De eischen van een goed wegdek
en onze holl. straatklinker
I-I
J. C. HENRI VAN INCEN
BOUWBLAD No. 71 (Verschijnt eiken Maandag},]}
J£ieutoe iUtösrfje Courant
MAANDAG S OCTOBER 1930
Wat verlangt de tegenwoordige gemeen
schap van de wegen?
Naast hardihei'd en taaiheid tegen wrij
ving en stoot, is vooral de vastheid van
samenstel Ling en een bepaalde ruwheid te
gen slippen van veel gewicht.
Daarbij moeten genoemd worden ondnor
laatbaarheid van water, een behoorlijke
vlakheid van de oppervlakte en een con
structie die geen stof verwekt.
De klinkerwegen van gebakken straat
eteenen uit klei, voldoen aan deze laatste
eisoh.
Grint- en keislagwegen, waarbij de grint
ofwel de keielag eenvoudig wordt opge-
strooid zonder meer, zijn moeilijk ideaal te
noemen; deze wegen staan bij droog weer
bekend om hun 6tofplaa.g, en bij nat
weer wegens het slik- en modderachtig aan
zicht.
De keiwegen voldoen aan de eisch van
vastheid, doch een nadeel hebben die pri
ma harde keien: dat ze zoo moeilijk te be
kakken zijn en deze bewerking zoo kost
baar is; een tweede nadeel hebben die har
de soorten, dat ze steeds te glad en te glib
berig worden.
De minder harde keisoorten zijn wel is
waar 6troever, beter te bewerken en niet1
zoo glad als de andere soort, doch staan
alle in hardheid ver achter bij eerstge-
ïsoemdcn.
De Macadam wegen, waarbij men begint
met een laag van steenbrokken of steen
puin en die stevig inwalst, zijn thans uit
geschakeld. Ze zijn zoowel door Waterstaat
als door het Gemeentebestuur van Nijme
gen en ook door de Provincie Noord Bra
bant als niet bestand verklaard voor
het moderne verkeer.
De macadamwegcn met bitumen zijn een
verbetering, maar het groote bezwaar is,
dat ze zeer gemakkelijk tot slippen aanlei
ding geven en het jaarlijks te herhalen
onderhoud hooge leesten vereischt.
Over de betonwegen is reeds zooveel ge
schreven, zooveel getwist, dat het eind
oordeel nog wel lang op zich zakdobn svach
ten. Het aanleggen daarvan is en blijft een
gevaarlijk experiment en het is heusch niet
denkbeeldig, dat dje tijd nog eenmaal aan
breekt dat de bestaande betonwegen a.!s
onderlaag zullen dienen voor een kei- of
etraatk Mnikerbestrating.
We komen nu tot de
STRAATKLINKERS
gebakken uit klei, waarmede we tevens on
ze belofte over ons nationaal product eens
een beschouwing te geven, zijn nagekomen.
Er wordt zoo vaak minachtend afgegeven
op dit soort van wegdek en dan baseert men
vaak zijn oordeel naar aanleiding van een
of andere weg. Ging men de geschiedenis
van zulke wegen na, dan zou vaak blijken
dat zulk een weg reeds veertig jaar de las
ten van het verkeer had gedragen, immers
het is nog niet zooveel jaren geleden, dat
slechts een wegvernieuwing van 2 fi 3%
van het wegdek werd toegestaan. Tevens
vergeet men dat deze straatklinkers ge
maakt zijn Ln een tijdsperiode dat de be
werking van klei nog in haar kinderjaren
was, dat de eischen van drukvastheid
slechts 450 kg. per cM2. bedroegen, welke
drukvastheid thans op 750 kg. per C-M2. is
gesteld terwijl bij de meeste fabrieken deze
a.l varieert t.usschen 900 en 1200. Men ver
geet de resultaten na te gaan op wégen met
zeer zwaar verkeer, als b.v. de weg 's Gra-
venhage naar I-Iaarlem. In die Rijksweg
kan men de resultaten zien van de Vlam
oven-straatklinkers gelegd in het jaar 1017.
deze vertoont ook thans nog geen teeken
van verslij ting.
