BOUWCREOIETEM
Door electrische
stroom gedood
D<
Rottersamsche Boaz-Bank N.V.
„COMFORT" Schakelaars
Uitbreiding van
bebouwde kommen
Een nieuw veiligheids-
stopcontact
vooJriplexplaten
SCHITTERENDE WEEKWONINGEf*
TE KOOP
GELDEN beschikbaar
J. R. C. SONNEVELD
DEAALWONEN IN
'SLANDS CENTRUM
'MANDERSLOOT
Hl MiWen!
GODESIA GEISER, SANITAIRE ARTIKELEN
s.c.dehaan
SUw IDEAAI
N.V. Administratie Mij AMSTERDAM
BOUWBLAD No. 71, PAG. 3
Telefoon Pompenburgsx.gel 13
1385-1386 ROTTERDAM
VRAAGT INLICHTINGEN EN CONDITIËN.
Hlllllllilllllllllllll
N.V. MAATSCHAPPIJ TOT EXPLOITATIE VAN
ELECTRISCHE APPARATEN „C O M F O RT"
ALBERTINESTHAAT 28, 's-GRAVEMHAGE TEL. 70901
MAANDAG 6 OCTOBER 1930
Gebruikt bij Uwe Elektrische Installaties uitsluitend
Zij waarborgen absolute veiligheid,
comfort en vele andere voordeelcn
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
Voordracht van Prof. Mr. Br. C. W.
Vereeniging voor Gemeentebelangen
van der Pot Bzn. voor
In de te Den Haag gehouden vergadering
der Vereen:ging voor Gemeentebelangen
I heeft Prof. Mr. Dr. C. W. van der Pot Bzn.,
een voordracht gehouden over de uitbrei
ding van bebouwde kommen in verband
niet de aanhangige wijziging van de Wo
ningwet.
Aan het verslag dezer voordracht ontlee-
nen wij aan „Ons Eigendom" het volgende:
'Prof. van der Pot wees erop, dat men
j nog dikwijls de onjuiste gedachte heeft, dat
i de overheidsbemoeiing met de uitbreiding
yan de bebouwde kommen nog zeer jong
is. Deze bemoeiing is zeer oud, het mis-
verstand vloeit hieruit voort, dat na die
oude bemoeiing een bijtijdperk van over-
heidsonthouding is gevolgd. De heer Petri
Jheeft in een dissertatie deze oude bc
moeiïng te Alkmaar en Leiden onderzocht
In de middeleeuwen trad de overheid o
als .wetgever, gaf breedte van wegen e.d
aan, de belanghebbenden legden ze ze!,
aan. Later is daarin verandering gekomen
en kwamen de kosten voor reekening der
gtad. Uitbreiding der steden had in de min
'deleeuwen herhaaldelijk plaats, met name
in Holland, bijv. te Leiden, waar de uit
hréiding der lakennijverheid de arbeiders
bevolking sterk deed toenemen.
In het oosten des lands bleven de steden,
tengevolge van de marke-indeeling, bij de
uitbreiding meestal op eigen gebied, in het
Westen kwamen zij dikwijls op ander ge
bied. Vooral Leiden is het voorbeeld van
een stad, waar de overheid zich dikwijls en
tot in de 19e eeuw iheeft moeten bezig hou
den met stadsuitbreiding. Tijdens de toene
ming der bevolking zien we de overheid
bezig te zorgen, dat alle ruimte, voor bewo
ning te benutten, ook werkelijk gebruikt
werd. Eigenaren van onbefbouwde erven
aan publieke straten werden gedwongen ze
te bebouwen en later werd voor woning
bouw ook bestemd grond, die niet aan de
publieke straat lag, doch door middel van
jeen poort en een gang daarmee verbonden
werd. Nog thans geeft deze bebouwing aan
Leiden een eigenaardig cachet, zij het ook,
dat de ergste misstanden zijn opgeruimd.
Na de pestepidemie kreeg men oog voor
een ruimere bebouwing en met den achter
uitgang van de lakennijverheid ln de 18rle
eeuw kwamen er vele woningen leeg te
staan. Slooping daarvan werd verhinderd
door de overheid en in 1814 kwam er zelfs
een wet voor het geheele land, die slooping
zonder consent verbood. Deze wet is in 1S21
ingetrokken.
