locomotor,
welke speciaal is bestemd voor rangeerter
reinen van kleine stations. Deze locomotor
is een klein locornotiefje, dat door benzine
jedreven wordt cn door écn man bediend,
twaalf voertuigen kan trekken.
RADIO-CENSUUR
Toen gisteravond tjjdens een uitzending
van de Y.A.R.A. uit Leiden de secretaris, de
heer C. J. Z w e r t b r o e k, critiek uitoefende
op het beleid der regeering in verband
met de zendermisère en op het feit, dat de
A.V.R.O. en V.A.R.A. inzake zenderbouw niet
tot overeenstemming konden komen, is deze
tzending op last der Controle-Commissie
afgebroken. Na een half uur kwam de V.A.
R.A. weer in den aether, waarbij aangevan
gen werd met een socialistisch strijdlied.
Gisteren kwam in de zaal van de Indu
strieels Club in het Jaarbeursgebouw ie
Utrecht het Verband van A.R. Propaganda -
clubs in jaarvergadering bijeen onder lei
ding van den heer J. Schouten. vai>
Rotterdam.
De morgenvergadering was hoofdzakelijk
gewijd aan de bespreking van de vraag, wat
gedaan moet worden, du samensmelting met
de A.R.J.A. is afgesprongen.
De Voorzitter stelde voor de discussie te
doen loopen over drie punten: le. moet het
Verband behouden worden?; 2e. kan het
Verbandebestuur gemachtigd worden tot
saamspreking met Je A.R.J.A. inzake het
orgaan; 3e. hoe moet getracht worden te
komen tot goede samenwerking.
Na breede bespreking werd met elgemeene
stemmen aangenomen een samenvatting,
voorgesteld door Mr. van der Deure, waarin
werd te kennen gegeven, dat verder naar
vereeniging met de A.R.J.A. moet worden
gestreefd
De Verbandscommissie werd gemachtigd
met het bestuur der A.R.J.A. besprekingen
te voeren over samenwerking t, a. v. het
orgaa n
Besloten werd, van de vier leden der Ver
handscommissie, die door de vergadering
gekozen worden, om de twee jaar de helft
to doen aftreden. Mr. R. van Maare van Arn
hem en de heer J. de Bruijn van Utrecht,
stelden zich niet meer herkiesbaar.
In de middagvergadering werd meege
deeld- dat als bestuursleden van de Ver
ba ndscommiseie gekozen zijn Mr. D. Okma
van Leeuwarden en Mr. E. P. Verkerk
Had el.
De Voorzitter dankte Mr. van Maare en
den heer De Bruijn voor het vele. dat zij in
hun functie hebben verricht.
Mr. van Maare nam daarop het presi
dium waar, waarop de heer J. Schouten
een mondelinge toelichting gaf op zijn sche
ma inzake „Oorlog en Vrede", van hetwelk
wij gisteren reeds verslag deden
Debat.
Een debat volgde, dat den gebeelen mid
dag in beslag nam.
Ds. Hofstede meent enkele historisch*
bijzonderheden door den heer Schouten ge
noemd, te moeten rectificeeren. Onder de
Kerkvaders bestond reeds verschil over dit
vraagstuk. Het is van don beginne een
vraag geweest in de Christelijke Kerk. De
eerste üoopersc-hen grondden zich op de
Schrift Tijdens vervolgingen is een richting
ontstaan die zich grondde op profetieën
visioenen.
Naar spr.'6 overtuiging moet het re
Gods verdedigd worden, al moet de enkele
mensch daarbij omkomen.
De heer Kuipers bestreed de voorstel
ling van den referent, alsof de gegevens van
Schrift en historie in het licht zouden stel
len, dat het wereldrijk dat aller leven om
spant in strijd met den door God verordi
neerden gang voor het leven zou zijn.
De heer A. W i o rs i n ga vroeg of ter
handhaving van het recht elk middel ge
oorloofd i6? Is zelfhandhaving voor een
Christen het hoogste? Kan het niet het hoog
ste zijn voor een Christen, ook voor den
staat, om het offer te brengen?
De heer Rauw vroeg wat een Christen
moet doen als hii ziet dat niet alle middelen
tot voorkoming van een oorlog zijn uitgeput
en zijn regeering hem toch oproept tot den
krijg.
