BINNENLAND.
DE OVERVAL1 OP CURACAO
Radio Nieuws.
ZATERDAG 4 OCTOBER 1930 TWEEDE BLAD PAG. 5
OPENING
ELECT RICITEITSBEDRIJF
VAN GOEREE EN OVERFLAKKEE
Donderdag werd genoemd bedrijf voor het
westelijk deel van Flakkee in gebruik ge-
jteld.
Dat dit thans mogelijk is geworden, is
voor het grootste deel te danken aan de
neringdoende middenstandsvereeniging te
Middelhamis en Sommelsdijk. die, gecom
bineerd met de E. M. G. O., voor deze ge
legenheid ook een tentoonstelling had ge
organiseerd.
In het tentoonstellingsgebouw werd m te
genwoordigheid van de gemeentebesturen
van het eiland en verdere genoodigden door
Jhr. Mr. van Kamebeek, Commissaris der
Koningin in Zuid-Holland, het electrici-
teitsbedrijf door het omdraaien van een
knop in werking gesteld.
De commissaris wees daarbij op de be-
Uekenis van de landbouwverceniging „Me-
lisant" voor de totstandkoming.
De heer C. Warnaer te Dirksland, lid der
Prov. Staten van Zuid-Holl., hoopte dat als
«traks het Flakkeesche waterleidingbedrijf
L werking wordt gesteld, niemand minder
rfan H. M. de Koningin daarbij zal tegen
woordig zijn. Spr. vroeg hiertoe de mede
werking van Zijne Exc. Yan Karnebeek.
(poot applaus).
Vervolgens voerden nog het woord, ae
'directeur der. E. M. G. Ot Ingenieur Boom,
de directeur van het Dordtsche Electnci-
teitsbedrijf, van welke gemeente Flakkee
Jjaar stroom volgens het engros-stelsel be
trekt, een vertegenwoordiger van den Mi-
Bister van Waterstaat en de Voorzitter van
den Raad van Commissarissen van de E. M.
ft O. burgemeester Den Hollander, die
•érst'in een openingsrede de geschiedenis
van de K*M. G. O. had gereleveerd.
Vervolgens werd een rondgang gedaan
langs de stands waarbij Zijne Exc. van
Kamebeek zich met de verschillende stand
houders onderhield. Voor zijn vertrek werd
ian genoodigden nog een diner aangeboden,
^s Avonds waren de dorpen Middelharms
te Sotmmelsdijk feeëriek verlicht. De beide
gemeentehuizen waren rijk geïllumineerd
Sb de kerktorens met schijnwerpers ver
dicht Een en ander bracht veel publiek op
|en been.
[NTELLECTUEELE
BETREKKINGEN
TUSSCHEN NEDERLAND EN BELGIE,
Gister heeft de Belgische minister Vau-
Ifaier de Belg. afdeeling der technische
permanente commissie ter bevordering van
L Nederlandsch-Belgische intellectueele be
trekkingen geïnstalleerd. De Belgische af-
SelSg best^t uit: minister Vauthier, voor
zitter; directeur-generaal Bauwens vice-
«morzitter: Prof. Bessemans, Gent, Piof. Vei
len, Luik; Prof. Hegenscheidt, Brussel;
van Dievoet, Leuven; terwijl Dr. J.
grauls als secretaris fungeert.
WIJNKOOP EN DE C.P.H.
NOG NIET IN GENADE AANGENOMEN.
Da „Tribune" geeft een commentaar op
2e door den heer Wijnkoop in de Tweede
Kamer afgelegde verklaring.
Het blad betreurt:
dat in de verklaring van Wijnkoop nog
tiet voldoende duidelijk is aangegeven aard
de oorzaken, die hem hebben geleid tot een
verkeerde politiek, waarvan hij de funeste
gevolgen erkent
Juist hier kan de arbeidersklasse tut lee-
ren om gesterkt te worden voor verderen
^W"ant het hoeft geen betoog fouten wor
gen niet erkend, omdat de Communistische
«artijen zelfvernedering eiscnen of iets
yan dien aard, zooals het „Volk" zijn lezers
tracht voor te stellen.
Fouten worden erkend, om in de toe
komst bij nieuwen strijd te leeren en
met meer ervaring den strijd beter te kun-
pen voeren.
Daarom zal het voor Wijnkoop noodig
lijn, zijn verklaring nader te preciseeren.
Tot goed begrip voegen we hieraan toe,
lat de laatste alinea van de verklaring niet
beteekent, dat Wijnkoop als lid van de par
tij aangenomen zou zijn. Over zijn al of
Siet toelaten, is door het Ekki nog geen uit
spraak gedaan.
Zijn verklaring In de Kamer kan alleen
fceteekenen, dat "hij, in samenwerking met
onzen parlement-vertegenwoordiger, zijn
houding in de Tweede Kamer bij de ver-
pehillende vraagstukken zal bepalen".