Vergelijken we nu eens de eischen die aan
een goed wegdek worden gesteld met de,
eigenschappen van den modernen geper-
fecti-onneerden straatklinker:
le. Hardheid en taaiheid.
Het is ons bekend dat de leden van den
bond van „Vlamovenstraatklinkers" zich
verbinden aan de hoogste eischen daarvoor
te stellen.
2e. Vastheid van Samenstel
ling.
Zij garandeeren een drukvastheid van
750 kg. per cM2.
3e. Een bepaalde ruwte tegen
wekken, terwijl, als men de voegen mei
bitumeuze stoffen vult men absoluut stof
vrij, geheel bereikt.
Amerika heeft het hooge nut van een goed
Bovenstaande museums gebouwd door Von Schinkel vieren te Berlijn hun
honderdjarig bestaan. Boven: „Das Alte Museum"'bevattende beroemde kunst
schatten dateerende van vóór Christus' geboorte. Links onder: Die National-
galcrie", waarin denieuwere Duitsche meesterstukken ondergebracht zijn.
Rechts onder: „Das Kaiser Friederich-Museumwaarin bewaard worden
kunstproducten van alle landen uitgezonderd van Duilschland, gemaakt na
Christusgeboorte.
het s 1 i p p e
Daarvoor staan d
al6 gunstig bekend.
4e. Ondoorlaatbaarheid
straatklinkers steeds
De wateropname bedr.
slechts 2 a G%.
5e. E e n behoor! ij k
van de oppervla
De, prima sorteering wordt
vlak gegarandeerd.
k t e
t gemiddeld
1 a k h ei d
E e
s t r u ct i
doorbakken straatsteen ingezien en, legt
thans uren ver wegen aan met gefundeerde
straatsteenbestrating. 't Is zeifis zoo, dat
Florida eenige afgevaardigden naar Hol
land zond, die in opdracht hadden, de ge-
heele productie van de Vlam ovens tra a t-
klinkerbond" op te koopen, welke bespre
kingen afsprongen om redenen van voor
zichtigheid voor cle toekomst.
Door de vorming van een bond van Vlam
oven-fabrieken met dezelfde waarborgen,
dezelfde garantiën, dezelfde inrichting van
ovens, is een machtig geheel ontstaan, dat
aan haar leden alle inlichtingen verstrekt
H onth. v/h N.i.Jvan Schijndel if Co. Hooiakantoor: Opslagplaatsen, Zagerij en Schavera
ANNO 1833 Oost-Admiraliteitakade47' Rotterdam Nasmuhciveii - Boerenqat
et „aankleeden" van het Interieur
Sommige menschen hebben van.natyre
'de gave om bloemen mooi in een vaas te
kunnen schikken; anderen moet dit wor
den bijgebracht.
Zoo is ook de kunst van interieur „aan
kleeden" veel menschen bij te brengen. En
wie zou er niet iet6 voor over hebben om.
zich toe te leggen op die bekorende finishing
touch, welke het geheim is van gezins
geluk?
Een meubel zóó te fotografeeren, dat het
karakter tot zijn recht komt, is moeilijk,
maar een interieur als een bezielende sch-p
ping op de plaat te krijgen, is bijna on
doenlijk. De Duitschens zijn echter knap in
meubel- en interieuropnainon, hetgeen dui
delijk wordt weergegeven in een nieuw
werk „Einzelmöbel und Haumkuhst", door
Alexander Koch; Darmstadt.
Het bestudeeren van dit platenalbum zal
pan velen nieuwe gezichtspunten openen
wat.de inrichting van de woning betreft.