Dan komt de groote stilte. De overheid
bekommert zich niet meer over de uitbrei
ding der steden, niet meer over indeeling
der perceelen, rooilijnen en nog niet om de
kwaliteit, der woningen.
Met de inwerkingtreding van de Woning
wet is dat alles an dors geworden. Zij geelt
middelen om het stelsellooze bouwen tegen
te' gaan. In de eerste plaats kreeg de ge
meenteraad het recht een bouwverbod te
leggen op gronden, die in de naaste toe
komst voor straataanleg e.d. waren be
stesmd. Aanvankelijk moest het uitbreidings
plan zich echter telkens aanpassen aan da
bebouwing van grond waarop geen bouw
verbod was gelegd; na de wijziging der wet
in 1921 is het bouwverbod niet meer noo
dig, doch is het niet meer mogelijk te bou
wen in afwijking van het vastgestelde uit
breidingsplan. Een tweede wijziging is de j
Voortschrijding van het stratenplan tot be- j
Btemming-splan.
In de practijk brak de opvatting baan, j
'dat het uitbreidingsplan niet alleen een
stratenplan, maar een bestemmingsplan
was, dat de gemeente het reoht had de he- i
stemming der gronden tusschen de aan te i
jgen straten te bepalen, welke opvatting I
or den Hoogen Raad werd bevestigd. De«e
opvatting kwam voort uit de overtuiging,
dat de gemeente meer heeft te doen dan
straten aan te leggen, dat zij ook bedacht
móet zijn op het aanleggen van sportterrei
nen en parken en op het behoud van tuin
gronden in de naaste omgeving der stad.
Ook op de aesthetische zijde van de stads
uitbreiding imoest do aandacht vallen en
het was logisch, dat de gemeente een schei
ding moest kunnen maken tusschen in
dustrie- enwoningbouw.
Naast het bouwverbod en het uitbrei
dingsplan geeft de Woningwet nog een
middel aan de gemeentebesturen om de uit
breiding te regelen, nl. het rooilijn-besluit,,
dat. hoewel het niét in de wet voorkomt,
daaruit voortvloeit. Deze besluiten waren
niet onderworpen aan de goedkeuring van
Gedep. Staten, totdat de Kroon incidenteel
uitmaakte, dat zij besluiten waren tot uit
voering van een voorschrift, dus wel aan
goedkeuring onderworpen.
Dat de grondeigenaren met de overheids
bemoeiing weinig op hebben, bewijst nog
niet, dat die bemoeiing altijd tot hun scha
de is. De wetgever heeft bovendien nog ge
waakt tegen schade door een bouwverbod,
dat meer dan 1/3 van den grond vgn een
eigenaar trof, aan de goedkeuring van Ged.
Staten te onderwerpen. Evenwel is de grens
zeer moeilijk te trekken, want men kan zich
ook. gevallen denken, waarin iemand, wiens
grond voor 50 pCt. met een bouwverbod
wordt getroffen, daarvan voordeel heeft
wanneer de rest van zijn grond daardoor
aan een breeden boulevard komt te liggen.
Er is ook. op andere wijze, een streven met
name in het beroep op Gedep. Staten en de
Kroon, om tegen het toebrengen van schade
te waken. In het voorontwerp 1928 werd
schadevergoeding geregeld in het belang
van grondeigenaren, welke heel wat beroe
ring heeft verwekt.
Een geneesmiddel tegen een regeling,
welke het rechtsgevoel niet bevredigt, om
dat de schadeloosstelling voor hem wiens
grond,, voor park is bestemd, veel lager is
dan voor hem wiens grond als bouwterrein
wordt aangewezen, zou zijn dat men de
daardoor voor den eerste ontstane schade
omslaat over de andere grondeigenaren, doch
deze regeling zou de totstandkoming van
uitbreidingsplannen nog meer vertragen en
dus zal wel niet anders overblijven, dan
dat art. 40 van de Onteigeningswet zoodanig
wordt gewijzigd, dat bij de vaststelling van
de waarde van den grond geen rekening
wordt gehouden met de bestemming. Dit
zou meebrengen, dat ook art. 41 zou moeten
worden gewijzigd, zoodanig, dat niet alleen
waardevermindering, maar ook waardever
meerdering van gronden in rekening wordt
gebracht. Verder zou Spr. niet willen -gaan,
want het is nooit een reden voor schadeloos
stelling als do waardevermeerdering van
grond, die. toen hij gekocht, werd. voor heel
andere doeleinden bestemd was, den eige
naar ontgaat door een overheidsmaatregel.