De heer Ouderkerk wilde weten wie
uitmaakt of het een rechtvaardige oorlog is.
Is recht wat overeenstemt met de wetgeving
ran Nederland of wordt dat uitgemaakt bij
meerderheid van stemmen?
Prof G e r b ra n d y juichte het toe, dat de
referent dit vraagstuk gezet had in het ka
der der H. Schrift. Spr, had eenige opmer
kingen. Een beroep op net zesde gebod kun
nen \v.e zonder meer niet verwerpen Refe-1
rent was volgens spr. in zijn referaat d-oor
en door Theïstisch maar nie'. door en door
C.hristo-centrisch. Wij zijn Christelijk en
moeten daarom de eenheid van het men-
schelijk geslacht zoeken. In het Pinkster
feest vinden we een tegenhanger van wat
gebeurde bij den torenbouw van Bahel
De heer War na ar stelde de vraag of
het niet mogelijk zou zijn, dat het in toepas
sing brengen van een bepaald beginsel in de
prnctijk aanleiding geeft tot zulke verschrik
kelijke toestanden als door den oorlog wor
den teweeggebracht met name door de zede
lijke verwildering, welke er het gevolg van
1 men daardoor tot de aanleiding zou
komen om zich daarin te herzien. Wij moe
ten constateerden dat de oorlog een verschik-
kol ijk iet6 is.
Mr. de Wilde was van meening, dat de
laatste zin van het schema van den heer
Schouten meer paste in de lijn van Prof.
Heering dan van referent, nl. deze zin: -.Ons
vredeswerk is aanvaaroen van het beginsel
des rechts en verwerping'van het beginsel
des oorloge'. Recht on oorlog zijn twee be
ginselen. aldus spr., die niet te co ordineeren
zijn. Tegenover recht slaat onrecht, maar
et oorlog. Men kan wel zeggen nis tegen
stelling, dat het beginsel van het recht niet
kan zijn het beginsel van het bruut geweld.
Wat is een rechtvaardige oorlog, zoo vroeg
spr. verder, en wie maakt uit. dat het een
rechtvaardige oorlog is.
Ds. Ku.iper vroeg: is het mogelijk om
ls goed Christen oorlog te voeren? Heeft
referent wel eens iemand gesproken, die in
den oorlog geweest was en in den oorlog
beginsel rein en koog kon houden?
Beantwoording.
De heer Schouten beantwoordde de
sprekers en zeide, dat de kerkvaders die ziin
ingegaan tegen liet zwaard der overheid, al
tijd min of meer onder sectarische invloe
den 6tonden. Zoo stond b.v. Tertullianus be
langrijk onder invloed van Montanus. En
nu is het zoo merkwaardig, dat ei- eeuwen
lang door de Kerk over deze dingen is ge
schreven en gepreekt en Besproken, over
deze en andere kwesties. En dan in eens
barst alles weer los en wordt het als nieuw
te berde gebracht, terwijl de kwesties soms
al eeuwen oud zijn. Uit de spraakverwar
ring bij den torenbouw van Babel moeten
we niet afleiden dal God d i e concentratie
der menschheid niet wilde, maar overigens
wel een wereldrijk wilde. Schrift en historie
leeren ons. dat de concentratie der wereld
als een wereldstaat tengevolge der zonde
totaal ondenkbaar i6. De taak van den Vol
kenbond is om te geven een rechtsorde op
dat het leven zich daarnaar za. gedragen. De
Volkenbond mag niet zijn een wereldstaat of
een superstaat.
Wie stelt vast wat recht is? Dat blijft al
tijd een moeilijke vraag. God heeft in Zijn
openbaring zooveel geopenbaard van hel
recht, dat de mensch ernaar kan leven
recht openbaart zich voorts in de rechts
ordeningen en voorts is het positieve recht
in wetten geformuleerd en voorts in gewoon
ten on tradities.