We krijgen uitstekende voorbeelden te zien
van kamers met behangen plafonds, waar
door de ruimte aan elkaar is gebonden;
voorbeelden, die het zelfde bereiken door
de indeoling van het linoleum fin groot",
bij de architectuur passende vlakken); voor
beelden van meubelgroepeering, waarb'j
door dn plaatsing van een enkel meubel
loodrecht op d-en wand, de kamer ingedeeld
wordt in verschillende zitjes; voorbeeld n
van zeer origineelen binnenbouw, waarb'j
het rookknaoal b.v. niet legen den muur
is gemetseld, maar vrij staat ergens in b
kamer en de haard een voor-, en achter
zijde heeft, die vroolijk brandt, znodat aan
weerszijden een zitje bij 'ion haard ontstaat,
voorheelden om van bestaande onannsenn
me ihdeeling van venster of raam. van °en
te hoog plafond, van een schabtooiyichlig
saai vertrek door eenvoudige binnenv f-
bouwing toch nog iets behoorlijks ie ma-
Talrijke materialen zijn hiervoor legen
woordig toe te passen en het meerendeel
der meubelarchitecten, die in genoemd werk
de revue passeeren, weten er handig en be
kwaam partij van te trekken. Zoo bij voor
beeld Frank, die in de kamer een andere
kamer door middel van schotten afscheidt
en dit nieuwe vertrek precies indeelt als
zijn verbeelding de verhoudingen droomt;
Gross, die door een verlaagd plafond (met
uitgespaarde nissen voor vertichtingsbron-
nen) een intiemeren kamerhoek verkrijgt,
waar hij een breede divanhank plaatst met
boekennissen. Met eenvoudige middelen,
als lichte .bouwplaten, is een verlaagd pla
fond samen te stellen, zonder geweldige
breek- en bouwerij, is z^lfs, als Gross laat
zien. een gedeelte van een kamer te ver
smallen en de afgenomen ruimte te ver
werken als winterhuis aan de eene zijde en
als (in de betimmering opgenomen) tele
fooncel aan de andere zijde van den ingang
Dr. II P. evenw el oordeelt, dat dat boek ons
niet nader brengt tot de stroomingen in de
meubelkunst; het verklaart ons niets van
de drijfveeren. die aanleiding waren voor
de gekozen vormen, hel geeft geen historie,
maar losse feiten
Het begin van het eind
In Bouwk. Wkbl. Architectuur klaagt ai
chit eet F. A. Warners, de man der 01 den
liovel'lnt te Den Haag, dat vele architecten
dour hun aesthetiselic opvattingen het vak
bij den opdrachtgever in disrrediet bren
gen. Zij die meenen het constructieve doel
van lnm opdracht als minderwaardig te oio
gen verwaarloozen ter wille van het artistic
ke, doen al even veel kwaad als degenen
die meenen dat de vormgeving uit de con
structie vanzelf wel volgt; en die dit ge
brek aan artistieke scheppingskracht wel
onder den ruimen mantel der Neue
Siirhlichkeit willen wegstoppen.
Was tot kort geleden de leiding van de
uitvoering van de groote flatgebouwen nog
in handen van de architecten, en handhaaf
den zij nog de plaats, welke hun toekwam,
tot op een onzalig oogenblik ook dit terrein
in handen van den bouwondernemer werd
gespeeld. Men heeft het nu ook bij den flat-
bouw, die door zijn speciale eischen van
nauwkeurige berekening in zeer accurate
uitvoering, buiten de competentie van den
bouwondernemer valt, zóó ver weten te
brengen, dat de architect practisch geen
node zeggingschap meer heeft. We zullen
het beleven, dat bij liet bouwen van flat
gebouwen indien dit voor den bouwon
dernemer voldoende lucratief mocht blijken
- (hetgeen voorloopig nog twijfelachtig is)
ook hierbij de architect wordt geëxploiteerd
on dat hij op z'n hoogst de aesthetische spe
cialist wordt, die het plan van den eigen
bouwer langs de klip van de commissies
hebn zal mogen loodsen. Voor den architect
en voor het architectenvak beteekent dit
het begin van het eind.
omtrent fabricage en inrichting, daarin ge
steund door een chemisch laboratorium
gezamenlijke rekening opgericht, waar
verbonden een staf van medewerkers
deskundigen die de macht der wetenschap
en de ondervinding der practijk in 't be
lang der geïnteresseerden volgen en toepas
sen, onder wier controle de algemeen e pro
ductie plaats vindt. De resultaten dier sa
menwerking zijn niet denkbeeldig gebl
ven, de producten der verschillende fabrie
ken worden afgeleverd onder waarborg
den bond, de kwaliteit der afleveringen
wordt dagelijks door dienzelfden bond ge
controleerd met denzelfden maatstaf. Ook
nieuwe vindingen worden toegepast en
kan men als het toppunt van straalslecn-
productie wijzen op de z.g.