Het kan trouwens niet uitblijven, dat bij
de toeneming der bevolking de bouwvrijheid
nog meer zal worden beperkt. Dit inzicht
begint reeds door te dringen, o.a. door de
steeeds sterker gevoelde bezwaren van lint
bebouwing, welke alleen door verdere be
perking van bouwvrijheid kunnen worden
opgeheven. Wanneer het zoover komt, zal
Spr. in het bijzonder het streekplan, een
probleem, dat de Woningwet tot dusver niet
kent, omdat het na 1901 is ontstaan, doch
waarvan regeling dringend noodig is. Hel
initiatief tot het vaststellen van een streek
plan komt aan de gemeenten; formeel blijft
elke gemeente, naar Spr. meent, uit het
ontwerp te moeten opmaken, een eigen uit
breidingsplan maken, doch op dit punt is
het ontwerp niet duidelijk, omdat elders
gesproken wordt van aanpassing van uit
breidingsplannen aan het streekplan. Bij
weigering van een gemeente org. mee te
doen, kunnen Gedep. Staten haar daartoe
dwingen of zelf op haar kosten de zaak
ter hand nemen.
De vraag rijst intusschen of een regeling
van deze kwestie in de Woningwet nog weJ
noodig is na de wijziging van de Gemeente
wet, die een ruime samenwerking der ge
meenten mogelijk maakt.
Het bouwverbod zal als afzonderlijk in
stituut vervallen, hetgeen niet bezwaarlijk
is. omdat met het vaststellen van rooilijnen
wel kan worden volstaan. Het begrip van
rooilijnen zal in de wet worden opgenomen.
Voorts is er een wijziging voorgesteld,
die Spr. als reactionnair kenmerkte, omdat
zij de beslissing aan de Kroon laat over de
vraag of onteigening van tusschengelegen
keiaar. De montage wordt, daardoor denk-
baarst eenvoudig en gemakkelijk.
Het schakelgedeeltc is voor zich geheel
stofdicht afgesloten en zoo verzegeld, dat
een ingrijpen door vreemde hand onmiddel
lijk herkend kan worden.
Nadat de aansluiting aan de installatie tot
stand is gebracht, wordt het schakel ge
deelte ingezet en met 4 schroeven bevestigd.
Het schakelaargedeelte bevat buiten een
z.g.n. aardings-stopcontact, waarin de genor
maliseerde stekers met aardingspen passen,
het eigenlijke schakelapparaat, waarvan
alle dcelen voor een blijvende belasting van
15 ampère berekend zijn.
De jjediening geschiedt door middel van
een op het deksel aangebrachten hefboom,
die in verbinding staat met een nieuw type
vrij loop-traverse, welke niet als tot dusver
verticaal, doch horizontaal is opgesteld. Bij
het optreden ivan een te hooge aanrakings
spanning aan het verplaatsbare electrische
verbruiksapparaat treedt het uitschakel
orgaan (de R.W.E. foutstroomspoe-1) in wer
king en doet de schakelaar door middel van
de vrijlooptraverse uitschakelen.
Een bliksembeveiliging, die parallel met
de foutstroomspoel is aangebracht voorkomt
een doorslag daarvan bij atmospherische
ontladingen. Ook wanneer de hefboom in
ingeschakelden stand wordt vastgehouden
functionneert het apparaat bij een optreden
de fout toch.
Het komt ons voor, dat de constructeur i:
de ïiern gestelde opgaven van technischen
aard geslaagd is en het is aan te nemen,
dat deze nieuwe stopcontacten op plaatsen,
die door hun. aard of bestemming daartoe
aangewezen zijn, zullen worden toegepast.
Bouwkundig Bureau
C. Henri van Ingen
R'dam, VHctstr. 8b. Tel 117-18
Verzorging van ln- en
ExterieurHinderwetDrank-
Alles tot het vak behoorend
Ontwerp van een hyper modem, overdekte tennisbaan, met een bodemoppervlalt-
te van 4000 M2., architect Frans Bomany te Berlijn. Een der grootste en meest
modem ingerichte tennishallen zal te Berlijn verrijzen. Er zal ruimte zijn voor
2000 toeschouwers en de tennismatches zullen zoowel bij daglicht als bij kunst
licht zoowel des winters als des zomers kunnen plaats vinden.
de speculatie in bouwgrond worden tegen
gegaan. Wanneer men niet weet welke
gronden voor bebouwing in aanmerking
zullen komen, zal de speculant er zich niet
aan wagen.