*S-GRAVENDEELS NIEUWE
BURGEMEESTER
Bij Koninklijk besluit werd tot Burgemeester
der gemeente 's-Graiiendeel benoemd de lieer
e. VAN HEESSEN, gemeentesecretaris
van Boskoop.
Uit het Sociale Leven.
STAKING.
Bij de firma Stibbe, lingeriefabrikant te
's-Hertogenbosc.h is onder het personeel een
Itaking uitgebroken.
Genoemde firma heeft haar personeel
heden zich te organisecren en zij stelde haar
personeel v<jor de keus: bedanken of anders
«ntslag.
Het personeel dezer firma is sinds kort
georganiseerd bij den Ned. R.-K. Naaisters-
in Kl.eerjnakgrsbond »St. Gerardus jHajella".
HET VERDERE GETUIGENVERHOOR
Het requisitoir
van den advocaat-fiscaal
KAPITEIN BORREN TOT VIJF DAG-EN
GEVANGENISSTRAF VEROORDEELD
In de heden voorgezette behandeling voor
het Hoog Miliatair Gerechtshof van de zaak
tegen kapitein Borren, lichtte bekl. nog
toe, dat hij zeggenschap over, noch con
tact had met de op Curasao aanwezige
reserve-officieren.
Get. oud-gouverneur B r an t j e s zegt, dat
er een tekort aan manschappen was en dat
daarom de militaire wacht van den gouver
neur indertijd is ingetrokken.
Get. Hoorweg zegt, dat kap. Borren
gekomen is om dc politie te reorganiseeren
Hij heeft daar alles op gezet en daardoor
zijn militaire taak verwaarloosd. Was hij
voorts niet moreel geschokt geweest door
zijn gevangenneming dan zou hij juist de
man zijn geweest om een tegenaanval uit
te voeren.
De advocaat-fiscaal jhr. mr. v. d. Bran-
deler, nam dan zijn requisitoir. Hij wees
er op, dat de aanval van Urbina op Willem
stad eerst recht tot ons heeft doen door
dringen, de zware verplichtingen, die op
ons rusten jegens onze koloniën. Herhaal
delijk is door opvolgende gouverneurs bij
de regeering geklaagd over de onvoldoende
sterkte en paraatheid van onze weermacht
en den zeer onvoldoenden toestand der
politie op Curasao die gerecruteerd werd uit
de landmacht, die niet veel bijzonders was
uit de inwoners, die heelemaal niets
bijzonders waren.
Het waren allemaal kleurlingen en het
minste gehalte der bevolking. Plannen tot
verbetering werden geremd door de noodza
kelijkheid van bezuiniging. Het is de
vraag of het politiecorps uit militairen be
stond en daarom is kapt. Borren niet ge
prikkeld geworden om het militaire ele
ment omhoog te brengen. Toch bleven het
militairen. De bedoeling was niet, dat deze
zouden dienen voor de weermacht: de taak
der defensie berustte bij de marine. Maar
van 1913 af is er geen marinebodem te Cu
racao geweest Was Curagao volgens des
kundigen niet door de landmacht te verde
digen, maar daarom hadden de politietroe-
pen toch wel een taak als weermacht Kapt.
Borren had het vertrouwen der Regeering.
Hij had een flink en energiek karakter en
werd beschouwd als een bekwaam officier,
hetgeen get Hoorweg had bevestigd. Dat hij
n militaire taak had te vervullen staat
s een paal boven water, al moest bij de
„/ername van zijn taak in Oct 1925 juist
over een politietaak gesproken. Hij erkent
dat zelf en had op den dag van de overval
zelfs nog met de gouverneur over de gerin
ge sterkte der militaire troepen geklaagd,
die volgens een eerder schrijven van hem
moesten geoefend worden als een compag
nie infanterie.
Kapt. Borren had de reglementen voor het
leger in de koloniën moeten bestudeeren. Dat
hij geen instructie had is ook niet juist en
al had hij deze niet, dan nog had hij de
taak zijn troep op te wekken tot gehoor
zaamheid, tucht en mil. geoefendheid.
Spr. wijs dan op de tegenwerking, die
kapt. Borren bij de uitvoering van zijn taak
had van den Kol. Raad, de oude gevestigde
Hollanders en de vele Israëlieten, die in de
sociëteit de macht bekleedden. Het was dan
ook een wonder dat kapt. Borren nog zooveel
tot stand heeft gebracht. In één jaar heeft
zich onder zijn invloed de toestand zóó ont
wikkeld, dat er 'n verschil van dag en nacht
vergeleken, bij vroeger. De bevolking
bekende dat ten slotte dan ook. Maar bij al
het goede ging het militaire gedeelte van de
taak teloor. Door het onvoldoende aantal
kwam er van de oefentroep niets terecht en
daalde het militair karakter. Herhaaldelijk
heeft de gouverneur aangedrongen op het
zenden van twee brigades. Dat was hoog
noodig, daar de Bataafsche zich uitbreidde,
de vestiging van vreemdelingen daardoor
toenam en daarmee het aantal verdachte in
dividuen. In Januari 1929 ontbraken nog van
de sterkte 1 sergeant en 36 minderen.