„VLAMO^IC"
een straatsteen door hydraulische kracht
samengeperst met een afmeting van
dubbele straatsteen en een drukvastheid, die
dezelve der natuurkeien evenaart en slech
overtroffen wordt door de ba zal t en graniet
keien der eerste orde.
Wilt u van de gewone 6lraalsteen en van
de Vlomoviic eens een mooi staaltje zien,
zoo behoeft ge slechts in Amsterdam bij het
verlaten van het Centraal station de rich
ting in te gaan van de „De Ruiterkade".
Daar ligt, aan het zwaarste verkeer bloot
gesteld, een 6tukje weg met Vlamovic ge-
straat en daaraan grenzende circa 1000 M.
lengte gewone straatsteen beide hebben een
gewalste onderlaag, waarop een laagje zand
en daarop zonder meer de steen gestraau
Deze wegdekken liggen nog totaal onbe
schadigd en met vlakheid en regelmaat, zoo
a.ls men slechts kan wenschcn.
Wat het kostenvraagstuk betreft?
Vergelijking van de verschillende cijfers
toont aan, dat een .weg van prima keien,
ongeveer het dubbele liost van een met goe
de straatklinkers.
De vraag: welke wegbedekking is hot
meest ideale?, lijkt on6 niet moeilijk te be,
antwoorden.
Qnze wegkwijnende bouwkunst
Kropholler lucht in Bouwkost en tra
ditie zijn hart over de moderne bouwkust,
na eerst al den geest, welken de Renaissance
bracht voor de bouwkunst, een groot verlies
te hebben genoemd. Uitgezonderd de bouw
kunst van Berlage, die als geen andere, de
traditie tot ondergrond heeft, is het z.i. enkel
bezonnene het eenig overblijfsel hiervan, dal
over 't algemeen aan de hedendaagsche houw
kunst nog een zeker richtsnoer geeft. In de
19e eeuw reeds maakte gebrek aan zelfver
loochening den bouwstijl blufferig; gebrek
Duurzaam Concurreerend
SCHUURMAN C00RS
DIJKSTRAAT 114. H'dam. TEL 10411
GLAS IN LOODS
■Hl GEËTST GLAS
lil. ERGERE S ZGKEN's Glasinduslrie
OIIKSTBAII .15-117-119 S'OIM - IEL. 5240/
MflmiiIII]!li;i!l[|IU11 ANNO 1896
II A. VISSER ZONEN
Meubelmakers Rotterdam
WoonhuisLambertusstr. 101
Werkplaats :Schoutenstr. 131
VESTIGT U TE KILLEGEBSBElKj
rfii«mI
Inlichtingen bebouwingaan den TerbregscheweJ
te Hillegersberg bij
Vlietstraat 8 b Rotterdam Telefoon I174t
K. J. BOS ZOON
HOUTHANDEL
VUREN GRENEN "OTTERDAM
HOUTLAAN 19 GEZAAGD
TEIEF. 1302-1303 GESCHAAFD
'i
TE HUUR
aan de SO! TENDAAl SCHE KADE en het
SOETENDAALSCHEPLEIN bij den Bergweg,
benedenhuizen, eerste, tweede en derde etages
vanal f 8.— per week. Bevr. aldaar van 9—5 u.
en SMELT en HEMPEL, Tel. No. 31967, R'dam
aan zelfbeheersching capricieus en gebrek
aan objectïeviteit eigenzinnig. Zonder de
uiting dezer drie karakterdeugden te zijn
verliest de bouwkunst reeds bijna alles. De
erstandsdeugd bezonnenheid is dikwijls
niet van cynisme te onderscheiden. De fel
ten bevestigen dit in de nieuw-zakelijkc stijl
"chting, waarin enkele bezonnenheid de
leidster is! Hij maakt dan onderscheid tus-
schcn houwkunst en Neue Sachlichkeit en
acht het weer loeren inzien van de waarde
der aloude traditie, het begrijpen van haar
nverbrekelijk verband met de idealen on
er beschaving, waarvan de bouwkunst de
iting weer behoort te worden, is de be
langrijkste en meest noodzakelijke voor
aarde voor de herleving onzer aan verval
van krachten geestelijk steeds verder weg
kwijnende bouwkunst.