Het is. naar Spr.'s meenïhg, ook niet juist
te meenen, dat het rechtsgevoel der groote
meerderheid eischt, dat de waardevermeer
dering van grond, buiten toedoen van den
eigenaar ontstaan, aan hem ten goede moet
komen.
Welke wijzigingen zullen in het bestaan
de recht worden gebracht als het aanhan
gige ontwerp ongewijzigd wordt aangeno
men
Ten aanzien van het uitbreidingsplan zal
worden bepaald, dat tweeërlei uitbreidings
plan kan worden gemaakt: een gedetailleerd
plan of een „geraamte-plan". Voorts wordt
voorgesteld een art. 31a in te lasschcn, vol
gens hetwelk belanghebbenden den raad
kunnen verzoeken een Uitbreidingsplan te
maken, met „beroep op Gedep. Staten. Dit
acht Spr. een bedenkelijke bepaling, voort
vloeiend uit het oude begrip aangaande
recht op schadeloosstelling.
Van de andere wijzigingen behandelde
gronden voor de financieele uitvoering van
het plan noodig is.
Verder geeft het aanhangige voorstel,
de schadeloosstelling betreft, aanleiding tot
het vaststellen van een waarde als bouwter
rein voor een zoo hoog mogelijk percentage
van den te onteigenen grond. Het is, blij
kens de toelichting, niet de bedoeling, maar
het ontwerp bevat daaromtrent geen voor
Zoo behoeft het ontwerp, waarin naar
Spr.'s oordeel teveel is gekeken naar het be
lang van de grondeigenaren en te weinig
naar het gemeenschapsbelang, nog wel
eenige verbetering.
Wat de lintbebouwing betreft., merkte
Spr. op, dat het nog niet zeker is, dat bij
gemeenteverordening de bebouwing van be
paalde wegen buiten het uitbreidingsplan
kan worden verboden. Gedep. Staten van
Noord-Holland hebben een dei gelijke veror
dening al eens vernietigd. Het wetsontwerp
brengt hieromtrent geen zekerheid, hetgeen
te betreuren is, daar dit de eenige moge
lijkheid is om buiten het uitbreidingsplan
lintbebouwing tegen te gaan.
De gevfur-n aan de toepassing van elec-
triciteit verbonden demonslreercn zich ir
de laatste jaren veelvuldiger,' doordat de
electrificatie intensiever is geworden.
De couranten geven regelmatig bericht
over branden, die door kortsluiting ofwel
meest door aardsluiting" zijn ontstaan en
helaas maken de dagbladkolommen ook
veelvuldig gewag van ongevallen door elec-
triciteit, waarbij mcnschcnlevens zijn te be
treuren.
Dit bewijst, dat de beveiligingsmaatrege
len. die in de voorschriften van de diverse
electriciteitsbedrijven zijn aangegeven óf
onvoldoende zijn óf onvoldoende worden
nageleefd. Ware dit niet zoo, dus zouden
de beveilingsmaatregelen doeltreffend en
de naleving daarvan stipt zijn, dan zouden
natuurlijk nimmer ongevallen voorkomen.
De beveiligingsmaatregel, die in de mees
te thans nog geldende voorschriften is
aangegeven is de a a r d i n g en het is juist,
dat de meeste ongevallen plaats hebben,
doordat deze aarding niet of niet goed
genoeg werd gemaakt. Plet is echter even
zeer juist, dat op vele plaatsen in ons land
een werkelijk goede aarding, die dus als
beveiligingsmaatregel zin heeft, niet of
slechts met zeer groote kosten gemaakt zou
kunnen worden en het effect van deze voor
geschreven beveiligingsmaatregel is dus,
dat op zeer vele plaatsen in ons land geen
beveiliging tegen de gevaren van electrici-
teit in voldoende mate aanwezig is. De in
den aanhef van dit artikel genoemde bran
den en ongevallen leveren voor deze stel
ling het bewijs.