De sterkte op den dag van den overval
was absoluut onvoldoende, n.l. 3 officieren
en 136 man, waarvan 41 voor den dienst
absoluut ongeschikt waren. Het is dan ook
niet te verwonderen, dat aan de troelen ern
stige gebreken kleefden. Het is echter de
vraag of bijv. Borren daarmee zich kan ver
ontschuldigen van de aanklacht het fort, het
kampement niet behoorlijk in staat van ver
dediging te hebben gebracht
Bij 'de voortzetting van zijn requisitoir
zteide de advocaat-fiscaal, dat men zich ter
nauwernood voldoende kan voorstellen de
uiterst moeilijke taak, die bekl. had om de
-crschillende diensten te beheeren. Wanneer
men nagaat, dat de havenbeweging een om
vang had grootcr dan te Amsterdam en dat
er vele vreemdelingen binnenkwamen en
dat hij voor den recherche- en vreemdelin
gendienst slechts acht man beschikbaar had,
dan blijkt dit voldoende. Toch is het de
vraag of hij daarin voldoende verontschul
diging heeft voor het tekort in de militaire
oefening. Zijn tekortkoming komt voorname
lijk tot uiting in het toezicht in het fort, dat
toch de clou van de bezetting was. Hij liet
alles na wat redelijkerwijs van hem kon
worden verwacht als commandant van het
kazernement. De poort stond dag en nacht
open, met goedvinden van den gouverneur.
Het was een kleinigheid-de poort even te
openen als de brandweer erdoor zou moeten.
Vreemdelingen, zelfs geïnterneerden, bewo
gen zich vrij in het fort. Geïnterneerden wcr
den er met corveediensten belast. Er was
een eerewacht, die ongeladen geweren had,
een planton, die een revolver en een onge
slepen klewang had, maar 's avonds rukte
de eerewacht in en de planton bleef alleen
over. Waarom heeft kapt. Borren den plan
ton niet met een geladen geweer gappend,
overeenkomstig de reglementen in het O. J.
leger? De hoofdwacht had in het geheel
geen militaire beteekenis. Er was een mili
taire wacht geweest bij de poort, maar die
was ingetrokken, er was een brandpiket,
maar dat was geen militair piket; de wer
kers waren ongeschikt, maar was van deze
menschen niets te maken geweest? Zij
ren 24 uur per dag in het fort, waarom zijn
zij niet onder tucht gebracht? Tot op zekere
hoogte is dit erkend door kapt. Borren; hij
zegt niet, dat er niet een rustend piket van
te maken was geweest, maar hij heeft het
niet gedaan.
Ook in wapening is kapt. Borren tekort ge
schoten. Twee mitrailleurs stonden 'ondef-
allerlei rommel, de andere waren gedeelte
lijk gedemonteerd. De geweren van de ge
huwden waren in de chambrée, maar van
de ongehuwden in dg kazeigatign.
or paraat gebruik waren geweren en
munitie niet beschikbaar. Een eigenaardig
ontrast, deze toestand, met b.v. de voor
schriften voor de bewaking van het kampe
ment te Waalsdorp. Vergelijkt men deze,
dan slaat men de handen in elkaar als men
ziet hoe kapt. Borren alles heeft nagelaten,
liettegcnstaande liem bekend was welke ge
baren hem bedreigden. De pistolen van de
aict-dienstdocnden waren in de kasten, de
gehpwden mochten ze meenemen.
Na den overval is dat alles veranderd.
Zoo weinig is door kapt. Borren gedacht
aan de mogelijkheid van een overval, dat hij
met luit. Berger gesproken heeft over het
opbergen van geweren op zolder. Hij heeft
ook geen leering getrokken uit de hem om
ringende gevaren. Er was geen alarmorder
en wat lag meer voor de hi/.d, dan dat hij
rekening moest houden met cle mogelijkheid
van een plotselingen overval. Hij had een
alarmorder bij wijze van proef van tijd tot
tijd moeten laten werken, maar hij heeft er
'fts aaji gedaan.
Er was geen samenwerking met de bur-
gerpolitie, maar men mag toch niet uit het
oog verliezen de kracht, die geput kan wor
den uit -de Isla. Wanneer kapt. Borren in
overleg met de gouverneur z.ich verzekerd
had van behoorlijke inlichtingen door de re
cherche van -de Isla, dan zou hij ook op de
hoogte geweest kunnen zijn van wat er op
Rio Canario gebeurde.