Gewapende neutraliteit beteekent, dat men
da middelen heeft om de neutraliteit te
handhaven als een staat zou pogen die ter
zijde te6tellen. Alle middelen (zondereenig*
beperking) ter handhaving van het recht zijn
niet geoorloofd. Er zijn bepalingen van oor
logsrecht cn daaraan moet men zich hou dan
Het middel van bacteriën is in zichzelf vol
komen ongeoorloofd middel. Als het zoi
beuren, dat van andere zijde dit middel werd
gebruikt, dan zouden wij nog schade ei
recht moeten lijden, maar dit middel
mogen gebruiken. Anders 6taat het echter
met het middel van het gas. Dat is princi
pieel en praclisch een ander middel. De
v.aringen in den laatste» oorlog schijnen
hebben geleerd- dat dit middel dikwijls veel
zachtaardiger is, dan andere middelen, ten
aanzien waarvan men nooit betwist heeft o'
z° rechtvaardig zijn.
VVat de vraag betreft of zelfhandhaving
het hoogste goed is, 't kan gebeuren dat een
Christen persoonlijk liever een offer moet
brengen dan zijn recht te zoeken. Maar dat
geldt niet van den 6taat. daar deze het recht
heeft te verdedigen.
Een aanvalsoorlog kan recht zijn, maar
dan moet dat uitkomen i.i e^- volkenrechte
lijke organisatie en dan moet hij dienen om
het recht te sterken. Het 's waar dat onder
de jongeren 6oms een andere geest leeft
Maar dan moet men niet daarvoor uit dei
weg gaan, maar de jongeren volkomen en
nauwkeurig inlichten. Maar i. .n moet ze
niet ontzien. Vaak komt dit andere inzicht
door het onbeheerschte, wat een gevolg
litteratuur. De kwestie van het herstel der
van de litteratuur, met name van de oorlogs
eenheid der menschheid door Jezus Christus
komt tot uiting in de kerk als organisme,
niet instituut, zooals ze poogt om het Ko
ninkrijk dc hemelen ook in dit leven to»
gelding te brengen.
Den heer Warr.aar antwoordt spr.- dat
de zedelijke verwildering in den oorlog moet
worden tegengegaan Maar als volk en over
heid beide bezield zijn van begeerte
handhaving van het recht cn beide erkennen
de majesteit Gods dan is dit het krachtigste
middel tegen verwildering.
Nadat Mr. van Maare de leiding weer
had overgedragen, sprak de heer Schou-
te n een slotwoord, waarna Prof. Gerbrandv
de vergadering met dankzegging beëindigde
ARBEIDERS IN DEN WIERINGER-
MEERPOLDER
Tot dusver zijn in den Wïeringenneerpol-
der alleen gehuwde arbeiders en kostwin
ners tewerkgesteld. Het ligt nu in de bedoe
ling der directie, ook ongehuwde arbeidcre
te plaatsen, maar deze zullen niet in barak
ken worden ondergebracht en ook niet
eenigerlei bijslag op het loon ontvangen. Zij
zullen liet gewone loon ontvangen en zelf
voor huisvesting moeten zorg dragen in de
dorpen om den Wieringermecrpolder gele
gen. Ook de tewerkstelling van deze onge
huwde arbeiders zal geschieden door tus-
schenkomst van de arbeidsbeurzen.
Van de barakken zijn 4 bezet met ar
beiders uit Groningen. Friesland, Drente.
Overijsel en Gelderland. Gisteren zijn een S0
arbeiders uit Zeeland cn Noord-Brabant in
den Wieringernieerpnldcr aangekomen, die
in de vijfde barak te Sluis I zijn onderge
bracht.
INGEZONDEN MEDEDEELING
AUTOBUSDIENSTONDER-
NEMERS
AI.GEMEENE VERGADERING.
De Ned. Bond van Autobusdienstondeni9-
mers heeft te Utrecht haar algemeene ver
gadering gehouden. Nadat verschillende pur.
ten ter sprake waren gebracht was de be
stuursverkiezing aan de orde. Hierbij wor
den de hecrcn G. P. II. Wort man, J.
Manneke en II. J. Jonkers herkozen.
ZUIDERZEEVISSCHERIJRAAD
VERGADERING TE ENKHUIZEN.