In de laatste jaren is hier te lande pro
paganda gemaakt voor een nieuwe door de
directie van een der grootste electriciteits
bedrijven in Europa (Rheinisch-Westphali-
sclies Elektrizitatswerk) uitgevonden en ge
patenteerde beveiligingsmaatregel, die in
Duitschland reeds tal van jaren op groote
schaal wordt toegepast en waarmede uit
stekende resultaten werden bereikt
Dit beveiligingssysteem, kortweg het R.W.
E.-systecm genoemd, of wel naar de uit
vinders Heinisch-Riedl-Besag-systeem is in
zijn functie practise!: onafhankelijk van de
kwaliteit van de aarding en heeft buiten
dien het groote voordeel, dat een-controle-
op de goede werk'ng van de apparaten elk
oogenblik en door leken.
Dat dit nieuwe beveiligingssysteem dan
ook in korten tijd pekendheid kreeg en
eerst in Duitschland, doch later ook in an
dere landen, waaronder ook Nederland op
ruime schaal wordt toegepast is niet te ver
wonderen. In ons land zijn reeds eenige be
drijven w.o., de Mij. tot Bouw en Exploi
tatie yan Laagspanningsnetten te Gronin-
gen ertoe overgegaan in afwachting van
nieuwe genormaliseerde voorschriften waar
in deze materie afdoend wordt geregeld, ap
paraten met dit beveiligingssysteem voor
zien. fhvingend voor te schrijven.
Tot dusver werden alleen huisaansluit-
kasten en hoofdschakelaars voor installa
ties, alsmede hoofdschakelaars voor toepas
sing in transformator stations, voorzien
R.W.E. relais in den handel gebracht; een
nieuwe constructie, die de belangstelling
van alle electriciteitsgebruikers iverdient,
aanleiding tot het schrijven van deze regels.
De voornoemde apparaten toch kunnen
voor nieuw te maken installaties van groot
nut zijn, doch daarmede zijn de vele duizen-
de bestaande installaties waar de beveili
ging naar andere inzichten werd aange
bracht niet gebaat. De Berliner Elektrizi-
tatswerke A.G. dus de G.E.W. van Berlijn
bestudeerden deze zaak en verzochten den
bekenden constructeur Besag, wiens naam
ook aan het systeem verbonden is,
stopcontact te construeeren, hetwelk in de
gewone huieinstallaties op de gevaarlijke
plaatsen als keuken en badkamers gebruikt
zou kunnen worden en waarin dan door
toepasisng van het R.W.E. systeem een auto
matisch werkende beveiliging wordt aange
bracht, die een absoluut gevaarlooze toe
passing van stroomgebruikende apparaten
als koektoestellen, strijkijzers, waschma-
ohines enz., enz. mogelijk maakt.
Voorwaarde was, dat het apparaat zooda
nig moest zijn geconstrueerd, dat het onmo
gelijk zou zijn daarop met defecte, dus ge
vaarlijke apparaten te werken.
Deze veiligheids-stopcontacten zouden bo
vendien waar een algemeene toepassing door
het publiek wensohelijk werd geacht, zeer
billijk in aanschaffing moeten zijn.
De Besag verklaarde zich bereid wanneer
het vraagstuk tot haar volkomen voldoening
vvercl opgelost een bestelling van 5000 stuks
op deze apparaten te geven.
Een dei-gelijke ondersteuning werkt na
tuurlijk voor een spoedige ontwikkeling
krachtig mede en het Sbik R.W.D. veilig
heidsstopcontact kon reeds voor eenige maan
den zijn joyeuse entrée maken.
Het nieuwe veiligheidsstopcontact bestaat
uit een onderkast van isoleermateriaal, die
zoowel voor montage op als in den muur te
gebruiken is en uit het eigenlijke schakel
apparaat, dat tegelijk met. een stopcontact
waterdicht in deze onderkast is aangebracht.
De verbinding met de installatie kan door
buisleiding, dan wel in beschermde lood
kabel plaats vinden. De aansluiting van de
leidingen geschiedt in den sok (aansluit-L
kast) van het apparaat bij uitgenomen soha-l
Architect van Groenewegen
in Nederl. Indië
De Haagsche architect H. van Groenewe
gen woont reeds eenige jaren in Indië
wel te Medan. Aan een brief van hem ont
leent Van Bouwen en Surin o.a.:
Zooals gezegd, kijk je in Holland steeds
over precies afgebakende perceeltjes van 2
300 M.; hier is het wat ruimer. Er is veel
te doen en te verbeteren, maar dat is vers 2.