Kapt Borren beweert, dat hij nooit aan
een mogelijkheid van een overval gedacht
heeft. Dat' kan toch geen excuus zijn. Het is
eenvoudig onbegrijpelijk dat hij zoo weinig
zijn gedachten heeft laten gaan over zijn
plichten en de gevaren, die hem bedreigden
dat noch hij, noch de gouverneur aan maat
regelen tegen een overval gedacht heeft
3500 Venezoleanen waren op Curagao; er
was dan toch geen reden om met de handen
elkaar te gaan zitten. Allerminst in een
stad als Willemstad. Spr. citeert een brief
van de Venezolanen om een districtsmees-
ter waarin gedreigd werd met het in de
lucht laten vliegen van zijn huis. Kapt Bor-
was ook van het bestaan van een ver-
eeniging onder de Venezolanen op de hoog
te, die naar zijn meening zich wel niet tegen
het Ned. gezag zou richten, maar die dat
toch ten slotte gedaan heeft Bovendien,
kapt Borren is gewaarschuwd. Een paar da
gen voor den overval is hem in handen ge
komen een pamflet, dat in Rio Canario was
aangeplakt tegen de Venezolaansche regee
ring. Daaruit blijkt, dat er wel iets gistende
Kapt. Borren had onvoldoende manschap
pen, maar hij had maatregelen kunnen ne
men. Het was niet waar, dat er niets te ver
wachten viel, er was reden genoeg om pa
raat te zijn.
De overval van Urbina was een verrassing
en slaagde volkomen. Er is eenig verzet ge
pleegd en spa brengt een eeresaluut aan
de drie manschappen, die daarbij gesneu
veld zijn en eveneens aan de beide ser
geanten, die nog getracht hebben om ma
chinegeweren geveohtsklaar te maken en
aan den brigadier De Vries, die zich met
de revolver in de vuist een weg heeft ge
baand om te trachten hulp te bieden, als
mede aan eenige anderen, die zich onder
scheiden hebben. Een energiek optreden van
één der leiders had een geheel andere wen
ding aan de zaak gegeven. En het is on
begrijpelijk, dat iemand met den persoon
lijken moed van kapt Borren, toen het nog
tijd was, niet de leiding heeft genomen.
Ook luit Berger heeft dat nagelaten. Toch
was de ordelooze troep van Urbina zeer
goed te weerstaan geweest.
De militairen vergaten, dat zij militairen
waren. Dat blijkt ook wel hieruit dat de
militairen zoo spoedig mogelijk hun mili
taire kleeding voor burgerkleeding hebben
verwisseld. Kap. Borren had van het huis
van den gouverneur uit het fort Amsterdam
kunnen bereiken en bovendien waren er
toch in het fort nog 40 mannen, zoodat
poging tot herovering niet nagelaten had
behoeven te worden. Er is echter niets
daan, er is integendeel door kap. Borren
alles gedaan om den overval „gedaan" te
maken. Hij adviseerde den gouverneur zich
gewonnen te geven.
Een fout noemt Spr. het, dat de com
mandant niet vlak bij het 'fort woonde. Was
dat het geval geweest, dan had hij wel
licht nog iets kunnen doen. Thans heeft
hij zich, na ontvangst van het bericht, niet
op de hoogte zijnde van den toestand, per
auto naar het fort begeven, meenende, dat
er een opstootje gaande was. Hij is in het
fort binnengereden en werd gevangen ge
nomen. Hij heeft de groote fout begaan zich
niet op de hoogte te stellen. Toen hij ge
vangen voor Urbina werd geleid, heeft hij
zich laten overbluffen. Hij is daar zoo klein
geworden, dat hij zich door Urbina heeft
laten leiden naar de munitie-bewaarplaats
en naar de gevangenis, waar hij de gevan
genen vrij liet en hij heeft zich laten zen
den naar den gouverneur, om dien te be
wegen zich over te geven. Hij heeft ook de
fout begaan als gevangen commandant be
velen te geven. Dat had hij niet mogen
doen, hij had dat aan luit. Berger moeten
overlaten. Hij heeft dien zelfs ontmoet, doch
hem niet verteld, dat hijj. gevangen was
dat dus zijn taak op luit. Berger overging.
Met den gouverneur heeft hij geen overleg
gepleegd, hij heeft al het mogelijke gedaan
dien te bewegen te bevelen dat geen schot
meer mocht worden gelost. Wanneer hij ge
bruik had gemaakt van de wapens en de
reserve-officieren op de „Isla", dan had hij
nog een aardige macht hij elkaar kunnen
krijgen. Hij heeft echter nooit voeling ge
had met die reserve-officieren. Ook hier ge
mis aan nadenken. Urbina dreigde met
brandstichting, inderdaad, maar zou hij die
bedreiging hebben uitgevoerd? Zijn belang
was zich zoo snel mogelijk te verwijderen.