De Zuiderzeovisscherijrand vergadordo de
zer dagen te Enkhuizen ter bespreking van
"o Memorie van Antwoord betreffende het
wetsontwerp tot wijziging der Zuider'zee-
steunwet. -
Deze Memorie van Antwoord heeft onder
de visschersbevolking algemeen teleurstel
ling verwekt, aangezien de Minister van Wa
terstaat afwijzend blijkt te staan tegenover
de inwilliging van door den Zuiderzeovis
scherijrand kenbaar gemaakte bezwaren wel
ke bezwaren door verschillende leden der
Tweede Kamer der Sinten-Generaal gedee'ri
verden, blijkens het Voorloopig Verslag op
genoemd Wetsontwerp.
Er werd besloten nogmaals aan verschil
lende leden der Tweede Kamer de bezwaren
togen het Wetsontwerp uiteen te zetten.
De voornaamste dezer bezwaren zijn, dat
de tegemoetkomingen in geld, welke volgens
gewijzigd art. G tweede lid aan holnnghel»-
henden kunnen worden uitgekeerd, niet na
der in de wet worden vastgelegd en dat de
sellers, die geen ander bedrijf ter hand
nemen of kunnen nemen en die eveneens
lijkheden ondervinden in verband met
de liquidatie van een eigen bedrijf, van elho
tegemoetkoming in geld zijn uitgesloten.
DE NEDERL. JAARBEURS
WORDT VAN 10—19 MAART GEHOUDEN.
De eerstvolgende Nederlandsche Jaarbeuis
il worden gehouden van 10 tot en niet 19
Maart 1931.
HET GROENE KRUIS
JAARVERSLAG DER Z.-HOLL. VEREEN.
Verschenen zijn de jaarverslagen der Z.
Hollandsche Vereeniging „Het Groene
Kruis'" waaraan wij het volgende ontlecnen:
In het afgeloopen jaar vertoonde de ver
eeniging over het algemeen een gezonde
groei. Het aantal afdeelingen steeg tot ruim
140, terwijl door welwillende beschikking
van Prof. Slater de maximum subsidie van
f 5000 tot f 8000 werd verhoogd.
Met voldoening kan worden geconstateerd
een streven der afdeelingen, om in het bezit
te komen van een eigen wijkgebouw.
geven van cursussen in eerste hulp hij on
gelukken werd door menige afdeeling op
haar program geplaatst Evenals in 1928
mochten de verschillende Groene Kruis-in-
stellingen zich ook nu weer in de belangstel
ling van het buitenland verheugen, doordat
een aantal volkenbondsartsen o.m. bezoeken
brachten aan het dag- en nachtverblijf der
afdeeling Delft, en het zwembassin te Wad-
Wat de
commissie voor hygiëne van het kind
betreft, zien we, dat 24 moedercursussen
werden georganiseerd, in verband waar
mede wederom met verschillende deelneem
sters een bezoek aan het Museum voor
Ouders en Opvoeders te Rotterdam werd ge
bracht Het aantal verleende consulten over
2753 zuigelingen bedroeg 19441, waarbij valt
op te merken dat de Ver. weldra over
42-tal bureaux op dit gebied, de beschikking
zal hebben.
Dat van deze bureaux een heilzame wer
king uitgaat, met name voor hot platte land,
moge blijken uit het feit, dat het
sterftecijfer van zuigelingen aldaar
voor dc provincie Zqid-Holland het
laagste is,
n.l. 3,907 per 100 levend-geborenen. (In Bra
bant met een gemiddeld sterftecijfer van
8.87 per 100 levend-geborenen is de toestand
nog het minst gunstig).
Ook nu weer wordt gewezen op een tekort
aan wijkverpleegsters, waardoor velen der
mate met werk zijn overladen, dat van huis
bezoek ten bate van zuigelingenbescherming
moet worden afgezien. Op het gebied van
kleuterzorg valt eveneens vooruitgang waar
te nemen. Het Centraal Plaatsingburcnu
voor kraamhulp werkt zoo gunstig mogelijk.
Het aantal gevallen, waarin hulp wordt
gevraagd voor misdeelde en vooral
VAN CHRISTELIJKE GELOOFS
OVERTUIGING
achterlijke kinderen
uit plattelandsgemeenten; ter plaatsing op
voor hen vereischte scholen, neemt gaande
weg toe. Hoewel dit een verblijdend ver
schijnsel is, moet toch worden geconstateerd,
dat hoogstens 1/5 van deze kinderen op bui
tengewone scholen is ondergebracht.