Onze tijd is mooi en tegelijk leelijk. Het is
de kunst om steeds het mooie, het edele te
blijven zien.
Hier is wel veel bouwterrein besclnk-
baar, maar 't is toch ook al aardig verkocht
enook erfpacht. Vrijheidsbeknottingen
gaat wel, ofschoon een schoonheidscommis
sie door den Raad ingesteld. Leden zijn ing.
B.O.W. Ing. havenwerken en Dir. Bouwtoe
zicht. Ik heb indertijd voor benoeming be
dankt. Ik zit in den Raad, dat ik na einde
loos gezeur van de I.K.P. heb aangenomen.
Er wordt hier nog al gevochten tegen ge
meentediensten. namelijk Gemeentewerken
en ik heb daar een- werkzaam aandeel in.
Maar alles te zaan: genomen is het toch
hier beter werken dan in Holland, daar is
politiek no. 1, de zaak np. 2. Er is vanzelf
sprekend nog Veel te vertellen, ook.over In
dische bouwwijze, waar in Holland wel eens
over geboomd wordt, door lui die er geen
klap van weten, nooit Indië hebben gezien.
1 Een goed adres:
Jac.P.v.ci.Berg s
FiJNHOUTHANDEL
Ridderstraat 9-15
Weenuplein 7-8
Telefoon 41430
ROTTERDAM
Modern ingericht, met riant uii2;cht en oratis R-dio Apparaat mot
luidspreker. Gelegen mooiste gedeelte Zwaanshalskade 26 t.m.33.
Huurprijzen: vanaf t 7.25 tot t 9.- per week.
Bevragen: ROTTERDAM
Woningbureau Zwaanshalskade No. 32a
Beneden-en Bovenhuizen
TE KOOP te Den Haag
voor zeltbewoning of geldbelegging vrije Beneden
en Bovenhuizen aan de v. Hoytema- en Weissen'oruchstr.
(bij Benaordenh.weg) Tevens ook 2 Heerenhuizen met
Garages Te bevragen op het werk en
V GLSTtL&ANXUM, Graaf Florrissir 6Ca, lel.34132, R'dim.
Complex aan Stadionvveg Amsterdam
Koopsom 162.000.—, Huren pl.ra. 14.000.—,
Te bevragen :nder letters J V, Afd. Bouwwereld
van dit Blad
Dagelijks te bezichtigen. Aanvaarding na over»
eenkomst.
le HYPOTHEKEN. Rente huizen 5°/o,
landerijen AH
gj Bouwcredieten - Financieering - Voorschotten
1 B. SEV9NGA Co.
Essenburgstraat 71a - Tel. 3655S - ROTTERDAM
vrij op keur,
vrij van het syndicaat.
Verder GIPS, BAZALT.
BET0NTEGELS, SCHELP,
POEDER, STUCAC00RS-
KALK. Aanbevelend:
j L.MEINDERT Hz.
i i«b - DELFI
''iiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiii timiniiiiBiitn
LOOD- en ZINKWERKER
Aanleg van Gas- en Waterleiding
BADEN BA0KACHELS
MASTIEK-DAKBEDEKKING
ROTTERDAM
Woonhuis: Will9m Buytewcchstraat 193a
Werkplaats: St Laurensstraat 95
TELEFOON 10414
uiiiiiiiiiiiinniiiiDiiiiin iiiiiiuiiiiiimiïïmiiiiüi iiiiiiiiiiniiiiiiihinimimuiiiia
Garage-deuren
GELDROP. Zaterdagavond was de dienstbode
van een slager te Geldrop bezig met het schoon
maken van den winkel. Bij het poetsen van de
eleclr. vletschsnijmachine kwam 2ij op tot nog
toe onverklaaibare wijze in aanraking met den
electrische stroom. Op haar noodkreten kwamen
de slager en zijn echtgenoote toegesneld en
vonden haar over de machine hangen. De slager
trok haar ervan af en kreeg eveneens een hevigen
schok doch kwam met den schrik vrij. Het
meisje is vrijwel onmiddelijk aan de gevolgen
overleden.
Dit ongeval was niet ge
schied indien een „SBIK"
Veiligheids-Stopcontact
was gebruikt.