Was hij aan het brand stichten en plunde
ren gegaan, dan zou hij zijn doel, zoo snel
mogelijk met de veroverde wapens naar
Venezuela te gaan, niet hebben kunnen be
reiken. Kap. Borren is gezwicht voor dat
suggestieve woord en heeft weerlooshei
predikt op een oogcnblik, dat hij het verzet
had moeten organiseeren.
De gevolgen van kap. IBorren's optreden
zijn niet gering. Het Nederlandsche gezag
heeft door zijn nalatigheid een knamv
kregen en is ondermijnd. Ons prestige heeft
geleden. Wapens zijn buitgemaakt en .r
wonden en 3 dooden zijn gevallen, die eigen
lijk ook op zijn rekening komen, omdat zij
waarschijnlijk niet gevallen zouden zijn als
de poort gesloten was geweest. Ook de uit
levering van Perez komt voor zijn rekening
Het Amerikaansche schip Macaraibo is ge
bruikt teggn Venezuela en onze verontschul
digingen aan de rcgcerihg van Venezuela
zijn niet vriendelijk beantwoord.
De gouverneur is in gebreke gebleven 'een
instructie te geven, waartoe hij het initii
tief had kunnen nemen. Hij vroeg zelfs nim
mer rapporten; zoo weinig was er samen
werking, tusschen hem en kapitein Borren
Dit is een verzachtende omstandigheid,
HENRY FORD IN 'ONS HAND'
evenals het tekort aan manschappen. Ook
een verzachtende omstandigheid, dat nie
mand ooit met hem over de mogelijkheid
van een overval heeft gesproken. Hij blijft
echter aansprakelijk. Hij is de oorzaak ge
weest, dat in den tijd van een kwartier de
heele boel lam lag.
In de dagen der republiek voerde een der
belangrijkste gewesten als wapen een roode
klimmende leeuw op een gouden veld, met
de spreuk: vigilate Deo confidente. De
leeuw heeft zich echter te ruste gelegd.
Moge het Ned. gezag zich op Curagao spoe
dig herstellen. Alleen langs dien weg zal
de nationale eer weer kunnen worden her
steld.
In aanmerking nemende de verzachtende
omstandigheden vraagt spr. bekl's veroor
deeling tot een gevangenisstraf van 5 dagen
De verdediging
De verdediger Mr. Rolandus Hagedoorn
wees er in zijn repliek op, dat Curagao vol
komen onverdedigbaar was en het dan ook
niet te verwonderen was, dat er niet over
verdediging overlegd werd, maar wèl over
de taak van kap. Borren om de politie te
organiseeren in verband met den toestand
van wanorde en onrust die op Curagao De-
stond. De dubbele taak: de militaire en de
politioneele, was voor één man veel te
zwaar. Wat het garnizoen van het „fort"
betreft, heeft kap. Borren herhaaldelijk op
versterking aangedrongen, maar het dep. v.
koloniën behandelde die brieven zeer lang
zaam. Daar ligt de schuld van de heele boei.
Men zat zoo krap in de menschen, dat de
gouverneur langen tijd slechts één of heele
maal geen oppasser had en dat er geen
mannen waren voor een eerewacht voor 't
gouvernemcntspaleis. Dat ondermijnde het
prestige en daarom was 't van weinig be
teekenis of er een planton met een revolver
of een geweer voor de poort stond.
Spr. betoogde verder, dat door kap. Bor
ren geen fouten zijn gemaakt in den zin
in het militair strafrecht.
Met den adv.-fiscaal wil spr. aannemen,
dat het open of gesloten zijn van de poort
van invloed kan zijn geweest. Kan men
hier van een verzuim van kap. Borren
spreken? Neen. Niemand heeft ooit aan een
dergelijken aanval gedacht. Spr. denkt hier
hij aan de uitdrukking „ieder ander onder
gelijke omstandigheden". Men vergeet, dat
Borren onder zeer ongunstige om#tandighe-
den werkte en,-dat hij toch gewoekerd heeft
met het handjevol menschen, waarover hij
beschikte.
Dat de zeer zware poort open bleef
spreekt van zelf. Volgens luit. Berger reed
de celwagen 10 k 12 keer per avond, Zater
dags 15 k 20 keer uit. Practisch was het
dan ook onmogelijk de poort te sluiten.
Trouwens in Curamao is het om 7 uur pik
donker en ook onder de voorgangers van
kap. Borren stond de poort van 7' tot 10 uur
in het donker open. Zoodra de gouverneur
erigens sanctionneerde dat de poort open
bleef, was Borren ontheven van de verant
woordelijkheid daarvoor. Een vergelijking
met den G.-G. van Ned.-Indië gaat niet op
omdat de gouverneur voortdurend contact
had met den bevelhebber en voortdurend
het oog had op de poort.