Het uitbreidingsplan Moerweg in Den Haag
Het in 1911 door den Haagschen Raad
astgestelde plan van uitbreiding voor deze
gemeente omvat onder meer ook de terrei
nen tusschen het Zuiderpark en de spoor
baan naar Rotterdam
Drie factoren maken noodzakelijk dit ge
deelte van hét plan te herzien', t.w.:
le. Ten gevolge van den gewijzigden vorm
van het Zuiderpark i.' de zuidoostelijke grens
van dit park ongeveer 550 M. in noordwesie
lijke richting opgeschoven, waardoor voor 'n
merkelijke oppervlakte feitelijk geen be
stemming is vastgelegd.
2e. In de plaats van het oorspronkelijk ge
dachte Laakkanaal, dat langs de Herman
Costerstraat was geprojecteerd ,is ontworpen
het reeds in uitvoering zijnde kanaal in
meer westelijke richting, hetgeen zijn invloed
op het plan doet gelden.
3e. In verband met de destijds nog niet to
oorziene toeneming van het verkeer en de
meer moderne inzichten op verkeersgebied,
in ruimere opzet van enkele verkeers
wegen noodig gebleken, met gelegenheid
voor tram op eigen baan, enz.
en W. hebben dan ook een ontwerp van
een plan tot herziening van dat gedeelte
van het uitbreidingsplan, ingediend.
Het plan wordt begrensd door het Zuider-
park, het Laakkanaal. de spoorbaan naor
Rotterdam, de Rijswijksche grens en de
Middenwatering. De terreinen ten Noord
oosten van hei kanaal, en bestemd voor
groente- en fruitmarkt c.a., zijn er dus bui
ten gelaten.
Langs het Laakkanaal is een verkeersweg
geprojecteerd, welke de westelijke uitbrei
dingen met Laakwijk en Spoorwijk zal ver
binden.
Verder wordt het plan door twee hoofd
;rkeerswegen doorsneden, in de eerste
plaats door een weg in de richting Noord
■est—Zuidoost, vormende het verlengde
N.V.KON. VEREENIGDE
TAPIJTFABRlEKEN
ROTTERDAM
TORFOLEUIM
N.V. SILICA en OVENBOUW MIJ.
Raamweg 17 - 's-GRAVENHAGE Telefoon 17733*
Mu. „NIEUW-EIGENHUIS" N.V.
J. Pzn. Coenstraat 21, 's-Gravenhage.
Voor alle plaatsen des lands gelden beschikbaar vooi
le Hypotheek. Rente voor Landerijen vanaf 4H "/0
en voor Hulzen vanal 4$f o/o.
2e Hypotheek en Bouwcrudiet vanal 6*4
Inlichtingen en opname der onderpanden gratis.
H.H. Automobilisten!
Gaat U naar Oen Haag?
Dan naat
Hotel KUYS WITSENBURG
Voor logeergasien gratis Uarage aan huis beschikbaar
Parkeerplaats voor minstens 2U wagens.
LOGIES MET ONTBIIT vanaf 3 Gld.
Hotel KUYS WITSENBURG
HAAGWEG - R1JSWIJK-DEN HAAG
van den Do la Reijweg, en welke in de toe
komst verlengd zal kunnen worden naar de
westelijke uitbreidingen van Delft, en
voorts door een weg in de richting Noord
oostZuidoost, welke zijn oorsprong vindt
bij de viaduct bij het Hildebrandplein, mi
een hoofdverbinding zal vormen met de toe
komstige uitbreidingen in den Escamppol-
Laatstbodoelde twee hoófdverkeerswegon
zijn geprojecteerd langs de bestaande we
teringen, welke ten behoeve van cle afwate
ring behouden moeien blijven. Op deze wij
ze zullen weg en water met de er langs ont
worpen plantsoenenstrookcn ter plaatse
een bizon der karakter van groote aantrek
kelijkheid aan het plan geven.