Het hygiënisch schooltoezicht breidde zich
eer uit, doordat verschillende gemeenten
tot bestaande districten toetraden. Wezen de
jaarverslagen uit den iaatsten ijd steeds
grooter belangstelling bij de afdeelingen
voor invoering van wijkverpleging uit, in
het laatste verslag is zulks nog meer het
geval. In 32 plaatsen zijn thans commissies
oor huiszoig ingesteld.
Aangaande de
Ontsmettingscommissie
kan worden medegedeeld, dat terwijl in 1928
het aantal aanvragen om ontsmetting 479
bedroeg, dit in 1929 tot 342 is gedaald, wat
hoofdzaak is toe te schrijven nnn de ver
mindering van het aantal roodvonkgcvallcn.
Dit jaar kwamen voor het eerst geen
klachten over de ziekentransport- cn mei-
dingsdienst in. waaruit mag worden gecon
cludeerd, dat deze dienst thans goed functi-
onneerd. Daar de Groene Kruis-film tot één
der beste propagandamiddelen der vereeni
ging behoort, mag het zeker een voldoening
heeten, dat zij 26 maal kon worden ver
toond, w.o. eenmaal voor scholen. Hierbij
t er aan herinnerd, dat do vertoonings-
kosten f 25.— bedragen, vermeerderd met
het honorarium van den operateur en zijn
gemaakte onkosten.
Dc commissie ter
kreeg de indruk, dat haar bestaan nog niet
•oldoende tot de plaatselijke besturen en
usters is doorgedrongen, waarom zij met
nadruk wijst op haar doel, n.l. het contact
tusschen hoofdbestuur en plaatselijke afdee
lingen met haar wijkzusters te vergrnnten.
Tenslotte vermelden we nog enkele cijfers
uit de
Dc advertentie ligt a! eenige dagen voor
niij. En telkens vraag ik mij af: zal ik er
oppardon, ik bedoel over schrijven, ja
dan neen?
Dc schrijfdrang wordt te sterk. Mogen wij
zwijgpn? Ook in dit geval? Neen, ik k.in het
niet.
Neen. ik schrijf de advertentie niet geheel
over, want ik wil de stichting, waarover het
gaat, niet benadeclen. De naam wordt dus
verzwegen, al brengt dit het gevaar mee,
dat andere Christelijke inrichtingen, welke
deze methode nooit volgen, er door in ver
denking komen.
Doch. ziehier het voornaamste van de ad
vertentie:
Gevraagd (door een stichting op Christe
lijke grondslag) een correspondent(e^ op
de hoogte van administratie, leeftijd 23—30
jaar. Christelijke geloofsovertuiging toege
daan. Salaris 1000, benevens vrij kost en
inwoning.
Nu vraagt ge, wat hebt ge op deze adver
tentie aan te merken? Kan men met zoo'n
aanbieding niet voor den dag komen? Werd
in alle Christelijke inrichtingen het perso
neel maar zoo goed bezoldigd, dan ware er
minder ontevredenheid en mutatie dan
Pardon, ik zeg over de inhoud van de
advertentie niets, öf als ge 't per sé wilt
niets dan goeds. Ik geloof zelfs, dat een
zeer groot aantal „correspondenten' van
Christelijke levensovertuiging, vooral in
deze benarde dagen, op deze advertentie
zouden schrijven, als ze hem gelezen
hadden.
Maar ik hoop tenzij ik mij vergis
dat zulks niet het geval is, want ik wou u
even vertellen, dat ik bovenstaande adver
tentie alleen in een v r ij z i n n i g dng-
blad, ik zou haast zeggen spottcrshlnd,
gelezen heb.
Toevallig, ook omdat de advertentie wel
een 30 regels groot zal zijn, viel mijn aan
dacht er op en ik schrok. Waarom zocht
de directeur van deze Christelijke stichting
een correspondent van Christelijke geloofs
overtuiging onder de lezers van een puur,
zelfs vijandig vrijzinnig blad?
Mijn verontwaardiging klom, toen ik de
advertentie in geen enkel Christelijk
dagblad vond. De directeur zocht zijn per
soneel van Christelijke geloofsovertuiging
dus uitsluitend onder de lezers van een be
paald vrijzinnig blad.