Spr wijst er nog eens op, dat de regeering
steeds nagelaten heeft iets te doen op de
herhaalde verzoeken om een schip te sturen
Eerst na den overval, als volgens de regee
ring, een herhaling niet is te vreezen, wor
den twee schepen gestuurd en wordt het
garnizoen opgedragen aan de mariniers en
de militaire troepen uitsluitend met de po
litie belast. Precies wat kap. Borren steeds
heeft gewild, steeds voorgesteld heeft, waar
naar hij zich helaas te vroeg gericht heeft
gevolg gevende aan hetgeen hem opgedra
gen was.
Een groote fout is gemaakt door den gou
verneur, die debevoegdheid van Borren
heeft beperkt tot de stad en het broeinest
Rio Canario er buiten liet. Thans blijkt 't
uitroeien van Rio Canario wel mogelijk te
zijn, wat toen niet mogelijk werd gemaakt
De militaire politie is er met hand en
tand buiten gehouden, zij werd niet inge
licht en toch meent de adv.-fiscaal, dat van
de geringe troepenmacht nog wel een paar
man gemist had kunnen worden voor re
cherche-diensten in Rio Canario. De overval
js daar voorbereid; was deze plaats onder
toezicht der mil. politie geweest, dan was
dat niet mogelijk geweest zonder, dat kap.
Borren gewaarschuwd was.
Alles bijeengenomen acht spr. uitgesloten
dat kap. Borren veroordeeld kan wórden op
grond van art. 74, dat strafbaar stelt clcn
militair aan wiens schuld het is te wijten,
dat eeltige verstrekte of bezette plaats door
den vijand wordt overvallen. Afgezien van
de vraag of wij Urbani en Urachado als
„vijand" en niet juister als „opstandeling"
moeten beschouwen. In het laatste gc\al
vraagt spr. op welk moment had de schild
wacht- dan op hen moeten schieten? Toen
de wacht overvallen werd en schoot han
delde zij uit noodweer. Maar al had er een
wacht van 20 man gestaan, had zij tocii
niet mogen schieten, voordat de menschen
tot den aanval overgingen. Want het was
een! politiebureau en er kwamen herhaal
delijk vrachtauto's met menschen.
Wij hebben hier te doen mot een roof
overval van desperado's, beroeps-revolution
naairen, van wie Urbina liet ideaal had
heerscher te worden in Venezuela. Daar het
voor hem dan van belang zou zijn een be
vrienden staat in de nabijheid te hebben
k£n niemand aannemen, dat Urbiua tegen
liet Nederlandsche gezag zou optreden. Ten
slotte betoogt spr., dat het volkomen irre
levant is of de aanval afgeslagen had kun
nen worden.
Wat moet nu met Borren geb'euren? Hij i;
ontheven van zijn detachement. In 1928 had
hij daarom reeds gevraagd maar het verzoek
werd afgewezen.
Nu dient hij in Middelburg, heeft een uit
stekenden staat van dienst en heeft dag en
nacht gewerkt aan de taak, die hem opge
dragen was. En al is hij als militair mis
schien niet geheel gedisculpeerd, dan mag
uw Hof zich gelukkig prijzen, dat het mag
ja moet doen wat het Nederlandsche volk
verwacht, dat gebeuren zal.
De advocaat- fiscaal repliceert en be
toogt o. a., dat volgens art. 90 opstandelin
gen gelijkgesteld worden met den vijand en
dat men hier \vel degelijk te doen heeft met
opstandelingen, n.l. met menschen, die het
gezag, met welk doel dan ook, tijdelijk opzij
wilden schuiven.
Nu dupliek van mr. Rolandus Hage
doorn wordt de uitspraak bepaald op 14
October.
HOE MEN WERKT
Luchtvaart
DE INDIE-VLUCHTEN.
Het 2e postvliegtuig naar Ned.-Indië ver
trok gisteren om 6.35 uur pl. tijd van Boe
dapest en landde om 11.50 uur te Sofia.
Alles wel aan boord.
K. L. M. WINTERDIENST
Brief- en Pakketpost door de lucht
Met ingang van 6 October a.s. zal de K. L.
M.'s winterdienst ingaan. Op dezen datum
komen te vervallen de luchtdiensten van
Rotterdam naar Bremen en Hamburg en
naar Hamburg KopenhagenMalmö en
daarmede de gelegenheid tot verzending
van brief- en pakketpost naar Bremen, Ham
bburg, Denemarken. Zweden, Noorwegen en
Finland. Vanaf genoemden datum zullen
alsnog de volgende luchtdiensten voor over
brenging van brief- en pakketpost worden
gebezigd:
I. AmsterdamRotterdam—Londen van
Schiphol: 12.30, van Waalhaven 13.15, te
Londen 15.25.