Deze hoofdverkeerswegon verdeelen het
plan in vier doelen van ongelijke groot'e,
die alle op eenvoudige rustige wijze door de
woonstraten onderverdeeld zijn in bouw
blokken, hoofdzakelijk bestemd voor geflo
ten bebouwing. Hierbij is'tevens getracht
een behoorlijke bebouwing tusschen- en ver-
deeling over het plan van éëngezins- m
meergezinshuizen te verkrijgen. Slechts in
het uiterste zuidelijke gedeelte van het plan
is open bebouwing geprojecteerd, tor bevor
dering van een behoorlijke aansluiting aan
de op Rijsvvijksch gebied aanwezige buiten
plaatsen en de aldaar van Rijswijksche zijde
gedachte open bebouwing.
Krachtens een ook voorgestelde verorde
ning, houdende rogels, betreffende dc be
bouwing en het gebruik van in het plan
begrepen gronden, worden, evenals bij de
vaststelling van het uitbreidingsplan Leyen-
bu.rg is geschied, bouwblokken aangewezen,
welke niet mogen worden gebruikt voer ito
vestiging van winkels, er.z
Voorts worden bouwblokken aangewezen,
welke uitsluitend mogen worden bestemd
voor den bouw van arbeiderswoningen. De
ze regeling achten B. cn AV. vooral voor di\
plan van belang met het oog op zijn lig
ging in dc onmiddellijke nabijheid van de
haven-, industrie- en handels terreinen.
De vier deelen van het plan vinden elk
hun markant centrum in een schotencom
plex met hijheliQorend sport- en speelter
rein. Voorts zijn nog vijf terreinen gereser
veerd voor don bouw van afzonderlijke scho
len, met bijbehoorende speelterreinen.
Behalve de reeds genoemde plantsoen-
strooken langs de beide hoofd verkeerswegen
is nog een plantsoenstrook ontworpen langs
de Brocksloot, ten einde een behoorlijken
overgang te verkrijgen van de gesloten be
bouwing en de buitenplaatsen op Rijswijksch
gebied. Voorts is 'n ruime plantsoonaanleg
gedacht, welke het sport- en speelterrein
tegenover O vervoordo op Rijswijksch gebied
verbindt met het Zuiderpark, zoodat over
dit sport- en speelterrein heen een groene
doorkijk ontstaat van genoemde buiten
plaats naar het Zuiderpark. Verder zijn op
eenige plein vorm i ge verbreedingen van stra
ten nog plantsoentjes ontworpen.
In het noordelijke gedeelte \an het plan
is terrein gereserveerd voor den bouw van
een tramremise met aanhoorigheden, waar
aan in dit stadsgedeelte groote behoefte be
staat.
Tijdens de voorbereiding van het plan zijn
van Rijswijksche zijde bezwaren naar voren
gebracht hoofdzakelijk ontleend aan den
aard der bebouwing (meergezinshuizen te
genover dc buitenplaats Overvoorde), waar
door gevreesd werd. dat ren goede aanslui
ting van het bestaande groen in do ge
meente Rijswijk en hel Zuiderpark zou blij
ven ontbreken B. en W. hebben getracht
zooveel mogelijk aan deze bezwaren tege
moet te komen. Daartoe is: 1 op de Rijs
wijksche grens gcootendecls open bebou
wing. benevens een schoolsport- en speel
terrein geprojecteerd; 2. zijn winkels enz.
in de aan die grens gelegen bouwblokken
verboden: 3. is een plantsoenstrook langs
de Broeksloot ontworpen; t. is een ruime
plantsoonaanleg gedacht, welke bet sport- en
speelterrein tegenover Ovcrvoorde verbindt
met het Zuiderpark.