Tenzij ik mij vergis en de advertentie
mogelijk gestaan heeft in een Christelijk
vakblad.
Doch. al zou dat mogelijk zijn (ik meen
van niet) dan blijft het gevalja, zeg het
eens: ik weet geen woord, dat liet droevige
voldoende omschrijft, zonder al te scherp te
Straks mogen de Christelijke bladen weer
mccdeelen, wat de Christelijke liefdadigheid
voor deze stichting deed en er een opwek
kend woord bij voegen: doch de Christelijke
kantoorbedienden, dio de vrijzinnige pers
weren, vinden in hun dagblad de oproeping
Er is veel nuanceering hij hen. die eert
Christelijke geloofsovertuiging zijn toege
daan; maar 't is toch een heel vreemd soort,
dat men zocht onder hen, wier lijfblad een
zeer vrijzinnige krant is.
Verlics-
i Winstrekening.
De bijdragen der afdeelingen bedroegen on
geveer f 10.700; de filmvertoningen brach
ten f 13SS op: aan Provinciale subsidie voor
le wijkverpleging werd f 5000 ontvangen:
oor de moedci cursussen f 1200 cn f .7*00
•oor de Consulatiebureaux, terwijl de Regee
ring ruim f 4800 subsidie verleende. Hel na-
leelig saldo der vereenigi-ig bedroog over
1929 ruim f 1300.
REGELING ZIEKENFONDSEN
WIJZIGINGSNOTA INGEDIEND.
Op het wetsontwerp tot regeling van da
ziekenfondsen is een derde nota van wijzi
gingen ingediend. De bedoeling d«arvan is,
de Ziekenfondswet, nu de Ziektewet in we."-
kine is getreden, te bezien in verband met
lie wet. Daarnaast ziin nog enkele andere
cij.lgingen aangebracht.
De gelegenheid zegt de regeering du»
;icb thans voordoet, de ziekenverzorging ta
•cïbeteren, mag niet verzuimd werden. Dit
oei en stemt overeen met de ge lachte, die
•un het oorspronkelijk ontwerp-zü kenfondj
egeling de grondslag was.
Wanneer ook al e»n oogenblik de gedachte
s gegaan in «le richting van ten gelijke ver»
de cling der ziekenfondspremie de reircerinc-
daarvan voorzien een zeer laag peil de."
ziekenverzorging hoofdzaak was toch «ie
wensch, dat het voor de ziektewit beschik
geld ton goede zou komen ann de zi--
kenvurzorging der verzekerd»1 arbeiders door
dc ziekenfondsen en dat het beschikbare geul
zou zjjn een tegemoetkoming in cc premie,
die de verzekerde arbeiders aan de zieken-
fondsen betalen.
De bedoeling van den wetgever za'. het be.-"t
t»*t h-iar recht komen -ils die in graote lijn-
aldus verwezenlijkt wordt: Ecnerzjjós en pri
mair strekke de uitkeering lot verlaging var»
do
Aiiv:. betale.».
Anderzijds worde zij bcstem^om dc zieken-
verzorging voor hem op 'enigszins hooger
Toi» te brengen. Rij oen uitvoering op deze:»
grondslag m^g in ieder geval vervecht wor
den. dat het ziekenfondswezen in cwantiteit
en kwaliteit belangrijke \ordei.ogen z»l
maken. De wijzigingen van de ar uelcn 7. 9
er. 21 le: 'cn rloo, dat ten aanzie.vnn cc.»
bepaalde trro.»»» van leden aan hoogt-re eischi-.»*
mo'-t worden voldaan dan tei» oanzun van «ki
leden in t •dgemeen, indien een f nds vcor
toelating in aanmerking werscht te komen cn
dat, indien rjjkssteun wordt g-aever.. dis
steun wordt lepeikt tot du- led»-, die n. »t
eizekerd zpr. krachtens de Ziektewet ca
wier inkomen binnen den welatandsgrcrui
Het toe»ieht op de hand«»lingen vpn aan do
fondsen verbinden genecskund.e»-n nz. wordt
ongedragen a.in controlec. rnmiv-,-Voort*
wordt ingesteld een centrale commissie voor
het ziekenfondswezen met een aiNisetrcnuo