II. AmsterdamRotterdamBrusselPa
rijs: a. van Schiphol 11.00, van Waalhaven
11.45. te Brussel 12.20 te Parijs 14.30 (brief
en pakketpost);
b. van Schiphol 12.00, van Waalhaven
12.45, te Brussel 13.20, te Parijs 15.30 (alleen
paketpost voor België en voor Parijs en
voorsteden).
III. Parijs-Istanbul: van Parijs: 3.50: (al
leen briefpost voor Bulgarije, Griekenland,
Joego-Slavië, Hongarije, Oostenrijk, Polen,
Roemenië en Turkije).
IV. AmsterdamEssen/Mulheim—Keulen
Frankfort (Main) —Mannheim—Bazel—Ge-
nève: van Schiphol, 8.20 ,te Essen/Mülheim
10.15; te Keulen 11.05, 1e Fraukfort (Main)
12.20; te Mannheim 13.20 ,te Bazel 15.05; te
Genève 16.40 (alleen briefpost voor Albanië
Duitschland, Italië, Malta, Saargcbied. Tri
polis en Zwitserland en alleen pakketpost
voor Italië en Zwitserland).
V. GenèveMarseilleBarcelona: van Ge
nève 11.35; te Barcelona 17.55 (alleen pak
ketpost voor Spanje).
VI. Roterdam—Essen/MülheimHalle
Leipzig—Praag: (alleen van 6—16 Oct a.s.
van Walhaven 10.10; te Essen/Mülheim 12.10
te Halle-Leipzig 15.15; te Praag 17.05. (al
leen briefpost voor Tsjecho-Slowakïjc; al
leen paketpost voor Bulgarije, Hongarije,
Joego-Slavië, Oostenrijk, Polen, Roemenië
Tsjecho-Slowakije en Turkije.
VII. AmsterdamHannoverBerlijn, met
aansluitingen: BerlijnMoskouen Ko
ningsbergenLeningrad: van Schiphol 12.15
te Hannover 15.10 te Berlijn 17.05 (alleen
briefpost voor Duitschland. Estland, Litauen
Perzië, Silezië en Rusland, alleen pakket
post voor Duitschland, Estland, Litauen cn
Rusland.)
Uit de Antirev. Partij.
OVERAL DEZELFDE METHODE -
Een abonné uit Goor schrijft ons, dato
2 Oct!
Gisteravond kwam mij weer een staaltje
ter oore van de „bewonderenswaardige"
ijver waarmede sommige voorstanders van
de anti-vlóotbouw-actie hun handteekenin*
gen verzamelen.
Aan de Oude Diepenheimsche Weg (Ge
meente Diepenheim (O.) zijn 14 daag gele
den de Goorsche verzamelaars al geweest
en hebben bijna overal hun zin gekregen.
Bijna allen teekenden.
Heden bleek mij, dat ook vanuit Diepen*
heim deze gezinnen zijn bezocht en weer
werd geteekend door degenen, die op
delijstuitGoor hadden getee
kend. - c
Vermeldengwaard ïs verder, dat in het
gezin van een rechtseh raadslid door propa
gandisten uit Goor (met de situatie niet op
de hoogte) beweerd werd, dat deze actie
met politiek niets te maken had. Toen hun
er op gewezen werd, dat er toch maar S. D.
A. P. boven de lijst stond, zeiden ze: O,
ben jullie Christelijk? Dan komen we nog
wel terug met de lijst voor „Kerk en
Vrede", waarop ze ten antwoord kregen:
Wij zijn j an jullie roode smoesjes niet ge
diend.
ANTI-REV. PROPAGANDACLUBS
JAARVERGADERING VAN HET VERBAND
Het Verband van anti-revol. propaganda-
clubs houdt op Woensdag 8 Oct. a.s. te
Utrecht zijn jaarvergadering. Behalve de ge
wone zaken staat een rede op bet program
ma van den heer J. Schouten waarin hij
het gewichtige vraagstuk: Oorlog en Vrede,
hoopt te behandelen.
„NEDERLAND EN ORANJE".
In het Octobernummer van het officieelc
Verhandsorgaan „Nederland en Oranje"
worden voorts nog cnKele interessante bij
dragen aangetroffen, zooals b.v. Ontwape
ningsactie en dienstweigering, een vraag
stuk dat ongetwijfeld in het brandpunt der
belangstelling staat.
DE A.R.J.A.
DE ACTIE IN DE ALBLASSERWAARD.
Men schrijft ons:
Alle clubleden worden verzocht van twee
data goede nota te nemen.
Allereerst de vergadering op Maandag 6
ZONDAG 5 OCTOBER
HUIZEN (1875 M.) N.C.R.V. 9 50 Tl. Kerk
dienst vanuit de Ned. Herv. Kerk (Groote
Kerk) te 's-Gravenhage. Voorganger: Da. L.