(Zie artikel in dit blad)
Wij raden alle gebruikers van transpor
tabele electrische apparaten aan zich te
doen inlichten door hun installateurs of
door de importrice:
Woningrapport 1930. Rijswijk NV. TECHNISCH BUREAU
Volgens den toestand op 25 September j.l.
jn aan 200 eigenaren van woningen te Rijs
wijk (Z.-H.) aanschrijvingen gericht tot het
verbeteren dier woningen.
Aan de aanschrijving is geheel voldaan ten
aanzien van 127 woningen, terwijl er niet aan
voldaan werd ten aanzien van 53 woningen.
Aan de aanschrijving is gedeeltelijk voldaan
ten opzicht van 15 woningen; de bewoning is
gestaakt ten aanzien van 3 woningen, terwijl
de voldoening aan de inschrijving is opge
schort ten aanzien van 1 woning en uitstel is
verleend ten aanzien van 1 woning.
Het vraagstuk om een deur van een garag;-
te maken, die geen ruimte perloren doet gaar:
is al op velerlei wijze opgelost. Gezom
Deuren, die omhoog schuiven en langs hetComfo'
plafond gebogen worden, deuren, die lang?|
den zijmuur schuiven, deuren, die omhoog
klappen en rolluiken in allerlei vórmen ge
ven een rijke keuze.
Een Belgische bouwkundige heeft toch nog
weer iets anders bedacht. Hij bouwt vooraan
de garage een ellipsvormdgen uitbouw, die
geheel opengeschoven kan worden, omdat de
vóónvand geheel uit schuifdeur bestaat.
De deur, die uit betrekkelijk smalle stroo-
ken bestaat, werkt dus als de afsluiting van
een cylinder-bureau.
Tot 5 meter moeten de deuren gemakkelijk
met de hand te bewegen zijn. Een voordeel
van deze constructie bestaat hierin, dat de
inwendige ruimte van de garage er door
vergroot wordt.
Schitterende villa's en boschterrein
tegen zeer lage prijzen. Vraagt inl
De verhouding tusschen op
en aantrede van trappen
Meestal wordt de verhouding zoo aange
nomen. dat 2 optreden 1 aantrede teza
men van 60 tot 64 c.m. bedragen.
Men kan echter nog op verschillende an
dere wijzen een goede verhouding vinden,
b.v. ty2 optrede 1 aantrede is 54,5 en ook
11/3 optrede 1 aantrede is 52. Is de optre
de kleiner dan 14 c.m., dan neemt men de
som van op- en aantrede gelijk aan het ge
tal 47. Bij 13 c.m. optrede zou dus de aan
trede 34 c.m. moeten zijn.
Bij optreden hooger dan 20 c.m. deele
men de optrede op het getal 500 om een ge
makkelijke aantrede te verkrijgen.
Eenige gemakkelijk beloopbare .trappen
hebben de volgende verhoudingen, naar uit
de practijk gebleken is, aldus n.l. 14 optrede
bij 33 aantrede; 15 optrede bij 30 aantrede,
verder 16 bij 31, 17 hij 29 is gemakkelijk en
vlug te loopen, ook 18 bij 28 en 18 bij 29 c.m.
De hier aangegeven maten gelden alle voor
hoofdtrappen in belangrijke en groote ge
bouwen.
Voor diensttrappen en dergelijke kunnen
andere maten genomen worden.
UW ADRES
voor Uw
DRUKWERKEN
Drukkerij LIBERTAS
El 105 - ROTTERDAM
Telef. 2495-2496-2497-2498
Koopt onderstaande ar
tikelen bij het vakkundig
Installatiebureau
Rotterdam, Taborstr. 26
Telefoon 13237.
Bern. Weerd O.Z. 19
Telefoon 15439
UTRECHT
een WONING met
VOLLEDIG INGERICHTE BADKAMER'
Kom nu deze week ^eens kijken
aan de
GOEVERNEURLAAN en
VAN ZEGGELENLAAN
te 's-Gravenhage met zijn moderne
Winkel- .en Woonhuizen (4 of 6
kamers, met volledig ing^pclite
badkamer). Maximum comfort
GOEVERNEURLAAN 626 TELEFOON 19118
's-GRAVENHAGE
iiiuiiiiiiiiiiiiiiüiiiiiuii1 nmwiiiuuiiiiiniiuuinininiiiüinmiiBmm ^"iiiiiiiiiüiiiiiiinin
OOK IN VERSCHILLENDE STADSDEELEN
WONINGEN TE HUUR