Zware Eischen aan Spaansche Architecten
Zware eischen worden in Spanje aan den
architect gesteld. Dat er nochtans .n de
laatste jaren zooveel instortingen plaats
hadden, moet zijn oorzaak vinden in het
ontbreken van den practijkeisch. In
dit opzicht is de Duitsche regeling, v>igens
welke de titel van architect alleen mag
worden gevoerd doo-- hen, die ten minste
vier jaren zelfstandig als bouwmeester, of
in een verantwoordelijke betrekking als
zoodanig waren, veel beter. Het blijkt al
weer: zelfs een goede theoretische oplei
ding gedurende tien jaren biedt geen vol
doende waarborg voor degelijk werk.
Het Centraal blad der Bouwbedrijven
heeft een onderzoek ingesteld naar ie be
voegdheid tot bouwer en rle opleiding van
ontwerpers en uitvoerders in Spanje,
waaraan we het volgende ontleencn:
De bouwverordeningen zijn in Spanje
buitengewoon streng. Met recht, een bouw
werk uit te voeren, wordt slechts aan die
architecten verleend, welke vanwege het
Ministro de Fomento (het ministerie van
landbouw, handel en nijverheid) den offi
cieel als architect hebben gevestigd cn de
daartoe vcreischte rechten hebben betaald
Deze bepalingen zijn niet, zooals h°i be
stuur der Verecniging van Architecten iu
Spanje nadrukkelijk verklaarde, eerst uit
gevaardigd naar aanleiding van het instor
ten van huizen, maar reeds lang van kracht
De architect staat bovendien door c.iidcr-
teckcning van hot contract in voor de ver
langde uitvoering van liet bouwwerk en i«
verantwoorden ik voor alle' schade, die wordt
aangericht gedurende den houw.
De titel van architect kan uitsluitend
worden verkregen, wanneer de betr kken
persoon ziin studiën aan een der beide aca
demiën \onr d? architectuur heeft \oiioni.J
Deze academiën zijn gevestigd te M'.drid
en Barcelona. De studie omvat in de eerste
plaats het verkrijgen van het bachil erato
of eerste diploma. .Vervolgens moet dö a s.
architect een voorbereidenden cursus rtonr-
loopen (estudios cicntificos f|e admision),
tot welken hij alleen wordt tneeelaton na
overlegging van het eerste diploma Do
voorbereidende ctrsus omvat: de g» wone
rekenkunde en algebra, boogere ai*ehra,
meetkunde en trigonometrie: voorts ana
lytische meetkunde, natuurkunde, schei
kunde mineralogie, meetkundig terkeuen,
ornamcnt-teekenen en decoratief teekenen.
Het volgen van dezen cursus duurt onge
veer vier jaar. Na met gunstig gevolg i.fgo-
■legd eindexamen kunnen de studeerenden
toetreden lot den opleidingscursus (estudios
preparntorios). die twee jaar duurt. In bet
eerste leerjaar daarvan wordt differentiaal-
rekenen, beschrijvende en perspectivische
meet kunde en kopieeren van omamentieko
détails onderwezen, terwijl tevens practi-
scl.e oefeningen worden gel,ouden Het twee
de leerjaar omvat: werktuigkunde, geschie
denis der plaslische kunst, hoelsecron cn
architectuur. Na bet e:ude\ajecn van dezi n
cursus begint rle eioenilike ■nepsnploiding
die vier jaar duurt. Het emir- iaat ca at
over: kennis van materialen Hc,-imtc<-i,niek
en werktuigkunde, constructieleer, duur
zaamheid der materialen, kopieeren van out
werpen. Hef tweede jaar over: constructie
leer, hydraulica aesthctiea en detnilê-eren.
Hel derde jaar over: technologie gr/i>nd-
heidslcer en hygiëne topografie, construe-
ont-
verpc
Het v
ho
denhouw en het maken
Na het dnorloopen van r
gende studiejaren en hM
laatste eindexamen ont\
meerde, nn grand van ziir
van don Minister vim Ta
en Nijverheid een errtif.r.
ste
.ei krijgt zijn beroep to gaan uit-