J. van Leeuwen, Ned. Herv. Predikant, to
's-Gravenhage. 1. Orgelspel. 2. Votum en Ze-
10. Zingen: Gezang 38 1 en 8.
11. Dankgebed. 12. Zingen: Psalm 37 i 6 en T.
13. Zegen. 14. Orgelspel.
N.C.R.V. 5.20 u. Kerkdienst vanuit de Geref.
Kerk aan den Aalsmeerderweg. te Haarlem
mermeer-Oostzijde. Voorganger: Ds. B. A. Bos*
Geref. Pred. te Assen (voorheen te Haarlem
mermeer-Oostzijde). Organist: F. H. v. d. Veen.
te Haarlemmermeer-Oostzijde. 1. Orgelspel. 3.
Votum. 3. Zingen: Psalm 84:1. 4. Apostolisch*
Geloofsbelijdenis. 5. Zingen: Avondzang 7. 6.
Schriftlezing- Openb. 7. 7. Gebed. 8. Zingen:
Psalm 138 l" en 3. 9. Voorlezing van den tekst:
Openb. 7 9 en 10. 10. Eerste deel der prediking.
11. Zingen: Psalm 89:7. 12. Tweede deel der
prediking. 13. Dankgebed. 14. Zingen: Pealm
9S 3. 15. Zegen. 16. Orgelspel.
1.15—9.30 Mor
-11 Korte^ZI
10.30 Tijdsein. 10.30
te leiden door Ds. W.
i Chr. Lectuur doi
12.301.45 SSe Orgelconcert
muziek. 2— Tijdsein. 2—2.35 Uitzei
scholen. Declamatie door den_heej
Alkemade,
1.452 Gramofoon-
Voor jajusperk plant'
35315 Causerl
door het lm
15—3.45
Stofvensteren, te geven
E.N.S.A.I.D.. Tolsteegelngel
tie. te lelden door Da.
?red. te Velp. Muzikale
mej. C. de Jager te
broek te
73 13.
tl—5 en 21,
5. Zingen:
gedeelte der t
Verschoor.
C herie x - Lecl er ct
Rodriguez piano. 6.3
N. Kraak S teem arm t
=t-Ondernemers. 7^— Tijdsein. 7—
Onderwerp: „Mor
der N.C.R.V. Mr. A.
mnekom. 8.30 Tijdsein. 8.30
M. D. Os Inga, te Den Haag.
-nentenzorg". Concert, te ge*
Chr. Radio-Orkest, o. 1. v. Piet
van den Huk. 10.Persberichten. 10.4511.80
Gran |<f oonplatonooncort.
298 M.. nS 8 uu»
Naar -wij uit goede bron vernemen, zijn d*
navolgende firma's uit de Vereeniging tot Be
hartiging der Belangen van den Radlohandol
getreden: Telefunken, Western Electric, Varta*
Waldorp, Connector,
bekende compor
mponist bij hen
October a.s.. 's avonds om 7 uur in de Chr.
school aan den Vuilcndam onder leiding
van Dr. Severijn, waar belangrijke raken
behandeld zullen worden, en ten tweede de
toogdag te Amersfoort op Zaterdag 11 Octo
ber aanstaande.
Op de vergadering van 6 October ral te
vens het gaan naar den toogdng besproken
worden, evenals de reisgelegenheid daar
heen. Het gemakkelijkste zal de reis wel
per autobus gemaakt kunnen worden, waar
om we de clubleden reeds thans aanraden,
zoo noodig in overleg met aangrenzende
clubs afspraken te maken en een of meer
autobussen af te huren of voorloopig te be
spreken.
Deze toogdag zal een bizonder karakter
dragen, aangezien het de eerste^fcanl is, dat
we in eigen verband optreden in als \olle-
dig erkende nationale organisatie bijeen
komen. Het dient daarom eon grootsche be
tooging te worden en wanneer onze jonge
broeders van Oost en West en Noord en
Zuid naar Amersfoort optrekken, mag de
Waard, die van meet af mede vooraan in
den strijd heeft gestaan, niet achterblijven.
Zeker, onze jongeren kunnen bet zonder
schetterende fanfares en groote bombarie,
doch anderzijds moet getoond worden, dat
wij niet onder doen voor andere jeugdorga
nisaties, wanneer het op trouw en moed
voor ons beginsel aankomt.
Vooral in deze dagen van de z.g. VlooL
wetartie kunnen we zien. wat onze 1eg*n*
standers voor hun beginsel opofferen. Waar
het onze zooveel meerdere waarde heeft,
daar het een levend beginsel is. willen
we, mogen we en zullen we voor hen niet
onder doen. nieiwaar Jonge Calvinisten?
Allen 11 October op naar Aftiersfoort,
